SOCIO-ECONOMISCHE ANALYSE VAN LIMBURG EN HAAR 5 STREKEN Joël BIJNENS Freddy KYNDT Hilde VANHEUSDEN Luc GHYS Peter RENTMEESTERS Rik NELLES GOM-LIMBURG OKTOBER 2005
INLEIDING Voortvloeiend uit het kerntakendebat tussen de Vlaamse Regering, het provinciaal bestuursniveau en het lokaal bestuursniveau, werd op 13 december 2004 het ERSV- Limburg opgericht. Binnen hun bestuursorganen werd besloten om de 5 Limburgse streektafels op te richten. Zij vormen het vast aanspreekpunt per gewest en zorgen voor een grotere betrokkenheid van lokale besturen en sociale partners. Vanuit het ERSV werd aan de GOM-Limburg gevraagd om over de nodige cijfergegevens te kunnen beschikken voor de opstart van deze streektafels. Dataverzameling en data-analyse welke nodig zijn voor het onderbouwen van de streekanalyse vormen de basis voor strategische planning. Deze brochure omvat een sociaal-economische analyse van de vijf betrokken gewesten met tekst en synthesetabellen, waarbij meestal een vergelijking wordt gemaakt in de tijd en met Vlaanderen en het Rijk. Waar mogelijk werden de gegevens tot op gemeentelijk vlak weergegeven. In een tweede deel werd, op vraag van het ERSV, tevens een SWOT-analyse opgenomen per gewest. Er dient evenwel opgemerkt dat er binnen Limburg een vrij homogene ontwikkeling heeft plaats gevonden. Hierdoor kunnen meerdere elementen van de SWOT-analyse op meerdere gewesten betrekking hebben. De GOM-Limburg hoopt met dit initiatief de werking van het ERSV en de streektafels in het bijzonder te ondersteunen en bij te dragen tot de ontwikkeling van goed onderbouwde streekvisies. 1
INHOUD DEEL I : SOCIO-ECONOMISCHE ANALYSE I. Demografie II. Arbeidsmarkt II.1. Beroepsbevolking II.2. Werkgelegenheid II.3. Zelfstandigen II.4. Arbeidsbalansen II.5. Arbeidsoverschot II.6. Recente evolutie III. Inkomenssituatie IV. Mobiliteit en verkeersinfrastructuur V. Bedrijventerreinen VI. Toerisme DEEL II : SWOT-ANALYSE I. Noord-Limburg II. Midden-Limburg III. Zuid-Limburg IV. West-Limburg V. Maasland 2
DEEL I : SOCIO-ECONOMISCHE ANALYSE ================================================== I. DEMOGRAFIE De provincie Limburg telde op 1 januari 2004 805.786 inwoners : 402.353 mannen en 403.433 vrouwen. België had 10.396.421 inwoners; in Vlaanderen waren er dat 6.016.024. Het aandeel van Limburg in de Belgische bevolking bedraagt 7,8%, het Limburgs aandeel in het Vlaams Gewest is 13,4%. Van de 44 Limburgse gemeenten tellen er 13 minder dan 10.000 inwoners. In de categorie van 10.000 tot 20.000 inwoners situeren zich 19 gemeenten. 5 gemeenten zitten in de categorie van 20.000 tot 30.000 inwoners. 7 gemeenten hebben meer dan 30.000 inwoners. De Limburgse bevolking is als volgt gespreid over de 5 gewesten : - Noord-Limburg (9 gemeenten) : 140.158 (17,4%) - Midden-Limburg (8 gemeenten) : 223.120 (27,7%) - West-Limburg (8 gemeenten) : 144.744 (18,0%) - Maasland (5 gemeenten) : 114.587 (14,2%) - Zuid-Limburg (14 gemeenten) : 183.177 (22,7%) De bevolkingsdichtheid van Limburg (333 inwoners per km²) ligt beneden het landelijk gemiddelde (341) en dat van het Vlaams Gewest (445). Binnen de provincie is de dichtst bevolkte streek Midden-Limburg : 521 inwoners per km²; met hoge cijfers voor Genk en Hasselt (resp. 723 en 676 inwoners per km²). Noord-Limburg is het dunst bevolkt en telt 230 inwoners per km². In tabel 1 worden bovenstaande gegevens weergegeven. Voorts blijkt dat het Maasland en Noord-Limburg de regio s met de sterkste bevolkingstoename zijn. Zij stijgen respectievelijk met 2,6% en 2,5%. 3
