VRIJWILLIGERSWERK MPC Terbank

Vrijwilligers, maken het verschil VRIJWILLIGERSWERK MPC Terbank MPC Terbank vzw, Tervuursesteenweg 295, B 3001 Leuven - Heverlee Telefoon 016/31 12 50 Fax 016/29 45 06 e-mail info@mpcterbank.be website: www.mpcterbank.be Ondernemingsnummer: 0408377126 Erkend en gesubsidieerd door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap Erkenningnummers: 097 001 101 097 001 201

INHOUDSOPGAVE Visie en Missie 3 Vrijwilligers zijn belangrijk voor MPCTerbank... 6 MPC Terbank is belangrijk voor de vrijwilliger... 7 MPC Terbank biedt de vrijwilliger een volwaardige plaats in de organisatie... 7 Het selecteren van vrijwilligers... 9 Eerste contact... 9 Kennismakingsgesprek en oriënteringsgesprek... 9 Het afwijzen van vrijwilligers... 10 Het begeleiden van vrijwilligers binnen Terbank... 10 Introductie van de vrijwilliger... 10 Tijdens het vrijwilligerswerk... 11 De vaste beroepskracht, de coach 11 De coördinator. 12 De verantwoordelijke vrijwilligerswerk... 12 Beëindiging van vrijwilligerswerk... 13 Taakafbakening... 14 Taken voor de vrijwilligers in MPC Terbank...16 Rechtspositie vrijwilliger... 16 Voorwaarden om vrijwilligerswerk te verrichten... 16 Gepensioneerden... 16 Werklozen en bruggepensioneerden... 16 Arbeidsongeschiktheid of ziekte... 16 Uitkeringen en inkomsten... 17 Verzekering voor vrijwilligers... 17 Schriftelijke overeenkomst... 17 Onkostenvergoeding... 18 Bijlage 1: Welkomstbrief vrijwilliger bijlage 2: contract vrijwilliger Bijlage 3: kennismakings- en afsprakenfiche Bijlage 4: brochure vrijwilligerswerking Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 2 van 18

Visie vrijwilligerswerk op MPC Terbank De visie op vrijwilligerswerk van MPC Terbank vormt de basis van het vrijwilligersbeleid dat de voorziening wenst uit te bouwen. Deze visie is op haar beurt gestoeld op de missie van MPC Terbank. Vrijwilligers zijn alle personen die zich vrijwillig en onbezoldigd samen met de andere medewerkers inzetten voor het bereiken van de doelstellingen van MPC Terbank. De studenten die stage lopen worden hiermee niet bedoeld. Zij krijgen wel een vrijwilligerscontract tot einde van het betreffende schooljaar i.f.v. verzekering. Missie MPC Terbank Als opvoeding bijzondere ondersteuning vraagt, bouwt elke medewerker van het MPC Terbank samen met alle betrokkenen, aan een traject dat perspectief biedt. Visie MPC Terbank Doelstelling Als Medisch Pedagogisch Centrum Terbank bieden wij deskundige zorg aan kinderen en jongeren met een handicap. Wij zijn hiervoor erkend door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Om die maatschappelijke opdracht te vervullen, richten wij onze zorg op kinderen en jongeren met een licht of matig verstandelijke handicap en/of met gedrags- en emotionele stoornissen. Vaak is er in hun gezin sprake van een problematische opvoedingssituatie omwille van de grote zorgafhankelijkheid van het kind en/of omwille van de sociale complexiteit van de gezinssituatie. Wij willen deze zorg realiseren door een samenwerking van verschillende partners: onze medewerkers, de kinderen en jongeren, hun ouders en belangrijke derden. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 3 van 18

