Pedagogisch Werkplan Werkwijze peuterspeelzaal Ministek Inleiding Basis van dit pedagogisch werkplan is het pedagogisch beleidsplan van Stichting Speel Wijs. Het werkplan is de praktische uitvoering van het pedagogisch beleidsplan en beschrijft hoe en op welke wijze wij het pedagogisch beleid in de praktijk van de speelzaal vormgeven. Het werkplan is er om de ouders te informeren. Daarnaast is het pedagogisch werkplan een leidraad voor de leidsters Onze belangrijkste uitgangspunten zijn: - bieden van vertrouwen, veiligheid en geborgenheid - de eigenheid van het individuele kind respecteren en zelfstandigheid stimuleren - kinderen stimuleren om met elkaar te spelen en van elkaar te leren Meer informatie over peuterspeelzaal Ministek is beschikbaar via de website van Speel Wijs, de informatie brochure en het Pedagogisch Beleidsplan. Huisvesting en inrichting Peuterspeelzaal Ministek is één van de 6 speelzalen van Stichting Speel Wijs, gevestigd in Abcoude aan de Broekzijdse laan 46d.. Ministek heeft 2 lokalen, een grote hal en een buitenruimte. De inrichting van de groepsruimte is zo overzichtelijk mogelijk waarbij we ervoor zorgen dat de peuters voldoende ruimte en mogelijkheden hebben om ervaringen op te doen en kennis te maken met verschillende materialen. Er zijn verschillende hoeken zoals een poppenhoek, een huishoek, een leeshoek, een autohoek en een duplohoek. Als er sprake is van een thema wordt een deel van de speelzaal in deze sfeer ingericht, zoals met herfst, Sinterklaas en kerst. Het buitenterrein is veilig en goed afgeschermd. Er is een zandbak waarin de kinderen kunnen spelen. Er zijn fietsen en ander rijdend materieel en de kinderen kunnen er rennen, klimmen, met ballen en hoepels spelen enz. Samenstelling groepen Op Ministek hebben we 5 ochtendgroepen van maximaal 16 peuters. Deze groepen hebben een vaste samenstelling. Er werken twee gediplomeerde leidsters op de groep. Intake Voor het eerste bezoek stuurt de leidster een uitnodigingskaartje. Het kennismakingsgesprek is tijdens het eerste speelzaalbezoek, nadat de groep is opgestart en alle andere ouders weg zijn. De leidsters hebben op deze manier de tijd om rustig met de ouder te praten, voor het kind is het overzichtelijker doordat alleen de andere kinderen en leidsters er zijn. Tijdens dit kennismakingsgesprek bespreekt de leidster met u de gang van zaken op de groep, de gewoonten en de bijzonderheden van uw kind en de wenperiode voor uw kind. De eerste keer en wenperiode Voor de peuter is het belangrijk dat hij de tijd krijgt om rustig te wennen aan de speelzaal. De praktijk leert dat het wennen bij de meeste kinderen soepel verloopt. Soms kost het wat meer tijd of moeite. In overleg met de ouders worden afspraken gemaakt over hoe om te gaan met het kind dat wat moeilijker went. Bij moeilijkheden met wennen kan het langzaam opgebouwd worden. Pagina 1 van 5
Hoe lang een wenperiode duurt is verschillend, dit ligt aan verschillende factoren. De leidster observeert het wenproces in de eerste weken nauwlettend. Het kan ogenschijnlijk goed gaan, maar soms is er ineens een terugval. De peuter mag als het nodig is in het begin iets vertrouwds van huis meenemen. Dat vergroot het gevoel van veiligheid. Na verloop van tijd wordt het meenemen van een knuffel weer afgebouwd: de peuter moet zich ook zonder knuffel vrij kunnen bewegen en zich veilig voelen. Afscheid nemen Afscheid nemen is een belangrijk onderdeel. Voor een peuter is het belangrijk dat degene die hem brengt