Maandelijkse arbeidsmarktmonitor Overijssel Provincie Overijssel 2010 De maandelijkse monitor geeft in het kort een overzicht van de ontwikkeling en stand van zaken van: Omvang niet-werkende werkzoekenden in Overijssel en Nederland 1 Omvang niet-werkende werkzoekenden in Twente en West-Overijssel 2 Aandeel niet-werkende werkzoekenden in de beroepsbevolking 3 Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden per gemeente 4 Jeugdwerkloosheid 5 Prognose niet-werkende werkzoekenden 6 Vacatures 7 Uitkeringen 8 Faillissementen 9 Startende bedrijven 10 Samenstelling Team Beleidsinformatie van de Eenheid Bestuurlijke Aangelegenheden Provincie Overijssel
Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden in Overijssel en Nederland Figuur 1. Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden in Overijssel en Nederland, uari 2007 - september 2010 Overijssel 60.000 Nederland 600.000 50.000 500.000 40.000 400.000 30.000 300.000 20.000 200.000 10.000 100.000 0 September 0 OVERIJSSEL NEDERLAND 2007 2008 2009 2010 Bron: UWVWERKbedrijf Nadat de werkloosheid in Overijssel in juli 2010 iets is toegenomen, is deze in augustus en september weer gedaald. In 2009 en in de eerste twee maanden van 2010 is de omvang van de NWW'ers toegenomen. Vanaf februari 2010 is er echter sprake van een ander beeld van de ontwikkeling van het aantal werklozen. Voor het eerst sinds lange tijd zien wij dat de ontwikkeling van de werkloosheid daalt. Die daling lijkt zoals gezegd in juli voor Overijssel even te zijn onderbroken. Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 1
Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden in Twente en West-Overijssel Figuur 2. Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden in Twente en West-Overijssel, uari 2007 - september 2010 30.000 25.000 20.000 TWENTE WEST OVERIJSSEL 15.000 10.000 5.000 0 September 2007 2008 2009 2010 Bron: UWVWERKbedrijf De ontwikkeling van het aantal niet-werkende werkzoekenden in Twente en West-Overijssel kent in hoofdlijnen hetzelfde verloop. In de de laatste vier maanden is de ontwikkeling van het aantal werklozen binnen West-Overijssel wat gunstiger dan Twente. Wel is de afname in september voor Twente iets sterker dan in West-Overijssel het geval is. Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 2
Aandeel niet-werkende werkzoekenden in de beroepsbevolking In september 2010 was in Nederland 6,3% van de beroepsbevolking werkloos. Voor Overijssel was dit percentage 6,8%. In onderstaande tabel en kaart zijn de aandelen voor de afzondelijke gemeenten in beeld gebracht. De hoogste percentages zijn terug te vinden in Enschede en Almelo en de laagste in Staphorst, Dalfsen en Raalte Tabel 1. Omvang en aandeel NWW'ers in de beroepsbevolking, september 2010 Gemeente Omvang In procenten van de beroepsbevolking Almelo 3.411 10,3 % Kaart 1. Aandeel NWW'ers in procenten van de beroepsbevolking Borne 469 6,2 % Dalfsen 286 2,6 % Deventer 3.611 7,7 % Dinkelland 394 3,1 % Enschede 9.899 13,9 % Haaksbergen 620 5,3 % Hardenberg 1.345 5,2 % Hellendoorn 802 4,5 % Hengelo 2.922 7,3 % Hof van Twente 728 4,3 % Kampen 1.002 4,2 % Losser 628 7,1 % Oldenzaal 1.039 7,4 % Olst-Wijhe 335 4,0 % Ommen 394 5,3 % Raalte 505 2,8 % Rijssen-Holten 721 4,2 % Staphorst 173 2,4 % Steenwijkerland 1.277 6,7 % Tubbergen 314 4,1 % Twenterand 667 4,2 % Wierden 492 4,1 % Zwartewaterland 295 2,8 % Zwolle 3.443 6,1 % Overijssel 35.772 6,8 % Nederland 488.213 6,3 % Bron: UWVWERKbedrijf/APO. Basisset Regionale Arbeidsinformatie Twente, Stedendriehoek en IJsselvechtstreek. Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 3
Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden per gemeente Om het verloop van de werkloosheid in beeld te brengen, is de omvang van het aantal werklozen in de periode uari 2010 - september 2010 geïndexeerd waarbij uari 2010 op 100 is gesteld Figuur 3. Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden per gemeente, uari 2010 - sept 2010 ZWOLLE ZWARTEWATERLAND WIERDEN TWENTERAND TUBBERGEN STEENWIJKERLAND STAPHORST RIJSSEN-HOLTEN RAALTE OMMEN OLST-WIJHE OLDENZAAL LOSSER KAMPEN HOF VAN TWENTE HENGELO HELLENDOORN HARDENBERG HAAKSBERGEN ENSCHEDE DINKELLAND DEVENTER DALFSEN BORNE ALMELO 70 75 80 85 90 95 100 105 Bron: UWVWERKbedrijf In bijna alle gemeenten is er sprake van een afname van het aantal niet-werkende werkzoekenden. In Hardenberg en Zwartewaterland is de afname het grootst. Alleen in Enschede ten opzichte van het begin van dit jaar de werkloosheid niet afgenomen. In Deventer is de werkloosheid niet of nauwelijks veranderd Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 4
Jeugdwerkloosheid In Overijssel behoort in september 2010 12,9 % van het totaal aantal werklozen tot de jeugdigen (tot en met 27 jaar). In Nederland is dat 12% In figuur 4 is de ontwikkeling van de jeugdwerkloosheid in Overijssel voor periode uari 2009 - augustus 2010 afgezet tegen die van de andere leeftijdgroepen en het totaal. Uit tabel 2 blijkt dat Rijssen-Holten, Deventer en Twenterand de hoogste aandelen jeugdwerkloosheid hebben. Het tegenovergestelde geldt voor Staphorst, Raalte en Borne. Tabel 2. Jeugdwerkloosheid, september 2010 Aandeel Omvang Figuur 4. Ontwikkeling werkloosheid in Overijssel naar leeftijd, uari 2009 = 100 Almelo 12,3% 421 Borne 9,4% 44 Dalfsen 12,2% 35 Deventer 16,8% 605 Dinkelland 10,2% 40 Enschede 13,6% 1.342 Haaksbergen 11,1% 69 Hardenberg 12,0% 162 Hellendoorn 14,6% 117 Hengelo 12,5% 365 Hof van Twente 9,9% 72 Kampen 11,0% 110 Losser 11,6% 73 Oldenzaal 9,8% 102 Olst-Wijhe 9,6% 32 Ommen 9,4% 37 Raalte 8,7% 44 Rijssen-Holten 20,9% 151 Staphorst 8,7% 15 Steenwijkerland 14,9% 190 Tubbergen 12,7% 40 Twenterand 16,5% 110 Wierden 11,8% 58 Zwartewaterland 12,5% 37 Zwolle 10,3% 355 Overijssel 12,9% 4.626 Bron: UWVWERKbedrijf Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 5 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec feb mrt apr mei juni juli augustus september 2009 2010 Werkloosheid totaal < 27 jaar 27-45 jaar 45-65 jaar
Prognose niet-werkende werkzoekenden Korte termijn raming oktober 2010 Volgens het CPB is er sprake van een aarzelend economisch herstel. In 2010 zal de Nederlandse economie met 1,75% groeien en in 2011 met 1,5%. Deze groei is volledig toe te schrijven aan de uitvoer. De gezinsconsumptie kent een bescheiden toename (0,5% in 2010 en 0,75% in 2011). In 2011 wordt een bescheiden toename van de bedrijfsinvesteringen verwacht. Dit heeft onder meer te maken met de leegstand van bedrijfsgebouwen. Dit heeft een remmend effect op de uitbreidingsinvesteringen van het bedrijfsleven. De werkloosheid stabiliseert zich rondom het huidige niveau en lijkt minder hoog te worden dan eerder werd verwacht. Deze uitkomsten van de oktoberraming van het CPB worden in de eerstvolgende APO welke eind november verschijnt, verwerkt. Uit de APO gegevens van oktober 2010 blijkt dat de werkloosheid in Overijssel op een iets hoger niveau ligt dan voor Nederland het geval is. Na 2011 worden de verschillen steeds kleiner. Tabel 3. Prognose omvang niet-werkende werkzoekenden, absoluut en in procenten van de beroepsbevolking, 2009-2014 Absoluut In procenten van de beroepsbevolking 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Gemeenten/gebieden Almelo 3.456 3.720 4.250 4.420 4.360 4.290 10,2 11,0 12,5 12,9 12,6 12,3 Deventer 3.098 4.195 4.083 3.878 3.875 3.774 6,6 8,6 9,1 8,7 8,5 8,3 Enschede 8.690 9.670 9.910 9.610 9.510 9.400 