Tabel 1 : Evolutie van het aantal inwoners per gemeente (incl. oppervlakte in ha en bevolkingsdichtheid) Bevolking 1/01/00 1/01/04 Evolutie 2000-2004 Opp. Dichtheid (inw/km²) T (ha) M V T M V T M V Abs. % 1/01/00 1/01/04 Noord-Limburg 69.119 67.611 136.730 70.760 69.398 140.158 1.641 1.787 3.428 2,5 60.887 225 230 Bocholt 5.929 5.958 11.887 6.084 6.102 12.186 155 144 299 2,5 5.934 200 205 Bree 6.962 7.039 14.001 7.113 7.176 14.289 151 137 288 2,1 6.496 216 220 Hamont-Achel 6.936 6.649 13.585 7.010 6.745 13.755 74 96 170 1,3 4.366 311 315 Hechtel-Eksel 5.649 5.500 11.149 5.750 5.595 11.345 101 95 196 1,8 7.670 145 148 Lommel 15.314 15.119 30.433 15.780 15.656 31.436 466 537 1.003 3,3 10.237 297 307 Meeuwen-Gruitrode 6.410 6.103 12.513 6.454 6.074 12.528 44-29 15 0,1 9.126 137 137 Neerpelt 7.766 7.612 15.378 7.976 7.903 15.879 210 291 501 3,3 4.278 359 371 Overpelt 6.401 6.132 12.533 6.661 6.472 13.133 260 340 600 4,8 4.085 307 322 Peer 7.752 7.499 15.251 7.932 7.675 15.607 180 176 356 2,3 8.695 175 179 Midden-Limburg 109.023 110.304 219.327 110.657 112.463 223.120 1.634 2.159 3.793 1,7 42.800 512 521 As 3.624 3.589 7.213 3.673 3.662 7.335 49 73 122 1,7 2.207 327 332 Diepenbeek 8.629 8.544 17.173 8.891 8.762 17.653 262 218 480 2,8 4.119 417 429 Genk 31.191 31.651 62.842 31.344 32.206 63.550 153 555 708 1,1 8.785 715 723 Hasselt 33.285 34.773 68.058 33.785 35.342 69.127 500 569 1.069 1,6 10.224 666 676 Houthalen-Helchteren 14.728 14.487 29.215 14.876 14.731 29.607 148 244 392 1,3 7.827 373 378 Opglabbeek 4.615 4.516 9.131 4.713 4.617 9.330 98 101 199 2,2 2.498 366 374 Zonhoven 9.531 9.409 18.940 9.899 9.750 19.649 368 341 709 3,7 3.934 481 499 Zutendaal 3.420 3.335 6.755 3.476 3.393 6.869 56 58 114 1,7 3.207 211 214 West-Limburg 70.997 70.642 141.639 72.381 72.363 144.744 1.384 1.721 3.105 2,2 37.057 382 391 Beringen 19.630 19.631 39.261 20.213 20.183 40.396 583 552 1.135 2,9 7.830 501 516 Halen 4.121 4.095 8.216 4.207 4.200 8.407 86 105 191 2,3 3.629 226 232 Ham 4.682 4.644 9.326 4.799 4.775 9.574 117 131 248 2,7 3.269 285 293 Herk-de-Stad 5.810 5.805 11.615 5.788 5.809 11.597-22 4-18 -0,2 4.283 271 271 Heusden-Zolder 15.156 14.949 30.105 15.290 15.251 30.541 134 302 436 1,4 5.323 566 574 Leopoldsburg 6.867 6.929 13.796 7.082 7.068 14.150 215 139 354 2,6 2.249 613 629 Lummen 6.827 6.674 13.501 6.853 6.798 13.651 26 124 150 1,1 5.338 253 256 4
