Arnhem Schaliegasvrij?

Schriftelijke raadsvragen (zoals bedoeld in Artikel 44) 2014 Arnhem, 25 juni Arnhem Schaliegasvrij? Namens de fractie Verenigd Arnhem wil ik de volgende vragen aan het College van Burgemeester & Wethouders stellen. Directe aanleiding voor deze vragen is de kennisgeving van de Minister van Economische Zaken, mede namens de Minister van Infrastructuur en Milieu, om het Voornemen tot het opstellen van de structuurvisie schaliegas en inspraak op de opzet van het milieueffectrapport ter inzage te leggen om zienswijzen in te dienen. 1) Is het College van plan om een zienswijze in te dienen? 2) Is het College bereid om deze zienswijze in concept voor te leggen aan de gemeenteraad? 3) Is het College met de fractie van Verenigd Arnhem eens dat de gemeente Arnhem zich Schaliegasvrij moet verklaren? Met vriendelijke groeten, namens de fractie van Verenigd Arnhem, Kürşat Bal, fractievoorzitter

G E M E E N T E [J^f^ Arnhem ^ De heer Kür at Bal Stadswaardenlaan 85 Datum 19 augustus 2014 6833 LN Arnhem Documentnummer 2014.0.077.958/KD Zaaknummer 2014-06-01406 Contactpersoon Telefoonnummer Yvette Gerritsen (026) 377 4426 Onderwerp : Schriftelijke vragen art. 44 Rvo, Verenigd Arnhem over "Arnhem Schallegasvrij?" Geachte heer Bal, U heeft ons bij brief, ingekomen 24 juni 2014 schriftelijk vragen gesteld op grond van artikel 44 van het Reglement van Orde voor de politieke maandag van de gemeente Arnhem over 'Arnhem Schallegasvrij?". Onderstaand vindt u de integrale tekst van de vragen. Aanleiding voor de vragen is de kennisgeving van de minister van Economische Zaken, mede namens de minister van Infrastructuur en Milieu, om het voornemen tot het opstellen van de Structuurvisie Schaliegas en inspraak op de opzet van het milieueffectrapport ter inzage te leggen om zienswijzen in te dienen. 1. Is het college van plan om een zienswijze in te dienen? 2. Is het college bereid om deze zienswijze in concept voor te leggen aan de gemeenteraad? 3. Is het college met de fractie van Verenigd Arnhem eens dat de gemeente Arnhem zich Schallegasvrij moet verklaren? Ter beantwoording van deze vragen delen wij u het volgende mee. 1. Ja, het college heeft een reactie opgesteld naar aanleiding van de concept 'Notitie Reikwijdte en Detailniveau planmer Structuurvisie Schaliegas'. Toelichting Het ministerie van Economische Zaken gaat in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Milieu een Structuurvisie Schaliegas opstellen. Voor dat dit wordt opgesteld moeten eerst de milieugevolgen van eventuele schaliegaswinning voor de gebieden waar potentieel schaliegas aanwezig is, in kaart worden gebracht. Daarom wordt eerst een Milieueffectrapport voor een planmer opgesteld. In de concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau (cnrd) planmer Structuurvisie Schaliegas wordt aangegeven wat er in de planmer wordt onderzocht, welke gebieden in de onderzoeken worden betrokken en welke methodiek en beoordelingskader voor de milieubeoordeling worden gehanteerd. Eüsebiusbuitensingel 53 Postbus 9029 6800 EL Arnhem

Datum: 19 augustus 2014 Ons kenmerk: 2014.0.077.958/KD Pagina: 2 In de cnrd is de ligging van de potentieel schaliegashoudende lagen binnen Nederland globaal aangegeven. Omdat de lagen zich ook bevinden in Arnhem Noord ter hoogte van het Natura 2000 gebied (Veluwe) en gedeeltelijk onder vliegveld Deelen heeft het college gereageerd op de cnrd. 2. Ja, de reactie van het college op de cndr is als bijlage bij deze brief gevoegd. Toelichting Sinds 2011 is er binnen Arnhem het programma Energie Made in Arnhem (EMiA) waarmee we inzetten op een duurzame leefomgeving, klimaat en economie. Hierbinnen past niet de opsporing en winning van een onconventioneel gas zoals schaliegas. Het college is tegen het investeren in schaliegas of welke andere niet-duurzame bron dan ook, zolang de noodzaak daarvan niet vaststaat en onvoldoende duidelijk is wat de effecten op zowel de korte als langere termijn zijn. 3. De gemeente Arnhem staat op de lijst van schaliegasvrije gemeenten naar aanleiding van een brief uit 2011 richting de gelderse milieufederatie (gmf) over schaliegas. Op dit moment is dat voldoende. Tevens ondersteunen we het manifest tegen (proef)boringen naar schaliegas in Nederland en voor duurzame energie dat de gemeenten Boxtel en Noordoostpolder in samenwerking met het Klimaatverbond Nederland hebben opgesteld. Toelichting In 2011 heeft de gemeente Arnhem gereageerd op vragen van de gmf over schalie(steenkool)gas. De gmf heeft in hun brief onder andere naar het standpunt van het college over eventuele proefboringen naar schalie(steenkool)gas gevraagd. In de reactie van Arnhem is aangegeven dat het concessiegebied voor schaliegas binnen een Natura 2000 gebied valt, en dat Arnhem binnen deze gebieden geen bedrijfsmatige activiteiten zal toestaan. Daarnaast geven we in de brief aan dat de gemeente Arnhem voorstander van een moratorium naar schalie(steenkool)gasboringen is. Op basis van deze brief staan we op de lijst van schaliegasvrije gemeenten wvw.schalieqasvrii.nl. Bijlage: - Reactie concept 'Notitie Reikwijdte en Detailniveau planmer Structuurvisie Schaliegas' - Brief ondersteunen manifest tegen (proef)boringen naar schaliegas in Nederland en voor duurzame energie. i.a.a: Raadsleden en fractievolgers d.m.v. het RIS. Eüsebiusbuitensingel 53 Postbus 9029 6800 EL Arniiem

