L3G C.13 Isolatie van energiebronnen (Rode Labels)

L3G 06.05.C.13 Isolatie van energiebronnen (Rode Labels) (ex procedure 05.03) Doel Toepassing Dit beleidsdocument is gebaseerd op de Isolation of Energy Sources (IOES) standaard, met als doel om: - Letsel aan medewerkers te voorkomen door het verbieden van de bediening van isolerende middelen om zo te beschermen tegen onverwachte, onachtzame of onbedoelde vrijgave van materiaal en/of energie; - letsel aan medewerkers te voorkomen door de vrijgave van materiaal en/of energie te voorkomen. Daar waar extra uitleg wordt gegeven of aanvullende eisen worden gesteld, ten opzichte van de Isolation of Energy Sources (IOES) standaard, wordt dit voorafgegaan door de volgende tekst: [Nederland]. Het beleid is van toepassing op alle medewerkers (vast en contractors) die werkzaam zijn bij Dow, op zowel het Industry Park Terneuzen als de Delfzijl site, en/of werkzaam zijn bij Trinseo op het Industry Park Terneuzen. De eisen gelden voor alle werkzaamheden en/of onderhoud aan systemen waarbij medewerkers kunnen worden blootgesteld aan energiebronnen. De eisen gelden niet indien wordt voldaan aan één van de volgende uitzonderingen: a. Werk aan een systeem welke geen energie meer bevat door het ontkoppelen (bijvoorbeeld elektrische- of pneumatische energiebron), gesteld dat: i. De verbinding is onder directe controle van de medewerker die het werk uitvoert EN; ii. de losgekoppelde energiebron is de enige energiebron die geïsoleerd moet worden EN; iii. de medewerker die het werk uitvoert begrijpt de gevaren van de energiebron(nen) en past de benodigde beveiligingen toe. b. Kleine aanpassingen/veranderingen aan het systeem (bijvoorbeeld het wisselen van een boortje, wisselen van een zaagblad), gesteld dat: i. Handelingen zijn routine, herhalend en horen bij het gebruik van het betreffende systeem EN; ii. de energiebron is onder directe controle van de medewerker die de aanpassing/verandering uitvoert EN; iii. de medewerker die het werk uitvoert begrijpt de gevaren van de energiebron(nen) en past de benodigde beveiligingen toe. c. Werkzaamheden en/of onderhoud welke plaatsvindt tijdens normale productie, gesteld dat: i. Beveiligingen of veiligheidsmiddelen worden niet verwijderd of gebypassed OF; ii. de medewerker die de werkzaamheden uitvoert hoeft zijn lichaam/lichaamsdelen niet in een gevarenzone te plaatsen; iii. een Energy Control Operating Procedure (ECOP) wordt gebruikt welke: op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 1 of 21

Toepassing (vervolg) Doelgroep Definities a. Wordt gebruikt door een Authorized Operating Procedure User (AOPU) EN; b. voldoet aan de eisen voor Energy Control Operating Procedure (ECOP): 1. [Nederland] Procedure is voorzien van de scope van de werkzaamheden, reden voor de werkzaamheden en het betreffende systeem; 2. [Nederland] procedure is voorzien van de te nemen stappen om het systeem (deels) uit bedrijf te nemen en (deels) te isoleren; 3. [Nederland] procedure is voorzien van een locatielijst met posities van de benodigde isolatiemiddelen; 4. [Nederland] procedure voldoet aan de gestelde eisen van het beleidsdocument L3G 05.03.04.B Procedure Use Policy (PUP). d. Hot Tap activiteiten waarbij voldaan moet worden aan het beleidsdocument L3G 08.01 Hot tappen en stoppelen. e. Werkzaamheden aan, in de buurt van of met geleiders of systemen waarbij voldaan moet worden aan het beleidsdocument L3G 06.05.C.03 Veilig stellen elektrisch aangedreven apparatuur. f. HOT L&EO activiteiten waarbij voldaan moet worden aan het beleidsdocument L3G 06.05.C.11 Leiding en apparatuur openen (LEO). Uitzonderingen op de eisen in dit beleidsdocument moeten worden aangevraagd volgens het variance proces door de betrokken, na overleg met de eigenaar van dit beleidsdocument en de betrokken Department Leader(s). Dit beleidsdocument stelt eisen voor de volgende (groepen) mensen: Medewerkers die potentieel een isolatiemiddel kunnen bedienen; Department Leader; leidinggevende; Facility Representative (Facility Rep); vergunning verlener; Job Representative (Job Rep); medewerker die werkzaamheden en/of onderhoud uitvoert; medewerker die Energy Control Operating Procedures (ECOP) opstelt; groepsleider. Voor een overzicht en uitleg van gebruikte termen zie het document: L3G 03.00 Definities. op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 2 of 21

