Breemes opleidingen VEEL AANDACHT GAAT NAAR DE PRAKTIJK. 'Making you succeed' in de praktijk Nieuw licht valt in de smaak



Vergelijkbare documenten
24/7. VLT Drives Service Meer dan verwacht. DrivePro. Stand-by u MAKING MODERN LIVING POSSIBLE

EasyHandling Meer dan een bouwpakket. Gemakkelijker. Sneller. Efficiënter.

Innovatie voor systeemintegratie

De nieuwe Hydrovar generatie: Toegenomen flexibiliteit en besturing

Itsme masterclass Freely usable Siemens AG 2016 siemens.com/tia-portal

LexCom Office. Het complete netwerk voor professioneel gebruik

De nieuwe Hydrovar generatie: Toegenomen flexibiliteit en besturing

HYDROVAR. toegenomen flexibiliteit en besturing met De nieuwe generatie

24/7 Support & advies

Ontwikkeld voor mensen, vanzelfsprekend.

Nieuwe SIMATIC HMI Panels

Nieuw: controllers van Syel Europe

Jan Hartman (Rittal bv) (Product Manager Kastsystemen) Praktische EMC tips bij opbouw en installatie

Automatiseringsoplossing voor verpakkingsmachines. Verlaag uw kosten en time-to-market

Lineaire servomotoren voor de industrie

Multiparts Bocht. Transporten. Member of the

Flexibiliteit in totaaloplossingen

MKB ICT-onderzoek 2009

Standaardiseren, Hygiënisch, Duurzaam en toch klant specifiek.

Smart and simple cabling solutions*

CASE STUDY JOANKNECHT & VAN ZELST DENKT VOORUIT

Net2 Entry. Het simpelste IP deurintercom systeem beschikbaar

30% is de gemiddelde potentie aan energiebesparing bij het optimaliseren van technische gebouwsystemen

Besam IFD type EN, TF en TM

Water leveren op een energieefficiënte

Innovaties door nieuwe ontwikkelingen

De nieuwe Low cost Servocontroler RBD 4/6 S als opvolger op de bestaande servo controler type RBD 325.

HYDROVAR. toegenomen flexibiliteit en besturing met de nieuwe generatie

MOTEURS LEROY-SOMER ANGOULEME CEDEX-FRANCE E M1482

PIPES FOR LIFE. Pipelife flexiplus quick line

Plug and Play in de machinebouw. Zelf configurerende machines

SMISSLINE TP Veilig onder spanning

Totally Integrated Automation. Realizing visions every day in every industry

Net2 Entry. Het simpelste IP deurintercom systeem beschikbaar

De 17 principes van lean working


Hoeveel budget moet ik uittrekken voor een Field Service Automation project?

Conventionele Brandmeldcentrale 500 Serie Zo eenvoudig als tellen tot drie

Machinebouw Event Harro Bosch - Omron

PANORAMIC PANORAMISCHE TELESCOPISCHE LIFTEN MET STABILISATOREN PANORAMISCHE TELESCOPISCHE LIFTEN MET HOGE CAPACITEIT

Reference case Atlas Copco. Atlas Copco gebruikt Vodafone M2M om wereldwijd de klantondersteuning te verbeteren. Vodafone Power to you

Smart Factory: Voordelen communicatieve infrastructuur

Slimme en eenvoudige toegangscontrole en deurintercom oplossingen. Catalogus

5S: de vijf stappen nader uitgelegd

Inhoud. Worldwide leading experts in pneumatics

atworkshops Live online & interactief Experts in live, online & interactief leren en samenwerken


Uw logistieke oplossing binnen handbereik!

Lean Management. HvA Alumni 20 november 2008

Een slimme manier om energieverbruik te reduceren

Kiezen voor kwaliteit belonen wij graag!

De garantie om uw electriciteitsnota te verlagen en CO2 uitstoot te verkleinen PQMS.NL/VO4BIZ


De TRUMPF 3D laser systemen. Van applicatie ontwikkeling tot en met productie

Samenbouwnunits van Fischer- Dat is een slimme keuze!

PIPES FOR LIFE FLEXIPLUS QUICK LINE

De kracht van samenspel

Noort Organisatie Ontwikkeling

Unrestricted / Siemens AG All Rights Reserved.

MC3-FRUIT. Gecontroleerde koeling en opslag van hard en zacht fruit. World leaders in process control.

Geoptimaliseerd voor lage vermogens

Honeywell veldapparatuur. Duurzaam en betrouwbaar

Vakopleidingen. Breng puur vakmanschap in uw organisatie!

Doorbraak in communicatie

Persbericht. STILL presenteert nieuwe krachtpatsers. RX 70 modellen leggen de lat weer hoger

Kaba evolo De basis voor een veilige toekomst. Kaba evolo opent de wereld van de elektronische sluitsystemen.

Uw partner voor de industriële data-aansluiting

CASE STUDY MDM LEERT KLANTEN ZELF VISSEN

Koel uw producten duurzaam én efficiënt met de ZEAS van Daikin.

Nedap RealTime Tochtdetectie Halslabel

Onderhoud kan productieprocessen LEAN-er maken. LEAN en onderhoud in de voedingsmiddelen industrie 16 september Inhoud

Het toepassen van LEAN op het laboratorium. Hoe doe je dat?

FLUKE. Visuele infraroodthermometer. Speciale aanbiedingen op alle multifunctionele installatietesters van Fluke. Fluke VT04

Welkom bij PROPOS software. Robert Peters

EEN NIEUW TIJDPERK IN HET BEHEER VAN RUIMTES EN WERKPLEKKEN. Building intelligence

Rotating equipment Drives Field services

24/7 vanaf elke locatie de verwarming in uw huis regelen met de Danfoss Link App

Slimme elektronica retailer speelt in op veranderende vraag

Configureerbare industriële PC's met Core-i7-processor Maximale performance bij gering energieverbruik

Gefascineerd door elektronica, gedreven door uw uitdaging

Automatisering die ons verbindt. Inspired by flexibility

de dynamiek van water premium line compacte drukverhogingsinstallaties

Technologie die werkt en vooruitgaat. ZF-Duodrive: de hydrostatische aandrijving

ProduPlus. Wat is ProduPlus

CONSTANT ONDERHANDEN WERK ZORGT VOOR STABIELE DOORLOOPTIJDEN

beschermen vereisten voldoen betrouwbare manier om uw werknemers te De meest en ervoor te zorgen dat al uw werkzaamheden aan bepaalde

De toegevoegde waarde van een duurzame werkplek

Waarom overstappen van pneumatische cilinders naar elektrisch aangedreven actuatoren?

DE MMO. De Lean verbetertool voor procesoptimalisatie door (verpleeg)teams. zorgadviseurs

ECTS-fiche. 1. Identificatie HBO5. Code 7368 Lestijden 80 Studiepunten n.v.t. 100% Ingeschatte totale 160 studiebelasting

Incore Solutions Learning By Doing

EVEN VOORSTELLEN. Jan Groothedde. Manager sales en design engineering

INDU BAY GEN3. De maatstaf in high-bay verlichting IP 66 IK 10 IK kV GEBIED

Kracht door samenwerking. TIM Hapert

Tradinco Academy Cursus Programma

LoRa van KPN. Connectiviteit voor Internet of Things

EMC. Geen probleem voor machinefabrikanten? Rinus Simonis Trainer / Coach machineveiligheid en vicevoorzitter Vereniging FME-RNCM

P4Product Informatie LED Lichtlijn TAUREO

De ervaring van Brabant Alucast

Hoogland-Mennens. Corporate brochure. Maak kennis met de technisch industriële toeleverancier van innovatieve MRO-solutions

Transcriptie:

JAARGANG 3 - AUGUSTUS 2013 KENNISMAGAZINE VOOR DE INDUSTRIËLE MARKT STERKER DOOR SOLIDE BASIS Breemes opleidingen VEEL AANDACHT GAAT NAAR DE PRAKTIJK 'Making you succeed' in de praktijk Nieuw licht valt in de smaak 06 Lean management Misverstanden en voordelen

