Inleiding Bij het starten van een nieuwe onderneming, maar ook bij ontwikkeling binnen een bestaande onderneming zal de ondernemer zich af moeten vragen welke rechtsvorm voor zijn onderneming de juiste is. De motieven die kunnen leiden tot de keuze voor een bepaalde rechtsvorm lopen nogal uiteen en de gevolgen van een onjuiste keuze kunnen enorm zijn. De voornaamste overwegingen welke de ondernemer tot een bepaalde keuze brengen zijn: 1. het beperken van de aansprakelijkheid 2. de fiscale aspecten 3. het afscheiden van privé en zakelijk vermogen 4. het regelen van zeggenschap tussen kapitaalverschaffers en bestuurders 5. het regelen van de verhoudingen tussen de kapitaalverschaffers onderling. Ook de gevolgen bij overdracht of beëindiging van de onderneming zullen bij de uiteindelijke keuze voor een bepaalde rechtsvorm vaak een rol spelen. Van de belangrijkste in Nederland voorkomende ondernemingsvormen bespreken we hier de belangrijkste voor- en nadelen. De eenmanszaak Verreweg de meest voorkomende vorm van ondernemen. 85% Van alle ondernemers start in deze vorm zijn/haar onderneming. De fiscus verleend aan deze groep ondernemers een klein fiscaal voordeel in de vorm van zelfstandigenaftrek plus drie jaar startersaftrek. Helaas moet er weer wel een voorheffing worden betaald inzake de Inkomstenbelasting. Echt vervelend wordt het als de onderneming te maken krijgt met tegenwind. De ondernemer is immers zowel met zijn privé-vermogen als met zijn handelsvermogen aansprakelijk te stellen voor alle schulden gemaakt in de onderneming. Nog dramatischer wordt het indien de ondernemer is gehuwd en er geen huwelijkse voorwaarden zijn afgesloten. Of een eigen huis bezit en dit niet afgescheiden op naam van de echtgeno(o)t(e) heeft staan. Dagelijks zien wij hier de voorbeelden van in onze saneringspraktijk. Helaas denken vele ondernemers nog steeds dat hen zoiets niet kan overkomen. Wij zijn dan ook van mening dat de eenmanszaak uitsluitend geschikt is voor zeer kleinschalige ondernemingen waarbij nauwelijks gelden in omgaan en zeker geen personeel of bedrijfruimte gehuurd of gekocht moeten worden. De V.O.F. Het belangrijkste voordeel is dat de V.O.F. een afgescheiden vermogen heeft zodat schulden van de vennoten niet op de V.O.F. kunnen worden verhaald.
De vennoten zijn in privé weer volledig aansprakelijk voor alle schulden van de V.O.F. en daarmee voor elkaars handelen binnen de onderneming. Een eventueel faillissement van de V.O.F. brengt dan ook het faillissement van de vennoten met zich mee. Hierdoor kunnen we stellen dat de V.O.F. met twee of meer natuurlijke personen eigenlijk een onverantwoordelijke vorm van ondernemen is met buitengewoon veel risico s. Wel kan de V.O.F. mits goed opgezet worden toegepast in diverse holdingconstructies. De B.V. De B.V. biedt 100% scheiding van privé en ondernemersvermogen. Privé schulden kunnen daardoor niet op het ondernemersvermogen worden verhaald en schulden van de B.V. niet op het vermogen van de ondernemer. In het geval dat men in privé te veel schulden heeft en ook bij faillissement dan wel schuldsanering, bestaat de mogelijkheid dat er beslag wordt gelegd op de aandelen van de B.V. met alle gevolgen van dien. De tijdrovende oprichtingsprocedure met het daaraan gekoppelde justitiële antecedentenonderzoek van soms meer dan 12 maanden, plus het verplicht gestort vermogen van 18.000,00, plus de publicatieplicht en door de invoering van de anti-misbruik wetgeving fors toegenomen persoonlijke aansprakelijkheid, maken de Nederlandse B.V. voor veel ondernemers een onaantrekkelijke rechtsvorm. De Limited. De Ltd. is een Europees gelijkgestelde