Ministerie van Justitie Raad voor de Kinderbescherming Locatie Leeuwarden E-mail: noord.leeuwarden@rvdk.minjus.nl Locatie Leeuwarden Lange Marktstraat 5 Postbus 2203 8901 JE Leeuwarden Telefoon: 058-2343333 Fax: 058-2343310 Aan de informatie in deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. Uitgave Raad voor de Kinderbescherming Landelijk Bureau Postbus 190202 3501 DE Utrecht www.kinderbescherming.nl Augustus 2009 Als de Raad u om informatie vraagt Wanneer de Raad voor de Kinderbescherming bij een kind betrokken wordt, brengt de Raad de (gezins)omstandigheden van het kind zorgvuldig in kaart. Vaak wordt tijdens het onderzoek een beroep gedaan op informanten: mensen die zoals u het kind of het gezin beroepshalve of privé goed kennen. Uw informatie stelt de raadsonderzoekers mede in staat om de situatie van het kind zorgvuldig in te schatten en de juiste conclusies te trekken. In deze brochure wordt beschreven waarom u als informant benaderd wordt en wat uw medewerking inhoudt. De Raad voor de Kinderbescherming Een kind is voor zijn ontwikkeling afhankelijk van zijn ouders. Zij moeten hun kind verzorgen en opvoeden zodat hij kan uitgroeien tot een zelfstandige volwassene. Als ouders die verantwoordelijkheid niet kunnen dragen, komt het recht van het kind op een gezonde en evenwichtige ontwikkeling in de knel. De overheid heeft in dat geval de taak om dit recht van het kind te waarborgen. De Raad voor de Kinderbescherming een onderdeel van het Ministerie van Justitie zorgt daarvoor. De Raad speelt bijvoorbeeld een rol bij gezinnen waar opvoeden een probleem is geworden. Daarnaast adviseert de Raad bij scheidingen van ouders die het niet eens worden over afspraken over de kinderen. Verder houdt de Raad zich bezig met jongeren die met de politie in aanraking komen. Ook is de Raad betrokken bij het afstaan of adopteren van kinderen. Algemene informatie over de Raad vindt u in de brochure Over de Raad voor de Kinderbescherming Ieder kind heeft recht op bescherming. Onderzoek, advies en maatregelen Het is de taak van de Raad om op te komen voor de rechten van kinderen die in de knel (dreigen te) komen. De Raad doet dat door hun (gezins)situatie systematisch te onderzoeken en hulpverlening te adviseren of maatregelen op te laten leggen. 1 van 5
Onderzoek door de Raad Om een goed beeld te krijgen van het kind en zijn ontwikkeling doet de Raad een onderzoek. Mensen die, zoals u, het kind of het gezin beroepshalve of privé goed kennen, beschikken vaak over waardevolle informatie. Daarom stelt de Raad het op prijs wanneer u als informant aan dit onderzoek wilt meewerken. De Raad voor de Kinderbescherming voert jaarlijks zo n 60.000 onderzoeken uit. Bij veel van deze onderzoeken worden informanten geraadpleegd. Informanten Het doel van dit onderzoek is om de problemen van het kind en zijn gezin te benoemen en oplossingen te vinden. Een medewerker van de Raad, de raadsonderzoeker, begint een onderzoek in het algemeen met gesprekken met de ouders en het kind. Dat geeft vaak al een goede indruk van de situatie. Als de raadsonderzoeker behoefte heeft aan aanvullende informatie, kan hij besluiten om informanten te benaderen. Meestal zijn dat personen die het kind of het gezin beroepsmatig goed kennen, zoals een leerkracht, huisarts of hulpverlener. Hun informatie stelt de raadsonderzoeker mede instaat om de situatie van het kind zorgvuldig in te schatten en de juiste conclusies te trekken. Ook kan daarmee het eventuele advies van de Raad goed onderbouwd worden. Raad beslist Tijdens veel onderzoeken is de medewerking van informanten van groot belang. Maar de Raad is niet verplicht om informanten te raadplegen. Als het nodig is om informanten te benaderen, dan kan de Raad zelf beslissen wie geraadpleegd wordt. Het kan voorkomen dat de Raad besluit om een door de ouders voorgestelde informant niet te raadplegen. Of de Raad gebruikt de informatie van een informant uiteindelijk niet in het rapport. In deze gevallen moet de Raad in het rapport motiveren waarom dat niet gebeurd is. 2 van 5
