Kies jij Frans? Lesmateriaal doorstromers vwo Differentiatie 3 havo/vwo SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling
Kies jij Frans? Lesmateriaal doorstromers vwo Maart 2011
Verantwoording 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het scholen toegestaan zonder voorafgaande toestemming van SLO deze uitgave geheel of gedeeltelijk te kopiëren dan wel op andere wijze te verveelvoudigen voor gebruik in en ten behoeve van de school. Auteur: Jos Canton Eindredactie: Lieke Meijs Informatie SLO Afdeling: Onderbouw VO Postbus 2041, 7500 CA Enschede Telefoon (053) 4840 660 Internet: www.slo.nl E-mail: vo-onderbouw@slo.nl AN: 4.5533.425
Inhoud Leerlingbladen 3 vwo (doorstromers) 5 Taak 1: Se présenter 5 Taak 2: Informatie samenvatten over bezienswaardigheden in Parijs 7 Taak 3: Gesprek met bediening terrasje 9 Taak 4: Franse krant maken (deel 1) 12 Taak 4: Krant maken (deel 2) 15 Taak 5: Frans gedicht lezen en schrijven 17
Leerlingbladen 3 vwo (doorstromers) Taak 1: Se présenter Indicatie niveau ERK Vaardigheid Duur MVT A1 Bij deze taak ligt het accent op gesprekken voeren: "kan zichzelf voorstellen en reageren als iemand zich voorstelt". 70 minuten Frans Product Een gesprek waarin je je voorstelt aan een leeftijdgenoot Producteisen Dialoog van ongeveer twee minuten in het Frans Situatie/thema Je hebt iemand van je eigen leeftijd leren kennen op de camping. Jullie vertellen elkaar over jullie gezinnen en waar en hoe je woont. Stappenplan (on-line/off-line bronnen) Maak eerst de drie oefeningen op de volgende drie sites: famille europe maison Bereid hierna jullie gesprek voor en verdeel de rollen. Je vertelt elkaar: hoe je heet hoe oud je bent over je ouders (leeftijd en werk) over je broers of zussen dat je oom en tante naast jullie wonen met hun kinderen (vertel hoe je neefjes/ nichtjes heten) waar je woont. 5
Taak 1: Se présenter Rolverdeling (optioneel): werk in tweetallen. Leerversterkers Maak je eigen vocabulairelijst in een apart schrift. Maak een woordweb van nieuwe woorden die je bent tegengekomen en maak een lijstje met de Nederlandse betekenis. Oefen ook jullie gesprekje met je docent. Evaluatie Je hebt het goed gedaan als: Woordenschat en woordgebruik Je een klein repertoire van woorden en eenvoudige uitdrukkingen hebt gebruikt, over persoonlijke details en bepaalde concrete situaties. Grammaticale correctheid Je een klein aantal eenvoudige grammaticale constructies en uit het hoofd geleerde uitdrukkingen hebt gebruikt. Interactie Je vragen hebt gesteld en beantwoord over persoonlijke details. Je bent afhankelijk geweest van herhaling, herformulering en correcties van je gesprekspartner. Vloeiendheid Je korte, geïsoleerde, uitingen hebt gebruikt, voornamelijk standaarduitdrukkingen, met veel pauzes om te zoeken naar uitdrukkingen, de uitspraak van minder bekende woorden, en het herstellen van storingen in de communicatie. Coherentie Je voegwoorden zoals: 'et' of 'alors' hebt gebruikt. Uitspraak Je uitspraak met enige inspanning is verstaan door je gesprekspartner die gewend is om te spreken met mensen met een andere taalachtergrond. 6
