Philippe Bocklandt Leerstoel Sociaal werk verbindt 6 februari 2014 1 Kennismaking en opzet/verwachtingen Belang sociale media Hoe inzetten in zorg en welzijn Vacatures promoten Informeren Patientvriendelijkheid meten Bij crisiscommunicatie Laagdrempelig communiceren Hoe competenties verwerven? Wat zijn deontologische grenzen? Waarop actief inzetten? 2 2 Wat u mag verwachten Wat is onlinehulp? Wat zijn voorbeelden van onlinetoepassingen in Vlaanderen? Welke onlinetoepassingen worden ingezet? Hoe onlinehulp verbindt Hoe onlinehulp verblindt Twee bakens voor de verdere ontwikkeling van onlinehulp Onlinehulpcompetenties Op weg naar een Vlaams actieplan onlinehulp 3 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 1
Onlinehulp wat is het (niet)? 4 Onlinehulp wat is het? Onlinehulpverlening voor welzijn en gezondheid omvat elke interventie waarbij gebruik gemaakt wordt van informatie- en communicatietechnologie (ICT) die gericht is op de cliënten* en hun omgeving, met het oog op het verhogen van zijn welzijn in de ruime zin van het woord. De online-interventie kan door de organisatie en/of de hulpverlener en/of de cliënt ingezet worden in verschillende activiteiten/momenten in het hulpverleningsproces**. * Cliënten = cliënt, patiënt, bezoeker, klant, ** Verschillende momenten in het hulpverleningsproces = BIJVOORBEELD: wachttijd overbruggen, presentie, intake, probleemverkenning, indicatiestelling, doelformulering, strategiebepaling, zelfhulp, advies, begeleiding, infoverstrekking, bemiddeling, preventie, coördinatie van hulp, afsluiting, evaluatie en nazorg. 5 Een groeikader voor onlinehulp Onlinetoepassingen over (in samenspraak met) de cliënt collegiaal consult samenwerking regelen Onlinetoepassingen voor cliëntregistratie cliëntencommunicatie in het dossiervorming hulpverleningsproces Face-to-face Informeren (zonder interactie) Communiceren (met interactie) Ondersteunende instrumenten (met interactie) Geschre -ven Online Ondersteunende platformen en netwerkdiensten internettoegang netwerkbeveiliging - communicatie tussen hardware en gebruikersinterface - facilitaire diensten - Telefoon communicatie rond welzijn en gezondheid Onlinetoepassingen voor de organisatie netwerking met doelgroep netwerking met welzijnswerkers sociale kaart onlinetoepassingen beleidsadvisering ONLINEHULPVERLENIGS- METHODIEK ICT- TECHNOLOGIE 6 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 2
Onlinehulptoepassingen 7 Onlinehulptoepassingen 8 Informatieve onlinetoepassingen 9 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 3
www.zoalsik.be 10 http://www.allesoverseks.be/woordwolk/index.aspx 11 http://www.druglijn.be/over-de-druglijn/veelgestelde-vragen.aspx 12 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 4
http://www.tele-onthaal.be/nl/vrijwilligerswerk/vrijwilligers-aan-het-woord/ 13 http://www.childfocus.be/nl/nu-praat-ik-er-over/links 14 http://www.expertonlinehulp.be/nieuws 15 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 5
% realisaties en plannen infotoepassingen Activiteitenkalender 17,70 52,21 Nieuws 19,03 50,88 Getuigenis 15,04 18,58 Woordwolk 6,64 15,49 Links 13,27 76,99 Tips en adviezen 16,81 20,35 FAQ 20,35 19,47 hebben we al plannen of overwegen we 0,00 10,00 20,00 30,00 40,00 50,00 60,00 70,00 80,00 16 Interactie onlinetoepassingen 17 http://www.jac.be/chat-met-een-hulpverlener 18 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 6
Met dank aan e-hulp.nl http://www.werkgroepverder.be/index.php?l=onlinegespreksgroep 19 http://www.reddie-teddy.be/opvoeding/vraagwebnanny/pages/default.aspx 20 Kracht en kwetsbaarheid van e-mailhulp Voor de cliënt/bezoeker http://www.youtube.com/watch?v=h5xzydw9icg 21 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 7
