Toekomst van de Duurzame NWO Jaap Schouten

Vergelijkbare documenten
de Nationale Wetenschapsagenda context voor de route-workshop

samenwerking creativiteit vernieuwing

Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen.

Aanvraagformulier RAAK-mkb indieningsronde maart 2019

Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van de aanvrager (hogeschool of onderzoeker aangesloten bij een universiteit).

Indien anders gewenst, hier omschrijving geven: (max. 20 tekens incl. spaties)

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

1 Inhoud Toelichting Algemene gegevens Betrokkenen (aanvragende) hogeschool Betrokkenen extern Overige informatie...

Aanvraagformulier KIEM-ce, indieningsronde 2019

Manifest Circulair Onderwijs

Horizon MKB instrument & Fast track to Innovation. Martijn Lammers. Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020.

STRATEGO: Coaching session

Energie voorziening op weg naar duurzaamheid: biomassa? Chris Westra.

CO 2 capture overview

1 jaar FISCH: time to party?

VOORBEELDEXEMPLAAR. Gegevens projectvoorstel. Aanvraagformulier 3e ronde Take-off hbo - fase 1: Haalbaarheidsstudie

Hernieuwbare brandstoffen in transport. en de bredere betekenis van bioraffinage

Brainport Industries Campus Invalshoeken Jaarcongres BI 2

Governance Energietransitie Haven en Industrieel Complex Rotterdam Moerdijk. Huibert van Rossum Adviseur External Affairs Havenbedrijf Rotterdam N.V.

Uw business case voor energiebesparing TKI-ISPT. RvT maart 2013

Manifest Circulair Onderwijs

SLIMME SPECIALISATIE IN VLAANDEREN. Frans Dieryck, voorzitter Raad Van Bestuur Jan Van Havenbergh, algemeen directeur

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma. Kunststof & Rubber in de Ondergrondse Infrastructuur

Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren

Duurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs

Partners in research, for better and for worse

1. Ambitie, doelstellingen, acties

Startbijeenkomst keten innovatieprogramma Klimaat voor Verandering

Wageningen University & Research. Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Shell NL & Shell New Energies

20 June 2017, Rijtuigenloods Amersfoort

BESTAANDE INDICATOREN VOOR EEN CIRCULAIRE ECONOMIE

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Duurzame mestverwerking voor productie van schone energie en groene mineralen

RDM Centre of Expertise. Innovatie motor voor Stad en Haven

Sustainable Concrete Centre. Duurzaam Innoveren in beton

SBIR Verduurzamen voedselproductie

Verbinden van wetenschap en samenleving. NWO-strategie

Wateruitdagingen in de circulaire economie

Vitens ontmoet Platform Economie & Ruimte Evert van Harn en Cees van Beukering

*Let op: de titel op het aanvraagformulier moet identiek zijn aan de titel opgegeven in ISAAC

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot:

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari

Sociale innovatie bij inkoopbeslissingen: Aanjager voor energiebesparingen? NEVI Inkoopdag, 23 juni 2016, Nieuwegein

Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013

Circulaire Economie. Keten innovatie als sleutel voor best practices. IJmuiden 8 december 2016 Pieter van den Herik - MVO Nederland

Resource recovery als drijfveer voor cross sectorale samenwerking Seminar TKI Watertechnologie May 28 th, 2014

Valorisatie Technosprong. Paul Althuis,

CONCEPT Onderzoek in relatie tot NWA Route Energietransitie

Management van retour-logistieke ketens

Optimaliseren van Impact door

VOORBEELDEXEMPLAAR. Aanvraagformulier call RAAK-mkb (oktober 2017) Gegevens projectvoorstel

Biobased Economy in BioBRUG tussen wetenschap en praktijk

De Circulaire Stad: Uitkomst of Proces? Prof.dr. Ellen van Bueren, Stad van de Toekomst, 8 juni 2018

Aanvraagformulier RAAK-mkb indieningsronde oktober 2018

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

WELKOM BIJ PORT OF ROTTERDAM! Remco Neumann en Ankie Janssen 19 April 2018

Samen halen we alles eruit

Circulaire Economie en Duurzaamheid. In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen

Van Kennis naar Kassa. Ir. Drs. B.P.A. (Bart) Vander Velpen (Royal Haskoning)

Vvg. Kansen zien, kansen pakken! Leven in de stad van de toekomst. 13 november 2013

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5

Vlaams Kenniscentrum water. Van projectidee tot projectconsortium

D e n H a a g 2 mei T e l e f o o n n u m m e r E - m a i l

MSS Micro SCADA Systeem

&Engie Samen Beter Worden

Green IT en de rol van supercomputers bij duurzaamheid

Het Bedrijfslevenbeleid

Vijf kansrijke gebieden

Rijksbrede aanpak. Minisymposium: Circulaire Economie en Werkgelegenheid. Marc Pruijn Directie Duurzaamheid. Ministerie van IenM

