Bijlage: Periodieke rapportage jeugd en veiligheid en handhaving (1/2011) Politiemeldingen over jeugdoverlast Hieronder zijn de cijfers van de politiemeldingen over jeugdoverlast aangegeven van de eerste vier maanden van 2011 gerelateerd aan de cijfers uit 2009 en 2010. Meldingen jeugdoverlast 2009 2010 2011 jan t/m april. Middenhoven 146 82 10 Buitengebied Zuid 1 1 0 Groenelaan 60 53 9 K. Karelpark 36 28 14 Oude 23 12 5 Dorp/Bovenkerk Waardhuizen 22 18 3 Westwijk West 55 90 24 Westwijk Oost 80 85 25 Bankras 38 40 7 Elsrijk 53 56 6 Kostverloren 23 24 10 Kronenburg 2 2 1 Patrimonium 29 16 4 Stadshart 37 67 18 Totaal 605 580 136 Toelichting Bij een voortzetting van de huidige ontwikkeling in 2011 zou dit op jaarbasis een totaal aantal meldingen van 408 betekenen. De eerste drie (koude) maanden van het jaar zijn echter in het algemeen niet representatief voor het totaal van dat jaar. Op basis van beschikbare cijfers kan ter vergelijking worden vermeld dat in de eerste vier maanden in 2009 en 2010 het aantal meldingen 160 respectievelijk 135 is. Het totale aantal van 136 meldingen in de eerste vier maanden is ten opzichte van 2010 stabiel gebleven. Wij menen dat ons eigen team van straatcoaches aan dit resultaat een goede bijdrage levert. Het vaste team dat sinds 1 januari 2011 in dienst is van de gemeente wordt nu rechtstreeks aangestuurd en werkt nauw samen met onze integrale handhavers en de politie op het gebied van jeugdoverlast. De verwachting is dat deze nauwere samenwerking en een meer directe aansturing, samen met concrete onderlinge afspraken en een gewijzigd rooster, in 2011 nog meer zijn vruchten zal afwerpen. Uit genoemd overzicht kan worden geconcludeerd dat het aantal meldingen in Middenhoven in de afgelopen periode fors is gedaald. Wij menen dat het sluiten van Galjoen in 2010 een goede maatregel geweest. Het Galjoen had een grote aantrekkingskracht van overlastgevende jeugd in Middenhoven, ook uit andere gebieden en omliggende gemeenten. We zien wel een verschuiving qua meldingen in het straatbeeld naar Westwijk in 2010 maar dit is veel minder dan de afname van de overlast in Middenhoven. Vooralsnog zijn de cijfers van 2011 van Westwijk positief. 1
Wij gaan verder met het optimaliseren van de werkwijze van ons personeel op straat en het registreren van de overlast, de meldingen en de daarop uitgezette acties. We zitten er dicht op en via de rapportages krijgen wij een beter beeld van de overlast en de betreffende jongeren en kunnen wij ook een meer gerichte inzet plegen op groepen en individuele jongeren, waaronder het aanbieden van noodzakelijke zorg. Melders krijgen persoonlijke aandacht en via de rapportages van het straatbeeld kunnen we meer inzoomen op de reële overlast. Leerplicht is hierbij nauw betrokken. Hierover bent u onlangs geïnformeerd. Door het ontbreken van jongerenwerkers van Cardanus in de afgelopen periode is de inzet van het ambulant jongerenwerk minimaal geweest. Het jongerenwerk heeft zich geconcentreerd op het open houden van DownTown. Inmiddels is, zoals u bekend is, besloten om het jongerenwerk in eigen hand te nemen. Hiervoor loopt op dit moment een wervingsprocedure. Het opschalingsmodel voor jeugd en veiligheid van jongerenwerkers, straatcoaches, bikers tot de politie komt hiermee in één hand en moet leiden tot een beter resultaat op het gebied van toeleiding naar zorg van jongeren en vermindering van jeugdoverlast. ---------------------------------------------------------------------------------------------- Huisbezoeken In opdracht van de gemeente bezoeken medewerkers van Stichting Aanpak Overlast Amsterdam de ouders van jongeren (in het bijzijn van de jongeren), zogenaamde huisbezoeken. Deze jongeren zijn in beeld gekomen als hinderlijk/overlastgevend op grond van rapportages van voornamelijk straatcoaches, de gemeentelijke integrale handhavers (biketeam) en de politie. Aantal 2010 2011 jan. t/m mrt