http://www.awel.be/forum/vragen 22 http://www.werkmetzin.be/ontwikkeling/onlinecoaching/algemeenonline.html 23 % realisaties + plannen communicatietoepassingen webinar 0,44 3,10 sociale netwerksite 20,35 43,36 sms 5,75 53,10 VOIP 14,60 19,03 forum 6,64 11,95 e-mail 7,52 69,03 chatbot 0 1,77 groeps-chat 1,77 8,85 hebben we al plannen of overwegen we 1-1-chat 15,04 15,49 0,00 10,00 20,00 30,00 40,00 50,00 60,00 70,00 24 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 8
http://www.alcoholhulp.be Ondersteunende onlinetoepassingen 25 26 http://www.cannabishulp.be 27 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 9
http://sparx.org.nz/ 28 http://canyoufixit.sense.info/ 29 https://www.kleurjeleven.be/zelftest 30 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 10
http://www.facebook.com/#!/pages/de-zelfmoordlijn/249540670219 31 Voorbeeld: levenslijn http://www.timetoast.com/timelines/the-art-history-of-me 32 Voorbeeld: GPS geografische map http://www.k-point.be/vpad.html 33 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 11
Voorbeeld: links op maat http://www.symbaloo.com/ 34 % realisaties + plannen ondersteunende toepassingen (zelf)test/vragenlijst 10,63 12,83 reminder 4,87 18,14 planner 10,18 19,91 meldknop geografische map 1,77 3,98 5,31 8,85 hebben we al plannen of overwegen we levenslijn 5,75 17,26 hideknop 0,88 4,87 genogram 16,81 21,24 educatief spel 6,64 10,62 ecogram 9,29 22,57 doorverwijzer 11,06 15,49 dagboek 10,62 24,78 budgettering 6,64 7,96 aanmelding 16,81 18,58 0 5 10 15 20 25 35 36 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 12
onlinehulp positioneren in je organisatie onlinehulp positioneren in je organisatie Realisaties en plannen onlinehulp 37 Awel voorbeeld van evenwaardige hulpvormen 38 38 VCLB Limburg voorbeeld van diverse doelgroepen 39 39 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 13
onlinehulp positioneren in je organisatie onlinehulp positioneren in je organisatie http://www.alcoholhulp.be/ een voorbeeld van stepped care 40 40 Een zelftest, skypegesprekken en een activiteitenagenda = 3 onlinehulptools in een F2F-begeleiding 41 41 Onlinehulp verbindt 42 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 14
Onlinehulp ZINNIGE verbinding Een breder hulpaanbod Hulp te bereiken van thuis uit Een gevarieerder hulpaanbod De doelgroep is online, dus via onlinehulp verloren doelgroepn terug bereiken nieuwe doelgroepen bereiken 43 Voorbeeld verloren doelgroep opnieuw bereiken vooral jongeren hoofdmotief: aansluiten bij communicatiekanalen die jongeren in het dagelijkse leven gebruiken Via een bespreking van haar 6 Facebookprofielen kreeg ik terug contact en begeleidingsthema s (begeleider BJZ) Tele-Onthaal 2011 44 Voorbeelden nieuwe doelgroepen sommige doelgroepen zijn online gemakkelijker bereikbaar vrouwen werkenden ambulant 25 à 30 % 30 % online 50 % > 70 % onlinehulp is voor sommige doelgroepen een (eerste, haalbaar) contact met de hulpverlening chatten is gemakkelijker dan telefoneren met iemand van een organisatie 61% hierover praten met vrienden of familie 61% praten met iemand van een organisatie 58% 45 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 15