VOORWOORD Beste lezer, In deze editie plaatsen we Lean centraal als onderwerp. We doen hiervoor onder meer beroep op Marcel van Assen, hoogleraar Operational Excellence aan de TriasNimbas Business School. Kern van zijn boodschap is dat Lean gaat om veranderen. Je kan nu eenmaal geen nieuwe resultaten verwachten met oude methodes. En veranderen gaat niet vanzelf! Dat blijkt uit de verhalen van de EVB groep en Veiling Borgloon. Twee totaal verschillende bedrijven maar met de belangrijke overeenkomst, de actieve rol van de directie en een grote betrokkenheid van alle medewerkers om te verbeteren en duurzaam te ondernemen. In dit nummer tevens uitvoerige getuigenissen van onze voorbije opleidingskalender. Ook het vergaren van kennis via scholing ligt in lijn van de lean filosofie, met name de praktische aanpak om een hele organisatie te professionaliseren met het oog op het leveren van de juiste klantwaarde. Beste klant als u dit artikel leest hebben de meesten onder ons de vakantie alweer achter de rug. Een periode waar we jaarlijks de gelegenheid nemen om even tot rust te komen om daarna met vernieuwde energie de draad terug op te pakken. Laat dit artikel over Lean hiertoe een interessante insteker zijn. Jo Breemans

06 008 'Making you succeed' in de praktijk 010 Lean management: Misverstanden en voordelen 018 Breemes opleidingen: veel aandacht gaat naar de praktijk 004 Indumation 2013 in Kortrijk 016 VLT FlexConcept van Danfoss VLT Drives 005 Wist u dat? 017 Cursusnieuws 006 HelaGuard; flexibele beschermslang 018 Breemes opleidingen: veel aandacht gaat naar de praktijk 007 voor iedere applicatie Schneider Electric breidt haar aanbod foto-elektrische OsiSence XUM detectoren uit 020 021 Succesvolle TS 8 schakelkast gereviseerd Nieuwe EMS Serie; het multitalent in de schakelkast 008 'Making you succeed' in de praktijk 022 Legrand condensatorbatterijen leveren bijdragen aan duurzaam energiegebruik. 010 013 Lean management: misverstanden en voordelen PNOZmulti 2; energiezuinig, flexibel, veilig 023 RIFLINE complete easy handling relaissysteem 014 Lean manufacturing levert EVB Group heel veel op

Indumation 2013 Kortrijk In april beleefde Breemes alweer een scharniermoment in haar frisse, prille bestaan: de eerste beursdeelname! Elke exposant heeft natuurlijk zijn eigen planning en verwachtingen. Voor Breemes was er een dubbele doelstelling: een boost geven aan de bekendmaking van dit initiatief in het Westen van het land en het aftasten van de marktopportuniteiten. Beide doelstellingen werden behaald: mede dankzij de prachtige itsme-stand en de enthousiaste bemanning werd niet alleen een groot aantal contacten gelegd, er kwamen zelfs concrete afspraken uit! Bedrijven worden gemaakt door mensen en ook dat werd erg zichtbaar op de stand van Breemes: het weerzien van mensen die "in een vorig leven" goede (zakelijke) relaties hadden opgebouwd was vaak erg hartelijk. Hier bleek ook weer hoe groot de waardering is voor een betrouwbare partner die logistieke, administratieve en technische meerwaarde realiseert voor haar industriële klanten. Een frisse stand, een nieuwe naam,... Breemes spreidt zijn vleugels uit! De beurs in haar geheel gaf overigens een erg professionele indruk met zeer verzorgde stands en menige interactieve opstellingen. Breemes wil hierbij dan ook graag haar collega-exposanten en leveranciers van harte feliciteren! De Breemes-aanpak werd vele malen gedetailleerd aan aandachtige gesprekspartners toegelicht. 004

Wist u dat? 1. De nieuwe PowerXL variabele frequentie de gebruiker. In de Algemene catalogus regelaars van Eaton verrassend vindt u alle componenten voor algemene eenvoudig in gebruik, efficiënt en robuust zijn. De serie bestaat uit 2 modellen: de DC1 compacte en de DA1 geavanceerde machineaandrijving. De DC1 vormt het applicaties in de elektrotechnische markt, bijna 2.700 componenten bij elkaar op zo n 400 pagina s. Het resultaat van jarenlange innovatie is dan weer samengebracht basismodel dat tot 11 kw leverbaar is. in de nieuwe catalogus Engineered De DA1 is ontwikkeld voor waarden tot 250 kw en is geschikt voor de meest veeleisende oplossingen. Later dit jaar solutions. Hierin vindt u alle componenten voor OEM, industrie en automotive, ruim 3.500 componenten op zo n 500 pagina s. is de PowerXL ook beschikbaar met Ontdek perfecte oplossingen voor insteekmodules voor Smartwire-DT. bekabeling in twee gebruiks vriendelijke catalogi, vraag vandaag nog uw catalogi 2. Phoenix Contact met de FL MGUARD aan! een industriële router met geïntegreerde firewall voor veilige netwerken ontworpen 6. Breemes, op gebied van snelheidsregelaars, heeft. De voor VPN geschikte FL MGUARDmodulen coderen alle gegevens volgens een partnerschap gesloten heeft met Danfoss. Voor vragen hieromtrent de veilige standaard IPsec. Hierdoor kan u terecht bij onze medewerkers van kunnen machines via openbare netwerken zoals het internet veilig en eenvoudig op afstand worden onderhouden. Industrial Automation. Een brede waaier van Danfoss-drives wordt voor u op voorraad gehouden. Lees ook over de opleiding Danfoss verder in deze Signaal. 3. Het Fluke-gamma uitgebreid werd met de nieuwe VT02 visuele infraroodthermometer. Dit product overbrugt de kloof tussen goedkope infraroodthermometers en duurdere warmtebeeldcamera s. Hij laat u meer zien dan louter de temperatuur. In plaats van het tijdrovende uitvoeren en registreren van meerdere afzonderlijke metingen, krijgt u nu het complete plaatje; met een gecombineerd visueel beeld en warmtebeeld van uw meetoppervlak. 7. UNI-T de UT15C voltstick op de markt brengt. Deze multifunctionele spanningstester met LCD-display is zeer handig in gebruik en onmisbaar voor de electricien. 8. De rijgklemmen AB1 van Schneider Electric vervangen zullen worden door de reeks Linergy TR. U kan documentatie aanvragen bij Breemes. 9. Sarel ultra dunne verwarmingsweerstanden ontwikkeld heeft. Dit als eventueel alternatief op de bekende klassieke kastverwarmingen. Vermogens van 10 tot en met 200W. Extra plaatsbesparing in de kast en homogene warmteverdeling zijn twee van de vele voordelen. 10. Omron de tijdrelais H3CR aangepast heeft. Een aantal modellen krijgt meer functio naliteit. Zo zijn er enkele types uitgebreid met een aantal functies zoals de Operating mode, Time unit en Supply voltage. 4. Breemes 24-uur op 24-uur bereikbaar is. Voor u een extra service en een gevoel van comfort. Telnr. 011/399497. 5. HellermannTyton haar langverwachte nieuwe catalogi volgens een nieuw concept introduceert. Het leveringsprogramma is opgesplitst in twee delen, toegespitst op het marktsegment van 005