vennootschap die ingevolge Europese regelgeving in de gehele EU gelijkwaardig moet worden behandeld. Als voordeel op de B.V. kunnen we noemen: Er hoeft geen verplicht vermogen te worden volgestort en er is slechts een beperkte verplichting de jaarstukken te publiceren. Wel moet de Ltd. in Engeland aan een aantal verplichtingen voldoen. Zo moet de hoofdvestiging in Engeland zijn. Er dient een jaarlijkse fee te worden betaald en er moet worden opgegeven of er nog wijzigingen zijn in het bestuur en aandeelhouderschap. Ook moet er een beknopte jaarbalans ter publicatie worden aangeboden. Indien u internationaal zaken wilt doen kan de Ltd. een goede keuze zijn. Als men zich tot de Nederlandse markt beperkt roept een Ltd. altijd wantrouwen op bij banken en leveranciers. De C.V. De commanditaire vennootschap is een bijzondere verschijningsvorm van de vennootschap onder firma. Het belangrijkste verschil is dat er twee soorten vennoten worden onderscheiden. Dit zijn de beherende vennoten en de commanditaire vennoten. De beherende vennoot van de C.V. is aansprakelijk voor alle schulden van de C.V. De commanditaire vennoot of stille vennoot is dit niet. Een commanditaire vennoot is financier van de vennootschap en verder voor de schulden niet aansprakelijk. Zijn positie is te vergelijken met een aandeelhouder bij een vennootschap, met als
groot verschil dat er voor een C.V. geen minimum gestort kapitaal is. Ook kan de commanditair vennoot arbeid en vlijt inbrengen. De beherend vennoot is aansprakelijk voor alle schulden van de vennootschap. In de praktijk zien we dat hiervoor meestal één of meerdere rechtspersonen optreden. De C.V. is een interessante rechtsvorm voor taksplanning doeleinden. In het verleden is een van de opmerkelijkste constructies de Barbizon-constructie geweest waarbij de toenmalige staatssecretaris de ondernemersstatus een zeer grote groep beleggers moest toekennen. Maar ook in het heden zien we diverse C.V.constructies optreden als bouw-, beleggingsscheepvaart- of film-c.v. s. Vele grote concerns als Makro en C&A maken al jaren gebruik van C.V.constructies. Enige belangrijke voordelen boven de B.V.: 1. geen gestort kapitaal nodig 2. geen antecedentenonderzoek nodig 3. geen publicatie jaarcijfers 4. geen notariële overdracht 5. geen salarisverplichtingen (volledige loondienst mogelijk) 6. geen voorheffing IB zoals bij een eenmanszaak. De C.V. is er belastingtechnisch in twee verschijningsvormen: de open C.V. en de gesloten C.V. Bij de open C.V. kunnen de vennoten vrij in- en uittreden. Er bestaat meestal geen recht op de stille reserves. Deze vorm wordt door de fiscus fiscaal behandel als de B.V. en N.V. Bij de gesloten C.V. kunnen de vennoten niet vrij in- en uittreden. Er bestaat recht op de stille reserves. Deze vorm is fiscaal transparant. De meest voorkomende C.V. is de gesloten vorm. Wij zullen ons verder dan ook beperken tot deze gesloten C.V. Alle vennoten, zowel de beherende als de stille vennoten, zijn aan elkaar gelijkwaardig. Het is niet zo dat de stille vennoot uitsluitend geld inbrengt en zich vervolgens nergens meer mee bemoeit. Hij is volledig medegerechtigd in de vennootschappelijke goederengemeenschap. Ook kan hij zijn positie niet zonder toestemming van de andere vennoten overdragen aan een derde. Weliswaar is dus het uitgangspunt dat alle vennoten gelijkwaardig zijn (naar evenrechtigheid van hun inbreng). Het kan ook anders. Hij kan volstaan met inbreng van geld tegen een vast, beperkt of variabel winstrecht zonder praktisch gesproken enige zeggenschap te hebben en zonder in de ondernemingswinst te delen. En met een beperkt inzagerecht van de boeken.