Taak 2: Informatie samenvatten over bezienswaardigheden in Parijs Indicatie niveau ERK Vaardigheid Duur MVT A2 Bij deze taak ligt het accent op: "Lezen om informatie op te doen" 70 minuten Frans Product Reclamefolder van Cité de la Science (Parijs) Producteisen Reclamefolder voor de Cité de la Science, met informatie over ligging, hoe er te komen, prijzen voor verschillende doelgroepen en vooral wat er zoal te beleven valt. Stukjes in het Frans en in het Nederlands. Situatie/thema Binnenkort vertrek je met je klas voor één dag naar Parijs. Jouw groepje moet voorlichting geven over de Cité de la Science. Zoek op hun website informatie over welke activiteiten scholieren zelf kunnen doen daar en presenteer dat in een folder voor de andere leerlingen. Stappenplan (on-line/off-line bronnen) Ga naar www.citedelascience.fr. Verzamel de informatie die jij nuttig vindt voor een bezoek. Maak eerst een schema en vul daarna de gegevens in. Je mag ook illustraties toevoegen. Rolverdeling Deze opdracht doe je individueel of in tweetallen. 7
Taak 2: Informatie samenvatten over bezienswaardigheden in Parijs Leerversterkers Maak een woordweb met de nieuw geleerde woorden en schrijf die op in je vocabulaireschrift. Als je werkwoordsvormen hebt opgezocht, schrijf die dan in dezelfde lijst met de Nederlandse vertaling ernaast. Woordgebruik en zinsbouw Hoogfrequente woorden en woorden bekend uit de eigen taal of behorend tot de internationalel vocabulaire. Teksten zijn eenvoudig en helder van structuur. Tekstindeling De indeling geeft visuele ondersteuning bij het begrijpen van de tekst. Tekstlengte Korte teksten. 8
Taak 3: Gesprek met bediening terrasje Indicatie niveau ERK Vaardigheden Duur MVT A2 Bij deze taak ligt het accent op gesprekken voeren. Informele gesprekken: kan in een restaurant iets bestellen 140 minuten Frans Schrijven: verslag van een kort onderzoekje Product Rollenspel Producteisen minstens twee minuten drie deelnemers opname (eventueel video) recensie in het Frans. Situatie/thema Jullie zijn op een terras in een Frans sprekend land en willen iets bestellen. Er is een menukaart waarover jullie informatie willen van de ober. Daarna doen jullie ieder een andere bestelling. Stappenplan (on-line/off-line bronnen) 1. Verdeel de rollen. 2. Schrijf samen een scenario. 3. Haal een Franse menukaart van internet en print die uit of kijk in je Franse boek. 4. Maak een woordenlijst van tien nuttige woorden voor deze taak. 5. Zorg voor een mooie aankleding (decor). 6. Studeer de teksten in. 7. Speel de scène en maak de opname. 8. Schrijf samen een recensie in het Frans over het restaurant (hoe was het eten, de bediening, moest je lang wachten? hoe was aankleding?). 9. Stuur de recensie per email naar je docent Frans. Rolverdeling Twee gasten die ieder iets bestellen en een ober /serveerster. Zorg ook voor iemand die de opname verzorgt en monteert (video). 9
Taak 3: Gesprek met bediening terrasje Leerversterkers Schrijf voor jezelf tien woorden en werkwoordsvormen op die je belangrijk genoeg vindt om te onthouden. Zet die in je eigen vocabulaire schrift. Evaluatie Je hebt het goed gedaan als: Woordenschat en woordgebruik Je standaardpatronen met uit het hoofd geleerde uitdrukkingen en kleine groepen van woorden hebt gebruikt waarmee beperkte informatie is overgebracht met betrekking tot eenvoudige alledaagse situaties. Grammaticale correctheid Je correct gebruik hebt gemaakt van eenvoudige constructies, die echter ook systematisch elementaire fouten hebben bevat. Interactie Je antwoorden hebt gegeven op vragen en reacties hebt gegeven op eenvoudige uitspraken. Je hebt aangegeven dat je dingen hebt begrepen, maar je hebt weinig initiatief genomen om het gesprek gaande te houden. Vloeiendheid Je zeer korte uitingen, met veel voorkomende pauzes, valse starts en het herformuleren van uitingen hebt gebruikt. Coherentie Je groepen woorden hebt verbonden met eenvoudige voegwoorden zoals: 'en', 'maar' en 'omdat'. Uitspraak Je uitspraak duidelijk genoeg is geweest om verstaanbaar te zijn, ondanks een hoorbaar accent. Je gesprekspartner heeft af en toe om herhaling moeten vragen. 10
