Beroepsopdracht van Jelle Kleywegt, David Evers en Sander Diercks. PDF created with pdffactory Pro trial version

Vergelijkbare documenten
1 e een anker op het onderbeen fig 5 2e anker op de voet

Workshop: Return to Sport Enkelbandletsel

Enkelinstabiliteit. Wat is de oorzaak van enkelinstabiliteit? Wat zijn de klachten? Hoe stelt de arts de diagnose?

Enkeltrauma. Onderzoek en behandeling na een inversietrauma. (door de enkel zwikken)

Sporthervatting na een enkelblessure

Enkelverstuiking, Enkeldistorsie, Inversietrauma Enkel, Verzwikte Enkel, Bandletsel Enkel

Sporthervatting na een enkelblessure

DE EXO-L ENKELBAND MEDISCHE ACHTERGROND INFORMATIE

Sporthervatting na een enkelblessure

Tapen. 3) Tapen in de herstelfase Dit is de belangrijkste toepassing van tapen. Na een blessure of operatie het gekwetste deel intapen.

Ligamentaire laesie enkelgewricht

LANDELIJKE NGS KENNISDAG 2015 VOETBALMASSEURS

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Eerste Hulp Bij Sport Ongelukken (EHBSO) Blessure preventie

ENKEL TAPEN. InspanningLoont Uppsalalaan 3, 3584 CT Utrecht KvK: BTWnr: B01

Aandacht voor een verstuikte enkel

Instructies en oefeningen na een enkelbandletsel

DE EXTERNE ENKELBAND EXO-L

de externe enkelband

PATIËNTEN INFORMATIE. Verstuikte enkel (enkeldistorsie)

Sporttaping: een korte kennismaking

Multidisciplinaire samenwerking in de sportzorgketen regio Twente (acute) enkelverstuiking van alle kanten bekeken

Diagnostiek Kliniek: anamnese: aard letsel (hoogenergetisch?), pre-existente afwijkingen, aard en tijdsduur zwelling, belastbaarheid

Beroepsopdracht. Vragenlijst Enkelletsel. Arie Kostelijk Thomas van der Starre Sander Morsch. April Juni In opdracht van:

te vinden in de JBZ Zorgapp. Deze informatie is ook

Instructies en oefeningen na een enkelbandletsel

Optokinetische analyse van de EXO-L

Na een gescheurde of verrekte enkelband

product manual PSB Sportbraces your real supporter

Enkel de Enkel. 2 April Utrecht Jeroen Bijman

STARTEN NA EEN BLESSURE: WANNEER, WAT, HOE? TJITTE KAMMINGA Datum

Fysio-/manueeltherapie van Gerven

Return to sport. Kasper Janssen, topsportarts Ton de Haan, huisarts

Verzwikte of verstuikte enkel

6,9. Presentatie door een scholier 1940 woorden 14 november keer beoordeeld

Informatie. Enkelbandblessure

Wat is een enkelbandletsel Op de SEH Op de gipskamer SoftCast Tapebandage Brace Stevige schoen...

Tijdens een basketbalwedstrijd wordt er veel gesprongen. Springen verhoogt het risico op blessures. De meest voorkomende blessures bij basketbal zijn

Behandeling bij enkelbandletsel

1 Teenstand vanaf vlakke ondergrond. 2 Band training achillespees. 3 Teenstand op traptrede (gestrekte knie)

PREVENTIEF HANDELEN & WAT TE DOEN BIJ.. BLESSURES

Opvang en begeleiding van sporters met een enkelletsel

Verstuikte enkel. Enkeldistorsie

Chronische instabiliteit van de enkel

Stress Fracturen van de voet en enkel

Voorste kruisband reconstructie

Eerste behandeling. Bij een drukverband

Voorste kruisband hechten

Knieblessure Anatomie van de knie meniscus kruisbanden

Trainingsopbouw na enkelblessures

Blessures: een introductie

Preventie van enkelverstuikingen; van bewijs, via de praktijk, naar de atleet SAMENVATTING

Reconstructie van de voorste kruisband

Wat zorgt voor de stabiliteit? Instabiliteit ontstaat wanneer er iets mis met het actieve of passieve systeem.

Fysiotherapie Oefeningen na reconstructie voorste kruisband

Patello-Femoraal Pijn Syndroom. Pijn rondom de knieschijf door verkeerde sporing

Graad 1 verzwikking: Lichte overrekking en geringe beschadiging van de vezels (fibrillen) van het ligament.

Schouderprothese. De schouder

Gescheurde achillespees Achillespeesruptuur

Bracebehandeling bij enkelbandletsel

Behandeling bij enkelbandletsel

BEHANDELING BIJ ENKELBANDLETSEL FRANCISCUS VLIETLAND

Trainersbijeenkomst 9 september 2015

Schouderprothese. Orthopedie. Oorzaken van de klachten. Artrose. Reuma. Fracturen. Onherstelbare rotator cuff-scheuren. Anatomie van de schouder

AMICA MANU SPORTMEDISCH GEZIEN

Toetsstation. Inversietrauma enkel

Enkelblessures. Samenvatting. gemiddeld sporters aan een enkelblessure. Het betekent ook 1,4

Vervangen buiten- of binnenband van de knie. Laterale of mediale bandreconstructie

K.F.C. SPARTA PETEGEM JEUGD

17Spierklachten en ontstekingen

Wat weten we nu eigenlijk van hielklachten zoals fasciosis plantaris en hielspoor? [+ tips en oefeningen]

BLESSURE-ABC EN OEFENVORMEN

4.6 Enkelletsel. Specifiek lichamelijk onderzoek. Specifieke anamnese. C.N. van Dijk

Wat is wijsheid bij een whiplash?

Ligamentair letsel kniegewricht

Inhoud. Inleiding 3. Acute Zorgpoli 3. Controle 3. Duur van het herstel 3. Adviezen tot controle 4. Oefeningen tot controle 5

Nederlandse samenvatting

Wat is patello-femoraal pijnsyndroom?

Enkelbandletsel. Gipskamer

Zweepslag * Enkeldistorsie * Tapen

De verstuikte enkel, enkel distorsie

spoedgevallen informatiebrochure Enkelverstuiking - trauma van de enkel

Voorste kruisband reconstructie Het plaatsen van een nieuwe kruisband (donorpees)

Praktijkgericht onderzoek - Easysteppers

Orthopedie. Enkelartrodese of triple artrodese

PATIËNTENFOLDER ORTHOPEDIE

FYSIcO Nadorst. *Dillenburglaan 2 * 4332 XX Middelburg* * fysiotherapie in goede handen.

Vervangen buiten- of binnenband of achterste kruisband van de knie. Laterale/ mediale bandreconstructie of achterste kruisbandreconstructie

Werking van doorlopende wigzolen bij opspringen en landen

PATIËNTENFOLDER ORTHOPEDIE

behandeling volgens de KNGF-richtlijn bij mensen met artrose aan de heup en/of knie.

De behandeling van enkelbandletsel met een enkelbrace. Instructies en oefeningen

Wat is artrose? Hoe ontstaat artrose? Klachten Diagnostiek Behandeling Adviezen Medicijnen Operaties...

