Bijlage 4 Gebiedsscan 2014 Inleiding Per 1 januari 2013 is de nieuwe organisatie van de politie van start gegaan, de Nationale politie. Een gevolg hiervan is dat de voormalige politieregio Noord- en Oost-Gelderland een eenheid is geworden samen met de 4 andere voormalige politieregio s in Gelderland en Overijssel. Ook is de invulling van het politieteam veranderd. Waar het politieteam eerder de gemeenten Oldebroek, Elburg en Nunspeet bestreek, zijn daar nu de gemeenten Hattem, Heerde en Epe bij gekomen. De politie informeert de gemeente jaarlijks over de veiligheidssituatie middels de gebiedsscan. De gebiedsscan is dit jaar weer opnieuw opgesteld. Voorgaande jaren heeft telkens een update plaats gevonden. In de gebiedsscan zijn cijfers opgenomen. In de gebiedsscan wordt een toelichting gegeven door de wijkagent op de cijfers. Hierdoor vinden cijfers en praktijk elkaar, wat een goed beeld geeft van de veiligheidssituatie. Voorheen kregen gemeenten daarnaast jaarlijks de criminaliteitscijfers aangereikt. Dit jaar is dat echter op een andere wijze gebeurd, om tot een overeenkomstige werkwijze te komen in het hele land. Deze cijfers zijn echter op een andere manier tot stand gekomen, waardoor vergelijking met de cijfers die in de gebiedsscan staan, niet mogelijk is. Er is daarom voor gekozen om alleen de gebiedsscan met een toelichting aan het college en de raad aan te bieden. In bijlage 5 bij het college- en raadsvoorstel is wel een overzicht van de criminaliteitscijfers te vinden. Toelichting Vermogenscriminaliteit Vermogenscriminaliteit Woningcriminaliteit 92 70 104 114 Voertuigcriminaliteit 188 176 92 108 Bedrijfscriminaliteit 55 44 50 43 Overige vermogensdelicten 115 133 117 98 Aantasting openbare orde en openbare 146 136 132 105 ruimte Illegale handel 52 52 44 35 Woningcriminaliteit blijft een belangrijk punt. Het gaat hierbij om (pogingen tot) woninginbraken, insluipingen, inbraken in garages en kelderboxen en inbraken in vakantiewoningen. Woningcriminaliteit is ten opzichte van 2012 toegenomen van 104 naar 114. Hiervan waren in 2012 84 woninginbraken en in 2013 103. Ook in 2012 was al een stijging te zien. Wanneer wordt ingebroken dan wordt in veel gevallen toegang verschaft door het forceren van een deur of raam van de woning. De buit bestaat in de meeste gevallen uit geld, sieraden, laptops en toebehoren. 1
De woninginbraken vinden steeds meer overdag plaats, vanaf het einde van de middag tot in de loop van de avond. Voorheen waren er door het jaar heen meerdere piekperiodes van woninginbraken, sinds 2012 is er sprake van een continu probleem. Woninginbraken binnen de zijn toe te schrijven aan daders van buitenaf en aan lokale daders. Voor de lokale daders geldt dat de inbraken veelal werden gepleegd omdat zij in geldnood waren om hun (drugs)verslaving te bekostigen en de gelegenheid zich voor deed een inbraak te plegen. Hiermee wordt bedoeld dat daders zich onbespied waanden, een raam van een woning openstond of het hang- en sluitwerk niet afdoende was. In 2013 is een aantal (lokale) verdachten aangehouden en is een aantal verdachten op heterdaad aangehouden en vervolgd. Politie en gemeente hebben verschillende preventie-acties tegen woninginbraken. Zo zoekt de politie samenwerking met de Landelijke Eenheid en het team verkeershandhaving, om beter toezicht te kunnen houden. Aan hondenbezitters worden weeks Waaks -flyers uitgedeeld, omdat zij veel op straat zien. Daarnaast worden bewoners geconfronteerd met maatregelen die zij kunnen nemen tegen woninginbraken via het Witte Voetjes-project. Dat alles zorgt ervoor dat de politie steeds meer meldingen krijgen van verdachte personen of voertuigen. Op die manier kunnen inbraken worden voorkomen. In 2014 zijn in een paar buurten meerdere buurtbewoners begonnen met een WhatsApp-groep, om met elkaar informatie te delen over verdachte situaties of personen. Doel hiervan is de