Seminar De Europese Erfrechtverordening De Europese verklaring van erfrecht Prof. mr. Tea Mellema Kranenburg 28 juni 2013 1 Europese Erfrechtverklaring niet in de plaats van de nationale verklaring van erfrecht (art. 62) wel rechtsgevolgen in alle lidstaten (art. 60) Van belang bij grensoverschrijdende nalatenschappen 2 Grensoverschrijdende nalatenschappen Nalatenschappen waarvan bestanddelen in meerdere landen zijn gelegen of De erfgenamen in een ander land wonen dan waar de overledene zijn gewone verblijfplaats had. 3 1
Doel erfrechtverklaring (art. 63) Aantonen bevoegdheden(legitimatie) Erfgenamen rechtstreeks tot de nalatenschap gerechtigde legatarissen executeurs-testamentair of beheerders van de nalatenschap 4 Aanvraag (art. 65 Verordening) (1) personalia erflater (art. 65 lid 3 sub a) gegevens aanvrager (art. 65 lid 3 sub b) gegevens vertegenwoordiger aanvrager (art. 65 lid 3 sub) gegevens van echtgenoot of partner / voormalig echtgenoot of partner gegevens van andere mogelijke rechthebbende volgens uiterste wil of testament 5 Bevoegdheid afgifte verklaring van erfrecht a. Gerecht in de zin van art. 3 lid 2 b. een andere autoriteit die krachtens het nationale recht bevoegd is erfrechtzaken te behandelen In Nederland: de notaris. In art. 65 genoemd: aanvraagformulier. Hoeft niet verplicht gesteld te worden. 6 2
Aanvraag (II) doel van erfrechtverklaring (art. 63 sub f) contactgegevens Gerecht (art. 63 sub g) grond(elementen) waarop aanvrager zich beroept (art. 63 sub h.) al dan niet uiterste wilsbeschikking (art. 63 sub i) vermelding huwelijk of geregistreerd partnerschap (art. 63 lid j) 7 vermelding van aanvaarding of verwerping nalatenschap (art. 63 lid k) een verklaring dat naar beste weten van de aanvrager de te staven elementen niet het voorwerp uitmaken van een geschil (art. 63 lid l) Alle overige informatie die de aanvrager met het oog op de afgifte van de verklaring van erfrecht dienstig acht. 8 Behandeling aanvraag de autoriteit verifieert de gegevens (art. 66 lid 1) recherche eventueel eedaflegging (art. 66 lid 3) rechthebbende wordt op de hoogte gebracht van de erfrechtverklaring (art. 66 lid 4) de bevoegde autoriteit van een lidstaat verschaft aan de autoriteit van afgifte van een andere staat, de informatie uit m.n.: 9 3
het kadaster de registers van de burgerlijke stand huwelijksgoederenregister mits bevoegd (art. 66 lid 5) 10 Afgifte erfrechtverklaring gegevens bekend verklaring van erfrecht onverwijld afgifte gebruikmaking formulier dat volgens art. 81 lid 2 (procedure) is vastgesteld. zie ook art. 67 Verordening 11 Inhoud verklaring van erfrecht (art. 68) vergelijk art. 4:188 BW a. naam, adres autoriteit van aangifte (notaris) b. referentienr. dossier c. gegevens op grond waarden de autoriteit zich bevoegd acht erfrechtverklaring af te geven d. datum afgifte e. gegevens aanvrager f. gegevens erflater 12 4
g. gegevens rechthebbende h. gegevens huwelijksvermogensregime erflater i. het op de erfopvolging toepasselijke recht, en de gegevens waarop dat recht is vastgesteld j. informatie of er sprake is van erfopvolging krachtens versterf of testamentaire erfopvolging, daaronder begrepen de gegevens waaruit de rechten en/of bevoegdheden van de erfgenamen, legatarissen, executeurs-testamentair of beheerders van de nalatenschap blijken; k. aanvaarding of verwerping 13 l. het erfdeel van de erfgenaam m. lijst met rechten en/of goederen legataris n. beperkingen die op erfgenaam of legataris rusten, dus bijv. bewind last uitsluitingsclausule o. bevoegdheden en bepalingen executeur In Boek 4 zal nieuw art. opgenomen worden betreffende Europese Verklaring van Erfrecht 14 Overige nieuwe regelingen In kader Europese Erfrechtverordening regeling aanvaarding of verwerping legaat? art. 49b Wna toevoegen Europese Erfrechtverklaring, zie ook art. 50 Wna 15 5
Informatieplicht o.g.v. art. 67 lid 2 Verordening Aan wie kan de autoriteit de verklaring van erfrecht geven? De verordening stelt rechthebbenden Onder rechthebbenden dient te worden verstaan: rechthebbenden naar het toepasselijk recht, dus: geen legatarissen, tenzij belang. 16 Rechtsgevolgen van erfrechtverklaring Erfrechtverklaring heeft rechtsgevolgen in alle lidstaten zonder dat daartoe een procedure vereist is (art. 69 lid 1) dus: geen nieuwe / andere verklaring van erfrecht wel legalisatie wel apostilles Ter vergelijken met art. 4:187 en 4:188 BW 17 Verschil art. 69 verordening: grove nalatigheid art. 4:187 lid 3 BW: bijzondere omstandigheden Dus: verordening zou meer bescherming bieden, mogelijk wordt dit recht getrokken. VVE en EEV dienen gelijke derdenbescherming te hebben. 18 6
Inschrijving verklaring van erfrecht in het kadaster Ja, zie art. 69 lid 5 BW, Kadasterwet moet dan wel aangepast. 19 Het bewaren en afgeven gewaarmerkte afschriften (art. 70 Verordening) notaris bewaart afschriften (Europese) verklaring van erfrecht in protocol Wna zal aangepast worden art. 70 lid 2: de autoriteit houdt een lijst van afschriften bij aan wie een afschrift wordt verstrekt: - dossier of - aantekening op de minuut - digitalisering dossier 20 Art. 49 Wna Art. 49 Wna dient toepasselijk verklaard te worden op verstrekking van afschriften van de Europese Erfrechtverklaring. 21 7
Procedurele kwesties aantekenen bezwaar tegen erfrechtverklaring: art. 72: kantonrechter correctie (art. 71) door kantonrechter of notaris? art. 73: schorsing erfrechtverklaring belanghebbenden informeren 22 Europese Erfrechtverordening afkomstig uit buitenland erkenning in Nederland zie m.n. art. 66 lid 5 Verordening 23 Verwerpen legaat grensoverschrijdende nalatenschap schriftelijkheidsvereiste, liefst notariële akte of verklaring bij griffie rechtbank. 24 8