ZorgOpleidingen Noordwest Nederland Graag informeren wij u als deelnemer van ZONN middels deze nieuwsbrief over de stand van zaken van het project, dat gericht is op strategische opleidingsplanning en regionale afstemming rondom de opleidingen tot gespecialiseerd verpleegkundige en medisch ondersteunende functies in noordwest Nederland. Dit betreft 15 opleidingen, die bekostigd worden uit beschikbaarheidsbijdragen onder uitvoering van de Nederlandse Zorgautoriteit (voorheen uit het Fonds Ziekenhuis Opleidingen (FZO)). In deze nieuwsbrief 1. Terugkoppeling bijeenkomst ZONN op 20 maart 2015 2. Aanvullende informatie over Noordwest Nederland in pilot regionaal ramen ZONN LinkedIn groep 3. Rapport Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren 4. Nieuws over project SPInOV 5. Update: contactpersonen van de ziekenhuizen 1. Terugkoppeling bijeenkomst ZONN op 20 maart 2015 Op 20 maart kwamen 25 betrokkenen bij ZONN bijeen bij de Amstel Academie voor de eerste gezamenlijke bijeenkomst van 2015. Edwin Pompe, Zorgmanager bij het VU Medisch Centrum, opent de bijeenkomst met een terugblik op 2014 en legt de vraagstukken voor 2015 voor. Hoe kunnen we komen tot daadwerkelijke afspraken om boventallig opleiden te compenseren? Ook is het plan om meer uit de regionale ramingen te halen, door te focussen op een aantal specifieke opleidingen. Daarnaast staat het creëren van draagvlak binnen de ziekenhuizen op de agenda, met daarbij veel aandacht voor betrokkenheid van bestuurders. Persoonlijk zou ik het een goede zaak vinden wanneer het FZO alleen zou uitkeren als er regionaal een goed onderbouwde visie op opleiden is. Wat kunnen we leren van elkaars strategische opleidingsplannen? Zie bijlage 1 voor het jaarplan ZONN 2015, verspreid tijdens de bijeenkomst. Pilot regionaal ramen Alies Zandbergen vertelt over de plannen van het Capaciteitsorgaan voor een pilot regionaal ramen in 2015. De regiospecifieke informatie in de ramingen kan beter. Daarom wil het Capaciteitsorgaan in een pilot kijken hoe dit jaar een verbeterslag gemaakt kan worden met input vanuit de regio. Concreet betekent dit: er wordt per regio een aantal personen betrokken die meedenken over het nieuwe rekenmodel, en zij zullen mede bepalen welke factoren opgenomen zullen worden.
Inmiddels heeft het Capaciteitsorgaan laten weten graag met ZONN samen te werken als één van de pilotregio s. Heeft u ideeën over verbeteringen van de regionale ramingen of wilt u meedenken? Neemt u dan contact op met Evelien Janssen: e.janssen@sigra.nl Zie bijlage 2 voor de presentatie van het Capaciteitsorgaan. Ramingen Capaciteitsorgaan Op verzoek van VWS voert het Capaciteitsorgaan sinds 1999 ramingen uit voor de opleidingscapaciteit van medische en tandheelkundige vervolgopleidingen, en de initiële opleiding tot arts, uitgaande van verwachte zorgbehoefte. In 2014 zijn er landelijke en regionale ramingen voor de 15 FZO-opleidingen gemaakt en in 2016 zullen nieuwe ramingen volgen. Uitdagingen op de OK Het proces van reserveren van opleidingsplaatsen voor de OK-opleidingen en de uiteindelijke inschrijving van studenten levert hobbels op in de regio. Door fusies en verschuivingen in het behandelportfolio wordt het voor ziekenhuizen soms lastig om de volledige praktijkopleiding te bieden voor het verkrijgen van het diploma operatieassistent of anesthesiemedewerker. Ziekenhuizen zoeken naar mogelijkheden om stagiaires uit te wisselen. Lisette de Waard, Unitleider OK chirurgie, vertelt hoe het VUmc en het SLAZ samen tot een win-win situatie kwamen. Wij konden onze studenten minder laag-complexe zorgtaken bieden, en de studenten bij het SLAZ hadden belang bij meer hoog complexe zorgtaken. We hebben daarom een uitwisseling van 4 weken opgezet. Interessant is om te kijken of dit