Roerige tijden in de wereld van koelen en verwarmen. Ir. Erik J. Hoogendoorn, ENGIE Refrigeration

Horizon 2020 Kansen voor Hogescholen

Duurzaam Gebouwd Op Locatie. Circulaire Economie. Mede mogelijk gemaakt door:

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës

Symposium Groene chemie in de delta

Circulaire Economie en buitenruimte. Innovatie gericht circulair inkopen. Erick Wuestman Stichting Circulaire Economie

FRACTIONATIE VAN ALGEN BIOMASSA ECO-EFFICIËNTE PRINCIPES VOOR SCHEIDING, ZUIVERING- EXTRACTIE VAN PROTEINEN EN ANTI-OXIDANTIA UIT ALGEN

GROEN GAS HEEFT DE TOEKOMST en de toekomst begint nu

Ontmanteling & Hergebruik in NL: Een gezamenlijke inspanning

Nuon Magnum. Een volgende stap in de energietransitie. Rien van Haperen, Project Directeur Nuon Magnum. Utrecht, 6 december 2006

Brainport Industries. Towards integrated supply networks. John Blankendaal Managing Director. Turnhout, 27 februari 2014

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

AMBITIES HOLLAND FINTECH

Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid

Nederland Circulair in 2050

N-ergy, Microbiologische co-productie van N-chemicals en ethanol uit biomassa fracties

SMART INDUSTRY, FACTORIES & FINANCE. ARNOLD STOKKING, Algemeen Directeur Industrie

De Waarde van Watertechnologie Joke Cuperus. TUD Vakantiecursus Delft, 11 januari 2019

PLM & CAD Consultancy

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Wageningen University & Research. Wageningen, 5 November 2016 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Platform voor valorisatie van nevenstromen. Johan Gemoets & Andy Vancauwenberghe

Sustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik

DE IMPACT VAN SAMENWERKING

De kansen en mogelijkheden voor serious gaming in de logistieke sector. 25 mei 2016

BUSINESS EVENT DELTA REGION DINSDAG 15 DECEMBER 2015

Smart Delta Resources Platform

Transcriptie:

Toekomst van de Duurzame Procesindustrie @ NWO Jaap Schouten vanaf 1 januari 2017 voorzitter NWO-domein Toegepaste en Technische Wetenschappen (TTW) lid Raad van Bestuur NWO

Domein TTW: Toegepaste en Technische Wetenschappen Domein ENW: Exacte en Natuurwetenschappen Domein SGW: Sociale en Geesteswetenschappen Domein ZonMw: Gezondheid en Medische Wetenschappen

Domein Toegepaste en Technische Wetenschappen (TTW) (Technologiestichting STW tot 1 januari a.s.) STW budget in 2015: M 104 M 47 NWO, M 23 EZ, M 4 EFF, M 8 OCW, M 15 co-financing & IP/know-how, M 7 Others Facts & Figures in 2015: Onderzoekers: 900 Promoties: 63 Publicaties: 627 Gebruikersrelaties: 1418 Start-ups (Valorisation Grant): 12 Bottom-up initiatieven van academia en bedrijfsleven Duurzaamheidsonderzoek gericht op: Duurzame procesindustrie (nieuwe reactoren, (bio)katalyse, procesoptimalisatie) Duurzame energie & Energiebesparing Materialen, inclusief hergebruik Financieringsinstrumenten: Open Technologie Programma (OTP) Perspectief, Partnership Demonstrator, Take-Off

Domein Toegepaste en Technische Wetenschappen (TTW) (voormalig STW) Open competition projects Blue sky Up to k 750 Open competition programs Focussed technology Up to M 4 Proof of concept Up to k 150 New high-tech startups Feasibility study, up to k 40 Early phase, loan (k 50-250) Demand driven STW M 1.5 Industrial partner M 1.5

Verduurzaming van de procesindustrie @ STW Perspectief Green and Smart Process Technologies (4,7 M euro) Smart Separations in Complex Systems (4,6 M euro, met ISPT) From Waste to Resource (3 M euro) Partnership Hyflux Ceparation - Inorganic and Hybrid Membranes (2,2 M euro) Bronkhorst-Krohne (2,8 M euro) STW-STOWA-KWR-TKI-Water Technology (2,5 M euro) Projectvoorbeelden: Chemical looping reforming for pure hydrogen production with integrated CO2 capture High-quality biofuels from catalytic flash pyrolysis of non-edible biomass Fundamentals and kinetics of electrochemically active micro organisms on capacitive materials Engineering the nanoparticle-support interface for sustainable catalysis Novel magneto-caloric materials for efficient waste heat conversion in thermomagnetic generators

