N-VA Dendermonde Geachte heer Burgemeester, Dames en heren schepenen, Beste collega s raadsleden, Zoals het hoort bij het begin van een nieuw jaar wil ik graag in naam van de hele N-VA-fractie aan iedereen een gelukkig nieuwjaar toewensen, een 2013 met veel professionele en persoonlijke vreugde en vooral een goede gezondheid. Zoals het ook hoort een installatievergadering van de nieuw verkozen gemeenteraad wil ik ook de nieuwe meerderheid en in het bijzonder het nieuwe College van Burgemeester en Schepenen feliciteren en hen alle succes toewensen voor de komende legislatuur. Toch wil ik ook een aantal bedenkingen formuleren die ons als afgevaardigden van de inwoners van Dendermonde moeten bezighouden. Op 14 oktober hebben de inwoners van onze stad gekozen voor een nieuwe gemeenteraad en velen hebben zich de daaropvolgende dagen en weken afgevraagd wat er met hun stem gebeurd was. In zijn werk Du Contrat Social ou principes du droit politique maakte de Franse filosoof Jean-Jacques Rousseau zich daar twee en een halve eeuw geleden al zorgen over. Volgens hem is een kiezer nooit zeker van zijn stem. Het enige moment waarop hij zijn vrijheid volop kan inzetten is het moment waarop hij zijn mening te kennen geeft bij een verkiezing. Maar vervolgens is de kiezer wel zijn stem kwijt, want de rest van de tijd kan hij slechts machteloos toekijken. Tot de volgende verkiezingen. Ook in Dendermonde werden we hier na 14 oktober mee geconfronteerd. Na de verkiezingen moest immers een nieuwe meerderheid worden samengesteld om gedurende 6 jaar de stad te besturen. Hoe vind je een dergelijke meerderheid? Als sterke partij heb je dan twee mogelijkheden: ofwel zoek je de optimale partner om je programma te realiseren ofwel kies je voor de zwakste partner. Met andere woorden: de partner aan wie je het minste macht moet afstaan. CD&V Dendermonde heeft duidelijk voor deze laatste optie gekozen. In een stad waar minder dan 12 % van de ingeschreven kiezers opteert voor links gaat CD&V een coalitie aan met sp.a. Waarom? Nogal duidelijk: een zwakke partner vraagt weinig in ruil voor 1
deelname aan de macht want dat is toch waarover het gaat. Een partij die door de kiezer in zijn blootje is gezet, voelt zich al gekleed met een slipje of een schaamlapje. Als je als partij slechts 65% overhoudt van je kiezers in 2006, dan ben je uiteraard tevreden met 2 schepenzetels, ook al moet je die toewijzen aan kandidaten die minder dan 700 voorkeurstemmen halen. En op die manier heeft CD&V zich verzekerd van een meerderheid in het college. Maar die meerderheid is er slechts in termen van de zetelverdeling. Een democratisch kiessysteem kan uiteraard geen zetels toekennen aan mensen die blanco stemmen of die zelfs niet komen stemmen, maar dit betekent niet dat deze mensen geen mening hebben. Een blanco-stem ís een mening. En niet gaan stemmen is bij uitstek een signaal om iets duidelijk te maken. Ook de inwoners van Dendermonde hebben dit recht. Zeker nadat de federale minister van justitie vooraf had laten weten dat er niet zou worden opgetreden tegen kiezers die hun stemrecht niet gebruikten. Heeft de nieuwe meerderheid ook de meerderheid van de Dendermondse kiezers achter zich heeft? Helemaal niet. Reken eens even mee. In Dendermonde waren er 35.146 ingeschreven kiezers. CD&V haalt 12.207 stemmen, sp.a 4.106 stemmen. Samen is dit welgeteld 16.313 stemmen of 46,41 % van de ingeschreven kiezers. Om 50 % van de kiezers te halen had CD&V nog een partner nodig, maar stel je voor, dan zou ze postjes moeten inleveren en dat is de democratie toch niet waard; dan nog liever leven in een particratie met als nieuwe slogan : {46% inbegrepen} Denk nu