soort uitwisselingen nog meer plaats kan vinden in de regio. Ook andere mogelijke oplossingen worden besproken: van het opsplitsen van operaties in deelvaardigheden, een getrapte opleiding (common trunk), tot keuzes maken in specialisaties en het formuleren en simuleren van kritische beroepssituaties. Gestelde vragen: In hoeverre worden toekomstige ontwikkelingen meegenomen? Voor mijn gevoel houden we nog veel vast aan oude visies op de beroepen. Hoewel we dat wel proberen, is het met 15 verschillende opleidingen lastig om goed de diepte in te gaan op dat vlak. Daarom vinden we het ook belangrijk om dit jaar de focus te leggen op een aantal specifieke opleidingen, zodat we dat wel kunnen gaan doen. Is het ramen rond opleiden wel zinvol in zo n veranderlijke omgeving? Als je kijkt naar bijvoorbeeld het onderwijs: twee jaar geleden werd nog een tekort aan docenten voorspeld, terwijl zij nu in de WW belanden. Juist door te ramen kun je dat soort pieken en dalen afvlakken, ontwikkelingen schieten minder door. Het onderwijs heeft dan ook geen capaciteitsorgaan. We doen al jaren ramingen, en merken dat daardoor daadwerkelijk scherpe curves afvlakken. (Alies Zandbergen) Ontvangen de ZBC s (zelfstandige behandelcentra) de vragenlijsten van het Capaciteitsorgaan ook? Nee, zij zijn nog niet gevraagd mee te werken aan de vragenlijsten. Zij hebben geen opleidingsfunctie. Maar het is inderdaad een idee om hen te betrekken, omdat zij deel uitmaken van dezelfde arbeidsmarkt. 2
2. Aanvullende informatie over Noordwest Nederland in pilot regionaal ramen In de periode februari april heeft Alies Zandbergen van het Capaciteitsorgaan met alle FZOregiocontactpersonen rond de tafel gezeten om de FZO-raming 2014 door te spreken. Ze is bij SIGRA op bezoek geweest, is aangesloten bij de ZONN initiatiefgroep én bij de plenaire ZONN bijeenkomst van 20 maart. Deze ronde heeft veel informatie verschaft over factoren die spelen binnen de regio s, en over de situatie en positie van de verschillende regio s ten opzichte van de ramingen. In de nieuwe raming van 2016 komt het accent meer te liggen op de regionale ramingen. Om daar een goed model voor te kunnen ontwikkelen voert het Capaciteitsorgaan dit jaar een pilot regionaal ramen uit. Inmiddels zijn drie regio s om verschillende redenen geschikt en bereid gevonden om aan de pilot deel te nemen. Naast onze regio Noordwest Nederland, zijn dat regio Noord Nederland en een combinatie van de regio s Den Haag en Leiden. In samenspraak met twee contactpersonen uit elk van deze pilotregio s wordt de komende maanden gewerkt aan een gebruikersvriendelijk regionaal rekenmodel. Er wordt toegewerkt naar een model waarbij regio s eigen input kunnen toevoegen aan het bestaande rekenmodel, idealiter op regionaal en op instellingsniveau en waar regio s in de toekomst ook zelf mee kunnen werken. Na de zomer kunnen de pilotregio s aan de slag met het ramingsmodel. Hier worden waarschijnlijk werkgroepen voor georganiseerd. Uw inbreng in de pilot is van harte welkom! Gedurende het jaar zullen we u op de hoogte houden van de pilot regionaal ramen en het voorbereidingstraject van het Capaciteitsorgaan voor de raming van 2016. De (aangescherpte) enquête wordt naar verwachting begin 2016 uitgezet. ZONN LinkedIn groep Om makkelijker contact te leggen met collega s in andere ziekenhuizen, met elkaar in discussie te gaan of informatie te delen is er een gesloten ZONN LinkedIn groep in het leven geroepen. Word lid en praat mee! 3. Rapport Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren Op 10 april presenteerde de Commissie Innovatie Zorgberoepen en Opleidingen het rapport Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren. Kern van het advies: kijk naar wat de burger kan en trek niet direct het hele arsenaal aan behandelmogelijkheden open. Niet de ziekte of aandoening, maar het functioneren, de veerkracht en de eigen regie van de burger moet centraal staan. Het advies is een uitnodiging voor discussie en presenteert een continuüm van bekwaamheden voor de gezondheidszorg in 2030. Eind 2015 verschijnt het onderwijsadvies, dat richting geeft aan een leven lang leren en antwoord geeft op de vraag hoe het continuüm van bekwaamheden in opleidingsroutes kan worden vormgegeven. 