Allergie op school of kinderopvang Waar let je op?
Programma 19.30 uur Welkom Algemene inleiding in voedselallergie Rienus Doedens, kinderarts-immunoloog 20.20 uur Speciale aandachtspunten voor scholen en kinderopvang Irene Herpertz, kinderdiëtist 20.40 uur Pauze met proeverij van provocatiematerialen 21.00 uur Instructie adrenalinepen en oefenen in de praktijk Carolien Tepper, Gerda van Buizen, Susanne Ongering, kinderverpleegkundigen 21.25 uur Evaluatie en welthuis
algemene informatie (voedsel)allergie Rienus Doedens, kinderarts-immunoloog mack@mzh.nl @martiniallergie
Het team van het Gerbrich van der Meulen Kinderarts-allergoloog Irene Herpertz Kinderdiëtist Rienus Doedens K Kinderarts-immunoloog Arvid Kamps Kinderarts aandachtsgebied longziekten Geertje Hofstra Kinderdiëtist
Het team van het Jolanda Ronner, Carolien Tepper, kinderverpleegkundigen Gerda van Buizen, Hanneke Rijstenberg & Susanne Ongering Anita Krissen & Lianne Turksema polimedewerkers Reiner Meertens, Sjouke Hoogland, Alle Dijkstra, dieetkoks Henk Hummel & Ruud Hemsteede
Wat doet het? Multidisciplinaire spreekuren Voedselprovocaties en thuisintroducties Scholing Informatiebijeenkomsten voor scholen en kinderdagverblijven 2x per jaar Onderwijs aan professionals Twitter @martiniallergie Website ouders voor ouders www.kindenallergie.nl
Onze missie Kinderen met een voedselallergie hebben recht op een (zo) normaal (mogelijk) kinderleven - De juiste diagnose stellen - Ouders en kind informeren - Instructies geven om een veilige omgeving te faciliteren
Vormen allergie
Vormen allergie Voedselallergie Inhalatie allergie Pollen Huisstofmijt Insecten Medicatie Overige o.a. latex
Allergie: Een allergie is een abnormale reactie van het immuunsysteem op een vreemde stof Bij de meeste mensen veroorzaakt zo n lichaamsvreemde stof geen klachten, maar bij vatbare personen treedt een allergische reactie op De meeste allergieën zijn voornamelijk vervelend en zijn gemakkelijk te behandelen Soms is een allergie levensbedreigend
Afweersysteem herhaalde blootstelling allergeen vorming specifieke antistoffen (IgE) door het afweersysteem sensibilisatie
Immuunglobuline = IgE molecuul Pinda-allergeen Pinda Histamine..! Mest cel
Immuunglobuline = IgE molecuul Pinda-allergeen Pinda Mest cel
Pinda Sensibilisatie Histamine..! Crosslinking Pinda Mest cel
Atopie Familienaam voor astma, eczeem en allergie Allergie Astma Eczeem
Allergische mars
Allergische Mars Presentatie atopische ziektebeelden verschilt per leeftijd Baby's Schoolkinderen Tieners Voedingsallergie Astma Hooikoorts Eczeem
Voorkomen atopie Neemt steeds meer toe Vanaf jaren 60 elke 10 jaar met 50% toegenomen! Wereldbevolking 20 % atopisch In NL 4-6% van de kinderen voedselallergisch Steeds meer ernstige voedselallergieen Enkele sterfgevallen per jaar in NL
Voedselallergie
Voedselallergie Big Eight 90 % van alle voedselallergieën Pinda, noten, tarwe, melk, ei, soja, schaaldieren, vis Voorkomen verschillende voedselallergieën varieert per leeftijd en per land
Voedselallergie volwassenen Allergieën gaan niet meer over Vooral noten, pinda en schaaldieren Ook kruisallergieën (=onschuldig) Allergenen lijken op elkaar Milde klachten mond- en keelgebied Na verwarmen kan het wel gegeten worden Nooit anafylaxie
Voedselallergie bij kinderen 15-25% vermeende voedselallergie Ca. 4% daadwerkelijk allergie De helft van de gevallen betreft een koemelkallergie 85% geneest voor het 2 de levensjaar Veel allergieën gaan over!
Meest voorkomende allergenen bij kinderen Melk Ei Tarwe Pinda Hazelnoot Cashewnoot Pistachenoot Walnoot Vis Schaal- en schelpdieren
Symptomen voedselallergie Direct (0-30 min) na eten voedingsproduct Galbulten Zwelling lippen/ gelaat Jeuk Anafylaxie Binnen enkele uren Buikpijn/ braken Benauwd Snotneus Late reactie Diarree Eczeem
Galbulten
Galbulten
Slijmvlies zwellingen
Ergste reactie is anafylaxie Acuut begin klachten huid en slijmvliezen In combinatie met ademhalingsproblemen en/of bloedsomloop problemen (shock) Kan levensbedreigend zijn
Wanneer hier aan denken Schorre stem, hoesten, piepen Kwijlen, naar de keel grijpen Niet meer aanspreekbaar zijn Flauwvallen Blauw worden
Wat nu? Adrenaline!!! Epipen/ Jext/ Anapen Niet nodig bij: Forse slijmvlieszwellingen Galbulten Te vroeg is niet erg, te laat wel!