HelaGuard flexibele beschermslang voor iedere applicatie STEEDS HOGERE EISEN AAN KABEL- BESCHERMING De industrie stelt steeds hogere eisen aan kabelbescherming: optimale bescherming van de bekabeling, eenvoudige montage en tijdsbesparing bij het installeren zijn hiervan de belangrijkste. Het omvangrijke HelaGuard-assortiment van HellermannTyton komt aan al deze eisen tegemoet. Het assortiment bestaat uit flexibele beschermslang in diverse kunststoffen of metalen, bijbehorende koppelingen met gangbare schroefdraadaansluitingen in diverse IP-beschermingsklassen en een uitgekiend scala aan accessoires. Alle soorten kunststof beschermslang zijn vervaardigd uit halogeenvrij en zelfdovend PA6; dit maakt deze uitvoeringen breed inzetbaar. Daarnaast is voor bewegende applicaties een beschermslang uit PA12 beschikbaar, indien de beschermslang achteraf wordt gemonteerd of als de bekabeling toegankelijk moet blijven voor inspectie kan de uitvoering met dubbele sleuf worden ingezet. HG-SW universele kunststof beschermslang De bijbehorende koppelingen zijn snel en eenvoudig te monteren en te demonteren en voldoen aan IP66; voor zwaardere bedrijfsomstandigheden staan koppelingen die voldoen aan IP69K ter beschikking. Voor de inzet onder de zwaarste omstandigheden zijn uit staal vervaardigde soorten leverbaar. De druk-, trek- en slagvastheid hiervan is bijzonder hoog. Indien extra bescherming tegen chemicaliën of aangroei vereist is, kan gekozen worden voor een uitvoering met een kunststof coating aan de buitenzijde. In de metaalverwerkende industrie, waar lasspetters en hete spanen veelvuldig voorkomen, kan bekabeling afdoende worden beschermd met beschermslang voorzien van een extra gevlochten buitenmantel. Ook een deugdelijke EMC-afscherming is hiermee te realiseren. NCS metalen beschermslang met coating 006

Schneider Electric breidt haar aanbod foto-elektrische OsiSence XUM detectoren uit De OsiSense XUM8 met de ingebouwde functie om de voor- en achtergrond te onderdrukken en de Osisense XUMT voor de detectie van transparante materialen zijn de twee nieuwe sterren van het assortiment OsiSence XUM. Met de introductie van deze nieuwe producten beschikt Schneider Electric momenteel over het meest complete marktaanbod voor foto-elektrische detectie met rechthoekige miniatuuruitvoeringen voor het verpakken en transporteren. Inleiding De OsiSense XUM serie omvat een reeks sensoren en toebehoren met superieure prestaties zoals: detectie op grotere afstand (van 0,3 tot 15 m), een uitstekende onderdrukking van interferenties en lichtbronnen. De belangrijkste kenmerken zijn: intuïtief programeren, ergonomisch concept, eenvoudig te implementeren door alle gebruikers, elektricien en automatiseringspersoneel. Een eenvoudige keuze met een paar referenties voldoet aan alle standaard eisen. Voor extreme omstandigheden bestaat er een gegoten metalen behuizing met glasbescherming voor de lenzen; hiermee wordt een werking van -30 tot +60 C en een IP67, IP69K bescherming gegarandeerd. OsiSense XUM8, ongevoelig voor storingen Bewegingen van een operator of verplaatsingen op een andere transportband in de achtergrond mogen niet interfereren met de detectie. Daarom werden er in de OsiSence XUM8 2 functies geïntegreerd: FGS (foreground suppression of onderdrukken van de voorgrond) en BGS (background suppression of achtergrond onderdrukking). Met een potentiometer kan men de gevoeligheidsdrempel instellen, het rode verklikkerlichtje vereenvoudigt de installatie en het leerproces. Met een detectieafstand van 20 tot 300 mm detecteert de OsiSense XUM8 gebruik makend van het omgevingslicht alle verplaatste pakken, wat ook hun kleur of vorm is. De detector beschikt ook over een uitstekende licht /donker verhouding (minder dan 5% bij 260nm). OsiSEnse XUMT, de specialist voor transparante materialen De foto-elektrische OsiSense XUMT detector detecteert flessen en alle glas en kunststof voorwerpen op transportbanden en dit in alle mogelijke toepassingen. Twee gebruiksmogelijkheden Met OsiSense XMUT uitgerust met infraroodtechnologie kan u voorwerpen zoals gekleurde glazen flessen en verpakkingsfolie detecteren tot op een afstand van 2m. Dit is de grootste detectieafstand voor transparante materialen die momenteel bestaat. Bovendien kan u mits het gebruik van een geschikte reflector een nauwkeurige detectie tot op 300 mm uitvoeren. Het installeren van OsiSense XMUT is eenvoudig door zijn compacte formaat, de precisie van zijn infrarode straal wordt afgeregeld met behulp van een potentiometer. Deze nieuwe reeks OsiSense XUMT producten vult het aanbod van de OsiSense producten XUTB1, XUBT en XUKT aan en dit voor een zeer concurrentiële prijs. Nieuw product Twee nieuwe XUM detectoren verrijken het aanbod van foto-elektrische sensoren. Ze worden in een rechthoekige miniatuuruitvoering geleverd en zijn uitermate geschikt voor verpakking en transport. Het betreft hier de OsiSense XUM8 detector met de ingebouwde functie om de vóór- of achtergrond te onderdrukken en de OsiSense XUMT detector voor het detecteren van transparant materiaal. 007

'Making you succeed' in de praktijk Ware energieslurpers, die kwikdamplampen in de aanvoerhal. Dus wilde Veiling Borgloon maar wat graag iets anders. Dat is er nu, dankzij 230 nieuwe TL-armaturen. Die bezorgen de veiling een energiebesparing van meer dan 60%. Bovendien kunnen medewerkers de lichtintensiteit in elk van de vier zones sturen, wat neerkomt op een extra besparing van zo n 10%. In de regio Haspengouw groeit het fruit. Veel fruit. Het is dan ook hier, in het zuiden van de provincie Limburg, dat meer dan duizend telers uit de wijde omtrek hun producten naartoe brengen. Bessen, frambozen, kersen en aardbeien, maar ook tonnen appels en peren: het komt allemaal samen bij Veiling Borgloon. Vanuit Veiling Borgloon gaat het fruit, voorzien van het kwaliteitslabel Eburon, naar de afnemers. En dat altijd met de beste prijs voor de teler als uitgangspunt, benadrukt kwaliteitsmanager Kris Jans. Veiling Borgloon is een coöperatie. Dankzij die bundeling staan we economisch sterker en kunnen we het fruit tegen een goede prijs verkopen. De veiling verkoopt het fruit aan warenhuizen. Ook gaat er veel naar het buitenland, al zorgt de coöperatie daar zelf niet voor. Kris: Wij vermarkten het fruit van hieruit aan exporteurs. Zouden we die export zelf verzorgen, dan gaat dat ten koste van onze doelstelling voor de telers. Dat willen we voorkomen. Koeling Voor het behoud van de kwaliteit van het vele fruit kan Veiling Borgloon niet zonder koeling. En laat juist dat nu de grootste kostenpost zijn, vertelt Kris. Ga maar na: we hebben hier bijvoorbeeld te maken met het maandenlang koelen van grote hoeveelheden appels en peren. Daarvoor gebruiken we de Ultra Low Oxygen technologie. Goed voor het fruit, maar een flinke post op onze energierekening. Elektriciteit voor koeling omvat zo n 90% van ons totale energieverbruik. Veiling Borgloon maakt dan ook volop werk van besparen. Niet alleen vanuit economisch, maar ook vanuit duurzaam oogpunt. De organisatie doet dat op basis van het Responsibly Freshkeurmerk van het Verbond der Belgische Tuinbouwcoöperaties. Dat keurmerk is niet verplicht, maar kent wel meerdere voorwaarden. Een daarvan is deelname aan het Charter Milieu en Duurzaam Ondernemen 008

