Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting Opdrachtgever: Gemeente Leidschendam Voorburg Datum: 3 april 2015
Rapport Status Opdrachtgever Contactpersoon gemeente Rapport opgesteld door Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting Concept Gemeente Leidschendam Voorburg dhr. M. van Kooten DG Groep bv Postbus 222 2770 AE Boskoop Duitslandlaan 17 2391 PC Hazerswoude - Dorp tel 0172 213460 fax 0172 210165 e-mail info@dggroep.nl internet www.dggroep.nl Opdrachtnummer 139_013 Projectleider/ Ing. T. Felix, Ing. M. van de Ven projectmanager Auteurs Ing. T. Felix, Ing. M. van de Ven Datum 3 april 2015 Druk Eerste druk, DG Groep bv DG Groep b.v. is niet aansprakelijk voor gevolgschade, alsmede voor schade welke voortvloeit uit toepassing van de resultaten van werkzaamheden of andere gegevens verkregen van de DG Groep b.v.. Opdrachtgever vrijwaart de DG Groep b.v. voor aanspraken van derden in verband met deze toepassing. DG Groep b.v. Dit rapport is vervaardigd op verzoek van de opdrachtgever hierboven aangegeven en is haar eigendom. Niets uit dit rapport mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden d.m.v. fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de opdrachtgever hierboven aangegeven en de DG Groep b.v., noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd.
Inhoudsopgave 1 Inleiding... 5 1.1 Waarom deze technische inspectie?... 5 1.2 Werkwijze... 5 2 Resultaten technische inspectie... 7 2.1 Technische kwaliteit groen... 7 2.2 Technische kwaliteit straatmeubilair en verlichting... 8 2.3 Technische kwaliteit wegen... 9 Bijlage 1 maatregelenkaart Rietvink... 12 Bijlage 2 schaalbalken inspectie straatmeubilair en verlichting... 13 Bijlage 3 Resultaten inspectie straatmeubilair en verlichting... 14 Bijlage 4 inspectierapport elementverharding betonstraatstenen de Rietvink... 15 Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 3
Samenvatting De wijk Rietvink verzakt voor een deel al vanaf de oplevering van de bouw begin jaren 90. De verzakkingen betreffen de openbare ruimte en de tuinen (dus niet de woningen). Het laatste jaar hebben diverse bewoners actief contact gezocht met de gemeente. Ze maken zich zorgen over de verzakkingen en wat dat voor hun veiligheid en die van de wijk in het geheel betekent. De doelstelling van het project is Samen werken aan een veilige woon- en leefomgeving in De Rietvink Een subdoel van het project is een breed gedragen vastgesteld voorlopig inrichtingsplan. Dit inrichtingsplan voldoet aan de basiskwaliteit zoals is vastgelegd in het Beheerkwaliteitsplan voor de openbare ruimte. Om de benodigde informatie voor dit inrichtingsplan te vinden, is de technische kwaliteit en herbruikbaarheid van verharding, beplanting, straatmeubilair en openbare verlichting in beeld gebracht. Voor de inspectie van het groen, straatmeubilair en de verlichting is gebruik gemaakt van de schaalbalken afkomstig uit de Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte (KOR) publicatie 323 van het CROW. Voor de inspectie van de verhardingen is gebruik gemaakt van het Handboek Visuele Inspectie van het CROW publicatie 164a. Als gevolg van de verzakkingen in de openbare ruimte en de hoge grondwaterstand is de vitaliteit bomen (sierperen en kersenbomen) van matige kwaliteit. Tegelijk veroorzaakt dit scheefstand van lichtmasten en palen, hierdoor ontstaan verkeersonveilige en / of sociale onveilige situaties. Het textuurprobleem van de verhardingen leidt op den duur