Studieaanbod in de eerste graad A-stroom Screening van de basisopties in de eerste graad van het voltijds secundair onderwijs juli 2015
Inhoud Inhoud... 2 1 Inleiding... 6 2 Situering... 7 3 Leerlingenaantallen in de eerste graad... 9 3.1 Aantal leerlingen en onderwijsinstellingen in het 1ste leerjaar A... 9 3.2 Aantal leerlingen en onderwijsinstellingen in het tweede leerjaar... 11 3.3 Aantal leerlingen en onderwijsinstellingen in de basisopties... 13 3.4 Aantal leerlingen en onderwijsinstellingen per basisoptie... 18 3.4.1 Basisoptie Agro- en biotechnieken... 18 3.4.2 Basisoptie Artistieke vorming... 19 3.4.3 Basisoptie Ballet... 20 3.4.4 Basisoptie Bouw- en houttechnieken... 20 3.4.5 Basisoptie Creatie en vormgeving... 21 3.4.6 Basisoptie Grafische communicatie en media... 22 3.4.7 Basisoptie Grieks-Latijn... 24 3.4.8 Basisoptie Handel... 25 3.4.9 Basisoptie Hotel-voeding... 26 3.4.10 Basisoptie Industriële wetenschappen... 27 3.4.11 Basisoptie Latijn... 27 3.4.12 Basisoptie Maritieme technieken... 28 3.4.13 Basisoptie Mechanica-elektriciteit... 29 3.4.14 Basisoptie Moderne wetenschappen... 30 3.4.15 Basisoptie Sociale en technische vorming... 31 3.4.16 Basisoptie Techniek-wetenschappen... 32 3.4.17 Basisoptie Textiel... 33 3.4.18 Basisoptie Topsport... 34 Gekozen basisopties per provincie... 35 4 Herkomst van de leerlingen... 36 4.1 Eerste leerjaar A... 36 4.2 Tweede leerjaar A... 36 4.3 Agro- en biotechnieken... 36 4.4 Artistieke vorming... 37 4.5 Ballet... 37 4.6 Bouw- en houttechnieken... 37 2
4.7 Creatie en vormgeving... 37 4.8 Grafische communicatie en media... 38 4.9 Grieks-Latijn... 38 4.10 Handel... 38 4.11 Hotel-voeding... 38 4.12 Industriële wetenschappen... 39 4.13 Latijn... 39 4.14 Maritieme technieken... 39 4.15 Mechanica-elektriciteit... 39 4.16 Moderne wetenschappen... 40 4.17 Sociale en technische vorming... 40 4.18 Techniek-wetenschappen... 40 4.19 Textiel... 40 4.20 Topsport... 41 5 Attestering van de leerlingen... 42 5.1 Eerste leerjaar A... 42 5.2 Tweede leerjaar A... 42 5.3 Agro- en biotechnieken... 42 5.4 Artistieke vorming... 42 5.5 Ballet... 42 5.6 Bouw- en houttechnieken... 43 5.7 Creatie en vormgeving... 43 5.8 Grafische communicatie en media... 43 5.9 Grieks-Latijn... 43 5.10 Handel... 43 5.11 Hotel-voeding... 43 5.12 Industriële wetenschappen... 44 5.13 Latijn... 44 5.14 Maritieme technieken... 44 5.15 Mechanica-elektriciteit... 44 5.16 Moderne wetenschappen... 44 5.17 Sociale en technische vorming... 44 5.18 Techniek-wetenschappen... 45 5.19 Textiel... 45 5.20 Topsport... 45 3
6 Doorstroom naar de tweede graad... 46 6.1 Agro- en biotechnieken... 46 6.2 Artistieke vorming... 47 6.3 Ballet... 48 6.4 Bouw- en houttechnieken... 48 6.5 Creatie en vormgeving... 49 6.6 Grafische communicatie en media... 50 6.7 Grieks-Latijn... 51 6.8 Handel... 51 6.9 Hotel-voeding... 52 6.10 Industriële wetenschappen... 53 6.11 Latijn... 53 6.12 Maritieme technieken... 54 6.13 Mechanica-elektriciteit... 54 6.14 Moderne wetenschappen... 55 6.15 Sociale en technische vorming... 56 6.16 Techniek-wetenschappen... 57 6.17 Textiel... 57 6.18 Topsport... 58 6.19 Overzicht... 58 7 Inhoudelijke analyse van de basisopties... 61 7.1 Algemene vakken... 61 7.2 Vakken en inhouden van de basisoptie... 62 7.2.1 7.2.2 7.2.3 7.2.4 7.2.5 7.2.6 7.2.7 7.2.8 7.2.9 7.2.10 7.2.11 7.2.12 Agro- en biotechnieken... 62 Artistieke vorming... 62 Ballet... 63 Bouw- en houttechnieken... 63 Creatie en vormgeving... 64 Grafische communicatie en media... 64 Grieks-Latijn... 65 Handel... 65 Hotel-voeding... 66 Industriële wetenschappen... 67 Latijn... 68 Maritieme technieken... 68 4
7.2.13 Mechanica-elektriciteit... 68 7.2.14 Moderne wetenschappen... 69 7.2.15 Sociale en technische vorming... 70 7.2.16 Techniek-wetenschappen... 70 7.2.17 Textiel... 71 7.2.18 Topsport... 72 7.2.19 Conclusie... 73 8 Algemene conclusies... 74 Bijlage: Methodologie... 75 5
1 Inleiding De screening van de eerste graad A-stroom bestaat uit een analyse van het studieaanbod in het voltijds regulier secundair onderwijs tussen het schooljaar 2007-2008 en het schooljaar 2013-2014. Het eerste deel bevat een kwantitatieve analyse van de leerlingenaantallen, de herkomst van de inschrijvingen, de attestering en de doorstroom naar de tweede graad. De cijfergegevens, analyses en vaststellingen fungeren als bron voor de modernisering van het secundair onderwijs. Tenzij anders aangegeven, werd voor het cijfermateriaal een beroep gedaan op de datawarehouse van het beleidsdomein Onderwijs en Vorming. De ruwe data werden verwerkt tot de tabellen en grafieken in dit rapport. Technische uitleg over de methodologie is terug te vinden in de bijlage achteraan. Het tweede deel bevat een kwalitatieve analyse van de leerplannen van de koepelorganisaties en het GO!. 6
2 Situering De eerste graad van het secundair onderwijs omvat het eerste leerjaar A, het eerste leerjaar B, het tweede leerjaar van de eerste graad en het beroepsvoorbereidend leerjaar. In het tweede leerjaar van de eerste graad en in het beroepsvoorbereidend leerjaar wordt een keuze aangeboden tussen verschillende basisopties (A-stroom) en verschillende beroepenvelden (B-stroom). Bij de overstap van lager onderwijs naar secundair onderwijs volgen de meeste leerlingen het eerste leerjaar A. In dit leerjaar volgen de leerlingen een groot aantal gemeenschappelijke vakken, ongeacht de basisoptie waarvoor ze in het tweede leerjaar zullen kiezen. Slechts een klein gedeelte van het lessenrooster is opgesplitst in keuzevakken. Het eerste leerjaar B is bestemd voor leerlingen die behoefte hebben aan een aangepast onderwijs. Dit leerjaar is een brugklas tussen lager en secundair onderwijs. Na het eerste leerjaar B kunnen de leerlingen ofwel naar het beroepsvoorbereidend leerjaar ofwel naar het eerste leerjaar A. In het tweede leerjaar van de eerste graad krijgen de leerlingen een lessenpakket met enerzijds gemeenschappelijke vakken die alle leerlingen uit dit leerjaar volgen en anderzijds vakken die behoren tot een basisoptie. Een basisoptie wordt gedefinieerd als een groep leervakken die in de eerste graad een bredere observatie en oriëntatie van de leerling mogelijk maakt (Codex secundair onderwijs). Het tweede leerjaar bereidt de leerling voor om bij de overstap naar de tweede graad te kiezen voor de studierichting in één van de vier