intenties van verdachte personen te storen, omdat die personen in beeld zijn bij de bewoners. Ook bij voertuigcriminaliteit (diefstal uit/vanaf of van voertuigen, diefstal van aanhangwagen, brom-/snorfietsen en fietsen) is een stijging te zien. Wel na een fikse daling de afgelopen jaren. De meeste incidenten hebben betrekking op diefstal van fietsen, brom- of snorfietsen. De hotspots hiervoor zijn de fietsenstalling van het station Wezep en de bushaltes langs de Zuiderzeestraatweg. Aanbeveling van de politie is om in samenspraak met Prorail de mogelijkheden voor bewaakte stallingen te onderzoeken. Daarnaast gaat het in steeds meer gevallen om diefstal uit bedrijfsbusjes. Bij bedrijfscriminaliteit, overige vermogensdelicten en illegale handel is een daling te zien. Ook het aantal gevallen van aantasting openbare orde en openbare ruimte is afgenomen. Het gaat hierbij om brand, vernieling, vandalisme en baldadigheid en aantasting van de openbare orde. De meeste incidenten betreffen eenvoudige vernielingen. Deze vinden vooral in de weekenden plaats en zijn horeca gerelateerd. Een veel gehoord geluid is dat er in de weinig te doen is voor jongeren. Verveling kan leiden tot rondhangen en het plegen van vernielingen. De vernielingen in de kunnen met name toegewezen worden aan de kern Wezep. Hier is een integrale aanpak opgezet op een jeugdgroep, die zijn vruchten afwerpt. Politie en straathoekwerk werken hierin nauw samen. Zo is bij een vermoeden dat die jeugdgroep te linken was aan een vernieling, contact gelegd met de ouders van de jongeren. Hoewel handhavend optreden niet mogelijk was, heeft dit in een aantal gevallen wel geleid tot goede gesprekken tussen ouders en kind. 2
Geweldscriminaliteit Geweldscriminaliteit Poging moord/doodslag 5 3 1 1 Voltooide moord/doodslag 0 1 0 0 Openlijk geweld (personen) 4 3 1 0 Bedreiging 21 25 15 22 Mishandeling 33 27 29 35 Straatroof 0 0 0 0 Overval 1 0 1 0 Huiselijk Geweld 63 66 88 107 In de is geweld geen groot probleem. Straatroven en overvallen, een landelijke prioriteit binnen de politie, komen in Oldebroek niet voor. Wel worden jaarlijks meerdere incidenten van bedreiging, mishandeling en huiselijk geweld geregistreerd. Op de eerste onderwerpen is een fluctuatie te zien in de cijfers over de laatste jaren, met een stijging in 2013. Op het gebied van huiselijk geweld is een sterk stijgende lijn te zien. Doordat huiselijk geweld de laatste jaren meer prioriteit krijgt, stijgt het aantal meldingen of aangiften. Deels waarschijnlijk omdat het meer voorkomt (onder meer vanwege de crisis) maar ook omdat er steeds meer aandacht voor is. Mede onder invloed van (landelijke) campagnes worden slachtoffers gestimuleerd om aangifte te doen. De politie kan ook zonder aangifte besluiten tot actie over te gaan. Bedreigingen en mishandelingen hebben vaak een relatie met (overmatig) alcoholgebruik, onder meer door jongeren. De ouders van deze jongeren onderkennen het probleem vaak niet. De politie, straathoekwerk en jongerenwerk houden dan ook regelmatig contact met deze jongeren, om het alcoholgebruik te proberen terug te dringen. Zedendelicten Zedendelicten Zedendelicten 11 6 14 13 Bij zedendelicten gaat het om aanranding, incest, ontucht, schennis, verkrachting en overige zedendelicten (zoals verspreiding van pornografie). Het aantal zedendelicten blijft, met uitzondering van een daling in 2011, redelijk stabiel. Er is geen patroon te zien, het lijkt om op zichzelf staande zaken te gaan. Het politieteam maakt zich zorgen maakt over het gebruik van social media. Het sexting, seksueel getinte berichtjes of foto s via de mobiele telefoon sturen, komt nu steeds vaker voor. Jongeren vinden dit interessant en spannend, maar het risico is dat de foto s en filmpjes gemakkelijk op internet geplaatst kunnen worden en dan niet meer te verwijderen zijn. Daarnaast is grooming een trend: meerderjarigen die via internet proberen contact te leggen met minderjarigen, met als doel seksueel contact of het verrichten van handelingen voor de webcam. De politie Pleit dan ook voor meer voorlichting over de negatieve gevolgen van deze activiteiten. 3