Sportgeneeskunde. Fasciïtis plantaris (hielpijnsyndroom, hielspoor)

De Meniscus. Pagina 1 van 7

PATIËNTENFOLDER Orthopedie Meniscusletsel

PATIËNTENFOLDER ORTHOPEDIE

Achillespees blessure

Schouderoperatie wegens inklemming

Transcriptie:

Wat is het effect van het dragen van een enkelbrace bij topsporters op inversietrauma s, kijkend naar blessurepreventie, blessureherstel, kosten en tevredenheid ten opzichte van tapen of geen enkelbrace. Beroepsopdracht van Jelle Kleywegt, David Evers en Sander Diercks Hogeschool van Amsterdam Opleiding Fysiotherapie 18-06-2008 1

Inhoudsopgave Voorwoord...3 Inleiding...4 Eindproduct...5 Bijlage 1 Deelvragen...12 Bijlage 2 Vragenlijst Den Helder Seals en MyGuide Amsterdam...31 Bijlage 3 Conclusies CAT analyses...35 2

Voorwoord Dit product is tot stand gekomen door de samenwerking tussen David, Jelle en Sander. Wij bedanken de Hogeschool van Amsterdam voor het geven van de kans en de vrijheid om onze eigen opdracht te kunnen kiezen en te kunnen uitwerken. Verder gaat onze dank uit naar Francien van Hoeve, die ons gedurende dit gehele project heeft begeleid. Ook zijn wij Debbie Kuyp-Roele (fysiotherapeute van het basketbalteam Den Helder Seals) erkentelijk voor het geven van deze opdracht en voor het helpen leggen van waardevolle contacten, zoals die met Kim Geestman (fysiotherapeute van het basketbalteam MyGuide Amsterdam). Kim bedanken wij verder voor het faciliteren van ons interview van de spelers van het Amsterdamse team. Tot slot bedanken wij ook alle basketballers voor hun bijdrage aan ons product. 3

Inleiding Dit document is tot stand gekomen door het samenvoegen van verschillende producten. In deze producten ligt de nadruk op de door ons opgestelde review. De hoofdvraag voor deze review zal in dit stuk worden beantwoord en luidt Wat is het effect van het dragen van een enkelbrace bij topsporters op inversietrauma s, kijkend naar blessurepreventie, blessureherstel, kosten en tevredenheid ten opzichte van tapen of geen enkelbrace. Met de producten in de bijlagen zal de beantwoording worden onderbouwd. 4

Eindproduct 5

Wat is het effect van het dragen van een enkelbrace bij topsporters op inversietrauma s, kijkend naar blessurepreventie, blessureherstel, kosten en tevredenheid ten opzichte van tapen of geen enkelbrace? Jelle Kleywegt, David Evers, Sander Diercks Objective: Ons onderzoeksdoel is te bepalen welk interventiemiddel de beste enkelsupport in de topsport geeft. Wij hebben het dragen van een enkelbrace vergeleken met het gebruik van tape en hebben hierbij in het bijzonder gekeken naar het effect op het reduceren van inversietrauma s, de kosten en de gebruiksvriendelijkheid van zowel de brace als het tapen. Data Sources: Wij hebben gezocht op PubMed, Med-line en Cochraine. De door ons gebruikte key-woorden zijn ankle sprain, ankle orthosis, injury prevention, basketball prevention, ankle injuries en ankle taping. Eerst zijn alle artikelen gescand op bruikbaarheid. Hierbij bleken er al enkele artikelen niet in aanmerking te komen om te worden meegenomen in ons onderzoek. Subjects: Wij hebben verschillende artikelen geanalyseerd, waaruit naar voren kwam dat er een verschil is tussen de beschouwde patiënten. Wat wel overeenkomt is, dat het altijd gaat om sporters/topsporters en dat er onderzoek wordt gedaan naar blessurepreventie. Inclusie: - De deelnemers beoefenen sport op recreatief of topniveau. - Het effect van tapen t.o.v. bracen wordt gemeten. - Het gaat om voetballers, volleyballers of basketballers. - Het gaat om het effect van preventietraining. Results: Een brace verliest tijdens een training of wedstrijd slechts 6 tot 9 procent van zijn functie. Tape verliest tijdens een training of wedstrijd 21 procent van zijn functie. De kosten per seizoen voor het gebruik van tape zijn 3 keer zo hoog als die voor een brace. Voor een goede preventietraining is het belangrijk om de proprioceptis te trainen in combinatie met de range of motion van de enkel. Conclusions: Kijkend naar de door ons opgestelde onderzoeksvraag, blijkt, dat de enkelbrace als beste interventiemiddel kan worden gebruikt bij het voorkomen van inversietrauma s. In dit resultaat zijn ook de kosten en de gebruiksvriendelijkheid meegenomen. Key Words: Basketbal, inversietrauma, inversietrauma preventie, topsporters, enkelbrace, enkeltape, brace vs tape. Introductie: Voor onze afstudeeropdracht hebben wij voor de basketbalvereniging Den Helder Seals een onderzoek gedaan naar de volgende vraagstelling: Wat is de beste enkelsupport voor basketbal, kijken naar het gebruik van een brace versus tapen? Onze doelstelling bij deze opdracht is als volgt. Geef de opdrachtgever een zo specifiek mogelijk antwoord op de gestelde vraag. Doe dit door het uitvoeren van een literatuurstudie. Stel aan de hand van deze literatuurstudie een adviesrapport op, waarin de effecten worden beschreven (preventie/reduceren van enkelblessures) van het dragen van een enkelbrace en het tapen van de enkel. Stel ook een preventietraining op tegen enkelblessures. Uit een klein onderzoek is gebleken, dat van het basketbalteam Den Helder Seals op dit moment 23% van de basketbalspelers enkelklachten heeft en 77% niet. Van de spelers uit dit basketbalteam heeft 69% in het verleden wel eens enkelklachten gehad en 31% nooit. Van de spelers met enkelklachten in het verleden heeft 38% de klachten eenmalig ondervonden en 62% heeft deze klachten meermalen en van deze klachten is 89% veroorzaakt door een inversietrauma. Dit onderzoek is vervolgens nogmaals uitgevoerd bij het Amsterdamse basketbalteam MyGuide.Hieruit zijn de volgende resultaten naar voren gekomen. Van de spelers die de vragenlijst hebben ingevuld, heeft op dit moment 13% enkelklachten en 87% geen klachten aan de enkel. Van deze basketbalspelers uit het basketbalteam MyGuide Amsterdam heeft 62% in het verleden enkelklachten gehad en 38% nooit.. Van de spelers met enkelklachten in het verleden heeft 67% de klachten eenmalig ondervonden en 33% meermalen en van deze klachten is 100% veroorzaakt door een direct of een indirecte inversietrauma. Alle spelers die in het verleden klachten aan de enkel hebben gehad, hebben hiervoor een fysiotherapeutische behandeling ondergaan. Om te voorkomen dat er nieuwe inversietrauma s op zullen treden hebben, wij deze literatuurstudie 6

