B10. Beroepslokalen Beroepslokalen zijn door de aard zelf van de lokalen voor 100% beroepsmatig en ze kunnen dan ook volledig afgeschreven worden. Een kantoor of een atelier gebruikt u voor uw beroep, hier is er dus geen discussie over. Dit is 100% beroepsmatig. Kosten of afschrijving? Beroepslokalen zijn afschrijfbaar. Op hoeveel jaar u een beroepslokaal kunt afschrijven, hangt af van het soort beroepslokaal. Bent u een vrije beroeper en koopt u een herenpand dat u gebruikt voor uw beroepsactiviteit, dan zal u dit pand net als elk gewoon onroerend goed moeten afschrijven over 33 jaar. Gaat het echter om een magazijn of een atelier, dan spreekt men over afschrijvingstermijnen van 20 jaar. De registratierechten die betrekking hebben op de beroepsvertrekken die u koopt, zijn evenzeer aftrekbaar. Ook de financieringskosten zijn aftrekbaar. De interest van een voor beroepsdoeleinden aangegane en tegen een voor deligere rente voet gesloten herfinancieringslening die een eerste voor beroeps doeleinden aangegane lening vervangt, is in principe ook aftrek baar als beroeps kosten. Ook een te betalen wederbeleggingsvergoeding vormt een aftrekbare beroepskost. Wanneer het de huur betreft van een beroepslokaal, dan betreft de huur een aftrekbare beroepskost. Wat met de btw? De btw die betrekking heeft op beroepslokalen, is uiteraard terugvorderbaar. Koopt u een pand dat u bv. voor 60% beroepsmatig gebruikt, dan is de btw ook voor slechts 60% aftrekbaar. De vraag rijst dan hoe u de waarde van het beroepsgedeelte moet bepalen om de aftrekbare btw te berekenen. Volgens de Btw moet er hierbij in principe uitgegaan worden van de oppervlakte van het beroepsgedeelte. Volgens sommige rechters daarentegen is de oppervlakte slechts één mogelijk criterium om de aftrekbare btw te berekenen. U kunt dit bv. ook doen op basis van de huurwaarde van het beroepsmatige gedeelte (Gent, 19.01.2010). Tip. Voor het bepalen van die huurwaarde doet u het best een beroep op een expert. Zo vermijdt u eventuele discussies achteraf. 58 Pr a k t i s c h e Gi d s 2015 - He t ABC va n a f t r e k b a r e ko s t e n v o o r e e n m a n s z a k e n,
BHuurt u een kantoorruimte, dan is de huurprijs in principe vrijgesteld van btw (art. 44, 3, 2 W.Btw). Le t o p 1! Rekent de verhuurder ten onrechte btw aan op de verhuur van het beroepslokaal, dan kunt u deze btw niet in aftrek brengen, want zij is niet wettelijk verschuldigd. II Le t o p 2! Gaat het om de verhuur van een gemeubelde kantoorruimte, dan geldt de btw-vrijstelling niet voor het gedeelte van de huurprijs dat betrekking heeft op de verhuur van de roerende goederen en de onroerende goederen door bestemming (Btw-handleiding, nr. 61/3). Waarop moet u zeker letten? Wanneer het gebouw in onverdeeldheid (bv. tussen man en vrouw, of twee samenwonenden ingevolge een tontinecontract) door een van de eigenaars voor een gedeelte beroepsmatig aangewend wordt, dan is de fiscus geneigd om het beroepsgedeelte te herleiden in functie van het aandeel van de betrokkene in de onverdeeldheid. Wanneer twee echtgenoten gehuwd met scheiding van goederen in onverdeeldheid eigenaar zijn van een onroerend goed dat door een van hen voor 40% beroepsmatig aangewend wordt, dan zijn de kosten met betrekking tot dat onroerend goed ook slechts voor 20% aftrekbaar. De fiscus kreeg gelijk van de rechter waar hij stelt dat slechts het aandeel van de belastingplichtige in de onverdeeldheid afschrijfbaar is. Enkel de kosten op zijn aandeel in het