Tessenderlo 7.904 7.915 15.819 8.149 8.279 16.428 245 364 609 3,8 5.135 308 320 Het Maasland 56.115 55.603 111.718 57.567 57.020 114.587 1.452 1.417 2.869 2,6 33.256 336 345 Dilsen-Stokkem 9.123 9.064 18.187 9.375 9.330 18.705 252 266 518 2,8 6.561 277 285 Kinrooi 6.027 5.722 11.749 6.128 5.800 11.928 101 78 179 1,5 5.476 215 218 Lanaken 11.862 11.638 23.500 12.353 12.065 24.418 491 427 918 3,9 5.900 398 414 Maaseik 11.516 11.336 22.852 11.791 11.713 23.504 275 377 652 2,9 7.691 297 306 Maasmechelen 17.587 17.843 35.430 17.920 18.112 36.032 333 269 602 1,7 7.628 464 472 Zuid-Limburg 90.325 91.439 181.764 90.988 92.189 183.177 663 750 1.413 0,8 68.214 266 269 Alken 5.465 5.435 10.900 5.556 5.480 11.036 91 45 136 1,2 2.814 387 392 Bilzen 14.636 14.699 29.335 14.729 14.917 29.646 93 218 311 1,1 7.590 387 391 Borgloon 4.956 5.160 10.116 4.944 5.071 10.015-12 -89-101 -1,0 5.112 198 196 Gingelom 3.747 3.853 7.600 3.834 3.883 7.717 87 30 117 1,5 5.649 135 137 Heers 3.306 3.269 6.575 3.338 3.323 6.661 32 54 86 1,3 5.307 124 126 Herstappe 44 41 85 45 42 87 1 1 2 2,4 135 63 64 Hoeselt 4.604 4.529 9.133 4.659 4.612 9.271 55 83 138 1,5 3.002 304 309 Kortessem 4.009 4.001 8.010 4.076 3.993 8.069 67-8 59 0,7 3.390 236 238 Nieuwerkerken 3.223 3.260 6.483 3.235 3.281 6.516 12 21 33 0,5 2.246 289 290 Riemst 7.838 7.779 15.617 7.921 7.889 15.810 83 110 193 1,2 5.788 270 273 Sint-Truiden 18.334 18.813 37.147 18.582 19.140 37.722 248 327 575 1,5 10.690 348 353 Tongeren 14.584 15.139 29.723 14.470 15.061 29.531-114 -78-192 -0,6 8.756 339 337 Voeren 2.173 2.142 4.315 2.173 2.138 4.311 0-4 -4-0,1 5.063 85 85 Wellen 3.406 3.319 6.725 3.426 3.359 6.785 20 40 60 0,9 2.672 252 254 LIMBURG 395.579 395.599 791.178 402.353 403.433 805.786 6.774 7.834 14.608 1,8 242.214 327 333 VLAANDEREN 2.929.510 3.010.741 5.940.251 2.966.640 3.049.384 6.016.024 37.130 38.643 75.773 1,3 1.352.225 439 445 BELGIE 5.006.014 5.233.071 10.239.085 5.087.176 5.309.245 10.396.421 81.162 76.174 157.336 1,5 3.052.792 335 341 Bron : N.I.S. Verwerking : GOM-Limburg 5
De leeftijdsopbouw van de Limburgse bevolking toont in vergelijking met de Belgische bevolkingsopbouw nog weinig verschil. Zo is het aandeel van de min veertig jarigen gelijk aan 50,3% zowel in Limburg, als in België. Enkel de 60-plussers, met een aandeel van 20,2% in Limburg, en 21,8% in België, zijn in Limburg minder vertegenwoordigd. In een demografische benadering van de Limburgse bevolking hoort ook een opdeling naar de gewesten. Uit de procentuele verdeling naar leeftijdsopbouw blijkt dat de vergrijzing in de gewesten Maasland, Noord-, Midden- en West-Limburg ongeveer even omvangrijk is. Zuid-Limburg heeft een duidelijk oudere bevolkingsstructuur dan de andere Limburgse gewesten. Vertaald in concrete cijfers blijkt dat 22,0% van de Zuid-Limburgers 60 of ouder is. Voor de overige gewesten ligt dit onder de 20%. Op 1 januari 2004 telde Limburg 64.444 inwoners met een niet-belgische nationaliteit. Meer dan de helft van deze buitenlandse bevolking zijn Nederlanders. In Noord-Limburg vertegenwoordigen zij 87,1% van alle niet-belgen. In het Maasland is dit 65% en in Zuid-Limburg 61,6%. In Midden-Limburg zijn de Italianen (40,5%) het belangrijkst in aantal. In West-Limburg vertegenwoordigen de Turken 35,7% van de niet-belgische bevolking. 6
