Visie Duurzame Boomstructuur Platanen Seghweart versie 23 maart 2012 gemeente Zoetermeer Afdelingen: Stadsontwikkeling Ingenieursbureau Zoetermeer Stadsbeheer Wijkmanagement
Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Doelstelling 3 1.3 Stedenbouwkundigen en landschappelijke randvoorwaarden 4 1.4 Fysieke randvoorwaarden 6 2 Platanen Seghwaert 7 2.1 Algemeen 7 2.2 Varianten 7 2.3 Voorkeursvariant en motivering 12 3 Bijdrage aan duurzaam bomenbestand 13 4 Besluitvorming en communicatie 13
1 Inleiding 1.1 Aanleiding In het collegeprogramma heeft het college aangegeven dat zij streeft naar een duurzame en groene stad. Het behouden en zo mogelijk uitbreiden van de groenkwaliteit in en om de stad draagt daar in een belangrijke mate aan bij. Het planmatig onderhouden en vervangen van bomen, met als doel te komen tot een duurzamer bomenbestand, zijn maatregelen die in het collegeprogramma zijn opgenomen om het groene karakter van de stad te behouden. Huidige situatie en probleemstelling In Zoetermeer zijn in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw in relatief korte tijd veel bomen geplant, waaronder een groot aantal snelgroeiende soorten. Deze snelgroeiende soorten hebben de stad snel een groen aanzicht gegeven. Veel van deze soorten zijn nu aan het eind van hun levensduur. Daarnaast zijn in veel straten en op pleinen kleine boomsoorten geplant die een relatief korte levensduur hebben. Ook zijn er op dit moment problemen met bomen in de wijken doordat zij ondergronds en/of bovengronds te weinig ruimte hebben. Hierdoor kan bijvoorbeeld de boom niet goed uitgroeien, ontstaat wortelopdruk in de bestrating en/of tuinen en ondervinden bewoners overlast door ernstige schaduwwerking van bomen. Zoeken naar een balans In 2009 is, als uitwerking van motie 60 van het najaarsdebat 2008, onderzoek uitgevoerd naar de financiële gevolgen van een drietal varianten voor het onderhoud van het bomenbestand in de wijken van Zoetermeer. In één van deze varianten, het balansmodel, is een evenwicht gezocht tussen de in de stad aanwezige bomen en de hiermee samenhangende onderhoudskosten. Uitgangspunt hierbij is het behoud van het groene karakter van Zoetermeer. Dit balansmodel is uitgewerkt in een programma waarbij projecten zijn benoemd waarbij bomen aan het einde van hun levensduur zijn, te weinig ruimte hebben of problemen geven als wortelopdruk. Bij de aanpak worden oplossingen voorzien als het vervangen van bomen door een andere boomsoort, het toepassen van groeiplaatsverbetering (onder de grond), een grotere plantafstand tussen de bomen en het terugplanten van minder rijen bomen. Het resultaat hiervan is een onvermijdelijke reductie van het aantal bomen, maar met behoud van het groene karakter van de stad. Wijken waar de meeste maatregelen getroffen moeten worden zijn Seghwaert, Rokkeveen Oost, Noordhove, Meerzicht, Buytenwegh De Leyens. Daarnaast vragen de kleinere bomen in de gehele stad om maatregelen, omdat velen daarvan aan het eind van hun levensduur zijn. Projecten op de korte termijn In deze collegeperiode zijn extra gelden beschikbaar gesteld voor het groot onderhoud en vervangen van bomen, waarmee een aantal projecten kan worden uitgevoerd. Het gaat om: -Meerzichtlaan; -de Platanen in Seghwaert; -de oude windsingels (in Seghwaert en Buytenwegh De Leyens). 1.2 Doelstelling Doelstelling bij de uitvoering van deze projecten is, dat deze een bijdrage zullen leveren aan: een meer duurzaam bomenbestand in Zoetermeer (toekomstbestendigheid); het behoud van het groene karakter van Zoetermeer; financieel beheersbaar maken van het bomenbestand, ook op termijn. 3