Ook het tegenovergestelde is mogelijk. Alle ondernemersrisico s liggen bij de commanditaire vennoot. De beherend vennoot treedt slechts op als bestuurder van de onderneming die voor rekening en risico van de stille vennoten wordt gedreven. Zij zijn de werkelijke ondernemers, de beherend vennoot is als het ware slechts directeur. Dat een commanditaire vennoot geen beheershandelingen mag verrichten betekent niet dat hij geen werkzaamheden voor de vennootschap mag verrichten. Ook kan hij hierover een vergoeding of salaris ontvangen buiten zijn winstdeel om. De C.V. met een beherend vennoot rechtspersoon In geval van samenwerking tussen natuurlijke personen en rechtspersonen wordt dikwijls gebruik gemaakt van de commanditaire rechtsvorm. Naast fiscale motieven spelen bij deze keuze veelal een verleggen van de hoofdelijke aansprakelijkheid de grote aantrekkingskracht van deze toepassingen. Het mag ons niet verwonderen dat de voorkeur vooral uitgaat naar de aansprakelijkheid van de minst risicovolle vennootschapsvariant. Te weten de C.V. met één beherend vennoot en men zal bovendien bij voorkeur de stichting gebruiken als beherend vennoot. Vaak is het zo dat de bestuurders bij de beheersstichting zelf tevens commanditaire vennoten zijn. Ook kunnen deze commanditaire vennoten zelf weer rechtspersonen zijn. Vanzelfsprekend zijn voor de rol van beherend vennoot ook de B.V., N.V. en diverse buitenlandse rechtsvormen te gebruiken. Maar in het kader van de bestuursaansprakelijkheid verkiest de stichting verreweg de voorkeur. Zoals bovenstaand wordt opgemerkt wordt niet alleen door natuurlijke personen, maar evenzeer door rechtspersonen samengewerkt in de rechtsvorm van de personenvennootschap. Een contractuele samenwerking tussen rechtspersonen wordt in de regel aangeduid met de term joint venture. Dit is een rechtsvorm waarbij de partners slechts een deelactiviteit onderbrengen in een samenwerkingsverband, terwijl de overige bedrijfsuitoefening geheel zelfstandig blijft. Vaak zien we ook dat ondernemers die een nieuwe activiteit willen opstarten dit in een C.V. vorm doen. Het oude bedrijf investeert als commanditaire vennoot een bepaald bedrag of verzorgt diensten voor de nieuwe C.V.. Mocht het resultaat teleurstellend zijn, is het bestaande bedrijf niet aansprakelijk, maar is slechts dat deel verloren wat is geïnvesteerd. Zo is bijvoorbeeld bij C&A iedere vestiging onderverdeeld in een groot aantal C.V. s. De mogelijkheid om de verdeling van de bevoegdheid binnen de vennootschap geheel naar eigen inzicht te regelen, kan gelden als een der voordelen van de C.V. Immers men is niet zoals bij een B.V., N.V. of andere buitenlandse rechtsvorm aan dwingend voorgeschreven bevoegdheidsverdeling tussen bestuur en aandeelhouders. Meestal wordt echter gekozen voor een bestuursmodel dat wat betreft naar vormgeving is afgeleid van wat men tegenkomt bij kapitaalvennootschap. De door ons opgerichte basis vennootschappen gaan uit voor een bestuursmodel zoals dat geldt bij een eenvoudige B.V. Afwijking hiervan is echter mogelijk.
De Euro- of Turbo-B.V. Door sommige adviseurs wordt de constructie van Nederlandse C.V. met als beherend vennoot een Engelse Ltd. aangeraden. Veel banken en ook een toenemend aantal crediteuren weigeren echter zaken te doen met zo een constructie. Men vindt het nogal vreemd overkomen dat bijvoorbeeld een Nederlandse bakker een Engelse rechtsvorm hanteert. Anders wordt het als u bijvoorbeeld meer internationaal zaken doet. Ook dan zijn wij u graag van dienst met een oprichting van een dergelijke C.V.