Tabel 2 : Leeftijdsopbouw Absoluut Evolutie 2000-2004 1/01/00 1/01/04 Absoluut Procentueel 0-19 20-39 40-59 60 en + 0-19 20-39 40-59 60 en + 0-19 20-39 40-59 60 en + 0-19 20-39 40-59 60 en + Noord-Limburg 34.789 40.338 36.735 24.868 33.221 38.168 41.376 27.393-1.568-2.170 4.641 2.525-4,5-5,4 12,6 10,2 Bocholt 3.151 3.494 3.159 2.083 2.959 3.328 3.623 2.276-192 -166 464 193-6,1-4,8 14,7 9,3 Bree 3.374 4.061 3.704 2.862 3.178 3.964 4.122 3.025-196 -97 418 163-5,8-2,4 11,3 5,7 Hamont-Achel 3.299 3.735 3.686 2.865 3.230 3.357 4.022 3.146-69 -378 336 281-2,1-10,1 9,1 9,8 Hechtel-Eksel 2.911 3.278 3.013 1.947 2.812 2.953 3.435 2.145-99 -325 422 198-3,4-9,9 14,0 10,2 Lommel 7.531 9.176 8.247 5.479 7.361 8.627 9.319 6.129-170 -549 1.072 650-2,3-6,0 13,0 11,9 Meeuwen-Gruitrode 3.307 3.896 3.389 1.921 3.020 3.600 3.747 2.161-287 -296 358 240-8,7-7,6 10,6 12,5 Neerpelt 3.928 4.353 4.286 2.811 3.757 4.244 4.823 3.055-171 -109 537 244-4,4-2,5 12,5 8,7 Overpelt 3.099 3.619 3.362 2.453 3.040 3.588 3.764 2.741-59 -31 402 288-1,9-0,9 12,0 11,7 Peer 4.189 4.726 3.889 2.447 3.864 4.507 4.521 2.715-325 -219 632 268-7,8-4,6 16,3 11,0 Midden-Limburg 53.403 65.670 59.235 41.019 50.880 63.213 64.939 44.088-2.523-2.457 5.704 3.069-4,7-3,7 9,6 7,5 As 1.777 2.197 1.991 1.248 1.713 2.025 2.244 1.353-64 -172 253 105-3,6-7,8 12,7 8,4 Diepenbeek 3.980 5.398 4.971 2.824 3.939 5.219 5.334 3.161-41 -179 363 337-1,0-3,3 7,3 11,9 Genk 16.678 18.672 15.810 11.682 15.893 17.889 17.284 12.484-785 -783 1.474 802-4,7-4,2 9,3 6,9 Hasselt 14.235 19.626 19.050 15.147 13.381 19.181 20.679 15.886-854 -445 1.629 739-6,0-2,3 8,6 4,9 Houthalen-Helchteren 8.037 8.943 7.726 4.509 7.579 8.466 8.648 4.914-458 -477 922 405-5,7-5,3 11,9 9,0 Opglabbeek 2.328 3.046 2.434 1.323 2.268 2.873 2.672 1.517-60 -173 238 194-2,6-5,7 9,8 14,7 Zonhoven 4.663 5.780 5.256 3.241 4.530 5.616 5.905 3.598-133 -164 649 357-2,9-2,8 12,3 11,0 Zutendaal 1.705 2.008 1.997 1.045 1.577 1.944 2.173 1.175-128 -64 176 130-7,5-3,2 8,8 12,4 West-Limburg 34.551 42.313 38.042 26.733 33.132 41.153 41.815 28.644-1.419-1.160 3.773 1.911-4,1-2,7 9,9 7,1 Beringen 10.161 11.760 10.426 6.914 9.832 11.644 11.421 7.499-329 -116 995 585-3,2-1,0 9,5 8,5 Halen 1.705 2.380 2.192 1.939 1.702 2.262 2.397 2.046-3 -118 205 107-0,2-5,0 9,4 5,5 Ham 2.129 2.777 2.573 1.847 2.075 2.792 2.747 1.960-54 15 174 113-2,5 0,5 6,8 6,1 Herk-de-Stad 2.667 3.496 3.241 2.211 2.507 3.224 3.532 2.334-160 -272 291 123-6,0-7,8 9,0 5,6 Heusden-Zolder 7.847 9.023 8.017 5.218 7.412 8.772 8.719 5.638-435 -251 702 420-5,5-2,8 8,8 8,0 Leopoldsburg 3.283 3.935 3.625 2.953 3.135 3.876 4.049 3.090-148 -59 424 137-4,5-1,5 11,7 4,6 Lummen 3.157 3.980 3.687 2.677 2.941 3.723 4.180 2.807-216 -257 493 130-6,8-6,5 13,4 4,9 Tessenderlo 3.602 4.962 4.281 2.974 3.528 4.860 4.770 3.270-74 -102 489 296-2,1-2,1 11,4 10,0 7
