Handleiding Strapdag De Strapdag 2 Autoluw naar school gaan op 22 september 2 IJveren voor een autoluwe schoolomgeving 2 Strappen, hoezo? 3 Verzamel sterren! 3 Hoe strappen we het aan? 4 De gemeente 4 De politie 4 De buurt 4 Ouders 5 Vrijwilligers 5 De pers 6 Wat te doen? 6 Schep een sfeertje 6 De Strapkit 6 Tips voor activiteiten: wat nu gestrapt? 7 Autoluw naar school 7 Een partijtje voetbal op straat 7 Animatie op straat 8 Een feestmaaltijd 10 Voorbeeldbrieven 11 Contact 16
De Strapdag! Autoluw naar school gaan op 22 september Aansluitend op het Autoluwe weekend en als slot van de Aardig-op-weg-week, is het tijd voor de nationale Strapdag, een initiatief van de vzw Komimo in samenwerking met de Vlaamse overheid. Met dit evenement willen we de aandacht richten op het woon-schoolverkeer. De Strapdag vormt een uitgelezen moment om ons dagdagelijks verplaatsingsgedrag eens in vraag te stellen. In deze handleiding kan je lezen hoe je zelf een succesvolle Strapdag kunt organiseren. IJveren voor een autoluwe schoolomgeving en soms ook teveel willen gebruiken. Daarmee durven we wel eens te vergeten dat te veel autogebruik op korte afstanden en in druk bewoond gebied minder praktisch is dan het lijkt. Schoolomgevingen worden hier bij uitstek mee geconfronteerd. Omdat met het toenemende verkeer ook het gevoel van onveiligheid stijgt, ontstaat een negatieve spiraal die moeilijk is te doorbreken. De vraag naar bewustmaking en degelijke alternatieven is dan ook groeiende. Een autoluwe schooldag wilt in de eerste plaats bijdragen aan het aspect bewustwording en dit op een positieve, aanmoedigende manier. Via het organiseren van leuke activiteiten, zoals de Strapdag (Stap- en verplaatsen herontdekken. Door de auto een dagje aan de kant te laten, kan je ook merken dat hier verschillende voordelen aan zijn verbonden. Bewegen is immers gezond en samen met klasgenootjes en andere spannend zijn! Stap of trap dus naar school op 22 september! Wij wensen je alvast veel plezier met de activiteiten die deze handleiding en de bijhorende strapkit te bieden hebben. 2
Strappen, hoezo? De Strapdag is meer dan een autovrije straat aan de schoolpoort. Veilig en gezond naar school, dat heeft wat voorbereiding nodig. Tijdens de weken ervoor wordt in de klas naar de Strapdag toe gewerkt. Kinderen worden in aanloop van de Strapdag gemotiveerd om te strappen. Op de Strapdag zelf is er een grote ontknoping met allerlei activiteiten in de autovrije schoolomgeving. Tijdens de Strapdag komen de kinderen al stappend of trappend naar school. Zij strappen, wat staat voor veilig, gezond en zelfstandig naar school komen: ik strap hij strapt en zij strapt maar strap jij ook? en wij en zij strappen maar zullen jullie strappen?... Verzamel sterren! Door deel te nemen aan de Strapdag, verzamel je een ster voor jouw stad of gemeente. Op de sterrenkaart kun je zien welke gemeenten de meeste sterren hebben. Je vindt de sterrenkaart op www.varieerinhetverkeer.be. Wanneer? De Strapdag sluit aan op het autoluwe weekend en valt, niet toevallig, samen met de Europese Dag Zonder Auto Mobiel, beter bekend als Car Free Day. Lukt het niet op 22 september? Niet erg, je kan de Strapdag gerust ook op een andere datum organiseren. 3
