fysieke beveiliging onder controle Good Governance op het gebied van fysieke beveiliging Thimo Keizer

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "fysieke beveiliging onder controle Good Governance op het gebied van fysieke beveiliging Thimo Keizer"

Transcriptie

1 fysieke beveiliging onder controle Good Governance op het gebied van fysieke beveiliging Thimo Keizer

2 Good Governance op het gebied van fysieke beveiliging Thimo Keizer Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. i

3 Good Governance: ook op het gebied van fysieke beveiliging INHOUDSOPGAVE 1. Wat verstaan wij onder fysieke beveiliging? 2. Wat zegt de Corporate Governance Code? 3. Wat is de uitdaging? 4. Wanneer kunnen we spreken over Good Governance op het gebied van fysieke beveiliging? 5. Hoe ziet het beveiligingsproces eruit? 6. Hoe wij u gaan helpen Ons doel is om zoveel mogelijk organisaties te helpen met het aantoonbaar maken van Good Governance op het gebied van fysieke beveiliging. Dat doen we door: Voorzitters van de Raad van Bestuur Voorzitters van de Raad van Commissarissen Voorzitters van de Auditcommissies en Security Managers van alle (Nederlandse) beursgenoteerde bedrijven die verplicht vallen onder De Nederlandse Corporate Governance Code en alle Nederlandse organisaties die naar die code handelen te helpen met het beantwoorden van de vraag: Hoe krijg je als onderdeel van De Nederlandse Corporate Governance Code ook fysieke beveiliging onder controle? De Nederlandse Corporate Governance Code schrijft immers voor dat organisaties aantoonbaar zorg moeten dragen voor het beheersen van de operationele risico s. Fysieke beveiliging levert een bijdrage aan het beheersen van een groot aantal van die operationele risico s. 2

4 1. Wat verstaan wij onder fysieke beveiliging? Fysieke beveiliging is de juiste mix van organisatorische, bouwkundige én elektronische maatregelen aangevuld met reactie ter preventie, detectie, repressie en correctie van fysieke bedreigingen gericht op mensen, informatie en bezittingen waarmee een bijdrage geleverd wordt aan de continuïteit van de processen van de organisatie. 2. Wat zegt de Corporate Governance Code? Het bestuur is verantwoordelijk voor het beheersen van de risico s verbonden aan de ondernemingsactiviteiten en rapporteert hierover aan en bespreekt de interne risicobeheersings- en controlesystemen met de raad van commissarissen en de auditcommissie. Het toezicht van de raad van commissarissen op het bestuur omvat onder andere: de strategie en de risico s verbonden aan de ondernemingsactiviteiten de opzet en de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen De auditcommissie richt zich op het toezicht op het bestuur ten aanzien van: de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen Het verslag van de externe accountant ingevolge artikel 2:393 lid 4 BW bevat datgene wat de externe accountant met betrekking tot de controle van de jaarrekening en de daaraan gerelateerde controles onder de aandacht van het bestuur en de raad van commissarissen wil brengen. Waarbij gedacht kan worden aan de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen, opmerkingen over bedreigingen en risico s voor de vennootschap 3. Wat is de uitdaging? Fysieke beveiliging wordt nu nog vaak niet bekeken in het licht van Corporate Governance of de reeds bestaande interne risicobeheersings- en controlesystemen. Het wordt eerder gezien als lastig onderwerp en is daarmee vaak het lelijke eendje binnen de organisatie. Vanuit de organisatie wordt er onvoldoende verantwoording afgelegd over de mate waarin fysieke beveiliging in control is en vanuit de auditfunctie wordt er onvoldoende zekerheid gegeven omdat het onderwerp niet op de auditagenda staat. 3

5 Voor die organisaties waarbij fysieke beveiliging wel permanent op de auditagenda staat doet zich een andere uitdaging voor: Als je beveiligers weinig ervaring hebben met auditing en je auditors weinig kennis hebben van fysieke beveiliging hoe weet het bestuur dan in hoeverre fysieke beveiliging in opzet, bestaan en werking voldoende is? 4. Wanneer kunnen we spreken over Good Governance op het gebied van fysieke beveiliging? Er dient door het bestuur op een structurele wijze aandacht te worden besteed aan fysieke beveiliging door dit procesmatig aan te pakken, hierover verantwoording af te leggen aan de raad van commissarissen en de auditcommissie. De aanpak dient door de interne auditfunctie in zowel opzet, bestaan als werking te worden getoetst zodat het onderwerp onderdeel uit gaat maken van de reeds aanwezige risicobeheersings- en controlesystemen. De 5 punten die aantoonbaar moeten zijn: 1. De verantwoordelijkheden zijn toegewezen (zowel op strategisch, tactisch als operationeel niveau) 2. Er wordt gewerkt op basis van een dreigingsprofiel en een beveiligingsbeleid dat afgestemd is op de strategie van de organisatie 3. Er worden periodiek risico analyses uitgevoerd (voor de organisatie als geheel maar ook per gebouw) en de beveiligingsmaatregelen liggen vast in beveiligingsplannen 4. Er is gezorgd voor een rapportage structuur zodat voortgang en status van fysieke beveiliging inzichtelijk is 5. De auditfunctie toetst periodiek de aanpak van fysieke beveiliging in opzet, bestaan en werking 4

