AVR in de Energietransitie en Circulaire Economie

Vergelijkbare documenten
De rol van AVR in de circulaire economie Seminar Energie uit Afval 8 oktober 2014

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës

HOGE TEMPERATUUR OPSLAG VAN WARMTE IN DE ONDERGROND ONDERZOEK EN DEMONSTRATIE

HVC en CO 2 -reductie. Bio-WKK bijeenkomst

Post Waste Combustion Carbon Capture & Reuse CATO2 Easter drink, March 11 th 2016, Hans Wassenaar, Simon Frans de Vries

Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen

Wat kunnen we nog meer met onze restwarmte? 15 november 2007 Tom den Hartog Consultant Energy Systems Cumae BV

EEN NIEUWE AMBITIE IN ENERGIE

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011

De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren

Waarom doen we het ook alweer?

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

2014 GreenPort NHN, All rights reserved. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede

Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas

Energie uit Afval & InnoFase Michiel Timmerije, Directeur Energy & Residues Bezoek Bert de Vries, plv. directeur-generaal Energie en Duurzaamheid

Energie made in [Arnhem] Met hart voor de omgeving 6 november 2013

Duurzame warmte voor de glastuinbouw

Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019

WARMTE VOOR DE INDUSTRIE MET CSP

De ka(n)s voor energie: The Big Picture

De potentie van diepe geothermie voor de transitie naar duurzame energie. Technologische kansen voor de Nederlandse industrie

Garanties van Oorsprong voor duurzame elektriciteit en warmte. Gerjan Emsbroek

Introductie HoSt B.V.

Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen

Toekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost. Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018

ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED. Maart 2019

Smart Energy Mix. Victor van Heekeren Platform Geothermie

HR WKK met CO 2 winning

Geothermie in de gebouwde omgeving

Introductie op proces

NEW BUSINESS. Guy Konings

Transitie naar duurzame energievoorziening in de circulaire economie

Tuinbouw fossielvrij. Energiek Event 2018 Feije de Zwart, Bram Vanthoor. Wageningen University & Research, NL

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Kosten en baten van warmtenetten. Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016

Duurzame warmtenetten

Programma Kas als Energiebron

Commissie Ruimte Opmeer Eljo Vos-Brandjes/Marco van Soerland

Het KlimaatAkkoord (ieder z n opinie; hier is de mijne)

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018

De rol van biomassa in de energietransitie.

Energietransitie Glastuinbouw en warmte

WarmteSysteem Westland (WSW)

GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT

Duurzame warmte in de SDE+

Wie betaalt de rekening van de energietransitie?

Eljo Vos Aandeelhoudersmanagement. 8 december 2015 Gorinchem

Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland

Nationale Energieverkenning 2014

Les Biomassa. Werkblad

Ypenburg 100% duurzame warmte

Local Energy Solutions

Programma Kas als Energiebron

Hernieuwbaar gas. Energiedrager van de toekomst. Wat is de rol van (hernieuwbaar) gas in de energietransitie

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl

De kosten van de energietransitie, en: kansen voor de gasindustrie. Martien Visser Lector Energietransitie & Netwerken. Hanzehogeschool Groningen

De noodzaak van waterstof. InnoTeP 2017 Jochem Huygen.

Gijs de Man 12 oktober 2010

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Restwarmte als businesscase voor commerciële datacenters. Wim Kessels van Royal HaskoningDHV samen met Jeffrey Siemes van GeoComfort

Warmtenet Amstelveen en Greenport Aalsmeer. consultatiedocument

Introductie HoSt B.V. Beschikbare Biomassa in Nederland. Inefficiënt gebruik van biomassa in Nederland (en Europa)

Shell NL & Shell New Energies

Agriport A7: ijsbergsla & hyperscalers. Datacenter Restwarmte & Innovatie, 10 oktober

Warmtenetten in Vlaanderen ACE 22-11/2012. Van Overberghe Koen

Van Gasbel Naar Waterbel

Biogas is veelzijdig. Vergelijking van de opties Vergelijking opties voor benutting van biogas

Inzichten uit een regio:

Stand van zaken bioenergie in Nederland subsidies en regelgeving

Memo Meest Materiële Emissies CO 2 -Prestatieladder

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

Leiding door het Midden

Strategische gebiedsontwikkeling vanuit energietransitie perspectief. Oktober 2016 Alliander

s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe?

Situering Waaslandhaven Noord

Energietransitie in de Betuwse Bloem

Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel)

Duurzame. warmte in uw bedrijf. Tot maar liefst 75% minder CO 2 -uitstoot vergeleken met warmte uit gas. Warmte van HVC comfortabel en duurzaam

EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16

Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Pogramma Kas als Energiebron

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2

publieke samenvatting TNO & AVR Dit project is uitgevoerd met Topsector Energiesubsidie van het Ministerie van Economische Zaken.

Biobased economy in het Groene Hart

ARN, uw duurzame innovatieve partner!