gedaan. Door deze studie hopen wij een onderbouwd advies te kunnen opstellen voor de fysiotherapeute van Den Helder Seals. Methode: Methode literatuurstudie Wij zijn begonnen met de literatuurstudie. Hiervoor hebben wij een aantal termen opgeschreven die met ons onderwerp te maken hebben. Zo zijn wij gaan zoeken op PubMed, Med-line en Cochraine naar de key-woorden ankle sprain, ankle orthosis, injury prevention, basketball prevention, ankle injuries en ankle taping. Wij hebben eerst alle artikelen gescand op bruikbaarheid, waarbij er al een aantal artikelen afvielen voor ons onderzoek. Vervolgens hebben wij een Cat-analyse gehouden om de artikelen te beoordelen op validiteit. Deze Cat-analyse is bedoeld voor artikelen die een (para-)medische interventie onderzoeken en bestaat uit de volgende onderdelen: 1. In-/exclusiecriteria 2. Interventie 3. Randomisatie 4. Blindering 5. Confounding 6. Therapietrouw en contaminatie 7. Co-interventies 8. Uitkomstmeting 9. Loss-to-follow-up 10. Data analyse Methode onderzoek Wij hebben ook een onderzoek gehouden bij de professionele basketballers van Den Helder Seals en van MyGuide Amsterdam. Wij wilden kijken of de in de wetenschappelijke artikelen gevonden gegevens overeen zouden komen met de resultaten van ons eigen onderzoek. De vragen zijn daarom deels gebaseerd op de gegevens die wij in de artikelen hebben aangetroffen. Natuurlijk hebben wij de vragen ook zodanig opgesteld, dat wij onze onderzoeksvraag kunnen beantwoorden. 12 10 8 conclusie hebben geplaatst. De resultaten die hieronder beschreven staan, zullen volledig gericht zijn op onze doelgroep te weten professionele basketballers. Ook zijn de resultaten opgenomen uit de vragenlijsten die zijn afgenomen bij de spelers van de basketbalclubs Den Helder Seals en MyGuide Amsterdam. Resultaten vragenlijst Basketbalclub Den Helder Seals. In het Basketbalteam van de Den Helder Seals spelen dertien spelers. Hiervan zijn er zeven Nederlander, vijf zijn Amerikaan en een is een Duitser. De spelers zijn tussen de achttien en de zevenentwintig jaar oud, waarbij de gemiddelde leeftijd tweeëntwintig jaar is. De spelers zijn tussen de een meter drieëntachtig en de twee meter zes; de gemiddelde lengte van de spelers is een meter zesennegentig. 1 Enkelblessures van de spelers Den Helder Seals De spelers van de Den Helder Seals hebben vragen gekregen over enkelblessures. Uit deze vragen is het volgende gekomen. Van de basketbalspelers die op dit moment in het team zitten en die hierboven beschreven staan, heeft 23% enkelklachten en zegt 77% geen klachten aan de enkel te hebben, 1 heeft 69% in het verleden enkelklachten gehad en 31% nooit eerder gehad. 1 Van deze spelers met enkelklachten in het verleden heeft 38% de klachten eenmalig ondervonden en 62% vaker. 1 Van deze klachten is 89% veroorzaakt door een inversietrauma. 1 Alle spelers die in het verleden klachten aan de enkel hebben gehad, hebben hiervoor een fysiotherapeutische behandeling ondergaan. 1 10 9 Resultaten: De verschillende geanalyseerde artikelen komen niet alle overeen ten aanzien van de aspecten die naar voren komen bij inversietrauma s bij topsporters. Hierdoor is het niet mogelijk om deze gegevens te verwerken en te presenteren in tabellen en grafieken. De resultaten die wij uit de artikelen hebben verkregen en waarmee we ons adviesrapport mee zullen onderbouwen, zijn dus een samenvattende conclusie van de geanalyseerde artikelen. Dit is ook de reden dat wij de resultaten van de artikelen bij de 6 4 2 0 3 Heb je op dit moment enkelklachten? Heb je in het verleden enkelklachten gehad? 4 Ja Nee 7

Gebruik van een Brace bij de spelers van Den Helder Seals In de gebruikte vragenlijst is ook een klein stukje preventie aan bod gekomen. Hieronder wordt opgesomd hoe de basketbalspelers die op dit moment in het team zitten en hierboven zijn beschreven de vragen hebben beantwoord met betrekking tot enkelbraces. Van de basketbalspelers die de vraag op de juiste manier hebben ingevuld, prefereert 80% een brace boven tape tijdens trainingen en wedstrijden 1. Van de ondervraagden vindt 31% dat het dragen van een brace of een tape invloed heeft op zijn spel 1, ervaart 62% het dragen van een brace als een beperking 1 en ervaart 46% het dragen van tape als een beperking 1. Van de ondervraagden heeft 62% wel eens een brace gebruikt tijdens een training of wedstrijd voor ondersteuning van de enkel 1. 77% gebruikt op dit moment een brace tijdens trainingen en wedstrijden voor ondersteuning van de enkel. De spelers die een brace dragen, gebruiken de ASO brace. Van de ondervraagden, vindt 58% het prettig om te spelen met een brace 1 en 70% heeft het gevoel dat de brace veiligheid biedt 1. 12 10 8 6 4 2 8 5 10 3 3 10 6 5 2 10 10 7 5 2 2 1 1 1 9 2 2 Ja Nee Anders ASO brace Gebruik van tape bij de spelers van Den Helder Seals In de eerder genoemde vragenlijst is ook een klein stukje preventie aan bod gekomen. Hieronder wordt opgesomd hoe de basketbalspelers die op dit moment in het team zitten en hierboven zijn beschreven de vragen hebben beantwoord met betrekking tot enkeltaping. 0 Van de ondervraagden heeft 69% wel eens tape gebruikt tijdens een training of wedstrijd ter ondersteuning van de enkel 1. Hiervan draagt 77% geen tape meer voor dit doel tijdens een training of wedstrijd 1. Van de basketballers die tape hebben gebruikt, bracht slechts 8% het zelf aan, bracht 17% het soms zelf aan maar liet het ook wel eens over aan de fysiotherapeut, en liet 75% het altijd door de fysiotherapeut aanbrengen 1, Van deze spelers heeft 60% tape gebruikt tijdens trainingen én tijdens wedstrijden 1. Van de gebruikers vindt 80% het prettig om met tape te spelen en heeft hier een veilig gevoel bij 1. Invloed op het spel bij de spelers van Den Helder Seals. In de al eerder genoemde vragenlijst is ten slotte een klein aantal vragen gericht op de veranderingen in het spel voor de basketballers door het dragen van tape en/of een brace. 12 10 8 6 4 2 0 9 4 3 10 6 6 4 4 8 8 2 2 Ja Nee 8

Resultaten vragenlijst Basketbalclub MyGuide Amsterdam. 9 8 8 8 8 8 In het Basketbalteam van MyGuide Amsterdam spelen twaalf spelers. Van deze twaalf hebben 8 spelers de vragenlijsten ingevuld. Hiervan zijn er drie Nederlander, vier Amerikaan en is er een Surinamer. De spelers zijn tussen eenentwintig en de eenendertig jaar, waarbij de gemiddelde leeftijd zesentwintig jaar is. De spelers zijn tussen de een meter drieëntachtig en de twee meter dertien; de gemiddelde lengte van de spelers is twee meter een 13. 7 6 5 4 3 2 6 2 4 4 5 3 Ja Nee Enkelblessures van de spelers MyGuide Amsterdam. De spelers van MyGuide Amsterdam die op dit moment in het team zitten en hierboven zijn beschreven, hebben vragen gekregen over enkelblessures, waarbij het volgende naar voren is gekomen. Van de ondervraagden heeft 13% enkelklachten en zegt 87% geen klachten aan de enkel te hebben, 13, heeft 62% in het verleden enkelklachten gehad en 38% heeft nooit eerder gehad 13. Van de spelers met enkelklachten in het verleden heeft 67% de klachten eenmalig ondervonden en 33% heeft deze klachten meermalen 13. Al deze klachten zijn direct of indirect veroorzaakt door een inversietrauma 13. Alle spelers met deze klachten hebben hiervoor een fysiotherapeutische behandeling ondergaan 13. Gebruik van een Brace bij de spelers van MyGuide Amsterdam In de gebruikte vragenlijst is ook een klein stukje preventie aan bod gekomen. Hieronder wordt opgesomd hoe de basketbalspelers die op dit moment in het team zitten en hierboven zijn beschreven de vragen hebben beantwoord met betrekking tot enkelbraces. 1 0 Heb je vroeger een brace gebruikt? 0 0 Gebruik je nu een brace? 0 Heb je zelf gekozen voor deze brace? Train je met een brace? beschreven, de vragen hebben beantwoord met betrekking tot enkeltaping. Van de ondervraagden heeft 75% wel eens tape gebruikt tijdens een training of wedstrijd voor het ondersteunen van de enkels 13, maar gebruikt 87% voor dit doel geen tape meer tijdens een training of wedstrijd 13.Van de basketbalspelers die wel eens tape hebben gebruikt om de enkel te ondersteunen, deed 62% dit tijdens trainingen en heeft 75% tijdens wedstrijden 13. 100% liet de tape aanbrengen door een fysiotherapeut. 62% vindt het prettig om met tape te spelen en 75% heeft er een veilig gevoel bij 13. Invloed op het spel bij de spelers van MyGuide Amsterdam In de al eerder genoemde vragenlijst is ten slotte een klein aantal vragen gericht op de veranderingen in het spel voor de basketballers door het dragen van tape en/of een brace. 0 Speel je wedstrijden met een brace? Vind je het prettig spelen met de brace? Bied de brace voor jou gevoel veiligheid? Van de ondervraagde basketbalspelers heeft 100% wel eens een brace gebruikt tijdens een training of wedstrijd om zo de enkel te ondersteunen.13 en gebruikt 100% op dit moment nog een brace tijdens trainingen en wedstrijden voor het ondersteunen van de enkel 13. 100% van de spelers die een brace dragen, heeft een McDavid brace 13. Hiervan vindt 50% het prettig om te spelen met de brace 13 en 62% heeft het gevoel dat de brace veiligheid biedt 13. Gebruik van tape bij de spelers van MyGuide Amsterdam In de al eerder genoemde vragenlijst is ook een klein stukje preventie aan bod gekomen. Hieronder wordt opgesomd hoe de basketbalspelers die op dit moment in het team zitten en hierboven zijn 8 7 6 5 4 3 2 1 0 6 2 Heb je vroeger tape gebruikt om je enkels te ondersteunen? 1 7 Gebruik je nu tape om je enkels te ondersteunen? 5 3 Trainje (of heb je getraind) met tape? 6 2 Speel je wedstrijden (of heb je deze gespeeld) met tape? 3 5 Vind (vond) je het prettig spelen met tape? 6 2 Biedt (bood) het tape voor jou gevoel veiligheid? ja nee 9