Vertrekkend vanuit de hulpvraag leidt deze samenwerking tot een individueel traject van ondersteuning voor elk kind en zijn gezin. Dit traject biedt hun een vernieuwd perspectief. Dat kan liggen in het realiseren van kleine elementen van ontwikkeling tot het samen formuleren van een toekomstperspectief als volwassene. Het uiteindelijke doel is het creëren van de optimale omstandigheden voor de ontwikkeling van de eigen mogelijkheden met het oog op een groter welzijn en een minimale zorgafhankelijkheid, met als resultaat een hogere kwaliteit van leven. Uitgangsprincipes In de uitbouw van dit zorgaanbod en van de individuele trajecten hanteren wij een aantal uitgangsprincipes. Wij aanvaarden de kinderen en jongeren respectvol als gelijkwaardige mensen. Wij leren hun mogelijkheden zien en deze stimuleren. We vinden het belangrijk dat kinderen en jongeren daarin leeftijdsadequaat worden benaderd. Zij moeten de kans krijgen op een maximale participatie in de samenleving: inclusie in de ruimere sociale omgeving. Op individueel vlak is dit een basis voor het werken met het emancipatorisch denken: personen met een handicap nemen zelf hun zaken in handen, worden zich bewust van hun eigen capaciteiten, ontwikkelen hun eigen krachten en benutten sociale hulpbronnen. Ongeacht de complexiteit van de opvoedingssituaties en ongeacht de eigenheid op het vlak van leren van een persoon met een verstandelijke handicap hebben ook deze kinderen en jongeren het recht op kansen: kansen om te leren, kansen om te groeien en kansen om zich te herpakken. Met de ouders als partners werken we samen aan een werkrelatie die bouwt aan een gemeenschappelijk perspectief. Het contextuele denkkader helpt ons naar de context van het kind te kijken en daardoor beter zijn functioneren te begrijpen. We willen ook ruimte maken voor inspraak van ouders en gebruikers op verschillende niveaus in de organisatie. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 4 van 18

Elke medewerker heeft een taak in de uitbouw van het ondersteuningsaanbod van MPC Terbank. Dit realiseren we door een multidisciplinaire samenwerking als een basisgegeven. Elke medewerker en elk team of elke dienst dient binnen dit geheel zelfsturend te zijn en tegelijk te kunnen handelen binnen de aangegeven kaders. Het MPC Terbank wil een lerende organisatie zijn. Het actief zoeken en het continu ontwikkelen en doorgeven van kennis en vaardigheden wordt vanuit het vormingsbeleid gestimuleerd. MPC Terbank als organisatie MPC Terbank betekent al meer dan 800 jaar zorg voor mensen. Vanuit een jarenlange ervaring met de doelgroep beoogt de huidige V.Z.W., sinds 1971, 'het inrichten, voortzetten en ontwikkelen van een eigentijdse en op christelijke waarden geïnspireerde zorg en begeleiding, afgestemd op de maatschappelijke noden'. Zo moet het MPC een expertisecentrum zijn waar ervaringsdeskundigheid, vakbekwaamheid en organisatieontwikkeling elkaar schragen. We trachten dit alles waar te maken binnen een wendbare organisatie. We passen de structuren en het overlegmodel steeds aan de doelstellingen aan die we willen realiseren. Daarbij baseren we ons op de principes van een open communicatie, inspraak en een duidelijke rolverdeling. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 5 van 18

Vrijwilligers zijn belangrijk voor MPC Terbank Het vrijwilligerswerk betekent een belangrijke meerwaarde om de doelstellingen te bereiken. Waarom wil MPC Terbank met vrijwilligers werken? Vrijwilligerswerk verhoogt de individuele aandacht voor de persoon met een handicap. Vrijwilligerswerk versterkt de lokale binding. De vrijwilligers komen veelal uit de buurt of gemeente waar het initiatief gelegen is waardoor de band van het initiatief en zijn personen met een handicap met de omgeving vergroot. Vrijwilligerswerk biedt kansen tot integratie/inclusie en verhoogt het zelfwaarde gevoel van de persoon met een handicap. Door samen met de vrijwilliger activiteiten te doen worden ze zelfstandiger en minder afhankelijk van de professionelen die hen voortdurend begeleiden. Vrijwilligerswerk laat toe dat de professionelen meer aandacht kunnen besteden aan hun kernopdracht. Via vrijwilligerswerk kunnen immers meer activiteiten gedaan worden met de persoon met een handicap of vrijwilligers nemen meer praktische taken op. Vrijwilligerswerk biedt de kans om nieuwe projecten te starten. Jij maakt het verschil! Wij wijzen je de weg. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 6 van 18