6 5. Hoe ziet het beveiligingsproces eruit? Fysieke beveiliging is een onderwerp dat gestructureerd aangepakt dient te worden en waarbij de realistische risico s moeten worden afgezet tegen de beveiligingsmaatregelen die getroffen zijn of worden. Een ad hoc aanpak levert simpelweg te veel risico s of te hoge kosten op. Daarom adviseren wij fysieke beveiliging procesmatig aan te pakken. 6. Hoe wij u gaan helpen Raad van bestuur Wij helpen de raad van bestuur met het inrichten van fysieke beveiliging als onderdeel van de reguliere risicobeheersings- en controlesystemen door het inrichten van het beveiligingsproces, het opstellen van beveiligingsbeleid op basis van dreigingsprofielen en het uitvoeren van risico analyses inclusief het opstellen van beveiligingsplannen Raad van commissarissen Wij helpen de raad van commissarissen door ze te voorzien van de juiste management informatie op basis waarvan zij toezicht kunnen houden op en zich een oordeel kunnen vellen over de strategie en de risico s die verbonden zijn aan de onderneming en de wijze waarop de opzet en de werking van fysieke beveiliging past binnen de interne risicobeheersings- en controlesystemen Auditcommissie Wij helpen de auditfunctie met het uitvoeren van audits naar het proces en de uitvoering van fysieke beveiliging in opzet, bestaan en werking zodat een oordeel gegeven kan worden over de wijze waarop de aanpak van fysieke beveiliging bijdraagt aan het beheersen van de operationele risico s zoals die past bij de risico strategie van de totale organisatie. 5

7 Meer informatie Meer informatie? Voor meer informatie over het aantoonbaar maken van Good Governance op het gebied van fysieke beveiliging kijk op: of neem direct contact met ons op via en we vertellen graag meer over de aanpak. vi

Hoe je als onderdeel van De Nederlandse Corporate Governance Code. ook fysieke beveiliging onder controle krijgt

Hoe je als onderdeel van De Nederlandse Corporate Governance Code. ook fysieke beveiliging onder controle krijgt Hoe je als onderdeel van De Nederlandse Corporate Governance Code ook fysieke beveiliging onder controle krijgt Doelgroep Voorzi

Nadere informatie

Physical Security Maturity

Physical Security Maturity fysieke beveiliging onder controle Physical Security Maturity inzicht in de volwassenheid van fysieke beveiliging www.fysiekebeveiliging.nl Thimo Keizer Physical Security Maturity inzicht in de volwassenheid

Nadere informatie

fysieke beveiliging onder controle Fysieke beveiliging Lean & Agile Thimo Keizer

fysieke beveiliging onder controle Fysieke beveiliging Lean & Agile  Thimo Keizer fysieke beveiliging onder controle Fysieke beveiliging Lean & Agile www.fysiekebeveiliging.nl Thimo Keizer Fysieke beveiliging Lean & Agile 2016 www.fysiekebeveiliging.nl Thimo Keizer Niets uit deze uitgave

Nadere informatie

Als je beveiligers weinig ervaring hebben met audi4ng. en je auditors weinig kennis hebben van fysieke beveiliging

Als je beveiligers weinig ervaring hebben met audi4ng. en je auditors weinig kennis hebben van fysieke beveiliging Als je beveiligers weinig ervaring hebben met audi4ng en je auditors weinig kennis hebben van fysieke beveiliging hoe weet je dan of je in evenwicht bent? Hebben de beveiligers voldoende ervaring met audi4ng?

Nadere informatie

Fysieke beveiliging: Waarom voorkomen niet altijd beter is dan genezen. Over Thimo Keizer

Fysieke beveiliging: Waarom voorkomen niet altijd beter is dan genezen. Over Thimo Keizer Over Thimo Keizer Met een kritische, out of the box, analytische blik help ik organisaties met bedrijfskundige vraagstukken waaronder change management, integrale beveiliging en risico management. Af van

Nadere informatie

De definitieve Code Corporate Governance, enige beschouwingen vanuit risicoperspectief.

De definitieve Code Corporate Governance, enige beschouwingen vanuit risicoperspectief. De definitieve Code Corporate Governance, enige beschouwingen vanuit risicoperspectief. In de Code van Commissie Peters De Veertig Aanbevelingen (juni 1997) staat in zeer algemene termen iets over risicobeheersing.

Nadere informatie

Als beveiligingssystemen IT-systemen zijn, waarom worden ze dan niet beheerd door de. IT-afdeling? Over Thimo Keizer

Als beveiligingssystemen IT-systemen zijn, waarom worden ze dan niet beheerd door de. IT-afdeling? Over Thimo Keizer Over Thimo Keizer Met een kritische, out of the box, analytische blik help ik organisaties met bedrijfskundige vraagstukken waaronder change management, integrale beveiliging en risico management. Af van

Nadere informatie

Rekenen Groep 7-2e helft schooljaar.

Rekenen Groep 7-2e helft schooljaar. Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm

Nadere informatie

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN 24 november 2017 INHOUD HOOFDSTUK 1: Rol en status van het Reglement 1 HOOFDSTUK 2: Samenstelling RAC 1 HOOFDSTUK 3: Taken RAC 2 HOOFDSTUK

Nadere informatie

HEIJMANS N.V. REGLEMENT AUDITCOMMISSIE

HEIJMANS N.V. REGLEMENT AUDITCOMMISSIE HEIJMANS N.V. REGLEMENT AUDITCOMMISSIE Vastgesteld door de RvC op 10 maart 2010 1 10 maart 2010 INHOUDSOPGAVE Blz. 0. Inleiding... 3 1. Samenstelling... 3 2. Taken en bevoegdheden... 3 3. Taken betreffende

Nadere informatie

Wie keurt jouw vlees? De toegevoegde waarde van een fysieke beveiligingsaudit. Over Thimo Keizer

Wie keurt jouw vlees? De toegevoegde waarde van een fysieke beveiligingsaudit. Over Thimo Keizer Over Thimo Keizer Met een kritische, out of the box, analytische blik help ik organisaties met bedrijfskundige vraagstukken waaronder change management, integrale beveiliging en risico management. Af van

Nadere informatie

Rekenen Groep 6-2e helft schooljaar.