niet, geachte collega s, dat N-VA achterblijft als een afgewezen bruid die in tranen uitbarst als haar partner voor iemand anders kiest. Helemaal niet. We voelen ons niet miskend. De combinatie CD&V sp.a heeft een meerderheid in zetels en dat is wat er in ons land telt. Pijnlijker is het echter te moeten vaststellen dat er bij CD&V een manifest gebrek is aan respect voor de kiezer, voor de andere partijen en zelfs voor de eigen achterban en mandatarissen. Op de avond van 14 oktober meldde men laconiek aan de eigen mandatarissen en schepenen dat er voor sp.a was gekozen omdat de N-VA te veel vroeg, met name vier schepenzetels. Ik wil van deze gelegenheid gebruik maken om duidelijk te stellen dat N-VA dit niet heeft gedaan; zelfs niet kon doen omdat er op geen enkel moment sprake was van enig overleg. Op onze telefoontjes en sms en werd zelfs niet gereageerd. Het is dan ook spijtig te moeten vaststellen, mijnheer de burgemeester, dat nog vorige week een aantal van uw eigen mandatarissen en zelfs schepenen met de hand op het hart verklaarden dat zij niet gelukkig zijn met de genomen beslissing en veel liever hadden geopteerd voor een partner met een gelijklopend programma. Quod non. 2
N-VA heeft in deze gemeenteraad een bijzonder belangrijke fractie: 9 zetels op 35 of een kwart van het totaal. Wij zullen daar gebruik van maken. Misschien komt het bij sommigen op dat wij onervaren zijn en ik moet bekennen - misschien is dat ook wel zo. Als ervaren zijn betekent dat je mee bent met achterpoortjespolitiek, deelneemt aan obscure afspraakjes en geheime akkoorden; als ervaren zijn betekent dat je alles over hebt voor zoveel mogelijk postjes en zoveel mogelijk macht, ja, dan zijn we onervaren en dan zijn we daar ook fier op. Een heel typisch voorbeeld van politieke ervaring kreeg ik al op 15 oktober toen een bijzonder vooraanstaand Dendermonds sp.a er mij letterlijk zei: Natuurlijk zitten wij in de coalitie. Gisteren was het payback time. Als je zoiets hoort, dan weet je het wel. En dan ben je er ook niet over verwonderd dat de inspectie van het secundair onderwijs jaar na jaar tot de conclusie komt dat er meer inspanningen moeten geleverd worden voor de vakoverschrijdende eindterm Burgerzin. Als er nu iets raars gebeurt na verkiezingen zegt iedereen toch: dat is politiek. Als politici dit soort zaken in stand houden, dan zijn ze verkeerd bezig. En in dit opzicht wil ik de burgemeester, een aantal van zijn politieke vrienden en een aantal van zijn medewerkers toch wel waarschuwen. Het is werkelijk verwonderlijk welke documenten, afsprakennota s en zelfs e-mails zomaar op het internet te vinden zijn. Soms maar tijdelijk, maar ze liggen op dat moment wél voor het grijpen en kunnen op het gepaste moment worden bovengehaald. De lectuur ervan is vaak meeslepend en verhelderend. In deze opzichten zijn we dus inderdaad niet ervaren. Maar als ervaring echter betekent dat je op een of andere manier expertise hebt opgebouwd in een specifiek domein, ja, dan zijn wij heel erg ervaren en dat zal de meerderheid gedurende de volgende zes jaar wel merken. We hebben bijzonder veel ervaring in huis. Inhoudelijke ervaring dan, en dat betekent veel meer dan zes, twaalf of meer jaren in de gemeenteraad zitten en je mond niet open doen, dat betekent meer dan weten hoe een gemeenteraad werkt en wie je best op welk moment aanspreekt. Wees gerust, ook dat zullen we snel genoeg onder de knie hebben. En op een gepaste, democratisch verantwoorde manier gebruiken. Waar hebben wij het op dit ogenblik moeilijk mee? Op dit ogenblik, naar aanleiding van deze installatievergadering, slechts met twee punten. (1) Het feit dat de burgemeester nog altijd de gemeenteraad voorzit en er niet geopteerd wordt voor een andere voorzitter. Op deze manier is de voorzitter van de wetgevende vergadering tevens voorzitter van het uitvoerende college van de stad. Het is alsof minister-president Kris Peeters perse ook voorzitter zou willen zijn van het Vlaams Parlement, of Elio Di Rupo voorzitter van de Kamer. Vindt de meerderheid de keuze voor een afzonderlijke voorzitter geen zinvolle keuze, dan zijn ze niet goed bezig in Wetteren, Waasmunster en Wichelen, in Berlare en Buggenhout, in Temse, 3