12,0 13,3 13,6 13,1 12,9 12,7 Hengelo 3.109 3.210 3.610 3.720 3.670 3.610 8,1 8,4 9,4 9,6 9,4 9,2 Zwolle 3.454 3.690 4.350 4.440 4.340 4.220 5,9 6,3 7,3 7,3 7,1 6,8 Noord-Overijssel 8.128 8.750 10.070 10.190 9.950 9.690 4,9 5,3 6,1 6,1 5,9 5,8 Zuidwest-Overijssel 3.850 4.990 5.320 5.180 5.110 5.000 5,3 6,9 7,3 7,1 7,0 6,8 Twente 21.491 23.540 25.410 25.340 24.970 24.570 7,6 8,3 9,0 8,9 8,8 8,6 Overijssel 33.470 37.280 40.800 40.710 40.030 39.260 6,4 7,2 7,8 7,8 7,6 7,5 Nederland 471.509 522.144 588.278 600.769 591.627 581.304 6,1 6,8 7,6 7,7 7,5 7,4 Bron: APO/ETIL, 2010 Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 6
Vacatures Voor de ontwikkeling van het aantal vacatures is gebruik gemaakt van de gegevens van het UWVWERKbedrijf. Het gaat hierbij om een relatief klein deel van de totale omvang van de vacatures in de markt. Daarnaast gaat het vooral om functies op elementair, lager en middelbaar beroepsniveau In onderstaande tabel en kaartbeeld is de situatie in de maand september voor de jaren 2007 tot en met 2010 weergegeven. Tabel 4. Aantal openstaande vacatures in de maand september voor de jaren 2007 tot en met 2010 Openstaande Vacatures September Kaart 2. Vacatures, omvang in de maand september 2007, 2008, 2009 en 2010 2007 2008 2009 2010 Nederland 66.184 58.890 45.830 50.207 Overijssel 3.293 3.291 2.660 2.468 Almelo 234 240 306 204 Borne 23 15 6 18 Dalfsen 61 21 39 27 Deventer 301 342 193 302 Dinkelland 40 31 21 35 Enschede 574 834 685 444 Haaksbergen 42 47 22 22 Hardenberg 118 138 125 124 Hellendoorn 120 89 32 45 Hengelo 323 192 152 154 Hof van Twente 49 22 31 24 Kampen 107 50 68 83 Losser 34 19 15 24 Oldenzaal 63 115 73 128 Olst-Wijhe 20 17 13 17 Ommen 30 24 20 13 Raalte 77 78 46 37 Rijssen-Holten 232 126 104 136 Staphorst 30 31 10 25 Steenwijkerland 149 126 59 67 Tubbergen 28 22 14 13 Twenterand 25 30 21 18 Wierden 38 23 33 19 Zwartewaterland 51 18 18 28 Zwolle 524 641 554 461 Voor Overijssel kan worden vastgesteld dat in de loop der tijd het aantal openstaande vacatures een wisselend beeld heeft. Ten opzichte van september van het vorig jaar heeft er een toename plaatsgevonden. Niet in alle gemeenten (Enschede, Almelo) is dit echter het geval. Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 7
Uitkeringen Uitkeringen zijn een van de gevolgen van het niet goed aansluiten van de vraag naar en het aanbod van arbeid op de arbeidsmarkt. Tabel 5. Aantal uitkeringen in de algemene bijstand, uari 2009 - april 2010 Gemeente uari april juli oktober uari april juli* augustus* Groei 2009 - augustus 2010 Almelo 2.070 2.150 2.220 2.230 2.260 2.370 2.390 2.430 17 % Borne 180 180 170 170 170 190 190 200 11 % Dalfsen 90 110 120 120 130 130 130 130 44 % Deventer 1.690 1.740 1.800 1.800 1.850 1.960 2.030 2.070 22 % Dinkelland 80 80 80 100 100 110 110 110 38 % Enschede 4.710 5.010 5.290 5.380 5.580 5.770 5.850 5.820 24 % Haaksbergen 200 230 230 230 230 240 250 260 30 % Hardenberg 460 480 480 520 590 630 620 620 35 % Hellendoorn 260 280 290 290 310 330 330 340 31 % Hengelo 1.780 1.840 1.910 1.920 1.960 2.000 2.020 2.020 13 % Hof van Twente 220 250 260 270 260 260 270 270 23 % Kampen 500 500 510 500 510 530 540 540 8% Losser 190 200 210 220 240 250 250 250 32 % Oldenzaal 420 450 470 470 500 510 520 530 26 % Olst-Wijhe 100 110 110 110 110 100 100 100 0% Ommen 100 110 110 110 120 140 130 130 30 % Raalte 240 230 230 240 260 270 280 290 21 % Rijssen-Holten 200 200 220 220 250 270 280 280 40 % Staphorst 50 50 50 50 60 60 60 60 20 % Steenwijkerland 520 530 550 530 560 570 570 580 12 % Tubbergen 70 80 80 80 90 90 100 100 43 % Twenterand 250 270 290 300 310 340 340 330 32 % Wierden 130 140 140 150 160 160 160 160 23 % Zwartewaterland 90 100 100 100 110 