Verwachting voor week 38 Verwachtingen Komende week Power NL Power BE Power DE Gas TTF Crude Oil Coal Emissierechten Weer & temperatuur Macro economisch Bullish Neutraal Bearish 1
Power NL Power NL spot, lagere prijzen verwacht De spot prijzen op de APX handelden vorige week, zoals verwacht, gemiddeld lager. Dit was met name te danken aan bepaalde technische beperkingen op het elektriciteitsnet (import-export), welke afgelopen week zijn opgelost. De afgelopen week kwam gemiddeld uit op een niveau van 38.76 /MWh. De week daarvoor was dat 42.58 /MWh. De gemiddelde prijs voor september komt uit op een prijs van 40.32 /MWh voor het base product. (augustus kwam gemiddeld uit op 38.87 /MWh). We zien vooral vanuit het weer een bearish signaal. Met het sterk aantrekken de wind verwachten we daarom lagere prijzen te zullen zien voor deze week. Power NL (APX), Day Ahead Base Peak 01/09/2015 44.72 49.27 02/09/2015 42.33 41.84 03/09/2015 41.59 45.10 04/09/2015 42.85 46.33 05/09/2015 42.23 43.18 06/09/2015 40.04 41.43 07/09/2015 39.44 44.89 08/09/2015 40.36 41.66 09/09/2015 42.46 46.82 10/09/2015 42.40 46.36 11/09/2015 38.57 40.56 12/09/2015 40.15 44.59 13/09/2015 27.93 29.20 14/09/2015 39.41 46.27 Gemiddeld sept. 40.32 2
Power NL Power NL forwards, hogere prijzen verwacht De Nederlandse power forwards lieten de afgelopen week een verdeeld beeld zien. De voorkant is er met name ingekomen door de zwakkere spotprijzen. De achterkant heeft zich vrij sterk gehouden doordat de CO2 weer wat wist aan te sterken en de kolen wisten te stabiliseren. Voor de komende week zouden we weer een soortgelijk beeld kunnen meemaken. Maar technisch gezien kunnen de prijzen verder oplopen. Daarom worden er hogere prijzen verwacht. Power NL 11/09/2015 04/09/2015 Oct-15 38.92-0.57 39.49 Nov-15 40.04-0.25 40.29 Dec-15 38.47 0.00 38.47 Q4-15 39.13-0.28 39.41 Q1-16 40.40 0.08 40.32 Q2-16 37.01-0.01 37.02 Q3-16 36.18 0.61 35.57 Cal-16 37.90 0.16 37.74 Cal-17 35.89 0.05 35.84 Cal-18 35.70 0.09 35.61 Cal-19 36.55-0.08 36.63 3
Power BE Power BE spot, lagere prijzen verwacht De Belgische spotprijzen kwamen vorige week licht hoger uit op 50.27 /MWh voor het base product. Deze hele hoge prijzen zijn met name te danken aan de uitval en onzekerheid van centrales in het Belgische productiepark. De week daarvoor kwam uit op gemiddeld 50.16 /MWh voor de spot in België. Het gemiddelde voor de september base komt uit op 49.38 /MWh. (augustus kwam gemiddeld uit op 41.88 /MWh). Met een bearish signaal vanuit het weer verwachten deze week toch ook lagere prijzen te zullen zien. Daarnaast heeft Engie de outage van Tihange 1 tot dinsdag verlengd. Power BE (Belpex), Day Ahead Base Peak 01/09/2015 53.20 57.21 02/09/2015 58.88 64.86 03/09/2015 48.34 49.98 04/09/2015 45.87 51.32 05/09/2015 43.66 44.59 06/09/2015 42.10 44.75 07/09/2015 44.45 53.20 08/09/2015 51.49 56.68 09/09/2015 44.87 48.53 10/09/2015 46.23 49.58 11/09/2015 58.55 64.22 12/09/2015 48.17 55.00 13/09/2015 58.13 56.65 14/09/2015 47.35 50.65 Gemiddeld sept. 49.38 4