duidelijk en resoluut is over het feit dat hij weggaat. Zeggen dat u weggaat en het vervolgens ook snel daarna te doen is het meest duidelijk. Dat geldt ook als een kind verdrietig is. Door het vertrek te rekken kan ook het verdriet groter worden. Samen met de leidster zwaaien en zeggen: "tot straks" als de ouders weg gaan is duidelijk. Ook geeft het de peuter het idee dat hij niet alleen achter blijft als hij samen met de leidster gedag zwaait. Mocht een kind toch langere tijd verdrietig blijven na het afscheid dan kan het nodig zijn om de ouders te bellen met het verzoek het kind op te halen. Leidsters kunnen goed inschatten of dit nodig is. Een ouder kan ook altijd zelf even bellen, het heeft dan de geruststelling dat het goed gaat met hun peuter. Breng-en haalcontacten Bij aankomst in de speelzaal worden de peuters en de ouders door de leidsters begroet. De ouders kunnen dan even blijven om met het kind een puzzeltje te maken of een boekje te lezen. De breng-en haalcontacten zijn belangrijke momenten voor ouders: de leidsters en de ouders kunnen elkaar dan informeren over het kind, ook als er niets bijzonders is. In verband met het dagprogramma is het belangrijk de peuter op tijd te brengen [ tussen 8.45 en 9.00 uur] en te halen. Tussen 11.45 en 12.00 kan uw kind weer opgehaald worden. Wanneer de peuter op een ander tijdstip dan gewoonlijk of door iemand anders wordt gehaald, vragen wij de ouders dit vooraf aan de leidster mee te delen. Een dagdeel op Ministek De peuters van Ministek worden tussen 8.45 en 9.00 uur gebracht. Er kan een spelletje gedaan worden, een boekje gelezen of een puzzel gemaakt worden aan tafel, eventueel samen met een ouder. Wij vinden het belangrijk dat de kinderen op tijd gebracht worden. Om 9 uur begint de dag met het opnoemen van de namen. Daarna is er vrij spel voor de peuters of wordt er een activiteit gedaan. Om ongeveer 10.30 uur gaan we met z n allen opruimen. Hierna gaan we in de kring: fruit eten en drinken. Ook wordt er in de kring gezongen, voorgelezen, een spelletje gedaan of bij voorbeeld een verjaardag gevierd. Na de kring is er een moment om de kinderen er aan te herinneren te gaan plassen en daarna gaan we aan tafel nog een koek eten. Hierna gaan we naar buiten of spelen we in de gang. Soms wordt er ook een activiteit gedaan aan tafel. Tussen 11.45 en 12 uur kunnen de kinderen weer opgehaald worden. Informatie aan ouders en ouderbetrokkenheid Informatie aan ouders gebeurt op verschillende manieren: Van de algemene ontwikkelingen binnen de stichting worden ouders op de hoogte gehouden via een nieuwsbrief van de coördinator van de stichting. Pagina 2 van 5
Twee keer per jaar, na de zomervakantie en na de kerstvakantie wordt er een sapochtend georganiseerd. Ouders worden dan uitgenodigd wat langer te blijven, we zetten een sapje klaar en ouders de gelegenheid om met elkaar te praten en elkaar te leren kennen. Incidenteel worden er per groep ouders gevraagd voor wat hand-en span diensten zoals schoonmaken. Wij vinden het belangrijk dat ouders de gelegenheid hebben om te zien wat wij bieden op de speelzaal en hoe hun kind het doet. In overleg mogen ouders een ochtend meedraaien. Waar zorgt de peuterspeelzaal voor en wat neemt u zelf mee De peuterspeelzaal zorgt voor drinken en luierdoekjes. Ouders zorgen zelf voor fruit en een gezonde koek, luiers en schone kleren. Zieke kinderen Zieke kinderen vragen extra zorg en aandacht. In een groep is het niet altijd mogelijk deze zorg en aandacht te