GROEI EXPORT AARBEIEN: WERELDWIJD ÈN NEDERLAND

PRODUCTIE IN 1000 TON EXPORT IN 1000 TON Factsheet aardbeien juni 2016 FACTSHEET AARDBEIEN Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com GROEI EXPORT AARBEIEN: WERELDWIJD ÈN NEDERLAND Groei vooral op niet-traditionele markten; Spanje maakt pas op plaats Wereldwijd groeit de aardbeienmarkt weer. Na een pas op de plaats is in 2015 de wereldwijde export gegroeid naar bijna 900.000 ton. Die export had een waarde van rond de 2 miljard euro. Gezien de aard van het product is het logisch dat de handel zich voor het overgrote deel binnen de regio af speelt. China en de Verenigde Staten zijn wereldwijd gezien de grote productie landen. China speelt nauwelijks een rol in de internationale handel. De Verenigde Staten zijn wel een belangrijkste handelsland, nl. wereldwijd gezien de tweede exporteur en zelfs de belangrijkste importeur. Handel drijft de Verenigde Staten voornamelijk met Canada en Mexico. Spanje is met afstand het belangrijkste exportland. Jaarlijks zet Spanje rond de 300.000 ton aardbeien in het buitenland af. Dat komt neer op rond driekwart van de totale Spaanse productie. Na de Verenigde Staten en Mexico is Nederland in omvang het vierde exportland. België volgt daarna als vijfde. Nederland en België importeren ook belangrijke hoeveelheden aardbeien en nemen resp. de 10 de en de 9 de plek in op de lijst met importlanden. De belangrijkste importlanden zijn na de Verenigde Staten vervolgens Duitsland, Canada, Frankrijk en Rusland. Opvallende nieuwkomer in de top-10 van zowel exportlanden als de importlanden is Wit-Rusland. Dit land speelde in 2015 ook bij aardbeien een belangrijke rol als doorvoorland naar Rusland. 9.000 8.500 8.000 7.500 7.000 6.500 6.000 5.500 5.000 4.500 4.000 Aardbeien: Wereldwijde productie en export 2005 06 07 08 09 10 11 12 13 14 2015 950 900 850 800 750 700 650 600 550 500 Nederland: bescheiden productieland, export groeit Nederland is wereldwijd gezien een bescheiden productieland. De productie van aardbeien in Nederland blijft wel gestaag groeien naar 58.000 ton in het afgelopen jaar. In 2015 ontliepen de 1

TONNEN 1000 TON Factsheet aardbeien juni 2016 30 Aardbeien: Productie in Nederland (in 1000 ton) 25 20 15 10 5 0 2000 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 2015 productie onder glas (incl. plastic tunnels) en die in de vollegrond elkaar niet veel met resp. 28.600 en 29.100 ton. Na een voortdurende stijging van de productie, glas wat sneller dan vollegrond, werd er in 2015 bij beide teelten pas op de plaats gemaakt. Dit ondanks de groei van het areaal aardbeien onder glas. Helft Nederlandse productie naar het buitenland De omvang van de handel van Nederland met het buitenland is lastig om precies te achterhalen. Diverse bronnen geven wel cijfers. Zo werd er volgens gegevens van het GroentenFruit Huis (KCB) in 2015 ruim 32.000 ton aardbeien uitgevoerd. Deze bron registreert uitsluitend export van aardbeien van Nederlandse bodem. De laatste jaren zijn er volgens deze bron steeds meer Nederlandse aardbeien in het buitenland afgezet. In 2010 was dat nog 20.000 ton en in 2013 en 2014 resp. 26.200 en 31.000 ton. Dit zou betekenen dat ruim de helft van de productie in Nederland in 2015 werd uitgevoerd. 12.000 Aardbeien: Export Nederland en Belgie in 2015 (in tonnen) 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 - jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Ned product Ned. Incl. re-export Belgie incl. re-export 2

