Raadsvergadering : 22 januari 2013 Commissie : Bestuur Onderwerp : Werkgeverschap griffie I Agendapunt : Collegevergadering : Niet van toepassing Agendapunt : Portefeuillehouder : Niet van toepassing Meer informatie bij : Mevrouw A. van Dijk De heer J.A. Bannink De heer W. Kok Telefoon : 0545-250 566 0545-250 800 0545-250 612 Te nemen besluit: 1. aan de werkgeverscommissie de bevoegdheden delegeren a) die rechtstreeks voortvloeien uit de Ambtenarenwet, de op deze wet gebaseerde en door de raad vastgestelde rechtspositionele voorschriften en de artikelen 107 tot en met 107e Gemeentewet, met uitzondering van de bevoegdheden als bedoeld in artikel 107, 107a, tweede lid, 107d, eerste lid en 107 e, eerste lid van de Gemeentewet en; b) tot het vaststellen en wijzigen van de arbeidsvoorwaarden voor zover deze de arbeidsvoorwaarden van de griffier en/of ander griffiepersoneel betreft; 2. mede als gevolg van de noodzakelijke intrekking van de delegatie van een deel van de werkgeversbevoegdheden ten aanzien van de griffier en de medewerkers van de griffie aan het college van burgemeester en wethouders een nieuw/gewijzigd delegatiebesluit vast te stellen. Besluit 1 wordt als onderdeel toegevoegd aan delegatiebesluit. Waarom dit voorstel? Dit voorstel regelt de formalisering van de uitoefening van de werkgeverstaken door de gemeenteraad en de rechtspositie van de griffier en de griffiemedewerkers. De raad is de werkgever van de griffier en de griffiemedewerkers en het college van alle overige ambtenaren. De aard van de bevoegdheid van het werkgeverschap van de gemeenteraad verzet zich tegen het delegeren of mandateren van de bevoegdheden aan een ander bestuursorgaan. Het advies van de VNG is dan ook om het delegatiebesluit naar het college, dat zij in 2002 adviseerden, in te trekken. Via dit raadsvoorstel wordt uw raad voorgesteld om de (rechts)positie van de griffie(r) formeel-juridisch goed te regelen. Dit gebeurt door dit delegatiebesluit en door de vaststelling van de arbeidsvoorwaarden van de griffier en het personeel van de griffie, de instelling en aanwijzing van een werkgeverscommissie en het vaststellen van de werkwijze en de bevoegdheden van de werkgeverscommissie (zie het hierna volgende besluit). Daarnaast is gebleken dat er enkele zaken in het delegatiestatuut door de tijd/gewijzigde wetgeving en gewijzigde inzichten gewijzigd moeten worden (ten voordele van uw raad). Met andere woorden een aantal bevoegdheden die eerst door de raad aan het college waren gedelegeerd (op grond van de Mediawet en de Wet op de lijkbezorging) komen nu weer terug bij uw raad en enkele andere zaken vervallen omdat de wetgeving of omstandigheden inmiddels gewijzigd zijn. Zo is er een nieuw Treasurystatuut, gaan we geen overeenkomsten meer aan met het Waarborgfonds, is de Wet agrarisch grondverkeer gewijzigd en geldt datzelfde voor de regelgeving rond brandveiligheid. Wat is het effect? Bevoegdheden in het kader van het werkgeverschap van de griffie, zoals het benoemen, schorsen als disciplinaire maatregel en ontslaan van de griffier, het vaststellen van de
instructie van de griffier, het regelen van de vervanging van de griffier en de vaststelling en wijziging van de organisatie van de griffie bij de raad blijven. Omdat deze bevoegdheden zich verzetten tegen overdracht. De overige werkgeversbevoegdheden, die rechtstreeks voortvloeien uit de Ambtenarenwet, de op deze wet gebaseerde en door de raad vastgestelde rechtspositionele voorschriften en de artikelen 107 tot en met 107e Gemeentewet, met uitzondering van de bovengenoemde bevoegdheden en het vaststellen en wijzigen van de arbeidsvoorwaarden van de griffier en het griffiepersoneel gaan over op de werkgeverscommissie. Het oude delegatiebesluit naar het college wordt ingetrokken. Argumentatie/onderbouwing: Werkgeverschap schept verplichtingen zoals met name blijkt uit artikel 125 van de Ambtenarenwet. In dit artikel is bepaald