Eisen medewerkers die potentieel een isolatiemiddel kunnen bedienen Eisen Department Leader Eisen Leidinggevende Eisen Facility Representative (Facility Rep.) 1. Een medewerker die potentieel een isolatiemiddel kan bedienen, moet: 1. Geen werkzaamheden en/of onderhoud uitvoeren aan systemen die niet zijn beschermd tegen het onverwachts vrijkomen van energie; 2. systemen die zijn geïsoleerd niet bedienen, voorzien van energie of verwijderen; 3. niet een rood label verwijderen of aanpassen; 4. niet een isolatiemiddel verwijderen, veranderen of aanpassen. 2. De Department Leader van de afdeling waar het werk plaatsvindt, moet: 1. Vastleggen welke medewerkers binnen de afdeling geautoriseerd zijn als Facility Representative (Facility Rep.); 2. zeker stellen dat procedures zijn geïmplementeerd die medewerkers beschermen tegen het vrijkomen van energie indien er werkzaamheden en/of onderhoud aan systemen plaatsvindt; 3. zeker stellen dat de wijze waarop het gebruik van sloten voor het veiligstellen van isolatiemiddelen wordt toegepast, is gedocumenteerd; 4. beoordelen van verzoeken voor het verwijderen van Rode Labels en/of sloten. Toestemming hiervoor kan enkel worden gegeven indien de betreffende medewerker onbereikbaar is of niet in de mogelijkheid is om zijn vrijgave van de Rode Labels te geven. Het verzoek dient te worden beoordeeld om zeker te stellen dat medewerkers niet worden blootgesteld aan extra risico s door het verwijderen van de betreffende Rode Labels en/of sloten. 5. zeker stellen dat Rode Labels alleen worden gebruikt op daarvoor geschikte isolatiemiddelen. 3. Leidinggevenden van Dow en Trinseo (Department Leaders), maar ook de leidinggevenden van de medewerkers (contractors) die werkzaamheden en/of onderhoud aan een systeem uitvoeren, welke is veiliggesteld volgens de eisen uit dit beleidsdocument, moeten: 1. Zeker stellen dat alle medewerkers zijn getraind voor de rollen die ze uitvoeren; 2. zorgen voor (bijgewerkte) training indien noodzakelijk. 4. De Facility Representative (Facility Rep.) moet: 1. Werkzaam zijn binnen de afdeling die eigenaar is van het systeem dat wordt veiliggesteld; 2. over de benodigde training, kennis en kunde beschikken; 3. geautoriseerd zijn door de Departement Leader van de afdeling om deze rol uit te voeren; 4. zeker stellen dat een systeem is veiliggesteld wanneer er sprake is van werkzaamheden en/of onderhoud aan dat zelfde systeem, die kunnen resulteren in blootstelling aan energiebronnen; op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 3 of 21

Eisen Facility Representative (Facility Rep.) (vervolg) 5. wanneer men een systeem aan het veilig stellen is, door middel van het de Rode Label Master systeem of het Individuele Rode Label systeem: a. Zeker stellen dat het systeem uit bedrijf genomen is; b. alle energiebronnen die met het systeem zijn verbonden identificeren; c. vul de Rode Label Locatielijst in en print deze uit. Bewaar de locatielijst bij de Rode Label Master op een daarvoor bestemde plaats; d. vul voor ieder isolatiemiddel een Rode Label in en print deze uit; e. isoleer alle energiebronnen; f. bevestig aan ieder isolatiemiddel het bijbehorende Rode Label; g. controleer dat: i. Iedere energiebron is geïsoleerd; ii. het systeem is ontdaan van al het restmateriaal of energie; iii. ieder isolatiemiddel is beveiligd tegen onbedoelde bediening (Eén-plus principe); iv. het systeem is geïsoleerd; v. ieder isolatiemiddel is voorzien van het bijbehorende Rode Label; vi. indien er een mogelijkheid bestaat dat er sprake kan zijn van accumulatie van opgeslagen energie in het systeem, zodanig dat dit de veiligheidsgrenzen overschrijdt, dient hierop continue controle plaats te vinden totdat de werkzaamheden en/of onderhoud zijn afgerond, of totdat accumulatie van opgeslagen energie niet langer mogelijk is. 6. Indien het Rode Label Master systeem wordt gebruikt: a. vul de Rode Label Master in en print deze uit; b. voorzie de Rode Label Master van naam, datum en handtekening ter bevestiging dat de isolatie van het systeem is gecontroleerd; c. bewaar de Rode Label Master samen met de Rode Label Locatielijst op een daarvoor bestemde plaats; d. identificeer een medewerker die de rol van Job Representative (Job Rep.) moet uitvoeren; e. stel zeker dat de Job Representative (Job Rep.) de Rode Label Master voorziet van zijn of haar naam, datum en handtekening; f. indien een gedeelte van de isolatie wijzigt, maar de werkzaamheden en/of onderhoud kunnen doorgaan; bijvoorbeeld het toevoegen van een energiebron voor het uitvoeren van een test, of wanneer een Rode Label moet worden toegevoegd, verwijderd of aangepast: i. Maak gebruik van een Rode Label Bijlage; ii. bepaal de impact op de Veilig Werk Vergunning (schorsen of intrekken?) en; iii. informeer de medewerkers die werkzaamheden en/of onderhoud uitvoeren aan het geïsoleerde systeem; op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 4 of 21