Rekenen Groep 6-2e helft schooljaar. Sweelinck & De Boer B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze,

Nadere informatie

II. VOORSTELLEN VOOR HERZIENING

II. VOORSTELLEN VOOR HERZIENING II. VOORSTELLEN VOOR HERZIENING 2. VERSTEVIGING VAN RISICOMANAGEMENT Van belang is een goed samenspel tussen het bestuur, de raad van commissarissen en de auditcommissie, evenals goede communicatie met

Nadere informatie

Hoe de controlerende macht fysieke beveiliging kan verbeteren

Hoe de controlerende macht fysieke beveiliging kan verbeteren Over Thimo Keizer Met een kritische, out of the box, analytische blik help ik organisaties met bedrijfskundige vraagstukken waaronder change management, integrale beveiliging en risico management. Af van

Nadere informatie

Rekenen Groep 6-1e helft schooljaar.

Rekenen Groep 6-1e helft schooljaar. Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of

Nadere informatie

Reglement auditcommissie NSI N.V.

Reglement auditcommissie NSI N.V. Artikel 1. Vaststelling en reikwijdte... 2 Artikel 2. Samenstelling Auditcommissie... 2 Artikel 3. Taken van de Auditcommissie... 2 Artikel 4. Vergaderingen... 6 Artikel 5. Informatie... 7 Artikel 6. Slotbepalingen...

Nadere informatie

ZELFEVALUATIE RvC. Good enough never is. Een moment om kansen voor verbetering te benutten ZELFEVALUATIE RAAD VAN COMMISSARISSEN

ZELFEVALUATIE RvC. Good enough never is. Een moment om kansen voor verbetering te benutten ZELFEVALUATIE RAAD VAN COMMISSARISSEN ZELFEVALUATIE RAAD VAN COMMISSARISSEN Good enough never is ZELFEVALUATIE RvC Een moment om kansen voor verbetering te benutten Auteurs Carla van der Weerdt-Norder Partner Accent Organisatie Advies Frank

Nadere informatie

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur 1. Algemeen Deugdelijk ondernemingsbestuur is waar corporate governance over gaat. Binnen de bedrijfskunde wordt de term gebruikt voor het aanduiden van hoe een

Nadere informatie

Antwoorden Rekenen Groep 5-1e helft schooljaar

Antwoorden Rekenen Groep 5-1e helft schooljaar Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of

Nadere informatie

Rekenen Groep 4-1e helft schooljaar.

Rekenen Groep 4-1e helft schooljaar. Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm

Nadere informatie

drs. Martine Koedijk RA RE Gemeenteaccountant Amsterdam Directeur auditdienst ACAM

drs. Martine Koedijk RA RE Gemeenteaccountant Amsterdam Directeur auditdienst ACAM Governance in een publieke omgeving drs. Martine Koedijk RA RE Gemeenteaccountant Amsterdam Directeur auditdienst ACAM Inhoud Politieke governance Organisatorische governance IAF in de code en het publieke

Nadere informatie

Rekenen Groep 4-2e helft schooljaar.

Rekenen Groep 4-2e helft schooljaar. Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2013 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm

Nadere informatie

Rekenen Groep 4-2e helft schooljaar.

Rekenen Groep 4-2e helft schooljaar. Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm

Nadere informatie

Brunelleschi. De Dom van Florence

Brunelleschi. De Dom van Florence Copyright 2011 Uitgeverij Lambo bv, Arnhem Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of

Nadere informatie

Strategisch Risicomanagement

Strategisch Risicomanagement Commitment without understanding is a liability Strategisch Risicomanagement Auteur Drs. Carla van der Weerdt RA Accent Organisatie Advies Effectief en efficiënt risicomanagement op bestuursniveau Risicomanagement

Nadere informatie

Doel Samenstelling en vergaderingen Vergaderingen Taken en bevoegdheden... 5

Doel Samenstelling en vergaderingen Vergaderingen Taken en bevoegdheden... 5 Doel... 3 Samenstelling en vergaderingen... 3 Vergaderingen... 4 Taken en bevoegdheden... 5 Taken betreffende de externe en interne accountant... 6 Rapportage aan de RvC... 8 Diversen... 9 Bijlage 1: Lijst

Nadere informatie

Geen fabriekswerk. Roeien met de wind mee en de stroom tegen. Jac Willekens

Geen fabriekswerk. Roeien met de wind mee en de stroom tegen. Jac Willekens Copyright 2011 Uitgeverij Lambo bv Arnhem Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of

Nadere informatie

De toegevoegde waarde van fysieke beveiliging. Over Thimo Keizer

De toegevoegde waarde van fysieke beveiliging. Over Thimo Keizer Over Thimo Keizer Met een kritische, out of the box, analytische blik help ik organisaties met bedrijfskundige vraagstukken waaronder change management, integrale beveiliging en risico management. Af van

Nadere informatie

Reglement van de. Audit Commissie van de Raad van Commissarissen. van. Sligro Food Group N.V.