Limburg van VOKA. Wie eraan meedoet, laat zien dat duurzaam ondernemen een wezenlijk onderdeel vormt van de bedrijfsvoering. Al geldt ook hier weer een aantal voorwaarden, vertelt Kris. Het Charter kent tien thema s. Voor certificering moet je er aan minimaal vier voldoen. En daarvan is duurzaam energiegebruik er één. 70.000 watt Nu staan de hallen van Veiling Borgloon niet het hele jaar door vol met fruit. Zonde dus, om de lampen er onnodig te laten branden. Zo ook in de aanvoerhal. Jarenlang hingen daar 156 energieslurpende kwikdamplampen. Elk goed voor zo n 450 Watt, wat samen neerkwam op meer dan 70.000 Watt. Bovendien varieerde de lichtintensiteit per lamp, waardoor een goede beoordeling van het fruit vaak lastig was. Dat kon en moest anders, vonden ze bij Veiling Borgloon. Dus ging de organisatie op zoek naar een passende oplossing samen met Breemes. We kenden Breemes al langer, vertelt Kris. De medewerkers hadden ons al eens geholpen bij het uitzoeken en plaatsen van de sensoren in de hal voor onze heftrucks. Dankzij die sensoren branden de lampen er niet de hele dag. Ze gaan aan wanneer heftrucks onder de sensoren rijden en daarna binnen korte tijd automatisch weer uit. Ook nu lag er voor Breemes dus een opdracht om mee te helpen besparen op energie. Al was die uitdaging nu wel wat complexer, benadrukt Benny Maris, hoofd Technische Dienst bij Veiling Borgloon. We wilden de lichtintensiteit kunnen sturen, om op die manier zo veel mogelijk voordeel van onze nieuwe oplossing te hebben. Breemes bleek hiervoor de juiste partij. De medewerkers zijn bereid mee te denken en zich te verplaatsen in iets abstracts als een veiling. Bovendien gaven ze ons tijdens de voorbereiding de juiste cijfers. Wij konden alles verifiëren en hadden zo snel een helder beeld. Subsidie Inmiddels is het resultaat zichtbaar. Aan het plafond van de aanvoerloods hangen sinds het begin van dit jaar 230 TL-lampen van elk 101 Watt. Samen zorgen die voor een besparing van 60% ten opzichte van de oude armaturen. Dit na een investering van zo n 65.000 euro, waarop Veiling Borgloon 10.000 euro subsidie kreeg van de energieleverancier. De lampen hebben een kleursterkte die het daglicht heel dicht benadert. Wie vanuit de hallen naar de aanvoerhal loopt, ziet dat verschil meteen: het gelige licht van de oude TL-lampen valt in het niet bij de lichtintensiteit in de aanvoerhal. De lampen vallen inderdaad in de smaak, vertelt Kris. Telers zijn erg geïnteresseerd en vertellen ons dat ze thuis lang niet zulk mooi licht hebben. Dat zegt veel. Doordat ze zo energiezuinig zijn, dragen de lampen volop bij tot de reductie van CO 2 -uitstoot. Bovendien maken ze sturing mogelijk. Dit dankzij de vier zones waarbinnen de medewerkers zelf de lichtsterkte kunnen bepalen. De bediening gaat heel eenvoudig, via een gebruiksvriendelijk touchscreen. Het ligt er dus maar net aan welk fruit hier binnenkomt, vertelt Benny. Afhankelijk van de aanvoer én het daglicht passen we het licht aan. Dankzij de sturing besparen we nog eens zo n 10%. De flexibiliteit is de kracht van dit systeem. De nieuwe armaturen vormen het resultaat van een jaar voorbereiding. Een periode waarin Robert Koloszewski, technisch commercieel afgevaardige bij Breemes, meerdere oplossingen tegen het licht hield. In eerste instantie waren zowel led- als TL-verlichting in beeld. In aanschaf lagen beide niet zo ver uit elkaar. Maar met de behoefte aan sturing had TL al snel het voordeel van een veel hogere return on investment. Die komt nu voor de veiling uit op maximaal vijf jaar. Voor de programmering en het ophangen en instellen van de lampen deed Robert een beroep op de expertise van Veko Lightsystems. Het hele plaatje moest kloppen. Ik wilde niet dat de mensen hier zelf te veel omkijken hadden naar de installatie. Bovendien moest ook het materiaal gewoon in orde zijn. Veko kon aan die voorwaarden voldoen. En dat was volgens mij wel een juiste keuze, gezien het resultaat. http://youtu.be/ogttxaelq8a 009

lean management: misverstanden en voordelen Vanwege de druk om te besparen of zelfs te bezuinigen zijn Operational Excellence en Lean Management tegenwoordig belangrijke managementthema s. Dat wordt versterkt door de vele succesverhalen over Lean. Als we ze mogen geloven, tenminste, want er blijken nogal wat misverstanden te bestaan over Lean. Zo wordt Lean vaak gezien en gebruikt als een verzameling verbetertechnieken (zoals Kaizen, SMED en Value Stream Mapping) om verspillingen te elimineren en het werk te laten stromen. Soms wordt Lean zelfs gezien als een snelle methode om kosten te besparen. Onterecht? Ja én nee, want hoewel het toepassen van (de technieken van) Lean al snel tot behoorlijke besparingen kan leiden, is Lean vooral een filosofie én een praktische aanpak om de hele organisatie te professionaliseren in het leveren van de juiste klantwaarde. Om dat te bereiken (c.q. om Lean in te voeren) zijn investeringen in geld, capaciteit en tijd nodig. Lean is ook geen snelle methode. Toyota heeft meer dan 50 jaar gedaan over de ontwikkeling van het Toyota Productie Systeem, wat de basis is voor het moderne Lean. Dit systeem blijkt ook niet eenvoudig te kopiëren. Het is dan ook niet gek dat veel organisaties het moeilijk vinden om op de langere termijn voordelen te behalen met Lean. Op de korte termijn weten organisaties met Lean-technieken nog wel het laaghangend fruit te plukken, maar op de lange-termijn behalen veel organisaties slechts magere structurele verbeteringen. Daarvoor zijn drie oorzaken te noemen: 1 Het management ziet Lean nog teveel als een gereedschapskist met verbetertechnieken om (snel) besparingen te realiseren. Men neemt onvoldoende tijd om Lean goed in te voeren, men speelt sleutelpersonen onvoldoende vrij en men investeert te weinig in training en ondersteuning zodat Lean niet in de DNA van organisatie komt. 2 Verschillende sleutelpersonen hebben verschillende definities van Lean. Zo heb ik mee gemaakt dat bij een organisatie de HRM manager Lean associeerde met investeren in opleiding en training voor het ontwikkelen van een cultuur van continu verbeteren, terwijl de financieel manager vooral dacht aan bezuinigen. Hij had bij de start van het traject al een besparing ingeboekt van 20%. 3 Het management heeft onvoldoende visie hoe de Lean-organisatie er over 3 jaar uitziet en men neemt niet de tijd om de impact van Lean op de organisatie en op de bedrijfsstrategie goed door te spreken. Soms blijkt het management het wel te weten, maar communiceert men het onvoldoende met haar medewerkers. Daardoor blijft het ook voor medewerkers onduidelijk waar de organisatie met Lean naar toe groeit en wat Lean voor medewerkers betekent. Soms heerst er dan onnodig angst: Lean = Mean. 010