dat het bevoegd gezag van onder meer de gemeenten voorschriften moet vaststellen over alle aspecten van arbeidsvoorwaarden van benoeming tot en met ontslag en de wijze van totstandkoming daarvan. De raad is het bevoegde gezag voor de griffier en de medewerkers van de griffie. Een gemeenteraad is dus net als het college verantwoordelijk voor alle aspecten van het werkgeverschap voor de ambtenaren die onder hun verantwoordelijkheid vallen (de griffie). Kanttekeningen/risicoparagraaf Geen Financiële paragraaf Geen. Intern en extern Informatie en communicatie Het besluit wordt bekend gemaakt via Berkelbericht. Inspraak en participatie Niet van toepassing Planning en evaluatie Niet van toepassing 2
Raadsvergadering : 22 januari 2013 Agendanummer : De raad van de gemeente Berkelland; overwegende dat in de Gemeentewet de bestuursbevoegdheden bij het college van burgemeester en wethouders worden geconcentreerd; gelezen het voorstel van het presidium van de gemeenteraad van 18 december 2012; gelet op artikel 156, 160 en 169 van de Gemeentewet en afdeling 10.1.2 van de Algemene wet bestuursrecht; b e s l u i t : vast te stellen het: DELEGATIEBESLUIT 2013 Bestuurlijke organisatie 1. Openbaarheid van bestuur Op grond van artikel 156 van de Gemeentewet worden besluiten op verzoeken om informatie op grond van artikel 3 van de Wet openbaarheid van bestuur, voor zover gericht aan de raad, gedelegeerd aan het college van burgemeester en wethouders. Ruimtelijke ordening 2. Planschade Op grond van artikel 156 van de Gemeentewet wordt het nemen van besluiten op planschadeverzoeken die zijn ingediend op grond van artikel 49 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) zoals die luidde tot 1 september 2005 en die zijn ingediend voor 1 september 2005 gedelegeerd aan het college van burgemeester en wethouders [1]. Economische zaken en arbeid 3. Winkeltijdenwet Op grond van artikel 156 van de Gemeentewet wordt de bevoegdheid om vrijstelling te verlenen van het verbod om op zondag en andere wettelijk vastgelegde dagen open te zijn (art. 3, eerste lid) aan het college van burgemeester en wethouders gedelegeerd. Verkeer/vervoer/wegen [1] Besluit van de gemeenteraad van 27 september 2005, nummer 19A. 3
4. Wet vervoer gevaarlijk stoffen Ingevolge het bepaalde in artikel 156 van de Gemeentewet wordt het aanwijzen van wegen of weggedeelten voor het vervoer van gevaarlijke stoffen (art. 18, eerste lid) aan het college van burgemeester en wethouders gedelegeerd. 5. Wegenverkeerswet 1994 Ingevolge het bepaalde in artikel 156 van de Gemeentewet wordt het vaststellen van de grenzen bebouwde kom (art. 20a) aan het college van burgemeester en wethouders gedelegeerd. Personele aangelegenheden 6. Personele aangelegenheden Aan de door de gemeenteraad ingestelde werkgeverscommissie worden de volgende bevoegdheden gedelegeerd: a) de bevoegdheden die rechtstreeks voortvloeien uit - vastgestelde rechtspositionele voorschriften en - de artikelen 107 tot en met 107e Gemeentewet, met uitzondering van de bevoegdheden als bedoeld in artikel 107 (benoemen, schorsen als disciplinaire maatregel en ontslaan van de griffier), 107a, tweede lid (instructie van de griffier), 107d, eerste lid (vervanging van de griffier) en 107e, eerste lid (vaststelling en wijziging van de organisatie van de griffie) van de Gemeentewet b) het vaststellen en wijzigen van de arbeidsvoorwaarden voor zover deze de arbeidsvoorwaarden van de griffier en/of ander griffiepersoneel betreft. Slotbepalingen 7. Inwerkingtreding Dit besluit treedt in werking een dag na publicatie. Het delegatiestatuut dat op 21 maart 2006 door de raad (agendanummer 15) is vastgesteld wordt ingetrokken. Aldus vastgesteld in de raadsvergadering van 22 januari 2013 de griffier, de voorzitter, 4