Reglement van de. Audit Commissie van de Raad van Commissarissen. van. Sligro Food Group N.V. - 1 - Reglement van de Audit Commissie van de Raad van Commissarissen van Sligro Food Group N.V. - 2 - Dit Reglement is vastgesteld door de Raad van Commissarissen op 4 december 2017 op grond van artikel

Nadere informatie

Deze examenopgave bestaat uit 9 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn.

Deze examenopgave bestaat uit 9 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn. SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave CORPORATE GOVERNANCE DONDERDAG 18 JUNI 2015 15:00-16:30 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgave bestaat uit 9 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of

Nadere informatie

REGLEMENT van de AUDITCOMMISSIE van de raad van commissarissen van ANWB BV vastgesteld door de RvC op 15 december 2017

REGLEMENT van de AUDITCOMMISSIE van de raad van commissarissen van ANWB BV vastgesteld door de RvC op 15 december 2017 REGLEMENT van de AUDITCOMMISSIE van de raad van commissarissen van ANWB BV vastgesteld door de RvC op 15 december 2017 0. INLEIDING 0.1 Dit reglement is opgesteld door de RvC ingevolge artikel 4 van het

Nadere informatie

Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit. Onderwijsstichting Esprit

Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit. Onderwijsstichting Esprit Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit Onderwijsstichting Esprit Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit Visie en Toezicht Conform artikel 2 lid 2 van

Nadere informatie

I. Naleving en handhaving van de code. Geschrapt - Verwerkt in de Preambule en in de paragraaf over Naleving van de. de Code.

I. Naleving en handhaving van de code. Geschrapt - Verwerkt in de Preambule en in de paragraaf over Naleving van de. de Code. Huidige Code Voorstel herziene Code I. Naleving en handhaving van de code Principe I Naleving Code Geschrapt Verwerkt in de Preambule en in de paragraaf over Naleving van de Code. BPB I.1 Naleving Code

Nadere informatie

Meer aandacht voor het bestuursverslag in de controleverklaring

Meer aandacht voor het bestuursverslag in de controleverklaring Januari 2017 Meer aandacht voor het bestuursverslag in de controleverklaring De accountant rapporteert over materiële onjuistheden De leden van de Koninklijke NBA vormen een brede, pluriforme beroepsgroep

Nadere informatie

COMPLIANCE MET DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE

COMPLIANCE MET DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE COMPLIANCE MET DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE Corporate Governance Novisource streeft naar een organisatiestructuur die onder meer recht doet aan de belangen van de onderneming, haar klanten,

Nadere informatie

Managementsysteem voor Informatiebeveiliging Publiceerbaar Informatiebeveiligingsbeleid KW1C

Managementsysteem voor Informatiebeveiliging Publiceerbaar Informatiebeveiligingsbeleid KW1C Managementsysteem voor Informatiebeveiliging Publiceerbaar Informatiebeveiligingsbeleid KW1C Versie 01, februari 2017 Pagina 1 van 5 A.1 Opdrachtverstrekking Dit informatiebeveiligingsbeleid wordt in opdracht

Nadere informatie

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE. Alliander N.V. Vastgesteld door de RvC op 22 februari 2016

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE. Alliander N.V. Vastgesteld door de RvC op 22 februari 2016 REGLEMENT AUDITCOMMISSIE Alliander N.V. Vastgesteld door de RvC op 22 februari 2016 0. INLEIDING 0.1 Dit reglement is opgesteld door de RvC ingevolge artikel 5 van het Reglement van de RvC. 0.2 De auditcommissie

Nadere informatie

Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 24 juni 2016 Reactie op consultatie. VS Tekstsuggesties T

Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 24 juni 2016 Reactie op consultatie. VS Tekstsuggesties T Brancheorganisaties Zorg T.a.v. mr. Yvonne C.M.T. van Rooy Postbus 9696 3506 GR Utrecht Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 24 juni 2016 Reactie op consultatie Zorgbrede VS Tekstsuggesties

Nadere informatie

Directiestatuut N.V. Waterbedrijf Groningen

Directiestatuut N.V. Waterbedrijf Groningen Directiestatuut N.V. Waterbedrijf Groningen Dit Directiestatuut is op 14 december 2006 ter kennis gebracht aan de algemene vergadering van aandeelhouders en na goedkeuring door de raad van commissarissen

Nadere informatie

AUTEUR Corporate Control VERSIE finale versie 31 oktober 2012 PAGINA 1 van 5. Audit Charter TenneT

AUTEUR Corporate Control VERSIE finale versie 31 oktober 2012 PAGINA 1 van 5. Audit Charter TenneT AUTEUR Corporate Control VERSIE finale versie 31 oktober 2012 PAGINA 1 van 5 Audit Charter TenneT PAGINA 2 van 5 1. Selectie en werving van de accountant De AC stelt de selectiecriteria vast op voordracht

Nadere informatie

Overzicht van de afwijkingen van PGGM N.V. ten opzichte van de Nederlandse Corporate Governance Code

Overzicht van de afwijkingen van PGGM N.V. ten opzichte van de Nederlandse Corporate Governance Code Overzicht van de afwijkingen van PGGM N.V. ten opzichte van de Nederlandse Corporate Governance Code De Nederlandse Corporate Governance Code ( Code ) is van toepassing op alle Nederlandse beursgenoteerde

Nadere informatie

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE TELEGRAAF MEDIA GROEP N.V.