10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Van de basketbalspelers die de vraag op de juiste manier hebben ingevuld, prefereert 62% een brace boven tape tijdens trainingen. 25% draagt het liefst geen enkelbescherming tijdens trainingen, 13 geeft 62% de voorkeur aan een brace boven tape tijdens wedstrijden. 25% draagt het liefst geen enkelbescherming tijdens wedstrijden. 13 Van de ondervraagden vindt 25% dat het dragen van een brace of een tape invloed heeft op zijn spel, 13 ervaart 62% het dragen van een brace als een beperking 13 en ervaart 62% het dragen van tape als een beperking. 13 Conclusie/Advies: Ons onderzoek van relevante artikelen heeft zich gericht op het effect van het dragen van een brace ten opzichte van het gebruik van tape in topsport voor het vermijden/verminderen van inversietrauma s. Om hier achter te komen, hebben wij verschillende wetenschappelijke artikelen onderzocht, waarbij we hebben gekeken naar de kosten, het verminderen van inversietrauma s en het herstel na een blessure door en bij het dragen van brace of tape. Tape vs brace op het voorkomen/verminderen van inversietrauma s Uit de geanalyseerde artikelen concluderen wij dat het dragen van een brace het meeste effect heeft op het voorkomen/verminderen van inversietrauma s in vergelijking met het gebruik van tape. Bij het gebruik van een brace tijdens het sporten zal deze 6 tot 9% van zijn functie verliezen; voor tapes geldt dat tijdens het sporten 21% van de functie verloren zal gaan. Ook zal tijdens het landen na een sprong de stabiliteit van een sporter worden vergroot door het dragen van een brace. Dit komt doordat de sporter zich door het gebruik van een brace bewuster wordt van de positie van zijn enkels tijdens een landing.6, 7, 9, 10. Preventietraining Om een goede preventietraining op te stellen, zal er moeten worden ingegaan op het trainen van de proprioceptie en de range of motion van de enkel in combinatie met de enkelbrace. Heeft het gebruik van een brace of tape invloed op je spel? Voel je je door het dragen van de brace beperkt? Voel je je door het dragen van de tape beperkt? Ja Nee Ook moet voor sommige spelers de training worden aangepast aan hun spelpositie. Het trainen met een balansbord heeft een positief effect op het verminderen van ligamentaire enkelverzwikkingen bij basketballers 2, 5, 12. Wij zijn om de volgende reden tot deze conclusie gekomen. Als je kijkt naar de kosten die gemaakt worden voor het aanschaffen en aanbrengen van tape of van een brace, blijkt dat het gebruik van een brace een stuk goedkoper is. De aanschafkosten van een brace zijn weliswaar hoger dan een rol tape, maar zijn slechts eenmalig. Voor tape is dit anders: de kosten zullen blijven oplopen omdat er steeds nieuwe rollen tape moeten worden aangeschaft. Ook wordt de tape het best aangebracht door een specialist en die moet betaald worden. Ook de kosten hiervoor zullen gedurende het gehele seizoen oplopen. Uitgerekend over een seizoen blijken de kosten voor tapen dan ook 3 keer zo hoog als de aanschaf en het gebruik van een brace 4, 6. Als antwoord op de door ons opgestelde onderzoeksvraag, blijkt uit de geraadpleegde artikelen dat de brace als beste uit de bus komt als interventiemiddel voor de enkel. Discussie: Deze review is gebaseerd op meerdere uiteenlopende artikelen die niet op alle punten overeen komen. Hierdoor valt over de door ons getrokken conclusie nog wel discussie te voeren. Doelgroep: In sommige artikelen komt de doelgroep niet volledig overeen met die van ons. Bij 2 artikelen gaat het om vrouwelijke deelnemers 3, 9 en bij de overige artikelen gaat het om mannelijke deelnemers. Verder zijn niet alle deelnemers die meegenomen zijn in onze conclusie topsporters 2, 4, 5, 6, 8, 10, 11, 12. Niet in alle artikelen worden in- en exclusiecriteria gegeven om de doelgroep te bepalen 4, 5, 6, 8. Daar waar dit wel het geval is, komt deze niet altijd volledig overeen met onze doelgroep. Deze punten kunnen een vertekend beeld bij de resultaten teweegbrengen. Interventie middel: Er wordt in bijna geen enkel artikel vermeld op welke manier de tape wordt aangebracht, welke brace er wordt gebruikt en hoe deze wordt aangebracht. In sommige van deze artikelen komen dezelfde braces voor, alleen zijn deze dan weer van een ander fabricaat als die door onze doelgroep wordt gebruikt. Niet in elk artikel wordt tapen ten opzichte van het bracen onderzocht; er zijn 10

ook artikelen waarin de doelgroep alleen op het gebruik van een brace wordt bekeken 9, 10.Hieruit komen andere resultaten naar voren, omdat het onderzoek totaal is gericht op het dragen van een brace. Dit kan dus ook leiden tot een vertekening van de resultaten ten opzichte van ons eigen praktijkonderzoek. Interventie: De interventies die aan de orde komen, verschillen in alle artikelen van elkaar. Bij diverse artikelen wordt de brace onderzocht om een bepaalde functie te verbeteren. Die functie verschilt dan weer van die in andere artikelen. Ook is er soms sprake van een combinatie van interventies, waardoor de interventie alsnog anders is als de andere 3, 4, 6, 9, 10. Toch hebben wij dit alles zo goed mogelijk naast elkaar gelegd en vergeleken. Omdat de interventie nergens hetzelfde is geweest, kan dit een vertekend beeld geven. Interview: Er zijn 2 teams ondervraagd tijdens een interview. Met deze interviews hebben wij de incidentie en de geschiedenis van enkelklachten in de desbetreffende teams onderzocht 1, 13. Onze conclusie en resultaten kunnen aan waarde inboeten, doordat de doorsnede van de populatie als te klein kan worden beschouwd. Wellicht kunnen wij nog een vervolg aan het onderzoek geven, door het testen van verschillende braces bij één of beide basketbalteams. Referenties: 1. Vragenlijst Den Helder Seals 2. Rehabilitation of ligamentous ankle injuries: a review of recent studies. 3. Ankle Sprain Injuries: A 2-Year Prospective Cohort Study in Female Greek Professional Basketball Players. 4. Prophylactic Ankle Taping and Bracing: A Numbers-Needed-to-Treat and Cost-Benefit Analysis. 5. Ankle Injuries and Ankle Strength, Flexibility, and Proprioception in College Basketball Players. 6. Prophylactic Bracing Versus Taping for the Prevention of Ankle Sprains in High School Athletes: A Prospective, Randomized Trial. 7. Ground reaction force in basketball cutting maneuvers with and without ankle bracing and taping. 8. Foot Characteristics in Association With Inversion Ankle Injury. 9. Ankle Braces Effectively Reduce Recurrence of Ankle Sprains in Female Soccer Players. 10. Dynamic Postural Stability in Subjects With Braced, Functionally Unstable Ankles. 11. Effects of High-Top and Low-Top Shoes on Ankle Inversion. 12. The Effect of a Balance Training Program on the Risk of Ankle Sprains in High School Athletes. 13. Vragenlijst MyGuide Amsterdam 11