Omdat het hier gaat om belangrijke boomstructuren in de wijk, zal de impact van de projecten op de beleving bij omwonenden groot zijn. Communicatie met belanghebbenden is daarom een belangrijke voorwaarde voor de realisatie van deze projecten. Per project zal hiervoor een apart communicatieplan worden opgesteld. 1.3 Stedenbouwkundige en landschappelijke randvoorwaarden Behoud van het groene karakter van de stad Bomen in de openbare ruimte dragen, samen met de bomen op particulier terrein, in hoge mate bij aan de leefbaarheid, de sfeer en het groene imago van de stad. De betekenis van bomen is uit te drukken in de volgende thema s: a. Ruimtelijke structuur: Bomen zijn onderdeel van het groene raamwerk en het beeldbepalende aanzicht van de stad. Vaak begeleiden bomen een (belangrijke) weg, waardoor de structuur in de wijk wordt versterkt. Op de groenkaart wordt het groen, waaronder de boomstructuren, op stad-, wijk-, en buurtniveau in Zoetermeer aangegeven; b. Schoonheid: Bomen verfraaien de stad en de openbare ruimte. Ze bepalen voor een belangrijk deel de uitstraling en het beeld van de openbare ruimte; c. Gezonde leefomgeving: Bomen dragen bij aan een gezond leefmilieu in de stad en dus aan het welzijn van de mens. Ze zorgen voor een eigen microklimaat: ze breken de wind, vangen fijn stof op en matigen temperatuurextremen; d. Cultuurhistorie en identiteit: Met name het agrarisch verleden van Zoetermeer is af te lezen uit de cultuurhistorische elementen die je nu nog terugvindt in windsingels, boomgaarden en oude tochten. Deze elementen bepalen voor een belangrijk deel de identiteit; e. Ecologie: De ecologische waarde van het stedelijk gebied hangt voor een belangrijk deel samen met de aanwezige boomstructuur. Ook de ouderdom en de soortkeuze zijn van groot belang. Hoe oud mogen bomen in de stad worden? Bomen kunnen vleermuizen, vogels en allerlei insecten schuil-, slaap-, foerageer-, nestgelegenheid en oriëntatieplekken bieden; f. Economische waarde: De aanwezigheid van groen kan voor de directe omgeving positieve financiële consequenties hebben. Onderzoek heeft aangetoond dat de waardevermeerdering van huizen rond een park tot 20% kan oplopen. Willen we het groene karakter van Zoetermeer behouden, moeten we inzicht hebben in de stedenbouwkundige en ruimtelijke groenstructuur van Zoetermeer. Hiervoor zijn in de stad de volgende categorieën te onderscheiden, elk met een eigen karakteristiek en dynamiek. Het gaat dan om: A12 en spoorlijn NS; Hoofdwegen; Randstadrail; Landschappelijke eenheden (Meerpolder); Weteringen; Recreatiegebieden; Wijkparken; Wijken; Stadshart; Bedrijventerreinen. 4
Belangrijk voor een duurzaam bomenbestand is dat we de gewenste ruimtelijke groenstructuur per categorie in beeld brengen. Deze zal een leidraad vormen bij de uitwerking van de verschillende projecten. Op basis van de karakteristiek van de onderscheiden categorieën, inventarisatie van het bomenbestand en technische eisen uit de BIOR voor standplaatsen van bomen wordt een soort recept ontwikkeld voor de omvorming naar een duurzamer bomenbestand. Uitgangspunt is dat bomen de (stedebouwkundige) structuur van de deelgebieden (categorieën) volgen en ondersteunen. Deze notitie beperkt zich tot de aanpak van de platanen in Seghwaert. De aanpak van de bomen aan de Meerzichtlaan en de windsingels is beschreven in de notitie visie duurzame boomstructuur Meerzichtlaan en windsingels, die in het college is vastgesteld op 1 november 2011. Platanen in Seghwaert Seghwaert is een wijk met verschillende doorgekoppelde, kleinschalige buurten met woonerven en veel versnipperde kleine, door woningen omsloten, groengebiedjes en waterpartijen. Seghwaert heeft 4 wijkparken. Segwaert heeft een hoge woningdichtheid van voornamelijk eensgezinswoningen, hat-woningen(voor alleenstaanden) en