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE TELEGRAAF MEDIA GROEP N.V. REGLEMENT AUDITCOMMISSIE TELEGRAAF MEDIA GROEP N.V. Dit Reglement is goedgekeurd door de Raad van Commissarissen van Telegraaf Media Groep N.V. op 17 september 2013. 1. Inleiding De Auditcommissie is een

Nadere informatie

Risico s in beeld. Wat nu? Door Ilona Hoving 1

Risico s in beeld. Wat nu? Door Ilona Hoving 1 Risico s in beeld. Wat nu? 29-9-2015 Door Ilona Hoving 1 Even voorstellen Ilona Hoving 29-9-2015 Door Ilona Hoving 2 Wat gaan we DOEN? Korte introductie op thema Aan de slag met risico s Hoe waardeer je

Nadere informatie

Reglement auditcommissie

Reglement auditcommissie Reglement auditcommissie REGLEMENT AUDITCOMMISSIE Dit reglement is vastgesteld op grond van artikel 7.1 van het reglement van de raad van commissarissen en met inachtneming van de Nederlandse corporate

Nadere informatie

Reglement. Auditcommissie Raad van Commissarissen Mn Services N.V.

Reglement. Auditcommissie Raad van Commissarissen Mn Services N.V. Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen Mn Services N.V. 1 Definities In dit reglement wordt verstaan onder: - Auditcommissie: de auditcommissie van de raad van commissarissen van de vennootschap;

Nadere informatie

Reglement auditcommissie

Reglement auditcommissie Reglement auditcommissie Waterleidingmaatschappij Drenthe Inhoud Reglement auditcommissie Artikel 1 Definities 3 Artikel 2 Auditcommissie 3 Artikel 3 Samenstelling 3 Artikel 4 Taken en bevoegdheden 4

Nadere informatie

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM 25 april 2012 pagina 2 Artikel 1 Doelstelling De Auditcommissie maakt onderdeel uit van de Raad van Commissarissen van de Stichting

Nadere informatie

REGLEMENT RISICOCOMMISSIE

REGLEMENT RISICOCOMMISSIE REGLEMENT RISICOCOMMISSIE VAN LANSCHOT KEMPEN N.V. EN F. VAN LANSCHOT BANKIERS N.V. Vastgesteld door de RvC op 8 december 2017 0. INLEIDING 0.1 Dit reglement is opgesteld door de RvC ingevolge artikel

Nadere informatie

Geschrapt - Verwerkt in de Preambule en in de paragraaf over Naleving van de

Geschrapt - Verwerkt in de Preambule en in de paragraaf over Naleving van de Code 2008 Code 2016 I. Naleving en handhaving van de code Principe I Naleving Code Geschrapt Verwerkt in de Preambule en in de paragraaf over Naleving van de Code (p. 82 Voorstel). Bpb I.1 Naleving Code

Nadere informatie

Statuut strategische samenwerkingsverbanden

Statuut strategische samenwerkingsverbanden Statuut strategische samenwerkingsverbanden Datum: 8 januari 2015 Referentie: 2015000445 Saxion. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd

Nadere informatie

Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 11 juni 2015 Herziening van de Code

Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 11 juni 2015 Herziening van de Code Monitoring Commissie Corporate Governance T.a.v. Prof. dr. J.A. van Manen Postbus 20401 2500 EK Den Haag Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 11 juni 2015 Herziening van de Code T 020-3010301

Nadere informatie

CONTROLSTATUUT WOONSTICHTING SSW

CONTROLSTATUUT WOONSTICHTING SSW CONTROLSTATUUT WOONSTICHTING SSW Vastgesteld: 23 november 2016 1 Algemene bepalingen 1.1 SSW hanteert three lines of defense, te weten (1) de medewerker zelf, (2) de activiteit businesscontrol in de organisatie

Nadere informatie

Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen MN

Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen MN Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen MN Dit reglement is op grond van artikel 8.3 het reglement van de Raad van Commissarissen vastgesteld door middel van een besluit van de Raad van Commissarissen

Nadere informatie

23 MAART 2016 MONITORING COMMISSIE CORPORATE GOVERNANCE PROF. DR. BARBARA BAARSMA AMSTERDAM, EUMEDION EN CLIFFORD CHANCE

23 MAART 2016 MONITORING COMMISSIE CORPORATE GOVERNANCE PROF. DR. BARBARA BAARSMA AMSTERDAM, EUMEDION EN CLIFFORD CHANCE 23 MAART 2016 MONITORING COMMISSIE CORPORATE GOVERNANCE PROF. DR. BARBARA BAARSMA AMSTERDAM, EUMEDION EN CLIFFORD CHANCE De huidige Code» Wat is de achtergrond van de Code?» Wat is het doel van de Code?»

Nadere informatie

Reglement van de auditcommissie van de Raad van Toezicht van Hogeschool Van Hall Larenstein

Reglement van de auditcommissie van de Raad van Toezicht van Hogeschool Van Hall Larenstein Reglement van de auditcommissie van de Raad van Toezicht van Hogeschool Van Hall Larenstein Dit gewijzigd reglement is op 10 december 2012 vastgesteld op grond van artikel 9 van het reglement van de raad

Nadere informatie

Directie- en autorisatiereglement Floriade Almere 2022 B.V.