Bijlage 1 Deelvragen - Bijlage 1 -

Deelvragen - Bijlage 1-13

Inhoudsopgave Inleiding...15 Inversietrauma...16 Wat is een Inversietrauma?...16 Wat zijn de klachten?...16 Wat is het natuurlijke beloop?...16 Afwijkend beloop...16 Incidentie...17 Fysiotherapeutische behandeling...18 Enkeltape...19 Wat is een enkeltape?...19 Waarvoor wordt het gebruikt?...19 Wanneer wordt het gebruikt en wanneer niet?...20 Hoe wordt het gebruikt?...20 Welke tape wordt voornamelijk bij de topsport gebruik. ( Den Helder, Amsterdam )?...26 Verschilt dit per sport?...26 Enkelbrace...27 Wanneer en waarom word een brace gebruikt?...27 Aanbrengen van de ASO brace...27 Welke braces worden voornamelijk bij de topsport gebruikt?...27 Verschilt dit per sport?...28 Enkelblessure preventie...29 Wat is het effect van enkelblessure preventie?...29 Bronnen...30 - Bijlage 1-14

Inleiding In dit document zijn de deelvragen van onze beroepsopdracht uitgewerkt. Mede door deze deelvragen is de hoofdvraag Wat is het effect van het dragen van een enkelbrace bij topsporters op inversietrauma s, kijkend naar blessurepreventie, blessureherstel, kosten en tevredenheid ten opzichte van tapen of geen enkelbrace te beantwoorden. Bij het beantwoorden van deze deelvragen komt de anatomie, pathologie, epidemiologie, het gebruik van tapen en het gebruik van een brace aan bod. - Bijlage 1-15

Inversietrauma. Wat is een Inversietrauma? Een inversietrauma is in de volksmond beter bekend als enkelverzwikking. Inversie is de beweging waarbij de voetzool naar het mediale vlak beweegt. Normaal gezien worden deze bewegingen uitgevoerd door de musculus tibialis anterior en de musculus tibialis posterior. Het letsel dat hierbij kan ontstaan, is een laesie, ruptuur of een verrekking in de ligamenten, ligamentum talofibulare anterius, ligamentum talofibulare posterius en ligamentum calcaneofibulare. Een inversietrauma ontstaat, als iemand met zijn/haar voet een overmatige inversiebeweging maakt. Dit komt vooral voor als iemand zijn voet verkeerd positioneert tijdens een landing van een sprong of bijvoorbeeld landt op een steen en hierdoor de voet verkeerd positioneert. Wat zijn de klachten? De klachten die kunnen ontstaan bij een inversietrauma zijn mobiliteit beperkingen, zwelling, in sommige gevallen een heamatoom en pijn. Deze klachten kunnen herstellen in een natuurlijk beloop of een afwijkend beloop. Wat is het natuurlijke beloop? In de fysiotherapie spreekt men van een normaal herstelproces, als het beloop binnen 6 tot 8 weken leidt tot functie herstel en genezing. Er is geen restletsel zoals functionele instabiliteit. De meeste mensen hebben het sporten hervat binnen 12 weken, vaak is dit op het zelfde niveau als voor het trauma. Over het algemeen kan het lopen binnen een of twee weken worden hervat. 1 Afwijkend beloop Het kan ook voorkomen dat er een afwijkend beloop optreedt, dit houdt in dat het natuurlijke genezingsproces anders verloopt, waardoor er klachten zullen blijven bestaan. Dit kan komen door de volgende oorzaken. - Nevenpathologie ( bijvoorbeeld artrose ). - Een aanhoudende ontsteking. - Onvoldoende aanpassing van het houding- en bewegingsgedrag van de patiënt door bijvoorbeeld overbelasting. - Angst om te bewegen. - Een blijvend instabiele enkel 2. 1 KNGF-richtlijn Enkelletsel 2 KNGF-richtlijn Enkelletsel - Bijlage 1-16

Incidentie In Nederland lopen per jaar zo n 600.000 mensen een traumatische enkelblessure op. Hiervan gaan ongeveer 210.000 mensen naar de huisarts. Zo n 25% van deze mensen worden doorverwezen naar een fysiotherapeut. Bij 10 tot 60% van de mensen treedt na de acute blessure functionele instabiliteit op. Symptomen van functionele instabiliteit zijn een instabiel gevoel, het heroptreden van enkelletsel en angst om te bewegen. Beperkingen in de dorsaalflexiebeweging gaan samen met pijn en functionele problemen na het optreden van het enkelletsel. Verder is er een verhoogd risico op het opnieuw optreden van enkelletsel 3,4. Uit het basketbal team Den Helder Seals heeft op dit moment 23% van de basketbalspelers enkelklachten en 77% van hen geen enkelklachten, van deze spelers heeft 69% in het verleden enkelklachten gehad en 31% van hen heeft nooit eerder enkelklachten gehad. Van de spelers met enkelklachten in het verleden heeft 38% de klachten eenmalig ondervonden en 62% heeft deze klachten meerdere malen ondervonden, van deze klachten is 89% veroorzaakt door een inversietrauma. Alle spelers die in het verleden klachten aan de enkel hebben gehad, hebben hiervoor een fysiotherapeutische behandeling ondergaan. Uit het basketbal team MyGuide Amsterdam heeft op dit moment 13% van de basketbalspelers enkelklachten en 87% van hen geen klachten aan de enkel, van deze basketbalspelers heeft 62% in het verleden enkelklachten gehad en 38% heeft nooit eerder enkelklachten gehad. Van de spelers met enkelklachten in het verleden heeft 67% de klachten eenmalig ondervonden en 33% heeft deze klachten meerdere malen ondervonden, van deze klachten is 100% veroorzaakt door een direct of een indirecte inversietrauma. Alle spelers die klachten aan de enkel hebben gehad in het verleden, hebben hiervoor een fysiotherapeutische behandeling ondergaan. 3 Journal of Athletic Training 2000;35(l):38-43 Effects of High-Top and Low-Top Shoes on Ankle Inversion 4 KNGF richtlijn enkelletsel - Bijlage 1-17

Fysiotherapeutische behandeling De behandeling hangt af van de fase waarin een patiënt zich bevindt, acuut of functionele instabiliteit. Zie ook de volgende tabel. Wij hebben hieronder in het kort de behandeldoelen beschreven volgens de KNGF-richtlijn. Omdat wij ons advies niet baseren op de fysiotherapeutische behandeling, hebben wij er bewust voor gekozen om de fysiotherapeutische behandeling niet al te uitgebreid te beschrijven.. Fase 1: Ontsteking (0 tot 3 dagen) Behandeldoelen: Reductie van pijn en zwelling, circulatieverbetering en bevorderen van de partiële belasting. Fase 2: Proliferatiefase (4 tot 10 dagen) Behandeldoelen: Herstel van functies en activiteiten en opbouw van de belasting. Fase 3: Vroege remodelleringsfase (11 tot 21 dagen) Behandeldoelen: Verbeteren van de spierkracht, de actieve (functionele) stabiliteit, de beweeglijkheid en het verplaatsen (lopen, hardlopen en traplopen). Fase 4: Late remodelleringsfase (3 tot 6 weken) Behandeldoelen: Bevorderen van de regionale belastbaarheid, van loopvaardigheden en traplopen en vaardigheden die nodig zijn op het werk c.q. bij huishoudelijke taken en bij sportbeoefening. Fase 5: Transfer 2 (6 tot 12 weken) Behandeldoelen: Oefenen en sturen van functies en activiteiten bij prestatiegerichte en maximale sporters. - Bijlage 1-18