heeft vrijwel geen hoogbouw. Kenmerkend voor de ontsluitingsstructuur is de veelvuldige richtingverdraaiing van de wijkontsluitingswegen en de zware laanbeplanting met Platanen. De vele richtingveranderingen op een korte afstand van elkaar maakt dat de oriëntatie in de wijk onduidelijk is (een dwaalwijk). De Platanen zorgen daarentegen voor een duidelijke herkenbaarheid van het wijkontsluitingssysteem. Globaal zijn vier wijk- of wijkdeelontsluitingswegen te onderscheiden met hoofdzakelijk een stedelijk profiel tussen woningblokken met eengezinswoningen. Vanaf deze hoofdwegen worden direct de veelal naar binnen gekeerde woonbuurten ontsloten. 5
1.4 Fysieke uitgangspunten De BIOR (Basis Inrichting Openbare Ruimte), zoals vastgesteld door de raad op 17 november 2008, geeft algemene richtlijnen voor de inrichting van de openbare ruimte. Zo bevat de BIOR eisen voor standplaatsen van nieuw te planten bomen. Bomen moeten voldoende ondergrondse doorwortelbare ruimte hebben. Bomen van de 1 e en 2 e grootte hebben 40 m3 doorwortelbare ruimte nodig, bomen van de 3 e grootte 16 m3. Ook geldt een minimum afstand tot de gevel van bebouwing. Deze is 10 meter voor een boom van de 1 e grootte, 6 meter voor een boom van de 2 e grootte en 4 meter voor een boom van de 3 e grootte. Bij alle bomen moet een afstand van 1,50 meter worden aangehouden tot een kabel- en/of leidingenstrook. De BIOR vormt de basis voor de inrichting van de openbare ruimte en is in die zin richtinggevend. Deze eisen kunnen echter niet zomaar één op één worden toegepast op bestaande situaties. Wel geeft de BIOR een goede indicatie over wat de eisen zijn voor een duurzame boomstandplaats. In de BIOR zijn ook beheertechnische randvoorwaarden opgenomen, gericht op een doelmatig onderhoud. Zo worden bomen bij voorkeur geplant in groenstroken van 3 à 4 meter. Overige uitgangspunten Naast het stedenbouwkundig gewenste ruimtelijke beeld en de fysieke en onderhoudstechnische randvoorwaarden vanuit BIOR worden, met het oog op de toekomstbestendigheid van de oplossingen, nog de onderstaande uitgangspunten gehanteerd: Bij de boomsoortkeuze wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van PNV soorten (potentieel natuurlijke vegetatie), aangevuld met stedelijke soorten; In verband met het gewenste uniforme beeld is het van belang om van deze gekozen soorten, cultuurvariëteiten of geselecteerde zaailingen te nemen; Bij de soortkeuze wordt ook het aspect van biodiversiteit meegewogen; Aandacht wordt besteed aan een zo groot mogelijke variatie in vervangingstermijn; Door middel van een evenwichtige soortensamenstelling, worden risico s op ziektes en plagen gespreid; Gekozen wordt voor meer resistente soorten; Binnen standplaatsfactoren en budget, wordt een zo groot mogelijke maat geplant. Werkwijze Rekening houdend met de technische mogelijkheden, zoals afstand tot kabels en leidingen, afstand tot bebouwing, conditie van de bomen en (potentiële) standplaatscondities, zijn per project verschillende varianten bekeken en onderzocht. De varianten zijn beoordeeld op hun bijdrage aan het behoud van het groene karakter van de stad, de toekomstbestendigheid (duurzaam bomenbestand) en het financieel beheersbaar maken van het bomenbestand. Bij de uitvoering zal aandacht worden besteed aan boomgrootte, keuze boomsoorten, afstand tussen bomen en bebouwing en kabels en leidingen, en maatregelen ter verbetering van de standplaats. Per project wordt een voorkeursvariant voorgesteld op basis van aspecten als ruimtelijke begeleiding, toekomstbestendigheid en (potentiële) bijdrage aan biodiversiteit. Van belang is verder dat bij de soortkeuze van nieuw te planten bomen en heesters rekening wordt gehouden met de hierboven weergegeven uitgangspunten. 6