4. Nieuws over project SPInOV Als deelnemer van ZONN, en mogelijk ook van SPInOV, houden we u graag op de hoogte van de ontwikkelingen binnen SPInOV. In 2014 is in de pilot SPInOV de match onderzocht van studenten in opleiding voor verpleegkunde (mbo en hbo) en de (toekomstige) behoefte aan verpleegkundigen op 3
de arbeidsmarkt in de regio Groot Amsterdam en Noord-Holland Noord. Hierbij was expliciet aandacht voor de bestaande (mis)match van stageplaatsen voor verpleegkundigen in opleiding. Bij SPInOV zitten opleidingsinstituten, ziekenhuizen, verpleging verzorging & thuiszorg en geestelijke gezondheidszorg met elkaar om tafel. Per 2015 is SPInOV een regulier project binnen SIGRA. Stand van zaken: Begin 2015 is vanuit de SPInOV stuurgroep een brief en notitie verstuurd aan de deelnemende organisaties over de ontwikkelingen op het gebied van (BBL) opleidingsplaatsen; meerdere instellingen besloten om minder BBL op te leiden of zelfs (tijdelijk) te stoppen. Binnen veel organisaties was dit aanleiding om in gesprek te gaan over (strategisch) opleiden. Op 2 maart vond de eerste SPInOV werkconferentie van 2015 plaats. Het rapport van de gegevensverzameling 2014 met als kernboodschap: minder opleiden zorgt voor een toekomstig tekort aan verpleegkundigen is uitgereikt en de activiteiten voor 2015 werden vastgesteld. Hoewel opleiden momenteel soms onder druk staat, werd duidelijk dat iedereen de noodzaak voor concrete oplossingen onderschrijft. In 2015 richt SPInOV zich op nieuwe gegevensverzameling, het opstellen van een gezamenlijk visie rondom het opleiden van verpleegkundigen en het verkennen van nieuwe stagevormen. 5. Update: contactpersonen van de ziekenhuizen Onderstaande tabel geeft een overzicht van de contactpersonen van de deelnemende ziekenhuizen en het CZO opleidingscentrum VUmc Amstel Academie. *Deelnemer van de initiatiefgroep Ziekenhuis Contactpersoon Functie Academisch Medisch Centrum Jeanet Steenbruggen* Verpleegkundig bestuurder BovenIJ ziekenhuis Natalie van Rosmalen Hoofd P&O Flevoziekenhuis Barbara Schouten Hoofd Opleidingen Kennemer Gasthuis Hélène de Groot Hoofd beroeps(vervolg)opleidingen & bedrijfstrainingen MCA Gemini Groep Harm Landman* Beleidsadviseur P&O MC Groep Jeanette Aukes Hoofd Opleidingen NKI/AvL Larissa van der Hell Opleidingsadviseur Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Marieke Steenbrink HR-Manager Flexcare en Capaciteit Rode Kruis Ziekenhuis Hannie Stam Hoofd Personeelsadministratie Sint Lucas Andreas Ziekenhuis Sylvia Bazuin* Hoofd Opleidingen Slotervaartziekenhuis Mieke Vink-de Goeij Scholings- en opleidingscoördinator Spaarne Ziekenhuis Loes Menting Opleidingsadviseur VU medisch centrum Edwin Pompe* Zorgmanager Waterlandziekenhuis Esther Terpstra Beleidsadviseur P&O Westfries Gasthuis André Renkema Manager Leerhuis Zaans Medisch Centrum Ron Wilms Teamleider ZMCAcademie, unit HRM Ziekenhuis Amstelland Heleen van Huizen Hoofd Opleidingen VUmc Amstel Academie Wim Polderman* Directeur 4
Colofon Deze digitale nieuwsbrief informeert u over de ontwikkelingen van project ZONN. Voor meer informatie of opmerkingen, neem contact op met Evelien Janssen, bereikbaar via 020-512 88 88 en e.janssen@sigra.nl. Wilt u deze nieuwsbrief niet meer ontvangen? Stuur een e-mail naar e.janssen@sigra.nl 5