Andere bronnen, CBS, Eurostat en buitenlandse CBS-sen, geven ook cijfers over de internationale handel van Nederland. De gegevens van CBS en Nederland over de im- en export lijken niet zo betrouwbaar. Het meest betrouwbare beeld geven nog de cijfers die de andere (EU)landen geven over de handel met Nederland. Op die basis komt had de totale Nederlandse export in 2015 een omvang van 66.000 ton en de import zou 23.000 ton groot geweest zijn. Welke bronnen er ook gebruikt worden de relatie met de export volgens GFH/KCB is ver te zoeken. Waar het sterk op lijkt is dat het GFH/KCB cijfer van de export van de export van Nederlandse aardbeien te laag is. Veel import vanuit maar vooral veel export naar België België is veruit de belangrijkste afnemer van aardbeien uit/via Nederland. Volgens GFH/KCB zou het in 2015 zijn gegaan om 13.100 ton Nederlands product. Dat was evenveel als in 2014. Belgische importcijfers geven een import uit Nederland van 16.300 ton. Dit betrekkelijk kleine verschil zou nog verklaard kunnen worden door de re-export. Bij andere landen is het verschil tussen GFH/KCB en andere bronnen echter groter en soms veel groter. Volgens GFH/KCB is Noorwegen de 2 de afnemer van Nederlandse aardbeien. Na een sterke groei in 2014 bleef de export naar Noorwegen vorig jaar stabiel op ca. 5.000 ton. Duitsland en het Verenigd Koninkrijk zijn de andere belangrijke afnemers van Nederlandse aardbeien. Uit cijfers van de importlanden blijkt dat Noorwegen vorig jaar 5.800 ton aardbeien uit Nederland heeft ingevoerd. Daarmee was Nederland wel veruit de belangrijkste leverancier van Noorwegen. België en Spanje zijn op groet afstand de nummers 2 en 3. De export van Nederlandse aardbeien naar Duitsland was volgens GFH/KCB vorig jaar met 4.700 ton weer op het niveau van 2013 nadat in 2014 het wat minder was. Zowel Eurostat als het Duitse CBS geven echter importhoeveelheden uit Nederland die aanmerkelijk hoger liggen. Op een totale Duitse aardbeien import van 100.000 ton is de import uit Nederland van zeer bescheiden omvang. Volgens GFH/KCB bedroeg de export naar het Verenigd Koninkrijk vorig jaar evenals in 2014 ca. 3.800 ton. Dit was wel meer dan de jaren daarvoor. Engelse importgegevens geven echter voor 2015 een grotere hoeveelheid import uit Nederland van bijna 10.000 ton. De totale Engelse aardbeien import heeft een omvang van rond de 50.000 ton waarvan meer dan de helft afkomstig is uit Spanje. Ook aardbeien via Wit Rusland route naar Rusland Nog opmerkelijker is de Nederlandse export naar Litouwen. Volgens Eurostat gegevens zijn er vorig jaar in Litouwen11.000 ton aardbeien uit Nederland ingevoerd. GFH/KCB geeft aan dat in 2015 nog geen100 ton Nederlandse aardbeien naar Litouwen zijn uitgevoerd. Het gaat hierbij overigens om import in Litouwen dat via Wit Rusland bestemd is voor de Russische markt. Ook aardbeien uit Polen gaan via deze (om)weg naar Rusland. Spanje domineert Bij de aardbeien handel in Europa is Spanje de dominante partij. Vorig jaar exporteerde Spanje 283.000 ton aardbeien. In 2014 was dat 295.000 ton en in 2013 was het met 307.000 ton een record hoeveelheid. Duitsland is met de afgelopen 3 jaar ca. 95.000 ton de belangrijkste afnemer. Frankrijk is de 2 de afnemer maar vorig jaar viel de export naar dat land fors terug naar 55.000 ton tegen 75.000 ton in 2014. Het Verenigd Koninkrijk, Italië en Portugal zijn de andere belangrijke afnemers van Spaanse aardbeien. Nederland was volgens Spaanse exportcijfers vorig jaar goed voor 9.500 ton aardbeien. Dat was een recordhoeveelheid nadat in 2014 er sprake was van een forse terugval. Verder levert Spanje nog aardbeien aan veel andere landen. Maart en bovenal april zijn de belangrijkste maanden voor de Spaanse export van aardbeien. In 2015 werd er in die maanden resp. 80 en 100.000 ton uitgevoerd. In mei ging het nog om 50.000 ton. Het Spaanse exportseizoen komt al vroeg in het jaar op gang met in 2015 hoeveelheden van 10.000 ton januari en 25.000 ton in februari. Dit jaar exporteerde Spanje in de beide eerste maanden aanzienlijk meer nl. 20.000 ton in januari en 34.000 ton in februari. In maart was het met 75.000 ton ongeveer evenveel als in 2015. Opvallend is dat er begin 2016 naar Nederland minder Spaanse aardbeien gegaan zijn dan in de eerste maanden van vorig jaar. 3

Aardbeien: Export landen 2015 (basis hoeveelheid) Overige; 16% Marokko ; 3% Spanje ; 32% Litouwen ; 3% Egypte ; 4% Wit Rusland ; 4% België ; 6% USA ; 15% Nederland ; 7% Mexico ; 10% Record export België Voor Nederland is België een belangrijke handelspartner voor aardbeien. Zoals gezegd importeert België grote hoeveelheden uit Nederland. Vorig jaar met 16.300 ton zelfs een record hoeveelheid. Nederland is daarmee veruit de belangrijkste leverancier voor België. Spanje volgt op afstand (6.2 00 ton) als tweede. België exporteert ook veel aardbeien. Vorig jaar zou het gegaan zijn om 53.000 ton. Ook een record hoeveelheid. De 3 jaar er voor was het tekens ruim 40.000 ton. Het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Nederland zijn de belangrijkste afnemers. De Belgische aardbeien productie is vorig jaar met 48.000 ton van record omvang geweest. De jaren er voor schommelde deze rond de 40.000 ton. Duitsland grote importeur; 80% uit Spanje Duitsland is in ons werelddeel de belangrijkste afnemer. De import van 100.000 ton van vorige jaar was wel wat minder dan de jaren er voor. Voor ca. 80% is de Duitse import afkomstig uit Spanje. Nederland en Italië volgen op grote afstand als de nummers 2 en 3. Litouwen; 3% Aardbeien: Import landen 2015 (basis hoeveelheid) Nederland; 3% België; 3% Overige; 25% Italië; 4% Wit Rusland; 4% Rusland; 5% Ver. Kon.; 6% Frankrijk; 9% USA; 16% Duitsland; 11% Canada; 11% 4