110 110 110 22 % Zwolle 2.280 2.280 2.400 2.440 2.520 2.660 2.730 2.730 20 % OVERIJSSEL 16.870 17.560 18.310 18.540 19.210 20.050 20.370 20.450 21 % Bron: CBS, juli en augustus 2010 zijn voorlopige cijfers In Overijsel is in de periode 2009 - augustus 2010 het aantal uitkeringen in de bijstand met 21% toegenomen. Alleen in de gemeente Olst-Wijhe is sprake van noch een afname noch een groei. In Kampen, Borne en Steenwijkerland is de groei bescheiden. In de gemeenten Dalfsen, Tubbergen en Rijssen-Holten is het aantal uitkeringen het meest toegenomen Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 8
Faillissementen Onderstaande gegevens hebben betrekking op het gebied Oost-Nederland* Tabel 6. Faillissementen in Oost-Nederland en Nederland Jaar Maand Oost Nederland Nederland Figuur 5. Ontwikkeling faillissementen in Oost-Nederland en Nederland 2008 48 406 feb 41 363 mrt 41 340 apr 39 455 mei 32 302 jun 50 428 jul 58 457 aug 46 407 sep 29 462 okt 47 455 nov 69 536 dec 57 548 2009 55 571 feb 75 634 mrt 79 751 apr 61 574 mei 39 531 jun 65 603 jul 85 696 aug 61 597 sep 82 610 okt 61 592 nov 65 632 dec 46 619 2010 55 534 feb 63 589 mrt 69 634 apr 53 494 mei 50 442 juni 90 633 juli 41 504 aug 38 466 sept 52 462 Bron: Kamer van Koophandel 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Oost Nederland feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Nederland feb mrt apr mei juni juli aug sep 2008 2009 2010 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Nederland Oost Nederland Het aantal faillisementen in Oost-Nederland vormt net als die van Nederland een in eerste instantie een oplopende reeks, maar die in de afgelopen maanden een dalende tendens laat zien, waarbij september 2010 een pas op de plaats maakt. In Oost-Nederland heeft men dan zelfs te maken met een stijging. * Het gaat hier om het Kamergebied Oost-Nederland. Dit gebied bestaat uit Twente, West-Overijssel en de Veluwe. Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 9
Startende bedrijven Uit de gegevens van de Kamer van Koophandel blijkt dat het aantal starters in Overijssel in 2009 ruim 6.100 bedrijven bedraagt. In 2000 waren dat er nog maar 3.500 De startende bedrijven maken ongeveer 9% uit van het totaal aantal vestigingen. In Enschede, Hengelo en Almelo zijn het aantal starters aanzienlijk toegenomen. Tabel 7. Aantallen startende bedrijven in Overijssel, 2000-2009 Gemeente 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Almelo 242 265 209 187 316 341 378 425 458 436 Borne 79 63 58 71 67 70 102 107 102 105 Dalfsen 61 69 57 58 59 80 69 92 125 99 Deventer 326 372 393 363 385 471 509 564 654 662 Dinkelland 76 87 62 72 75 90 88 122 121 106 Enschede 624 560 572 583 625 715 790 983 1.112 1.096 Haaksbergen 77 64 60 61 91 88 104 107 107 136 Hardenberg 151 155 118 104 147 202 160 257 233 246 Hellendoorn 85 92 82 78 90 108 141 160 151 120 Hengelo 286 285 261 270 319 358 423 510 492 533 Hof van Twente 87 102 93 100 106 131 148 164 187 181 Kampen 144 142 111 107 143 169 169 250 238 246 Losser 84 70 68 75 74 65 82 72 122 119 Oldenzaal 109 94 71 85 130 122 133 159 178 160 Olst-Wijhe 39 50 39 45 53 42 57 105 67 85 Ommen 43 49 30 52 52 61 52 75 88 69 Raalte 82 69 84 61 81 91 108 149 130 134 Rijssen-Holten 108 96 64 93 87 132 143 173 176 170 Staphorst 51 36 35 20 58 47 52 82 66 57 Steenwijkerland 128 125 102 101 147 173 180 217 202 208 Tubbergen 39 53 50 37 46 77 95 101 86 74 Twenterand 84 82 61 64 97 126 130 169 142 122 Wierden 78 67 53 58 67 69 72 91 112 96 Zwartewaterland 53 53 42 35 53 69 65 84 105 90 Zwolle 373 351 265 284 369 451 411 631 685 773 Overijssel 3.509 3.451 3.040 3.064 3.737 4.348 4.661 5.849 6.139 6.123 Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 10