Eisen Facility Representative (Facility Rep.) () iv. voer de wijzigingen aan het geïsoleerde systeem uit; voorzie de Rode Label Bijlage van naam, datum en handtekening ter bevestiging dat de isolatie van het systeem is gecontroleerd; v. identificeer een medewerker die de rol van Job Representative (Job Rep.) moet uitvoeren; vi. stel zeker dat de Job Representative (Job Rep.) de Rode Label Bijlage voorziet van zijn of haar naam, datum en handtekening; vii. bewaar de Rode Label Bijlage samen met de Rode Label Master en de Rode Label Locatielijst op de daarvoor bestemde plaats; viii. wanneer de werkzaamheden van de tijdelijke Rode label Bijlage afgerond zijn: 1. [Nederland] Stel zeker dat alle Individuele Rode Labels of Individuele Rode labels en sloten zijn verwijderd (indien als aanvulling op de Rode Label Bijlage gebruik gemaakt is van Individuele Rode Labels); 2. [Nederland] controleer dat de Individuele Rode Label Locatielijsten zijn bijgewerkt (indien als aanvulling op de Rode Label Bijlage gebruik gemaakt is van Individuele Rode Labels); 3. [Nederland] neem contact op met de medewerkers die nog geen vrijgave hebben gegeven op de Rode Label Bijlage, de Rode Label Bijlage Groeplijst of de Individuele Rode Label Locatielijst en met de medewerkers die de Individuele Rode Labels of Individuele Rode Labels en sloten nog niet hebben verwijderd. Indien niet mogelijk, verzoek om de (Individuele) Rode Labels te verwijderen bij de Departement Leader; 4. breng de isolatie van het systeem terug in de staat voor de tijdelijke Rode Label Bijlage. 7. Wanneer de werkzaamheden en/of onderhoud zijn voltooid: a. Stel zeker dat de werkzaamheden en/of onderhoud zijn voltooid en het systeem veilig is om terug bij te nemen; b. stel zeker dat iedere medewerker zijn vrijgave heeft gegeven op de Rode Label Master en eventueel de Rode Label Groeplijst, Rode Label Bijlage, Rode Label Bijlage Groeplijst en dat de Individuele Rode Label Locatielijsten zijn bijgewerkt (Indien aanvullend gebruik gemaakt is van Individuele Rode Labels); c. neem contact op met de medewerkers die nog geen vrijgave hebben gegeven of, indien niet mogelijk, verzoek om de Rode Labels te verwijderen bij de Department Leader; op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 5 of 21

Facility Representative (Facility Rep.) (vervolg) d. verwijder de Rode Labels; e. voorzie de Rode Label Locatielijst van naam en datum bij ieder verwijderd Rode Label; f. stel zeker dat alle Rode Labels zijn verwijderd en de Rode Label Locatielijst is bijgewerkt voordat het systeem terug in gebruik genomen mag worden. 8. Wanneer een medewerker zijn of haar Individuele Rode Label, Individuele Rode Label met slot niet heeft verwijderd of geen vrijgave heeft gegeven op de Rode Label Master, Rode Label Master Groeplijst, Rode Label Bijlage of Rode Label Bijlage Groeplijst: a. Neem contact op met de betreffende medewerker voor een mondelinge vrijgave en documenteer de datum, tijd en de eigen naam voor de vrijgave van de Rode Label Master of de Individuele Rode Label Locatielijst; b. indien de betreffende medewerker niet kan worden gecontacteerd, dien dan een verzoek in bij de Department Leader: i. Stel zeker dat de betreffende medewerker niet op de afdeling aanwezig is; ii. documenteer de datum, tijd, de eigen naam en de naam van de department leader om vrijgave te geven voor Individuele Rode labels, Individuele Rode Labels met slot, Rode Label Master, Rode Label Master Groeplijst, Rode Label Bijlage of Rode Label Bijlage Groeplijst; iii. geef aan de betreffende medewerker aan dat de Rode Labels zijn vrijgegeven wanneer deze medewerker terug aanwezig is. 9. Voer maandelijks een controle uit op de openstaande Rode Label Master en Individuele Rode Labels, welke meer dan 90 dagen actief zijn: a. Stel zeker dat de isolatie actief is voor werkzaamheden en/of onderhoud: i. Zo niet, vervang de Rode Labels door permanente middelen (zoals blindplaten of brilflenzen) of markeringen en werk de Rode Label Master af; ii. vervang alle Rode labels die missen of niet langer leesbaar zijn. op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 6 of 21

Eisen vergunningverlener 5. Indien men een Veilig werk vergunning uitgeeft voor werkzaamheden en/of onderhoud moet men: 1. Stel zeker dat een methode voor veiligstellen wordt gebruikt indien men werkzaamheden en/of onderhoud uitvoert aan een systeem waarbij medewerkers kunnen worden blootgesteld aan energiebronnen. 2. Indien gebruik gemaakt wordt van het Rode Label Master systeem: a. Controleer dat de Rode Label Master is ondertekend door zowel de Facility Representative (Facility Rep.) en de Job Representative (Job Rep.); b. neem de informatie van de Rode Label Master en alle bijbehorende Rode Label Bijlagen door met de groepsleider, en; c. stel zeker dat alle overige medewerkers die aan het veilig gestelde systeem werkzaamheden en/of onderhoud gaan uitvoeren de Rode Label Master en de bijbehorende Rode Label Bijlagen hebben geaccepteerd door middel van het ondertekenen van deze documenten of het plaatsen van hun naam op de bijbehorende Groeplijst (Rode Label Master Groeplijst of Rode Label Bijlage Groeplijst); d. stem toe in het verzoek tot het gebruik van Individuele Rode Labels als aanvulling op de Rode Label Master. 3. Indien gebruik gemaakt wordt van het Individuele Rode Label systeem: a. Stel zeker dat iedere medewerker die werkzaamheden en/of onderhoud gaat uitvoeren aan het veilig gestelde systeem zijn eigen Individuele Rode Label op ieder isolatiemiddel heeft geplaatst, alvorens de werkzaamheden te beginnen, en; b. bewaar de Individuele Rode Label Locatielijst op een daarvoor bestemde plaats; e. stel zeker dat iedere medewerker zijn Individuele Rode Label Locatielijst heeft afgewerkt wanneer de werkzaamheden zijn voltooid op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 7 of 21

