Actualiteiten bijzondere wetten VNG Tweedaagse
Wet op de kansspelen
Eerlijk zullen we alles delen
Bij schaarse vergunningen geldt de volgende rechtsnorm: bij de verdeling van schaarse vergunningen door het bestuur moet op enigerlei wijze aan (potentiële) gegadigden ruimte moet worden geboden om naar de beschikbare vergunning(en) mee te dingen. (ABRvS 2 november 2016, http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ecli:nl:rvs:2016:2927) 4
Uit deze rechtsnorm vloeit onder meer voort dat schaarse vergunningen in beginsel niet voor onbepaalde tijd kunnen worden verleend. (ABRvS 2 november 2016, http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ecli:nl:rvs:2016:2927) Volgens het CBb is het bestuur gehouden om situaties waarin vergunningen voor onbepaalde tijd zijn verleend te beëindigen (CBb 5 december 2012, ECLI:NL:CBB:2012:1 en CBb 25 februari 2015, ECLI:NL:CBB:2015:55) 5
De verplichting om mededingingsruimte te bieden kan worden beperkt door het wettelijk voorschrift dat in de schaarse vergunning voorziet, waarbij geldt dat: a. iedere mededingingsruimte niet volledig mag worden uitgesloten dat is in ieder geval aan de orde indien de toegang tot de markt feitelijk wordt beperkt tot één locatie (of locaties die aan een eigenaar toebehoren; ABRvS 1 juni 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1519). b. bij de totstandkoming van het wettelijk voorschrift dient kenbaar het belang van het bieden van mededingingsruimte te worden meegewogen. 6
Er is ook strijd met het gelijkheidsbeginsel indien met de inwerkingtreding van de verordening wordt gewacht totdat aan één partij reeds de benodigde planologische besluiten zijn verleend. Omgevingsvergunning (afwijken bestemmingsplan) mag niet uitsluitend worden geweigerd wegens het ontbreken van een exploitatievergunning (ABRvS 2 december 2015, ECLI:NL:RVS:2015:3695). Het is niet onredelijk om de voorwaarde te stellen dat de aanvrager reeds over een locatie dient te beschikken (ABRvS 1 juni 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1519). De verplichting om mededingingsruimte te bieden laat onverlet dat de eigenaar van een pand beslist over de wijze waarop het pand wordt gebruikt en door wie. 7
Er moet een passende mate van openbaarheid worden verzekerd. Dit betekent dat tijdig voorafgaand aan de aanvraagprocedure duidelijkheid moet worden gegeven (via een zodanig medium dat potentiële gegadigden daarvan kennis kunnen nemen) met betrekking tot (1) de beschikbaarheid van de schaarse vergunning, (2) de verdelingsprocedure, (3) het aanvraagtijdvak en (4) de toe te passen criteria. Waarschijnlijk volstaat dat voorafgaand aan de procedure de toe te passen criteria op hoofdlijnen bekend worden gemaakt, waarna het bestuur (met inachtneming van bepaalde procedurele waarborgen) daarna de gelegenheid heeft om de criteria verder in te vullen (CBb 14 oktober 2015, ECLI:NL:CBB:2015:346) 8
Er dient sprake te zijn van een expliciete uitnodiging tot mededinging, waarmee wordt bereikt dat alle (potentiële) gegadigden gelijke kansen hebben op mededinging. Uitzondering geldt indien er geen (extra) ruimte wordt gecreëerd: ABRvS 9 maart 2016, ECLI:NL:RVS:2016:661 9
Procedurele aspecten Concurrenten houden procesbelang ongeacht het reeds verstreken zijn van de duur van de vergunning. Partij waaraan in een één-vergunningstelsel de vergunning is verleend, is belanghebbende bij besluit waarbij aan een andere gegadigden de vergunning is geweigerd (Vz. ABRvS 26 mei 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1545). 10
Wet op de kansspelen Openbare orde en kansspelen
APV bevat sluitingsbevoegdheid bij handelen in strijd met artikel 1 Wet op de kansspelen (Vz. Rechtbank Amsterdam 17 februari 2016, ECLI:NL:RBAMS:2016:461). Toepassing van die bevoegdheid vergt beoordeling of er sprake is van een kansspel (waarvoor een vergunning is vereist). In het licht van CBb 4 oktober 2016 (ECLI:NL:CBB:2016:273) kan de vraag worden gesteld of de gemeente (burgemeester) dit nog zelfstandig mag beoordelen? Poker is een kansspel (Gerechtshof Amsterdam 3 maart 2016, ECLI:NL:GHAMS:2016:776). 12
Zondagswet