2 Platanen Seghwaert 2.1 Algemeen Bestaande situatie en probleemstelling In de wijk Seghwaert worden de wijk- en een aantal buurtontsluitingswegen begeleid door Platanen, aan beide zijden van de weg. Deze Platanen, die tweede helft jaren 70, begin jaren 80 van de vorige eeuw zijn aangeplant, zijn beeldbepalend voor de wijk. De bomen zijn inmiddels te groot voor hun standplaats. De conditie van de bomen gaat achteruit en op termijn zullen de boomtoppen afsterven. De omwonenden waarderen het groene beeld van de Platanen, maar ervaren ook veel overlast van de bomen. Overlast door schaduw, bladval, en wortelopdruk in tuinen, onder funderingen, en bij de rioleringsafvoeren van hemelwater en afvalwater. De bomen produceren in een korte tijd een enorme hoeveelheid afgevallen blad, dat moeilijk verteert. Ook vindt wortelopdruk plaats in de weg en in de overige bestrating. Op veel plaatsen liggen aan weerszijden van de Platanen kabels en/of leidingen. De bomen staan te dicht op deze kabels en leidingen, waardoor de wortels problemen kunnen geven bij het onderhoud en beheer van de kabels en leidingen. Daarnaast bestaat het risico dat de wortels van de Platanen de onderliggende kabels en leidingen beschadigen. Stedenbouwkundig en ruimtelijk wensbeeld De Platanen vormen een ruimtelijke begeleiding van de wijk- en buurtwegenstructuur en zijn beeldbepalend voor de wijk Seghwaert. Vanuit stedenbouwkundig oogpunt is het daarom wenselijk om de ruimtelijke begeleiding met (in ieder geval een gedeelte van) de Platanen te handhaven. Deze begeleiding heeft ook een functie voor de oriëntatie in de wijk. 2.2 Beschrijving varianten Variant 1: Handhaven door kandelaberen Beschrijving Bij deze variant wordt ervan uitgegaan dat alle Platanen gehandhaafd blijven en beheersbaar worden gemaakt door middel van kandelaberen. Kandelaberen is een snoeitechniek, waarbij de takken van een boom afgezaagd worden. De boom krijgt hierdoor het uiterlijk van een kandelaar, of kandelaber. De techniek heeft diverse functies. Zo wordt deze toegepast bij bomen die moeilijk toegang hebben tot lucht en water in de grond vanwege het vele asfalt dat hen omringt. Ook wordt deze techniek toegepast bij bomen die op een te krappe groeiplaats staan en daardoor de omringende bestrating omhoog drukken, dit in een ultieme poging toch voldoende voedsel en water te bemachtigen. Door het kandelaberen wordt de behoefte aan vocht verminderd. Platanen zijn als boomsoort uitstekend geschikt om gekandelaberd worden. Voordelen Door het kandalaberen blijft het groene karakter gehandhaafd; Het kandelaberen vermindert de schaduwoverlast en heeft dus een gunstige invloed op de bezonning van de aangrenzende woningen. Nadelen In de huidige situatie van de Platanen in Seghwaert is kandelaberen nog slechts een theoretische mogelijkheid. De bomen zijn hiervoor veelal te groot; Naast het kandelaberen is ook standplaatsverbetering nodig, omdat er onvoldoende ondergronds ruimte aanwezig is; Doordat bij het kandelaberen de Platanen blijven staan, blijft ook het probleem bestaan dat de bomen op een veel te korte afstand staan van kabels en leidingen. 7
Variant 2: Toepassen fysieke randvoorwaarden Bij variant 2 is gekeken naar de situatie die zou ontstaan, als we de fysieke randvoorwaarden uit de BIOR op de Platanen in Seghwaert toepassen. Wanneer we alleen die Platanen zouden laten staan die zowel op voldoende afstand staan van kabels en leidingen, als op voldoende afstand tot bebouwing, en ook beschikken over voldoende doorwortelbare ruimte, dan zou er vrijwel geen enkele Plataan kunnen blijven staan. Om die reden is gekeken wat het effect zou zijn als we slechts één van bovengenoemde eisen op de bestaande