Enkeltape Wat is een enkeltape? Tapen is een methode die het mogelijk maakt anatomische stresspunten te ontlasten, gewrichten te stabiliseren en/of te ondersteunen en rek op pezen, ligamenten (=banden) en andere weke delen te verminderen 5. "Een tape steunt en ontlast selectief beschadigde of gestoorde delen van een functie eenheid, geleidt bewegingen, staat functionele belasting in de vrije bewegingsruimte toe, en vermijdt extreme bewegingen" 6. Als wij het in ons onderzoek hebben over tape, bedoelen wij hiermee de Leukotape, tenzij het duidelijk anders is aangegeven. Waarvoor wordt het gebruikt? Er staat hierboven in het kort beschreven waar tape voor wordt gebruikt. De kernpunten uit de eerste definitie zijn: Ontlasten anatomische strespunten, stabiliseren en/of ondersteunen gewrichten en verminderen rek op pezen, ligamenten en andere weke delen. Hieruit kun je goed opmaken wat de functie is van tape. Het ondersteunt een gewricht (in het geval van onze opdracht: de enkel), zodat die wordt beperkt in beweging en er minder snel blessures zullen optreden. De kernpunten uit de tweede definitie zijn: Steunen en ontlasten selectief beschadigde of gestoorde delen van een functie eenheid, geleiden bewegingen, toestaan van functionele belasting en vermijden extreme bewegingen. In deze definitie komen de kernpunten op hetzelfde neer. De tape zorgt ervoor dat de bewegingen die pijnloos gemaakt kunnen en mogen worden, worden toegelaten en de bewegingen die pijnlijk en niet mogelijk moeten zijn, worden geremd. De werking van de tape is op een aantal manieren te verklaren en wordt hieronder uitgelegd. Mechanisch: De tape dient hier als een soort imitatieband, waardoor de bewegingen beperkt worden en de enkel wordt ondersteund. (Neuro)reflectoir: De tape stimuleert bepaalde sensoren. Deze sensoren zorgen ervoor dat de spieren die voor de stabiliteit in de enkel zorgen, een hogere spanning hebben en zo meehelpen om de stabiliteit van de enkel te vergroten. Psychologisch: Tape zorgt bij topsporters ook voor een gevoel van stevigheid. Dit gevoel heeft doorgaans een positieve invloed op de bewegingen en de stabiliteit in de enkel. Aan de andere kant kan dit gevoel van stevigheid ook een negatieve invloed hebben. Wanneer de tape niet goed 5 Definitie van tapen uit werk van Bert van den Berg 6 Definitie van tapefabrikant Beiersdorf - Bijlage 1-19

wordt aangebracht, kan het een schijnveiligheid geven en nemen de spelers mogelijk veel risico nemen zonder voldoende extra stabiliteit te krijgen van de tape. Ook heb je vanzelfsprekend een combinatie van de hiervoor genoemde punten 7. Wanneer wordt het gebruikt en wanneer niet? Wanneer de tape wel gebruikt wordt, is hierboven beschreven. Wanneer je gaat tapen, moet je altijd een aantal aspecten in de gaten houden. Als je een tape aan gaat leggen houd je altijd rekening met de volgende punten en zul een specialist moeten raadplegen. Er wordt niet getapet als er sprake is van ernstig letsel (bijvoord een fractuur ), bij een huidafwijking, bij allergie en/of eczeem, bij (veel) zwelling of oedeem en bij open wonden/wondjes. Voordat er getapet wordt, is het van belang dat de huid goed wordt geïnspecteerd op wondjes e.d.. Wanneer er een kleine beschadiging is aan de huid, zijn er wel oplossingen zodat er alsnog tape kan worden toegepast. Indien mogelijk, is het handig om de enkel te ontharen zodat er geen irritaties ontstaan bij het verwijderen van de tape 8. Hoe wordt het gebruikt? Hieronder zal één van de vele verschillende manieren om te tapen worden beschreven. In het komende stuk zal ook worden uitgelegd, waarom dit een functionele tape is en waarom wij voor deze tape hebben gekozen. Deze manier van aanleggen van de tape komt van de site van Bert van den Berg. Dit is naar ons idee een goede manier van tapen, omdat de enkel door deze manier volledig kan worden geïmmobiliseerd. We zullen stap voor stap de opbouw van het aanleggen van de tape beschrijven. Voordat er een tape word aangelegd, moet je nagaan waarvoor de tape moet gaan dienen. Ook moet er aandacht worden besteed aan onder andere de ernst van de blessure, de verlopen tijd sinds de blessure is veroorzaakt, hoever de patiënt/cliënt is in het revalidatieproces en wanneer de patiënt/cliënt de activiteiten weer wil hervatten. Ook kan worden gekeken naar het postuur van de patiënt/cliënt. Hierop pas je ook de hoogte en de hoeveelheid van de tape stroken aan. Als je de tape gaat aanleggen, begin je altijd met het aanleggen van de zogenaamde ankerstroken. Op deze stroken worden vrijwel alle andere stroken (de werkstroken) bevestigd. Deze werkstroken zorgen ervoor, dat de gewrichten, banden of pezen worden beïnvloed op de mobiliteit. Bij het aanleggen van de stroken moet je er ook op letten dat de tape niet een bepaalde richting op wordt getrokken. Zorg ervoor dat de tape met gelijke kracht en zonder plooien wordt aangebracht. Laat de tape met de vormen van het lichaam meelopen. De opbouw van de tape die hieronder zal worden uitgelegd, bestaat uit de volgende, nader beschreven stroken. 1. Twee ankerstroken op het onderbeen 2. Anker op de voet 7 Januari 2001 A.G. van den Berg, Website www.sport.nl NOC*NSF 8 Januari 2001 A.G. van den Berg, Website www.sport.nl NOC*NSF - Bijlage 1-20

3. Stijgbeugel 4. Halve stijgbeugel 5. Heel-lock - binnenzijde en buitenzijde 6. Werkstroken (dit zijn over het algemeen 4 tot 8) 7. 1e knel-controle 8. De twee ankers op het onderbeen 9. Anker op de voet herhalen (1 tot 4 keer) 10. 2e knel-controle Op de foto s die straks worden getoond om het verhaal te verduidelijken, zijn de stroken steeds apart aangebracht. In de werkelijkheid worden de stroken over elkaar aangebracht 9,10,11,12. De 2 ankers op het onderbeen en het anker op de voet. Zoals waarschijnlijk al duidelijk is geworden, wordt begonnen met het aanleggen van ankers. De eerste twee ankers worden aangelegd op het onderbeen. Deze zullen op ongeveer 1/3 van het onderbeen beginnen. Hoe hoger de tape wordt aangebracht, hoe groter de hefboom is. De twee ankers overlappen elkaar ongeveer voor 50%. Let erop, dat de achterzijde van het been niet gesloten is, zodat de doorbloeding van het been optimaal blijft. Het anker op de voet wordt van de grote teen achter de voet langs tot de kleine teen aangebracht (zie figuren 5, 6 en 7). 9 Januari 2001 A.G. van den Berg 10 Website www.sport.nl NOC*NSF 11 www.disporta.nl 12 www.sportzorg.nl - Bijlage 1-21

Stijgbeugel Wanneer de ankers zijn aangelegd, ga je verder met de stijgbeugel. Deze begint (zoals te zien is in figuren 8 en 9) aan de mediale zijde van het onderbeen op het anker, loopt onder de voet door naar de laterale zijde van het onderbeen en hecht daar weer op het anker. Belangrijk is dat de stijgbeugel over beide malleoli heen loopt 13,14,15,16. De halve stijgbeugel Zoals in figuren 10 en 11 is aangegeven met de tapestrook met de stippellijn, begint deze strook aan de binnenkant van de enkel vlak naast de mediale malleoli. Vervolgens loopt deze strook bijna parallel met de stijgbeugel omhoog en gaat schuin over het onderbeen naar het anker op het onderbeen. De heel-lock De functie van deze stroken is het stabiliseren van het hielbeen. De heel-lock bestaat uit twee delen: één aan de binnenzijde, en één aan de buitenzijde. De makkelijkste manier om deze stroken aan te leggen, is om een strook tape af te scheuren en dan het midden van die strook op de zijkant van de hak te leggen. Het hielbeen is voor te stellen als een rechthoekig blokje en de strook tape maakt daarbij een hoek van ongeveer 45 graden ten opzichte van de hak. De beide uiteinden zijn dan nog los, en deze worden dan één voor één aangebracht door ze met de hand vast te strijken. Zie figuren 15 tot en met 19. 13 Januari 2001 A.G. van den Berg 14 Website www.sport.nl NOC*NSF 15 www.disporta.nl 16 www.sportzorg.nl - Bijlage 1-22