MPC Terbank is belangrijk voor de vrijwilliger Vrijwilligerswerk komt tegemoet aan individuele motieven. Waarom zet een vrijwilliger zich onbezoldigd in? Vrijwilligers geven door hun inzet voor MPC Terbank zin aan hun dagbesteding. Hun werk betekent immers een belangrijke en daadwerkelijke bijdrage in de doelstelling van de organisatie. Hun inzet is nuttig en maatschappelijk belangrijk. Zonder hun bijdrage is er een gemis. Vrijwilligers krijgen door hun werk de kans om ervaringen en nieuwe inzichten op te doen. Vrijwilligers krijgen de kans om inzichten en vaardigheden aan te wenden of door te geven. Vrijwilligers kunnen in MPC Terbank nieuwe sociale contacten leggen. Een grote organisatie met vele initiatieven kan daar brede kansen toe bieden. MPC Terbank biedt de vrijwilliger een volwaardige plaats in de organisatie. Wat mag de vrijwilliger verwachten? MPC Terbank waardeert de vrijwilliger als een bijzondere en volwaardige medewerker. De organisatie doet dit door een cultuur te creëren waar de vrijwilliger welkom is en door hem een zichtbare plaats te geven in de voorziening. Het eerste betekent dat andere medewerkers een sfeer van samenwerking en ondersteuning bieden. Het tweede betekent dat de vrijwilliger betrokken wordt in de werking: hij wordt uitgenodigd bij leefgroepsactiviteiten of personeelsbijeenkomsten (vormingsdagen, introductiedagen, ), op de website wordt aandacht besteed aan het vrijwilligerswerk. Extra attentie op de dag van de vrijwilliger ; aandacht in perspectief. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 7 van 18

MPC Terbank zoekt samen met de vrijwilliger naar een engagement op maat, naar werk op maat. Dit is mogelijk doordat de organisatie ondersteuning biedt op diverse wijzen (van wonen in een leefgroep en ambulante ondersteuning tot dagopvang) aan jongeren van alle leeftijden (van kleuter tot jong volwassene). Zowel vrijwilligerswerk in direct contact met personen met een handicap als onrechtstreeks werk is mogelijk. Een uitgebreide keuze van activiteiten is hiervan het resultaat. MPC Terbank biedt begeleiding en ondersteuning aan de vrijwilliger. De vrijwilliger kan steeds terecht bij een vaste beroepskracht die de vrijwilliger bijstaat in al zijn persoonlijke vragen (zijn coach). Daarnaast beschikt elke leefgroep en dienst over een verantwoordelijke die het vrijwilligerswerk binnen de leefgroep/dienst afstemt en zorgt voor de praktische aangelegenheden. MPC Terbank staat garant voor alle wettelijke verplichtingen die verbonden zijn aan het vrijwilligerswerk. De organisatie biedt aan de vrijwilliger dezelfde veiligheid als aan de bezoldigde medewerkers. Daartoe sluit MPC Terbank alle wettelijke en wenselijke verzekeringen af en treft zij alle noodzakelijke preventieve gezondheidsmaatregelen. MPC Terbank betaalt alle gemaakte kosten van de vrijwilliger terug indien er voorafgaandelijk toestemming van de directie of haar gemandateerde werd gegeven en ze gestaafd zijn door documenten. MPC Terbank en zijn coach zorgen ook voor de gepaste individuele aandacht voor de vrijwilliger en biedt de vrijwilliger een gepaste return (kaartje, bloemetje, ). Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 8 van 18