geven. Voor zieke kinderen is het daarom het beste als ze in hun eigen omgeving zijn. In geval van twijfel beslist de leidster samen met de ouders of het verstandig is om de peuter op de speelzaal achter te laten. De ouders (of oppas) moeten dan wel bereikbaar zijn om, als het niet goed blijkt te gaan, hun kind direct op te komen halen. Wanneer een kind onverwacht ziek wordt tijdens de speelzaaluren, neemt de leidster contact op met de ouders. Zij worden geacht hun peuter op te (laten) halen. Aan de vraag of zij het kind koortsverlagende middelen wil toedienen gedurende de speelzaaluren geeft de leidster geen gehoor, het kind hoort met koorts [>38]niet in de speelzaal te verblijven. Besmettelijke ziekten In het geval van besmettelijke ziekten houden wij ons aan de landelijke richtlijnen van de GGD. Wij willen graag op de hoogte zijn van de ziekte van een kind, omdat er aantal ziektegevallen zijn die wij aan de GGD moeten melden of die wij intern kenbaar moeten maken omdat er risico s zijn voor bijvoorbeeld zwangere vrouwen. In het geval van waterpokken mogen de kinderen niet komen zolang de blaasjes nog niet zijn ingedroogd. Omgaan met geneesmiddelen en geneesmiddelenverstrekking Leidsters kunnen in sommige specifieke gevallen kinderen geneesmiddelen toedienen, mits zij door de ouders hierover geïnstrueerd zijn en de ouders hiervoor schriftelijk toestemming hebben gegeven. Zindelijkheid Zindelijk worden is voor peuters een heel proces, een kind moet hier aan toe zijn.. Als ouders aangeven dat ze er thuis mee bezig zijn volgen wij dat op de speelzaal. Ook als leidsters zien dat een kind er aan toe is wordt dit met ouders besproken. Wij adviseren ouders in die periode op de speelzaal het kind een luierbroekje aan te doen en stimuleren alle kinderen te gaan zitten bij het plassen. Als het kind thuis geen luier meer omheeft, doen wij dat ook niet meer op de speelzaal. Een ongelukje hoort er gewoon bij in het begin. Op de speelzaal is de voorbeeldfunctie van de andere kinderen groot. De peuter ziet andere kinderen naar de wc gaan, de leidster let op de reactie van de andere kinderen en zal af en toe voorstellen om mee naar de wc te gaan en stimuleren het zelf ook te proberen. Wil het kind zelf nog niet, dan is dat ook prima. Doet het kind wel een plasje op de wc dan zal de leidster het kind daarvoor prijzen. Bij het zindelijk worden, leert het kind zelf de wc door te spoelen meteen de handen te wassen. Pagina 3 van 5
Ruimte geven en grenzen stellen Kinderen worden aangesproken op de dingen die ze zelf kunnen. Zodra een leidster ziet dat een kind bijvoorbeeld motorisch in staat is om zelf de jas aan of uit te doen laat ze dit het kind ook zelf doen. Aangezien een peuter van twee andere dingen kan en wil dan een peuter die bijna naar school gaat doen wij een beroep op de kinderen afhankelijk van hun mogelijkheden Kinderen helpen op de peuterspeelzaal met dagelijkse dingen: uitdelen van de drinkbekers, klaarzetten van spullen. Ook een schoonmaakklusje als de tafel afvegen kunnen kinderen al jong doen. Hiermee stimuleren we de eigenwaarde van het kind. Tegelijkertijd leert een kind ook dat hij zelf hoort te helpen bij de dingen waar hij gebruik van maakt. Bij het vrij spelen mogen de peuters zelf kiezen waar ze mee willen spelen. Ze krijgen de tijd en de ruimte om zelf te pakken wat ze willen. Wel moet het speelgoed uit een bepaalde hoek, bij voorbeeld de keukenhoek, in die hoek blijven en moeten puzzels aan tafel gemaakt worden. Als een peuter