Ivo Valkenburg Geld als middel tot zelfrealisatie Geld, en ons financieel-economische systeem als geheel, haalt het beste in ons naar boven dat nog vergeten was om onvoorwaardelijk lief te hebben. Een dierbare vriend vroeg me jaren geleden om eens te verwoorden hoe ik over geld dacht. Wat voel je diep vanbinnen bij de gedachte aan geld? Ik antwoordde dat ik geld niet belangrijk vond, geld maakt me niet gelukkig en ik zie het liefste een wereld zonder geld. Vervolgens vroeg hij me om nu eens het woord geld te vervangen door liefde. Liefde vind ik niet belangrijk, liefde maakt me niet gelukkig en ik zie het liefste een wereld zonder liefde. Het kwartje viel snel. Pas maar op hoe je over geld denkt. De kosmos hoort alles. In alle eerlijkheid ben ik destijds nog mild geweest in mijn bewoordingen. Diep vanbinnen vond ik geld stinken. Stel je toch eens voor dat je de liefde vindt stinken. Het zorgde ervoor dat het allesbehalve gemakkelijk voor me was om geld en liefde te integreren in de wereld van alledag. Door te zeggen dat geld stinkt, zeg je indirect ook dat je het niet wilt hebben. Wie wil zich nu baden in het slijk der aarde? Het is dan ook niet zo vreemd dat het geld ook 42
Ivo Valkenburg Geld als middel tot zelfrealisatie weinig met mij te maken wilde hebben. Stel je voor dat je van geld houdt. Je ervaart geld als verrukkelijk in je leven. Je vindt het heerlijk om geld te hebben. Je staat ervoor open om het te ontvangen. Je geniet ervan als andere mensen geld bezitten, ook als het veel meer is dan je zelf hebt. Je bent dankbaar voor elke betaling die je doet. Je bent blij om geld te vragen voor je dienstverlening. Je hebt je geld lief. Je hebt je leven lief. Met alles erop en eraan. Je plaatst daarmee de deuren wijd open richting een economie van overvloed, welzijn en geluk. Geld is bij uitstek een geschikt instrument om te leren liefhebben. Om onvoorwaardelijk te gaan houden van jezelf, je medemens, alles en iedereen in de samenleving. Is er dan helemaal niets mis met geld? Is het dan niet de hoogste tijd dat we het huidige financiële systeem vervangen door een nieuw systeem? Als we denken dat geld de bron is van het kwaad in de wereld, dan zijn we vergeten om naar onszelf te kijken Als geld morgen zou worden afgeschaft, dan ervaren we overmorgen nog net zoveel crisis in de wereld als vandaag. Crisis in ons leven. Crisis in de vermeende wereld om ons heen. Als we denken dat geld de bron is van het kwaad in de wereld, dan zijn we vergeten om naar onszelf te kijken. Het zijn onze innerlijke angsten, verlangens en steeds terugkerende herinneringen die we projecteren op het grote beeldscherm van de wereld. We gaan zo in de film op dat we helemaal vergeten dat we zelf verantwoordelijk zijn voor de beelden op het scherm. Let op: verantwoordelijk, niet schuldig. We kiezen er elk moment van ons leven voor om liefde te zien, of angst. Maar zolang we geen liefde op het scherm zien, hebben we 43
Bres 285 mei / juni 2014 niet goed genoeg gekeken. En hoe vaak ontbreekt mij het talent om liefde te zien? Ik moet u bekennen. Heel vaak. Er gaat geen dag voorbij zonder angst te zien op het scherm. Mijn innerlijke spoel zit vol angsten. Veel van mijn angst projecteer ik op geldkwesties. Zo was er bijvoorbeeld een moment in mijn leven waarop ik in een flits dacht om het stuur van mijn auto linksom te draaien richting de vangrail. Het was even na de ontvangst van een brief waarin de bank al mijn kredietovereenkomsten formeel opzegde. Een verzoek om binnen een paar maanden een bedrag van bijna een miljoen euro terug te betalen aan de bank. Ik had net een boek over geld geschreven. En dan zelf nota bene failliet gaan? Wie ben ik dan nog? Ik