Peritoneaal Dialyse Martini Niercentrum W.M.T. Janssen Martini Ziekenhuis Groningen
INLEIDING Patiënt met nierfalen wordt gemiddeld steeds ouder Patiënt wil zorg graag zoveel mogelijk in de thuissituatie Huidige situatie : circa 24% van de patiënten dialyseert thuis uit de literatuur blijkt dat 30-40% hiervoor in aanmerking komt* Beleid VWS is gericht op verplaatsing van zorg vanuit het ziekenhuis naar de 1 e lijn/ thuissituatie De praktijk: het aandeel mensen wat thuis dialyseert neemt toe. Dit leidt echter tot meer afstemmingsproblemen met de thuiszorg.
Waarom wel Patiënt* Behandeling in eigen vertrouwde omgeving Handhaven eigen dagritme Geen reistijden Waarom niet Patiënt* Alleen wonen waardoor geen hulp Bijkomende ziekten Eenzaamheid Eigenbijdrage bij PD Aanbieders/ziekenhuizen Volgen wens cliënt Organisatiestructuur en werkafspraken zijn ingericht Beschikbare capaciteit tbv thuisondersteuning * Evaluatie adviesnota De sleutel tot zorg maart 2009 Aanbieders/ziekenhuizen* Ontbreken van goed opgezet thuiszorgprogramma Geen goed geschoolde PD medewerk. Financiering
PD techniek en complicaties PD hartfalen PD thuiszorg: de mogelijkheden
PD techniek en complicaties
Hoe werkt peritoneaal dialyse: PD-catheters en PD- zakken PD vormen en terminologie CAPD-APD PD - complicaties en hoe te handelen als huisarts PD-peritonitis Lekkage Inloop- en uitloopproblemen
Nefrologie en de huisarts Peritoneaal dialyse Permanente dialyse catheter in de onderbuik Hierdoor wordt dialyse vloeistof in de peritonaal holte gebracht Meestal 1.5-2.5 L, max 3L
Nefrologie en de huisarts 1000 800 600 400 200 0 Tijd (h) -200-400 -600 1,36 % 3,86 %
Buikvlies dient als dialysemembraam / filter Ultrafiltratie (ml) 600 500 Ultrafiltratie 400 (ml) 300 200 100 0-100 -200-300 -400-500 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Tijd (h) 1,36 % Extraneal
PD - peritonitis Incidentie < één episode per jaar per patiënt bij CAPD. Bij CCPD iets lager (ivm minder handelingen) Slechts 1% geassocieerd met systemische sepsis Mortaliteit met name bij Schimmels, Staph. Aureus en Enterococcen Morbiditeit: in 30 % van de gevallen hospitalisatie noodzakelijk
Peritonitis: 2 van 3 criteria 1. Buikklachten: pijn (90%), misselijkheid/braken (30%), koorts ± koude rillingen (30%), obstipatie / diarree (15%). 2. Troebele uitloopzak (90%) 3. Leucocyten >= 0.3 * 10 9 / l in dialysaat Bevestiging: Positief Grampreparaat of kweek
Lekkage
Inloop / uitloop probleem
PD en hartfalen
1,0 0,8 Cumulative survival 0,6 0,4 0,2 0,0 BNP and IDW low BNP or IDW high BNP and IDW high 0 200 400 600 800 1000 1200 Follow Up time (days) Westenbrink et al.
Mehrotra et al. Cardiology 2001; 96:177-182.
3: Secundary end point: VO2 max 0 2 5 months Standard Care Peritoneal Dialysis
PD thuiszorg: de mogelijkheden
Doel: mensen in hun thuissituatie dialysemogelijkheid bieden Activiteiten: - Leidt thuiszorg op: training, certificaat, herhaling - Thuis en verpleeghuis - Dag en nacht bereikbaar voor vragen - Toekomst: ook thuis HD!!
Tot 2010 Met iedere thuiszorgorganisatie Ad-hoc training Wisselende groep thuiszorgverpleegkundigen Trainingsprogramma Geen nascholing Vanaf 2011 Thuiszorg Groningen en Icare, in pilot Gestructureerde training Vaste groep thuiszorgverpleegkundigen Geaccrediteerd trainingsprogramma Nascholing vast onderdeel Nb: Verpleeghuisproblematiek kan via zelfde scholing in 2012/2013 worden opgepakt
Scholing 3 Lessen van 2 uur die jaarlijks herhaald worden. Les 1: Les 2: Les 3: Theorie terugkoppeling les 1 + Theorie en Praktijk terugkoppeling les 2 + Praktijk Lesblok wordt afgesloten met toets en certificaat
Voorwaarden en afspraken: 1. Protocollen en procedures worden aangeleverd op USB stick in PDF en worden jaarlijks vervangen. MZH, dialyse is de beheerder hiervan. 2. s Nachts en op zondag is de bereikbare dienst van de dialyseafdeling bereikbaar voor vragen en problemen van de thuiszorg.
Thuisdialyse team Zorgprofessionals Zorgverzekeraar Nefroloog Dialyse vpk Eerst verantw. vpk. Diëtist Maatschappelijk werk Transfer vpk. Thuiszorg vpk Overlegstructuur Afstemmen zorgaanbod thuis versus centrum Monitoren kwaliteit en opleiding Doorvoeren van verbeteringen Betaler/kwaliteit Baxter Zorgprofessionals Toezien op implementatie Logistiek en therapiekennis
Belangrijkste resultaten: Deskundige ondersteuning thuis beschikbaar waardoor grotere groep thuis kan blijven dialyseren Minimale wachttijd voor starten met therapie Training in thuissituatie ipv in ziekenhuis Korte lijnen met MZH bij acute problemen Hierdoor: Optimale behandeling PD patiënten met thuisondersteuning Meer en moeilijker patiënten toch thuis!!