Verkeer Verkeersongevallen Verkeersongeval met letsel 22 31 24 18 Verkeersongeval met dodelijke afloop 2 2 0 1 Verlaten plaats ongeval 93 91 62 71 Te zien is dat zowel het aantal verkeersongevallen met letsel vanaf 2011 afneemt. Reden van de daling is de inzet van de politie en de gemeente. De politie zet veel in op repressieve controles voor wat betreft snelheid en verlichting. De gemeente zorgt voor voorlichting over verkeersveiligheid, onder meer bij basisscholen. Daarnaast is door het verbeteren van de wegsituatie van de Zuiderzeestraatweg door het zicht op de afslaande wegen verbeterd. Ook is de Stationsweg in Wezep grondig onder handen genomen. Tevens heeft de herinrichting, gescheiden rijbanen, van de rijksweg N50 een positief effect gehad op de daling van het aantal verkeersincidenten. Het aantal verkeersongevallen met dodelijke afloop is minimaal, in 2012 0 en in 2013 1. Het aantal gevallen waarbij de plaats van het ongeval wordt verlaten door de veroorzaker, is weer iets gestegen na een daling in 2012. Het gaat bij bijna alle incidenten om parkeerschades in de dorpen Wezep en Oldebroek. Overlast Overlast Gemeente Oldebroek Drugs/drankoverlast 6 7 13 24 Jeugdoverlast 116 69 88 46 Verkeersoverlast 142 152 80 73 Buurtoverlast 44 44 21 31 Overlast vuurwerk 32 29 38 38 Geluidsoverlast 111 80 65 53 Overlast is deels objectief vast te stellen, maar is voor een groot deel ook subjectief en persoonsafhankelijk. Een deel van de overlast wordt niet gemeld en dus niet geregistreerd. Bij de meeste vormen van overlast is een daling te zien in het aantal incidenten. Drank/drugsoverlast en buurtoverlast stijgen echter wel. Het aantal incidenten van buurtoverlast is in 2012 juist erg gedaald. Een mogelijke verklaring voor de stijging van de drank/drugsoverlast is dat in de periode een jeugdgroep de toegang tot het jongerencentrum is ontzegd, in verband met probleemgedrag. Deze groep is meer op straat gaan hangen, met overlast van met name alcohol drinken op straat tot gevolg. Aan de andere kant daalt de jeugdoverlast juist wel weer over de afgelopen jaren, van 116 incidenten in 2010 naar 46 in 2013. De reden van deze afname is (deels) de integrale aanpak die wordt ingezet op een jeugdgroep in Wezep. Er is gekozen om vanuit de gemeente door straathoekwerk te voorzien in persoonlijk contact. De overlastgevende jongeren werden persoonlijk aangesproken op hun gedrag. Vanuit de gezamenlijkheid, door de politie en het straathoekwerk, werden de ouders van deze jongeren schriftelijk benaderd, waarna een persoonlijk gesprek volgde met ouders en de jongere. De jongeren werden hiermee ook uit de anonimiteit gehaald. De politie heeft daarnaast meer duidelijk en repressief opgetreden. 4
Door een eenduidig beleid en door te investeren in een goede informatiepositie wat betreft de samenstelling van de groep, zijn zeer positieve resultaten behaald. Deze gezamenlijke aanpak heeft bewezen dat dit een heel goed middel is om problemen in de gemeente aan te pakken. Op het moment van opstellen van de gebiedsscan zijn volgens de beke shortlist een hinderlijke groep in Oldebroek en een uit elkaar vallende hinderlijke groep in Wezep aanwezig. Die laatste groep is onderwerp van de integrale aanpak van gemeente (straathoekwerk en jongerenwerk) en de politie. Advies Uit de gebiedsscan en de criminaliteitscijfers komen twee aandachtpunten naar voren: - Woninginbraken - Aantasting van de openbare orde en openbare ruime Hierbij gaat het onder andere om vernielingen, jeugdoverlast en hinderlijk drank- en drugsgebruik. Deze aandachtspunten zijn ook door de raad aangewezen als veiligheidsprioriteit. Een aanpassing in het beleid is derhalve niet nodig. 5