Platanen toepassen. Gekeken is naar wat het resultaat zou zijn als we: alleen Platanen handhaven die op voldoende afstand staan ten opzichte van kabels en leidingen; alleen die Platanen handhaven die beschikken over voldoende doorwortelbare ruimte; alleen die Platanen handhaven die op voldoende afstand staan tot bebouwing. Fysieke randvoorwaarde 1. Voldoende afstand tot kabels en leidingen In die situatie worden alleen die Platanen gehandhaafd die op een afstand van 1,50 m staan van kabels en/of leidingen. Omdat op veel plaatsen aan weerszijden van de bomen kabels en/of leidingen liggen, kunnen alleen Platanen blijven staan bij een beschikbare ruimte van 2 x 1,50 m. Vrijwel geen enkele plataan voldoet aan deze eis. Fysieke randvoorwaarde 2. Voldoende doorwortelbare ruimte In die situatie blijven alleen die Platanen gehandhaafd die beschikken over 40 m3 doorwortelbare ruimte. Ook hier geldt dat er dan heel veel Platanen zouden moeten verdwijnen. Platanen in de huidige situatie beschikken doorgaans over onvoldoende ondergrondse doorwortelbare ruimte. De Platanen die in een groenvak van voldoende omvang staan voldoen wel aan deze eis. Het alsnog voorzien van bestaande bomen van 40 m3 doorwortelbare ruimte kan alleen door middel van reconstructie van de weg en de parkeerruimte. Fysieke randvoorwaarde 3. Voldoende afstand tot bebouwing In die situatie blijven alleen die Platanen gehandhaafd, die op voldoende afstand staan tot de gevel van bebouwing. Wanneer we een minimum afstand hanteren van 10 meter (BIOR) tussen boom en gevel zou slechts 38 % van de Platanen kunnen worden gehandhaafd. Bij een afstand van 8 meter blijft 53 % gehandhaafd. Het percentage verschilt echter sterk per straat: bij de Weteringdreef en Velddreef ligt het percentage te handhaven Platanen tussen 20 en 30 % (smal profiel /kleine voortuin), aan de Dadelgaarde en de Gaardedreef zou 70 en 80% van de Platanen gehandhaafd kunnen worden, vanwege het brede profiel met bijvoorbeeld fietspaden. Voordelen door de sterke vermindering van het aantal Platanen, zal er minder schaduwoverlast zijn voor omwonenden; minder onderhoud door minder aantal bomen. Nadelen Het toepassen van de fysieke randvoorwaarden variant zou een grote kaalslag betekenen; Er zal geen sprake meer zijn van een ruimtelijke begeleiding; De bestaande Platanen blijven overlast geven (wortelopdruk op de weg, in de overige bestrating, de tuinen, onder de fundering en hemelwaterafvoer); het risico blijft bestaan op beschadiging van de leidingen; op termijn moeten ook de gehandhaafde Platanen worden vervangen. 8
Varianten 3: Halvering aantal Platanen Bij deze twee varianten (3a en 3b) wordt uitgegaan van een (globale) halvering van het aantal Platanen. Hierdoor wordt de overlast beperkt, de beheersbaarheid vergroot en de ruimtelijke begeleiding gehandhaafd. Variant 3a: Halvering door uitdunnen Beschrijving Bij deze variant worden de Platanen om en om verwijderd. Dit betekent dus een halvering van het aantal bomen. Voordelen minder overlast voor bewoners door schaduw en wortelopdruk; minder onderhoud door minder aantal bomen; optimale ruimtelijke begeleiding van de bomen. Nadelen de helft van de bestaande bomen blijft staan. Voor al deze bomen blijven de huidige problemen dus bestaan (schadus, wortelopdruk, leidingen). Variant 3b: Halvering Platanen, handhaven aan één zijde Beschrijving Bij deze variant worden de Platanen aan één zijde weggehaald. Dit kan per segment bepaald worden. Hierbij kan rekening worden gehouden met de bezonning van de aangrenzende woningen. Voordelen minder schaduw, beter bezonning van de aangrenzende woningen; ruimtelijke begeleiding van de bomen blijft. Nadelen de helft van de bestaande bomen blijft staan. Voor al deze bomen blijven de huidige problemen dus bestaan (schaduw, wortelopdruk, leidingen). Bestaande situatie Variant 3b: halvering Platanen, handhaven aan één zijde 9