Eisen Job Representative (Job Rep.) De Job Representative (Job Rep.) heeft kennis en kunde om te controleren of een systeem op een correcte manier is veiliggesteld volgens de Rode Label Master of de Rode Label Bijlage. 6. De Job Representative (Job Rep.) moet: 1. over de benodigde training, kennis en kunde beschikken; 2. de Job Representative (Job Rep.) rol mag niet door de Facility Representative (Facility Rep.) uitgeoefend worden voor de van toepassing zijnde Rode Label Master of de Rode Label Bijlage; 3. indien gebruik gemaakt wordt van het Rode Label Master systeem, moeten alvorens de werkzaamheden en/of onderhoud uitgevoerd kan worden: a. Beoordeel de informatie van de Rode Label Master en de Rode Label Master Locatielijst; b. controleer dat: i. Iedere energiebron is geïsoleerd; ii. het systeem is ontdaan van al het restmateriaal of energie; iii. ieder isolatiemiddel is beveiligd tegen onbedoelde bediening (Eén-plus principe); iv. het systeem is geïsoleerd; v. ieder isolatiemiddel is voorzien van het bijbehorende Rode Label. c. aangegeven dat de isolatie van het systeem is gecontroleerd door middel van het ondertekenen en dateren van de Rode Label Master. 4. indien gebruik gemaakt wordt van een Rode Label Bijlage, moeten alvorens de werkzaamheden en/of onderhoud uitgevoerd kan worden: a. Beoordeel de scope en de reden van de wijziging; b. beoordeel de potentiële impact op de uit te voeren werkzaamheden en/of onderhoud; c. controleer de wijzigingen van de isolatie van het systeem; d. controleer dat enkel de benodigde isolatiemiddelen zijn voorzien van energie, en; e. voorzie de Rode Label Bijlage van naam, handtekening en datum om aan te geven dat de gewijzigde isolatie van het systeem is gecontroleerd. op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 8 of 21

Eisen medewerker die werkzaamheden en/of onderhoud uitvoert 7. Medewerker die werkzaamheden en/of onderhoud uitvoert aan een systeem, moet: 1. Geen werkzaamheden of onderhoud uitvoeren aan systemen tenzij beschermd tegen het onverwachts (deels) bijkomen van energiebronnen van het systeem. Deze bescherming kan worden uitgevoerd met behulp van: a. Rode Label Master systeem, of; b. Individueel Rode Label systeem, of; c. Energy Control Operating Procedure (ECOP). 2. over de benodigde training, kennis en kunde beschikken; 3. [Nederland] indien gebruik gemaakt wordt van Individuele Rode Labels of Individuele Rode Labels met slot, als aanvulling op het Rode Label Master systeem (niet gebruik makend van een Energy Control Operating Procedure ECOP): a. Vul de Individuele Rode Label Locatielijst in en print deze uit; b. vul voor de geselecteerde isolatiemiddelen een Rode Label in en print deze uit; c. bevestig aan ieder isolatiemiddel het bijbehorende Rode Label indien gebruik gemaakt wordt van het Individuele Rode Label systeem in combinatie met een Energy Control Operating Procedure (ECOP). Bevestig Rode Labels aan geselecteerde isolatiemiddelen indien gebruik gemaakt wordt van Individuele Rode Labels als aanvulling op het Rode Label Master systeem; d. [Nederland] het Individuele Rode Label systeem wordt niet als op zich zelf staand systeem toegepast; e. overhandig de Individuele Rode Label Locatielijst aan de Facility Representative (Facility Rep.) of de vergunningverlener; f. indien een isolatiemiddel aangepast dient te worden, moet contact opgenomen worden met de vergunningverlener; g. indien de medewerker klaar is met de werkzaamheden en/of het onderhoud aan het systeem: i. Verwijder de Individuele Rode Labels of de Individuele Rode Labels met slot; ii. dateer ieder Individueel Rode Label op de Rode Label Locatielijst indien deze is verwijderd; iii. werk de Individuele Rode Label Locatielijst af. op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 9 of 21