schaamde me voor wie ik was. Ik voelde me schuldig dat ik niet als een goed huisvader in staat was om financieel te zorgen voor mijn gezin. In plaats daarvan kreeg ik af en toe een paar honderd euro van mijn Roemeense schoonmoeder, die dat in de loop der tijd had weten te sparen van een klein pensioentje. Ze gaat zo zuinig met geld om dat het badwater opnieuw wordt gebruikt om het toilet mee door te spoelen. Er zijn veel momenten in mijn leven geweest waarop ik me in de gevangenis van het geld heb gevoeld. Klem door een tekort aan geld. Voor mijn gevoel kon ik geen kant meer op. Om mij heen ervaar ik nog dagelijks hetzelfde gevoel bij veel mensen. In Nederland. In Roemenië, het land waar ik een groot deel van mijn tijd verblijf, in dit mooie land, leeft de herinnering aan oorlog en communisme nog volop voort in de ziel van de mensen. In mijn dorpje ontbreekt het aan een goede waterleiding. De mensen hebben maximaal twee uur per dag stromend water. Een paar jaar geleden is er een miljoen euro aan Europees geld uitgetrokken om de watervoorziening op peil te brengen. Het geld is grotendeels verdwenen in de zakken van een serie notabelen, ver weg buiten het dorp. Er is geen hoop, vertrouwen en kracht om opnieuw het initiatief aan te gaan om een goed functionerende waterleiding aan te leggen. Veel mensen uit het dorp moesten in de jaren zeventig van de vorige eeuw onder dwang hun huis verlaten. Er werd een stuwdam gebouwd en het dal is met honderden huizen onder water gelopen. Op een mooie dag kun je nog steeds de oude kerktoren boven het water zien uitkomen. We hebben 44
Ivo Valkenburg Geld als middel tot zelfrealisatie geeneens een financiële tegemoetkoming gekregen. We kregen alleen wat korting op de bouwmaterialen voor onze nieuwe huizen. Je kijkt in dit land wel uit om je uit te spreken tegen mensen in het bestuur, je trekt altijd aan het kortste eind. Alles draait om geld. Het systeem is corrupt, aldus mijn buurman gisteren onder het genot van een kopje lokale kruidenthee. Overal in Roemenië spelen soortgelijke situaties. Vredelievende mensen laten zich letterlijk in elkaar slaan door de politie die de belangen van politici en multinationals vertegenwoordigt, bijvoorbeeld in het winnen van goud en schaliegas. Voor het eerst sinds de revolutie in 1989 wordt er wel volop gedemonstreerd. Het wordt wel het Roemeense najaar genoemd. Al sinds het afgelopen najaar gaan wekelijks, soms dagelijks, tienduizenden mensen de straat op om te protesteren tegen de corruptie door de machthebbers. Men is boos en gefrustreerd over de manier waarop de machthebbers met geld en democratie omgaan. Ik houd van Roemenië en haar mooie inwoners, haar natuur met een biodiversiteit die we vrijwel nergens in Europa meer voor mogelijk houden. Ook herken ik de gedachtes en emoties over het onrecht van het systeem. In Nederland komt het water dan wel gewoon uit de kraan, ik ervaar ook daar volop boosheid, frustratie en onvrede over het functioneren van de maatschappij. Velen zien het systeem van geld en economie als belangrijke oorzaak van de crisis die we om ons heen ervaren. Heel begrijpelijk, maar weinig behulpzaam om tot structurele vernieuwing van onze ervaringen in de wereld te komen. We houden onszelf voor de gek zolang we de oorzaken van de financieel-economische problemen buiten onszelf blijven zoeken. Er is niets buiten onszelf dat we niet eerst binnen onszelf hebben ervaren. We zijn niet schuldig aan wat we om ons heen ervaren. We zijn wel zelf verantwoordelijk of we liefde, dan wel angst in het geld, het systeem en de rest van de wereld ervaren. 45