Naar de bron van de warmtepomp

Bezoek gemeenteraad Den Haag aan WKC CR-plein

Duurzame. warmte in huis. Tot maar liefst 75% minder CO 2 -uitstoot vergeleken met warmte uit gas. Warmte van HVC comfortabel en duurzaam

Learnshop INDUSTRIE & MILIEU 24/03/10. Duurzaam hergebruik van warmte-energie uit afvalwater! Ir. Marc Feyten

Eljo Vos-Brandjes HVC. Stage raadsleden Dordrecht

feiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie

Geothermie als Energiebron

Evaluatie van ondiepe en diepe geothermie voor de Parkwijk in Turnhout

Is een Geothermisch Warmtenet Haalbaar in Castricum?

buffer warmte CO 2 Aardgas / hout WK-installatie, gasketel of houtketel brandstof Elektriciteitslevering aan net

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving

Cie. Leefomgeving gem. Dordrecht 20 mei 2014

Voortgangsrapportage 2018 H2 CO2-prestatieladder

Transcriptie:

AVR in de Energietransitie en Circulaire Economie

INTRODUCTIE AVR

TERUGWINNEN VAN ENERGIE EN RESTSTOFFEN 3

AVR VERWERKT DE REST AVR is the largest Energy-from-Waste (EfW) company in the Netherlands with a 22% EfW market share in total Dutch permit capacity EfW permitted capacity of over 1,700 kt/annum and 699 MWth of total installed thermal capacity (steam and heat) of which 60% is classified as renewable energy. Duiven Papier pulp residu Product Topcrete Capaciteit: 17 MWth 100% hernieuwbare energie Huishoudelijk en commercieel restafval Metalen en mineralen terugwinnen Capaciteit: 120 MWth 54% hernieuwbare energie Afvalhout Capaciteit: 68 MWth 100% hernieuwbare electriciteit Afvalwater Molybdeenrecycling Capaciteit: 100 MWth Huishoudelijk en commercieel restafval Metalen en mineralen terugwinnen Capaciteit: 394 MWth 54% hernieuwbare energie Rozenburg CEWEP congress June 16th 2016 4

CASE: HET BESTE MET DE REST Na tot 7 keer te zijn recycled, resteren papiervezels als slib, vermengd met kalkrijke mineralen. Met de TCI wint AVR hernieuwbare elektriciteit en warmte voor steden én het product TopCrete terug voor grond- en bouwwerken. Zo voorkomt AVR de stort van miljoenen kilo s slib en bespaart Nederland miljoenen kuubs gas en tienduizenden tonnen cement. Wednesday, 05 October 2016 5

CO 2 Afvang & hergebruik

GLASTUINBOUW IS INNOVATIEF EN GERICHT OP GROEI Voor de snellere groei van planten wordt CO 2 van WKKs in kassen benut. De glastuinbouw in Nederland gebruikt jaarlijks ca. 2 miljoen ton CO 2 als meststof om groei van gewassen (m.n. rozen en groenten) te versnellen. Afgasreiniging Belangrijke bron van deze CO 2 is het afgas van de decentraal fossiel gas gestookte WKKs, waarmee behalve elektriciteitsproductie ook in warmte wordt voorzien. Fossiel gas CO 2 Warmte Warmtewisselaar WKK Elektriciteitsnet Wednesday, 05 October 2016 7

AEC KAN GLASTUINBOUW VAN CO2 VOORZIEN Door hernieuwbare warmte van geothermie of andere duurzame bronnen, worden wkk s overbodig. Hiermee stijgt de externe CO2- vraag van de glastuinbouw, met name in de zomermaanden sterk. Lokaal afgevangen CO 2 van AECs kan deze CO2-vraag duurzaam (voornamelijk biogeen) invullen. CCU-installaties hebben echter een onrendabele top, gezien de grote investering die maar de helft van het jaar benut wordt. Wednesday, 05 October 2016 8

Kosten in /tco2-besparing GLASTUINBOUW, GEOTHERMIE EN AECS De eerste helft van 2016 ontvingen al 13 geothermieprojecten ruim 900mio SDE+-subsidie (ca. 250 MW; 45/MWh). Verschillende hiervan liggen in glastuinbouwgebieden. Voor meerdere gebieden in Nederland kan CO2 van AECs worden benut in de glastuinbouw. Enkele AECs hebben al tenders voor CO2- hergebruik in de markt geplaatst. Glastuinbouwgebied (LTO) AEC (VA) Ondersteuning van deze ontwikkeling bij AECs is zeer kostenefficiënt: 300 250 200 150 100 50 0 Kosten nationaal perspectief (PBL, ECN 2016) Inschatting AVR Wednesday, 05 October 2016 9

HTO Seizoensopslag in aquifer

AECS DRAGEN BIJ AAN DUURZAME ENERGIE Door continue aandacht voor efficiency verbeteringen en de forse toename van warmtelevering, levert de sector nu 17% van de totale gebruikte duurzame energie [CBS2016] Wednesday, 05 October 2016 11

HOGE TEMPERATUUR OPSLAG Geologie Werkingsprincipe Oppervlakteniveau +25 m. s Zomers verwarmen van Aquifer s Winters verwarmen van de Stad Kleiformatie Breda -250 m. Zandformatie Zout water -400 m. 12

WARMTE UIT AFVAL EN BIOMASSA VOOR REGIO ARNHEM STEVIG GROEISCENARIO VOOR WARMTEVRAAG Rijnstate Naar Nijmegen Bergerden Autonome groei huidige warmtenet Duiven/Westervoort/Arnhem: Met name Schuytgraaf en Presikhaaf (obv bouwplannen voor 2 consessie gebieden) Strategische groei warmtenet: Noordtak naar Rijnstate en Burgers Zoo Zuidtak naar Tuinbouwgebied Bergerden (eerste deel backbone richting Nijmegen) Wednesday, 05 October 2016 13