Hoe strappen we het aan? De gemeente De kans is groot dat er in jouw gemeente ook andere scholen deelnemen aan de Strapdag. Informeer bij je gemeentebestuur of er nog scholen in de buurt meedoen. Misschien is het wel mogelijk de krachten te bundelen en samen een activiteit te organiseren. Breng in elk geval je gemeente op de hoogte van je plannen en vraag indien nodig de vereiste vergunningen aan. De politie Is het nodig de straat af te sluiten voor de geplande activiteiten? Neem dan zo vroeg mogelijk contact op met de politie en maak goede afspraken. Licht hen in over het doel van de Strapdag en de bijhorende activiteiten. Spreek af wanneer de straat autoluw moet worden gemaakt en of er ter plaatse nog politiebegeleiding komen geven over verkeersveiligheid en de verkeersregels. De buurturt Om er een geslaagde dag van te maken, is het vooral belangrijk dat de scholen hun schouders onder de Strapdag zetten. Maar houd ook rekening met de buurt. Zijn buurtbewoners op de hoogte? Wil je ze uitnodigen om deel te nemen aan de activiteiten? Het afsluiten van een straat kan overlast veroorzaken voor bewoners of winkeliers. Breng hen daarom zo vroeg mogelijk op de hoogte. Achteraan vind je een voorbeeldbrief om te verspreiden in je buurt.
Kinderen Stimuleer de kinderen om mee te doen. In de strapkit vind je alvast stickers en zonneklepjes om uit te delen. Geef hen ook de kans om zelf creatieve voorstellen te doen voor activiteiten. Verderop in deze handleiding staat een aantal tips voor activiteiten om je op weg te helpen. Ouders Moedig ouders aan om tijdens de Strapdag zoveel mogelijk de auto thuis te laten. Vraag hen de kinderen een voorbeeldbrief aan om naar de ouders te verspreiden. Misschien zijn er wel ouders die een handje willen komen toesteken? Vrijwilligers Betrek zoveel mogelijk mensen bij de Strapdag om het evenement zo sterk mogelijk te maken. Je kunt andere organisaties in je buurt benaderen, zoals buurthuizen, buurtactiecomités, jeugdhuizen, muziek- en sportverenigingen, amateur-theatergezelschappen enzovoort. Nodig hen minstens uit een kijkje te komen nemen. Organisaties kunnen op hun beurt heel wat mensen op de been brengen. De pers Om je actie breed bekend te maken kan je best enkele dagen tot een week op voorhand de lokale pers op de hoogte brengen. Een stukje in de krant om de Strapdag aan te kondigen kan zorgen voor meer deelnemers en belangstellenden die een kijkje komen nemen. Achteraan vind je een voorbeeld van een persbericht. Strappen... da s straf! 5
Wat te doen? Schep een sfeertje! Zorg voor een feestelijke aankleding van de buurt! Naast het materiaal uit de strapkit, kun je natuurlijk ook zelf of samen met de kinderen materiaal maken, zoals slingers of vlaggen. Een muzikale- of theateract maakt het helemaal af. De strapkit De strapkit bevat een aantal leuke spullen om je strapdag kleurrijk in te vullen. Zo vind je een grote spandoek van 1 op 4 meter, die je kunt gebruiken om aan de schoolpoort te bevestigen of om de straat af te sluiten. De strapkit bevat ook ballonnen om de straat op te sieren. Maak een aankomstparcours voor kinderen die te voet of zoals een set markeerhoedjes en afzetlint. 6
Tips voor activiteiten: Wat nu gestrapt? Autoluw naar school belangrijk hiervoor op voorhand de ouders te contacteren, bijvoorbeeld via een brief die de kinderen mee naar praktisch en veilig, het zal ook zorgen voor meer deelnemers en de drempel verlagen om mee te doen. Een partijtje voetbal op straat Vandaag mogen de kinderen de straat claimen. Natuurlijk is niets zo leuk als op straat spelen. Uiteraard slechts op voorwaarde dat dit op een veilige manier kan gebeuren. Zorg ervoor dat de straat of de plaats waar het spel moet doorgaan goed is afgeschermd van het verkeer. Zorg er ook voor dat er gevoetbald wordt op een plaats waar geen ruiten en dergelijke kunnen sneuvelen. Organiseer een paar teams of deel de kinderen in in verschillende groepjes. Houd scores bij van elke wedstrijd en deel nadien een prijs uit aan het winnende team. 7