Hoe te gebruiken? Goede instructie essentieel Altijd voordoen en laten herhalen bij elk bezoek
Na gebruik Altijd 112 bellen!! Werking kort, eventueel 2 e dosis nodig Toediening medicatie voor late reactie 24 uurs observatie
Risico factoren anafylaxie Leeftijd Astma Pinda- en/of notenallergie Het allergeen nog nooit gegeten Ernstige reactie op kleine hoeveelheden
Vaststellen voedselallergie Uitgebreid uitvragen klachten (kinderarts en diëtist) Bloedonderzoek of huidpriktest voor bepalen antistoffen Voedselprovocaties
Voedselprovocaties Open Je weet wat je eet Voordeel: veel minder belastend Nadeel: >50% kans op vals-positieve uitslagen Dubbelblind gouden standaard Blind voor kind/ouder en behandelaar Voordeel: meest betrouwbaar Nadeel: flinke tijdsinverstering Thuisintroductie Alleen bij laag risico!
Voorbeeld open provocatietest
Behandeling voedselallergie
Speciale aandachtspunten voor scholen en kinderopvangcentra Irene Herpertz, kinderdiëtist mack@mzh.nl @martiniallergie
Inhoud Inleiding Risico momenten Etiketten lezen Advies
Behandeling = Vermijden Dieet: alle voedingsproducten waarin het allergeen is verwerkt vermijden (inclusief sporen) Geen verbetering na eliminatiedieet? Zeer waarschijnlijk geen voedselallergie
Behandeling = Vermijden Voeding wordt vaak ten onrechte vermeden Vaak bij eczeem Echter: <5% eczeem veroorzaakt door voedingsallergie Bij opgroeiend kind kan onterechte vermijding ernstige gevolgen hebben
Noodzaak?
Behandeling van voedselallergie Alle etiketten screenen op aanwezigheid van allergenen: Als ingrediënt Als spoor dit productie bevat mogelijk dit product kan sporen bevatten van wordt gemaakt in een fabriek waar ook verwerkt wordt Onverpakte voedingsmiddelen Samenstelling bij de leverancier achterhalen Bij twijfel niet geven
Etiket lezen
Etiket lezen
Etiket lezen
Risicomoment kinderopvang Maaltijden Vooraf samen met ouders een lijst van veilige voedingsmiddelen maken. Zo nodig alleen speciale belegsoorten. Eigen margarine en smeerbaar beleg Leiding tussen kind met allergie en de andere kinderen Na het eten altijd de vloer schoonmaken
Risicomoment kinderopvang/ school Traktaties Met ouder bepalen of het kind mee kan doen aan traktaties Ouders contact met trakterende ouders Etiket screenen door medewerker Traktatie mee naar huis en thuis bepalen Eigen snoeptrommel in de klas
Risicomoment school en kinderopvang Knutselen Vet bol maken, pindaketting rijgen Deeg met rauw ei of melk Noten schieten Lijm met gluten
Risicomoment school en kinderopvang Schoolreisje of uitje Schoolreisje met eten Vooraf dieet (on)mogelijkheden nagaan Avondvierdaagse, traktaties onderweg Instructie van betrokkenen Bezoek museum en voorstelling
Risicomoment Schoolontbijt of kerstdiner Vooraf (on)mogelijkheden bespreken met ouders Instructie van betrokkenen Wie doet wat
Protocol opstellen Naam (foto) kind Allergie voor.. Voorkomen blootstelling aan allergeen en sporen daarvan Bij twijfel niet geven Altijd medicatie bij kind aanwezig Bij reactie medicatie toedienen 112 bellen ouders bellen met telefoonnummers Deze informatie moet altijd bekend zijn bij (inval)leerkracht, leider, begeleidende ouder van uitje!
Diverse tips (school, uit spelen, traktaties) Voorbeeld protocollen (school, opvang, clubs) Ervaringsverhalen van ouders doel; herkenning Thema s: trouwfeest, Sint-Maarten, provocaties, enz. Handige tips voor de noodmedicatie
Koffietijd Proeverij van ei in muffin Ongeschikt voor mensen met een allergie voor ei, soja en tarwe!! Ingrediënten: witte basterdsuiker, koemelkvrije margarine, zelfrijzend bakmeel, ei, Alpro sojaroom, rijstmelk, zout, blanke keukenstroop, gele kleurstof, vanillesuiker
Welke muffin bevat ei? Muffin A bevat ei Muffin B bevat ei Ingrediënten: Witte basterdsuiker, koemelkvrije margarine, zelfrijzend bakmeel, ei, Alpro sojaroom, rijstmelk, zout, blanke keukenstroop, gele kleurstof, vanillesuiker
Uitkomst proeverij ei in muffin A bevat ei