tot meer afschilfering en breuk, waardoor verkeersonveilige situaties kunnen ontstaan. Om de doelstelling Samen werken aan een veilige woon- en leefomgeving in De Rietvink voor het inrichtingsplan te behalen, wordt geadviseerd om de Sierperen en Kersenbomen met een matige vitaliteit te vervangen. De nieuwe boomsoort moet bestand zijn tegen de bovenstaande omstandigheden. Daarnaast kunnen de meeste elementen van het straatmeubilair en verlichting hergebruikt worden, met uitzondering van de elementen die matig tot slecht scoren op coating/folie en krassen, deuken en gaten en volledigheid. Geadviseerd wordt om deze elementen te vervangen. Voor de wegen wordt geadviseerd het hergebruik van de betonstraatstenen alleen op minder intensief bereden delen, zoals parkeerplaatsen, toe te passen. Het advies voor alle betontegels met een ruw uiterlijk is om deze te vervangen. Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 4
1 Inleiding 1.1 Waarom deze technische inspectie? De gemeente voert op een planmatige manier het onderhoud van de openbare ruimte uit. Voor duurzame instandhouding is naast regulier onderhoud ook groot onderhoud en renovatie noodzakelijk. Om de inhoud en omvang hiervan te bepalen is de technische kwaliteit en herbruikbaarheid van verharding, beplanting, straatmeubilair en openbare verlichting in beeld gebracht. De resultaten van deze technische inspecties en de mogelijke herbruikwaarde van elementen en materialen zijn in dit rapport inzichtelijk gemaakt. Aanleiding De wijk Rietvink verzakt voor een deel al vanaf de oplevering van de bouw begin jaren 90. De verzakkingen betreffen de openbare ruimte en de tuinen (dus niet de woningen). De wijk verzakt niet overal even hard of evenveel. In 2001 heeft de gemeente aan bewoners toegezegd om in 2015-2016 de riolering aan te pakken i.v.m. de verzakkingen. Het laatste jaar hebben diverse bewoners actief contact gezocht met de gemeente. Ze maken zich zorgen over de verzakkingen en wat dat voor hun veiligheid en die van de wijk in het geheel betekent. De oplossingen moeten dan ook in nauwe samenwerking met de bewoners worden uitgewerkt. Een vervolgonderzoek is noodzakelijk in verband met eerder gemaakte bestuurlijke afspraken in 2002 aangaande de vervanging van het rioolstelsel in 2015-2016. De doelstelling van het project is Samen werken aan een veilige woon- en leefomgeving in De Rietvink Een subdoel van het project is een breed gedragen vastgesteld voorlopig inrichtingsplan. Dit inrichtingsplan voldoet aan de basiskwaliteit zoals is vastgelegd in het Beheerkwaliteitsplan voor de openbare ruimte. Voor het verkrijgen van de benodigde informatie zijn er vooronderzoeken in de bodem en ondergrondse infrastructuur uitgevoerd. De technische kwaliteit van verhardingen is door Antea group beoordeeld en de beplanting, straatmeubilair en openbare verlichting door de DG Groep. 1.2 Werkwijze De technische inspectie is uitgevoerd in een gedeelte van de wijk de Rietvink waar verzakking van de openbare ruimte optreedt. De begrenzing van het gebied is te vinden in bijlage 1. Bij de meting zijn alle elementen (groen, wegen, straatmeubilair en openbare verlichting ) die binnen het projectgebied vallen meegenomen. De kwaliteitsinspectie van het groen is uitgevoerd in 2012 en is afkomstig uit het Wijkgroenbeheerplan de Rietvink / t Lien. De werkpakketten bomen, bosplantsoen, heesters extensief, heesters intensief, gazon en maaien extensief zijn geïnspecteerd. Tijdens de inspectie