- Bijlage 1-23

De werkstroken De werkstroken hebben als functie het stabiliseren van de voet zelf. De eerste stook wordt aangebracht vanaf de binnenzijde van de voet, zo dicht mogelijk bij de grote teen. De strook wordt schuin naar achteren aangebracht zodat hij onder de voet door, vóór over het been heen loopt en vasthecht op het bovenste anker of hier net iets naast (getoond op figuren 20 en 21). De tweede werkstrook loopt parallel aan de vorige, maar begint iets verder van de grote teen af. Ook het verdere verloop van de tape zal dan grotendeels parallel zijn aan de eerste werkstrook. Er worden op deze manier stroken aangelegd, totdat de voorkant van het onderbeen bedekt is. 1e knel-controle De persoon die ingetapet is, moet nu gaan staan (niet lopen!) op het behandelde been. Hierbij moet er worden gecontroleerd of de tape nergens knelt. Als dat niet het geval is, kan het tapen worden afgemaakt. Wanneer er een opening in de tape overblijft (zie voorbeeld in figuur 24), mag deze niet openblijven. Door de druk van de omliggende tape kan hier namelijk vocht worden opgehoopt. Dit probleem is gemakkelijk te voorkomen door, zoals in figuur 25 aangegeven, een stuk tape over de opening aan te brengen 17,18,19,20.. 17 Januari 2001 A.G. van den Berg 18 Website www.sport.nl NOC*NSF 19 www.disporta.nl 20 www.sportzorg.nl - Bijlage 1-24

Herhalen van de ankers. De ankers waarmee begonnen is bij het aanleggen van de tape, worden nu herhaald en deels op de huid aangebracht. De ankers worden nu alleen meermalen herhaald en overlappen elkaar ongeveer voor 50% (zie figuur 26). In figuur 27 is aangegeven hoe de tape eruit komt te zien wanneer alle ankers zijn aangebracht. 2e knel-controle Ook bij deze controle laat je de patiënt/cliënt staan zonder te lopen. Als de tape niet knelt, kun je ook direct controleren of de tape doet waarvoor hij is aangebracht 21,22,23,24. 21 Januari 2001 A.G. van den Berg 22 Website www.sport.nl NOC*NSF 23 www.disporta.nl 24 www.sportzorg.nl - Bijlage 1-25

Welke tape wordt voornamelijk bij de topsport gebruik. ( Den Helder, Amsterdam )? Leukotape, maar er wordt nu ook steeds meer gebruik gemaakt van Easytape en Kinesiotape. Als wij het in ons onderzoek hebben over tape, bedoelen wij hiermee de Leukotape, tenzij het duidelijk anders is aangegeven. Verschilt dit per sport? Nee, dit verschilt per fysiotherapeut die deze verschillende tapen kan aanleggen. - Bijlage 1-26

Enkelbrace Wanneer en waarom word een brace gebruikt? De enkelbrace wordt voornamelijk gebruik als alternatief voor tapen. Net als tape zorgt een brace voor stabiliteit. Basketbal is een sport waarbij veel wordt gesprongen. Daarom is het van belang dat de enkel goed wordt beschermd tegen blessures zoals een inversietrauma. De stabiliteit die een brace biedt, is daar erg geschikt voor. Er is aangetoond dat het gebruik van een enkelbrace blessures vermindert bij basketbal (en voetbal) 25 De brace vermindert de Range of Motion van het enkelgewricht en de voornaamste vermindering zit in de inversie beweging. Hierdoor treedt er minder snel een inversietrauma op. De basketballers gebruiken de enkelbrace om de kans op enkelblessures te verminderen, om extra stabiliteit te krijgen en verder voor bescherming, zekerheid en versteviging 26 Er zijn drie belangrijke redenen om de enkel te beschermen: Ter voorkoming van een enkelblessure. Ter bescherming tijdens de revalidatieperiode na een enkelbandletsel. Ter voorkoming van hernieuwd letsel na genezing van een enkelbandletsel. Aanbrengen van de ASO brace De ASO brace is gemakkelijk aan te brengen. Aller eerst trek je het schoentje aan, hierna strik je de veters. Vervolgens breng je de 2 banden die achter op de brace vastzitten, kruislings over elkaar en onder de zool door en zet je de 2 uiteinden met een extra band er omheen vast. Zie ook nevenstaande figuur. Welke braces worden voornamelijk bij de topsport gebruikt? In de topsport werden vroeger enkels met gescheurde banden een week of zes ingegipst. Hierbij was geen enkele beweging mogelijk en die immobiliteit, waarbij het enkelgewricht door stijfheid werd bevangen, bleek bij nader inzien het herstel eerder te vertragen dan te versnellen. Begin jaren tachtig werd de zogeheten Coumans-tapebandage geproduceerd en al gauw werd dat in Europa de standaardbehandeling voor gescheurde enkelbanden bij zowel topsporters als de gewone man en vrouw. Verversing van tape bij de Coumans-tapebandage is, met al dat plaksel, een heel karwei en moet iedere 2 weken geburen. Na die twee weken is de tape behoorlijk uitgerekt en biedt lang niet meer die stevigheid die er aan het begin wel was. Een soepele brace met veters of klittenband 25 Quinn et al 2000 26 Zie ook de vragenlijst ingevuld door spelers van de basketbalverenigingen Den Helder Seals en door MyGuide Amsterdam - Bijlage 1-27

heeft die nadelen niet. Je haalt hem er even af en plaatst hem even eenvoudig weer om de enkel. Bovendien kun je met veters of klittenband gemakkelijk de stevigheid eventjes bijstellen 27. Den Helder Seals gebruiken de ASO brace, omdat de ASO gemakkelijk te gebruiken is en de fysiotherapeut van dit team ervan overtuigd is van de kwaliteit ervan. Amsterdam speelt tegenwoordig met de Mc David. Dit is eenzelfde soort brace als de ASO, dus ook soepele en met veters en klittenband. Verschilt dit per sport? Wij doen onderzoek naar inversietrauma s bij basketballers, waarbij voetbal en volleybal als sport ook in beeld komen. Bij deze twee sporten is er geen verschil tussen de typen brace die gebruikt worden. Er wordt vrijwel alleen gebruik gemaakt van een soepele brace met veters/klittenband en het gebruik van zo n brace heeft de voorkeur boven tapen of een harde brace. De soepele brace met de eerder geschetste voordelen is het meeste geschikt voor topsporters. 27 www.disporta.nl - Bijlage 1-28