onroerend goed zijn afschrijfbaar (Gent, 11.12.2012). Andere rechters vinden echter dat het volledige beroepsgedeelte aftrekbaar is. Wanneer bijvoorbeeld een woning voor 33% beroepsmatig aangewend wordt door de vrouw, dan is het gebouw voor 33% afschrijfbaar en dus niet voor 50% van 33% (rb. Gent, 10.05.2011). Wat moet u bijhouden voor uw boekhouder? De aankoopakte, de financieringsdocumenten, de facturen van de verbouwing, andere onderliggende bewijsstukken, enz. Pr a k t i s c h e Gi d s 2015 - He t ABC va n a f t r e k b a r e ko s t e n v o o r e e n m a n s z a k e n, 59
B11. Beveiliging Als zelfstandige met winsten of baten kunt u bepaalde beveiligingskosten voor 120% aftrekken: de abonnementskosten voor de aansluiting op een vergunde alarmcentrale voor het beheer van alarmen afkomstig van systemen geïnstalleerd in onroerende goederen teneinde misdrijven tegen personen of goederen te voorkomen of tegen te gaan; de kosten om een beroep te doen op een vergunde bewakingsonder neming voor het verrichten van beveiligd vervoer van geldbiljetten (het ophalen van zgn. plofkoffers); de kosten met betrekking tot het gezamenlijke beroep dat gedaan wordt door een groep van ondernemingen op een vergunde bewakingsonderneming voor de uitvoering van bewakingsopdrachten met betrekking tot het toe zicht op en de bescherming van roerende en onroerende goederen (bv. een groep winkeliers uit een winkelstraat die samen een beroep doen op een bewakingsonderneming tijdens drukke periodes). Kosten of afschrijving? Het gaat wel degelijk om aftrekbare kosten, meer bepaald kosten die u ineens voor 120% aftrekt van uw belastbare winsten of baten. Deze extra aftrek van 20% krijgt u voor het jaar waarin u deze kosten gemaakt of gedragen heeft. Wat met de btw? Een belastingplichtige mag de btw geheven op de beveiligingskosten terugvorderen wat het beroepsgebruik betreft (voor maximaal 100%). Worden de werken i.v.m. de installatie van alarmtoestellen tegen diefstal en beveiligingscamera s gefactureerd aan een gewone btw-plichtige voor wie de werken een (geheel of gedeeltelijk) beroepskarakter hebben, dan moet er gefactureerd worden met de medecontractant. De klant moet dan zelf de verschuldigde btw voldoen via zijn eigen btw-aangifte. Le t o p! De medecontractantregeling geldt evenwel enkel voor de installatie van de camera aan de muur en dus bv. niet voor de installatie van de digitale videorecorder en de monitor waarop de beelden weergegeven worden. 60 Pr a k t i s c h e Gi d s 2015 - He t ABC va n a f t r e k b a r e ko s t e n v o o r e e n m a n s z a k e n,
BHebben de beveiligingskosten zowel betrekking op uw privéwoonst als op uw beroepslokalen, dan kunt u de btw alleen recupereren voor de kosten die betrekking hebben op uw beroepslokalen. De vraag rijst dan hoe u de waarde van het beroeps gedeelte moet bepalen om de aftrekbare btw te berekenen. Volgens de Btw moet er hierbij in principe uitgegaan worden van de oppervlakte van het beroepsgedeelte. Volgens de rechter daarentegen is de oppervlakte slechts één mogelijk criterium om de aftrekbare btw te berekenen. U kunt dit bv. ook doen op basis van de huurwaarde van het beroepsmatige gedeelte (Gent, 19.01.2010). Tip. Voor het bepalen van die huurwaarde doet u het best een beroep op een expert. Zo vermijdt u eventuele discussies achteraf. Ook de btw op de kosten van de aankoop, de voeding en de verzorging van een waakhond is aftrekbaar a rato van het beroepsgebruik (parl. vr. nr. 228, de Clippele, 