Eisen medewerker die werkzaamheden en/of onderhoud uitvoert (vervolg) 4. indien gebruik gemaakt wordt van het Rode Label Master systeem: a. Voorzie de Rode Label Master van naam, discipline en datum; i. onderteken de Rode Label Master ter acceptatie. b. wanneer er wijzigingen plaatsvinden aan het geïsoleerde systeem, of indien er sprake is van het aanbrengen van een energiebron in het geïsoleerde systeem: i. beoordeel de scope van de bijlage; ii. beoordeel de wijziging voor de werkzaamheden en/of het onderhoud; stel zeker dat de Job Representative (Job Rep.) de Rode Label Bijlage heeft ondertekend en gedateerd; iii. geef de Rode Label Master vrij door middel van deze te ondertekenen, of accepteer de Rode Label Bijlage; iv. indien de (deel)werkzaamheden en/of het onderhoud klaar is: 1. onderteken de tijdelijke Rode Label Bijlage om deze vrij te geven. c. wanneer alle werkzaamheden en/of onderhoud klaar is aan het systeem: i. onderteken de Rode label Master om deze vrij te geven. 5. een Energy Control Operating Procedure (ECOP) kan alleen maar gebruikt worden indien: a. Men een Authorized Operating Procedure User (AOPU) is; b. de werkzaamheden en/of onderhoud geen veilig entree omvatten, en; c. de werkzaamheden en/of onderhoud routinematig en terugkerend zijn, en; d. men continue controle heeft over alle isolatiemiddelen door middel van: i. Exclusive Control voor de duur van de werkzaamheden en/of onderhoud (of de isolatiemiddelen worden terug in hun normale positie gebracht indien Exclusive Control niet kan worden gehandhaafd), of; ii. Individuele Rode labels (de ECOP vervult hierbij de functie van zowel de Rode Label van de Facility Representative (Facility Rep.) en de Rode Label Locatielijst), of; iii. het Rode Label Master systeem. e. alle isolatiemiddelen zijn beschermd tegen het onbedoeld bedienen (Eén-plus principe). op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 10 of 21

Eisen medewerker die Energy Control Operating Procedures (ECOP) opstelt Eisen groepsleider Eisen Isolatiemiddelen 8. Een medewerker die Energy Control Operating Procedure (ECOP) opstelt moet: 1. Over de benodigde training, kennis en kunde beschikken; 2. Energy Control Operating Procedures (ECOP) mogen enkel worden opgesteld voor werkzaamheden en/of onderhoud die: a. Routinematig en terugkerend zijn; b. geen veilig entree omvatten, en; c. uitgevoerd worden in combinatie met: 1. Exclusive Control, waarbij voor de duur van de werkzaamheden en/of onderhoud er sprake is van continue controle over alle isolatiemiddelen, of; 2. het Individuele Rode Label systeem of het Rode Label Master systeem, wanneer Exclusive Control niet kan worden toegepast. 3. documenteer de benodigde informatie in de Energy Control Operating Procedure (ECOP). 9. Wanneer de groepsleider de verantwoording voor de veiligheid van zijn groep gedelegeerd heeft gekregen vanuit zijn of haar eigen leidinggevende, moet: 1. Noteer alle namen van de groep op de Rode Label Master Groeplijst en/of Rode Label Bijlage Groeplijst; 2. communiceer de isolatie van het geïsoleerde systeem naar de medewerkers in de groep; 3. verkrijg verbale acceptatie van de isolatie van iedere medewerker in de groep, alvorens de werkzaamheden en/of het onderhoud begint; 4. verkrijg verbale vrijgave van de isolatie van iedere medewerker in de groep, wanneer de werkzaamheden en/of het onderhoud is afgerond. 10. Isolatiemiddelen moeten: 1. Ontworpen en geïnstalleerd zijn om de maximale potentiële energie te kunnen isoleren; 2. herkenbaar zijn als isolatiemiddel; 3. uitgevoerd zijn met een voorziening om een Rode Label aan te bevestigen; 4. beschermd zijn tegen het onbedoeld bedienen (Eén-plus principe). op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 11 of 21

Documentatie eisen Eisen Rode Label 11. Dit beleidsdocument stelt eisen voor de volgende documentatie: - Rode Label; - Locatielijst; - Rode Label Master; - Bijlage; - Energy Control Operating Procedure (ECOP); - Rode Label Master Groeplijst; - Bijlage Groeplijst; - Rode Label Master blad. 1. Rode Label 1. Rode Labels moeten: a. Van dusdanig materiaal gemaakt zijn dat ze leesbaar en ongeschonden blijven als ze worden blootgesteld aan de werkomgeving; b. overheersend rood van kleur zijn; c. een bevestigingsmiddel hebben waarmee de Rode Label stevig kan worden bevestigd aan het isolatiemiddel; d. duidelijk zichtbaar zijn; e. leesbaar en duidelijk zijn, en indien onleesbaar moet de Facility Representative (Facility Rep.) worden gecontacteerd; f. stevig zijn bevestigd aan het isolatiemiddel, zodanig dat deze niet onbedoeld of onopzettelijk los kunnen komen. Indien dit wel gebeurt, moet de Facility Representative (Facility Rep.) worden gecontacteerd; g. bedoeld zijn als waarschuwingsmiddel, en niet als een fysieke beperking voor het bedienen van het isolatiemiddel h. tekst is uitgevoerd in zwarte of blauwe letters. op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 12 of 21