TONNENl Factsheet aardbeien juni 2016 Frankrijk is ook een belangrijke afzetmarkt voor aardbeien met vorig jaar een hoeveelheid van 78.000 ton. Na de recordimport van 2013 van 104.000 ton liep de import gestaag terug. Spanje is veruit de belangrijkste leverancier van Frankrijk met België op afstand als 2 de. De export van Franse aardbeien valt steeds verder terug naar 13.000 ton in 2015 tegen nog 18.000 ton in 2010 en niet minder dan 40.000 ton in 2005. 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 Aardbeien: Export belangrijke landen in 2015 (in tonnen) Frankrijk Italië Polen Turkey Griekenland Morocco Ned (incl. reexp) België - jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Spanje Vroeg in het seizoen aardebeien uit Egypte en Marokko De hoeveelheden aardbeien die van verder weg gelegen landen naar Europa komt is relatief gezien van bescheiden omvang. Egypte en Marokko zijn landen die redelijke hoeveelheden aardbeien exporteren. De export van Egypte zal vorig jaar naar schatting ruim 30.000 ton groot geweest zijn. De meeste Egyptische aardbeien gaan naar de golfstaten. Vorig jaar zijn er via Wit Rusland ook veel Egyptische aardbeien naar Rusland gegaan. Binnen de EU is Duitsland de belangrijkste afnemer en daarna België en het Verenigd Koninkrijk. De export naar Nederland zou gezakt zijn tot iets onder de 1.000 ton. Egyptische aardbeien worden vooral in december en januari in de EU ingevoerd. Marokko exporteert steeds meer aardbeien, vorig jaar 23.000 ton. Spanje is de belangrijkste afnemer. Rusland (via Wit Rusland) is de 2 de afnemer van Marokko. Andere afnemers zijn Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en kleinere hoeveelheden gaan naar Duitsland en Nederland. Het Marokkaanse exportseizoen komt in december goed op gang en loopt door tot in april. Rusland verlegt import naar Turkije, Egypte, Marokko en ook via Wit Rusland route Rusland is een belangrijk importland voor aardbeien. Na het instellen van de import boycot zijn Griekse, Spaanse en Poolse aardbeien vervangen door import uit Turkije, Egypte, Marokko maar toch ook EU-aardbeien via Wit Rusland. Fruit & Vegetable Facts Jan Kees Boon +31 6 54 687 684 www.fruitandvegetablefacts.com fruitvegfacts@gmail.com 5

TONNEN Factsheet aardbeien juni 2016 8.000 Aardbeien: Export Nederlands product (in tonnen) 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000-2014 2015 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Nederland: Aantal bedrijven, areaal en productie van aardbeien Bron: CBS 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 O N D E R G L A S AREAAL IN HA Totaal 270 270 260 280 290 290 310 340 Glas 210 210 210 230 250 250 270 280 Plastic tunnels 60 60 50 40 40 40 40 50 AANTAL BEDRIJVEN Totaal 360 340 300 280 280 260 260 250 Glas 260 250 230 220 220 210 210 200 Plastic tunnels 160 150 120 90 90 80 90 90 PRODUCTIE in 1000 ton 21,2 20,5 21,4 24 24,4 27,0 29,0 28,6 V O L L E G R O N D AREAAL IN HA Totaal 2.930 3.050 3.110 3.210 3.550 3.200 3.170 2.770 Productie 1.260 1.250 1.350 1.340 1.490 1.420 1.430 1.410 Vermeerdering 1.080 1.190 1.160 1.260 1.480 1.390 1.360 1.170 Wachtbed 590 620 600 610 580 390 380 190 AANTAL BEDRIJVEN Totaal 560 540 520 540 540 510 500 460 Productie 460 430 420 420 430 400 380 360 Vermeerdering 160 150 130 130 130 130 130 120 Wachtbed 160 150 140 130 120 100 110 80 PRODUCTIE in 1000 ton 21,0 22,5 21,3 23,0 25,3 24,0 28,8 29,1 6

Wereldwijde productie van aardbeien (in 1000 ton) Bron: FAO/Eurostat 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Total 5.973 6.480 6.612 6.764 7.314 7.760 EU 1.113 1.036 1.126 1.023 1.048 1.150 1.238 EU ex. Polen 913 837 950 848 877 984 1.022 1.577 China 1.872 2.000 2.206 2.491 2.761 2.998 USA 1.148 1.271 1.294 1.317 1.366 1.361 Mexico 207 233 227 229 360 379 Turkije 261 292 300 302 353 372 Spanje 268 264 275 263 291 312 292 399 Egypte 200 243 238 240 242 255 Korea 192 204 232 172 192 217 Rusland 180 185 165 184 174 188 Polen 201 199 177 175 171 166 216 Japan 191 185 178 177 163 160 Duitsland 151 159 157 154 156 150 169 173 Marokko 130 355 141 111 140 145 Italië 143 56 154 46 41 120 135 143 Ver. Koninkrijk 95 100 103 102 96 94 104 116 Oekraïne 53 58 57 56 60 71 Frankrijk 44 45 47 49 53 56 59 57 Nederland 42 43 42 47 50 51 54 58 Griekenland 22 22 43 44 43 47 50 50 Chili 41 44 44 44 45 46 Wit Rusland 47 54 59 50 47 45 Columbia 44 49 43 45 43 42 Venezuela 16 15 25 37 32 39 België 37 33 35 38 41 36 39 48 Iran 28 28 30 30 32 34 Australië 25 28 29 31 31 32 Peru 25 20 23 24 30 31 Servië 38 36 33 36 27 29 Israël 26 24 22 21 24 26 Overige 245 238 235 250 251 258 7

Nederland: Export aardbeien, uitsluitend Nederlands product (in tonnen) Bron: GFH/KCB 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal 20.584 20.116 21.622 23.866 26.242 30.919 32.182 België 8.421 8.937 10.406 12.331 12.701 13.129 13.109 Noorwegen 407 366 736 915 1.201 5.086 4.989 Duitsland 2.582 2.845 2.333 3.067 4.695 4.298 4.691 Ver. Koninkrijk 3.944 2.870 3.057 2.590 3.189 3.855 3.795 Frankrijk 745 605 790 1.271 888 961 1.063 Italië 826 669 656 691 540 572 834 Ver. Arab. Em. - 86 87 111 238 373 704 Ierland 855 587 453 485 534 540 671 Zwitserland 434 475 598 400 310 225 435 Denemarken 142 197 217 156 388 257 276 Finland 248 205 184 99 210 119 264 Zweden 240 613 844 490 168 182 149 Qatar - - - 0 32 76 134 Griekenland 529 412 292 143 144 151 120 Tsjechië 31 81 55 63 28 32 114 Oostenrijk 95 238 139 137 148 116 107 Letland - - - - 32 29 87 Polen 9 25 38 51 64 59 78 Litouwen 191 165 117 110 40 66 71 Rusland 404 377 301 401 456 162 - Overige 481 363 319 355 237 633 489 8