klaar is met bij voorbeeld het maken van een puzzel, leren wij aan om het ook op te ruimen Bij activiteiten met de hele groep of in kleine groepjes, zoals knutselen, worden alle kinderen gestimuleerd om mee te doen, maar ze worden er niet toe verplicht. We houden bij de duur van de activiteiten rekening met de stemming en de leeftijd van het kind. Wij werken met thema s maar spelen ook in op de interesses van de kinderen op het moment. Komt een peuter bijvoorbeeld s ochtends met een enthousiast verhaal binnen dan gaan wij daarop in en passen indien nodig ons programma daar op aan of maken er ruimte voor in de kring. Bij een werkje gaat het ons niet zo zeer om het resultaat, maar vooral om het plezier en de ervaring die de kinderen op kunnen doen door het werken met verschillende materialen en technieken. We laten ze dan ook zoveel mogelijk zelf de dingen doen. Het opruimen van het speelgoed doen we, na een vast ritueel met een opruimliedje, op een positief stimulerende manier met z n allen. Bij conflicten tussen peuters kijken we eerst of de peuters er zelf uit komen. Lukt dit niet goed, dan geven we sturing door erbij te komen, te verwoorden wat er aan de hand is en helpen we ze onderhandelen. Binnen mogen de kinderen niet rennen, dit mag wel buiten. Rituelen Jonge kinderen hebben behoefte aan herkenning en herhaling, daarom gebruiken we de vaste dagindeling en verschillende rituelen op de groep. Een belangrijk ritueel is het samen uitzwaaien als de ouder weggaat. Ook bij het eten en drinken worden vaste liedjes gezongen. Bijzondere activiteiten Verjaardagen: Ieder kind mag zijn/haar verjaardag bij ons vieren, echter één maal, ook al komt het kind op verschillende groepen, ook het afscheid/4 e verjaardag wordt op één groep gevierd. Er wordt een verjaardags muts gemaakt, het kind mag op de grote stoel zitten en er worden verjaardagsliedjes gezongen, daarbij heeft iedere leidster haar eigen rituelen. Ook is er een klein cadeautje voor de jarige en de kinderen die afscheid nemen krijgen een afscheidsboekje met foto mee naar huis als aandenken. Sinterklaas: Dit wordt niet ieder jaar op dezelfde wijze gevierd, soms komt Sinterklaas op bezoek, soms Zwarte Piet of er wordt poppenkast gespeeld en pepernoten gebakken, ieder kind krijgt een cadeau. Vaak worden kinderen die week éénmaal uitgenodigd om het Sinterklaas feest te vieren. Ouders zijn hier in principe niet bij, dit om de rust te bewaren. Kerst: De groep wordt in kerstsfeer gebracht tijdens een versieravond en de leidsters versieren samen met de kinderen de kerstboom. Pagina 4 van 5
Meestal in de laatste week vieren de groepen kerstfeest met een kerstontbijt.het ene jaar worden er kerststukjes gemaakt, het andere jaar iets anders. Zomerfeest/juffenfeest: Als afsluiting van het speeljaar vieren we in de één na laatste week in Juni of Juli het zomerfeest. Vaak in een thema, er worden allerlei spelletjes gedaan met behulp van ouders er wordt iets lekkers gegeten en gedronken. Uiteraard wordt van tevoren de groep in de juiste sfeer versierd. Afscheid en overgang naar basisschool Ongeveer 4 weken voordat een peuter naar de basisschool gaat, wordt een overdrachtsformulier ingevuld door de leidster, alle ontwikkelingsgebieden komen hierbij aan de orde. Dit formulier wordt met ouders besproken en, met toestemming van de ouders, opgestuurd naar de basisschool. Indien nodig kan de pedagogisch begeleidster een warme overdracht naar de intern begeleidster van de basisschool doen. Pagina 5 van 5