Het Maasland 27.121 33.317 30.842 20.438 26.065 31.855 34.550 22.117-1.056-1.462 3.708 1.679-3,9-4,4 12,0 8,2 Dilsen-Stokkem 4.438 5.500 5.094 3.155 4.281 5.328 5.685 3.411-157 -172 591 256-3,5-3,1 11,6 8,1 Kinrooi 2.976 3.576 3.289 1.908 2.861 3.196 3.770 2.101-115 -380 481 193-3,9-10,6 14,6 10,1 Lanaken 5.291 6.748 6.807 4.654 5.161 6.611 7.568 5.078-130 -137 761 424-2,5-2,0 11,2 9,1 Maaseik 5.490 6.773 6.187 4.402 5.298 6.382 7.045 4.779-192 -391 858 377-3,5-5,8 13,9 8,6 Maasmechelen 8.926 10.720 9.465 6.319 8.464 10.338 10.482 6.748-462 -382 1.017 429-5,2-3,6 10,7 6,8 Zuid-Limburg 39.648 52.900 50.782 38.434 38.195 49.452 55.366 40.164-1.453-3.448 4.584 1.730-3,6-6,5 9,0 4,5 Alken 2.638 3.336 2.970 1.956 2.522 3.058 3.295 2.161-116 -278 325 205-4,4-8,3 10,9 10,5 Bilzen 6.965 9.082 7.735 5.553 6.729 8.345 8.622 5.950-236 -737 887 397-3,4-8,1 11,5 7,1 Borgloon 2.041 2.893 2.857 2.325 1.913 2.651 3.076 2.375-128 -242 219 50-6,3-8,4 7,7 2,2 Gingelom 1.572 2.125 2.059 1.844 1.601 1.995 2.279 1.842 29-130 220-2 1,8-6,1 10,7-0,1 Heers 1.252 1.893 1.824 1.606 1.258 1.797 2.015 1.591 6-96 191-15 0,5-5,1 10,5-0,9 Herstappe 19 19 29 18 15 18 33 21-4 -1 4 3-21,1-5,3 13,8 16,7 Hoeselt 2.067 2.807 2.524 1.735 1.996 2.612 2.798 1.865-71 -195 274 130-3,4-6,9 10,9 7,5 Kortessem 1.995 2.355 2.345 1.315 1.843 2.289 2.566 1.371-152 -66 221 56-7,6-2,8 9,4 4,3 Nieuwerkerken 1.401 1.938 1.874 1.270 1.355 1.760 2.028 1.373-46 -178 154 103-3,3-9,2 8,2 8,1 Riemst 3.343 4.643 4.292 3.339 3.265 4.409 4.650 3.486-78 -234 358 147-2,3-5,0 8,3 4,4 Sint-Truiden 7.520 10.395 10.819 8.413 7.289 9.955 11.663 8.815-231 -440 844 402-3,1-4,2 7,8 4,8 Tongeren 6.193 8.228 8.396 6.906 5.933 7.601 8.920 7.077-260 -627 524 171-4,2-7,6 6,2 2,5 Voeren 1.144 1.131 1.109 931 1.074 1.001 1.292 944-70 -130 183 13-6,1-11,5 16,5 1,4 Wellen 1.498 2.055 1.949 1.223 1.402 1.961 2.129 1.293-96 -94 180 70-6,4-4,6 9,2 5,7 LIMBURG 189.512 234.538 215.636 151.492 181.493 223.841 238.046 162.406-8.019-10.697 22.410 10.914-4,2-4,6 10,4 7,2 VLAANDEREN 1.369.264 1.676.627 1.577.593 1.316.767 1.342.137 1.607.475 1.709.939 1.356.473-27.127-69.152 132.346 39.706-2,0-4,1 8,4 3,0 BELGIE 2.419.964 2.899.822 2.678.467 2.240.832 2.408.456 2.818.080 2.901.594 2.268.291-11.508-81.742 223.127 27.459-0,5-2,8 8,3 1,2 8
Tabel 3 : Leeftijdsopbouw Procentueel 1/01/00 1/01/04 0-19 20-39 40-59 60 en + 0-19 20-39 40-59 60 en + Noord-Limburg 25,4 29,5 26,9 18,2 23,7 27,2 29,5 19,5 Bocholt 26,5 29,4 26,6 17,5 24,3 27,3 29,7 18,7 Bree 24,1 29,0 26,5 20,4 22,2 27,7 28,8 21,2 Hamont-Achel 24,3 27,5 27,1 21,1 23,5 24,4 29,2 22,9 Hechtel-Eksel 26,1 29,4 27,0 17,5 24,8 26,0 30,3 18,9 Lommel 24,7 30,2 27,1 18,0 23,4 27,4 29,6 19,5 Meeuwen-Gruitrode 26,4 31,1 27,1 15,4 24,1 28,7 29,9 17,2 Neerpelt 25,5 28,3 27,9 18,3 23,7 26,7 30,4 19,2 Overpelt 24,7 28,9 26,8 19,6 23,1 27,3 28,7 20,9 Peer 27,5 31,0 25,5 16,0 24,8 28,9 29,0 17,4 Midden-Limburg 24,4 29,9 27,0 18,7 22,8 28,3 29,1 19,8 As 24,6 30,5 27,6 17,3 23,4 27,6 30,6 18,4 Diepenbeek 23,2 31,4 28,9 16,4 22,3 29,6 30,2 17,9 Genk 26,5 29,7 25,2 18,6 25,0 28,1 27,2 19,6 Hasselt 20,9 28,8 28,0 22,3 19,4 27,7 29,9 23,0 Houthalen-Helchteren 27,5 30,6 26,4 15,4 25,6 28,6 29,2 16,6 Opglabbeek 25,5 33,4 26,7 14,5 24,3 30,8 28,6 16,3 Zonhoven 24,6 30,5 27,8 17,1 23,1 28,6 30,1 18,3 Zutendaal 25,2 29,7 29,6 15,5 23,0 28,3 31,6 17,1 