Het selecteren van vrijwilligers Voor MPC Terbank zijn vrijwilligers zeer belangrijk. Ze maken het ondermeer mogelijk om de individuele aandacht voor de persoon met een handicap te verhogen. We vinden dat iedere vrijwilliger recht heeft op een aangepaste taak. Maar we staan ook voor een kwaliteitsvolle dienstverlening door de vrijwilliger aan de gebruiker. Om deze twee redenen vinden we het belangrijk om met alle kandidaat vrijwilligers een aantal stappen te ondernemen ter kennismaking en oriëntering. We denken hierbij aan een eerste contact, een kennismakingsgesprek, een oriënteringsgesprek, de introductie en permanente vorming. Een aantal stappen kunnen in één gesprek samen genomen worden. Eerste contact Wanneer een kandidaat vrijwilliger zich aanmeldt is het belangrijk om zo snel mogelijk een afspraak te maken voor een kennismaking- en oriënteringsgesprek met de coördinator of een groepschef. Tijdens dit eerste contact vermeld je duidelijk de contactpersoon met wie de kandidaat vrijwilliger een eerste gesprek heeft en wie verder met hem/haar op weg gaat. De vrijwilligersverantwoordelijke van de dienst of leefgroep wordt op de hoogte gebracht van de kandidaat en zal de verdere afspraken met de vrijwilliger opnemen. Kennismakingsgesprek en oriënteringsgesprek Tijdens een kennismakingsgesprek geeft de groepschef informatie over MPC Terbank (organisatorisch, doelgroep). Hij/zij bevraagt bij de vrijwilliger zijn/haar interesses, motivatie, verwachtingen, mogelijkheden en beperkingen. Vervolgens overloopt hij/zij de taken waarvoor vrijwilligers gezocht worden. Samen met de vrijwilliger bekijkt de groepschef dan voor welke taken hij/zij zich wil engageren. De groepschef onderzoekt tijdens dit gesprek of er nog administratieve verplichtingen nagekomen moeten worden (zie rechtspositie). Vanuit MPC Terbank wordt er een bewijs van goed gedrag en zeden type 2 gevraagd en dient de vrijwilliger de medische goedkeuring te krijgen van IDEWE, indien hij/zij zijn opdracht effectief in een leefgroep doet. Bij een positief verloop van het gesprek, worden er afspraken gemaakt rond het verdere verloop. Er wordt een introductiemoment gepland en toelichting gegeven rond de inhoud hiervan. Wanneer vrijwilligers moeten wachten op een goedkeuring van RVA of medisch adviseur wordt afgesproken dat ze de groepschef opnieuw contacteren na goedkeuring. Er wordt dan een moment afgesproken voor dit gesprek. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 9 van 18

Wanneer het tijdens het gesprek niet duidelijk is of de vrijwilliger aan de slag kan, wordt afgesproken dat hij binnen een week terug gecontacteerd wordt om de beslissing mee te delen. Eventueel kan de vrijwilliger dan opnieuw uitgenodigd worden voor een gesprek (bv. als hij voor een bepaalde taak niet in aanmerking komt, maar eventueel in de toekomst wel ingeschakeld kan worden.) Het afwijzen van vrijwilligers Wanneer er meer kandidaat vrijwilligers zijn dan er nood is of wanneer een vrijwilliger niet voldoet aan de vooropgestelde criteria, kan het noodzakelijk zijn om de vrijwilliger af te wijzen. Het is belangrijk hierbij eerlijk te zijn. Je kunt deze boodschap persoonlijk, schriftelijk of telefonisch geven. Belangrijk is wel dat aan de vrijwilliger de kans geboden wordt om een gesprek te vragen om meer informatie over de redenen te krijgen. De boodschap moet altijd zo positief mogelijk geformuleerd worden. Het begeleiden van vrijwilligers binnen Terbank MPC Terbank duidt voor de begeleiding en ondersteuning van de vrijwilliger verschillende personen aan: de verantwoordelijke vrijwilligerswerk binnen de leefgroep/dienst de vaste beroepskracht voor de dagelijkse ondersteuning ( de coach) de coördinator en de groepschefs Introductie van de vrijwilliger 1) Het introductiegesprek wordt voorbereid door de verantwoordelijke van de vrijwilligerswerking in de leefgroep: de vrijwilliger krijgt gerichte informatie over de leefgroep/dienst waarvoor hij/zij zich geëngageerd heeft. Er wordt ingegaan op vragen van de vrijwilliger. De formulieren worden overlopen. De kennismakingsfiche wordt besproken en ondertekend. De hierin vermelde afspraken voldoen aan de SMART - criteria; Specifiek; de opdracht moet eenduidig zijn Meetbaar; onder welke voorwaarden of vorm is de opdracht bereikt Acceptabel; is deze opdracht acceptabel genoeg voor de doelgroep en/of management Realistisch; de opdracht moet haalbaar zijn Tijdgebonden; wanneer (in de tijd) moet de opdracht bereikt zijn Er worden een aantal praktische afspraken gemaakt (verwittigen bij afwezigheid, registratie vrijwilligers, omniumverzekering, ). Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 10 van 18