Nederland: Export aardbeien, incl. re-export (in tonnen) Totaal 41.825 44.137 49.368 49.207 52.434 56.985 66.473 EU landen 1) 39.670 40.190 44.829 44.120 47.517 48.037 58.616 EU extra 2.155 3.947 4.539 5.086 4.916 8.948 7.857 België 1) 17.841 12.547 13.890 15.220 15.794 15.885 16.336 Litouwen 1) 162 1.773 2.167 3.589 3.531 3.314 11.051 Duitsland 1) 5.361 8.600 8.828 9.260 10.193 8.591 9.697 Ver. Koninkrijk 1) 11.273 7.621 8.710 5.545 6.467 8.097 9.476 Noorwegen 778 2.648 3.662 4.357 4.094 8.196 6.537 Denemarken 1) 476 1.920 2.299 2.054 2.206 2.901 2.402 Frankrijk 1) 1.336 2.399 3.517 2.650 3.053 2.254 2.256 Ierland 1) 228 669 543 631 748 1.120 1.461 Zweden 1) 760 1.322 1.408 1.195 1.086 1.781 1.333 Italië 1) 762 680 695 862 600 903 949 Finland 1) 216 405 526 404 538 615 916 Polen 1) 146 546 845 1.228 1.511 766 788 Zwitserland 65 531 647 417 342 293 553 Tsjechië 1) 56 219 224 260 198 164 506 Griekenland 1) 185 497 336 334 349 759 332 Ver Arab Em 8 1 1 59 104 85 289 Luxemburg 1) 154 110 212 144 166 199 241 Estland 1) 47 48 38 51 335 59 231 Oostenrijk 1) 263 440 236 265 263 193 130 Qatar 10 20 21 34 18 23 120 IJsland 170 73 74 54 98 118 109 Letland 1) 63 91 79 90 89 84 84 Rusland 1.048 548 25 42 163 118 63 Spanje 1) 257 111 70 43 118 92 61 Portugal 1) 19 377 294 125 235 255 11 Overige 142-54 22 293 134 120 544 1) Import uit Nederland 9

Nederland: Import aardbeien, incl. re-export (in tonnen) Totaal 24.026 19.739 20.502 18.550 21.119 21.841 23.451 EU landen 1) 22.089 18.310 19.082 16.269 19.724 19.954 23.129 EU extra 1.937 1.429 1.420 2.282 1.395 1.888 322 België 1) 11.660 7.075 7.839 5.848 6.518 8.991 9.924 Spanje 1) 7.382 5.659 5.689 7.495 9.006 7.760 9.463 Duitsland 1) 694 731 1.073 501 706 708 1.841 Portugal 1) 386 904 934 896 1.145 823 751 Jordanië 21 105 100 233 194 Marokko 46 35 114 708 14 85 Polen 1) 1.517 3.410 2.851 916 1.419 1.084 495 Ver. Koninkrijk 1) 91 81 20 153 204 124 543 Mexico 56 29 10 32 34 28 Egypte 675 1.216 1.089 1.310 1.174 1.525 - Overige 1.519 629 844 609 802 561 127 1) Export naar Nederland 10

Wereldwijde export van aardbeien (in 1000 ton) HScode 081000 Bron: Comtrade/ 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Eurostat/ FVF World 617 703 728 850 868 861 892 EU intra 402 364 373 431 449 440 454 EU extra 27 39 47 62 68 69 66 Noord Amerika 150 206 217 265 262 253 227 Rest 39 93 92 92 90 100 145 Spanje 238 229 234 288 308 295 283 USA 97 140 140 151 154 139 134 Mexico 52 66 77 114 108 113 92 Nederland 41 44 49 49 52 57 66 België 42 38 39 44 43 42 53 Wit Rusland 0 0 0 0 3 10 36 Egypte 3 31 20 26 23 27 32 Litouwen 0 2 2 6 7 7 25 Marokko 18 18 34 23 18 17 23 Griekenland 1 15 23 27 34 34 20 Duitsland 13 12 12 17 13 14 19 Turkije 6 26 21 21 20 14 18 Polen 23 15 14 12 14 19 16 Italië 23 18 17 19 17 15 14 Frankrijk 41 18 18 20 17 14 13 Guatemala 1,2 1,0 0,8 5,2 5,6 5,2 7,6 Moldavië - 3,3 2,0 2,4 2,4 2,6 7,6 Servië - 1,5 2,2 2,3 5,3 7,2 5,4 Portugal 2,4 4,4 3,7 4,7 3,4 3,9 3,9 Australië 2,9 0,8 0,9 1,0 1,8 2,5 3,5 Korea 0,2 3,0 2,0 2,2 2,8 3,1 3,3 Jordanië 0,2 0,4 0,5 1,6 1,3 4,6 2,1 China 0,2 0,3 0,8 1,0 0,8 1,3 1,5 Ver. Koninkrijk 0,3 0,4 0,3 0,3 0,7 0,8 1,4 Nieuw Zeeland 0,8 0,5 0,7 0,6 0,8 0,9 1,2 Oostenrijk 1,9 1,6 1,8 1,5 1,5 1,4 1,1 Overige 9,4 12,8 10,8 11,5 10,1 10,0 9,0 11