Bijlage bij raadsvoorstel Raadsvergadering : 22 januari 2013 agendapunt : Onderwerp : Werkgeverschap griffie Toelichting Achtergrond bij dit voorstel is dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de Vereniging van Raadsleden (Raadslid.NU) en de Vereniging van Griffiers (VvG) sinds 2008 heeft gewerkt aan het in kaart brengen van alle aspecten, regels en verbanden die een rol spelen in de positionering van de griffier en de griffie in het decentraal bestuur (gemeenten en provincies). Aanleiding was het ontbreken van een duidelijk kader voor gemeenteraden en individuele raadsleden om invulling te geven aan het werkgeverschap voor de griffie en de griffiemedewerkers. Dat leidde tot veel vragen aan de genoemde verenigingen. Als antwoord daarop hebben genoemde verenigingen in 2010 een handreiking opgesteld met antwoorden over hoe dient te worden omgegaan met de verantwoordelijkheden van de gemeenteraad, waaronder het regelen van de arbeidsvoorwaarden zoals salaris en vergoedingsregelingen, arbeidsduur en werktijden. Daarnaast besteedt de handreiking ook aandacht aan de verantwoordelijkheid van de raad als werkgever voor organisatorische en uitvoeringszaken, zoals: - het regelen van de plaatsvervanging van de griffier, - de organisatie van de griffie, - een functieprofiel en een functiebeschrijving, - afspraken over werving en selectie, - functioneringsgesprekken en - beoordelingsgesprekken. De Handreiking (rechts)positie griffier in het decentrale bestuur biedt mogelijkheden voor gemeenteraden om te doen wat op grond van de wet verwacht mag worden: het zijn van goed werkgever. Een exemplaar ligt voor uw raad ter inzage. Uw raad heeft de handreiking overigens ook al in 2010 ontvangen (via de lijst van ingekomen stukken). Vervolgens gaat het College voor Arbeidszaken (CvA) van de VNG via de ledenbrief 11/044 van 5 juli 2011 in op het belang van het formeren van een werkgeverscommissie en deze ook de bevoegdheid te geven namens de gemeenteraad de min of meer dagelijkse werkgeverstaken uit te voeren. De VNG adviseert vervolgens per brief van 5 december 2011 over een vereenvoudiging van het delegatiebesluit werkgeverschap voor de griffie. Beide brieven liggen voor uw raad ter inzage. Argumentatie De (rechts)positie van de griffie(r) wordt o.a. geregeld in de artikelen 107, 107a tot en met 107 e van de Gemeentewet en de CAR-UWO. Sinds 2002 heeft iedere gemeenteraad een eigen, eerste adviseur; de griffier. De griffier heeft als taak om de raad, de raadsvoorzitter, fracties en raadsleden als eindverantwoordelijk functionaris met advies, procesbegeleiding en -ondersteuning bij te staan. Verder moet hij de belangen van de gemeenteraad behartigen in contacten met burgers, maatschappelijke organisaties, met de burgemeester, college van burgemeester en wethouders en met de gemeentesecretaris en zijn organisatie. Via dit raadsvoorstel wordt uw raad voorgesteld om de (rechts)positie van de griffie(r) formeel-juridisch goed te regelen. Raad is werkgever Het feit dat de raad het niet over te dragen recht, maar ook de wettelijke plicht heeft, de griffier, zijn vervanger en de medewerkers van de griffie te benoemen, maakt de raad tot werkgever. Het is echter onmogelijk op elk moment dat dit noodzakelijk is de raad als totaliteit de noodzakelijke besluiten te laten nemen of handelingen te laten uit voeren. 5
Denk daarbij aan alles wat komt kijken bij: - het werven van het griffiepersoneel, - het houden van functionerings- en beoordelingsgesprekken, - het verlenen van verlof en - andere zaken die hiervoor al werden genoemd. Daarom verdient het aanbeveling voor deze min of meer dagelijkse werkgeverstaken uit de raad een commissie samen te stellen die deze uitvoert: de werkgeverscommissie. Ook kan deze commissie met het college praktische afspraken maken over de inzet van bijvoorbeeld P&O medewerkers om de raad te adviseren en te ondersteunen bij de genoemde taken. Delegeren of mandateren Vaststelling van de rechtspositieregeling voor de griffie(r) is een taak van de raad. Deze kan, zo blijkt uit het advies van professor Elzinga, niet