Animatie op straat Als je wilt dat er volk komt opzetten, moet je zorgen dat er iets te beleven valt. Denk aan animators, ballonplooiers, clowns of muzikanten om de Strapdag te komen opluisteren. Misschien woont er wel iemand in de buurt die iets bijzonders kan? Of willen de leerlingen van de lokale muziekschool graag voor een muzikale aankleding van de straat zorgen? Met een straattheater kan je ook heel wat bezoekers lokken. Misschien is er wel een theatergezelschap in de buurt dat iets rond het thema verkeer wilt brengen? Houd zoveel mogelijk rekening met de weersverwachtingen en zorg desnoods voor tentjes of zeil wanneer er regen wordt voorspeld. Stel een beknopt programma op als je meerdere activiteiten wilt laten plaatsvinden en zorg voor een goede spreiding over de hele dag. Een programma op een half A4- Zorg dat er iets te beleven valt! Een fietsparcours testen. Zorg dat er steeds iemand aanwezig is om het parcours te begeleiden en een woordje uitleg te geven. Op www.strapdag.be kun je oefeningen downloaden voor verschillende leeftijdsgroepen. 8
Een fietscontroleactie weten. Vraag na bij je lokale politie of de preventiedienst van je gemeente of er interesse is om dit Een Straattekening Met stoepkrijt kunnen kinderen mooie tekeningen maken op de straat. In de strapkit vind je alvast a twee dozen stoepkrijt. Vraag de kinderen bijvoorbeeld hun ideale straat te tekenen. Je kunt het stoepkrijt eveneens gebruiken voor het markeren van andere activiteiten of voor het Een knelpuntenwandeling Zijn er in de straat of in de buurt aandachtspunten, waar het gevaarlijk of moeilijk is voor Je kunt ook op voorhand een aantal punten in kaart brengen en vervolgens met de kinderen nader gaan bekijken. Leg hen uit hoe ze zich hier veilig kunnen gedragen en welke plekken best kunnen worden vermeden. 9
Een feestmaaltijd Wat is er leuker dan samen lekker buiten eten? Je hoeft het niet altijd ver te zoeken: Maak op straat een lange tafel en laat de kinderen er s middags eten. Je kunt ouders of buurtbewoners vragen een handje toe te steken en een oogje in het zeil te houden. Een mini-marathon Bewegen is gezond! Organiseer een wedstrijd waarbij de kinderen (al lopend) zoveel mogelijk kilometers verzamelen langs een parcours in de buurt van de school. Zorg ervoor dat het parcours voldoende verkeersveilig is en er voldoende toezicht is. 10
Voorbeeldbrieven 11
Voorbeeldbrief voor buurtbewoners Basisschool de Klepper Schoolstraat 17 5820 Strapdorp tel: 061 30 53 84 Doe mee aan de Strapdag op 22 september Beste buurtbewoners, Op 22 september neemt onze school deel aan de Strapdag. Tijdens de Strapdag komen zoveel mogelijk van onze buurt en mensen aanmoedigen de auto wat vaker aan de kant te laten. Daarnaast organiseren we tussen 10.00u en 16:00u tal van activiteiten op straat in de buurt van de school. Het initiatief voor de Strapdag gaat uit van de Vlaamse overheid en kent in heel Vlaanderen navolging. Graag brengen wij u op de hoogte van wat de dag allemaal in petto heeft. Vanaf 8u s ochtends tot 17u zal de politie de Schoolstraat afsluiten voor het verkeer. We