Wereldwijde import van aardbeien (in 1000 ton) HScode 081000 Bron: Comtrade/ Eurostat/ FVF 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal 628 719 771 919 893 885 883 EU intra 403 380 385 456 429 420 414 EU extra 43 37 41 39 31 30 27 Noord Amerika 117 201 234 286 273 265 243 Voorm. Sovjet U 14 42 47 58 65 69 93 Rest 52 60 64 79 95 101 106 - - - - - - - USA 56 90 110 159 150 161 142 Duitsland 103 104 103 117 113 105 100 Canada 62 111 124 127 123 103 100 Frankrijk 123 93 91 104 94 87 78 Ver. Kon. 47 38 47 50 46 48 53 Rusland 13 36 41 52 57 54 48 Wit Rusland 0 0 0 1 3 11 37 Italië 35 37 36 41 37 36 33 België 39 26 26 32 29 30 29 Nederland 19 20 21 19 21 22 23 Litouwen 0 2 3 6 7 7 23 Oostenrijk 22 17 19 29 21 19 19 Portugal 9 11 13 17 16 17 17 Mexico 13 12 12 12 16 18 15 Zwitserland 12 14 13 15 14 13 14 Saoedi Arabië 5 9 8 11 10 11 13 Polen 4 6 8 13 16 13 12 Spanje 6 6 6 7 7 10 12 Tsjechië 7 7 9 10 11 11 11 Noorwegen 4 6 8 9 10 11 11 Moldavië 0,0 3,3 2,1 2,5 2,5 2,5 7,6 Zweden 6,6 5,5 6,7 7,6 7,0 7,5 7,5 Denemarken 8,0 8,5 7,7 8,3 7,2 6,3 7,1 Hong Kong 2,8 4,0 4,9 6,0 6,2 6,3 6,4 Ver. Arab. Em. 1,9 4,0 5,0 7,1 7,7 8,4 5,2 El Salvador 1,2 2,1 2,5 3,1 3,4 2,9 5,2 Roemenië 3,0 7,3 5,5 6,0 5,2 4,5 4,5 Koeweit - 1,9 1,6 2,5 2,5 3,0 4,2 Singapore 1,6 3,1 3,0 3,0 3,2 3,7 3,8 Japan 3,9 3,3 3,4 3,5 3,5 3,4 3,1 Overige 20 31 30 37 41 49 37 12

Spanje: Export aardbeien (in tonnen) Totaal 237.534 228.887 233.525 287.903 307.848 294.663 283.228 EU landen 233.588 221.177 225.403 279.653 298.258 284.512 274.641 EU extra 3.947 7.710 8.122 8.250 9.590 10.151 8.587 Duitsland 68.666 70.153 67.787 90.059 94.874 94.351 94.627 Frankrijk 79.363 71.232 71.928 75.720 84.608 74.517 54.509 Ver. Koninkrijk 19.954 17.929 18.757 23.689 26.466 27.638 33.495 Italië 20.943 21.099 21.582 26.803 28.799 22.962 25.337 Portugal 9.259 9.330 9.431 13.681 13.332 17.240 15.973 Nederland 7.382 5.659 5.689 7.495 9.006 7.760 9.463 Oostenrijk 4.957 4.401 5.549 6.687 7.265 5.943 8.120 Polen 2.513 3.081 3.810 7.444 9.348 9.129 7.786 België 10.985 9.994 9.800 12.035 8.044 7.454 6.835 Tsjechië 1.356 2.652 3.520 4.696 5.144 6.678 6.071 Zwitserland 2.826 6.963 6.922 6.865 7.121 5.884 5.335 Zweden 814 391 1.142 2.584 2.258 3.037 3.615 Denemarken 3.008 2.127 2.813 2.745 3.170 2.153 2.894 Rusland 679 368 733 1.135 760 1.513 - Overige 4.831 3.510 4.064 6.265 7.652 8.405 9.169 Spanje: Import aardbeien (in tonnen) Totaal 6.014 5.715 6.154 7.330 6.552 10.354 11.514 EU extra 2.886 2.312 3.651 3.488 4.495 6.988 7.940 EU landen 3.128 3.403 2.502 3.842 2.058 3.367 3.573 Marokko 2.631 2.146 3.387 3.245 4.316 6.856 7.855 Portugal 981 2.389 1.477 2.674 1.164 2.149 2.344 België 280 554 292 544 293 606 752 Frankrijk 943 301 313 344 229 435 249 Nederland 257 111 70 43 118 92 61 Peru 195 123 244 241 178 126 82 Overige 727 91 371 238 255 90 171 13

België: Export aardbeien (in tonnen) Totaal 42.177 38.430 39.205 43.656 43.292 41.885 53.243 EU landen 37.283 33.320 32.898 36.188 36.883 39.324 50.442 EU extra 4.894 5.111 6.307 7.468 6.409 2.562 2.801 Ver. Koninkrijk 8.340 5.555 5.118 6.225 5.961 8.476 13.069 Frankrijk 5.900 7.327 8.528 8.187 8.346 7.932 11.239 Nederland 11.660 7.075 7.839 5.848 6.518 8.991 9.924 Zweden 2.261 4.206 3.328 4.777 5.894 4.699 6.062 Noorwegen 2.548 2.622 3.548 4.751 5.219 1.724 2.599 Duitsland 4.201 3.467 3.386 4.385 3.817 2.983 1.633 Italië 255 476 389 601 408 780 1.316 Spanje 447 791 417 483 579 601 1.068 Rusland 1.861 2.276 2.618 2.506 895 483 - Overige 4.703 4.635 4.035 5.892 5.653 5.218 6.332 België: Import aardbeien (in tonnen) Totaal 38.682 26.047 26.132 32.249 29.423 30.183 29.188 EU landen 35.806 22.213 23.660 30.364 27.516 27.529 27.232 EU extra 2.876 3.834 2.472 1.886 1.907 2.655 1.956 Nederland 17.841 12.547 13.890 15.220 15.794 15.885 16.336 Spanje 12.303 7.952 8.056 13.641 10.272 8.976 6.159 Polen 2.800 1.098 723 417 701 2.192 2.207 Duitsland 240 223 278 488 397 69 2.143 Egypte 1.771 3.395 1.716 1.239 1.407 2.321 1.829 Frankrijk 2.045 256 644 499 323 337 261 Israël 966 271 449 88 49 6 0 Overige 717 306 376 658 481 398 253 14