Onlinehulp EIGENZINNIGE verbinding Hulp met een meerwaarde Nieuwe netwerken in welzijnswerk Chathulpaanbod JAC s = 35 u/week www.nupraatikerover.be = uitdaging om afstemming met CAW s en VK te maken 46 Onlinehulp eigenzinnige VERBINDING Cliënt en hulpverlener voeren samen de regie Aantal onlinehulpcontacten stijgen Nabijheid dankzij de afstand 47 Het begin van een chatgesprek organisatie: hallo en welkom Marie: het is raar om te beginnen. Heb een uurtje gewacht om iemand te kunnen spreken en ben blij dat het 19u is organisatie: zeg maar gewoon wat in je opkomt Marie: voel me angstig Marie: schrik voor de telefoons die alsmaar gaan en heb schrik dat ze weer aan mijn deur staan Marie: ik weet niet wat ik moet doen. Ik heb de neiging mezelf pijn te doen = naar de spoorweg te gaan. organisatie:. 48 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 16
Enkele cijfers over onlinehulp: Tele-Onthaal - 5.260 chatgesprekken in 2012 - (38 u per week) De DrugLijn - 2.491 e-mailvragen Awel - 484.000 telefoonoproepen (= - 20%) - 2.574 chatgesprekken (= + 50%) - 8.077 e-mails (= + 20 %) - 6.298 forumberichten Alcoholhulp.be 333.375 bezoekers in 2012 (= + 57%) 1.000 keer per maand - zelftest ingevuld. 725 aanmeldingen onlinebegeleiding 1.675 e-mailopvoedingsvragen bij 8 EXPOO-organisaties in 2011 Pluk je geluk gelukscoach 11.000 geregistreerden Zelfmoordlijn 1.176 chatgesprekken in 2012 49 Onlinehulp verblindt 50 Onlinehulp verblindt 1: de digitale kloof 51 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 17
Onlinehulp verblindt 2: facebook of fakebook Op zoek naar mogelijkheden en grenzen Discussie over hulpverlening via sociale netwerksites Mogelijkheden Veel deontologische vragen Beperkte ervaring 52 Onlinehulp verblindt 3: onlinehulp is geen doel Onlinehulp is geen doel op zich Het is een bijkomend communicatiekanaal om het organisatiedoel te bereiken Onlinehulp is geen besparingsdoel Onlinehulp vergt tijd en energie 53 Onlinehulp twee bakens uitzetten 54 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 18
Ch@tlas OptiMAIL Vlaams actieplan onlinehulp in welzijn Ch@dvice Dromen, drempels draagvlak onlinehulp Sociale media Onlinedagboeken in welzijnswerk Onlinehulpcompetenties voor welzijnswerk(ers) Een onlinehulpverlener is vooral een goede hulpverlener Schermlezen, -schrijven, schermpathie Basis ICT-kennis + kunnen overdragen Kent onlinetoepassingen Minstens neutrale houding tav onlinehulp Kan onlinetoepassingen inzetten Kan regie delen met hulpvrager Kan omgaan met transparantie van onlinecommunicatie 55 Naar een Vlaams actieplan onlinehulp In opdracht van minister Vandeurzen Uitgevoerd via Steunpunt Welzijn Volksgezondheid en Gezin Verwacht eind april 2014 56 Onlinehulpprojecten Arteveldehs Ontwikkeling chathulpmethodiek Samen met Tele-Onthaal JAC s Zelfmoordlijn Awel Slachtofferchat Holebifoon KRW Ontwikkeling e- mail methodiek Samen met EXPOO CLB s Druglijn KJT SOVO s Handleiding e-maildienstverlening in opvoedingsondersteuning In opdracht van minister Vandeurzen Via Enquête Analyse inspirerende praktijken Inputsessies Voorstellen voor Vlaams beleid onlinehulp Onlinehulp bij seksueel misbruik in Europa Inventaris, brochure, leerhandboek, chathulp Child Focus Samen met Child Focus OIAT plannen Dromen zorgen Samen met Steunpunt Algemeen Welzijnswerk CM ISWLimits Oninehulpverlening.be Hoe communiceren met onze doelgroep Hoe actief als hulpverlener Dagboek in GGZ Dagboek in BJZ Heen- en weerschrift in onderwijs Heen- en weerschrift in kinderopvang Dagboek in algemeen welzijnswerk ok ok 2013-2014 ok ok In 2013-2014 2013-2015 meer info : www.onlinehulp-arteveldehogeschool.be 57 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 19
Meer info 58 Meer info en vragen Website: www.onlinehulp-arteveldehogeschool.be E-mail philippe.bocklandt@arteveldehs.be Twitter @PhBocklandt bedankt 59 Onlinehulpverlening een eigenzinnige verbinding 20