huisbezoeken Aantal jongeren 29 26 Aantal bezoeken 60 26 Korte toelichting De gezinsaanpak in de vorm van huisbezoeken bestaat normaliter uit tenminste één of twee huisbezoeken waarin de overlast wordt besproken, de problematiek in kaart wordt gebracht en schriftelijk afspraken worden gemaakt over het doen stoppen van de overlast. Deze bezoeken worden gevolgd door een controle en eindbezoek. Veelvuldig wordt er ook maar één of twee huisbezoeken afgelegd. Dit wordt dan afdoende geacht op dat moment om ervoor te zorgen dat afspraken met ouders en de jongere worden nagekomen. Van elk bezoek wordt door SAOA een verslag gemaakt. Begin 2011 is geconstateerd dat een groep van 20 jonge (12/13/14 jaar) hinderlijk en overlastgevend gedrag vertoonde in de wijk. Hierop is direct gereageerd en besloten is om de ouders te wijzen op hun verantwoordelijkheid voor hun kinderen door middel van het afleggen van huisbezoeken. Bij wijze van statement zijn alle ouders van deze groep kinderen in een vroeg stadium betrokken bij het gedrag van hun kinderen via korte bezoeken in korte tijd. De ouders van 18 kinderen hebben dit goed opgepakt. Onwetendheid van het gedrag van hun eigen kinderen is vaak de oorzaak dat de verantwoordelijkheid niet of onvoldoende wordt opgepakt. Door middel van het huisbezoek worden ze hiermee van buitenaf geconfronteerd. 2
Ouders van 2 personen reageren minder positief. In deze situaties moeten we wellicht schakelen naar andere maatregelen bij het voortduren van het hinderlijk of overlastgevend gedrag. Hiertoe kan ook het aanbieden van eventuele noodzakelijk zorg behoren. Deze actie heeft overigens ook een uitstralingseffect op andere ouders. Wij gaan de komende tijd er verder aan werken om meer direct de ouderverantwoordelijkheid te vergroten. Dit doen we door middel van brieven aan ouders over het gedrag van hun kinderen op straat, huisbezoeken en eventuele individuele gesprekken. --------------------------------------------------------------------------------------- Vernielingen/vandalisme T/m maart 2011 Aantal aangiften van gemeente 36 Aantal aansprakelijkheidsstellingen (dader bekend) 5 Korte toelichting Sinds 1 oktober 2010 doet de gemeente structureel aangifte van vernielingen aan gemeentelijke eigendommen. Het feitelijk verhalen van schade is uitsluitend mogelijk indien de daders bekend zijn. Dit doen we door het voegen in het strafproces of indien dit niet mogelijk is via een civiele procedure. Via gerichte communicatie is dit ook bekend gemaakt. de vernieler betaald. Vernielingen worden niet alleen gepleegd door jongeren. Alle zaken worden aangepakt waar er een dader bekend is, bijvoorbeeld bij aanrijdingen. Voor het verhogen van de pakkans zijn maatregelen genomen. Extra toezicht op straat via onze integrale handhavers maar ook via onze straatcoaches. Naast dit toezicht worden extra controles op de hotspots gehouden waaronder de looproutes van scholen naar openbaar vervoer en in de wijken Middenhoven, Westwijk en het Keizer Karelpark. Dit gebeurt in goede samenwerking met politie. Inzet camera s en gebruik maken van beelden waar mogelijk. De beelden van de camera s van het winkelcentrum Middenhoven zijn bijvoorbeeld bekeken bij vernielingen tussen kerst en oud & nieuw. Voorlichting op scholen door bureau Halt. Burgers worden gevraagd altijd melding te doen. Bedrijven worden gestimuleerd om goede camerasystemen te installeren. Bij constatering van schade aan gemeente-eigendommen plegen wij extra inzet, in samenwerking met politie en andere partijen, om daders te achterhalen. Vanaf de start van het project vernielingen in september 2010 zijn door de afdeling Wijkbeheer 56 meldingen gedaan van vernielingen. In 36 gevallen is aangifte gedaan. Omdat in de praktijk een bundeling plaats vindt bij de aangifte van schadegevallen, dekt dat het verschil tussen meldingen en verzonden aangiften. In 2011 zijn 18 aangiften gedaan. Qua vernielingen door jongeren zijn tot op heden twee concrete successen behaald. Daders zijn veroordeeld en schadebedragen zijn (gedeeltelijk) toegewezen. Op basis van de grosse van het vonnis beoordelen we of het nog zinvol is om gedeeltelijke toewijzingen van schadebedragen aan te vechten. We willen tot het uiterste gaan om daders de gevolgen van hun handelen duidelijk te laten merken. De hoogte van het schadebedrag is feitelijk niet relevant. Hiervan gaat een preventieve werking uit. 3