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt conceptnotitie Structuurvisie Schaliegas Postbus 23 2290 AA WATERINGEN Datum : 19 augustus 2014 Documentnummer : 2014.0.077.996/KD Zaaknummer : 2014-06-01406 Contactpersoon : Yvette Gerritsen Telefoonnummer : (026) 377 4426 Onderwerp: Reactie op concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau planmer Structuurvisie Schaliegas Geachte heer, mevrouw, Van 29 mei tot en met 9 juli 2014 heeft de concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau (cnrd) planmer Structuurvisie Schaliegas ter inzage gelegen. Gedurende deze periode kan een zienswijze op de notitie worden ingediend. Door omstandigheden heeft de gemeente Arnhem niet binnen de termijn van inzage gereageerd. Graag willen wij middels deze brief alsnog gebruik maken van de mogelijkheid om op de cnrd planmer Structuurvisie Schaliegas te reageren. Algemeen Het ministerie van EZ gaat in samenwerking met het ministerie van I&M een Structuurvisie Schaliegas opstellen. Voor dat dit kan worden opgesteld moeten eerst de milieugevolgen van eventuele schaliegaswinning voor de gebieden waar potentieel schaliegas aanwezig is, in kaart worden gebracht. Hiervoor wordt een planmilieueffectrapportage (planmer) opgesteld. In de cnrd wordt aangegeven wat er in de planmer wordt onderzocht, welke gebieden in de onderzoeken worden betrokken en welke methodiek en beoordelingskader voor de milieubeoordeling worden gehanteerd. Een gedeelte van Arnhem Noord valt binnen het gebied van potentieel schaliegashoudende lagen binnen Nederland. Naar aanleiding van de cnrd heeft de gemeente Arnhem de volgende opmerkingen. Maatschappelijk nut en noodzaak De beginvraag voor de cnrd is of, en zo ja in welke gebieden er opsporing en winning van schaliegas kan plaatsvinden. De cnrd gaat vervolgens alleen in op de vraag waar en onder welke randvoorwaarden schaliegaswinning kan plaatsvinden. Hierbij wordt niet ingegaan op de vraag óf de opsporing en winning van schaliegas moet plaatsvinden. De gemeente Arnhem is van mening dat nut en noodzaak van schaliegaswinning een integraal onderdeel van de planmer moet zijn. Om de nut en noodzaaktoets goed te kunnen uitvoeren is een visie op de energiemix op de lange termijn noodzakelijk en dient er inzicht te zijn in de milieu-effecten van opsporing en winning van schaliegas. Eusebiusbuitensingel 53 Postbus 9029 6800 EL Arnhem