Eisen Rode Label (vervolg) 2. Rode Label moet zijn voorzien van de volgende informatie: a. de volgende tekst bevatten: Gevaar, deze apparatuur niet gebruiken en [Nederland] Mag verwijderd worden door ; b. isolatiemiddel mag niet worden bediend; c. naam van de betreffende afdeling; d. de aanduiding Individueel Label, indien het Rode Label als een Individueel Rode Label gebruikt wordt. Deze aanduiding wordt gedaan door de checkbox Individueel Rode Label aan te vinken. Rode Label rol: Rode Label boekje: Checkbox Individueel Rode Label [Nederland] Zo lang de oude Rode Labels gebruikt worden (tot uiterlijk 31 december 2015), dient dit te worden aangegeven op het Rode Label zelf door het opschrift Individueel ; e. locatie; f. stand van het isolatiemiddel; g. een identificatienummer dat uniek is binnen de afdeling; h. het Rode Label Master nummer (indien gebruik gemaakt wordt van het Rode Label Master systeem). 3. Rode Labels of de Rode Label Master of de Locatielijst moeten de volgende informatie bevatten: a. De reden voor het Rode Label; b. medewerker die de Rode Label heeft geplaatst; c. wie de Rode Label mag verwijderen, EN; d. de datum van plaatsing van het Rode label. op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 13 of 21

Eisen Locatielijst Eisen Rode Label Master 2. De Locatielijst is het document die de locaties beschrijft van de isolatiemiddelen die zijn gebruikt voor de isolatie van het systeem. Dit document wordt gebruikt voor de documentatie van verwijderde Rode Labels. Rode Label Locatielijst moet de volgende informatie bevatten: 1. De datum waarop het systeem is geïsoleerd; 2. het Rode Label Master nummer (indien gebruik gemaakt wordt van het Rode Label Master systeem); 3. indien het een Locatielijst betreft voor Individuele Rode Labels moet dit worden aangegeven, met daarbij de naam van de betreffende medewerker; 4. de lijst van Rode Labels, inclusief het Rode Label nummer, locatie en ruimte om aan te geven dat de Rode Label is verwijderd en verwerkt; 5. datum waarop de Rode Label is verwijderd; 6. de naam van de medewerker die de Rode Label heeft verwijderd (indien gebruik gemaakt is van het Rode Label Master systeem); 7. Rode Labels of de Rode label Master of de Locatielijst moeten de volgende informatie bevatten: a. De reden voor het Rode Label; b. medewerker die de Rode Label heeft geplaatst; c. wie de Rode Label mag verwijderen, EN; d. de datum van plaatsing van het Rode label. 3. De Rode Label Master is het document waarop wordt aangegeven welke werkzaamheden en/of onderhoud aan het betreffende systeem wordt uitgevoerd, en wie deze werkzaamheden en/of onderhoud gaat uitvoeren. De Rode Label Master moet de volgende informatie bevatten: 1. een identificatienummer dat uniek is binnen de afdeling; 2. een beschrijving van de werkzaamheden en/of onderhoud; 3. een beschrijving van het systeem dat is geïsoleerd; 4. de reden voor de werkzaamheden en/of het onderhoud; 5. indicatie dat de Facility Representative (Facility Rep.) de isolatie heeft uitgevoerd (naam, handtekening en datum); 6. indicatie dat de Job Representative (Job Rep.) de isolatie heeft gecontroleerd (naam, handtekening en datum); 7. de naam, discipline en handtekening van alle individuen (of die van de Groepsleider indien deze de verantwoording neemt van de eigen groep) a. aan het begin van de werkzaamheden en/of het onderhoud, om hiermee aan te geven dat deze de controle van het systeem accepteren, EN; b. [Nederland] aan het eind van de werkdag/shift EN bij het afronden van de werkzaamheden, om hiermee aan te geven dat de controle van het systeem wordt vrij gegeven. op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 14 of 21

Eisen Rode Label Master (vervolg) Eisen Bijlage 8. indicatie dat alle Rode Labels zijn verwijderd en verwerkt; 9. indicatie indien een Rode Label Bijlage is gebruikt; 10. het totaal aantal Rode Labels dat is gebruikt; 11. Rode Labels of de Rode Label Master of de Locatielijst moeten de volgende informatie bevatten: a. De reden voor het Rode Label; b. medewerker die de Rode Label heeft geplaatst; c. wie de Rode Label mag verwijderen, EN; d. de datum van plaatsing van het Rode label. 4. Bijlage Een Bijlage is het document dat wordt gebruikt om wijzigingen aan het betreffende geïsoleerde systeem te communiceren en te documenteren, indien gebruik gemaakt wordt van het Rode Label Master systeem. Een Bijlage moet de volgende informatie bevatten: 1. Rode Label Master nummer; 2. een beschrijving van de wijzigingen en de reden voor de wijziging(en); 3. de datum van de wijziging; 4. een beschrijving van het systeem waarop de wijziging invloed heeft; 5. een lijst met Rode Labels waarop de wijziging invloed heeft; 6. een indicatie dat de Facility Representative (Facility Rep.) de wijziging heeft uitgevoerd (naam, handtekening en datum); 7. indicatie dat de Job Representative (Job Rep.) de isolatie heeft gecontroleerd (naam, handtekening en datum); 8. de naam en handtekening van alle individuen waarop de wijziging betrekking heeft ((of die van de Groepsleider indien deze de verantwoording neemt van de eigen groep) a. aan het begin van de werkzaamheden en/of het onderhoud, om hiermee aan te geven dat deze de controle van het systeem accepteren, EN; b. [Nederland] aan het eind van de werkdag/shift EN bij het afronden van de werkzaamheden, om hiermee aan te geven dat de controle van het systeem wordt vrij gegeven. 9. Bijlage moet worden bewaard bij de Rode Label Master. op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 15 of 21