Op dit moment is het aantal aansprakelijkheidsstellingen nog beperkt tot 5. In tegenstelling tot het verleden worden nu voorbeelden gesteld en is duidelijk dat de gemeente het niet meer tolereert en daders verantwoordelijk wil stellen voor hun gedrag. Ook qua feitelijke preventie kijken wij op welke wijze schade voorkomen kan worden. Voor het schoolgebouw en De Meent aan de Orion zijn en worden maatregelen getroffen om de toegankelijkheid van het dak te beperken. Inklimbeveiliging en camerabeveiliging (van binnenuit) behoren tot deze maatregelen. Straatcoaches, bikers en politie zijn extra alert op deze locatie. Personen die er niets te zoeken hebben worden weggestuurd. --------------------------------------------------------------------------------------- Handhavingsacties In onderstaande tabel zijn de resultaten op het gebied van handhaving aangegeven in de eerste 4 maanden van 2011. Alle handhavingsacties zijn gecategoriseerd weergegeven, zodat een beeld geschetst wordt van het integrale werkpakket van de handhavers. In de volgende rapportage zullen de cijfers van de maanden mei tot en met augustus worden gerelateerd aan onderstaande cijfers. Categorieën handhavingacties Aantallen Jan/april 2011 Verbalen Mulder 2408 Controle vergunninghoudergebieden Hinderlijk en gevaarlijk parkeren/weggedrag Verbalen Fiscaal: (parkeerkaart) 1367 Niet betalen in een betaald parkeren gebied Handhavingacties op basis van APV 421 Betreft overlast (jongeren), milieu (afval), overlast honden. Typen handhavingacties: Staandehoudingen Waarschuwingen Assistentie politie In rekening stellingen Verbalen WISA klachten: behandelen van klachten van burgers, instanties en/of 180 bedrijven; Betreft klachten over overlast, parkeren, afval Service- en calamiteitenvergunningen (ter plekke verleend) 64 Fietswrakken: proces van registratie t/m verwijderen 107 Autowrakken: proces van registratie t/m verwijderen 3 Afval: illegale stortingen, dumpingen, verkeerd aangeboden huisvuil, 600 m3 etc. Korte toelichting Met ingang van 1 januari 2010 is de handhaving binnen onze organisatie integraal ingericht. Hieraan is een proces voorafgegaan van de ontwikkeling van parkeercontroleurs naar integrale handhavers / BOA s. 4
Een aantal van deze integrale handhavers is oa. actief als biker en heeft als taakaccent naast het reguliere werk de aanpak van jeugdoverlast. De kracht van de ingezette integrale handhaving is het brede werkveld van de handhavers. In de raadvergadering van september 2010 is ingestemd met de feitenlijst in het kader van de invoering van de bestuurlijke strafbeschikking. Dit brede takenpakket geeft al aan dat onder andere kwaliteit gewaarborgd dient te worden door de wettelijke verplichte opleidingen als beroepsvaardigheidstraining in het kader van eigen veiligheid en zelfverdediging en het bijzonder opsporingscertificaat (BOA) in het kader van de bevoegdheden. Daarnaast vergt het dagelijks contact met publiek een sociaal tactische vaardigheid en dienen opleidingen en trainingen meer hierop te worden afgestemd. Effecten op veiligheid en leefbaarheid Handhaven is zoals gezegd geen doel op zich en zeker geen wondermiddel. Wel kan het bijdragen aan een veiliger gevoel van onze inwoners. Dit betekent in het kort, zichtbare integrale surveillances, zowel overdag als s avonds en s nachts. In dit licht is ook de inzet bij evenementen geïntensiveerd. We willen dat inwoners gehoord worden en behandelen een