onderwijsvormen (algemeen, beroeps-, kunst- of technisch secundair onderwijs) die het best aansluit bij zijn/haar interesses en mogelijkheden. In het beroepsvoorbereidend leerjaar krijgen de leerlingen een lessenpakket aangeboden met enerzijds gemeenschappelijke vakken die alle leerlingen uit dit leerjaar volgen en daarnaast vakken die behoren tot een beroepenveld. Een beroepenveld wordt gedefinieerd als de combinatie van technische disciplines die onderwezen worden in het beroepsvoorbereidend leerjaar (Codex secundair onderwijs). Het beroepsvoorbereidend leerjaar bereidt de leerling voor om bij de overstap naar de tweede graad te kiezen voor één van de studierichtingen in het beroepssecundair onderwijs. In deze screening wordt de focus gelegd op het tweede leerjaar met volgende 18 (van 20) basisopties: - Agro- en biotechnieken - Artistieke vorming - Ballet - Bouw- en houttechnieken - Creatie en vormgeving - Grafische communicatie en media - Grieks-Latijn - Handel - Hotel-voeding - Industriële wetenschappen - Latijn 7
- Maritieme technieken 1 - Mechanica-elektriciteit - Moderne wetenschappen - Sociale en technische vorming - Techniek-wetenschappen - Textiel - Topsport De basisopties Rudolf Steinerpedagogie en Yeshiva zijn niet opgenomen in deze analyse omwille van hun specifiek karakter. Ook het buitengewoon secundair onderwijs en het huisonderwijs worden hierin niet opgenomen. De screening van de B-stroom wordt in een afzonderlijk rapport behandeld. 1 De basisoptie Maritieme vorming werd vanaf het schooljaar 2008-2009 vervangen door de basisoptie Maritieme technieken. De gegevens voor het schooljaar 2007-2008 voor de basisoptie Maritieme vorming worden opgenomen bij die voor Maritieme technieken. 8
3 Leerlingenaantallen in de eerste graad Onderstaande tabellen en grafieken geven een beeld van de leerlingenaantallen in het eerste en tweede leerjaar van de eerste graad A-stroom. In de tabellen wordt enerzijds het gemiddeld aantal inschrijvingen over 5 schooljaren weergegeven, namelijk van 2007-2008 tot en met 2011-2012 en anderzijds het aantal inschrijvingen in het betrokken leerjaar of basisoptie per provincie in het schooljaar 2012-2013 en 2013-2014. Daarnaast noteren we het aantal onderwijsinstellingen en het gemiddeld aantal leerlingen per onderwijsinstelling per provincie. De taartgrafieken visualiseren het gemiddeld aantal inschrijvingen per provincie en het gemiddeld aantal onderwijsinstellingen per provincie in de periode 2007-2008 tot en met 2011-2012. De lijngrafiek brengt de evolutie van het leerlingenaantal van de 7 schooljaren in kaart. Ter vergelijking is een grafiek opgenomen die de evolutie van het aantal 12-, 13- en 14-jarigen weergeeft van 2007 tot 2014. 3.1 Aantal leerlingen en onderwijsinstellingen in het 1ste leerjaar A 1ste leerjaar A inschrijvingen 1ste leerjaar A onderwijsinstellingen West- 18% Antwerpen 27% West- 20% Antwerpen 28% Vlaams- Brabant 15% Brussels Hoofdstedelijk Gewest 4% Vlaams- Brabant 14% Brussels Hoofdstedelijk Gewest 4% Oost- 23% Limburg 13% Oost- 21% Limburg 13% Eerste leerjaar A Instellingen Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Instellingen Inschrijvingen Instellingen Inschrijvingen Antwerpen 201 15.981 79,68 204 15.753 77,22 205 15.326 74,76 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 30 2.107 69,84 32 2.227 69,59 32 2.361 73,78 Limburg 94 7.670 81,62 97 7.535 77,68 99 7.417 74,92 Oost- 149 13.428 89,91 153 13.020 85,10 153 13.188 86,20 Vlaams-Brabant 95 8.743 92,12 95 8.813 92,77 96 8.694 90,56 West- 142 10.607 74,63 144 10.372 72,03 143 9.921 69,38 Totaal 711 58.536 82,28 725 57.720 79,61 728 56.907 78,17 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 9
Evolutie van het aantal 12-, 13- en 14-jarigen in 76.000 74.000 72.000 70.000 68.000 66.000 64.000 62.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 12-jarigen 13-jarigen 14-jarigen Bron: www4.vlaanderen.be/dar/svr/cijfers/exceltabellen/demografie/1_bevolking/1_gewesten/5_bevolking_naar_leeftijd_en_g eslacht_per_gewest.xls 1ste leerjaar A evolutie leerlingenaantal 60.000 59.000 58.000 57.000 56.000 55.000 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 1ste leerjaar B evolutie leerlingenaantal 9.700 9.200 8.700 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Samenvatting De evolutie van het leerlingenaantal in het eerste leerjaar A loopt gelijk met de evolutie van het aantal 12-jarigen in dezelfde periode. De evolutie van het leerlingenaantal in het eerste leerjaar B loopt quasi gelijk met de evolutie van het aantal 12-jarigen in dezelfde periode; er is enkel een zeer lichte stijging merkbaar van 2012 tot 2014 ondanks de daling van het aantal 12-jarigen in dezelfde periode. De daling van het leerlingenaantal in het eerste leerjaar A en B loopt parallel met de denataliteit. 10
3.2 Aantal leerlingen en onderwijsinstellingen in het tweede leerjaar West- 19% 2de leerjaar A inschrijvingen Antwerpen 27% West- 20% 2de leerjaar A onderwijsinstellingen Antwerpen 28% Vlaams- Brabant 15% Oost- 23% Limburg 13% Brussels Hoofdstedel ijk Gewest 3% Vlaams- Brabant 14% Oost- 21% Limburg 13% Brussels Hoofdstedel ijk Gewest 4% Tweede leerjaar A Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 201 15.149 75,37 203 14.649 72,16 203 14.915 73,47 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 31 1.920 62,34 32 1.986 62,06 32 2.079 64,97 Limburg 95 7.377 77,49 97 7.098 73,18 96 7.141 74,39 Oost- 151 12.656 83,81 153 12.569 82,15 153 12.272 80,21 Vlaams-Brabant 95 8.438 88,45 96 8.577 89,34 96 8.500 88,54 West- 144 10.441 71,81 144 9.625 66,84 144 9.940 69,03 Totaal 717 55.981 77,88 725 54.504 75,18 724 54.847 75,76 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 57.000 56.500 56.000 55.500 55.000 54.500 54.000 53.500 2de leerjaar A evolutie leerlingenaantal 53.000 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 11
13200 13000 12800 12600 12400 12200 12000 11800 11600 11400 11200 11000 Beroepsvoorbereidend leerjaar evolutie leerlingenaantal 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Samenvatting Het gemiddeld aantal leerlingen in het tweede leerjaar A gedurende de periode 2007-2012 bedraagt 55.981. In het laatste geanalyseerde schooljaar 2013-2014 volgden 54.847 leerlingen het tweede leerjaar A. Het leerlingenaantal daalt in het tweede leerjaar A en in het beroepsvoorbereidend leerjaar, behalve in het laatste geanalyseerde schooljaar. De daling in het tweede leerjaar A en in het beroepsvoorbereidend leerjaar loopt parallel met de denataliteit. 12