Taak 3: Gesprek met bediening terrasje Leerversterkers Schrijf voor jezelf tien woorden op die je belangrijk genoeg vindt om te onthouden en zet die in je eigen vocabulaire schriftje. Tekstkenmerken schrijven Woordenschat en woordgebruik De woordenschat is toereikend om eventueel met behulp van omschrijvingen over vertrouwde onderwerpen, zoals familie, hobby's, werk, reizen en actuele gebeurtenissen te schrijven. Grammaticale correctheid Redelijk correct gebruik van frequente 'routines' en patronen die horen bij voorspelbare situaties. Spelling en interpunctie Lopende tekst die over het algemeen in het geheel begrijpelijk is. Spelling, interpunctie en lay-out zijn in de meeste gevallen accuraat genoeg om te volgen. Coherentie Een serie van kortere, eenvoudige afzonderlijke elementen is verbonden tot een samenhangende lineaire reeks van punten. 11
Taak 4: Franse krant maken (deel 1) Indicatie niveau ERK Vaardigheid Duur MVT A2-B1 Bij deze taak ligt het accent op: Leesvaardigheid 70 minuten Frans Product Krant Producteisen Vier Franstalige artikelen Vier interviews in het Frans (deel 2) Vier samenvattingen in het Nederlands. Situatie/thema Je gaat samen een Franse krant maken. Vorm een redactie. De redactie gaat werken aan een speciaal Frans - Nederlands nummer. Elk groepslid kiest een deelonderwerp; dat betekent dat jullie bij de voorbereiding en de presentatie samenwerken, maar vaak ook alleen moeten werken. Elkaar helpen met zoeken mag natuurlijk altijd. Elke redactie presenteert z n eigen krant door hem op te hangen of hem de anderen te laten lezen. De artikelen moeten wel bij elkaar passen. Zet bijvoorbeeld geen roddel-artikel naast een serieus artikel. Stappenplan (on-line/off-line bronnen) Door de hele redactie (vier personen): Stel een redactie van vier personen samen. Elk lid moet één artikel maken: bijvoorbeeld binnenland, buitenland, sport en cultuur. Samen zijn jullie verantwoordelijk voor de vormgeving, illustraties en de naam van je krant. Door één redacteur/redactrice: Ga (achtergrond)informatie zoeken; neem daarbij het gebied waarvoor jij redacteur/redactrice bent als leidraad. Zoek bronnen voor het artikel dat je gaat 'schrijven'. Zorg dat je twee artikelen vindt daarover in een Nederlandse krant of een nieuwssite op het internet (bijvoorbeeld van een omroep). Die twee artikelen moet je straks voorleggen aan je redactie. Kopiëer ze en bewaar ze in je archief. 12
Taak 4: Franse krant maken (deel 1) Aan het eind beoordeelt de klas het product van de anderen middels een scoreformulier (zie deel 2). Door de hele redactie (vier personen): Vergelijk die artikelen met elkaar en daarmee ook de verschillende persorganen en maak samen als redactie een keuze uit de onderwerpen waarover jullie gaan publiceren. Door één redacteur/redactrice: Zoek nu op het internet naar een Franse perssite of koop een paar Franse kranten en zoek een onderwerp dat overeenkomt met het thema van het Nederlandse artikel. Kijk vooral naar de foto's en de koppen boven de artikelen. Print ze uit. Je hebt nu vier Franse artikelen. Vergeet niet de bron te vermelden. Schrijf van elk artikel een samenvatting die straks mee gepubliceerd wordt in jullie krant. Je mag ook een digitale krant maken. Rolverdeling Minstens vier redacteuren 13