Duurzame (proces)industrie en de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) Selectie uit 25 routes: De blauwe route: water als weg naar innovatieve en duurzame groei Circulaire economie en grondstoffenefficiëntie: duurzame circulaire impact Duurzame productie van gezond en veilig voedsel Energietransitie Kwaliteit van de omgeving Logistiek en transport in een energieke, innovatieve en duurzame samenleving Materialen - Made in Holland Smart, liveable cities Verdere informatie: www.wetenschapsagenda.nl

Circulaire economie en grondstoffenefficiëntie: duurzame circulaire impact Highly variable energy supply Highly variable energy demand Highly variable resources Localized power generation Energy storage & transport Localized chemicals production Resource, product, recycle, waste Versatile equipment & processes Low CAPEX, high ROI Multifunctional & scalable

Circulaire economie en grondstoffenefficiëntie: duurzame circulaire impact De kern van de route: Creëren van nieuwe economische kansen, duurzaam veilig stellen van beschikbaarheid van grondstoffen, verminderde milieudruk Systeemperspectief leidend voor onderzoek en ontwikkeling Vier elementen: Technologie & Systeem Waardeweb & Waardenetwerken Consument & Maatschappij Governance & Transitie Uit: NWA Route 12 Circulaire Economie en Grondstoffenefficiëntie / 31 mei 2016

Circulaire economie en grondstoffenefficiëntie: duurzame circulaire impact Specifieke onderzoeksonderwerpen 'Technologie & Systeem': productie, conversie en scheiding van grondstoffen (primair & secundair) productie, conversie en scheiding van functionele en structurele materialen (her)gebruik van metalen en materialen (bouw, infra, 3D printen) ontwerpen van producten, materialen en het waardeweb als geheel voor hergebruik en recycling Power2Chemicals, Power2Materials, Power4Recycling Electrificatie van de chemische industrie Van een kostprijs gedreven industrie naar een waarde gedreven industrie Uit: NWA Route 12 Circulaire Economie en Grondstoffenefficiëntie / 31 mei 2016

Circulaire economie en grondstoffenefficiëntie: duurzame circulaire impact Specifieke onderzoeksonderwerpen 'Waardeweb & Waardenetwerken': ontwerp en evaluatie van duurzame circulaire producten en business modellen rol van lokale initiatieven in de realisatie van nieuwe waardewebs rol van duurzame energie in de circulaire economie rol van informatietechnologie in circulaire business modellen ontwikkelen van total life cycle analyses over meerdere levensduren van grondstoffen, processen en producten inclusief retourlogistiek analyse van materiaalstromen, biologische en natuurlijke kringlopen van koolstof, fosfaat, stikstof en water Uit: NWA Route 12 Circulaire Economie en Grondstoffenefficiëntie / 31 mei 2016

Circulaire economie en grondstoffenefficiëntie: duurzame circulaire impact Specifieke onderzoeksonderwerpen 'Consument & Maatschappij': rol van consumenten (en prosumenten) in een circulaire economie begrijpen van voorkeuren van consumenten binnen circulaire economie factoren die van invloed zijn op gedragingen die een circulaire economie versnellen effect van interventies op consumentengedrag die circulaire economie versnellen wenselijkheid top-down interventies, faciliteren van bottom-up initiatieven acceptatie van business modellen en beleidskeuzes het gebruik van persoonlijke data en privacy-borging behoud van hoge kwaliteit van leven Uit: NWA Route 12 Circulaire Economie en Grondstoffenefficiëntie / 31 mei 2016

Circulaire economie en grondstoffenefficiëntie: duurzame circulaire impact Specifieke onderzoeksonderwerpen 'Governance & Transitie': wie zijn belanghebbenden, wat zijn hun belangen en hoe reageren verliezers en winnaars in deze transitie ontwikkeling van een consistent lange termijn beleid creëren en hanteren van de juiste doorzettingsmacht van de overheid creëren, vasthouden aan en monitoren van beleid op diverse schaalniveaus ontwikkelen van betere en bredere welvaart indicatoren (dan het huidige BBP) voor lange termijn strategische sturing en monitoring gebruiken van ervaringen en best practices met overheidsbeleid gebruiken van ervaringen met deze transitie in andere landen en regio s Uit: NWA Route 12 Circulaire Economie en Grondstoffenefficiëntie / 31 mei 2016

Tot slot... Investeringsagenda van de Kenniscoalitie (KNAW, MKB-NL, NFU, NWO, TO2, Hogescholen, VNO/NCW, VSNU): 1 miljard Routes in Nationale Wetenschapsagenda (NWA): Chemie/chemische technologie is cruciaal Brede, multidisciplinaire insteek Nieuwe NWO biedt geweldige kansen voor gezamenlijke programmering van onderzoek en innovatie in de kennisketen