3.3 Aantal leerlingen en onderwijsinstellingen in de basisopties Vooraleer een analyse per basisoptie te geven, schetsen we een totaalbeeld van het leerlingenaantal in alle basisopties in. Eerst tonen we het gemiddeld percentage leerlingen per basisoptie en provincie. Het gaat om het gemiddelde van 5 schooljaren (2007-2008 tot en met 2011-2012) en om de cijfers voor de afzonderlijke schooljaren 2012-2013 en 2013-2014. Exemplarisch worden de cijfers van 2013-2014 grafisch weergegeven. Inschrijvingen per basisoptie en per provincie (gemiddelde over een periode van 5 jaar: 2007-2008 - 2011-2012) Antwerpen Brus. H.G. Limburg Oost- Vlaams-Brabant West- Totaal Moderne wet. 7.012 46,29% 1.048 54,58% 3.358 45,52% 5.906 46,67% 4.299 50,94% 4.207 40,29% 25.829 46,14% Latijn 2.525 16,67% 397 20,67% 1.356 18,38% 2.296 18,14% 1.823 21,60% 1.767 16,92% 10.163 18,15% Soc. en tech. vorm. 1.753 11,57% 57 2,97% 836 11,33% 980 7,74% 667 7,90% 1.248 11,95% 5.540 9,90% Handel 1.001 6,61% 134 6,99% 396 5,37% 1.075 8,50% 411 4,87% 784 7,51% 3.801 6,79% Mechanica-elektriciteit 720 4,75% 16 0,82% 514 6,97% 698 5,51% 286 3,39% 651 6,23% 2.884 5,15% Grieks-Latijn 600 3,96% 200 10,44% 178 2,41% 546 4,32% 309 3,66% 500 4,78% 2.333 4,17% Industriële wet. 383 2,53% 0 0,00% 328 4,45% 228 1,80% 255 3,02% 313 3,00% 1.508 2,69% Techniek-wetensch. 331 2,19% 7 0,34% 104 1,41% 225 1,78% 49 0,58% 186 1,78% 901 1,61% Bouw- en houttechn. 205 1,35% 0 0,00% 109 1,48% 204 1,61% 61 0,72% 276 2,65% 855 1,53% Artistieke vorming 242 1,59% 43 2,23% 51 0,69% 80 0,64% 76 0,90% 84 0,80% 575 1,03% Agro- en biotech. 102 0,68% 3 0,16% 64 0,87% 159 1,25% 129 1,53% 115 1,10% 572 1,02% Hotel-voeding 140 0,92% 10 0,51% 55 0,75% 45 0,35% 25 0,29% 160 1,53% 434 0,78% Creatie en vormgeving 64 0,43% 1 0,05% 5 0,07% 120 0,95% 0 0,00% 85 0,82% 277 0,49% Graf. comm. en media 27 0,18% 5 0,24% 11 0,15% 68 0,54% 30 0,35% 17 0,16% 157 0,28% Topsport 17 0,11% 0 0,00% 12 0,16% 26 0,21% 19 0,23% 18 0,18% 92 0,16% Maritieme techn.* 8 0,04% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 25 0,24% 33 0,06% Ballet 19 0,13% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 19 0,03% Textiel 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 7 0,06% 7 0,01% Totaal 15.149 1.920 7.377 12.656 8.438 10.441 55.981 100,0% * De basisoptie Maritieme vorming werd vanaf het schooljaar 2008-2009 vervangen door de basisoptie Maritieme technieken. De gegevens voor het schooljaar 2007-2008 voor de basisoptie Maritieme vorming worden opgenomen bij die voor Maritieme technieken. 13
Inschrijvingen per basisoptie en per provincie (2012-2013) Antwerpen Brus. H.G. Limburg Oost- Vlaams-Brabant West- Totaal Moderne wetenschappen 6.908 47,16% 1.155 58,16% 3.358 47,31% 6.025 47,94% 4.427 51,61% 3.884 40,35% 25.757 47,26% Latijn 2.573 17,56% 380 19,13% 1.325 18,67% 2.364 18,81% 1.981 23,10% 1.660 17,25% 10.283 18,87% Sociale en technische vorming 1.659 11,33% 71 3,58% 785 11,06% 941 7,49% 649 7,57% 1.140 11,84% 5.245 9,62% Handel 799 5,45% 111 5,59% 351 4,95% 964 7,67% 339 3,95% 704 7,31% 3.268 6,00% Mechanica-elektriciteit 673 4,59% 9 0,45% 419 5,90% 660 5,25% 251 2,93% 560 5,82% 2.572 4,72% Grieks-Latijn 576 3,93% 173 8,71% 188 2,65% 452 3,60% 283 3,30% 458 4,76% 2.130 3,91% Industriële wetenschappen 366 2,50% 0 0,00% 325 4,58% 220 1,75% 256 2,98% 307 3,19% 1.474 2,70% Techniek-wetenschappen 332 2,27% 7 0,35% 99 1,39% 188 1,50% 33 0,38% 180 1,87% 839 1,54% Bouw- en houttechnieken 165 1,13% 0 0,00% 73 1,03% 166 1,32% 43 0,50% 257 2,67% 704 1,29% Artistieke vorming 250 1,71% 63 3,17% 59 0,83% 119 0,95% 87 1,01% 93 0,97% 671 1,23% Agro- en biotechnieken 93 0,63% 3 0,15% 67 0,94% 160 1,27% 136 1,59% 110 1,14% 569 1,04% Hotel-voeding 136 0,93% 8 0,40% 36 0,51% 53 0,42% 33 0,38% 143 1,49% 409 0,75% Creatie en vormgeving 53 0,36% 2 0,10% 0 0,00% 145 1,15% 0 0,00% 73 0,76% 273 0,50% Grafische communicatie en media 36 0,25% 4 0,20% 12 0,17% 82 0,65% 37 0,43% 13 0,14% 184 0,34% Topsport 8 0,05% 0 0,00% 1 0,01% 30 0,24% 22 0,26% 16 0,17% 77 0,14% Maritieme technieken 7 0,05% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 20 0,21% 27 0,05% Ballet 15 0,10% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 15 0,03% Textiel 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 7 0,07% 7 0,01% Totaal 14.649 1.986 7.098 12.569 8.577 9.625 54.504 14
Inschrijvingen per basisoptie en per provincie (2013-2014) Antwerpen Brus. H.G. Limburg Oost- Vlaams-Brabant West- Totaal Moderne wetenschappen 7.154 47,97% 1.217 58,54% 3.308 46,32% 5.827 47,48% 4.355 51,24% 4.122 41,47% 25.983 47,37% Latijn 2.382 15,97% 411 19,77% 1.253 17,55% 2.392 19,49% 1.872 22,02% 1.667 16,77% 9.977 18,19% Sociale en technische vorming 1.828 12,26% 76 3,66% 825 11,55% 969 7,90% 713 8,39% 1.163 11,70% 5.574 10,16% Handel 773 5,18% 106 5,10% 357 5,00% 811 6,61% 326 3,84% 663 6,67% 3.036 5,54% Mechanica-elektriciteit 705 4,73% 14 0,67% 448 6,27% 672 5,48% 266 3,13% 581 5,85% 2.686 4,90% Grieks-Latijn 525 3,52% 175 8,42% 188 2,63% 458 3,73% 312 3,67% 472 4,75% 2.130 3,88% Industriële wetenschappen 431 2,89% 0 0,00% 348 4,87% 234 1,91% 264 3,11% 327 3,29% 1.604 2,92% Techniek-wetenschappen 372 2,49% 4 0,19% 139 1,95% 216 1,76% 46 0,54% 201 2,02% 978 1,78% Bouw- en houttechnieken 191 1,28% 0 0,00% 70 0,98% 170 1,39% 42 0,49% 251 2,53% 724 1,32% Artistieke vorming 237 1,59% 60 2,89% 59 0,83% 117 0,95% 78 0,92% 93 0,94% 644 1,17% Agro- en biotechnieken 109 0,73% 1 0,05% 92 1,29% 167 1,36% 132 1,55% 112 1,13% 613 1,12% Hotel-voeding 106 0,71% 9 0,43% 37 0,52% 35 0,29% 22 0,26% 142 1,43% 351 0,64% Creatie en vormgeving 39 0,26% 2 0,10% 0 0,00% 119 0,97% 0 0,00% 78 0,78% 238 0,43% Grafische communicatie en media 27 0,18% 4 0,19% 15 0,21% 56 0,46% 40 0,47% 18 0,18% 160 0,29% Topsport 12 0,08% 0 0,00% 2 0,03% 29 0,24% 32 0,38% 22 0,22% 97 0,18% Maritieme technieken 9 0,06% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 19 0,19% 28 0,05% Ballet 15 0,10% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 15 0,03% Textiel 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 9 0,09% 9 0,02% Totaal 14.915 2.079 7.141 12.272 8.500 100,00% 9.940 54.847 15