is gebruik gemaakt van de schaalbalken afkomstig uit de Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte (KOR) publicatie 323 van het CROW. De beoordeelde schaalbalken zijn weergegeven in tabel 1. De kwaliteitsinspectie van het meubilair en de openbare verlichting is uitgevoerd in maart 2015. De werkpakketten verkeersborden, straatnaamborden, palen (algemeen), zitbanken, afvalbakken en hekwerken zijn geïnspecteerd. Tijdens de inspectie is gebruik gemaakt van de schaalbalken afkomstig uit de Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte (KOR) publicatie 323 van het CROW. Deze schaalbalken zijn weergegeven in tabel 1. De kwaliteitsinspectie van de wegen is uitgevoerd in maart 2015. Het geïnventariseerd plangebied bestaat uit elementverharding. Tijdens de inspectie is gebruik gemaakt van het Handboek Visuele Inspectie van het CROW publicatie 164a. Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 5
Tabel 1 Inspectiecriteria per onderdeel openbare ruimte Gemeten aspecten Groen (KOR CROW Straatmeubilair (KOR CROW Technische Kwaliteit publicatie 323) Beschadiging Kale plekken Overgroei verharding of gras Snoeibeeld en vitaliteit Vitaliteit en ziekte Beschadiging Dichtheid (gazon) Vlakheid ondergrond (gazon) publicatie 323) Dekking van de coating/folie en krassen Deuken en gaten Scheefstand Verdraaiing (borden) Volledig (banken en tafels en borden) Verlichting (KOR CROW publicatie 323) Dekking van de coating/folie en krassen Deuken en gaten Scheefstand Wegen (CROW publicatie 146a) Breuk Afschilfering Slijtage Verwering Kleurverschil Vormverlies De speelplekken / toestellen en het oppervlakte water zijn niet meegenomen in de technische inspectie. Groen, straatmeubilair en verlichting Bij de beoordeling van het groen, straatmeubilair en verlichting is gebruik gemaakt van de vier kwaliteitscategorieën van de CROW systematiek, namelijk: Niveau Omschrijving Kwaiteitsbeeld A+ Zeer hoog Nagenoeg ongeschonden A Hoog Mooi en comfortabel B Basis Functioneel C Laag Onrustig beeld, enige vorm van hinder D Zeer laag Kapitaalvernietiging, uitlokking van vernieling, functieverlies, juridische aansprakelijkheidsstelling of sociale onveiligheid De kwaliteit van de openbare ruimte in Leidschendam-Voorburg wordt onderhouden op kwaliteitsniveau B. Alle resultaten die lager scoren dan een B zijn in dit rapport weergegeven. Wegen De beoordeling van de wegen gebeurt conform het handboek publicatie 164a van de CROW en daarnaast wordt ook een schadecatalogus gebruikt van publicatie 164a. Daarin zijn de diverse schadebeelden beoordeeld die zijn gedefinieerd per ernstklasse met criteria. Bij de kwaliteit van de elementen is de conditie van de verhardingselementen met betrekking tot breuk, afschilfering, slijtage en verwering beoordeeld. Verder wordt aangegeven dat : Ernst van kwaliteit van de elementen is bepalend voor de bruikbaarheid van de elementen voor het herstraten. Voor Ernst van kwalitet elementen wordt onderscheid gemaakt tussen: Ernstklasse Kwaliteitsbeeld Hergebruikwaarde Matig Hoeken, schilfers en dergelijke ontbreken. De elementen zijn De elementen zijn verweerd gedeeltelijk geschikt om Er komt enige breuk voor hergebruikt te worden. Ernstig Er komt veel breuk voor De elementen hebben zoveel van hun oorspronkelijke vorm verloren dat zij geheel ongeschikt zijn om hergebruikt te worden. Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 6