Directie- en autorisatiereglement Floriade Almere 2022 B.V. 1 e concept Directie- en autorisatiereglement Floriade Almere 2022 B.V. Artikel 1. Algemeen 1.1 Dit reglement is opgesteld op grond van van de statuten van Floriade Almere 2022 B.V. (de vennootschap )

Nadere informatie

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE REGLEMENT AUDITCOMMISSIE ALLIANDER N.V. Vastgesteld door de RvC op 13 december 2017 0. INLEIDING 0.1 Dit reglement is opgesteld door de RvC ingevolge artikel 7 van het Reglement van de RvC. 0.2 De auditcommissie

Nadere informatie

SPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel CORPORATE GOVERNANCE 7 MAART UUR. SPD Bedrijfsadministratie B / 10

SPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel CORPORATE GOVERNANCE 7 MAART UUR. SPD Bedrijfsadministratie B / 10 SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel CORPORATE GOVERNANCE 7 MAART 2016 14.30-16.00 UUR SPD Bedrijfsadministratie B / 10 2015 NGO-ENS B / 10 Opgave 1 (19 punten) Vraag 1 Vraag 2 Vraag 3 (4 punten) Dit

Nadere informatie

Reglement Auditcommissie

Reglement Auditcommissie Reglement Auditcommissie Dit reglement is vastgesteld op grond van artikel 7.1 van het reglement van de raad van commissarissen. Artikel 1: Instelling, samenstelling en doelstelling 1. De raad van commissarissen

Nadere informatie

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Stek

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Stek Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Stek 1 Algemeen Deugdelijk ondernemingsbestuur is waar corporate governance over gaat. Binnen de bedrijfskunde wordt de term gebruikt voor het aanduiden van hoe

Nadere informatie

Reglement Auditcommissie ForFarmers N.V.

Reglement Auditcommissie ForFarmers N.V. Reglement Auditcommissie ForFarmers N.V. 1 REGLEMENT AUDITCOMMISSIE FORFARMERS N.V. Dit document beschrijft beknopt de rol, taken, verantwoordelijkheden en organisatie van de Auditcommissie van de Raad

Nadere informatie

IIA Congres Bad Governance, wat kunnen we leren? Willem Jan van Andel. 10 juni 2016

IIA Congres Bad Governance, wat kunnen we leren? Willem Jan van Andel. 10 juni 2016 IIA Congres 2016 Bad Governance, wat kunnen we leren? Willem Jan van Andel 10 juni 2016 Vijf niveau s (verdedigingslinie s) management risicobeheersing en compliance functie interne auditfunctie RvC/Auditcommissie

Nadere informatie

Reglement auditcommissie ForFarmers N.V.

Reglement auditcommissie ForFarmers N.V. Reglement auditcommissie ForFarmers N.V. REGLEMENT AUDITCOMMISSIE FORFARMERS N.V. Dit document beschrijft beknopt de rol, taken, verantwoordelijkheden en organisatie van de Auditcommissie van de Raad van

Nadere informatie

CONTROLSTATUUT STICHTING ANTARES WOONSERVICE

CONTROLSTATUUT STICHTING ANTARES WOONSERVICE CONTROLSTATUUT STICHTING ANTARES WOONSERVICE Status: 14 januari 2019 Vastgesteld door de Raad van Commissarissen d.d. 28-01-2019 Vastgesteld door de Directeur-Bestuurder P.J.C.W. Stelder d.d. 28-01-2019

Nadere informatie

Corporate governance code Caparis NV

Corporate governance code Caparis NV Corporate governance code Caparis NV De brancheorganisatie sociale werkgelegenheid en arbeidsintegratie Cedris heeft in het voorjaar van 2010 een branchecode aangenomen. In de inleiding van deze branchecode

Nadere informatie

REGLEMENT RISICOCOMMISSIE VAN LANSCHOT N.V. EN F. VAN LANSCHOT BANKIERS N.V.

REGLEMENT RISICOCOMMISSIE VAN LANSCHOT N.V. EN F. VAN LANSCHOT BANKIERS N.V. REGLEMENT RISICOCOMMISSIE VAN LANSCHOT N.V. EN F. VAN LANSCHOT BANKIERS N.V. Vastgesteld door de RvC op 23 juni 2016 0. INLEIDING 0.1 Dit reglement is opgesteld door de RvC ingevolge artikel 5 van het

Nadere informatie

Profiel lid raad van commissarissen

Profiel lid raad van commissarissen Profiel lid raad van commissarissen Profiel lid raad van commissarissen Doel Het houden van toezicht op het beleid van de directie en op de algemene gang van zaken van Agrico B.V. en de daaraan verbonden

Nadere informatie

BIC Building Blocks Beleid & Strategie

BIC Building Blocks Beleid & Strategie BIC Building Blocks Beleid & Strategie INFORMATIEBEVEILIGING BIC De informatievoorziening van een organisatie is het geheel van mensen, middelen en maatregelen, gericht op de informatiebehoefte van die

Nadere informatie

Dit document maakt gebruik van bladwijzers

Dit document maakt gebruik van bladwijzers Dit document maakt gebruik van bladwijzers NBA-handreiking 1128 De betrokkenheid van de accountant bij de publicatie 30 oktober 2014 NBA-handreiking 1128 van persberichten NBA-handreiking 1128: van persberichten

Nadere informatie

Leergangkader Leergang Tactisch manager

Leergangkader Leergang Tactisch manager Leergangkader Leergang Tactisch manager De Brandweeracademie is onderdeel van het Instituut Fysieke Veiligheid. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in

Nadere informatie

SPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel CORPORATE GOVERNANCE MAANDAG 2 MAART UUR

SPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel CORPORATE GOVERNANCE MAANDAG 2 MAART UUR SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel CORPORATE GOVERNANCE MAANDAG 2 MAART 2015 13.30-15.00 UUR SPD Bedrijfsadministratie Corporate governance Maandag 2 MAART 2015 B / 7 2015 Stichting ENS B / 7 Opgave

Nadere informatie

NBA-handreiking 1128 De betrokkenheid van de accountant bij de publicatie van persberichten over jaarcijfers Oktober 2014

NBA-handreiking 1128 De betrokkenheid van de accountant bij de publicatie van persberichten over jaarcijfers Oktober 2014 Dit document maakt gebruik van bladwijzers. NBA-handreiking 1128 Oktober 2014 NBA-handreiking 1128 NBA-handreiking 1128 publicatie van persberichten over jaarcijfers Van toepassing op: Accountants die

Nadere informatie

Controller controller verdedigingslinie controller procesrisico s verdedigingslinie 1a procesbeheersing verdedigingslinie 1b Risicomanagement taken

Controller controller verdedigingslinie controller procesrisico s verdedigingslinie 1a procesbeheersing verdedigingslinie 1b Risicomanagement taken Controller De controller maakt deel uit van de tweede verdedigingslinie (staffunctie). De controller is vanuit deze rol betrokken bij het monitoren van de beheersing van de procesrisico s door de operationele

Nadere informatie

Auditcommissie Reglement 2016

Auditcommissie Reglement 2016 Auditcommissie Reglement 2016 Woningstichting Het Grootslag Versie 2.0 Vastgesteld door de RvC 15 april 2016 Inhoud Doelstelling van de auditcommissie... 3 1. Doelstelling... 3 1.1 Ondersteuning... 3 1.2

Nadere informatie

DOORSTAAT UW RISICOMANAGEMENT DE APK?

DOORSTAAT UW RISICOMANAGEMENT DE APK? WHITEPAPER DOORSTAAT UW RISICOMANAGEMENT DE APK? DOOR M. HOOGERWERF, SENIOR BUSINESS CONS ULTANT Risicomanagement is tegenwoordig een belangrijk onderdeel van uw bedrijfsvoering. Dagelijks wordt er aandacht

Nadere informatie

Reglement remuneratiecommissie

Reglement remuneratiecommissie Reglement remuneratiecommissie Reglement remuneratiecommissie Dit reglement is vastgesteld op grond van artikel 7 van het reglement van de raad van commissarissen van BinckBank N.V. en met inachtneming

Nadere informatie

Deze examenopgave bestaat uit 10 pagina s, inclusief het voorblad. Het examen omvat 17 vragen verdeeld over 8 opgaven.

Deze examenopgave bestaat uit 10 pagina s, inclusief het voorblad. Het examen omvat 17 vragen verdeeld over 8 opgaven. SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave CORPORATE GOVERNANCE WOENSDAG 7 OKTOBER 2015 09.00-10.30 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgave bestaat uit 10 pagina s, inclusief het voorblad. Het examen

Nadere informatie

GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES

GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES November 2006 1 GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES PRINCIPES I. Naleving en handhaving van de code Het bestuur 1 en de raad van commissarissen zijn verantwoordelijk voor

Nadere informatie

Intern toezicht in het onderwijs. 10-12 juni 2014 Judith Wintgens en Peter Brouns

Intern toezicht in het onderwijs. 10-12 juni 2014 Judith Wintgens en Peter Brouns Intern toezicht in het onderwijs 10-12 juni 2014 Judith Wintgens en Peter Brouns 1 Verscherpte aandacht voor good governance in de (semi)publieke sector 2 Raad van toezicht Wettelijke instelling RvT en

Nadere informatie

TRAININGEN INTERNE AUDITS

TRAININGEN INTERNE AUDITS Tekst: Luluk van de Water Astro, Alice Mulder Colofon De Q-Academy van Q-Consult verzorgt trainingen en opleidingen specifiek voor de Gezondheidszorg, Industrie en Letselschadebranche. Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

REGLEMENT AUDIT- EN COMPLIANCECOMMISSIE VAN LANSCHOT N.V. Vastgesteld door de RvC op 25 augustus 2014

REGLEMENT AUDIT- EN COMPLIANCECOMMISSIE VAN LANSCHOT N.V. Vastgesteld door de RvC op 25 augustus 2014 0. INLEIDING REGLEMENT AUDIT- EN COMPLIANCECOMMISSIE VAN LANSCHOT N.V. Vastgesteld door de RvC op 25 augustus 2014 0.1 Dit reglement is opgesteld door de RvC ingevolge artikel 5 van het Reglement van de

Nadere informatie

3 manieren om je risico analyses te verbeteren

3 manieren om je risico analyses te verbeteren Fysieke beveiliging: Eerst denken dan Agile doen (bespaart je een hoop poen) Over Thimo Keizer Met een kritische, out of the box, analytische blik help ik organisaties met bedrijfskundige vraagstukken

Nadere informatie

Controlstatuut Havensteder

Controlstatuut Havensteder Controlstatuut Havensteder Vastgesteld door het Bestuur d.d.: 29 november 2016 Goedgekeurd door de RvC d.d.: 16 december 2016 Inhoud 0. Inleiding... 3 1. Verankering... 3 1.1. Plaats van de controlfunctie

Nadere informatie

Internal Audit Charter

Internal Audit Charter Interne Audit Dienst Versie 3.0 (vervangt bij vaststelling door RvB vorige versie 2.0) Pagina 1 van 5 Artikel 1 Het doel, de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de internal auditfunctie zijn in dit

Nadere informatie

REGLEMENT VOOR DE AUDIT, COMPLIANCE EN RISICO COMMISSIE VAN PROPERTIZE B.V.