Zondagswet op de schop? Intrekkingswet Zondagswet (TK 34 529; verslag) = regeringsvoorstel Essentie van het wetsvoorstel: van medebewind naar autonomie (geen ruimte voor beperkingen aangaande sportbeoefening en verheffingsactiviteiten). Raad van State kritisch over noodzaak van het wetsvoorstel: - Geen aanwijzingen dat de Zondagswet niet voldoet. - vinden van collectief evenwicht tussen rust en ontspanning met oog voor de lokale situatie vergt ruimte en inkadering. Dit is goed geregeld in de Zondagswet. 14
Zondagswet op de schop? Intrekkingswet Zondagswet (TK 34 464; nota naar aanleiding van het verslag) = initiatiefvoorstel Kaya Essentie van het wetsvoorstel: van medebewind naar autonomie. Verschil met het regeringsvoorstel: gemeenten krijgen minder ruimte om beperkingen aan openbare vermakelijkheden te stellen. 15
Zondagswet en planologie Recent is een aantal keren in een bestemmingsplanprocedure aangevoerd dat een bestemming in strijd is met (artikel 4 van) de Zondagswet. ABRvS achtte een dergelijke strijdigheid niet aan de orde vanwege de ontheffingsbevoegdheid van de burgemeester (ABRvS 28 oktober 2015, ECLI:NL:RVS:2015:3286 en ABRvS 18 mei 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1359.) 16
Mogelijkheden op grond van de huidige Zondagswet Heeft de gemeente de mogelijkheid om een algemeen verbod op openbare vermakelijkheden te bewerkstelligen? Artikel 4 1 Het is verboden op Zondag voor 13 uur openbare vermakelijkheden te houden, daartoe gelegenheid te geven of daaraan deel te nemen. 2 De gemeenteraad kan bij plaatselijke verordening voor de tijd na 13 uur voor door hem aan te wijzen openbare vermakelijkheden eenzelfde verbod vaststellen als in het eerste lid vervat. 3 De burgemeester is bevoegd ontheffing te verlenen van het bepaalde bij het eerste en krachtens het tweede lid; de gemeenteraad kan terzake regels stellen. 4 Ten aanzien van openbare vermakelijkheden, waarvan redelijkerwijze geen beletselen voor de viering van de Zondag en geen verstoring van de openbare rust op de Zondag zijn te duchten, wordt bij algemene maatregel van bestuur bepaald, dat zij niet als openbare vermakelijkheden in de zin van deze wet zullen worden beschouwd. 17
Winkeltijdenwet
Galeries zijn winkels als bedoeld in de Wtw (CBB 19 september 2016, ECLI:NL:CBB:2016:292) Ten aanzien van overtredingen van de Wtw geldt de beginselplicht tot handhaving. Niet kunnen concurreren met winkels in de omgeving geen reden om van handhaving af te zien (CBB 5 september 2016, ECLI:NL:CBB:2016:275). 19
Ontheffingen en vrijstellingen Weigeren ontheffing op grond van zondagsrust Waddinxveen (CBB 26 januari 2015, ECLI:NL:CBB:2015:14) Weigeren ontheffing wegens nadelige beïnvloeding openbare orde/woon- en leefklimaat moet voldoende worden onderbouwd (CBB 23 augustus 2016, ECLI:NL:CBB:2016:279 en CBB 26 oktober 2016, ECLI:NL:CBB:2016:335) Bevoegdheid om vrijstelling te verlenen kan niet aan het college worden gedelegeerd. Wel is kan aan het college een aanwijzingsbevoegdheid worden toegekend (CBB 2 december 2015, ECLI:NL:CBB:2015:453) Inwerkingtreding Wtw 2013 hebben geen gevolgen voor bestaande ontheffingsbevoegdheden in gemeentelijke verordeningen (CBB 1 juli 2016, ECLI:NL:CBB:2016:214) 20
Wet openbare manifestaties
- Uitleg van het criterium ter bestrijding op voorkoming van wanordelijkheden (ABRvS 21 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2521) - Beperking mag niet het wezen van de manifestatie raken omdat er dan feitelijk sprake is van een verbod (ABRvS 21 september 2016, ECLI:NL:RVS:2016:2521) - Van een beperking is uitsluitend sprake indien de manifestatie daarmee nader wordt omlijnd (ABRvS 16 maart 2016, ECLI:NL:RVS:2016:697; inzet videoteam). 22
Wet op de lijkbezorging
- Ondanks ontbreken concreet zicht op legalisatie is handhavend optreden toch onevenredig zolang niet duidelijk is op aanwijzing tot begraafplaats volgt (rechtbank Limburg 25 augustus 2016, ECLI:NL:RBLIM:2016:7408). - Belangenafweging bij op- en herbegraving (ABRvS 22 juli 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2325 en rechtbank Oost-Brabant 7 januari 2016, ECLI:NL:RBOBR:2016:53) 24
Wij houden liever geen afstand Koffie?