2 Resultaten technische inspectie In dit hoofdstuk is het areaal en de resultaten van de inspectie per onderdeel weergegeven. De kwaliteitstabellen voor het groen, straatmeubilair en verlichting (tabel 3 en tabel 5) zijn opgebouwd uit de naam van de schaalbalk en de verdeling over de kwaliteitsniveaus C (matig) en D (slecht). De kwaliteitstabel voor de wegen is opgebouwd uit het type bestrating en een bevinding van de inspectiecriteria (benoemd in tabel 1) en het kwaliteitsbeeld (zie paragraaf 1.2). 2.1 Technische kwaliteit groen Tijdens de kwaliteitsmeting zijn de vakken en punten beoordeeld middels de beeldkwaliteit systematiek. De beoordeling houdt in het invullen van de scores (A+ t/m D conform CROW) op de gekozen schaalbalken. Om de huidige beeldkwaliteit van het groen in beeld te krijgen, zijn alle bomen, beplanting en grasvakken beoordeeld. Kwantitatieve gegevens De arealen van het plangebied zijn als volgt: Tabel 2 Kwantitatieve waarden Gemeten hoeveelheid werkpakketten Eenheid Bomen 290 stuks Bosplantsoen 113 m2 Heesters intensief 2.125 m2 Haag (voet) 42 m2 Maaien extensief 6.136 m2 Rozen 30 m2 Gazon 5.591 m2 Lichtmasten 197 m2 Kwalitatieve gegevens Tabel 3 Kwaltitatieve waarden schaalbalken C D Beplanting-beschadiging 8 5 bodembedekkers-kale plekken 2 bosplantsoen-snoeibeeld en vitaliteit 1 heesters-gesloten heesters-kale plekken 6 1 heesters-overgroei randen verharding of gras 25 1 overgroei randen verharding 7 vitaliteit en ziekte 20 5 Eindtotaal 116 37 Voor de beheergroep beplanting wordt op de schaalbalk voor overgroei randen verharding of gras matig gescoord. Voor de bomen wordt op de schaalbalk vitaliteit en ziekte veel matig (C) en zelfs slecht (D) gescoord. De bomen in het gebied bestaan voornamelijk uit Sierperen (Pyrus) en Kersenbomen (Prunus). Kenmerkend voor deze bomen in het plangebied is dat de kronen regelmatig kale plekken vertonen en de ontwikkeling van de boom blijft achter op de leeftijd. Voornamelijk bij de Sierperen in de Kerkweide is dit duidelijk zichtbaar. Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 7
Figuur 1. Sierpeer is niet vitaal, weinig blad Figuur 2. Kersenboom is niet vitaal, weinig blad Conclusies De matige (C) kwaliteit van de bomen in het plangebied kan een gevolg zijn van de verzakkingen in de openbare ruimte en de hoge grondwaterstand. Hierdoor hebben de bomen onvoldoende ondergrondse ruimte om te groeien en hierdoor neemt de conditie af. Advies Het advies is om de Sierperen en Kersenbomen, die matig scoren op vitaliteit, te vervangen. Conform het vastgestelde eisenpakket van het Beheerkwaliteitsplan moet op deze locaties gezocht worden naar een boomsoort die goed tegen deze omstandigheden bestand is. In het Wijkgroenbeheerplan de Rietvink / t Lien is een maatregelenkaart opgenomen. In bijlage 1 is op kaart aangegeven wat de begrenzing van het plangebied is en welke bomen vervangen moeten worden. 2.2 Technische kwaliteit straatmeubilair en verlichting Tijdens de kwaliteitsmeting zijn de punten beoordeeld op de beeldkwaliteit van de openbare ruimte. De beoordeling houdt in het invullen van de scores (A+ t/m D conform CROW) op de gekozen schaalbalken (bijlage 2). Om de huidige beeldkwaliteit van het straatmeubilair en de verlichting in beeld te krijgen, zijn alle afvalbakken, verkeers en straatnaamborden, palen, banken en verlichting beoordeeld. De kwantitatieve gegevens van het plangebied zijn als volgt: Tabel 4 Kwantitatieve waarden Gemeten aspecten hoeveelheid Eenheid Afvalbakken 10 stuks Verkeer en 62 stuks straatnaamborden Palen 170 stuks Banken 5 stuks Lichtmasten 197 stuks Kwantitatieve gegevens Tabel 5 Kwaltitatieve waarden schaalbalken C D Meubilair-borden-deuken en gaten 1 Meubilair-borden-verdraaiing Meubilair-borden-volledig 1 1 Meubilair-dragers-deuken en gaten Meubilair-dragers-scheefstand 4 Meubilair-hekken-scheefstand 1 Meubilair-palen Meubilair-palen-dekking van de coating/folie en krassen 1 Meubilair-palen-deuken en gaten 1 Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 8