70,00% Percentage leerlingen per provincie en per basisoptie 2013-2014 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% Antwerpen Brussels Hoofdstedelijk Gewest Limburg Oost- Vlaams-Brabant West- 0,00% 16
De tabel toont per provincie en voor (incl. Brussels Hoofdstedelijk Gewest) en per basisoptie het absolute en het procentuele leerlingenaantal. Overal kiezen leerlingen het meest voor de basisoptie Moderne wetenschappen. Bijna 50% van de leerlingen in het tweede leerjaar A volgt deze basisoptie. Voor de basisoptie Latijn kiest bijna 20% van de leerlingen. Op de derde plaats komt steeds Sociale en technische vorming met ongeveer 10% van de leerlingen, gevolgd door Handel met ongeveer 7%, Mechanica-elektriciteit (ongeveer 5%) en Grieks-Latijn (ongeveer 4%). Deze 6 basisopties omvatten ongeveer 90% van alle leerlingen van het 2de leerjaar van de eerste graad. In dit rapport worden deze 6 basisopties aangeduid als de basisopties van cluster 1. Alle overige basisopties samen vormen de resterende 10% (cluster 2). De verhouding van de leerlingenaantallen per provincie loopt quasi gelijk. Er zijn slechts enkele uitzonderingen, vooral dan voor de minder bevolkte basisopties. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest valt op door de bijna afwezigheid van leerlingen in basisopties als Mechanica-elektriciteit (minder dan 1%) en Industriële wetenschappen (wordt niet aangeboden in BHG), maar ook door de lage leerlingenaantallen voor Sociale en technische vorming (minder dan 4%). 17
3.4 Aantal leerlingen en onderwijsinstellingen per basisoptie Onderstaande cijfers geven een beeld van de spreiding van de basisopties over de Vlaamse provincies en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De evolutie van de leerlingenaantallen (van 2007-2008 tot 2013-2014) wordt grafisch weergegeven voor elke basisoptie. Voor de basisopties van cluster 1 wordt ook de evolutie van het relatieve aandeel ten opzichte van de andere basisopties grafisch weergegeven. 3.4.1 Basisoptie Agro- en biotechnieken Agro- en biotechnieken inschrijvingen 2007-2012 West- 20% Antwerpen 18% Limburg 11% Vlaams- Brabant 23% Oost- 28% *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling Agro- en biotechnieken Instellingen Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 5 102 20,48 5 93 18,60 5 109 21,80 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1 3 3 1 3 3,00 1 1 1,00 Limburg 3 64 21,47 3 67 22,33 3 92 30,67 Oost- Vlaams- Brabant West- 5 159 31,72 5 160 32,00 5 167 33,40 4 129 32,3 4 136 34,00 4 132 33,00 6 115 20,5 5 110 22,00 5 112 22,40 Totaal 24 572 24,25 23 569 24,74 23 613 26,65 18
Agro- en biotechnieken evolutie leerlingenaantal 650 600 550 500 450 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 3.4.2 Basisoptie Artistieke vorming Artistieke vorming inschrijvingen 2007-2012 Vlaams- Brabant 13% West- 15% Antwerpen 42% Oost- 14% Limburg 9% BHG 7% Artistieke vorming Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 9 242 25,7 5 93 18,60 5 109 21,80 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 4 43 11,26 1 3 3,00 1 1 1,00 Limburg 4 51 13,32 3 67 22,33 3 92 30,67 Oost- 5 80 17,48 5 160 32,00 5 167 33,40 Vlaams-Brabant 4 76 19 4 136 34,00 4 132 33,00 West- 6 84 14 5 110 22,00 5 112 22,40 Totaal 32 575 18,21 23 569 24,74 23 613 26,65 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 19
Artistieke vorming evolutie leerlingenaantal 800 600 400 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 3.4.3 Basisoptie Ballet Ballet Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 1 19 19,4 1 15 15,00 1 15 15,00 Totaal 1 19 19,4 1 15 15,00 1 15 15,00 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 25 20 15 Ballet evolutie leerlingenaantal 10 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 De basisoptie Ballet wordt enkel in één instelling in de provincie Antwerpen aangeboden. 3.4.4 Basisoptie Bouw- en houttechnieken Bouw- en houttechnieken inschrijvingen 2007-2012 West- 32% Antwerpen 24% BHG 0% Vlaams- Brabant 7% Oost- 24% Limburg 13% 20
Bouw- en houttechniek en Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 10 205 20,06 10 165 16,50 10 191 19,10 Limburg 9 109 11,64 8 73 9,13 9 70 7,78 Inschrijvingen Oost- Vlaams- Brabant West- 13 204 16,16 11 166 15,09 11 170 15,45 5 61 12,63 4 43 10,75 5 42 8,40 15 276 18,18 16 257 16,06 16 251 15,69 Totaal 52 855 16,37 49 704 14,37 51 724 14,20 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 1.000 Bouw- en houttechnieken evolutie leerlingenaantal 800 600 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 3.4.5 Basisoptie Creatie en vormgeving Creatie en vormgeving inschrijvingen 2007-2012 West- 31% Antwerpen 23% Limburg 2% Oost- 44% 21
Creatie en vormgeving Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 5 64 12,38 5 53 10,60 4 39 9,75 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1 1 1,33 1 2 2,00 1 2 2,00 Limburg 1 5 5,4 0 0 0,00 0 0 0,00 Oost- 7 120 17,2 7 145 20,71 7 119 17,00 West- 6 85 14,72 6 73 12,17 6 78 13,00 Totaal 20 277 14,01 19 273 14,37 18 238 13,22 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 400 Creatie en vormgeving evolutie leerlingenaantal 300 200 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 3.4.6 Basisoptie Grafische communicatie en media Grafische communicatie en media inschrijvingen 2007-2012 West- 11% Antwerpen 17% Vlaams- Brabant 19% BHG 3% Limburg 7% Oost- 43% 22
Grafische communicatie en media Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Instellingen Antwerpen 3 27 9,13 3 36 12,00 3 27 9,00 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1 5 4,6 1 4 4,00 1 4 4,00 Limburg 2 11 5,6 2 12 6,00 2 15 7,50 Oost- 3 68 22,6 2 82 41,00 3 56 18,67 Vlaams-Brabant 1 30 29,8 1 37 37,00 1 40 40,00 Inschrijvingen West- 2 17 9,22 2 13 6,50 2 18 9,00 Totaal 12 157 13,34 11 184 16,73 12 160 13,33 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 200 150 100 50 Grafische communicatie en media evolutie leerlingenaantal 0 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Het leerlingenaantal in Grafische communicatie en media bepaalt slechts 0,28% van het totaal aantal leerlingen in het tweede leerjaar A. Concreet gaat dit over gemiddeld ongeveer 160 leerlingen die jaarlijks deze basisoptie volgen. Meer dan de helft van het totale leerlingenaantal in deze basisoptie loopt school in de provincies Oost- en Vlaams-Brabant. 23