Bestaande situatie Variant 3a: Halvering door uitdunnen ( om en om ) Variant 3b: Halvering, handhaving aan één zijde Variant 4: Handhaven op markante plekken 10
Variant 4: Platanen alleen handhaven op markante plekken (flexibiliteit) Beschrijving Bij deze variant worden de Platanen op markante plekken gehandhaafd: in bochten; bij beëindiging van straat (T-kruising); bij verbreding van wegprofiel; bij grotere groenvakken; bij entrees van de buurt. In deze variant worden op de vrijgekomen tracégedeeltes nieuwe bomen geplant van de 2 e grootte, om de ruimtelijke begeleiding te vervolmaken. Nieuwe bomen worden alleen geplant in groenstroken met een minimale breedte van 1,50 meter. Waar dit nodig is, wordt grondverbetering toegepast en voldoende ondergrondse doorwortelbare ruimte gecreëerd. Bij de soortkeuze van de bomen kan een geleding, segmentering worden aangebracht, die de oriëntatie en herkenbaarheid versterken. Een evenwichtige soortensamenstelling kan de risico s van ziektes en plagen spreiden. Voordelen Deze variant is flexibel. Er kan gevarieerd worden in het aantal en de locatie van de te handhaven Platanen. Zo kan in overleg met bewoners, bijv. wat de bezonning betreft, en afhankelijk van de kwaliteit van de bomen en de standplaatscondities, worden bepaald welke bomen er gehandhaafd blijven en welke niet. Platanen met de beste standplaatscondities worden in beginsel gehandhaafd; Optimale ruimtelijke begeleiding; Door bij de aanplant van de nieuwe bomen de standplaatscondities te optimaliseren is deze variant ook toekomstbestendig; Bij de soortkeuze van de nieuwe bomen van de 2 e grootte kan een bijdrage worden geleverd aan de biodiversiteit in de stad; Door een evenwichtige soortensamenstelling kunnen de risico s van ziektes en plagen worden gespreid. Nadelen Voor de te handhaven Platanen blijven de huidige problemen bestaan. Dit betekent dat over 10 à 15 jaar een deel van de nog resterende oude Platanen ook moeten worden vervangen. Deze kunnen eventueel worden vervangen door andere boomsoorten van de 1 e grootte. Dit geldt overigens voor elke variant. Bestaande situatie Variant 4: Handhaven op markante plekken 11
2.3 Voorkeursvariant en motivering Voor het handhaven van de Platanen in Seghwaert door kadelaberen (variant 1) zijn de bomen in de huidige situatie veelal te groot. Deze variant is dus slechts nog een theoretische mogelijkheid. Daarnaast heeft deze variant als nadeel dat alle problemen ten aanzien van afstand ten opzichte van kabels en leidingen en onvoldoende doorwortelbare ruimte zouden blijven bestaan. Variant 2, waarbij alleen die Platanen zouden worden gehandhaafd die aan de fysieke randvoorwaarden voldoen, is niet realiseerbaar en vereist compromissen. Alle denkbare invalshoeken en compromissen leiden in de gegeven situatie tot een te grote kaalslag. Er is dan vrijwel geen sprake meer van een ruimtelijke begeleiding van de weg. Ook heeft dit tot gevolg dat het karakteristieke groene karakter van de wegenstructuur in Seghwaert dan ernstig wordt aangetast. De voorkeur gaat uit naar variant 4, de variant waarbij Platanen op markante plekken gehandhaafd blijven. De vrijgekomen tracégedeeltes worden beplant met nieuwe bomen van de 2 e grootte. Als motivering hiervoor geldt dat deze variant een optimale ruimtelijke begeleiding geeft. De variant biedt tevens de nodige flexibiliteit om zoveel mogelijk in te spelen op bezonning van woningen, conditie van de bomen en standplaatscondities. Bij deze variant wordt bij de te handhaven bomen gekeken naar de bestaande standplaatscondities. Door in te spelen op de aanwezige standplaatscondities en deze waar nodig en mogelijk te verbeteren, is deze variant ook toekomstbestendig. De soortkeuze van de nieuw te planten bomen van de 2 e grootte biedt de mogelijkheid om de biodiversiteit in de stad te vergroten. Samengevat geeft deze variant een optimaal resultaat wat betreft: Ruimtelijke begeleiding en oriëntatie; Toekomstbestendigheid; Bijdrage aan biodiversiteit in de stad. 12