'Helderheid, management commitment, het bieden van voldoende ondersteuning, en voldoende tijd en capaciteit voor verbeteren zijn cruciaal voor succes met Lean.' Prof. dr. ir. Marcel van Assen Standaardiseren (uniformeren), vereenvoudigen en visueel management zijn belangrijk bij Lean. Keep it simple ligt niet voor niets aan de basis van Lean, maar Lean is niet simpel en ook niet iets wat je er even bij doet. Lean kan niet even door medewerkers naast hun reguliere werkzaamheden worden ingevoerd door rigoureus de voorraden te reduceren of andere verspillingen te elimineren. Hoewel Lean een standaard verbeterproces en een standaard verbetermethode kent, is de juiste implementatie-aanpak per organisatie verschillend. De juist aanpak is organisatiespecifiek, afhankelijk van de doelstellingen, de cultuur en de veranderervaringen van de organisatie. Een nulpunt-meting op basis van een lean-audit (of OpX-scan) is essentieel om de juiste implementatiestappen te kunnen nemen. Succesvol Lean toepassen start dus met weten wat Lean precies is en wat het voor de organisatie betekent of zal gaan betekenen. Dat moet vervolgens uitgebreid met de medewerkers worden gecommuniceerd: Lean is vooral het creëren van een lerende operationele organisatie waarin wordt gestreefd naar perfectie vanuit een cultuur van continu verbeteren. Lean is vooral een praktische, bottom-up-aanpak om met medewerkers van de werkvloer de processen (de value streams) te verbeteren (vanuit het perspectief van de klant) en het werk te laten stromen. Lean neemt de klant en klantwaarde als uitgangspunt voor het verbeteren van de bedrijfsprocessen. Lean biedt een manier om de complexiteit en verspilling in een proces of voortbrengingssysteem in kaart te brengen en vervolgens deze te elimineren zodat het werk gaat stromen. Lean richt zich op het onderscheid tussen waardetoevoegende en niet-waardetoevoegende activiteiten door verschillende vormen van verspilling te identificeren. Lean biedt instrumenten om processen te beschrijven en te analyseren zodat doorlooptijden worden verkort. Ook moet er rekening mee worden gehouden worden dat Lean vooral een bottom-up verbeteraanpak is, in tegenstelling tot andere (aanvullende) verbetermethoden zoals SixSigma en Business Process Reengineering. Dit betekent dat Lean met en door medewerkers moet worden ingevoerd. Helderheid, management commitment, het bieden van voldoende ondersteuning, en voldoende tijd en capaciteit voor verbeteren zijn cruciaal voor succes met Lean. Daarom botst Lean met bezuinigen op korte termijn. Tenslotte is visionair leiderschap van groot belang. Bij het toepassen en invoeren van Lean moet het management zich ervan bewust zijn dat het een belangrijke voorbeeldfunctie heeft. Dat geldt ook voor het gedrag van het management, dat zelf vanaf de start van de invoering in woord en daad dient te laten zien wat wenselijk is in de Lean-organisatie. Hierbij gaat het om hetzelfde voorbeeldgedrag dat zo kenmerkend is voor leiderschap binnen het Toyota Production System: Mimiwokatamukeru (luisteren). Het topmanagement is echt bereid te luisteren naar medewerkers en het heeft de wil om van hen te leren. Kanshin sousa (interesse in de operatie). Het topmanagement heeft werkelijke interesse in de operationele problematiek. 011

Genchi genbutsu (naar de werkplek). Genchi genbutsu is Japans voor teruggaan naar de bron om de waarheden te vinden die nodig zijn om correcte beslissingen te nemen, en om consensus en doelstellingen te bereiken. Het idee is dat als de (top)manager het zelf niet direct gezien of ervaren heeft, dan is zijn kennis per definitie incompleet (vanwege de mogelijke ruis in het communicatiekanaal). Daarom moet het (top)management naar de werkvloer (terug naar de bron) om daar zelf te observeren en de problematiek te ervaren. Nebari tsuyosa (volhardendheid). Het management heeft een bepaalde mate van volhardendheid en laat zich niet zo snel bij tegenslagen uit het veld slaan. Het doorvoeren van Lean betekent immers voor velen een nieuwe manier van werken en ander gedrag. Diverse barrières moeten worden overwonnen om in een situatie te geraken waarbij de hele organisatie continu streeft naar perfectie. Sterker nog, bij het invoeren van Lean gaat weleens iets mis, verloopt iets niet volgens plan of vallen de verbeteringen tegen; het management moet dan niet te snel opgeven of juist medewerkers onder druk zetten, maar het moet de organisatie op sleeptouw nemen, stabiliteit en vertrouwen geven en een oplossingsrichting bieden. Gyakusetsu (paradox). Het management weet om te gaan met diverse managementparadoxen. Een van de belangrijkste managementparadoxen is de ogenschijnlijke tegenstelling tussen het sterk vasthouden aan de standard operating procedure (de best -practice als norm) en het bieden van ruimte om te experimenteren om de huidige norm uit te dagen om verbeteringen te vinden: vrijheid in gebondenheid. Organisaties die Lean als een systeem met leidende principes en het juiste type leiderschap weten in te bedden in de organisatie zijn de eerste fase van Lean als het toepassen van instrumenten en technieken dan al lang ontgroeid; ze zitten in de tweede fase van Lean-volwassenheid waarin ook op langere termijn structurele verbeteringen zijn behaald. Zodra een organisatie een tijdje succesvol met Lean werkt, zal ze de behoefte gaan ervaren om ook Lean in de keten te gaan toepassen en zullen ze zich willen ontwikkelen buiten de traditionele organisatiegrenzen. Niet alleen zullen ze van hun toeleveranciers eisen dat zij ook volgens de Lean-principes werken, maar ze zullen ook proberen hun klanten te overtuigen om Lean te gaan (samen)werken. Zodra de keten is afgeslankt, zal men leniger en flexibeler willen worden, hetgeen ook wel agile of wendbaar organiseren wordt genoemd. We zitten dan in de derde fase van Lean-volwassenheid. In welke fase opereert uw organisatie? Prof.dr.ir. Marcel van Assen Professor of Operational Excellence TiasNimbas Business School Adviseur & trainer OpX-Instituut / FactFactorY Contact: marcel@opx-instituut.nl 012

PNOZmulti 2 energiezuinig, flexibel, veilig Het geheim van het succes van PNOZmulti is de geniaal eenvoudige, en eenvoudig geniale softwaretool PNOZmulti Configurator. De veiligheidsschakeling wordt niet door bedrading geconfigureerd, maar eenvoudig via de pc. Het succesverhaal wordt nu voortgezet met PNOZmulti 2; de configurator blijft net zo eenvoudig en flexibel als u inmiddels gewend bent. elk 8 ingangen en 4 halfgeleideruitgangen of 4 veilige ingangen en 4 veilige relaisuitgangen (PL c, SIL CL 1). Ook veilig in de toekomst Blijf ons in de gaten houden voor meer ontwikkelingen. U speelt op zeker met de inzet van PNOZmulti, de wereldwijde veiligheidsnorm voor alle soorten machines. Uw veiligheidsoplossing komt van één leverancier en is eenvoudig aan te passen aan veranderende eisen, ongeacht welke standaardbesturing u gebruikt. De hardware biedt nieuwe interessante features. De basismodule PNOZ m B0 beschikt over een verlicht display dat snelle diagnose en tevens snelle ingebruikneming mogelijk maakt. Daarnaast is de basismodule met een opgenomen vermogen van slechts 0,8 W zeer energiezuinig, en dat met 20 veilige ingangen en 4 veilige halfgeleideruitgangen (PL e, SIL CL 3) op slechts 45 mm breedte. Hierdoor verbruikt het apparaat tot 80% minder energie dan vergelijkbare producten. Maximaal flexibel Als modulair veiligheidssysteem is de basismodule PNOZ m B0 uit te breiden met een viertal modules, zodat onze veiligheidsoplossing kan meegroeien met de eisen of de afmetingen van uw machine. De uitbreiding met ingangs- en uitgangsmodulen verhoogt de flexibiliteit van het systeem. Aan de linkerkant kunnen communicatiemodulen worden aangesloten, ofwel met seriële of ETH-poort ofwel met veldbusmodule als verbinding met veldbussystemen PROFIBUS-DP of CANopen. Aan de rechterkant kunnen maximaal 4 uitbreidingen aangekoppeld worden. U heeft de keus uit de ingangsmodule met 16 veilige ingangen, de in-/uitgangsmodule met Uw voordelen in één oogopslag Basismodule PNOZ m B0: tot 80% minder energieverbruik dan vergelijkbare producten Tijd en kosten besparen in alle fasen van engineering dankzij de softwaretool PNOZmulti Configurator Maximaal flexibel omdat het aantal in- en uitgangen naar behoefte kan worden gekozen Snelle time-to-market: in- en uitgangen vrij configureerbaar Grote plaatsbesparing in de schakelkast door het compacte formaat Eenvoudige diagnose door geïntegreerd verlicht display Korte stilstandtijden door PVIS-ondersteuning Weergave tekst klant op het display Wereldwijde veiligheidsnorm voor alle soorten machines 013