Eisen Energy Control Operating Procedure (ECOP) Eisen Energy Control Operating Procedure (ECOP) (vervolg) 5. De Energy Control Operating Procedure (ECOP) moet de volgende informatie bevatten: 1. De scope van de werkzaamheden en/of het onderhoud, beschrijving van het betreffende systeem en de reden waarom de werkzaamheden en/of het onderhoud wordt uitgevoerd; 2. de energiebronnen die worden geïsoleerd en de daarbij behorende gevaren; 3. de stappen om het systeem uit bedrijf te nemen en het systeem te isoleren; 4. een beschrijving van de locatie en positie van alle benodigde isolatiemiddelen; 5. een beschrijving van de methode die wordt gebruikt voor het verwijderen van restenergie; 6. een beschrijving van de methode die wordt gebruikt voor het controleren dat de restenergie is verwijderd, gedraind, losgekoppeld, afgesloten of op een andere wijze is veilig gegeven; 7. een beschrijving van de methode die gebruikt wordt om de isolatiemiddelen te beschermen tegen onbedoelde bediening (Eén-plus principe); 8. een beschrijving van de methode die gebruikt wordt om controle over de gebruikte isolatiemiddelen zeker te stellen (Exclusive Control, Individueel Rode Label systeem of het Rode Label Master systeem); 9. alle eisen volgens ODMS 05.03.04 op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 16 of 21

Eisen Rode Label Master Groeplijst Eisen Bijlage Groeplijst 6. Een Rode label Master Groeplijst is een optioneel document welke gebruikt kan worden indien er door grote groepen werkzaamheden en/of onderhoud wordt uitgevoerd aan een veiliggesteld systeem. De Groepsleider accepteert en geeft de Rode labels vrij op de Rode Label Master. Indien er gebruik gemaakt wordt van een Rode Label Master Groeplijst zal dit worden aangegeven op de Rode Label Master door middel van het aanvinken van de bijbehorende checkbox. De Groepsleider is verantwoordelijk voor het bijhouden van de lijst met namen van medewerkers binnen de groep die aan het veiliggestelde systeem werkt. De Groepsleider is daarbij ook verantwoordelijk voor het overnemen van de juiste gegevens op de Rode Label Master Groeplijst (Rode label Master nummer). De Rode label Master Groeplijst wordt bewaard bij de Rode Label Master, en blijft bewaard volgens de record retention eisen. Wanneer een Rode Label Master Groeplijst wordt gebruikt, moet deze de volgende informatie bevatten: 1. Rode label Master nummer; 2. naam van de Groepsleider; 3. datum; 4. lijst met medewerkers die aan het veiliggestelde systeem werken i. aan het begin van de werkzaamheden en/of het onderhoud, om hiermee aan te geven dat deze de controle van het systeem accepteren, EN; ii. [Nederland] aan het eind van de werkdag/shift EN bij het afronden van de werkzaamheden, om hiermee aan te geven dat de controle van het systeem wordt vrij gegeven. 7. Een Bijlage Groeplijst is een optioneel document welke gebruikt kan worden indien er door grote groepen werkzaamheden en/of onderhoud wordt uitgevoerd aan een veiliggesteld systeem, en er een Bijlage nodig is. De Groepsleider accepteert en geeft de Rode Labels vrij op de Bijlage. Indien er gebruik gemaakt wordt van een Bijlage Groeplijst zal dit worden aangegeven op de Bijlage door middel van het aanvinken van de bijbehorende checkbox. De Groepsleider is verantwoordelijk voor het bijhouden van de lijst met namen van medewerkers binnen de groep die aan het veiliggestelde systeem werkt. De Groepsleider is daarbij ook verantwoordelijk voor het overnemen van de juiste gegevens op de Bijlage Groeplijst (Bijlage nummer). op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 17 of 21

Eisen Bijlage Groeplijst (vervolg) Eisen Rode Label Master blad De Rode label Master Groeplijst wordt bewaard bij de Rode Label Master, en blijft bewaard volgens de record retention eisen. Wanneer een Bijlage Groeplijst wordt gebruikt, moet deze de volgende informatie bevatten: 1. Bijlage nummer; 2. naam van de Groepsleider; 3. datum; 4. lijst met medewerkers die aan het veiliggestelde systeem werken i. aan het begin van de werkzaamheden en/of het onderhoud, om hiermee aan te geven dat deze de controle van het systeem accepteren, EN; ii. [Nederland] aan het eind van de werkdag/shift EN bij het afronden van de werkzaamheden, om hiermee aan te geven dat de controle van het systeem wordt vrij gegeven. 5. [Nederland] Voor de Bijlage Groeplijst kan het Rode Label Master Groeplijst worden gebruikt. 8. Een Rode Label Master blad is een optioneel document welke gebruikt kan worden indien de Rode Label Master onvoldoende ruimte biedt voor de acceptatie van de Rode Labels door de Groepsleider en/of individuele medewerkers. Dit document kan gebruikt worden om extra (blanco) regels te verzorgen, voor de acceptatie en vrijgave van Rode labels. op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 18 of 21

