In het dagelijks leven - Mooi om te weten Zoek het eens op. Je kan hiertoe gebruiken: www.periodictableonline.org of CD-rom Een elementaire wereld (EOS- mei 2002). 1 Rangschikking volgens % voorkomen in de aardkorst Fe Al F O S Si N Van hoog naar laag volgens uw vermoeden: Van hoog naar laag volgens de gegevens vermeld in deze website: 2 Het gebruik van edelgassen in het dagelijks leven Edelgas Helium Gebruik in het dagelijks leven Neon Argon Krypton Xenon Radon 3 Metalen, niet-metalen en hun enkelvoudige stoffen Aluminium Welk is het belangrijkste erts waarin aluminium voorkomt? Waar haalt dit erts zijn naam vandaan? Vermeld twee redenen waarom aluminium vooral in het Midden-Oosten en het Golfgebied wordt geproduceerd. Wij en chemie. L. Danhieux, L. Meersschaut, C. Pauwels, B. Vermaelen. Leiding: M.-J. Janssens 1
Welke drie eigenschappen maken aluminium geschikt voor gebruik als autocarrosserie? Chloor De naam chloor is afgeleid van. met als betekenis Chloor komt vooral in natriumchloride. Hoe wordt deze verbinding in het dagelijks leven genoemd? Dit element is van groot belang voor de productie van geneesmiddelen. Hoeveel % van de geneesmiddelen heeft dit element nodig? Goud Goud lost enkel op in koningswater. Wat verstaat men onder koningswater? Jood Een mens heeft jood nodig voor het functioneren van de schildklier. Waartoe kan een tekort aan jood leiden? Wat doet men om dit tekort te voorkomen? Koolstof Noem de twee verschijningsvormen van koolstof als enkelvoudige stof. Schrijf voor elk van de twee vormen een toepassing in het dagelijks leven. Wij en chemie. L. Danhieux, L. Meersschaut, C. Pauwels, B. Vermaelen. Leiding: M.-J. Janssens 2
Ijzer Ijzer komt in het menselijk lichaam voor als een bestanddeel van..., dat zorgt voor.of anders gezegd voor.. De technische eigenschappen van ijzermetaal kan men verbeteren door. Zo helpt koolstof en nikkel. Snijgereedschap is vaak voorzien van een laag wolframcarbide met Men noemt dit materiaal Widia, wat afgeleid is uit het Duits Zo.. als. Koper Vermeld telkens twee eigenschappen die koper geschikt maken voor: - elektrische bedrading: - gebruik op printplaten: - maken van munten: Kwik Zoek en schrijf de verklaring voor de naam kwik. Welke drie eigenschappen van kwik maken deze stof geschikt als thermometervloeistof. Lood De Romeinen gebruikten reeds lood in verschillende toepassingen. Noem er vier. Waarom draagt een radioloog een loden schort? Wij en chemie. L. Danhieux, L. Meersschaut, C. Pauwels, B. Vermaelen. Leiding: M.-J. Janssens 3
Magnesium Waarom wordt magnesium gebruikt in de auto- en vliegtuigindustrie? Planten waarvan de blaadjes vergelen, geeft men meststoffen met magnesium. Schrijf hiervoor een bondige verklaring. Natrium Dit element wordt gebruikt voor de straatverlichting. Welke kleur heeft het licht uitgezonden door een natriumlamp? Zoek en schrijf de formule van bakpoeder. In welke toepassing wordt bakpoeder eveneens gebruikt? Waterstof Waarom wordt waterstofgas gebruikt als ballonvulling? Door welk gas wordt het veelal vervangen? Waarom? Zilver 30% van de totale zilverproductie wordt gebruikt voor fotografische doeleinden. Welke stof wordt hierbij omgezet tot welke stof? Zink De Belgische gemeente La Calamine dankt haar naam aan het belangrijkste zinkerts. Schrijf naam en formule van dit erts. Wij en chemie. L. Danhieux, L. Meersschaut, C. Pauwels, B. Vermaelen. Leiding: M.-J. Janssens 4
Zink wordt veel gebruikt in batterijen. Onder welke vorm komt zink voor in: - de cel van Leclanché? - de alkalinebatterij? Zuurstof Zuurstof komt als enkelvoudige stof voor onder twee vormen: - Nodig voor de ademhaling is - Bruikbaar voor het zuiveren van zwembadwater is Benoem de reactie waardoor zuurstofgas in de natuur wordt gevormd. Omschrijf in woorden wat er gebeurt tijdens die reactie. Zwavel Zwavel wordt gebruikt in buskruit. Welk is de chemische samenstelling van buskruit? Zwavel wordt eveneens gebruikt voor het vulkaniseren van rubber. Welk voordeel heeft dit vulkaniseren? Wie ontdekte dit voordeel? Wij en chemie. L. Danhieux, L. Meersschaut, C. Pauwels, B. Vermaelen. Leiding: M.-J. Janssens 5