Uw medewerking bij een onderzoek De raadonderzoeker stelt u vragen die hem kunnen helpen om de situatie van het kind te beoordelen. De kern van de informatie die u verstrekt, wordt opgenomen in het rapport van de Raad voor de Kinderbescherming. Vooraf legt de raadsonderzoeker het tekstgedeelte waarin uw informatie is verwerkt aan u voor. De cliënt weet meestal dat u geraadpleegd wordt. U bent niet verplicht om mee te werken. De raadsonderzoeker nodigt u in het algemeen telefonisch uit om als informant mee te werken aan een onderzoek. Hij legt u uit waarom hij u benadert en vertelt wat het doel van zijn vragen is. Uit privacyoverwegingen kan de raadsonderzoeker informanten doorgaans beperkt informeren over de zaak die hij in onderzoek heeft. Het kan daardoor voorkomen dat u ondanks uw persoonlijke of professionele betrokkenheid minder inzicht in de zaak krijgt dan u zou willen. Als u uw medewerking wilt verlenen, maakt de raadsonderzoeker met u een afspraak voor een gesprek. Het gesprek De raadsonderzoeker vraagt u uitsluitend naar uw mening over de situatie van het kind en het gezin. De vragen kunnen bijvoorbeeld gaan over de gezondheid van het kind, zijn gedrag of zijn schoolprestaties. De raadsonderzoeker vraagt u niet om te oordelen over het advies dat uitgebracht moet worden of over de beslissing die genomen moet worden. Het rapport Meestal stelt de raadsonderzoeker aan het eind van zijn onderzoek een rapport op. Hierin beschrijft hij het verloop van het onderzoek. De raadsonderzoeker geeft ook een samenvatting van zijn gesprek met u. Hij legt deze tekst ter goedkeuring aan u voor; onjuist weergegeven informatie wordt gewijzigd. Ook bevat het rapport een overzicht van de conclusies die de Raad uit het onderzoek heeft getrokken en het daaruit voortkomende besluit. Als informant krijgt u een afschrift van het gedeelte van het rapport waaraan u heeft meegewerkt. Het is mogelijk dat aan u als informant de afloop van het onderzoek dan wel het besluit wordt meegedeeld, tenzij de betrokkene daar bezwaar tegen heeft. Cliënt is op de hoogte In principe meldt de Raad (vooraf) aan de cliënt dat u als informant benaderd wordt. De Raad vindt het belangrijk dat de cliënt instemt met uw medewerking, maar dat is niet noodzakelijk. In het belang van het onderzoek kan de Raad besluiten om informanten te raadplegen zonder toestemming van de cliënt. Het raadplegen van informanten met medeweten, maar zonder toestemming van de cliënt kan alleen als dit besluit gemotiveerd wordt en aan de cliënt meegedeeld. Het besluit en de motivatie worden ook in het rapport vermeld. 3 van 5
Niet verplicht Omdat uw informatie kan helpen om de situatie van het kind goed in kaart te brengen, hecht de Raad veel waarde aan uw medewerking. U bent echter niet verplicht om informatie te verschaffen. Wettelijk gezien mag u zonder toestemming, onder voorwaarden, informatie aan de Raad verschaffen. U kunt uw eigen afweging maken tussen het belang van het kind en uw verantwoordelijkheid. Als u aarzelt om als informant op te treden, kunt u dat vanzelfsprekend met de raadsonderzoeker bespreken. Werkwijze Meer informatie over het onderzoek van de Raad voor de Kinderbescherming, het rapport en de uitkomsten kunt u lezen in de brochure Over de Raad voor de Kinderbescherming Ieder kind heeft recht op bescherming. De werkwijze