-constructie. De stichting Vele mensen denken dat de stichting uitsluitend bedoeld is voor organisaties werkzaam op het Terrein van sociale en andere ideële doelstellingen. Wie eens goed om zich heenkijkt zal merken dat de stichting als een soort katalysator door de mens zijn leven loopt. Wij brengen onze kinderen naar Stichting Kinderdagverblijf X, we huren onze woning van Woningbouwvereniging Y en als we overlijden wordt de uitvaart verzorgd een Stichting Z. Zo komen we de stichting ook tegen in het bedrijfsleven, hier en daar zien we ondernemers zelfs rechtstreeks met een stichting ondernemen. Veelal opereert de stichting op de achtergrond. Zo zien we stichtingen die deel uitmaken van het bestuur van ondernemingen, vaak als houder van aandelen. Zo koos onze oud-minister-president Lubbers ervoor zijn bezit onder te brengen in een stichting en doet de nieuwe burgemeester van Almere mevrouw Jorritsma heden niet anders. De stichting die wij voor onze cliënten oprichten zijn in de regel zogenoemde beheersstichtingen. Dit is een stichting die optreedt als bestuurder en als beheerder bij vennootschappen. Via de oprichting wordt rechtspersoonlijkheid verkregen bij de onderliggende C.V. s. Deze stichting is uitsluitend bedoeld om de C.V. in opdracht van de commanditaire vennoten te beheren. De stichting is niet belastingplichtig en wordt vertegenwoordigd door een bestuur. Het bestuur kan bestaan uit één tot vijf leden. U kunt het bestuur ook laten verrichten door een door ons bestuurde rechtspersoon (trustconstructie) Tax-free-holding Met de C.V. als werkmaatschappij is het mogelijk om een tax-free-holding op te zetten. Aangezien de gesloten C.V. fiscaal transparant is wordt er bij de C.V. zelf geen belasting wordt geheven. Zo bestaat de mogelijkheid om via buitenlandse commanditaire vennoten de winst,belastingvrij naar een trustmaatschappij door te schuiven. Dit kan zowel via de zogenoemde Luxemburgroute als de Jersey-constructie of de Antilleroute gebeuren. Via deze constructies is het ook mogelijk dat de feitelijke eigenaren van de vennootschap volledig anoniem blijven. Deze constructies zijn echter in de regel dermate ingewikkeld en persoonsgebonden dat wij er in
deze brochure verder niet over uitwijden. Heeft u echter specifieke vragen hierover, belt u ons gerust of maak een afspraak. De werkmaatschappij De toevoeging commanditaire vennootschap wordt opgenomen in de statutaire naam, dus naam C.V.. In de handelsnaam, de naam waarmee u naar buiten treedt, bent u volledig vrij. De toevoeging C.V. hoeft hierbij niet te worden gebruikt. De oprichting van holding en werkmaatschappij wordt volledig door ons verzorgd, inclusief de inschrijving bij de Kamer van Koophandel. De oprichtingskosten van de complete basisconstructie bedraagt 1.650,00 exclusief BTW. (inclusief kosten notaris) Uitgebreidere constructies worden apart aan u geoffreerd. De B.V. i.o. variant Soms wordt aan het gebruik van een Nederlandse B.V. als werkmaatschappij toch de voorkeur gegeven. Ook dan is de stichting als holding te gebruiken. Als werkmaatschappij wordt dan echter gekozen voor een B.V. i.o. Deze constructie biedt ook in de i.o-fase direct al alle voordelen en bescherming die de niet i.o-fase werkende B.V. biedt. Er is direct al volledige rechtspersoonlijkheid van de onderneming en bescherming tegen privéaansprakelijkheid voor de bestuurders. Deze vorm wordt wel gekozen door ondernemers die in de startfase over onvoldoende kapitaal beschikken en vervolgens in de i.o-fase hopen dit te verkrijgen. De oprichting Nadat het definitieve besluit is genomen om de bedrijfsactiviteiten onder te brengen in een combinatie vennootschap kunt u het opdrachtformulier invullen en ons toezenden of faxen. U ontvangt van ons een factuur alsmede een uitgebreide vragenformulier aan de hand waarvan wij het vennootschapscontract zullen opstellen. Na ontvangst van het verschuldigde bedrag, de ingevulde vragenformulieren en de benodigde kopielegitimatiebewijzen, zullen wij onze notaris verzoeken de akten op te stellen. Afhankelijk van de notaris ontvangt u vervolgens binnen circa twee weken van ons een conceptakte die u eventueel nog kunt laten aanpassen. In het verlengde hiervan kunt u met de eventuele medevennoten naar ons kantoor om de benodigde akten en formulieren te tekenen. Hierna zullen wij zorgdragen voor inschrijving bij de Kamer van Koophandel en voor de extra diensten die u heeft gekozen. De vennootschap is vanaf dan zelfstandig aansprakelijk en bevoegd om te handelen.
Indien noodzakelijk kunnen wij voor u een spoedoprichting verzorgen binnen 4 uur U kunt ons dagelijks bellen voor advies. Telefoon 0840030715 (lokaal tarief)