Jos van Bussel, directeur EVB Group: Lean manufacturing levert ons heel veel op EVB Electrical Systems in Deurne maakt elektrische schakelkasten. Zes jaar geleden startte het bedrijf met lean manufacturing. En met succes. Dankzij lean is de omzet van ons bedrijf de afgelopen jaren bijna verdubbeld, aldus directeur Jos van Bussel. Aanleiding voor het overstappen op lean manufacturing was de stijging van de kostprijs, vertelt Jos van Bussel. We zagen zelf niet in waar dat aan kon liggen. We waren immers volledig geautomatiseerd, hadden goede inkoopprijzen en alle werknemers deden hun uiterste best. Toch besteedden we te veel uren aan de productie van iedere kast. Het gevolg: lange levertijden en te hoge kosten. Jos schakelde de hulp in van adviesbureau Van Lente & De Vos (VLDV). Zij bekeken waar het productieproces verbeterd kon worden en adviseerden een andere manier van werken: geen push- maar pullproductie. Jos van Bussel, directeur EVB Group Van push- naar pullproductie? Jos legt uit: Vroeger produceerde één monteur een schakelkast van A tot Z. Hij voerde alle productiestappen zelf uit. Onze productieruimte stond vol met half afgebouwde kasten waar monteurs mee bezig waren. Iedere order die binnenkwam, werd direct in productie genomen (pushproductie). Onze monteurs konden moeilijk aangeven hoeveel tijd zij per kast nodig hadden. We hadden hierdoor ook te weinig overzicht. Nu is het heel anders. Tegenwoordig wordt iedere order door de hele keten getrokken (pullproductie). We werken elke kast in één keer compleet af. Het product reist langs de verschillende werkplekken waar de monteurs hun vaste montagewerkzaamheden uitvoeren. Dit is vele malen overzichtelijker. Het proces is goed te volgen en er zijn veel minder tussenvoorraden. Maar het grootste voordeel, dankzij het elimineren van verspillingen, is de tijdwinst: dat loopt op tot zo n vijfentwintig procent per kast. g metlle verspilde tijd 014

Monteurs hebben hun vaste werkplek, de materialen liggen op pak-afstand. Met een tablet wordt digitaal de urenregistratie bijgehouden. Jos vertelt enthousiast over de voordelen van deze lean werkwijze: We werken even hard als vroeger, maar produceren veel sneller. Vroeger ging er heel veel tijd verloren met het zoeken naar materiaal en gereedschappen. Nu heeft alles een vaste plaats. Monteurs hoeven niet meer te zoeken, alles ligt op hooguit twee stappen lopen vanaf hun plek. Op het pullbord zien we in een oogopslag wat er in productie is en in welke fase dit product zich bevindt. Via een speciale app houden we met een tablet digitaal de urenregistratie bij. Krijg ik een telefoontje van de klant, dan kan ik hem precies vertellen wanneer zijn kast klaar is. kplek als een operatiekamer In de productieruimte zien we inderdaad de structuur van deze werkwijze duidelijk terug. In het magazijn is met opschriften en foto s duidelijk aangegeven waar de materialen zijn. Ook staan er materialen klaar op projectkarren. Op een documenthouder is af te lezen of de set compleet is. In de productieruimte heerst rust. Monteurs hebben hun vaste werkplek, gereedschap hangt op schaduwborden en de voorraden staan dicht bij de medewerkers. Ik vergelijk onze werkplekken wel eens met operatiekamers. De monteur is de chirurg en alle gereedschappen die hij nodig heeft moeten direct beschikbaar zijn, zodat hij kan doorwerken. Monteurs doen nu meer repeterend werk dan vroeger, maar ze vinden dat niet erg. Sterker nog, zij zijn gespecialiseerd in hun eigen onderdeel en doen het werk dat ze leuk vinden, zegt Jos. itsme houdt onze voorraden op peil. Wekelijks komt een medewerker van itsme de bakken van het 2BIN-systeem checken en aanvullen. We benutten zo de logistieke meerwaarde van de leverancier optimaal. Ook dat is belangrijk. Wij zijn als EVB een schakel in de totale supply chain. Alleen als we samenwerken in de keten, zowel met de leverancier als met de machinebouwer, kunnen we meerwaarde bieden. Dat is goed voor alle schakels in de keten, van fabrikant tot distributeur en van OEM er tot eindgebruiker. stopt nooit Lean manufacturing levert ons heel veel op. Kortere doorlooptijden en minder voorraden waardoor onze kostprijs daalt en onze liquiditeitspositie toeneemt. De gestructureerde werkwijze en inrichting van de werkplaats geeft letterlijk ruimte, we kunnen de komende jaren zelfs nog verder uitbreiden. Bovenal geeft het rust in de organisatie. Maar deze werkwijze vraagt wel om een continue focus van alle medewerkers. Iedere dag opnieuw. Het moet vanuit de mensen zelf komen. Daarom blijven we ons ook steeds focussen en verbeteren. Lean stopt nooit, het is een uitdaging om steeds weer nieuwe verspillingen binnen het bedrijf te vinden en hier oplossingen voor te bedenken. Dat doen we samen met het voltallige personeel, inclusief het kantoorpersoneel. Want lean stopt niet bij de deur van de productieruimte, maar is verweven in ons hele bedrijf. Kortgeleden kregen we nog een training. Alle medewerkers kregen de opdracht om een maand lang verspillingen binnen het bedrijf te fotograferen. Met al die foto s gaan we een top vijf samenstellen van aan te pakken punten. Zo blijven we samen gefocust. Over EVB Zesentwintig jaar geleden startte Jos van Bussel in zijn schuur met het maken van kasten. Tegenwoordig is EVB in Deurne een bloeiend familiebedrijf met zo n veertig medewerkers en een eigen kantoor, magazijn en productieruimte. EVB Electrical Systems richt zich op paneelbouw, industriële automatisering en utiliteit. Onder EVB Maintenance zijn service, beheer, inspectie en onderhoud ondergebracht. Tot de opdrachtgevers behoren onder meer bedrijven en organisaties in de foodindustrie, de verpakkingsindustrie, de chemische industrie, de koelindustrie en de afvalrecycling. Jos van Bussel: Ketendenken is de sleutel van ons succes. Dat zie je terug in de relatie met onze leveranciers en onze klanten (onder andere OEM ers). De toegevoegde waarde creëren we samen. We verdiepen ons in het proces van onze klant en lossen eventuele problemen op voordat de klant zich realiseert dat hij een probleem heeft. 015

VLT FlexConcept van Danfoss VLT Drives Elektrische aandrijftechniek is een belangrijke technologie om energie- en installatiekosten verder te reduceren. Vandaag is moderne invertertechnologie in staat om de gekende permanentmagneet motoren (PM) energie-efficiënt aan te sturen. Om hieraan tegemoet te komen heeft Danfoss moderne motortechnologie gecombineerd met de laatste invertertechnieken, om tot een gestandaardiseerd systeem te komen: het VLT FlexConcept. De systeemcomponenten, bestaande uit de zeer efficiënte VLT OneGearDrive motorreductor, gecombineerd met een VLT Decentral Drive FCD 302 of VLT AutomationDrive FC 302 frequentieomvormer, garanderen een maximale flexibiliteit met een minimum aan aandrijvingsvarianten. VLT OneGearDrive Met zijn compact ontwerp is de VLT OneGearDrive niet alleen voorbestemd tot gebruik bij transport- en conveyorsystemen, maar is hij ook geschikt voor andere aandrijftoepassingen. Deze compacte motorreductor werd specifiek ontworpen voor gebruik in de voedings- en dranken-industrie. Door zijn veelzijdigheid biedt deze nieuwe generatie aandrijvingen beduidende voordelen, inzetbaar voor een breder waaier van conveyortoepassingen. In vergelijking met traditionele systemen dekt de VLT OneGearDrive alle toepassingen met één enkele drive bouwgrootte en met slechts een beperkt aantal varianten. De voorraad wisselstukken wordt beperkt en de engineering wordt vergemakkelijkt, dankzij de eenvormige mechanische afmetingen. De hoogefficiënte conische tandwielen en de driefazige synchrone permanentmagneet motor zorgen voor een hoog energierendement - de energiebesparing loopt op tot 25 % in vergelijking met conventionele aandrijfsystemen. De OneGearDrive is ontworpen om geïntegreerd te worden in de productie-eenheid en om te weerstaan aan dezelfde reinigingsmiddelen en fysische reinigingsmethodes die bij de rest van de aseptische productie-eenheid worden gebruikt. VLT Decentral Drive FCD 302 Er zijn steeds meer toepassingen waar het financieel aantrekkelijk is om de frequentieomvormer dicht bij de motor te plaatsen. Dit is vooral het geval in installaties met een groot aantal kleinere frequentieomvormers, in het bijzonder op transportbanden en conveyors in bv. de voedingsmiddelenen drankenindustrie of in toepassingen van Material Handling, zoals bagage-afhandeling en sorteersystemen. In tegenstelling tot sommige andere decentrale omvormers, is de VLT Decentral Drive FCD 302 een echt alles in één concept, gebaseerd op hetzelfde betrouwbare platform als de VLT AutomationDrive FC 302. Hygiënisch ontwerp Dankzij jarenlange ervaring in de voedingsmiddelen- en drankenindustrie is Danfoss vertrouwd met de nood aan een robuuste en waterdichte behuizing, die bestand is tegen zuren en reinigingsmiddelen, geen voedingsbodem vormt voor bacteriën en eenvoudig te reinigen is. De gladde aseptische witte coating heeft een bijzonder lage oppervlakteruwheid, zelfs minder dan roestvrij staal, zodat reiniging tot tienmaal sneller en effectiever is dan bij traditionele uitvoeringen. 016