aan het college gemandateerd of gedelegeerd worden. Werkgeverscommissie Professor Elzinga adviseert de dagelijkse werkzaamheden als werkgever in handen te leggen van een werkgeverscommissie. Echter, bevoegdheden als het benoemen, schorsen en ontslaan de griffier en zijn vervanger kunnen niet aan de werkgeverscommissie worden overgedragen. Deze bevoegdheden zijn zo nauw verbonden zijn met de wettelijke taken van de raad dat de aard van de bevoegdheid zich verzet tegen overdracht. Deze bevoegdheid moet daarom door de gemeenteraad als geheel worden uitgeoefend. De werkgeverscommissie wordt gebaseerd op artikel 83 van de Gemeentewet. Dit artikel regelt dat de raad een bestuurscommissie in kan stellen die, anders dan de gebruikelijke raadscommissie(s) ter voorbereiding van de besluiten van de raad uit artikel 82 of de commissie uit artikel 84, nader vast te stellen werkgeverstaken namens de raad uitvoert. De raad is vrij in het samenstellen van deze commissie. Voorstelbaar is dat deze bestaat uit ofwel fractievoorzitters dan wel raadsleden met expertise op het vlak van het werkgeverschap. Gelet op het duale stelsel kan de burgemeester geen zitting in de werkgeverscommissie hebben. Wij benadrukken echter de toegevoegde waarde van de gezaghebbende rol van de burgemeester. Als voorzitter van de raad en frequente gesprekspartner van de griffier is hij bij uitstek geschikt om de werkgeverscommissie te adviseren. Wij stellen daarom voor om bij het instellen van de werkgeverscommissie deze rol van de burgemeester nadrukkelijk te benoemen. Bevoegd bestuursorgaan Van belang is dat besluiten worden genomen door het juiste, bevoegde bestuursorgaan en dat op een goede wijze daaraan invulling kan worden gegeven in het licht van goed werkgeverschap. Na een aantal jaren dualisme was het, mede gelet op de ontwikkelingen die de ambtelijke ondersteuning van de raad heeft doorgemaakt, met name op het terrein van het werkgeverschap van de raad wenselijk de inzichten van 2002 opnieuw te beschouwen. De conclusie die mede op basis van de juridische adviezen kan worden getrokken is dat, ook al zijn de inzichten gewijzigd, alle besluiten rechtsgeldig zijn. Wel moeten toekomstige besluiten door het juiste bestuursorgaan worden genomen. In een gezamenlijke brief van 3 juni 2010 van de Vereniging van Griffiers, de Vereniging voor Raadsleden, Raadslid.Nu en de VNG werd zoals al eerder genoemd uw raad een handreiking toegezonden. 6
In de begeleidende brief werd destijds aangekondigd dat het College voor Arbeidszaken de raad nog zou informeren over stappen met betrekking tot de formalisering van de uitoefening van de werkgeverstaken door de gemeenteraad en in het bijzonder met betrekking tot de rechtspositie van de griffier en de griffiemedewerkers. De bestudering van de noodzaak van eventuele wijzigingen en het overleg daarover hebben langer op zich laten wachten dan destijds werd verwacht. De nadere informatie is ontvangen. De brief van het CvA van de VNG van 5 juli 2011 geeft het belang van het formeren van een werkgeverscommissie aan. Het advies is ook deze de bevoegdheid te geven namens de gemeenteraad de min of meer dagelijkse werkgeverstaken uit te voeren. Ook in latere publicaties wordt dit met enige regelmaat onder de aandacht gebracht. Intrekken delegatie, zaken goed regelen Omdat de aard van de bevoegdheid van het werkgeverschap van de gemeenteraad zich verzet tegen het delegeren of mandateren van de bevoegdheden aan een ander bestuursorgaan, adviseert de VNG uw raad het delegatiebesluit naar het college, in te trekken. In het verlengde daarvan adviseert de VNG de gemeenteraad vervolgens de arbeidsvoorwaardenregeling zoals die door het college bij delegatie is vastgesteld opnieuw vast te stellen. Tevens adviseert de VNG om zodra het college een voorstel ontvangt tot vaststelling of wijzigingen van de arbeidsvoorwaardenregeling, dit via de werkgeverscommissie te laten lopen. 7