Power BE Power BE forwards, gelijke prijzen verwacht De Belgische power prijzen hebben de afgelopen week over de gehele linie een verdeeld beeld laten zien. Het lijkt er wel op dat de volatiliteit weer terug aan het komen is sinds september. Mogelijk omdat er zich deze maand toch weer partijen zijn die toch wat risico s wilden afdekken voor in de winter (meest bewogen producten). Helaas zie je bij een gebrek aan liquiditeit dat dit de reguliere marktwerking sterk verstoort. Voor de komende week verwachten we dan ook gelijke prijzen te zullen zien. Power BE 11/09/2015 04/09/2015 Oct-15 45.60-0.90 46.50 Nov-15 49.10-2.46 51.56 Dec-15 48.60-1.46 50.06 Q4-15 47.75-1.60 49.35 Q1-16 48.69-1.21 49.90 Q2-16 39.80 0.30 39.50 Q3-16 37.38 0.00 37.38 Cal-16 43.28-0.37 43.65 Cal-17 40.55-0.53 41.08 Cal-18 39.69-0.69 40.38 5
Gas TTF Gas TTF spot, gelijke prijzen verwacht De gas TTF spot prijzen zijn de afgelopen week nagenoeg onveranderd uitgekomen op een gemiddelde prijs van 19.46 /MWh. De week daarvoor kwam gemiddeld uit op een niveau van 19.48 /MWh. Het gemiddelde niveau voor september komt hiermee uit op 19.49 /MWh (augustus kwam gemiddeld uit op 19.64 /MWh). Met het afnemen van de volatiliteit in olie en stabiele weersvoorspellingen zijn de prijzen nagenoeg onveranderd gebleven. Voor de komende week verwachten we niet al te veel spektakel, en dus weer gelijke niveaus te zullen zien voor de TTF spot. Gas TTF (Ice Endex) End of day 01/09/2015 19.10 02/09/2015 19.40 03/09/2015 19.66 04/09/2015 19.95 05/09/2015 19.61 06/09/2015 19.61 07/09/2015 19.76 08/09/2015 19.63 09/09/2015 19.38 10/09/2015 19.51 11/09/2015 19.35 12/09/2015 19.30 13/09/2015 19.30 14/09/2015 19.30 Gemiddeld sept. 19.49 6
Gas TTF Gas TTF forwards, gelijke prijzen verwacht De TTF gas forward curve heeft over de gehele curve verloren. De olie heeft zich vrij stabiel gehouden en lijkt iets te willen afkomen. Het gehele energiecomplex lijkt rond dit niveau wat te stabiliseren, zo ook TTF. We verwachten voor de komende week bij gelijkblijvende olieprijzen en redelijk gelijkblijvende spotprijzen ook gelijke prijzen te zullen zien op de TTF-curve. Toch is het technisch beeld vrij bearish. Gas TTF 11/09/2015 04/09/2015 Oct-15 19.278-0.147 19.425 Nov-15 19.688-0.167 19.855 Dec-15 19.955-0.150 20.105 Q4-15 19.640-0.154 19.794 Q1-16 20.005-0.107 20.112 Q2-16 19.068-0.095 19.163 Q3-16 18.937-0.162 19.099 Cal-16 19.497-0.127 19.624 Cal-17 19.759-0.141 19.900 Cal-18 19.789-0.262 20.051 Cal-19 19.744-0.257 20.001 7
Overige producten Power DE (Phelix) De Duitse CAL 16 is gesloten op 30.23 /MWh, de week daarvoor was dat 30.30 /MWh. Het Duitse CAL16 base contract weet zich moeilijk verder te herstellen bij aanhoudend zeer zwakke kolenprijzen. Ook al hebben de emissierechten zich sterk weten te houden. Voor de komende week verwachten we gelijke prijzen te zullen zien tenzij de kolen zich weten te herstellen. Coal De kolenprijzen lagen ook vorige week onder druk. En is lager gesloten op 51.08 $/t, de week daarvoor op 52.06 $/t. Het lijkt erop dat de kolenprijzen nog steeds erg veel moeite hebben om te herstellen. We verwachten daarom ook voor de komende week gelijke prijzen te zullen zien. 8
Overige producten Crude Oil, Brent De prijs van Brent schommelde vorige week net iets onder het 50 $-niveau en het Oct-15 contract sloot de week lager af op 48.14 $/bbl (week daarvoor op 49.61 $/bbl). Een aantal landen hebben verzocht om een bijeenkomst van de olie producerende landen teneinde de prijsval van olie te stoppen. Saoedi Arabië en andere OPEC leden van de Golfstaten zien vooralsnog geen nut in een dergelijke bijeenkomst en geven er de voorkeur aan om de prijsvorming aan de markt over te laten. Voor de komende week is de verwachting dat de prijzen rondom het huidige niveau zullen blijven handelen en mogelijk