van de Raad is vastgelegd in het Kwaliteitskader. Deze richtlijnen van de minister van Justitie en de minister van Jeugd en Gezin zijn voor de medewerkers van de Raad de leidraad voor hun dagelijks werk. Het document beschrijft onder andere hoe een onderzoek uitgevoerd wordt, welke informatie in het rapport komt en hoe lang een onderzoek mag duren. Daarnaast kent de Raad protocollen waarin voorgeschreven wordt hoe de Raad in bepaalde zaken in het bijzonder moet handelen. Er bestaat een protocol Bescherming, protocol Gezag en Omgang, protocol Strafzaken en een protocol Afstand, Screening, Adoptie en Afstamming. Op deze manier wordt elk raadsonderzoek zoveel mogelijk op gelijke wijze uitgevoerd en kunnen cliënten nagaan wat zij mogen verwachten van de Raad. U kunt zowel het Kwaliteitskader als de protocollen van de Raad inzien of raadplegen via de internetsite www.kinderbescherming.nl. Twijfels over identiteit Helaas komt het voor dat mensen zich onterecht voordoen als medewerker van de Raad voor de Kinderbescherming. Als u twijfelt aan de identiteit van de persoon die zich als raadsonderzoeker voorstelt, neemt u dan contact op met de locatie van de Raad in uw omgeving. De adressen en telefoonnummers vindt u op www.kinderbescherming.nl. Vraag bij persoonlijk contact naar de legitimatiekaart van het Ministerie van Justitie die iedere raadsonderzoeker bij zich hoort te dragen. 4 van 5
Meer informatie Bescherming Persoonsgegevens De persoonsgegevens van cliënten van de Raad voor de Kinderbescherming en van andere betrokkenen bij een zaak (zoals informanten) worden vastgelegd in een computerbestand en een dossier. Daarbij worden de wettelijke regels gevolgd. Vanzelfsprekend gaat de Raad zorgvuldig en vertrouwelijk met de gegevens om. Cliënten en betrokkenen hebben het recht om hun eigen gegevens in te zien en te laten aanvullen of corrigeren. Hoe dat kan, staat in de Regeling Wbp* die u bij elke locatie van de Raad kunt inzien. De Raad voor de Kinderbescherming meldt aan de verwijsindex risico s jeugdigen (VIR) minderjarige cliënten waarvoor een beschermingsonderzoek gestart is, die in verzekering zijn gesteld of tegen wie een proces-verbaal is opgemaakt. Meer informatie is te vinden op www.verwijsindex.nl. Klachten Als u ontevreden bent over het optreden of onderzoek van een raadsmedewerker, kunt u dat eerst bespreken met deze medewerker en zijn leidinggevende. Zij proberen vervolgens met u een oplossing te vinden. Als dat niet lukt, kunt u een officiële klacht indienen. Dat kan overigens ook meteen. In de brochure Als u een klacht heeft vindt u meer informatie over de klachtenregeling en de termijn waarbinnen u kunt reageren. Vragen? Heeft u nog vragen of opmerkingen over uw rol als informant of over het werk van de Raad voor de Kinderbescherming? Neemt u dan contact op met een locatie in uw omgeving; de adressen en routebeschrijvingen van de locaties staan op www.kinderbescherming.nl. 5 van 5
Brochures over het werk van de Raad: - Over de Raad voor de Kinderbescherming - Ieder kind heeft recht op bescherming - Als uw kind in aanraking komt met de politie - Als ouders gaan scheiden - Als opvoeden een probleem is - Als u een klacht heeft De brochures zijn verkrijgbaar via: - Postbus 51 Infolijn, telefoon 0800-8051 (gratis, maandag t/m vrijdag van 9:00 tot 21:00 uur) of www.postbus51.nl - de locaties van de Raad - de internetsite van de Raad: www.kinderbescherming.nl Internet De Raad voor de Kinderbescherming is te vinden op het internet: www.kinderbescherming.nl. Adres Locatie Leeuwarden Lange Marktstraat 5 Postbus 2203 8901 JE Leeuwarden Telefoon: 058-234 33 33 Fax: 058-234 33 10 E-mail : noord.leeuwarden@rvdk.minjus.nl 6 van 5