2) Het takenpakket van de vrijwilliger (voorwaarden: variatie, ruimte voor een zekere mate van zelfstandigheid, de vrijwilliger kan zich in die taken vinden, gegevens over het uitvoeren van de taken moeten kunnen gerapporteerd worden) wordt samen met de vrijwilliger en de coach besproken. Indien de vrijwilliger rechtstreeks bij een gebruiker of gebruikers betrokken is, geeft de coach de nodige informatie over deze persoon (aanpak, aandachtspunten, afspraken, ). 3) Afstemming opdrachten verantwoordelijke vrijwilligers in de groep en coach zodat de vrijwilliger weet tot wie hij zich voor wat moet wenden. 4) Bespreken op welke manier ondersteuning zal gebeuren en op welke manier vaste personeelsleden en vrijwilliger elkaar feedback zullen geven (luisteren, ikboodschappen, positief eerst): continue dagdagelijkse ondersteuning en geplande ondersteuningsgesprekken (op vraag van de coach, verantw. of de vrijwilliger zelf). Ondersteuning en sturing van de vrijwilliger gebeuren in een verhouding die is aangepast aan de vrijwilliger: hoe bekend is de vrijwilliger met de hem toevertrouwde opdracht (kennis, vaardigheden) en hoe zeker is de vrijwilliger over de hem toevertrouwde opdracht? Tevens wordt rekening gehouden met de evolutie van de vrijwilliger: de weinig vaardige en onzekere vrijwilliger wordt op een andere manier benaderd dan de bedreven en zelfverzekerde vrijwilliger. Tijdens het vrijwilligerswerk De vaste beroepskracht (de coach) de coach introduceert de vrijwilliger verder in de taken beschreven in het takenpakket en ondersteunt hem om vertrouwd te raken met de doelgroep. de coach waakt er over dat de vrijwilliger wordt opgenomen binnen de leefgroep, het team waarin hij werkt en betrekt hem bij de gebeurtenissen, besprekingen waar dit voor de vrijwilliger wenselijk is; hij nodigt hem tevens uit tot inbreng bij dergelijke besprekingen. De coach zorgt ervoor dat ook de vrijwilliger geïnformeerd wordt over relevante gebeurtenissen (ziekenhuisopname, overlijden van een cliënt) en duidt hem op de vertrouwelijkheid van bepaalde informatie. de coach zal er oog voor hebben dat de verschillende voorwaarden voor het takenpakket voldaan blijven en ondersteuning en sturing bieden in de juiste verhouding, dit in overleg met de verantwoordelijke vrijwilligerswerking van de leefgroep/dienst. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 11 van 18

de coach houdt voeling met de tevredenheid, de motivatie van de vrijwilliger, vraagt daar eventueel expliciet naar. De coach waakt erover dat bijzondere gebeurtenissen in het leven van de vrijwilliger (verjaardag, ziekte, ) worden bedacht met de gepaste attenties. De coördinator vrijwilligerswerk de coördinator is voor de vrijwilliger vrij makkelijk te bereiken bij onduidelijkheden of voor aspecten die de concrete dienst overstijgen (bv. attesten verzorgd door de loonadministratie, administratieve regelingen, kilometervergoeding, ). de coördinator is tevens aanspreekpunt voor de verschillende vaste beroepskrachten uit de leefgroep/dienst. de coördinator waarborgt de eigen plaats van de vrijwilliger: aanwezigheid op belangrijke momenten, terugkomdag en andere gebeurtenissen. de verantwoordelijke voor vrijwilligerswerking in de leefgroep of op de dienst.(verantw. vw) De verantw. vw informeert op geregelde tijdstippen bij de vrijwilliger en de coach naar de werking en de tevredenheid van de vrijwilliger; de mogelijkheid kan voorzien worden tot een uitgebreider gesprek, en dit zowel op vraag van de verantw.vw als van de vrijwilliger. de vrijwilliger wordt op de hoogte gehouden van en gemotiveerd tot deelname aan vormingsmogelijkheden. jaarlijks worden de vrijwilligers (bv. week of dag van de vrijwilliger) op een bijzondere manier in de bloemetjes gezet. De verantw.vw neemt actief deel aan het jaarplan met betrekking tot vrijwilligerswerk. Hij zorgt voor terugkoppeling van vrijwilliger & leefgroep/dienst naar de organisatie en vice versa. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 12 van 18