lagere niveaus gaan opzoeken. Het rentebesluit van de FED in de loop van deze week zal voor toenemende volatiliteit op de financiële markten gaan zorgen. Crude Oil, WTI Ook de prijzen van WTI bleven de vorige week redelijk stabiel en schommelden rondom het 45 $- niveau. Het WTI Oct-15 contract sloot de week iets hoger af op 44.63 $/bbl (week daarvoor 46.05 $/bbl). Het Amerikaanse EIA verwacht dat de olie productie in de VS dit jaar zal uitkomen op gemiddeld 9.2 miljoen barrels/dag tegenover 8.8 miljoen het voorgaande jaar. Brent-WTI spread is onveranderd op circa US$ 3.50 (eind vorige week circa US$ 3,50). 9
Overige producten Emissierechten De EUA s lijken steeds meer te stabiliseren boven de 8.00 /t niveau. En kunnen op dit moment een hoog niveau blijven houden vanwege de zeer zwakke kolenprijzen (verbeterde darkspread). Het product sloot de handelsweek hoger af op 8.27 /t (vorige week 8.10 /t). Met name was dit te danken door positieve Europese beurzen. Voor deze week verwachten we niet al te veel spektakel en dus gelijke prijzen te zullen zien. 10
Dark & Spark Spreads De Clean Spark Spread (CSS) en de Clean Dark Spread (CDS) is een manier om de winstgevendheid van gas en kolen gestookte elektriciteitscentrales weer te geven. De onderstaande figuren geven de forward-spreads van Nederland en Duitsland weer. De gemiddelde efficiëntie van de centrale is gezet op 53% voor een gascentrale en 39% voor een kolencentrale. De emissie factor voor gas is 0.187 en voor kolen is het 0.34. De calorische waarde van kolen is 25.12 MJ/kg. En de wisselkoers euro/dollar is voor vandaag ($1 = 0.89). De spreads zijn berekend met de Duitse en Nederlandse CAL16 power future (Ice-Endex en EEX), TTF en NCG gas (Ice Endex), API2 coal futures (EEX) en EUA s (Ice-ECX). De gas correctie factor van 35.17/31.65 is uiteraard van toepassing op de gas prijs. Onderhoud en andere kosten worden in deze berekening niet meegenomen. Clean Dark Spread Clean Spark Spread 11
Weersvooruitzicht Deze week doet een diepe depressie een noemenswaardige aanval op het kalme en zeer gemiddelde septemberweer van de afgelopen week. Een groot lagedrukgebied stormt vanaf de oceaan op het Europese vasteland af, maar lijkt te stranden boven de Britse Eilanden. Daar zal het vanaf dinsdag een aantal dagen blijven rondtollen, voor het de deur gewezen krijgt naar het noordoosten. Meerdere kleine randstoringen zullen zo in de Benelux gedurende de week voor typisch herfstige verschijnselen zorgen, zonder dat de Lage Landen aan de koude flank van het systeem terechtkomen. Tegen het weekeinde verdwijnt het systeem richting Scandinavië en zal de invloed van het hogedrukbastion boven Centraal-Europa weer snel toenemen en keert de rust terug op zaterdag en zondag. Vooral door de wind is het totaalsignaal bearish. Temperatuur: Licht bearish De temperatuur zal deze week niet op alle dagen de gemiddelde waarde voor de tijd van het jaar halen. 