3.4.7 Basisoptie Grieks-Latijn Grieks-Latijn inschrijvingen 2007-2012 West- 21% Antwerpen 26% Vlaams- Brabant 13% BHG 9% Oost- 23% Limburg 8% Grieks-Latijn Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 40 600 14,92 40 576 14,40 36 525 14,58 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 9 200 22,77 8 173 21,63 8 175 21,88 Limburg 16 178 11,41 15 188 12,53 14 188 13,43 Inschrijvingen Oost- Vlaams- Brabant West- 33 546 16,46 33 452 13,70 32 458 14,31 20 309 15,61 20 283 14,15 19 312 16,42 34 500 14,61 34 458 13,47 35 472 13,49 Totaal 152 2.333 15,37 150 2.130 14,20 144 2.130 14,79 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 2.500 2.400 2.300 2.200 2.100 Grieks-Latijn evolutie leerlingenaantal 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 4,5% Grieks-Latijn evolutie proportioneel aandeel 4,0% 3,5% 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 24
3.4.8 Basisoptie Handel Handel inschrijvingen 2007-2012 West- 21% Antwerpen 26% Vlaams- Brabant 11% BHG 4% Oost- 28% Limburg 10% Handel Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 61 1.001 16,34 59 799 13,54 58 773 13,33 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 10 134 13,98 8 111 13,88 8 106 13,25 Limburg 35 396 11,44 33 351 10,64 34 357 10,50 Inschrijvingen Oost- Vlaams- Brabant West- 60 1.075 17,92 58 964 16,62 55 811 14,75 32 411 12,69 28 339 12,11 26 326 12,54 47 784 16,75 44 704 16,00 45 663 14,73 Totaal 245 3.801 15,54 230 3.268 14,21 226 3.036 13,43 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 4.500 4.000 3.500 Handel evolutie leerlingenaantal 3.000 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Handel evolutie proportioneel aandeel 10,0% 5,0% 0,0% 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 25
Het leerlingenaantal in de basisoptie Handel is stelselmatig gedaald vanaf het schooljaar 2007-2008 tot 2013-2014. Ook proportioneel daalt het aantal leerlingen in deze basisoptie over dezelfde periode. 3.4.9 Basisoptie Hotel-voeding Hotel-voeding inschrijvingen 2007-2012 West- 37% Antwerpen 32% Vlaams- Brabant 6% Oost- 10% Limburg 13% BHG 2% Hotel-voeding Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 7 140 19,97 7 136 19,43 7 106 15,14 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1 10 9,8 1 8 8,00 1 9 9,00 Limburg 2 55 27,5 2 36 18,00 2 37 18,50 Inschrijvingen Oost- Vlaams- Brabant West- 4 45 11,2 4 53 13,25 4 35 8,75 2 25 12,3 3 33 11,00 3 22 7,33 5 160 29,67 5 143 28,60 6 142 23,67 Totaal 21 434 20,29 22 409 18,59 23 351 15,26 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 500 450 400 350 Hotel-voeding evolutie leerlingenaantal 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 1,0% Hotel-voeding evolutie proportioneel aandeel 0,5% 0,0% 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 26
3.4.10 Basisoptie Industriële wetenschappen Industriële wetenschappen inschrijvingen 2007-2012 West- 21% Antwerpen 25% Vlaams- Brabant 17% Limburg 22% Oost- 15% Industriële wetenschappen Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Instellingen Inschrijvingen Instellingen Inschrijvingen Antwerpen 28 383 13,87 27 366 13,56 26 431 16,58 Limburg 25 328 13,02 25 325 13,00 25 348 13,92 Oost- 16 228 14,44 16 220 13,75 16 234 14,63 Vlaams-Brabant 14 255 18,76 14 256 18,29 14 264 18,86 West- 20 313 15,5 20 307 15,35 18 327 18,17 Totaal 102 1.508 14,72 102 1.474 14,45 99 1.604 16,20 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per instelling 1700 1600 1500 Industriële wetenschappen evolutie leerlingenaantal 1400 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 3.4.11 Basisoptie Latijn Latijn inschrijvingen 2007-2012 West- 17% Antwerpen 25% Vlaams- Brabant 18% Oost- 23% Limburg 13% Brussels Hoofdstedelij k Gewest 4% 27
Latijn Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 106 2.525 23,91 107 2.573 24,05 105 2.382 22,69 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 18 397 22,55 18 380 21,11 17 411 24,18 Limburg 60 1.356 22,67 60 1.325 22,08 58 1.253 21,60 Inschrijvingen Oost- Vlaams- Brabant West- 87 2.296 26,39 89 2.364 26,56 89 2.392 26,88 60 1.823 30,28 62 1.981 31,95 62 1.872 30,19 81 1.767 21,86 80 1.660 20,75 76 1.667 21,93 Totaal 411 10.163 24,73 416 10.283 24,72 407 9.977 24,51 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 10400 10200 10000 9800 9600 Latijn evolutie leerlingenaantal 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 19,0% Latijn evolutie proportioneel aandeel 18,0% 17,0% 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Het leerlingenaantal voor de basisoptie Latijn schommelt sinds 2009-2010 rond de 10.000. Procentueel vertegenwoordigt de basisoptie Latijn ongeveer 18% van het totaal aantal leerlingen in het tweede leerjaar A. 3.4.12 Basisoptie Maritieme technieken Maritieme technieken inschrijvingen 2007-2012 Antwerpen 20% West- 80% 28
Maritieme technieken Gemiddelde 2007-2012** 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 1 8 8,2 1 7 7,00 1 9 9,00 Inschrijvingen West- 2 25 12,4 2 20 10,00 2 19 9,50 Totaal 3 33 11 3 27 9,00 3 28 9,33 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling ** De basisoptie Maritieme vorming werd vanaf het schooljaar 2008-2009 vervangen door de basisoptie Maritieme technieken. De gegevens voor het schooljaar 2007-2008 voor de basisoptie Maritieme vorming worden opgenomen bij die voor Maritieme technieken. 60 40 20 Maritieme technieken evolutie leerlingenaantal 0 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Deze basisoptie wordt slechts in twee provincies ingericht, namelijk in Antwerpen en West-. Het gemiddeld aantal leerlingen per onderwijsinstelling schommelt rond de 10 leerlingen. 3.4.13 Basisoptie Mechanica-elektriciteit Mechanica-elektriciteit inschrijvingen 2007-2012 West- 23% Antwerpen 25% Vlaams- Brabant 10% Oost- 24% Limburg 18% 29