Enkelblessure preventie Wat is het effect van enkelblessure preventie? Wat is het effect van balanstrainingen op het voorkomen van inversietrauma's? Uit een onderzoek van het American Journal of Sports Medicine blijkt, dat het aantal enkeltrauma s beduidend lager was bij patiënten die trainen men met een balansbord (ten opzichte van patiënten zonder training). In het onderzoek is er is er bij de deelnemende voet- en basketballers die oefenen met een balansbord een afname van enkelblessures van 38% gemeten 28 Welke preventiemiddelen zijn er? Er zijn 2 veel gebruikte preventiemiddelen, de brace en het tapen. In beide preventiemiddelen zijn verschillende variaties. Voordat zij de ASO-brace gebruikte, speelde het basketbal team Den Helder Seals met tape. Het tapen vergde voor de wedstrijd altijd veel tijd van de fysiotherapeut. Tegenwoordig spelen zij met de ASO-brace. Deze is in korte tijd gemakkelijk zelf aan te brengen. Welke kosten worden gemaakt bij het voorkomen van inversietrauma s kijkend naar tapen of bracen? De kosten die worden gemaakt, zullen voor het tapen hoger uitpakken dan voor het aanschaffen van een brace. Dit geldt ook voor de tijd die ermee in het geding is bij het aanbrengen ervan. De kosten van tape zullen altijd blijven oplopen, omdat de tape maar eenmalig te gebruiken is. Er moeten daarom steeds nieuwe rollen worden aangeschaft,. Ook neemt het aanbrengen van tape veel tijd in beslag. De tape wordt aan gebracht door een bijvoorbeeld een fysiotherapeut die de benodigde tijd om de tape aan te brengen, in rekening brengt 29. In het wetenschappelijke blad Journal of Athletic Training 2004;39(1):95 100 staat in een artikel beschreven dat de kosten voor tapen per seizoen 3,05 keer zo hoog uitvallen als die voor het gebruik van een brace. Zie ook het voorbeeld uit de resultaten van Garrick en Requa, waarbij de kosten om 26 atleten met een blessuregeschiedenis gedurende een seizoen te tapen $2778 bedragen, terwijl de aanschaf van een brace neerkomt op $910. Het intapen van 143 atleten zonder enkelblessuregeschiedenis zou $15 281 kosten, terwijl het laten gebruiken van een brace $5005 kost 30. 28 Uit het artikel van The American Journal of Sports Medicine Vol. 34, No. 7, 2006 Balance Training Program and Ankle Sprains 29 Artikel: Ankle Braces Effectively Reduce Recurrence of Ankle Sprains in Female Soccer Players 30 Artikel: Prophylactic Ankle Taping and Bracing: A Numbers-Needed-to-Treat and Cost-Benefit Analysis - Bijlage 1-29

Bronnen 1) KNGF-richtlijn Enkelletsel 2) KNGF richtlijn Enkelletsel 3) Journal of Athletic Training 2000;35(l):38-43 Effects of High-Top and Low-Top Shoes on Ankle Inversion 4) KNGF richtlijn enkelletsel 5) Januari 2001 A.G. van den Berg Website www.sport.nl NOC*NSF 6) Januari 2001 A.G. van den Berg 7) Website www.sport.nl NOC*NSF 8) www.disporta.nl 9) www.sportzorg.nl 10) Uit het artikel van The American Journal of Sports Medicine Vol. 34, No. 7, 2006 Balance Training Program and Ankle Sprains 11) Artikel: Ankle Braces Effectively Reduce Recurrence of Ankle Sprains in Female Soccer Players. 12) Artikel: Prophylactic Ankle Taping and Bracing: A Numbers-Needed-to-Treat and Cost- Benefit Analysis - Bijlage 1-30

Bijlage 2 Vragenlijst Den Helder Seals en MyGuide Amsterdam In deze bijlage staat een vragenlijst die is uitgereikt aan de spelers van het basketbalteam MyGuide Amsterdam. Deze vragenlijst is zowel in het Nederlands als in het Engels opgesteld. Dezelfde vragenlijsten zijn gebruikt bij het basketbalteam Den Helder Seals. - Bijlage 2 -

VRAGENLIJST BASKETBALTEAM Amsterdam Enkelblessures Naam: Leeftijd: Nationaliteit: Positie in het veld: Clubhistorie: - Bijlage 2-32

Enkelblessures 1. Heb je op dit moment blessures aan je enkel? ( Ja / Nee ) 2. Zo ja, welke?. 3. Hoe zijn de klachten ontstaan?. 4. Heb je in het verleden enkelklachten gehad? ( Ja / Nee ) 5. Wat voor klachten zijn dit geweest?. 6. Waren deze eenmalig of zijn die vaker voorgekomen?. 7. Hoe lang geleden hebben die klachten zich ontwikkeld?. 8. Wat heb je er op dat moment aan gedaan?. Brace 9. Heb je vroeger een brace gebruikt? ( Ja / Nee ) 10. Gebruik je nu een brace? ( Ja / Nee ) Indien vragen 9 en 10 beide met NEE zijn beantwoord, door naar vraag 17 11. Welke brace (zo mogelijk fabricaat en type)?. 12. Heb je zelf gekozen voor deze brace? ( Ja / Nee ) 13. Train je (of heb je getraind) met een brace? ( Ja / Nee ) 14. Speel je wedstrijden (of heb je deze gespeeld) met een brace? ( Ja / Nee ) 15. Wat denk je dat het effect is (was) van de brace?. 16. Vind (vond) je het prettig spelen met de brace? ( Ja / Nee ) 17. Biedt (bood) de brace voor jouw gevoel veiligheid? ( Ja / Nee ) - Bijlage 2-33

Tape 18. Heb je vroeger tape gebruikt om je enkels te ondersteunen? ( Ja / Nee ) 19. Gebruik je nu nog tape om je enkels te ondersteunen? ( Ja / Nee ) Indien vragen 18 en 19 beide met NEE zijn beantwoord, door naar vraag 25 20. Breng (bracht) je de tape zelf aan of doet (deed) de fysiotherapeut dit?. 21. Train je (of heb je getraind) met tape? ( Ja / Nee ) 22. Speel je wedstrijden (of heb je deze gespeeld) met tape? ( Ja / Nee ) 23. Wat denk je dat het effect is (was) van tape?. 24. Vind (vond) je het prettig spelen met tape? ( Ja / Nee ) 25. Biedt (bood) het tape voor jou gevoel veiligheid? ( Ja / Nee ) Spel Volgende vragen alleen invullen indien van toepassing 26. Mijn voorkeur ligt tijdens trainingen bij een brace / bij tape, omdat. 27. Mijn voorkeur ligt tijdens wedstrijden bij een brace / bij tape, omdat. 28. Heeft (had) het gebruik van een brace of tape invloed op je spel? ( Ja / Nee ) 29. Voel (voelde) je je door het dragen van de brace beperkt? ( Ja / Nee ) 30. Voel (voelde) je je door het dragen van tape beperkt? ( Ja / Nee ) 31. Indien je geen braces of tape gebruikt tijdens trainingen en/of. wedstrijden, wat is daarvan de reden? Bedankt voor het invullen van deze vragenlijst!!! - Bijlage 2-34

Bijlage 3 Conclusies CAT analyses - Bijlage 3 -

Conclusies CAT analyses - Bijlage 3-36

Inhoudsopgave Inleiding...38 Conclusies artikelen...39 Artikel 1: Ankle Injuries In The ED: How To Provide Rapid And Cost-Effective Assessment And Treatment...39 Artikel 2: Rehabilitation of ligamentous ankle injuries: a review of recent studies...40 Artikel 3: Ankle Sprain Injuries: A 2-Year Prospective Cohort Study in Female Greek Professional Basketball Players...41 Artikel 4: Prophylactic Ankle Taping and Bracing: A Numbers-Needed-to-Treat and Cost- Benefit Analysis...42 Artikel 5: Ankle Injuries and Ankle Strength, Flexibility, and Proprioception in College Basketball Players...44 Artikel 6: Prophylactic Bracing Versus Taping for the Prevention of Ankle Sprains in High School Athletes: A Prospective, Randomized Trial...45 Artikel 7: Ground reaction force in basketball cutting maneuvers with and without ankle bracing and taping...46 Artikel 8: Foot Characteristics in Association With Inversion Ankle Injury...48 Artikel 9: Ankle Braces Effectively Reduce Recurrence of Ankle Sprains in Female Soccer Players...49 Artikel 10: Dynamic Postural Stability in Subjects With Braced, Functionally Unstable Ankles...51 Artikel 11: Effects of High-Top and Low-Top Shoes on Ankle Inversion...52 Artikel 12: The Effect of a Balance Training Program on the Risk of Ankle Sprains in High School Athletes...53 Eindconclusie...54 - Bijlage 3-37