3 Bijdrage aan duurzaam bomenbestand Een van de doelstellingen uit het collegeprogramma is het streven naar een meer duurzaam bomenbestand. Bomen vormen belangrijke dragers van de groenstructuur en bepalen ook het groene beeld en karakter van de stad en de wijken. Voor de drie projecten (Meerzichtlaan, Platanen Seghwaert en de oude windsingels in Seghwaert en Buyenwegh De Leyens) geldt dat de bomen mede structuurbepalend zijn voor de wijk. In deze notitie is per project een aantal varianten beschreven en beoordeeld, waarbij rekening is gehouden met het ruimtelijke effect van maatregelen, de technische mogelijkheden en de ecologische waarden (biodiversiteit). Belangrijke aspecten hierbij zijn gewenste ruimtelijk beeld, behoud groene karakter, vermindering overlast, toekomstbestendigheid en technische beheersbaarheid. Boomgrootte, afstand tussen bomen en bebouwing en kabels en leidingen, boomconditie en maatregelen ter verbetering van de standplaats, spelen hierbij een rol. Bij de soortkeuze van nieuw te planten bomen en heesters is van belang dat: zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van PNV soorten (potentieel natuurlijke vegetatie), aangevuld met stedelijke soorten; cultuurvariëteiten worden geplant, in verband met het gewenste uniforme beeld; kansen worden benut om de biodiversiteit te vergroten; een zo groot mogelijke variatie in vervangingstermijn wordt gerealiseerd; een evenwichtige soortensamenstelling wordt toegepast waardoor risico s op ziektes en plagen worden gespreid; gekozen wordt voor meer resistente soorten; binnen standplaatsfactoren en budget, een zo groot mogelijke maat wordt geplant. De uitvoering van bovenstaande projecten vormt een bijdrage aan de realisatie van een meer duurzaam bomenbestand in de wijken van Zoetermeer. Omdat het bij deze projecten om veel en om grote bomen gaat, zal de impact op het beeld in de wijk groot zijn. Daarom is communicatie met belanghebbenden voor de realisatie van deze projecten van groot belang. 4 Besluitvorming en communicatie Na consultatie van de natuurverenigingen wordt deze studie voorgelegd aan het college van burgemeester en wethouders. Aan het college wordt voorgesteld om de voorkeursvarianten nader te gaan uitwerken, tot voorbeeld uitwerkingsplannen. Om draagvlak te verkrijgen worden bewoners in een vroeg stadium bij de plannen betrokken. Vooraf wordt duidelijk aangegeven wat de beïnvloedingsruimte van de bewoners is. Per project (Meerzichtlaan, Platanen in Seghwaert en Windsingels) zal een apart communicatieplan worden opgesteld, zodat bewoners weten: a. dat de gemeente bomen in de stad moet gaan verwijderen, en waar mogelijk zal vervangen; b. waarom dit nodig is (veiligheid, vitaal bomenbestand, gezonde bomen etc.); c. waar en wanneer dit gaat gebeuren; d. waarover zij inspraak hebben en waarover niet; e. hoe zij betrokken worden, hoe en wanneer de resultaten naar hen worden teruggekoppeld; f. waar zij met vragen terecht kunnen. In het communicatieplan wordt overwogen welke communicatiemiddelen worden ingezet. Gedacht kan worden aan: brieven, website gemeente/wijkwebsites, publicatie huis-aanhuisbladen, persberichten, werk in uitvoeringsborden. Eventueel kunnen ook de sociale netwerken (Twitter, Hyves etc.) hiervoor worden ingezet. 13