Mechanica-elektriciteit Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Instellingen Inschrijvingen Gemid - delde* Inschrijvingen Gemid - delde* Antwerpen 36 720 19,88 32 673 21,03 33 705 21,36 Brussels Gewest Hoofdstedelijk 2 16 8,78 1 9 9,00 2 14 7,00 Limburg 33 514 15,68 31 419 13,52 26 448 17,23 Oost- 36 698 19,38 36 660 18,33 36 672 18,67 Vlaams-Brabant 19 286 14,91 18 251 13,94 18 266 14,78 West- 41 651 15,87 35 560 16,00 39 581 14,90 Totaal 167 2.884 17,27 153 2.572 16,81 154 2.686 17,44 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 4000 3000 2000 1000 Mechanica-elektriciteit evolutie leerlingenaantal 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 6,0% Mechanica-elektriciteit evolutie proportioneel aandeel 5,0% 4,0% 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Na een daling van het leerlingenaantal (zowel in absolute als in relatieve aantallen) vanaf het schooljaar 2007-2008 tot 2010-2011 blijft het leerlingenaantal tot 2013-2014 stabiel. 3.4.14 Basisoptie Moderne wetenschappen Moderne wetenschappen inschrijvingen 2007-2012 West- 16% Antwerpen 27% Vlaams- Brabant 17% BHG 4% Oost- 23% Limburg 13% 30
Moderne wetenschappen Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Instellingen Inschrijvingen Instellingen Antwerpen 139 7.012 50,52 138 6.908 50,06 138 7.154 51,84 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 23 1.048 46,36 23 1.155 50,22 23 1.217 52,91 Limburg 72 3.358 46,38 74 3.358 45,38 74 3.308 44,70 Oost- 102 5.906 57,67 103 6.025 58,50 103 5.827 56,57 Vlaams-Brabant 74 4.299 58,09 74 4.427 59,82 75 4.355 58,07 Inschrijvingen West- 97 4.207 43,46 96 3.884 40,46 94 4.122 43,85 Totaal 507 25.829 50,94 508 25.757 50,70 507 25.983 51,25 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 26200 26000 25800 25600 Moderne wetenschappen evolutie leerlingenaantal 25400 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Moderne wetenschappen evolutie proportioneel aandeel 48,0% 47,0% 46,0% 45,0% 44,0% 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Bijna de helft van de leerlingen van het tweede leerjaar A volgt de basisoptie Moderne wetenschappen. Het aandeel (een indicatie van de populariteit bij de leerlingen) is gestegen doorheen de geanalyseerde periode. 3.4.15 Basisoptie Sociale en technische vorming Sociale en technische vorming inschrijvingen 2007-2012 West- 22% Antwerpen 32% Vlaams- Brabant 12% BHG 1% 31 Oost- 18% Limburg 15%
Sociale en technische vorming Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 62 1.753 28,45 60 1.659 27,65 60 1.828 30,47 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 5 57 11,4 5 71 14,20 4 76 19,00 Limburg 39 836 21,44 40 785 19,63 39 825 21,15 Oost- 40 980 24,62 39 941 24,13 39 969 24,85 Vlaams-Brabant 23 667 28,75 24 649 27,04 24 713 29,71 Inschrijvingen West- 51 1.248 24,46 52 1.140 21,92 53 1.163 21,94 Totaal 220 5.540 25,23 220 5.245 23,84 219 5.574 25,45 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling Sociale en technische vorming evolutie leerlingenaantal 5800 5600 5400 5200 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Sociale en technische vorming evolutie proportioneel aandeel 10,2% 9,7% 9,2% 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Na de basisopties Moderne wetenschappen en Latijn is deze basisoptie de meest bevolkte in. Zowat 10% van de leerlingen in het tweede leerjaar A volgt deze basisoptie. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vormt hierop een uitzondering met minder dan 4% van de leerlingen in deze basisoptie. 3.4.16 Basisoptie Techniek-wetenschappen Techniek-wetenschappen inschrijvingen 2007-2012 West- 21% Antwerpen 37% Vlaams- Brabant 5% Oost- 25% Limburg 11% BHG 1% 32
Techniekwetenschappen Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Inschrijvingen Antwerpen 15 331 21,52 15 332 22,13 16 372 23,25 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1 7 6,6 1 7 7,00 1 4 4,00 Limburg 7 104 14,83 7 99 14,14 7 139 19,86 Oost- 14 225 16,06 14 188 13,43 14 216 15,43 Vlaams-Brabant 3 49 15,19 3 33 11,00 3 46 15,33 West- 15 186 12,05 15 180 12,00 15 201 13,40 Totaal 56 901 16,09 55 839 15,25 56 978 17,46 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 1000 Techniek-wetenschappen evolutie leerlingenaantal 900 800 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 3.4.17 Basisoptie Textiel Textiel Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Instellingen Inschrijvingen Inschrijvingen West- 2 7 4,13 1 7 7,00 1 9 9,00 Totaal 2 7 4,13 1 7 7,00 1 9 9,00 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling Textiel evolutie leerlingenaantal 15 10 5 0 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 Deze basisoptie wordt enkel ingericht in de provincie West- door momenteel 1 onderwijsinstelling. 33
3.4.18 Basisoptie Topsport Topsport inschrijvingen 2007-2012 West- 20% Antwerpen 18% Limburg 13% Vlaams- Brabant 21% Oost- 28% Topsport Gemiddelde 2007-2012 2012-2013 2013-2014 Inschrijvingen Inschrijvingen Instellingen Antwerpen 1 17 16,8 1 8 8,00 1 12 12,00 Limburg 1 12 11,6 1 1 1,00 1 2 2,00 Oost- 1 26 26 1 30 30,00 1 29 29,00 Vlaams-Brabant 1 19 19 1 22 22,00 1 32 32,00 Inschrijvingen West- 1 18 18,4 1 16 16,00 1 22 22,00 Totaal 5 92 18,36 5 77 15,40 5 97 19,40 *Gemiddeld aantal inschrijvingen per onderwijsinstelling 150 Topsport evolutie leerlingenaantal 100 50 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 34
Gekozen basisopties per provincie In onderstaande tabel zijn de meest bevolkte basisopties per provincie opgesomd (in dalende volgorde van leerlingenaantal). Elke cluster per provincie omvat ten minste 90% van de leerlingen. Deze tabel is gebaseerd op de cijfers van het schooljaar 2013-2014. Antwerpen BHG Limburg Oost- - Moderne - Moderne wet. - Moderne wet. - Moderne wet. wet. - Latijn - Latijn - Latijn - Latijn - Grieks-Latijn - STV - STV - STV - Handel - M-E - Handel - Handel - Handel - M-E - M-E - IW - Grieks-Latijn - Grieks-Latijn Vlaams- Brabant - Moderne wet. - Latijn - STV - Handel - Grieks-Latijn - M-E West- - Moderne wet. - Latijn - STV vorming - Handel - M-E - Grieks-Latijn - IW IW = Industriële wetenschappen M-E = Mechanica-elektriciteit STV = Sociale en technische vorming Samenvatting Ruwweg 90% van de leerlingen van het tweede leerjaar van de eerste graad kiest voor één van de volgende basisopties (in dalende volgorde): Moderne wetenschappen Latijn Sociale en technische vorming Handel Mechanica-elektriciteit Grieks-Latijn Deze cijfers verschillen nauwelijks voor de 5 Vlaamse provincies; het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wijkt licht af omdat Sociale en technische vorming en Mechanica-elektriciteit relatief minder bevolkt zijn, vergeleken met de rest van. De overige 12 onderzochte basisopties vertegenwoordigen samen slechts 10% van de leerlingen in het tweede leerjaar van de tweede graad. De verdeling over de verschillende basisopties blijft vrij stabiel in de onderzochte periode 2007-2008 tot 2013-2014. Moderne wetenschappen, de meest bevolkte basisoptie, heeft gedurende de 7 geanalyseerde schooljaren nog aan populariteit gewonnen. 35