Beëindiging van vrijwilligerswerk Omwille van uiteenlopende redenen kan het op een bepaald moment toch nog mis lopen: de vrijwilliger past niet binnen de organisatie, wenst of kan zich niet aanpassen aan de cultuur, de stijl en de regels van het werk. Of de aard van het vrijwilligerswerk binnen de organisatie ligt hem gewoon niet. Indien problemen worden gesignaleerd (vrijwilliger komt niet opdagen, medewerkers klagen, de kwaliteit en kwantiteit van het geleverde werk mindert, ) is het belangrijk dat de verantw. vw. of coach nagaat wat er echt gebeurt, en dit via persoonlijk gesprek met de vrijwilliger. In dit gesprek worden op een respectvolle manier de dingen voorgelegd die werden gesignaleerd; de vrijwilliger wordt uitgenodigd om uitleg te geven, de motieven toe te lichten, zelf suggesties te doen naar mogelijke oplossingen. De groepschef en/of coördinator wordt op de hoogte gebracht en neemt indien nodig over. Er wordt een tijdsperiode afgesproken waarbinnen de zaak dient opgelost te worden. Als groepschef/coördinator is het ook belangrijk er over te waken het aandeel van de organisatie onder ogen te nemen. Indien blijkt dat niettegenstaande inspanningen er geen vooruitgang wordt geboekt binnen de gestelde termijn licht de coördinator of groepschef in een gesprek toe waarom de vrijwilligersovereenkomst wordt beëindigd. Indien een vrijwilliger zelf komt met de boodschap te willen stoppen met zijn vrijwilligerswerk is het belangrijk de vrijwilliger de kans te geven te vertellen waarom hij wenst te stoppen. Er kan gepeild worden naar suggesties die de vrijwilliger nog heeft met betrekking tot de organisatie, of naar de mogelijkheid of hij interesse heeft in een later stadium terug een taak op te nemen binnen de organisatie. En het is zeker een moment om de vrijwilliger te bedanken voor zijn bewezen diensten en inzet. De verantw.vw van de betrokken leefgroep waarschuwt de groepschef en de personeelsadministratie en beiden handelen de zaken in overleg af. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 13 van 18

Taakafbakening In MPC Terbank werken voornamelijk beroepskrachten en is het vrijwilligerswerk aanvullend. Door het vrijwilligerswerk kan een uitgebreidere en completere zorg verstrekt worden. De kerntaken worden door de beroepskrachten uitgeoefend omdat hiervoor deskundigheid nodig is die via opleiding en werkervaring verworven is. Vrijwilligers worden aangetrokken om in tijd beperkte en uitvoerende taken op te nemen. Die taken worden zoveel mogelijk ingevuld op een manier die overeenkomt met de wensen en mogelijkheden van de vrijwilligers. De uiteindelijke verantwoordelijkheid blijft bij de beroepskrachten. De werkzaamheden van de vrijwilligers liggen vooral op uitvoerend niveau. Het is belangrijk om de organisatiestructuur voor de vrijwilligers zo eenvoudig mogelijk te houden zodat ze zo min mogelijk met de hiërarchie te maken hebben. De taken van de vrijwilligers zijn anders van aard dan deze van de beroepskrachten en vereisen vooral persoonlijke inzet. Het gaat veelal om duidelijk afgeronde taken die een beperkte hoeveelheid tijd kosten. De manier van leiding geven wordt daaraan aangepast. Minder gebaseerd op hiërarchie en bevoegdheden maar vooral gericht op het bevorderen van de motivatie en het ontplooien van de capaciteiten van de vrijwilligers. Een evenwichtig takenpakket zal voldoen aan 4 criteria: er moet voldoende variatie in de taken zitten; tenzij dit voor de vrijwilliger zelf niet nodig is. vb. Vervoer van en naar de sportclub. binnen de taken moet ruimte zijn voor een eigen inbreng die van belang is voor de voldoening in het vrijwilligerswerk. de vrijwilligers moeten zich in die taken kunnen vinden. de taken moeten zodanig geformuleerd zijn dat gegevens over het uitvoeren van de taken kunnen teruggekoppeld worden. Als het goed is, resulteert dit in een takenpakket dat duidelijk is, geaccepteerd wordt, hanteerbaar is in omvang en controleerbaar. Wij hopen dat de vrijwilligers op deze manier hun engagement in een prettige werksfeer kunnen beleven. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 14 van 18