Datum: 19 augustus 2014 Ons kenmerk: 2014.0.077.996/KD Pagina: 2 Binnen de gemeente Arnhem wordt ingezet op duurzaamheid en duurzame energie. Sinds 2011 is er het Programma Energie Made in Arnhem (EMiA). Dit vormt het kader waarbinnen Arnhem werkt aan onder andere de besparing van het energieverbruik, de productie van duurzame energie, duurzaam bouwen, duurzaam inkopen, schoon vervoer en klimaatbestendige stad. Hierbinnen past de opsporing en winning van een onconventioneel gas zoals schaliegas niet. Risico s en effecten op de korte en langere termijn In de cnrd wordt onvoldoende aandacht besteed aan de boven- en ondergrondse milieu-effecten op de korte maar ook langere termijn. Daarnaast wordt er niet gekeken naar de effecten op omliggende gebieden en het gebruik van die gebieden. In de cnrd is een aantal criteria opgenomen op basis waarvan gebieden worden uitgesloten van schaliegaswinning. Op een diepte van 1000 meter gelden de bovengrondse uitsluitinggronden niet meer. Een onderbouwing hiervan ontbreekt waardoor er geen absolute zekerheid is dat er tussen drinkwaterwinningsgebieden en locaties waar gefrackt wordt geen interferentie mogelijk is. Door het fracken kunnen waterbronnen vervuild raken. Daarnaast bestaat door het fracken een groter risico op een aardschok met aardbeving tot gevolg. In de cndr wordt onvoldoende ingegaan op het risico van aardbevingen en de effecten hiervan door fracking. De gemeente Arnhem is tegen het investeren in de opsporing en winning van schaliegas, of welke andere niet-duurzame bron dan ook, zolang de noodzaak daarvan niet vaststaat en onvoldoende duidelijk is wat de effecten op zowel de korte als langere termijn zijn. Hoogachtend Het college van burgemeester en wethouders van Arnhem, de secretaris, de burgemeester, Eusebiusbuitensingel 53 Postbus 9029 6800 EL Arnhem

Manifest tegen (proef)boringen naar schaliegas in Nederland Ondergetekenden, volksvertegenwoordigers en bestuurders van provincies en gemeenten, zijn tegen het door de Rijksoverheid ingeslagen pad naar schaliegasboringen in Nederland. We verklaren gezamenlijk onze gebieden schaliegasvrij; We roepen het kabinet en de Staten-Generaal op heel Nederland schaliegasvrij te verklaren; We doen een oproep in de plaats daarvan met andere, zoveel mogelijk duurzame energiebronnen, de energietransitie van Nederland tot 2050 mogelijk te maken; We verklaren tevens dat we het kabinet en de Staten-Generaal, waar mogelijk, zullen ondersteunen bij het realiseren van deze duurzame energietransitie. We hebben daartoe besloten op basis van navolgende argumenten: Publiek draagvlak voor (proef)boringen naar schaliegas ontbreekt; Over de veiligheid van (proef)boringen naar schaliegas bestaat grote onduidelijkheid en onzekerheid, hetgeen blijkt uit de behoefte van de Rijksoverheid om tot twee keer toe aanvullend onderzoek te laten uitvoeren; Er heeft geen brede maatschappelijke discussie plaatsgevonden over nut en noodzaak noch over een kosten- en batenanalyse van schaliegas, noch over het alternatief: toepassing van duurzame energie. Wij constateren dat voor het doen van (proef)boringen naar schaliegas, de betrokken bedrijven niet voldoen aan de noodzakelijke voorwaarden die daar door de Rijksoverheid aan zijn gesteld. Wij constateren tevens dat er vanuit het bedrijfsleven en de Rijksoverheid twijfels worden geuit over het economische nut van (proef)boringen naar schaliegas. Wij constateren dat draagvlak ontbreekt voor de winning van schaliegas vanwege onzekerheden over veiligheid en effecten op natuur, landschap en bevolking. Tot dit moment verklaarden acht provincies en 142 gemeenten zich afzonderlijk schaliegasvrij. Vandaag verklaren we ons gezamenlijk schaliegasvrij en roepen we de Staten Generaal op een zelfde standpunt in te nemen voor heel Nederland. Hoogachtend: de provincies [opsommen namen provincies met ruimte voor handtekening per provincie] en gemeenten [opsommen namen gemeenten met ruimte voor handtekening per gemeente] Opgesteld en getekend op 25 februari 2014 te Boxtel en Noordoostpolder

College van burgemeester en wethouders van de gemeente Boxtel Markt 1 5281 AT BOXTEL Datum : 19 augustus 2014 Documentnummer : 2014.0.078.006/KD Zaaknummer : 2014-06-01406 Contactpersoon : Yvette Gerritsen Telefoonnummer : (026) 377 4426 Onderwerp : Manifest tégen (proef)boringen naar schaliegas in Nederland en vóór duurzame energie Geacht college, Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Arnhem onderschrijven het Manifest tegen (proef)boringen naar schaliegas in Nederland en ondersteunen de verklaring vóór duurzame energie. In Arnhem bestaat sinds 2011 het programma Energie Made in Arnhem (EMiA). Dit programma vormt het kader waarbinnen Arnhem werkt aan de besparing van het energieverbruik, de productie van duurzame energie, een toonaangevend economisch cluster, duurzaam bouwen, millenniumdoelen, duurzaam inkopen, schoon vervoer en een klimaatbestendige stad. De opsporing en winning van een niet duurzame energiebron zoals het onconventionele schaliegas wijzen wij dan ook af. Hoogachtend Het college van burgemeester en wethouders van Arnhem, de secretaris, de burgemeester, Eusebiusbuitensingel 53 Postbus 9029 6800 EL Arnhem