4 Herkomst van de leerlingen In onderstaande tabellen wordt per schooljaar (2007-2008 tot 2013-2014) aangegeven hoeveel leerlingen overgingen vanuit het vorige leerjaar ( instromers ). Daarnaast zijn er de categorieën zittenblijvers, OKAN en overige. OKAN zijn leerlingen die het jaar voordien in een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers zaten. In de categorie overige zitten leerlingen van wie de herkomst onbekend is en leerlingen die het jaar voordien: in een systeem met hoofdstructuur zonder leerjaren (methodescholen) in het buitengewoon onderwijs zaten (BuSo OV1, 2 of 3) zaten De grafieken geven een overzicht van het gemiddeld aandeel van elke categorie voor 7 opeenvolgende schooljaren (vanaf 2007-2008 tot 2013-2014). 4.1 Eerste leerjaar A Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 56.492 95,19% 2.073 3,49% 103 0,17% 686 1,16% 59.349 2008-2009 56.380 95,54% 1.969 3,34% 91 0,15% 578 0,98% 59.015 2009-2010 56.389 95,45% 2.082 3,52% 123 0,21% 488 0,83% 59.080 2010-2011 55.424 95,61% 1.911 3,30% 130 0,22% 506 0,87% 57.966 2011-2012 54.946 95,94% 1.686 2,94% 140 0,24% 500 0,87% 57.270 2012-2013 55.387 95,96% 1.658 2,87% 151 0,26% 524 0,91% 57.720 2013-2014 54.633 96,00% 1.579 2,77% 142 0,25% 553 0,97% 56.907 4.2 Tweede leerjaar A Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 54.139 95,63% 2.252 3,98% 52 0,09% 168 0,30% 56.611 2008-2009 53.869 96,13% 1.958 3,49% 55 0,10% 158 0,28% 56.040 2009-2010 53.656 96,03% 1.992 3,57% 65 0,12% 161 0,29% 55.874 2010-2011 54.020 96,45% 1.759 3,14% 87 0,16% 145 0,26% 56.011 2011-2012 53.284 96,24% 1.765 3,19% 131 0,24% 189 0,34% 55.367 2012-2013 52.822 96,91% 1.406 2,58% 144 0,26% 132 0,24% 54.504 2013-2014 53.264 97,11% 1.254 2,29% 145 0,26% 184 0,34% 54.847 4.3 Agro- en biotechnieken Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 533 94,17% 32 5,65% 0 0,00% 1 0,18% 566 2008-2009 502 93,66% 33 6,16% 0 0,00% 1 0,19% 536 2009-2010 537 95,89% 22 3,93% 0 0,00% 1 0,18% 560 2010-2011 561 94,92% 28 4,74% 0 0,00% 1 0,17% 590 2011-2012 572 93,92% 36 5,91% 0 0,00% 1 0,16% 609 2012-2013 546 95,96% 22 3,87% 0 0,00% 1 0,18% 569 2013-2014 582 94,94% 30 4,89% 0 0,00% 1 0,16% 613 36
4.4 Artistieke vorming Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 483 87,03% 70 12,61% 0 0,00% 2 0,36% 555 2008-2009 483 88,46% 62 11,36% 0 0,00% 1 0,18% 546 2009-2010 478 86,75% 70 12,70% 0 0,00% 3 0,54% 551 2010-2011 507 89,42% 56 9,88% 0 0,00% 4 0,71% 567 2011-2012 569 86,47% 80 12,16% 2 0,30% 9 1,06% 658 2012-2013 598 89,12% 63 9,39% 5 0,75% 5 0,75% 671 2013-2014 592 91,93% 41 6,37% 4 0,62% 7 1,09% 644 4.5 Ballet Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 21 100,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 21 2008-2009 20 100,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 20 2009-2010 21 91,30% 0 0,00% 0 0,00% 2 8,70% 23 2010-2011 15 100,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 15 2011-2012 17 94,44% 1 5,56% 0 0,00% 0 0,00% 18 2012-2013 15 100,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 15 201232014 13 86,67% 0 0,00% 0 0,00% 2 13,33% 15 4.6 Bouw- en houttechnieken Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 872 94,47% 50 5,42% 0 0,00% 1 0,11% 923 2008-2009 869 96,88% 25 2,79% 0 0,00% 3 0,33% 897 2009-2010 844 96,24% 30 3,42% 0 0,00% 3 0,34% 877 2010-2011 786 95,97% 33 4,03% 0 0,00% 0,00% 819 2011-2012 731 96,57% 25 3,30% 0 0,00% 1 0,13% 757 2012-2013 686 97,44% 16 2,27% 1 0,14% 1 0,14% 704 2013-2014 705 97,38% 17 2,35% 0 0,00% 2 0,28% 724 4.7 Creatie en vormgeving Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 258 93,14% 19 6,86% 0 0,00% 0 0,00% 277 2008-2009 238 91,89% 20 7,72% 0 0,00% 1 0,39% 259 2009-2010 276 92,31% 19 6,35% 0 0,00% 4 1,34% 299 2010-2011 274 94,16% 16 5,50% 1 0,34 0 0,00% 291 2011-2012 235 91,44% 18 7,00% 2 0,78% 2 0,78% 257 2012-2013 266 97,44% 4 1,47% 2 0,73% 1 0,37% 273 2013-2014 220 92,44% 18 7,56% 0 0,00% 0 0,00% 238 37
4.8 Grafische communicatie en media Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 129 82,17% 27 17,20% 0 0,00% 1 0,64% 157 2008-2009 119 79,87% 26 17,45% 3 2,01% 1 0,67% 149 2009-2010 121 84,03% 22 15,28% 0 0,00% 1 0,69% 144 2010-2011 163 90,06% 16 8,84% 0 0,00% 2 1,10% 181 2011-2012 130 83,33% 25 16,03% 1 0,64% 0 0,00% 156 2012-2013 158 85,87% 26 14,13% 0 0,00% 0 0,00% 184 2013-2014 138 86,25% 21 13,13% 1 0,63% 0 0,00% 160 4.9 Grieks-Latijn Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 2.335 99,62% 8 0,34% 0 0,00% 1 0,04% 2.344 2008-2009 2.408 99,67% 3 0,12% 0 0,00% 5 0,21% 2.416 2009-2010 2.240 99,69% 4 0,18% 0 0,00% 3 0,13% 2.247 2010-2011 2.346 99,87% 1 0,04% 0 0,00% 2 0,09% 2.349 2011-2012 2.303 99,74% 3 0,13% 0 0,00% 3 0,13% 2.309 2012-2013 2.125 99,77% 3 0,14% 0 0,00% 2 0,09% 2.130 2013-2014 2.125 99,77% 1 0,05% 0 0,00% 4 0,19% 2.130 4.10 Handel Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 3.624 87,94% 456 11,07% 13 0,32% 28 0,68% 4.121 2008-2009 3.543 89,51% 372 9,40% 13 0,33% 30 0,76% 3.958 2009-2010 3.431 89,35% 381 9,92% 5 0,13% 23 0,60% 3.840 2010-2011 3.260 90,13% 326 9,01% 16 0,44% 15 0,41% 3.617 2011-2012 3.114 89,74% 307 8,85% 22 0,63% 27 0,78% 3.470 2012-2013 2.983 91,28% 241 7,37% 25 0,76% 19 0,58% 3.268 2013-2014 2.768 91,17% 208 6,85% 36 1,19% 24 0,79% 3.036 4.11 Hotel-voeding Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 381 91,37% 35 8,39% 0 0,00% 1 0,24% 417 2008-2009 365 92,88% 26 6,62% 1 0,25% 1 0,25% 393 2009-2010 410 92,55% 29 6,55% 0 0,00% 4 0,90% 443 2010-2011 414 91,39% 37 8,17% 0 0,00% 2 0,44% 453 2011-2012 432 92,90% 30 6,45% 0 0,00% 3 0,65% 465 2012-2013 393 96,09% 15 3,67% 0 0,00% 1 0,24% 409 2013-2014 330 94,02% 17 4,84% 1 0,28% 3 0,85% 351 38