Taak 4: Franse krant maken (deel 1) Leerversterkers Franse pers sites: http://www.liberation.fr http://www.lemonde.fr http://www.actustar.com/ http://fr.news.yahoo.com/ http://www.jde.fr Schrijf voor jezelf de woorden op die je belangrijk genoeg vindt om te onthouden en zet die in je vocabulaire schrift. Evaluatie Je hebt het goed gedaan als: Je teksten hebt begrepen die hoofdzakelijk bestaan uit zeer frequente dagelijkse, of aan het werk gerelateerde taal. Je de beschrijving van gebeurtenissen, gevoelens en wensen in persoonlijke brieven hebt begrepen. Het gaat hierbij om: Woordgebruik en zinsbouw Eenvoudig en alledaags. Tekstindeling Goed gestructureerde teksten. Tekstlengte Teksten die langer kunnen zijn. Strategieën - Kan de betekenis van onbekende woorden over onderwerpen die gerelateerd zijn aan zijn/haar vakgebied en interesses bepalen aan de nhand van de context. - Kan de betekenis van zo nu en dan voorkomende onbekende woorden afleiden uit de context en de betekenis van zinnen herleiden, op voorwaarde dat het besproken onderwerp bekend is. 14
Taak 4: Krant maken (deel 2) Indicatie niveau ERK Vaardigheid Duur MVT A2-B1 Bij deze taak ligt het accent op: Schrijfvaardigheid 140 minuten Frans Product Krant Producteisen Vier Franstalige artikelen. Vier interviews in het Frans. Vier samenvattingen in het Nederlands. Situatie/thema Zorg voor een groot vel papier en rangschik de artikelen van deel 1 en de uitgewerkte interviews zo dat het uitziet als een echte Franse krant. Zorg voor passende koppen. Let op! De artikelen moeten wel bij elkaar passen. Zet bijvoorbeeld geen roddel-artikel naast een serieus artikel Stappenplan (on-line/off-line bronnen) (lees eventueel nog even het stappenplan van de taaltaak leesvaardigheid krant maken deel 1) Door de hele redactie: Kijk nog eens goed naar de vier artikelen van deel 1 om te zien of ze geschikt zijn om er een interview aan te koppelen. Bespreek met elkaar hoe jullie dat gaan aanpakken. Door één redacteur/redactrice: Die moet zich dus goed inleven in het onderwerp van het betreffende artikel en ongeveer vijftien vragen voorbereiden in het Frans. Uitwerking: iemand anders mag de antwoorden geven, maar dan moet je wel de vragen van te voren voorleggen. Je mag ook zelf antwoorden bedenken door in de huid van de geïnterviewde te kruipen. Door de hele redactie: Verzamel de eindproducten en plaats ze zo dat het er aantrekkelijk uitziet. Publiceer jullie krant door hem op te hangen ergens in het lokaal. Bekijk ook de producten van de anderen en vul het scoreformulier in. 15
Taak 4: Krant maken (deel 2) Rolverdeling Jullie zijn met zijn vieren verantwoordelijk voor het proces en het eindproduct, maar lezen en schrijven afzonderlijk. Leerversterkers Schrijf voor jezelf de woorden op die je hebt moeten vragen of opzoeken voor de interviews (N-F) en die je belangrijk genoeg vindt om te onthouden en zet die in je vocabulaire schrift. Evaluatie Je hebt het goed gedaan als: Woordenschat en woordgebruik Je je standaardpatronen met uit het hoofd geleerde uitdrukkingen en kleine groepen van woorden hebt gebruikt waarmee je beperkte informatie hebt overgebracht. Grammaticale correctheid Je eenvoudige constructies hebt gebruikt, echter systematisch met elementaire fouten. Spelling en interpunctie Je korte zinnen over alledaagse onderwerpen -bijvoorbeeld een routebeschrijving- correct hebt overgeschreven. Spelling van korte woorden is fonetisch (je schrijft het zoals je het uitspreekt) correct geschreven Coherentie Je groepen van woorden verbonden hebt met behulp van eenvoudige voegwoorden, zoals: 'en', 'maar' en 'omdat'. Scoreformulier voor de klasgenoten 4 = goed, 3 = voldoende, 2 = matig, 1 = onvoldoende Poster (krant) A B C D Nodigt de voorpagina uit om de artikelen te lezen? Verzorging, lay-out, afbeeldingen Originaliteit Passen de artikelen bij elkaar? Namen van de groepsleden: Beoordeling door de docent: Eindproduct: 16