West-Limburg 24,4 29,9 26,9 18,9 22,9 28,4 28,9 19,8 Beringen 25,9 30,0 26,6 17,6 24,3 28,8 28,3 18,6 Halen 20,8 29,0 26,7 23,6 20,2 26,9 28,5 24,3 Ham 22,8 29,8 27,6 19,8 21,7 29,2 28,7 20,5 Herk-de-Stad 23,0 30,1 27,9 19,0 21,6 27,8 30,5 20,1 Heusden-Zolder 26,1 30,0 26,6 17,3 24,3 28,7 28,5 18,5 Leopoldsburg 23,8 28,5 26,3 21,4 22,2 27,4 28,6 21,8 Lummen 23,4 29,5 27,3 19,8 21,5 27,3 30,6 20,6 Tessenderlo 22,8 31,4 27,1 18,8 21,5 29,6 29,0 19,9 Het Maasland 24,3 29,8 27,6 18,3 22,7 27,8 30,2 19,3 Dilsen-Stokkem 24,4 30,2 28,0 17,3 22,9 28,5 30,4 18,2 Kinrooi 25,3 30,4 28,0 16,2 24,0 26,8 31,6 17,6 Lanaken 22,5 28,7 29,0 19,8 21,1 27,1 31,0 20,8 Maaseik 24,0 29,6 27,1 19,3 22,5 27,2 30,0 20,3 Maasmechelen 25,2 30,3 26,7 17,8 23,5 28,7 29,1 18,7 Zuid-Limburg 21,8 29,1 28,0 21,1 20,8 27,0 30,2 22,0 Alken 24,2 30,6 27,2 17,9 22,9 27,7 29,9 19,6 Bilzen 23,7 31,0 26,4 18,9 22,7 28,1 29,1 20,1 Borgloon 20,2 28,6 28,2 23,0 19,1 26,5 30,7 23,7 Gingelom 20,7 28,0 27,1 24,3 20,7 25,9 29,5 23,9 Heers 19,0 28,8 27,7 24,4 18,9 27,0 30,3 23,9 Herstappe 22,4 22,4 34,1 21,2 17,2 20,7 37,9 24,1 Hoeselt 22,6 30,7 27,6 19,0 21,5 28,2 30,2 20,1 Kortessem 24,9 29,4 29,3 16,4 22,8 28,4 31,8 17,0 Nieuwerkerken 21,6 29,9 28,9 19,6 20,8 27,0 31,1 21,1 Riemst 21,4 29,7 27,5 21,4 20,7 27,9 29,4 22,0 9
Sint-Truiden 20,2 28,0 29,1 22,6 19,3 26,4 30,9 23,4 Tongeren 20,8 27,7 28,2 23,2 20,1 25,7 30,2 24,0 Voeren 26,5 26,2 25,7 21,6 24,9 23,2 30,0 21,9 Wellen 22,3 30,6 29,0 18,2 20,7 28,9 31,4 19,1 LIMBURG 24,0 29,6 27,3 19,1 22,5 27,8 29,5 20,2 VLAANDEREN 23,1 28,2 26,6 22,2 22,3 26,7 28,4 22,5 BELGIE 23,6 28,3 26,2 21,9 23,2 27,1 27,9 21,8 10
Tabel 4 : Niet-Belgen per nationaliteit Turken Italianen Marokkanen Spanjaarden Noord-Limburg 502 231 243 125 19 8.960 956 11.036 222 209 124 115 20 12.146 1.109 13.945 Bocholt 2 29 14 7 1 663 112 828 0 26 3 3 0 950 99 1.081 Bree 35 26 40 7 3 326 92 529 15 14 28 9 2 416 100 584 Hamont-Achel 23 14 23 22 1 2.882 103 3.068 14 16 13 17 1 3.307 142 3.510 Hechtel-Eksel 66 16 17 3 5 496 113 716 17 9 8 7 9 639 139 828 Lommel 260 62 37 23 3 2.128 201 2.714 121 55 15 21 5 3.193 222 3.632 Meeuwen-Gruitrode 0 29 20 20 0 245 85 399 1 32 7 18 0 374 100 532 Neerpelt 62 18 37 26 1 1.452 76 1.672 34 18 19 26 1 1.998 104 2.200 Overpelt 17 10 30 3 5 452 93 610 8 11 18 6 1 829 88 961 Peer 37 27 25 14 0 316 81 500 12 28 13 8 1 440 115 617 Midden-Limburg 4.665 8.373 2.176 1.108 904 2.207 2.460 21.893 2.406 7.227 1.393 983 765 2.455 2.598 17.826 As 20 65 3 9 13 151 108 369 9 58 1 8 13 195 90 374 Diepenbeek 5 93 20 13 5 119 132 387 20 84 9 16 7 139 173 448 Genk 3.162 5.774 1.038 398 625 532 938 12.467 1.637 4.924 671 351 522 509 838 9.452 Hasselt 247 221 454 250 33 516 773 2.494 207 220 327 216 29 540 953 2.492 Houthalen-Helchteren 1.051 1.675 613 363 165 264 290 4.421 448 1.454 350 314 126 318 271 3.281 Opglabbeek 20 268 9 13 8 126 78 522 9 246 11 13 11 134 92 516 Zonhoven 132 194 38 54 21 139 99 677 57 170 23 56 19 179 148 652 Zutendaal 28 83 1 8 34 360 42 556 19 71 1 8 38 441 33 611 West-Limburg 5.403 1.509 301 528 163 707 848 9.459 