willen daarom vragen uw auto in een van de omliggende straten te parkeren of de parkeerplaats te gebruiken aan het park. Omstreeks 10u starten de eerste activiteiten. Een aantal muzikale acts worden afgewisseld met straatanimatie. De hele dag zullen er spelactiviteiten worden voorzien voor de kinderen. Ook de politie zal aanwezig zijn om Om ons te helpen met de organisatie van de Strapdag en voor het begeleiden van enkele spelactiviteiten zijn wij op zoek naar vrijwilligers. Uw hulp is meer dan welkom! Neem contact op met... Met vriendelijke groeten, organisatie Strapdag 12
Voorbeeldbrief voor ouders Basisschool de Klepper Schoolstraat 17 5820 Strapdorp tel: 061 30 53 84 Doe mee aan de Strapdag op 22 september Beste ouder, Op 22 september neemt onze school deel aan de Strapdag (Stap- en Strapdag). Tijdens de Strapdag, die sa- naar school zien komen. We willen hiermee aandacht vragen voor de verkeersleefbaarheid van onze gemeente en mensen aanmoedigen de auto wat vaker aan de kant te laten. Daarnaast organiseren we tussen 10.00u en 16:00u tal van activiteiten op straat in de buurt van de school. Het initiatief voor de Strapdag gaat uit van de Vlaamse overheid en kent in heel Vlaanderen navolging. Vanaf 8u s ochtends tot 17u zal de politie de Schoolstraat afsluiten voor het verkeer. Als u toch met de auto naar school moet komen, willen we u vragen in een van de omliggende straten te parkeren of de parkeerplaats te gebruiken aan het park. Probeer zoveel mogelijk te carpoolen. Om ons te helpen met de organisatie van de Strapdag en voor het begeleiden van enkele spelactiviteiten zijn wij op zoek naar vrijwilligers. Uw hulp is meer dan welkom! Neem contact op met... Met vriendelijke groeten, organisatie Strapdag 13
Voorbeeld persbericht Basisschool de Klepper Schoolstraat 17 5820 Strapdorp tel: 061 30 53 84 22 september: Strapdag! Basisschool De Klepper voert actie voor een veiliger schoolverkeer. Op 22 september neemt onze school deel aan de Strapdag (Stap- en Trapdag). Tijdens de Strapdag komen keersleefbaarheid van onze buurt en mensen aanmoedigen de auto wat vaker aan de kant te laten. Daarnaast organiseren we tussen 10.00u en 16:00u tal van activiteiten op straat in de buurt van de school. Het initiatief voor de Strapdag gaat uit van de Vlaamse overheid en kent in heel Vlaanderen navolging. Graag brengen wij u op de hoogte van wat de dag allemaal in petto heeft. Vanaf 8u s ochtends tot 17u zal de politie de Schoolstraat afsluiten voor het verkeer. Kinderen kunnen zo veilig op straat spelen en deelnemen aan de activiteiten. Op het programma staat onder andere een knelpuntenwandeling waarbij kinderen aan de hand van een checklist een oordeel kunnen vellen over de veiligheid van de buurt. Een aantal muzikale acts worden afgewisseld met straatanimatie. De hele dag zullen er spelactiviteiten Om 14u zal burgemeester Verbeeck aanwezig zijn om de aanbevelingen van de kinderen met betrekking tot de knelpunten in de omgeving in ontvangst te nemen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: (061 66 56 11) Met vriendelijke groeten, organisatie Strapdag 14
Strappen is leuk,... maar moet ook veilig zijn! 15
Contact Voor meer informatie kun je contact opnemen met het Octopus-team van de Voetgangersbeweging. Octopus-team Kasteelstraat 26 C 2570 Duffel tel 015 30 80 40 www.octopusplan.be Op www.strapdag.be vind je diverse downloads, zoals voorbeeldbrieven en PDF bestanden van het actiemateriaal. 16