REGLEMENT VOOR DE AUDIT, COMPLIANCE EN RISICO COMMISSIE VAN PROPERTIZE B.V. REGLEMENT VOOR DE AUDIT, COMPLIANCE EN RISICO COMMISSIE VAN PROPERTIZE B.V. Datum: 11 mei 2015 Artikel 1. Definities AvA: Commissie: Reglement: RvB: RvC: Vennootschap: de algemene vergadering van aandeelhouders

Nadere informatie

Bericht van de Raad van Commissarissen

Bericht van de Raad van Commissarissen Bericht van de Raad van Commissarissen Verslag toezichtstaken Raad van Commissarissen In het kader van zijn toezichtstaken heeft de Raad van Commissarissen aandacht besteed aan de realisatie van de ondernemingsdoelstellingen,

Nadere informatie

Het assurance-raamwerk De accountant en het verstrekken van zekerheid

Het assurance-raamwerk De accountant en het verstrekken van zekerheid Het assurance-raamwerk De accountant en het verstrekken van zekerheid Koninklijk Nederlands Instituut van Registeraccountants Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Het begrip assurance en maatschappelijke ontwikkelingen

Nadere informatie

Reglement Auditcommissie Reglement Raad van Commissarissen Bijlage C

Reglement Auditcommissie Reglement Raad van Commissarissen Bijlage C Reglement Auditcommissie Reglement Raad van Commissarissen Bijlage C 1 september 2016 Inhoud Artikel 1 - Status en inhoud reglement... 3 Artikel 2 - Samenstelling... 3 Artikel 3 - Taken en bevoegdheden...

Nadere informatie

Reglement voor de Audit Commissie Woonstichting Vooruitgang

Reglement voor de Audit Commissie Woonstichting Vooruitgang Reglement voor de Audit Commissie Woonstichting Vooruitgang Pagina 1 van 5 Artikel 1 Vaststelling en reikwijdte reglement 1) Dit reglement is vastgesteld en goedgekeurd in de vergadering van de Raad van

Nadere informatie

DATUM 9 september 2015 BIJLAGE BEHORENDE BIJ HR PAGINA 1 van 5 TENNET HOLDING B.V. PROFIEL VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN

DATUM 9 september 2015 BIJLAGE BEHORENDE BIJ HR PAGINA 1 van 5 TENNET HOLDING B.V. PROFIEL VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN BIJLAGE BEHORENDE BIJ HR15-169 PAGINA 1 van 5 TENNET HOLDING B.V. PROFIEL VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN PAGINA 2 van 5 POSITIE SPECIFICATIE Wettelijk Kader Rekening houdend met de aard van de onderneming

Nadere informatie

CO 2 COMMUNICATIEPLAN

CO 2 COMMUNICATIEPLAN Versie 1.2 Datum: 2 juli 2015 ELEKTROTECHNISCHE INSTALLATIES - AANDRIJFSYSTEMEN - TECHNISCHE AUTOMATISERING PANELENBOUW - SERVICE EN ONDERHOUD - PLAATWERK - TECHNISCHE DIENSTVERLENING DOMOTICA - ENERGIEMANAGEMENT

Nadere informatie

Reglement Auditcommissie Raad van Toezicht SZ/J/ Auteur Afdeling Juridische Zaken. Datum 1 september Hogeschool Utrecht, Utrecht, 2010

Reglement Auditcommissie Raad van Toezicht SZ/J/ Auteur Afdeling Juridische Zaken. Datum 1 september Hogeschool Utrecht, Utrecht, 2010 Auteur Afdeling Juridische Zaken Datum 1 september 2010 Hogeschool Utrecht, Utrecht, 2010 Reglement Auditcommissie Raad van Toezicht SZ/J/10.026 Bronvermelding is verplicht. Verveelvoudigen voor eigen

Nadere informatie

Planning & Control. Inleiding. Inhoudsopgave

Planning & Control. Inleiding. Inhoudsopgave Planning & Control Inleiding Planning & Control is de Engelse benaming voor coördinatie en afstemming. Het is gericht op interne plannings- en besturingsactiviteiten. Een heldere Planning & Control functie

Nadere informatie

Saxion Data Security Beleid. Het data security beleid voor afvoer of hergebruik van gegevensdragers

Saxion Data Security Beleid. Het data security beleid voor afvoer of hergebruik van gegevensdragers Saxion Data Security Beleid Het data security beleid voor afvoer of hergebruik van gegevensdragers Mei 2015 Documenteigenschappen Documentrevisies Saxion Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen 2017 KAS BANK N.V.

Profielschets Raad van Commissarissen 2017 KAS BANK N.V. 2017 KAS BANK N.V. PROFIELSCHETS RAAD VAN COMMISSARISSEN 2017 Vastgesteld door de Raad van Commissarissen van KAS BANK N.V. d.d. 1-3- 2017. Deze profielschets is vastgesteld door de Raad van Commissarissen

Nadere informatie

Reglement van de Auditcommissie van Stichting TBV

Reglement van de Auditcommissie van Stichting TBV Vastgesteld in de Raad van Toezicht d.d. 12 september 2007 Reglement van de Auditcommissie van Stichting TBV 0. Inleiding 0.1. Dit reglement is opgesteld door de Raad van Toezicht ingevolge artikel 18

Nadere informatie