Bres 285 mei / juni 2014 Zoals een dierbare vriendin me onlangs schreef, het is onze strijd met het geld zelf die ons in de gevangenis houdt. Inmiddels ben ik een paar jaar ouder, een paar lessen verder. Ik heb geleerd om de strijd met het geld minder te voeren, en eerder op te geven dan voorheen. Ik heb ontdekt dat het werkelijke probleem nooit het geld zelf is geweest. Het probleem had altijd te maken met steeds terugkerende herinneringen binnen mezelf. Een bandje met zichzelf herhalende patronen, gedachtes en emoties. Wie weet wat ik sinds mijn eigen ingebeelde afscheiding van God, na het verlaten van het paradijs, allemaal heb ervaren in al die denkbeeldige levens. Welke individuele en collectieve gedachtepatronen van negativiteit, criminaliteit, diefstal, prostitutie, politiek, geldwisselaars, slavendrijvers, moordenaars, uitbuiters etc. heb ik allemaal zelf beleefd? Mijn worstelingen met geld waren mijn innerlijke angsten voor een chronisch tekort, een niet goed genoeg zijn, en nog veel meer aspecten van angst binnen mezelf die ik projecteerde op de wereld buiten mezelf. De stagnatie in geldvraagstukken was het gevolg van zich steeds herhalende denkpatronen binnen mezelf, wat, zo bleek later, zichzelf al eerder had gemanifesteerd in het innerlijke leven van mijn voorvaderen. Over stagnatie spreek ik liever niet meer. Al die problemen met geld waren domweg geschenken om te ontdekken waar het leven werkelijk om draait. De uiterlijke wereld van het geld is een spiegel van onze innerlijke wereld Geld, en ons financieel-economische systeem als geheel, haalt het beste in ons naar boven dat nog vergeten was om onvoorwaardelijk lief te hebben. Het maakt de duizenden gezichten van angst binnen onszelf zichtbaar. Heb je geldproblemen lief, wees er dankbaar voor, en vergeet jezelf nooit de vraag te stellen: Wat is het in mij dat ik dit geldprobleem ervaar? 46
Ivo Valkenburg Geld als middel tot zelfrealisatie Een wereld zonder geld, waarin liefde het wettige betaalmiddel is, gaat zeker komen. Alleen zal het niet eerder gebeuren dan dat we het bestaande systeem met alle betrokken mensen daarbij inbegrepen, waaronder alle initiators en gangmakers, hebben leren zien als een weerspiegeling van onze eigen innerlijke wereld. Pas als we onszelf volledig liefhebben, inclusief al onze innerlijke boeven en bandieten, geschiedt het wonder van de liefde. We kijken door de ogen van onvoorwaardelijke liefde naar de wereld. Er is echt geen geld, geen bankier of politicus buiten onszelf te vinden, als we deze niet eerst binnen onszelf hebben gevonden. Hoe meer we de liefde binnen onszelf vinden, voeden en leven, hoe meer we liefde zullen zien, ook in alle financieeleconomische vraagstukken. De uiterlijke wereld van het geld is een spiegel van onze innerlijke wereld. Overvloed, welzijn en geluk zijn pas in de buitenwereld te vinden, zodra we deze eerst binnen onszelf hebben gevonden. Met of zonder geld. Ivo Valkenburg (1966) is al meer dan 25 jaar een spirituele ridder in de wereld van financiële dienstverlening. Eerst als pensioenadviseur, later als business-coach bij banken, verzekeraars en andere financiële instellingen. Ook is Ivo al jarenlang in binnen- en buitenland actief als spreker, schrijver en facilitator van workshops en retreats voor persoonlijke groei en zakelijke ontwikkeling. Samen met zijn Roemeense gezin woont hij in de bergen van Transsylvanië waar hij zijn huis en grond regelmatig openstelt voor andere mensen om het huis vanbinnen lekker schoon te maken. In 2009 is zijn boek Spirit in Finance, uitgegeven (zie rubriek Boekenkast ). www.transilvania.nl www.ivovalkenburg.nl Afb. pag. 42: Fotolia Felix Mizioznikov Afb. pag. 44: Fotolia creative soul Afb. pag. 46: Fotolia ChristArt Afb. pag. 47: Fotolia Yuriy Kulik 47