Wit Rusland: Export aardbeien (in tonnen) HScode 081010 Bron: Comtrade 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal 5 257 264 2.703 10.057 36.222 Rusland 5 256 264 2.703 9.926 32.805 Kazakhstan - - - - 129 3.417 Wit Rusland: Import aardbeien (in tonnen) HScode 081010 Bron: Comtrade 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal 406 237 275 532 3.294 11.002 37.242 Turkije - 40 18 99-5 10.059 Egypte 1 2 1 2 2-7.195 Marokko - - - - - - 5.953 Polen 282 175 199 237 1.989 5.339 4.069 Macedonië - - - - - 154 3.997 Israël - 2 - - - 103 2.805 Bosnië - - - - - 13 1.012 Mexico - - - - - - 941 Zuid Afrika - - - - - - 307 Servië - - - - 61 442 237 Griekenland - - 17 85 747 1.452 196 Nederland 3 8 24 4 10 15 95 Overige 120 10 16 105 485 3.479 376 15

Frankrijk: Import aardbeien (in tonnen) Totaal 123.038 93.458 90.804 104.413 94.183 86.506 77.895 EU landen 100.318 83.959 78.640 94.747 85.830 79.742 72.615 EU extra 22.720 9.499 12.164 9.665 8.354 6.765 5.279 Spanje 86.246 69.545 63.997 77.026 69.958 63.066 53.262 België 7.780 7.353 6.664 7.599 7.438 7.484 10.031 Duitsland 4.040 3.554 3.944 6.794 4.804 5.985 5.361 Marokko 21.258 7.468 9.924 7.597 6.644 5.344 4.645 Nederland 1.336 2.399 3.517 2.650 3.053 2.254 2.256 Ver. Koninkrijk 1 66 32 13 19 51 1.237 Egypte 495 666 449 595 984 1.088 570 Portugal 433 254 119 111 219 474 220 Polen 111 152 187 134 220 185 141 Italië 310 128 113 141 88 180 64 USA 605 1.306 1.690 1.424 689 321 53 Cyprus 21 Luxemburg 54 497 43 31 28 38 12 Overige 370 71 126 300 42 37 22 Frankrijk: Export aardbeien (in tonnen) Totaal 40.971 18.000 18.179 20.387 17.273 13.974 12.776 EU landen 36.867 16.017 16.073 17.009 14.130 10.542 6.656 EU extra 4.104 1.983 2.107 3.379 3.143 3.433 6.120 Zwitserland 4.027 1.961 2.086 3.296 3.058 3.407 6.037 Italië 8.591 6.065 4.842 5.594 4.850 3.915 2.968 Duitsland 15.845 4.601 4.675 4.849 4.222 2.599 1.102 Spanje 3.574 1.400 1.693 1.725 1.332 851 735 Ver. Koninkrijk 1.976 874 1.192 1.165 1.239 1.188 621 Tsjechië 855 286 184 192 506 514 289 Luxemburg 324 392 182 251 175 330 287 België 1.807 285 487 604 245 259 234 Oostenrijk 2.557 662 1.306 607 391 363 153 Nederland 306 268 598 325 600 180 50 Overige 1.109 1.206 936 1.780 656 371 302 16

Egypte: Export aardbeien, basis import in diverse landen (in tonnen) HScode 081010 Bron: Comtrade 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal 13.202 15.487 16.228 26.809 27.092 17.157 21.350 25.717 25.717 32.057 Saoedi Arabië 4.490 4.648 6.333 6.613 6.565 5.816 8.441 7.147 7.997 8.635 Wit Rusland 2 2 1 2 2 1 2 2 7.195 Ver. Arab. Em. 1.103 756 554 2.312 6.654 2.006 2.673 3.219 3.678 4.000 Duitsland 808 1.004 853 3.024 1.454 737 1.343 1.233 2.227 2.577 Koeweit 821 1.207 1.333 1.213 853 1.452 1.095 1.446 1.848 België 1.150 1.873 2.479 5.177 3.395 1.716 1.239 1.407 2.321 1.829 Nederland 729 1.048 891 1.037 1.156 1.089 1.310 1.174 1.525 976 Ver. Koninkrijk 1.017 1.571 1.468 2.602 2.608 1.885 2.278 1.318 1.412 951 Rusland 62 192 356 587 580 540 903 1.097 975 774 Frankrijk 866 853 863 1.104 715 449 595 984 1.088 570 Ierland 37 16 13 62 22 64 265 265 386 533 Bahrein 14 2 3 24 285 542 295 418 531 Zuid Afrika 234 374 375 417 431 309 459 545 481 467 Katar 6 10 4 19 60 41 98 188 401 370 Maleisië 168 183 67 98 38 29 161 152 153 183 Singapore 258 281 233 148 112 81 172 90 89 136 Jordanië 310 371 267 144 133 81 199 170 248 108 Overige 1.127 1.096 1.531 2.127 1.930 1.175 1.124 969 872 374 Marokko: Export aardbeien, basis import in diverse landen (in tonnen) HScode 081010 Bron: Diverse 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Total 24.619 21.111 23.938 20.032 16.747 24.742 23.194 18.957 18.207 23.370 Spanje 2.564 1.827 1.727 2.362 2.146 3.387 3.245 4.316 6.856 7.855 Wit Rusland - - - - - - - - - 5.953 Frankrijk 15.967 11.852 13.217 12.018 7.468 9.924 7.597 6.644 5.344 4.645 Ver. Koninkrijk 2.202 2.765 4.110 3.842 4.398 7.256 8.340 5.482 3.033 3.664 Duitsland 3.680 4.556 4.813 1.731 2.685 3.956 2.979 1.692 1.871 561 Rusland 96 1 17 3 34 7 539 820 540 Nederland 60 62 32 58 35 114 708 14 85 Overige 51 48 22 19 15 71 319 269 284 67 17