Welke taken kunnen in onze werking zoal door vrijwilligers worden opgenomen: - begeleiding bij een maaltijd en bij medische onderzoeken, - begeleiden naar bibliotheek/spelotheek/discotheek, - hulp bij ontspanningsactiviteiten, - voeren van individuele gesprekken, hobbyclubs, - meegaan op uitstap, - huiswerkbegeleiding, - helpen kleren kopen of helpen boodschappen doen, - busbegeleiding, - strijk- en washulp of andere huishoudelijke taken, - hulp in tuinonderhoud, - naar de markt gaan, - toezicht houden terwijl het personeel de bewoners verzorgt, - hulp bij verjaardagsfeestjes van de jongeren, - sport activiteiten, - nieuwe projecten starten, - toneel, bezoek aan een tentoonstelling of andere culturele activiteiten, - vervoer, - mee gaan wandelen, fietsen of zwemmen, - naar kapper gaan, - hulp bij paardrijden, - helpen bij het aanleren van vaardigheden vb. gebruik maken van openbaar vervoer, - cliënten betrekken in het verenigingsleven, - toezicht houden bij bezoekmomenten in MPC Terbank. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 15 van 18

Rechtspositie vrijwilliger Voorwaarden om vrijwilligerswerk te verrichten In MPC Terbank werken vrijwilligers. Voor een goede samenwerking is het belangrijk dat de rechten van de vrijwilligers bij hun engagement gewaarborgd worden. De coördinator heeft als taak om te onderzoeken of bij de kandidaat-vrijwilliger aan alle voorwaarden voldaan is om te mogen starten met vrijwilligerswerk. Volgens de wet mag iedereen die ouder is dan 15 jaar vrijwilligerswerk verrichten. In sommige gevallen is het nodig dat de kandidaat-vrijwilliger een bepaalde instantie waarschuwt of zelfs toestemming hieraan vraagt: Gepensioneerden Gepensioneerden mogen zich als vrijwilliger inzetten, maar moeten dit vooraf melden aan de Rijksdienst voor Pensioenen. Ook echtgenoten van gerechtigden bij een gezinspensioen melden hun vrijwilligerswerk best bij dezelfde dienst. Werklozen en bruggepensioneerden Werklozen en bruggepensioneerden moeten voor de aanvang van hun vrijwilligerswerk een schriftelijke aanvraag indienen bij de dienst vrijstellingen van het werkloosheidsbureau (RVA). Voor bruggepensioneerden is in sommige gevallen enkel de aanmelding nodig. Organisaties kunnen bij de RVA (in Brussel) een algemene toelating vragen om werklozen en bruggepensioneerden als vrijwilligers in te schakelen bij hun activiteiten. MPC Terbank heeft dit voor bruggepensioneerden aangevraagd en een erkenning gekregen vanaf 2003. Arbeidsongeschiktheid of ziekte Personen die een uitkering wegens ziekte of arbeidsongeschiktheid genieten en vrijwilligerswerk willen doen, moeten toestemming vragen aan de adviserende arts van hun ziekenfonds. Zelfs partners of echtgenoten van uitkeringsgerechtigden wegens ziekte of arbeidsongeschiktheid bevragen zich best vooraf bij de dienst uitkeringen van hun ziekenfonds als ze vrijwilligerswerk willen verrichten. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 16 van 18