Taak 5: Frans gedicht lezen en schrijven Indicatie niveau ERK Vaardigheid Duur MVT A2/B1 Bij deze taak ligt het accent op leesvaardigheid en schrijfvaardigheid: vrij schrijven "gevoelens beschrijven" 70 minuten Frans Product Frans gedicht geschreven Producteisen Gedicht geplaatst op 'franceweb" Situatie/thema Lees en bekijk op internet enkele Franse gedichten en schrijf daarna ook zelf een gedicht in het Frans. Stappenplan (on-line/off-line bronnen): 1 Ga naar de site: http://www.franceweb.fr/poesie/enfant1.htm 2 Klik op voir des poèmes animés 3 Klik daarna op Le mot de Victor Hugo 4 Lees de teksten en geef de Nederlandse betekenis van de volgende Franse woorden: - Écoutez bien ceci - Quand ça s arrête il faut cliquer! - Où donc? - C est à vous de trouver. 5 Ga door met het gedicht bekijken totdat je bij het woordje Fin komt. 6 Wat gebeurt er als je iets lelijks over iemand zegt volgens dit gedicht? 7 Klik op accueil en klik op écrire en lees een paar gedichten die door kinderen geschreven zijn. 8 Voeg nu zelf ook een blaadje toe aan de gedichtenboom ( Dépose une feuille sur l'arbre à poèmes ). Lees verder onder de leerversterkers. Rolverdeling: individueel. 17
Taak 5: Frans gedicht lezen en schrijven Leerversterkers Schrijf voor jezelf tien woorden op die je belangrijk genoeg vindt om te onthouden en zet die in je eigen vocabulaire schrift. Schrijf een kort gedichtje in het Frans eerst op een blaadje. Als je dit klaar hebt dan voeg je het toe aan l arbre à poèmes. Om dat te kunnen doen doorloop je de volgende stappen: Je klikt op de stam. Je klikt op Dépose une feuille sur l'arbre à poèmes. Je vult je gegevens in. In het vak messages tik je het gedichtje in. Vergeet niet om je naam eronder te zetten. De volgende dag kijk je nog een keer op deze site om te controleren of je gedichtje er ook echt op staat. Je kunt dat doen door je naam in te tikken bij rechercher en vervolgens op Grimper dans l arbre te tikken. Evaluatie Je hebt het goed gedaan als: Woordenschat en woordgebruik Je je standaardpatronen met uit het hoofd geleerde uitdrukkingen en kleine groepen van woorden hebt gebruikt waarmee je beperkte informatie hebt overgebracht. Grammaticale correctheid Je eenvoudige constructies hebt gebruikt, echter systematisch met elementaire fouten Spelling en interpunctie Je korte zinnen over alledaagse onderwerpen - bijvoorbeeld een routebeschrijving - correct hebt overgeschreven. Spelling van korte woorden is fonetisch (je schrijft het zoals je het uitspreekt) correct geschreven. Coherentie Je groepen van woorden verbonden hebt met behulp van eenvoudige voegwoorden, zoals: 'en', 'maar' en 'omdat'. 18
SLO is het nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling. Al 35 jaar geven wij inhoud aan leren en innovatie in de driehoek beleid, wetenschap en onderwijspraktijk. De kern van onze expertise betreft het ontwikkelen van doelen en inhouden van leren, voor vele niveaus, van landelijk beleid tot het klaslokaal. We doen dat in interactie met vele uiteenlopende partners uit kringen van beleid, schoolbesturen en -leiders, leraren, onderzoekers en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties (ouders, bedrijfsleven, e.d.). Zo zijn wij in staat leerplankaders te ontwerpen, die van voorbeelden te voorzien en te beproeven in de schoolpraktijk. Met onze producten en adviezen ondersteunen we zowel beleidsmakers als scholen en leraren bij het maken van inhoudelijke leerplankeuzes en het uitwerken daarvan in aansprekend en succesvol onderwijs. SLO Piet Heinstraat 12 7511 JE Enschede Postbus 2041 7500 CA Enschede T 053 484 08 40 F 053 430 76 92 E info@slo.nl www.slo.nl