Stekene en Sint-Gillis-Waas, in Beveren, Sint-Niklaas en Aalst. Allemaal steden en gemeenten waar de burgemeester niet de voorzitter is van de gemeenteraad. Volgens ons is de combinatie in elk geval geen gezonde situatie, zeker niet omdat werken met een andere voorzitter ook de burgemeester veel meer vrijheid zou kunnen geven in het deelnemen aan de gesprekken en discussies zonder dat hij regisseur van het gebeuren moet zijn. (2) Het feit dat Carine Verhelst nog steeds de opdrachten combineert van directeur van een sociale huisvestingsmaatschappij en schepen in de stad. Op die manier moet zij op het niveau van de stad zelf mee beslissen over dossiers waar zij als directeur rechtstreeks belang bij heeft. Ook dit is zeker vanuit deontologisch oogpunt - in geen geval een gezonde situatie. Straks, na deze installatievergadering komt het echte werk, de echte oppositie, de echte proof of the pudding. Waar willen wij ons als N-VAmandatarissen vooral op richten gedurende de komende legislatuur? Wij kiezen voor de gezinnen en dat betekent zowel de jonge gezinnen als de belangen van de senioren. Wij kiezen voor de lokale economie met aandacht voor het milieu. Wij kiezen voor de doortrekking van de N41 en de snelle uitbouw van de gevangenis. Wij kiezen voor aandacht voor de bezorgdheden van de inwoners van deze stad bij de uitwerking van het mobiliteitsplan. Wij kiezen heel duidelijk en heel bewust voor een efficiënt en sober beleid, maar met de huidige situatie van de stadskas zal dat wel geen probleem zijn. Bovendien zijn we heel tevreden dat de meerderheid met de aanstelling van een schepen voor synergie al begonnen is met het realiseren van een deel van het N-VA-programma. Wij kiezen voor een ondersteuning van het sociaal weefsel en ondersteuning van de scholen. We zijn bezorgd over de subsidiëring van de sportclubs. En we gaan ook voor een aantal concrete dossiers; in dat verband verwijs ik louter illustratief naar de dossiers van de dorpskern van Oudegem, het rusthuis in Baasrode, het beheer van ons historisch erfgoed. Reeds in 1879 stelde Sir Randolph Churchill dat the duty of the opposition is to oppose. Wij zullen onze taak volbrengen en dus oppositie voeren en weerwerk bieden waar nodig, maar zeker niet oppositie voeren omwille van de oppositie. We willen veel meer dan dat. We willen constructief samenwerken met de meerderheid, opbouwende suggesties doen, goede plannen ondersteunen en samen realiseren wat goed is voor de gemeenschap van deze stad. En tenslotte willen we ook heel duidelijk een transparante relatie hebben met de pers en hen informeren over wat goed is in de stad, welke plannen en ideeën wij hebben, de aberraties die wij opmerken. We zullen dan ook tijd en 4
energie steken in goede relaties met de pers, in bereikbaar zijn en informatie verschaffen. Conclusie: de mensen van Dendermonde kunnen op ons rekenen om te doen wat goed is voor onze stad, niet enkel voor het centrum maar ook voor alle deelgemeenten. De meerderheid kan op ons rekenen voor een democratische samenwerking en we wensen hen nogmaals en zeer gemeend succes gedurende de volgende zes jaar. 5