Cursusnieuws EMC Workshop Op 24 september 2013 organiseren wij in Zonhoven, samen met Phoenix Contact, de workshop EMC. Aan de hand van Live demo van een industriële installatie, besturing, PLC datacommunicatie en frequentieregelaars worden de elektromagnetische aspecten inzichtelijk gemaakt. Via de richtlijn en de geharmoniseerde normen wordt een stappenplan opgesteld. Met behulp van meetapparatuur wordt het stoorgedrag van de installatie in beeld gebracht. De in de installatie aanwezige meet-, regel- en dataleidingen worden vanuit de stoorbronnen nader bekeken en er wordt aangegeven welke maatregelen er kunnen worden genomen. Aanvullend hierop worden overige aanbevelingen gegeven in verband met kabelgoten, ferrietkernen, EMC-behuizingen, staalconstructies en overspanningsbeveiligingen. Deze interessante dagworkshop wordt u gratis aangeboden. Aan de slag met de PNOZ MULTI 2 Het configureerbare besturingssysteem Pnoz Multi sluit de onder brekingen tussen klassieke veiligheidsrelais en het programmeerbare besturings systeem uit en biedt een potentiële besparing van minstens 40% in alle engineeringsfasen. Ontdek wat de Pnoz Multi u te bieden heeft en neem deel aan onze gratis handson workshop. Na deze opleiding zult u vertrouwd zijn met dit nieuwe veiligheidsrelais. U krijgt een uiteenzetting van de systeembeschrijving Pnoz Multi. Hardwarevarianten, decentrale eilanden PDP, Pnozsoftware komen uitgebreid aan bod. Verder geven we een live-demo over veldbus-communicatie met Pnoz Multi. Afsluitend op de agenda staat storing en foutzoeken met Pnoz Multi. Noteer alvast 8 oktober 2013 in u agenda. U bent van harte welkom bij Breemes te Zonhoven. Ook deze cursus is gratis. Siemens S7-300/400 storingzoeken en inbedrijfname Tijdens deze 2-daagse opleiding, op 22 en 23 oktober 2013, richten we ons tot medewerkers die S7-PLC s installeren, software in bedrijf nemen of storingen moeten oplossen in installaties bestuurd door SIMATIC S7. Een bepaalde voorkennis van S7-basis is wenselijk. In de globale inhoud komen onder meer aan bod: Opbouwen van de hardware, adresseren van de inen uitgangskaarten, gestructureerd in bedrijf nemen van het programma, storingsanalyse met behulp van I-STACK, aangepaste praktijkoefeningen en nog veel meer. Na het volgen van deze module kan de cursist SIMATIC S7 PLC s mechanisch en elektrisch opbouwen, Profibus DP opbouwen en master-slave deelnemers aansluiten, storingsled s interpreteren, de configuratie testen, I/O kaarten adresseren en een compleet programma gestructureerd in bedrijf nemen. Wij vragen voor deze hoog-technische opleiding een bijdrage van 715. Natuurlijk kan u een beroep doen op KMO-portefeuille voor een tegemoetkoming in het investeringsbedrag. Frequentieregelaars FC300 Bent u een medewerker die de frequentieregelaars FC300 van Danfoss moet instellen of onderhouden? Dan is deze workshop wellicht iets voor u! Op 26 september 2013 wordt u de volgende agenda aangeboden: Overzicht Danfoss drives en hun eigenschappen, theorie en parameters van de FC300 en inbedrijfstelling via het display of software. Als kers op de taart worden talrijke praktijkopdrachten met demo-koffers aangereikt. Ook hier is een tussenkomst van KMO-portefeuille mogelijk op het inschrijvingsbedrag van 385. De workshop gaat door in de kantoren van Breemes te Zonhoven. Wilt u meer informatie over deze cursussen, dan verwijzen we u graag naar onze afdeling industrial automation. Inschrijven kan via info@breemes.be. 017

Breemes-opleidingen: veel aandacht gaat naar de praktijk Op 11, 12 en 13 juni vond bij Breemes de cursus TIAP-Basis plaats. Deze cursus is een introductie of opfrissing over TIA Portal software en de bijhorende PLC en HMI software. We verzamelden enkele getuigenissen en sfeerbeelden van een aantal opleidingen. Jaak Geboers ontwikkelt machines voor Cetech, de R&D afdeling van Exmore (www.exmore.com), een wereldspeler op het vlak van verbindingstechnologieën en dit zowel voor het verbinden van elektronische componenten op PCB s als voor het automatisch verbinden van meerpolige kabels aan sensoren, leadframes en meer. "Ik kom naar deze cursus om de eerder opgedane kennis op te halen en om me te verdiepen in de HMI-technologie. Deze cursus voldoet helemaal aan mijn verwachtingen: ik voel me nu sterker met een solide basis. Bovendien worden er veel praktische tips gegeven die ik elke dag in mijn werkomgeving kan gebruiken." Dit is één van de vele Breemesopleidingen waar veel aandacht gaat naar de praktijk. "Die oefeningen zijn echt wel zinvol: zo onthoud ik de leerstof beter. Eerst wordt het voorgedaan en dan proberen we het zelf. Ik heb gisteren mijn eerste HMI-knop geprogrammeerd!" En hoe zit het met de rest van de klas? "De cursusleider slaagt erin om een goede sfeer te creëren waardoor we veel vragen kunnen stellen. Ook vragen buiten de cursus worden graag beantwoord." Zelfs de interactie met medecursisten is meegenomen : "Als jonge elektromechanisch-ingenieur vind ik de uitwisseling met mensen uit totaal verschillende branches belangrijk en dit was hier zeker aanwezig. Ik kom graag terug!" Sedert 1982 is Gaston Hardy actief bij NMBS Technics in Hasselt. Hij heeft zich in die periode geconcentreerd op de elektriciteit in vaste installaties en heeft in die hoedanigheid de automatisering geïntroduceerd. "Dat begon toen met de S5 en is zodanig toegenomen dat ik sinds kort de hulp krijg van mijn nieuwe collega David Strauwen. Door de toename van de automatisering in onze werkomgeving is het zelf knutselen er helaas wat uit, maar het ontwikkelwerk blijft erg boeiend. En voor David is deze opleiding ook een nuttige introductie!" Hoe ga je naar huis met dergelijke opleiding? "Ik heb al eerder cursussen gevolgd maar die waren vaak in het Engels en de documentatie beperkte zich meestal tot een print van de getoonde slides. Hier wordt het volledige verhaal in het Nederlands gebracht en het cursusboek is een echt naslagwerk dat ik dagelijks kan gebruiken." Ook bij Gaston valt het praktijkgedeelte in de smaak : "Dank zij de kleine groepen beschikt iedereen niet alleen over zijn eigen configuratie, de cursusbegeleider komt ook naast je zitten." En wat brengt de toekomst? "We beginnen binnenkort aan een nieuw project: in de nieuw te bouwen werkplaats gaat een Siemens PLC S7-1500 worden ingezet voor de verlichting, de inritbeveiliging en de signalisatie. Tegen dan moet ook die kennis weer op scherp staan! En ik heb tijdens de cursus vernomen dat nieuwe opleidingen in de maak zijn over ethernet/profinet/ HMI, dus jullie zien me zeker nog terug!" "De cursusleider slaagt erin om een goede sfeer te creëren waardoor we veel vragen kunnen stellen. Ook vragen buiten de cursus worden graag beantwoord." 018