Audit en Self Assesment vereisten 12. De Isolation of Energy Sources (IOES) standaard wordt geaudit als onderdeel van het EH&S integrated audit proces. Voor details wordt verwezen naar het Auditing Work Process: Global EH&S - Auditing Iedere afdeling, waarvoor dit beleidsdocument van toepassing is, moet periodiek een Self Assesment uitvoeren, om zeker te stellen dat wordt voldaan aan de vereisten uit dit beleidsdocument. Checklist Beschrijving Doelgroep Frequentie Duur Master System / Short Self Assesment Master System / Full Self Assesment Deze checklist is ontworpen voor afdelingen die enkel het Rode Label Master systeem gebruiken en dekt enkel de onderdelen die met een hogere frequentie beoordeeld moeten worden Deze checklist is ontworpen voor afdelingen die het Rode Label Master systeem gebruiken, of het Rode Label Master systeem in combinatie met het Individuele Rode Label systeem en dekt zowel de onderdelen die met een hogere frequentie beoordeeld moeten worden als die met een lagere frequentie Department Leader beoordelen van de eigen documentatie en isolaties op een frequente basis Department Leader of EH&S Delivery beoordelen van het volledige IOES programma Global vereiste frequentie: Geen Aanbevolen frequentie: Maandelijks Global vereiste frequentie: Geen Nederlandse vereiste frequentie: Afhankelijk van de resultaten van de Self Assesment Q1/Q2 2016 +/- 30 min. +/- 90 min. De checklists zijn ook beschikbaar via de Audit & Self Assesment web pagina. op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 19 of 21

Compliance taken Record keeping & Record Retention 13. De volgende compliance taken zijn een vereiste vanuit dit beleidsdocument. Deze compliance taken zijn toegevoegd aan het lokale compliance taak werk proces. Taak beschrijving Her-training voor Facility Reps. (Facility Representatives) Her-training voor medewerkers die potentieel een isolatiemiddel kunnen bedienen Controle openstaande isolaties langer dan 90 dagen Minimale frequentie Verantwoordelijk Minimale vereisten Noot 3 jaar Department Zie trainingseisen Leader voor Facility Reps. (Facility Representatives) 3 jaar Department Leader Maandelijks Facility Rep. (Facility Representative) Zie trainingseisen voor medewerkers die potentieel een isolatiemiddel kunnen bedienen Stel zeker dat de isolatie actief is voor werkzaamheden en/of onderhoud. Vervang alle Rode labels die missen of niet langer leesbaar zijn. Global CTT (10A06) Global CTT (10A04) Site CTT taak 14. De bij dit beleidsdocument behorende documentatie valt onder de volgende categorieën van record retention: Document - Rode Label Locatielijst - Rode Label Master en Groeplijst - Rode Label Bijlage ECOP (Energy Control Operating Procedure) Isolation of Energy Sources Self Assesment Documentatietitel (in Corporate Records Manual) en retentietijd Isolation of Energy Sources Documentation (Red tag) 7 dagen Record Retention Section # 1563 Operating Procedures 1005 7 dagen Isolation of Energy Sources (Red tag) Self 1563 Assesments Totdat deze is vervangen door een volgende Self Assesment Voor de specifieke record retention termijnen wordt verwezen naar het Corporate Records Manual. op volgende pagina Laatste update: 5 jan 2016 Page 20 of 21

Trainingseisen 15. Medewerkers die een rol hebben in werkzaamheden en/of onderhoud aan systemen, moeten getraind zijn zoals beschreven in de Isolation of Energy Sources (IOES) Standard Voor aanvullende informatie wordt verwezen naar: IOES Training, Knowledge and skills overview ODMS 05.03.01 L1 Training Requirements. Oorsprong eisen 06.05.C.13 Isolation of Energy Sources Standard (revisie 11 oktober 2011) Bijlagen Bijlage 1 Rode Label Master Bijlage 2 Rode Label Master vervolg Bijlage 3 Rode Label Locatielijst Bijlage 4 Rode Label Bijlage Bijlage 5 Rode Label Groeplijst Bijlage 6 Bestelcodes Bijlage 7 Rode Label stroomdiagram Goedkeuring Document historie Naam: Doug McKnight Datum: 09-10-2015 MOC: EHS2015070018 Overzicht van tenminste de laatste 3 wijzigingen van dit document, inclusief alle wijzigingen van de afgelopen 6 maanden. De meest recente wijziging staat bovenaan Datum Naam Wijzigingen 9 oktober 2015 Martijn Esseling /F. Yilmaz 28 oktober 2014 U383489 / NB64393 Volledig nieuwe opzet van dit beleidsdocument. Titel L3G 06.05.C.13 Rode Labels is hernoemd naar L3G 06.05.C.13 Isolatie van energiebronnen (Rode Labels) Nieuw Rode Label eisen. De Rode labels bevatten informatie of de label een Individueel Rode Label is. Beschrijving van Exclusive Control / exclusieve zeggenschap in Eisen geautoriseerde procedure gebruiker / aanpassing header en titel, beleidsdoc.i.p.v. proceduredoc. 5 mei 2014 U383489 Review, geen wijzigingen 26 oktober 2011 U762345 Review, geen wijzigingen Laatste update: 5 jan 2016 Page 21 of 21