Litouwen: Export aardbeien(in tonnen) Totaal 68 2.123 2.482 5.856 7.106 6.516 24.578 Wit Rusland - 1 21 3 55 661 23.879 Rusland 28 2.115 2.446 5.809 7.018 5.813 603 Overige 40 6 15 43 33 42 96 Litouwen: Import aardbeien(in tonnen) Totaal 486 2.323 2.613 6.375 7.486 7.431 22.911 Nederland 162 1.773 2.167 3.589 3.531 3.314 11.051 Polen 138 256 61 117 139 398 7.270 Griekenland 53 70 154 56 2.563 Spanje 60 67 113 1.714 2.155 2.049 511 Ver. Koninkrijk 0 340 839 537 473 België 51 112 141 437 485 468 347 Overige 75 62 131 109 184 607 696 Verenigd Koninkrijk: Import aardbeien (in tonnen) Totaal 47.273 38.057 47.092 49.677 46.251 47.592 52.687 EU landen 42.419 30.473 36.214 37.936 38.340 41.739 47.056 EU extra 4.854 7.584 10.878 11.742 7.911 5.853 5.631 Spanje 21.029 16.617 20.445 23.601 24.545 24.906 27.833 Nederland 11.273 7.621 8.710 5.545 6.467 8.097 9.476 België 5.927 3.658 4.017 5.045 3.985 4.269 5.254 Marokko 1.778 4.398 7.256 8.340 5.482 3.033 3.664 Duitsland 834 261 576 1.516 1.280 2.387 2.353 Ierland 32 1.332 1.070 698 1.102 1.220 1.428 Egypte 558 2.608 1.885 2.278 1.318 1.413 951 USA 1.394 482 1.514 885 951 1.095 829 Frankrijk 1.182 751 977 1.069 447 522 382 Portugal 2.073 102 183 175 270 105 162 Jordanië 92 11 68 49 60 209 105 Bulgarijë 1 71 169 84 Overige 1.102 216 392 406 175 253 250 18

Italië: Export aardbeien (in tonnen) Totaal 23.035 18.014 17.332 18.770 16.936 15.488 13.587 EU landen 18.629 14.947 15.159 16.270 14.614 13.145 11.987 EU extra 4.406 3.067 2.173 2.500 2.322 2.343 1.600 Duitsland 11.388 8.021 7.230 8.441 7.668 5.777 5.725 Oostenrijk 3.033 3.347 3.734 3.650 3.359 3.489 3.293 Zwitserland 4.161 3.000 2.162 2.449 2.252 2.278 1.588 Slovenië 1.460 1.319 1.270 1.002 642 919 744 Ver. Koninkrijk 58 502 486 631 798 517 504 Nederland 15 61 46 14 60 119 33 Overige 2.919 1.765 2.403 2.584 2.157 2.388 1.700 Italië: Import aardbeien (in tonnen) Totaal 34.928 36.885 36.351 41.168 37.010 35.812 32.759 EU landen 34.507 36.518 36.039 41.023 36.934 35.780 32.740 EU extra 422 367 312 145 76 32 19 Spanje 22.095 23.272 22.779 30.084 26.800 26.097 24.900 Frankrijk 9.748 7.343 5.639 6.287 5.394 4.540 3.566 Duitsland 1.246 842 893 1.147 1.801 2.085 1.856 Griekenland 63 2.869 4.321 1.511 1.728 1.125 296 Nederland 762 680 695 862 600 903 949 België 194 355 604 406 270 562 499 Overige 820 1.524 1.421 871 418 501 693 19

Duitsland: Import aardbeien (in tonnen) Bron: SBA 2006 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal 97.350 103.992 103.373 116.533 113.326 104.869 100.500 Spanje 67.771 72.540 75.859 92.864 88.837 81.687 79.045 Nederland 4.494 7.005 7.940 7.835 8.553 7.067 9.195 Italië 10.916 9.316 6.085 6.378 6.697 5.478 5.745 Egypte 808 1.473 742 1.343 1.233 2.227 2.587 België 2.086 2.045 1.659 1.502 1.310 1.384 1.225 Tsjechië 1 452 303 128-447 726 Marokko 3.680 2.685 3.956 2.979 1.692 1.871 561 Polen 3.718 4.888 3.887 2.307 3.190 3.184 414 Griekenland 1.202 1.537 1.395 267 411 691 365 Frankrijk 1.644 1.504 945 429 221 190 207 Overige 1.031 549 602 500 1.182 645 431 Duitsland: Export aardbeien (in tonnen) Totaal 12.708 12.175 12.080 16.528 13.328 14.266 18.807 EU landen 12.559 11.518 11.007 15.705 12.760 13.630 18.515 EU extra 149 658 1.073 823 568 636 292 Oostenrijk 2.070 2.022 2.512 3.920 3.061 3.091 5.379 Frankrijk 2.913 1.864 2.586 3.402 2.757 3.036 2.966 Ver. Koninkrijk 139 445 130 714 412 721 2.087 Nederland 694 731 1.073 501 706 708 1.841 Tsjechië 859 2.129 1.803 2.507 1.908 1.795 1.784 Polen 248 545 712 705 1.150 1.078 1.696 Italië 1.199 787 480 889 641 574 764 Denemarken 2.651 1.898 1.305 1.782 1.314 1.376 670 Litouwen - 4 95 547 Zwitserland 14 620 973 736 483 352 292 Zweden 1.163 537 49 222 100 164 197 Overige 758 597 458 1.149 792 1.277 584 20