4.12 Industriële wetenschappen Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 1.487 96,68% 46 2,99% 1 0,07% 4 0,26% 1.538 2008-2009 1.527 97,63% 35 2,24% 1 0,06% 1 0,06% 1.564 2009-2010 1.463 97,40% 31 2,06% 3 0,20% 5 0,33% 1.502 2010-2011 1.438 97,69% 30 2,04% 2 0,14% 2 0,14% 1.472 2011-2012 1.419 97,06% 38 2,60% 3 0,21% 2 0,14% 1.462 2012-2013 1.448 98,24% 17 1,15% 5 0,34% 4 0,27% 1.474 2013-2014 1.569 97,82% 28 1,75% 3 0,19% 4 0,25% 1.604 4.13 Latijn Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 10.182 99,54% 33 0,32% 2 0,02% 12 0,12% 10.229 2008-2009 9.911 99,77% 13 0,13% 0 0,00% 10 0,10% 9.934 2009-2010 10.185 99,66% 18 0,18% 1 0,01% 16 0,16% 10.220 2010-2011 10.217 99,65% 25 0,24% 1 0,01% 10 0,10% 10.253 2011-2012 10.149 99,71% 15 0,15% 2 0,02% 13 0,13% 10.179 2012-2013 10.258 99,76% 19 0,18% 0 0,00% 6 0,06% 10.283 2013-2014 9.954 99,77% 10 0,10% 0 0,00% 13 0,13% 9.977 4.14 Maritieme technieken Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008* 18 64,29% 10 35,71% 0 0,00% 0 0,00% 28 2008-2009 24 92,31% 2 7,69% 0 0,00% 0 0,00% 26 2009-2010 29 90,63% 3 9,38% 0 0,00% 0 0,00% 32 2010-2011 34 85,00% 6 15,00% 0 0,00% 0 0,00% 40 2011-2012 33 33 6 15,38% 0 0,00% 0 0,00% 39 2012-2013 24 84,62% 3 11,11% 0 0,00% 0 0,00% 27 2013-2014 25 89,29% 3 10,71% 0 0,00% 0 0,00% 28 * De basisoptie Maritieme vorming werd vanaf het schooljaar 2008-2009 vervangen door de basisoptie Maritieme technieken. De gegevens voor het schooljaar 2007-2008 voor de basisoptie Maritieme vorming worden opgenomen bij die voor Maritieme technieken. 4.15 Mechanica-elektriciteit Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 3.014 92,43% 233 7,15% 0 0,00% 14 0,43% 3.261 2008-2009 2.893 93,99% 178 5,78% 1 0,03% 6 0,19% 3.078 2009-2010 2.723 93,54% 177 6,08% 3 0,10% 8 0,27% 2.911 2010-2011 2.419 93,94% 145 5,63% 2 0,08% 9 0,35% 2.575 2011-2012 2.445 94,15% 142 5,47% 5 0,19% 5 0,19% 2.597 2012-2013 2.442 94,95% 115 4,47% 5 0,19% 10 0,39% 2.572 2013-2014 2.565 95,50% 112 4,17% 2 0,07% 7 0,26% 2.686 39
4.16 Moderne wetenschappen Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 24.841 96,21% 858 3,32% 31 0,12% 90 0,35% 25.820 2008-2009 24.778 96,47% 794 3,09% 27 0,11% 86 0,33% 25.685 2009-2010 24.786 96,53% 766 2,98% 49 0,19% 76 0,30% 25.677 2010-2011 25.225 96,78% 697 2,67% 59 0,23% 83 0,32% 26.064 2011-2012 25.027 96,63% 685 2,64% 82 0,32% 105 0,41% 25.899 2012-2013 25.050 97,26% 546 2,12% 89 0,35% 72 0,28% 25.757 2013-2014 25.322 97,46% 481 1,85% 85 0,33% 95 0,37% 25.983 4.17 Sociale en technische vorming Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 5.009 93,31% 345 6,43% 4 0,07% 10 0,19% 5.368 2008-2009 5.190 93,73% 330 5,96% 8 0,14% 9 0,16% 5.537 2009-2010 5.178 92,80% 389 6,97% 4 0,07% 9 0,16% 5.580 2010-2011 5.305 94,23% 308 5,47% 6 0,11% 11 0,20% 5.630 2011-2012 5.238 93,75% 324 5,80% 9 0,16% 16 0,29% 5.587 2012-2013 4.941 94,20% 286 5,45% 9 0,17% 9 0,17% 5.245 2013-2014 5.295 94,99% 247 4,43% 12 0,22% 20 0,36% 5.574 4.18 Techniek-wetenschappen Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 880 96,70% 28 3,08% 1 0,11% 1 0,11% 910 2008-2009 921 96,14% 35 3,65% 1 0,10% 1 0,10% 958 2009-2010 820 96,58% 27 3,18% 0 0,00% 2 0,24% 849 2010-2011 929 96,27% 33 3,42% 0 0,00% 3 0,31% 965 2011-2012 791 96,23% 27 3,28% 3 0,36% 1 0,12% 822 2012-2013 806 96,07% 29 3,46% 3 0,36% 1 0,12% 839 2013-2014 958 97,96% 18 1,84% 1 0,10% 1 0,10% 978 4.19 Textiel Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 9 90,00% 1 10,00% 0 0,00% 0 0,00% 10 2008-2009 6 85,71% 1 14,29% 0 0,00% 0 0,00% 7 2009-2010 7 100,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 7 2010-2011 6 100,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 6 2011-2012 1 33,33% 2 66,67% 0 0,00% 0 0,00% 3 2012-2013 7 100,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 7 2013-2014 9 100,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 9 40
4.20 Topsport Instromers Zittenblijvers OKAN Overige Totaal 2007-2008 63 95,45% 1 1,52% 0 0,00% 2 3,03% 66 2008-2009 72 93,51% 3 3,90% 0 0,00% 2 2,60% 77 2009-2010 107 95,54% 4 3,57% 0 0,00% 1 0,89% 112 2010-2011 121 97,58% 2 1,61% 0 0,00% 1 0,81% 124 2011-2012 78 97,50% 1 1,25% 0 0,00% 1 1,25% 80 2012-2013 76 98,70% 1 1,30% 0 0,00% 0 0,00% 77 2013-2014 94 96,91% 2 2,06% 0 0,00% 1 1,03% 97 Samenvatting Voor (incl. het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) bedraagt het percentage zittenblijvers gemiddeld minder dan 4% in de eerste graad. Het percentage zittenblijvers verschilt niet voor het eerste en het tweede leerjaar van de eerste graad. Vanaf het schooljaar 2009-2010 is er jaarlijks een (lichte) relatieve daling van het percentage zittenblijvers. In de basisoptie Artistieke vorming was tot aan het schooljaar 2013-2014 het gemiddeld percentage zittenblijvers hoger dan 10%; in 2013-2014 daalde dit tot 6,4%. In de basisopties Latijn en Grieks-Latijn bedraagt het percentage zittenblijvers minder dan 1%. 41
5 Attestering van de leerlingen Dit hoofdstuk biedt een overzicht van het aantal leerlingen dat op het einde van een schooljaar een A-, B- of C-attest behaalde. De behaalde attesten worden in kaart gebracht voor het eerste en het tweede leerjaar A en voor elke basisoptie. De data geven het gemiddelde voor de periode van het schooljaar 2008-2009 tot en met het schooljaar 2011-2012 en de afzonderlijke schooljaren 2012-2013 en 2013-2014. In de categorie Onbekend worden leerlingen opgenomen van wie niet bekend is of zij een attest hebben behaald. 5.1 Eerste leerjaar A 1ste leerjaar A A-attest B-attest C-attest Onbekend Totaal 2007-2012 52.061 88,94% 5.138 8,78% 1.276 2,18% 61 0,10% 58.536 2012-2013 52.045 90,17% 4.665 8,08% 911 1,58% 99 0,17% 57.720 2013-2014 51.288 90,31% 4.489 7,90% 962 1,69% 54 0,10% 56.793 5.2 Tweede leerjaar A 2de leerjaar A A-attest B-attest C-attest Onbekend Totaal 2007-2012 46.788 83,58% 8.130 14,52% 1.009 1,80% 55 0,10% 55.981 2012-2013 46.746 85,77% 6.943 12,74% 762 1,40% 53 0,10% 54.504 2013-2014 47.234 86,12% 6.767 12,34% 742 1,35% 104 0,19% 54.847 5.3 Agro- en biotechnieken Agro- en biotechnieken A-attest B-attest C-attest Onbekend Totaal 2007-2012 451 78,72% 106 18,55% 15 2,55% 1 0,17% 572 2012-2013 465 81,72% 83 14,59% 20 3,49% 1 0,18% 569 2013-2014 521 84,99% 77 12,56% 13 2,27% 2 0,33% 613 5.4 Artistieke vorming Artistieke vorming A-attest B-attest C-attest Onbekend Totaal 2007-2012 421 73,17% 129 22,41% 24 4,24% 1 0,17% 575 2012-2013 544 80,95% 110 16,37% 18 2,68% 0 0,00% 672* 2013-2014 491 76,24% 114 17,70% 37 5,75% 2 0,31% 644 * Door een technisch probleem met de databank is het aantal uitgereikte attesten groter dan het aantal leerlingen (dit verschil betreft 1 leerling) 5.5 Ballet Ballet A-attest B-attest C-attest Onbekend Totaal 2007-2012 16 82,47% 3 14,43% 0 0,00% 1 3,09% 19 2012-2013 10 66,67% 5 33,33% 0 0,00% 0 0,00% 15 2013-2014 14 93,33% 1 6,67% 0 0,00% 0 0,00% 15 42