"Hier wordt het volledige verhaal in het Nederlands gebracht en het cursusboek is een echt naslagwerk dat ik dagelijks kan gebruiken." 019

Succesvolle TS 8 schakelkast gereviseerd KORTE MONTAGE- TIJD Slimme ideeën voor een snellere montage Met de revisie van het TS 8 schakelkastsysteem heeft Rittal de montageefficiëntie van zijn wereldwijd succesvolle kast opnieuw duidelijk verbeterd. Tal van slimme nieuwigheden voor een snellere montage - positioneringshulpstukken, éénmansmontage, gereedschapsloze clipbevestigingen en nieuwe montagevlakken - besparen borden- en kastenbouwers voortaan heel wat tijd en kosten. Potentieel optimaal benut Het potentieel voor de verdere ontwikkeling van schakelkasten is nog niet uitgeput. Precies op vlak van binnenuitbouw biedt Rittal door nieuwe intelligente montage-oplossingen duidelijke tijd- en kostenbesparingen. Zo werd recent het montagegemak van het TS 8 schakelkast systeemplatform - en daarmee ook van het nieuwe SE 8 kastsysteem - geoptimaliseerd door tal van handige nieuwigheden. De TS 8 schakelkasten hebben nu in de verticale profielen, om de 100 mm, speciale ponsgaten die zorgen voor een vlotte positionering bij inbouw. Een meetinstrument om de juiste hoogte te bepalen, wordt hierdoor overbodig. Ook voorboren is niet meer nodig, dankzij de zelfvormende M8-schroeven. De montageplaat kan voortaan nog comfortabeler door één persoon worden ingebouwd. Een nieuw type clip zorgt ervoor dat de plaat na het invoeren veilig op zijn plaats gehouden wordt. Zo heeft de installateur beide handen vrij voor het vastschroeven. De montageplaathouder kan zonder gereedschap snel en veilig opnieuw gepositioneerd worden, met een nog snellere ombouw van de montageplaat als resultaat. Andere nieuwigheid betreft de aarding; zo kunnen de aardingsbouten vastgeschroefd worden door de uitsparingen vooraan in de montageplaat. De nieuwe TS 8 uitsparing in het deurkader maakt de inbouw van systeemtoebehoren mogelijk. Naast een eenvoudige montage betekent dit ook lagere opslagkosten. Bovendien kan de deur vanaf nu nog beter als volwaardig montagevlak worden gebruikt. Dit opent nieuwe mogelijkheden voor een plaatsbesparende binnenuitbouw. Nog een nieuwigheid is de automatische potentiaalnivellering van de vlakke onderdelen, zowel bij in rij gemonteerde als bij indivi duele kasten. De montage-elementen druk ken in de oppervlaktelaag en creëren zo een verbinding. Dit levert enkele interessante voordelen op, zoals een kortere montagetijd, de potentiaalnivellering die niet vergeten kan worden en de aardingsstroken die noch aangekocht, noch gemonteerd moeten worden. 020

Nieuwe EMS Elektronische Motor Starter Serie het multitalent in de schakelkast Gediversifieerd industrieel fabrikant Eaton presenteert voor de eerste keer een 30 mm brede, multifunctionele motorstarter met een geïntegreerde motorbescherming voor motoren in het vermogensbereik van 0,06 tot 3 kw. De nieuwe multigetalenteerde EMS elektronische motorstarter combineert vier functies - DOL start, omgekeerde start, motorbescherming en noodstop van de drive naar categorie 3 (EN 13849-1) - in één enkele schakeleenheid. Dit reduceert de bekabelingstijd in vergelijking met conventionele schakelapparatuurassemblages tot wel 60 procent en het aantal benodigde hardwarecomponenten tot wel 70 procent. Door zijn slanke en standaard breedte maakt de elektronische motorstarter optimaal gebruik van de ruimte in de schakelkast en helpt hij bij het garanderen van een uniform design ervan. Het gebruik van gereedschapsloze push-in technologie beperkt de installatietijd tot een minimum, terwijl de hybride schakeltechnologie de levensduur van de contacten vergroot. Dankzij zijn compacte design kan de multifunctionele schakeleenheid worden gebruikt in de steeds kleiner wordende ruimte die beschikbaar is in de schakelkast, terwijl hij tegelijkertijd de montage en bekabeling vergemakkelijkt. Eaton gebruikt overal push-in technologie voor de hoofd- en controlecircuitterminals van de elektronische motorstarter om te zorgen voor snellere bekabeling. De terminals worden simpelweg in het systeem gedrukt, zonder dat daar gereedschap voor nodig is, waardoor de aansluittijd met tot 60 procent vermindert in vergelijking met conventionele schroefterminals. Tegelijkertijd biedt de push-in technologie extra contactbescherming tegen vibraties van het schakelsysteem. Regelmatig vastdraaien van losgetrilde schroeven is niet meer nodig. De geïntegreerde hybride schakeltechnologie, gebaseerd op slijtagevrije- halfgeleider technologie en een robuust relaiscontact, zorgt voor het slijtagearm schakelen van de EMS. Dit ontziet daarom de belasting van het eigenlijke relaiscontact voor de aandrijving van de motor. Met tot wel 30 miljoen schakelingen biedt de elektronische motorstarter dus een aanzienlijk langere levensduur van het contact dan conventionele schakelsystemen. De levensduur van de apparaten is daarom 10 keer langer dan puur mechanische componenten. Als de EMS is uitgeschakeld, koppelt hij de motor compleet los van het drie-fase netwerk via additionele contacten. om de 0,18 tot 6,5 A (AC-53a) en 9 A (AC-51) stroomdomeinen af te dekken met slechts twee systemen wat de keuze voor de goede eenheid en het management van reserveonderdelen vergemakkelijkt. De bescherming tegen overbelasting is geïmplementeerd in de twee verschillende tripping klassen CLASS10 en Door zijn slanke en standaard breedte maakt de elektronische motorstarter optimaal gebruik van de ruimte in de schakelkast en helpt hij bij het garanderen van een uniform design van de schakelkast." CLASS10A. De elektronische motorstarter biedt bescherming tot en met een motorstroom van 4 A met de langzamere CLASS10 tripping karakteristiek waardoor de motor herhaaldelijk kan worden geschakeld zonder tripping van de motorbescherming. Voor motorstromen hoger dan 4 A is de motor beschermd met de CLASS10A karakteristiek. De gebruiker kan de motorstroom direct instellen op het device. In combinatie met zekeringselementen heeft de elektronische motorstarter een kortsluitcapaciteit van maximaal 50kA met type 1 coördinatie. Dit maakt de EMS geschikt voor universeel gebruik in industriële en machinebouwtoepassingen. Hij is vooral ont worpen voor gebruik in materiaal handling- en logistieke systemen en voor verpakkingsmachines. De EMS elektronische motorstarter combineert vier functies - DOL start, omgekeerde start, motorbescherming en noodstop van de drive naar categorie 3 (EN 13849-1) - in één enkele schakeleenheid. Alle varianten van de elektronische motorstarter worden geleverd met een elektronische, brede bescherming tegen overbelasting met geïntegreerde fasefoutdetectie op IEC60947. Dit stelt de schakeleenheid in staat 021