2.207 1.301 175 451 117 962 972 6.185 Beringen 2.439 674 99 93 93 155 236 3.789 897 571 53 98 58 261 246 2.184 Halen 23 7 9 2 0 36 38 115 26 8 4 1 1 45 48 133 Ham 92 45 25 40 5 65 67 339 61 37 14 33 5 78 79 307 Herk-de-Stad 13 19 7 6 2 79 59 185 9 7 5 2 0 65 90 178 Heusden-Zolder 2.120 679 84 305 41 155 182 3.566 902 586 50 239 29 184 192 2.182 Leopoldsburg 529 30 10 50 11 92 109 831 225 34 11 42 14 152 151 629 Lummen 43 20 43 25 3 53 68 255 23 22 19 29 1 79 79 252 1/01/00 1/01/04 Griekelanderrignekanen Neder- Ove- Totaal Turken Italia- Span- Marokjaarden Grieken Nederlanders Overige Totaal 11
Tessenderlo 144 35 24 7 8 72 89 379 64 36 19 7 9 98 87 320 Het Maasland 1.873 3.818 662 159 407 9.430 1.250 17.599 901 3.522 366 155 355 12.168 1.254 18.721 Dilsen-Stokkem 153 310 144 36 113 776 182 1.714 69 327 87 35 91 1.093 170 1.872 Kinrooi 1 12 36 4 1 1.143 80 1.277 2 14 19 3 0 1.507 87 1.632 Lanaken 10 94 18 18 15 4.353 320 4.828 13 81 25 22 28 5.497 375 6.041 Maaseik 11 50 253 13 9 1.621 222 2.179 13 49 113 14 10 2.091 229 2.519 Maasmechelen 1.698 3.352 211 88 269 1.537 446 7.601 804 3.051 122 81 226 1.980 393 6.657 Zuid-Limburg 262 554 363 156 37 3.738 1.820 6.930 137 466 167 122 47 4.782 2.046 7.767 Alken 15 8 26 8 4 28 100 189 8 6 7 9 4 47 75 156 Bilzen 175 162 120 51 11 609 231 1.359 81 133 50 26 11 886 263 1.450 Borgloon 5 8 10 6 0 57 116 202 0 6 3 4 2 86 91 192 Gingelom 0 7 1 3 2 28 53 94 0 11 1 3 2 46 83 146 Heers 4 14 6 1 1 36 33 95 0 12 4 2 0 44 57 119 Herstappe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Hoeselt 15 67 1 7 1 69 51 211 6 61 1 7 1 107 46 229 Kortessem 4 38 9 11 2 42 51 157 2 25 1 5 1 38 46 118 Nieuwerkerken 0 6 2 0 1 15 36 60 4 6 1 0 1 12 61 85 Riemst 2 55 4 16 2 1.630 281 1.990 11 50 4 15 0 2.071 260 2.411 Sint-Truiden 16 51 147 18 6 169 439 846 14 45 68 17 15 169 617 945 Tongeren 24 116 36 26 7 312 307 828 11 92 26 24 10 353 328 844 Voeren 1 9 0 4 0 722 71 807 0 7 0 3 0 897 79 986 Wellen 1 13 1 5 0 21 51 92 0 12 1 7 0 26 40 86 LIMBURG 12.705 14.485 3.745 2.076 1.530 25.042 7.334 66.917 5.873 12.725 2.225 1.825 1.304 32.513 7.979 64.444 VLAANDEREN 34.667 24.547 42.266 10.211 3.807 74.421 103.731 293.650 19.711 23.159 26.799 10.064 3.680 88.179 116.783 288.375 BELGIE 69.183 200.281 121.984 45.917 18.386 85.763 355.596 897.110 41.336 183.021 81.763 43.802 17.096 100.700 392.569 860.287 12
Tabel 5 : Niet-Belgen per nationaliteit - procentueel 1/01/00 1/01/04 Turken Italianen Marokkanen Spanjaarden Grieken Nederlanders Overige Totaal Turken Italianen Marokkanen Spanjaarden Grieken Nederlanders Overige Totaal Noord-Limburg 4,5 2,1 2,2 1,1 0,2 81,2 8,7 100,0 1,6 1,5 0,9 0,8 0,1 87,1 8,0 100,0 Bocholt 0,2 3,5 1,7 0,8 0,1 80,1 13,5 100,0 0,0 2,4 0,3 0,3 0,0 87,9 9,2 100,0 Bree 6,6 4,9 7,6 1,3 0,6 61,6 17,4 100,0 2,6 2,4 4,8 1,5 0,3 71,2 17,1 100,0 Hamont-Achel 0,7 0,5 0,7 0,7 0,0 93,9 3,4 100,0 0,4 0,5 0,4 0,5 0,0 94,2 4,0 100,0 Hechtel-Eksel 9,2 2,2 2,4 0,4 0,7 69,3 15,8 100,0 2,1 1,1 1,0 0,8 1,1 77,2 16,8 100,0 Lommel 9,6 2,3 1,4 0,8 0,1 78,4 7,4 100,0 3,3 1,5 0,4 0,6 0,1 87,9 6,1 100,0 Meeuwen-Gruitrode 