Tabel 5 Kwaltitatieve waarden Meubilair-palen-scheefstand 15 Meubilair-recreatieve voorziening-banken en tafelsdekking van de coating/folie en krassen 1 Meubilair-recreatieve voorziening-banken en tafelsvolledig 2 Meubilair-verkeersvoorzieningen-verlichting-openbare verlichting-dekking van de coating/folie en krassen 11 1 Meubilair-verkeersvoorzieningen-verlichting-openbare verlichting-scheefstand 4 Totaal 40 4 Voor de beheergroepen straatmeubilair en verlichting wordt op de schaalbalk voor palen, verlichting en dragers, openbare verlichting-scheefstand, dragers-scheefstand en palenscheefstand, matig gescoord. Voor de verlichting wordt op de schaalbalk coating/folie en krassen veel matig en zelfs slecht gescoord. Scheefstand komt het meeste voor. Voornamelijk bij de palen. De overige resultaten van de inspectie zijn te vinden in bijlage 3. Figuur 3. Paal staat scheef Figuur 4. Lantaarn staat scheef Conclusies De matige kwaliteit van de schaalbalk scheefstand palen, verlichting en dragers in het plangebied kan een gevolg zijn van de verzakkingen in de openbare ruimte. Doordat de grond zakt is de ondergrond onstabiel en kunnen elementen in de openbare ruimte scheef gaan staan. Dit leidt tot functieverlies. Door scheefstand van lichtmasten kunnen er situaties als verkeersonveiligheid en / of sociale onveiligheid ontstaan. Advies De elementen die hoger dan een C scoren zijn herbruikbaar. De elementen die een C of D scoren op scheefstand en op overige schaalbalken voldoende scoren, zijn geschikt voor hergebruik. De elementen die C of D scoren op coating/folie en krassen, deuken en gaten en volledigheid voldoen niet aan de kwaliteitseisen zoals beschreven in het Beheerkwaliteitsplan van de gemeente. Geadviseerd word om deze elementen te vervangen. 2.3 Technische kwaliteit wegen De technische kwaliteitis beoordeeld middels de CROW publicatie 164a en afkomstig uit het inspectierapport van Antea group (bijlage 4). Bij de beoordeling van de wegen wordt de locatie en de omvang van de slechte elementen vastgesteld. Van voorkomende schades worden foto s gemaakt. Per representatief wegvak worden enkele elementen op maatvastheid gecontroleerd. Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 9
Kwantitatieve gegevens De arealen van het plangebied zijn als volgt: Tabel 6 Kwantitatieve waarden Gemeten wegonderdelen type hoeveelheid Eenheid Rijbaan Betonstraatstenen 8.950 m2 keiformaat Drempels Betonstraatstenen 1.375 m2 (zeshoekig) Parkeervlakken Betonstraatstenen 4.150 m2 keiformaat Looppaden Betonklinkers 1.750 m2 waalformaat Voetpaden Betontegels 8.640 m2 Kwalitatieve gegevens: Tabel 7 Kwaltitatieve waarden Wegonderdeel Bevinding inspectiecriteria en kwaiteitsbeeld Rijwegen (rijbaan en drempels) alle rijwegen vertonen textuurproblemen(slijtage, verwering), breuk, afschilfering en verwering. vormverlies is niet waargenomen, de stenen zijn egaal verkleurd (geen kleurverschil). de maatvastheid is groot. Parkeerplaatsen (parkeervlakken) Overige parkeerplaatsen (oorspronkelijke bestrating) vertonen grotendeels (in de rijloper) textuurproblemen. Gedeelte tussen de rijlopers vertonen geen ernstige schade. Betontegels zijn verweerd en vertonen ruw uiterlijk. Er is (beperkt) sprake van afschilfering en breuk. Voetpaden / voetgangersstroken Bij de betonstraatstenen is het grind in de stenen zichtbaar. Op alle rijwegen, parkeervakken (m.u.v. nieuw aangelegde parkeerplaatsen) en voetpaden, uitgevoerd in betonstraatstenen, is sprake van verwering (textuurproblemen) waarbij de grond in de stenen zichtbaar is. De grindkorrels komen vrij te liggen door het uitspoelen van het cement onder de invloed van verkeersbelastingen en/of weersinvloeden. Dit probleem leidt uiteindelijk tot afschilfering en breuk. Circa 5-10% van het bestrate oppervlak vertoont (hoek)breuk en/of afschilfering Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 10
Figuur 5 Rietvinklaan Figuur 6 voetgangersstrook Landlustlaan Conclusies Als uitgangspunt bij hergebruik is door de gemeente aangegeven dat de elementen nog een levensduur hebben van 30 jaar. De huidige kwaliteit van de betonstraatstenen in de Rietvink voldoen niet aan de restlevensduur van 30 jaar. Het textuurprobleem zal onder invloed van de verkeersbelasting leiden tot lagere stroefheid van de betonstraatstenen en tot meer afschilfering en breuk. Deze factoren zorgen voor verkeersonveilige situaties. De betontegels zijn verweerd en vertonen een ruw uiterlijk. Ook hier is (beperkt) sprake van afschilfering en breuk. Advies Het advies is om de betonstraatstenen te vervangen en niet te hergebruiken op plekken die intensief worden bereden. De betonstraatstenen voldoen niet aan de restlevensduur van 30 jaar en vormen op den duur een risico voor de verkeersveiligheid. Hergebruik van deze betonstraatstenen zijn op minder intensief bereden oppervlakken mogelijk. Het gaat hierbij om parkeerplaatsen en gootstroken. Ook voor de betontegels wordt afgeraden deze te hergebruiken. Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 11
Bijlage 1 maatregelenkaart Rietvink Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 12
Bijlage 2 schaalbalken inspectie straatmeubilair en verlichting De codering voor de schaalbalk bestaat uit twee cijfers. De eerste staat voor het betreffende werkpakket en het tweede cijfer staat voor de betreffende schaalbalk. Bijvoorbeeld: 1.1 staat het eerste cijfer voor afvalbak en het tweede cijfer voor de schaalbalk Dekking/coating en krassen. Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 13
Bijlage 3 Resultaten inspectie straatmeubilair en verlichting De codes op de kaart zijn opgebouwd uit een cijfer en een letter of een cijfer en meerdere letters. Het eerste cijfer staat voor het werkpakket. De letter(s) staat voor de beoordeling per schaalbalk. Voorbeeld: 1A = 1 staat voor afvalbak kwaliteit voor alle drie bijbehorende schaalbalken(zie bijlage 2) is een A 8AAC = 8 staat voor verlichting, eerste A is beoordeling eerste schaalbalk(coating/folie en krassen), tweede A is beoordeling tweede schaalbalk (deuken en gaten) C is beoordeling derde schaalbalk (scheefstand) Groene arcering geeft aan dat er een foto is gemaakt voor de schaalbalk wat C of D kwaliteit scoort. De foto s hiervan zijn in deze bijlage bijgevoegd Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 14
Bijlage 4 inspectierapport elementverharding betonstraatstenen de Rietvink Technische inspectie groen, wegen, straatmeubilair en verlichting DG Groep BV, 3 april 2015 15