Polen: Export aardbeien (in tonnen) Totaal 22.731 15.043 14.293 11.578 14.332 19.412 16.402 EU landen 17.293 9.837 9.141 4.262 5.615 8.333 10.716 EU extra 5.438 5.207 5.152 7.316 8.717 11.079 5.686 Wit Rusland 304 110 167 271 2.008 5.257 5.317 Litouwen 106 133 35 38 56 256 2.005 Letland 344 42 60 10 30 92 1.975 België 3.445 1.193 2.030 962 764 2.494 1.914 Oostenrijk 1.142 252 578 317 497 673 772 Denemarken 1 59 6 63 193 427 760 Tsjechië 803 530 187 133 26 173 759 Ierland 4 1 1 1 4 658 Duitsland 8.956 3.435 3.022 1.667 1.938 2.682 650 Nederland 1.517 3.410 2.851 916 1.419 1.084 495 Noorwegen 3 1 0 10 241 216 Finland 2 87 154 Rusland 5.086 4.975 4.856 6.826 6.527 5.405 30 Overige 1.026 898 501 373 865 538 697 21

Griekenland: Export aardbeien (in tonnen) Totaal 547 14.710 23.183 27.025 34.119 34.185 20.424 EU landen 361 7.258 9.920 8.010 10.981 13.655 12.130 EU extra 187 7.452 13.262 19.016 23.139 20.530 8.294 Moldavië 3.103 1.984 2.161 2.117 2.440 6.967 Cyprus 16 35 89 62 1.488 2.000 Bulgarije 37 1.166 1.788 2.228 2.060 2.919 1.790 Litouwen 36 77 236 227 1.373 Letland 296 22 138 100 143 1.359 Roemenië 42 670 752 984 1.178 1.973 1.106 Polen 45 811 913 626 916 1.217 954 Italië 54 2.073 2.949 979 2.596 1.737 856 Hongarije 50 884 1.406 1.133 1.156 1.565 793 Servië 162 382 1.137 2.900 2.509 692 Tsjechië 66 208 577 690 433 368 649 Duitsland 67 722 718 183 1.644 1.154 584 Rusland 101 3.559 9.991 14.492 16.367 13.332 - Overige 87 1.003 1.666 2.111 2.353 3.114 1.303 Turkije: Export aardbeien (in tonnen) Bron: Turkstat 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal 6.260 25.867 21.104 21.426 19.553 14.287 17.564 Rusland 2.866 11.799 10.638 12.223 11.871 10.042 13.238 Irak - 144 225 1.016 1.277 1.170 1.563 Roemenië 2.762 6.595 4.919 4.851 3.332 1.266 1.379 Moldavië 1 171 74 284 512 108 555 Servië - 735 1.156 701 674 398 257 Azerbeidzjan 288 618 645 423 312 197 145 Georgië - 30 5 41 69 112 118 Poland 94 705 583 276 206 56 103 Bulgaria - 3.568 2.505 1.055 944 747 28 Ukraine - 319 127 393 170 9 2 Overige 249 1.183 227 163 186 182 176 22

Rusland: Import aardbeien (in tonnen) Bron: Russ. Douane 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal 13.114 36.025 40.557 52.439 59.081 54.455 48.177 Wit Rusland - - - 110 3.579 6.108 27.729 Turkije 2.629 15.460 13.330 13.484 13.224 10.664 13.153 Servië - 1.204 1.732 1.485 2.596 4.759 4.649 China 21 270 350 549 704 938 941 Egypte 69 580 540 903 1.097 975 925 Marokko 83-34 7 540 820 540 Griekenland 101 8.513 13.524 18.948 21.959 16.970 - Spanje 2.067 1.465 1.958 6.579 6.146 5.899 - Polen 5.158 4.644 4.697 6.791 6.306 5.178 - Nederland 853 1.569 1.465 1.369 1.358 622 - België 631 1.792 1.883 1.078 641 313 - Portugal 6 23 179 243 115 237 - Oekraïne 19-69 140 168 200 - Italië 96 79 35 49 180 71 - Overige 1.381 426 761 704 469 700 241 Zwitserland: Import aardbeien (in tonnen) HScode 081010 Bron: Comtrade 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal 12.405 13.503 13.268 14.598 14.333 13.022 14.420 Spanje 3.895 8.006 7.857 10.706 10.389 9.156 10.872 Italië 4.446 3.159 2.338 2.718 2.891 2.807 2.012 Frankrijk 3.319 919 1.145 268 390 450 602 Nederland 202 681 781 404 356 267 536 Overige 543 738 1.147 502 307 342 398 Noorwegen: Import aardbeien (in tonnen) HScode 081010 Bron: Norway stat. 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 World 4.085 5.746 7.513 9.417 10.298 10.797 10.571 Nederland 224 621 882 883 2.648 5.281 5.777 België 2.420 3.725 4.988 6.017 4.879 3.404 2.164 Spanje 830 508 562 681 1.392 1.534 1.858 Zweden 7-31 78 91 33 292 Polen 3 83 150 289 387 236 230 Portugal 150 610 674 1.022 561 151 149 Egypte 39 114 107 109 87 80 53 Overige 412 85 119 338 253 78 48 23

Saoedi Arabië: Import aardbeien (in tonnen) HScode 081010 Bron: Comtrade 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal 4.504 8.748 7.879 11.102 10.171 11.376 13.067 Egypte 3.753 6.565 5.816 8.441 7.147 7.997 8.635 USA 597 1.914 1.853 2.424 2.652 2.902 3.133 Mexico - - - - - 17 482 Jordanië - - - 26 96 103 261 Australië 112 - - - 8-162 Ethiopië - - - 86-122 138 Nederland 3 - - 28 19 19 75 Overige 39 269 210 97 249 216 181 More info: Fruit & Vegetable Facts Jan Kees Boon +31 6 54 687 684 www.fruitandvegetablefacts.com fruitvegfacts@gmail.com 24