toenemend aantal klachten (WISA meldingen). Afval wordt opgehaald en overlast van honden wordt teruggedrongen, wat ook weer de leefbaarheid van onze gemeente ten goede komt. Kortom, met de aanwezigheid van integrale handhavers op straat willen we het gedrag van onze inwoners positief beïnvloeden en overlastgevend gedrag verminderen. Ontwikkelingen Om de wens van het college, het gat verder dichten tussen preventie en repressie om een sluitende keten rondom overlastbestrijding te behouden en verder door te ontwikkelen, in te willigen zijn de gemeentelijke straatcoaches per 1 januari 2011 in dienst gekomen. Deze straatcoaches zijn ingebed bij het team buitenruimte. De regie op het werk van de straatcoaches en de samenwerking met het team buitenruimte en op termijn met de jongerenwerkers wordt hiermee versterkt. De inzet wordt zoveel mogelijk gespreid over de hele week. Eén van de nieuwe straatcoaches voldeed echter niet aan de gemeentelijke verwachting daarom is er besloten om het contract van deze persoon niet te verlengen. Een vervanger van deze staatcoach loopt momenteel in de sollicitatie procedure. Per januari 2011 is er ook een integraal handhaver toegevoegd aan het teambuitenruimte. Deze handhaver is onderdeel van het biketeam en is momenteel bezig om zijn BOA certificaat te behalen. De jeugd komt meer en op alle dagen in aanraking met de straatcoaches en handhaving. In januari 2011 is gestart met de implementatie van de nieuwe handhavingapparatuur. De afgelopen periode is gebruikt om de nodig brongegevens in te voeren in de database. Door dit vooraf zo volledig mogelijk te doen is het in de toekomst mogelijk veel meer management informatie te genereren. Tevens word de administratieve last verlaagd voor de handhavers. Voor hen wordt het mogelijk om op straat digitaal waarschuwingen, staandehoudingen, processen verbaal, strafbeschikkingen etc. in te voeren zonder dat er naderhand veel administratieve werkzaamheden op kantoor verricht dienen te worden door de handhavers. Door dit nieuwe gereedschap worden er mogelijkheden gecreëerd om informatie gestuurd te handhaven. 5
Dit zal op termijn efficiëntie en effectiviteit van het team vergroten. Dit stuk digitalisering is slecht één onderdeel van een geautomatiseerd handhavinginformatiesysteem. Om handhavers zo efficiënt mogelijk en gestuurd door informatie in te zetten is het noodzakelijk een goede en volledige informatie overdracht te waarborgen. Een dergelijk bedrijfsprocessen systeem maakt het mogelijk toekomstige strategieën uit te werken maar ook realisatie cijfers te genereren en deze te analyseren. Dit systeem is een instrument om signaleringen vast te leggen en werkzaamheden te kunnen verantwoorden. Hierdoor kan informatie ook worden gedeeld met bijv. andere teams of accounts als team Objectgebonden, Crisis en Rampen en OOV. Zelfs de afdeling wijkbeheer zou hier bijv bij aan kunnen sluiten. Zo ontstaat bijv. ook de mogelijkheid om zaken welke eerder zijn geconstateerd en waar op dat moment geen prioriteit aan gegeven kon worden alsnog op te pakken en uit te voeren. Met name zal het het werkproces inzichtelijker maken en kan informatie beter worden gedeeld. Op dit moment worden de mogelijkheden van een dergelijk systeem onderzocht. Tenslotte Ondanks onze gemeentelijke inzet, zoals hiervoor aangegeven, zal overlast en andere hinderlijke zaken blijvende aspecten zijn in de Amstelveense samenleving. Door alle genomen maatregelen laten we echter zien dat jeugd en veiligheid en handhaving zeer belangrijke zaken zijn voor de gemeente. We zitten er bovenop. We nemen onze verantwoordelijkheid maar maken ook duidelijk dat anderen, ouders, bewoners zelf, verenigingen etc. ook een eigen verantwoordelijkheid hierin hebben. En niet te vergeten jongeren die van buiten de gemeente komen. Ook voor hen moet duidelijk worden dat de gemeente Amstelveen overlastgevers verantwoordelijk stelt voor hun gedrag. 6