Uitkeringen en inkomsten Vrijwilligers die kinderbijslag of gewaarborgde gezinsbijslag genieten, die een uitkering krijgen wegens beroepsziekten of arbeidsongeval, die leefloon ontvangen van het OCMW of een uitkering vanwege een handicap, kunnen zich zonder problemen inzetten als vrijwilliger. Indien ze een onkostenvergoeding ontvangen, moeten ze wel nagaan bij de bevoegde instanties of deze in combinatie met hun uitkering geen probleem vormt. Tijdens het kennismakingsgesprek worden deze dingen bevraagd. De administratie van MPC Terbank maakt zoveel mogelijk in orde. De vrijwilliger krijgt informatie over welke stappen hij/zij zelf nog moet zetten. Aan de vrijwilliger wordt uitgelegd dat hij/zij pas kan starten met vrijwilligerswerk vanaf het moment dat de wettelijke bepalingen in orde zijn. Verzekering voor vrijwilligers MPC Terbank biedt aan de vrijwilliger dezelfde veiligheid als aan de bezoldigde medewerkers. Men stelt zich garant voor alle wettelijke verplichtingen die verbonden zijn aan het vrijwilligerswerk. Daarom sluit MPC Terbank alle wettelijke en wenselijke verzekeringen af en treft zij alle noodzakelijke preventieve gezondheidsmaatregelen. MPC Terbank verzekert zijn vrijwilligers tegen burgerlijke aansprakelijkheid, lichamelijke ongevallen tijdens het werk en blijvende arbeidsongeschiktheid op weg van of naar het werk. Schriftelijke overeenkomst Wanneer een organisatie op vrijwilligers beroep doet, zijn duidelijke afspraken belangrijk. Volgens de wet hebben vrijwilligers steeds een overeenkomst met hun organisatie ook al staat er niets op papier. Een schriftelijke overeenkomst wordt wel geadviseerd. MPC Terbank sluit daarom met al zijn vrijwilligers een vrijwilligerscontract af. Hierin worden een aantal praktische afspraken over taken, uren, plaats, verwittigen bij afwezigheid en verzekering opgenomen. Wanneer deze dingen op papier staan zijn de afspraken en ieders verantwoordelijkheid voor beide partijen duidelijk. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 17 van 18

Geheimhoudingsplicht Vrijwilligers binnen MPC Terbank hebben veel contacten met de gebruikers en personeelsleden. Ze komen hierdoor in contact met vertrouwelijke informatie over de gebruikers en de werking. Net als de beroepskrachten hebben vrijwilligers een geheimhoudingsplicht. Persoonlijke informatie (over gezondheid, sociale en familiale toestand, financiële aangelegenheden, ) mogen ze niet naar buiten brengen. Het is belangrijk vrijwilligers hier expliciet op te wijzen. Dit gebeurt bij de start van het vrijwilligerswerk en wordt opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst. Onkostenvergoeding Organisaties kunnen onkosten terugbetalen aan hun vrijwilligers. Hiervoor moet men een keuze maken tussen twee systemen: Terugbetaling van bewezen onkosten: elke kost moet bewezen worden met voorgelegde betalingsbewijzen. Er staat hierbij geen limiet op de terugbetaling. Terugbetaling onkosten op forfaitaire basis: dit bedrag is vrijgesteld voor belastingaangifte voor een bedrag van maximaal 1.052,25 per jaar met een maximum van 26,31 per dag. Dit bedrag geldt vanaf 2004 en wordt geïndexeerd. Een kostenvergoeding op basis van bewijsstukken en een forfaitaire kostenvergoeding zijn niet combineerbaar. MPC Terbank kiest voor systeem 1 waarbij terugbetaling gebeurt op basis van bewezen kosten. Een forfaitaire onkostenvergoeding is niet van toepassing. Als enkel de reële kosten vergoed worden en de vrijwilliger de overeenstemmende bewijsstukken kan voorleggen, is dit niet belastbaar. In MPC Terbank vzw worden uitgaven ten behoeve van de dienst terugbetaald indien er voorafgaandelijk afspraken over werden gemaakt met de coördinator (op papier) en ze gestaafd zijn door documenten. Vrijwilligerswerking MPC Terbank - introductiemap - pagina 18 van 18