21.09.1992 en parl. vr. nr. 499, Grosjean, 24.09.1993). Dezelfde regel geldt voor de aankoop van een wapen (beslissing nr. E.T. 11.735, 09.01.1973). II Waarop moet u zeker letten? De abonnementen voor interventie na alarm en de interventiefacturen komen niet in aanmerking voor de verhoogde aftrekbaarheid ten belope van 120%. Voor zover de factuur geen duidelijke opsplitsing voorziet tussen de abonnementskosten, die uitsluitend betrekking hebben op de aansluiting op een vergunde alarmcentrale, en de abonnementskosten inzake de assistentie of de interventie na alarm, worden ook de gecombineerde abonnementskosten uitgesloten van de verhoogde aftrek ten belope van 120%. (Ci.RH. 242/596.157 (AOIF nr. 26/2009), 12.05.2009). Deze kosten zijn evenwel onder de algemene voorwaarden van artikel 49 WIB 92, voor hun volledige bedrag (100%) aftrekbaar als beroepskosten. Wat moet u bijhouden voor uw boekhouder? De factuur, met inbegrip van eventueel de onderliggende bewijsstukken, vormt het bewijs en het boekhoudkundige verantwoordingsstuk. Pr a k t i s c h e Gi d s 2015 - He t ABC va n a f t r e k b a r e ko s t e n v o o r e e n m a n s z a k e n, 61
B12. Bijscholing (algemeen) Bijscholingscursussen kunnen aftrekbaar zijn als ze rechtstreeks in verband staan met de beroepswerkzaamheid die u uitoefent op het ogenblik van de studie en die noodzakelijk zijn voor de uitoefening ervan. Als de bijscholings cursussen aftrekbaar zijn, dan gaat dit dus over bv. het inschrijvings geld, het examengeld, de boeken, de verplaatsingsonkosten, enz. (volgens het principe bijzaak volgt hoofdzaak ). Er moet inderdaad een onderscheid gemaakt worden naargelang het gaat om: een specifieke beroepsopleiding: de kosten van cursussen, stages of seminaries die rechtstreeks in verband staan met de beroepswerkzaamheid die de betrokkene uitoefent op het tijdstip waarop de lessen worden gevolgd en die ten gevolge van de evolutie van de techniek van die werkzaamheid noodzakelijk zijn. Deze bedoelde kosten mogen als beroepskosten afgetrokken worden; een niet-specifieke beroepsopleiding: de kosten van cursussen, stages of seminaries van een onafhankelijk vak of van een tot dusver door de be trokkene niet uitgeoefende beroepswerkzaamheid. Die kosten zijn niet aftrek baar aangezien ze gerangschikt moeten worden onder de uitgaven van persoonlijke aard. Er bestaat echter geen limitatieve lijst waarin er wordt opgenomen welke opleiding aftrekbare fiscale kosten meebrengt. Wat van belang is, is dat de belasting plichtige door de opleiding (meer) inkomsten zal (kunnen) verwerven in de toekomst. Zo is er bv. geen discussie over een boekhoudcursus voor gevorderden waarop een boekhouder zich inschrijft die zich wil bijscholen of die zijn expertise wil uit diepen. De kosten die een onderwijzer maakt die zich wil omscholen tot boekhouder, liggen echter wel al wat moeilijker... Het hof van beroep te Antwerpen liet zo bv. wel de aftrek toe van een opleiding postgraduaat in de bedrijfskunde die gevolgd werd door een notarisklerk (Antwerpen, 16.09.2008). De rechter te Bergen weigerde de opleidingskosten tot licenciaat in de politieke en administratieve wetenschappen die een leraar Frans gevolgd had om ook het vak sociale wetenschappen te kunnen geven. De leraar Frans volgde zijn bijkomende opleiding voordat hij het vak sociale wetenschappen gaf (rb. Bergen, 11.09.2009). 62 Pr a k t i s c h e Gi d s 2015 - He t ABC va n a f t r e k b a r e ko s t e n v o o r e e n m a n s z a k e n,