19 graden is gebruikelijk als middagtemperatuur voor half september, maar vooral op de echt winderige en regenachtige dagen zal de thermometer deze stand niet bereiken. Met name de dinsdag en op vrijdag kan de dag daardoor wat frisser verlopen dan gemiddeld. Maandag, woensdag en in het weekeinde wordt de 19 graden waarschijnlijk wel bereikt. Tussen de buien en bewolking door weet de zuidwestenwind wat restjes warmte mee te brengen naar de Benelux. Koude lucht uit de poolstreken blijft echter ver van ons verwijderd. Tegen het weekeinde wordt het in het kalmere weer waarschijnlijk ook een graad of 19. De nachten zijn zo mogelijk iets warmer dan gebruikelijk door de bewolking die overtrekt. Zon: Licht bullish De hoeveelheid zon is de eerste vijf dagen van de week vrij lastig precies aan te geven. Omdat de neerslag van plaats tot plaats sterk kan verschillen zal de ene plek waarschijnlijk meer zon krijgen dan de andere. Desondanks is de hoeveelheid buiengebieden zo groot dat de kans klein is dat een gemiddeld aantal zonuren voor midden september bereikt zal worden. Maandagmorgen en woensdag lijken voorlopig zeer bewolkte periodes te worden. Vanaf donderdag verliezen de naderende regengebieden iets in kracht en dat biedt iets meer perspectief voor de zon. Deze krijgt in de Benelux echter pas zaterdag en zondag echt aanzienlijk meer ruimte. Dan is er echter te weinig tijd over om een (licht) bullish signaal nog te voorkomen. Van plaats tot plaats zal deze week echter van zeer weinig tot gemiddeld kunnen verschillen. 12
Weersvooruitzicht Wind: Bearish De wind is deze week weer helemaal present in het weerbeeld. Dat komt dus vooral door een lagedrukgebied in onze directe omgeving, waardoor in de eerste vier dagen van de week randstoringen over de Noordzee zullen trekken. Maandag en woensdag is de wind waarschijnlijk al vrij stevig, maar op dinsdag en donderdag komen de randstoringen het dichtst bij de Lage Landen in de buurt. Op deze dagen moet dan ook gerekend worden op de hoogste te verwachten windsnelheden. Zodra het lagedrukgebied vanaf de Britse Eilanden richting Scandinavië trekt zal de wind heel langzaam gaan af nemen. Dit gebeurt op vrijdag en zaterdag. Daarna probeert hogedruk zich in onze omgeving te nestelen en keren de kalme condities weer terug. Dan is al een uitgesproken stevig gemiddelde wind gerealiseerd voor deze week. Bearish, zodoende. 13
Macro economische agenda Dinsdag 15 september: NL: Retail Sales DE: ZEW Economic Sentiment EU: Employment VS: API Olie voorraden Woensdag 16 september: EU: Inflation VS: EIA Olie voorraden Donderdag 17 september: NL: Consumer Confidence, Unemployment VS: FED rentebesluit Vrijdag 18 september: EU: Euro Zone ECB Current Account Legal Disclaimer 1. No offer This market report is intended to give an overview. No information contained in this report should be considered as an offer, an invitation to offer or a recommendation to enter into any transaction. Prices and valuations contained in this report are indicative and they and other information published are for information purposes only. 2. No investment advice Information made available in this market report should not be considered as investment advice or any form of recommendation to purchase products described therein. 3. Historical performance Past performance information contained in this market report is not to be considered as an indication of future results. 4. No warranties Although details included in this market report were taken from sources considered to be reliable, no warranty is made as to its accuracy, completeness and adequacy. All quotations and prices are subject to change. All opinions expressed reflect the current assessment of E.ON Benelux N.V. which is subject to change without prior notice. 5. Copyright All rights reserved. Duplication and distribution requires the prior written consent of E.ON Benelux N.V. 14