0,0 7,3 5,0 5,0 0,0 61,4 21,3 100,0 0,2 6,0 1,3 3,4 0,0 70,3 18,8 100,0 Neerpelt 3,7 1,1 2,2 1,6 0,1 86,8 4,5 100,0 1,5 0,8 0,9 1,2 0,0 90,8 4,7 100,0 Overpelt 2,8 1,6 4,9 0,5 0,8 74,1 15,2 100,0 0,8 1,1 1,9 0,6 0,1 86,3 9,2 100,0 Peer 7,4 5,4 5,0 2,8 0,0 63,2 16,2 100,0 1,9 4,5 2,1 1,3 0,2 71,3 18,6 100,0 Midden-Limburg 21,3 38,2 10,0 5,1 4,1 10,1 11,2 100,0 13,5 40,5 7,8 5,5 4,3 13,8 14,6 100,0 As 5,4 17,6 0,8 2,4 3,5 40,9 29,3 100,0 2,4 15,5 0,3 2,1 3,5 52,1 24,1 100,0 Diepenbeek 1,3 24,0 5,2 3,4 1,3 30,7 34,1 100,0 4,5 18,8 2,0 3,6 1,6 31,0 38,6 100,0 Genk 25,4 46,3 8,3 3,2 5,0 4,3 7,5 100,0 17,3 52,1 7,1 3,7 5,5 5,4 8,9 100,0 Hasselt 9,9 8,9 18,2 10,0 1,3 20,7 31,0 100,0 8,3 8,8 13,1 8,7 1,2 21,7 38,2 100,0 Houthalen-Helchteren 23,8 37,9 13,9 8,2 3,7 6,0 6,6 100,0 13,7 44,3 10,7 9,6 3,8 9,7 8,3 100,0 Opglabbeek 3,8 51,3 1,7 2,5 1,5 24,1 14,9 100,0 1,7 47,7 2,1 2,5 2,1 26,0 17,8 100,0 Zonhoven 19,5 28,7 5,6 8,0 3,1 20,5 14,6 100,0 8,7 26,1 3,5 8,6 2,9 27,5 22,7 100,0 Zutendaal 5,0 14,9 0,2 1,4 6,1 64,7 7,6 100,0 3,1 11,6 0,2 1,3 6,2 72,2 5,4 100,0 West-Limburg 57,1 16,0 3,2 5,6 1,7 7,5 9,0 100,0 35,7 21,0 2,8 7,3 1,9 15,6 15,7 100,0 Beringen 64,4 17,8 2,6 2,5 2,5 4,1 6,2 100,0 41,1 26,1 2,4 4,5 2,7 12,0 11,3 100,0 Halen 20,0 6,1 7,8 1,7 0,0 31,3 33,0 100,0 19,5 6,0 3,0 0,8 0,8 33,8 36,1 100,0 Ham 27,1 13,3 7,4 11,8 1,5 19,2 19,8 100,0 19,9 12,1 4,6 10,7 1,6 25,4 25,7 100,0 Herk-de-Stad 7,0 10,3 3,8 3,2 1,1 42,7 31,9 100,0 5,1 3,9 2,8 1,1 0,0 36,5 50,6 100,0 Heusden-Zolder 59,5 19,0 2,4 8,6 1,1 4,3 5,1 100,0 41,3 26,9 2,3 11,0 1,3 8,4 8,8 100,0 Leopoldsburg 63,7 3,6 1,2 6,0 1,3 11,1 13,1 100,0 35,8 5,4 1,7 6,7 2,2 24,2 24,0 100,0 13
Lummen 16,9 7,8 16,9 9,8 1,2 20,8 26,7 100,0 9,1 8,7 7,5 11,5 0,4 31,3 31,3 100,0 Tessenderlo 38,0 9,2 6,3 1,8 2,1 19,0 23,5 100,0 20,0 11,3 5,9 2,2 2,8 30,6 27,2 100,0 Het Maasland 10,6 21,7 3,8 0,9 2,3 53,6 7,1 100,0 4,8 18,8 2,0 0,8 1,9 65,0 6,7 100,0 Dilsen-Stokkem 8,9 18,1 8,4 2,1 6,6 45,3 10,6 100,0 3,7 17,5 4,6 1,9 4,9 58,4 9,1 100,0 Kinrooi 0,1 0,9 2,8 0,3 0,1 89,5 6,3 100,0 0,1 0,9 1,2 0,2 0,0 92,3 5,3 100,0 Lanaken 0,2 1,9 0,4 0,4 0,3 90,2 6,6 100,0 0,2 1,3 0,4 0,4 0,5 91,0 6,2 100,0 Maaseik 0,5 2,3 11,6 0,6 0,4 74,4 10,2 100,0 0,5 1,9 4,5 0,6 0,4 83,0 9,1 100,0 Maasmechelen 22,3 44,1 2,8 1,2 3,5 20,2 5,9 100,0 12,1 45,8 1,8 1,2 3,4 29,7 5,9 100,0 Zuid-Limburg 3,8 8,0 5,2 2,3 0,5 53,9 26,3 100,0 1,7 6,0 2,2 1,6 0,6 61,6 26,3 100,0 Alken 7,9 4,2 13,8 4,2 2,1 14,8 52,9 100,0 5,1 3,8 4,5 5,8 2,6 30,1 48,1 100,0 Bilzen 12,9 11,9 8,8 3,8 0,8 44,8 17,0 100,0 5,6 9,2 3,4 1,8 0,8 61,1 18,1 100,0 Borgloon 2,5 4,0 5,0 3,0 0,0 28,2 57,4 100,0 0,0 3,1 1,6 2,1 1,0 44,8 47,4 100,0 Gingelom 0,0 7,4 1,1 3,2 2,1 29,8 56,4 100,0 0,0 7,5 0,7 2,1 1,4 31,5 56,8 100,0 Heers 4,2 14,7 6,3 1,1 1,1 37,9 34,7 100,0 0,0 10,1 3,4 1,7 0,0 37,0 47,9 100,0 Herstappe - - - - - - - - - - - - - - - - Hoeselt 7,1 31,8 0,5 3,3 0,5 32,7 24,2 100,0 2,6 26,6 0,4 3,1 0,4 46,7 20,1 100,0 Kortessem 2,5 24,2 5,7 7,0 1,3 26,8 32,5 100,0 1,7 21,2 0,8 4,2 0,8 32,2 39,0 100,0 Nieuwerkerken 0,0 10,0 3,3 0,0 1,7 25,0 60,0 100,0 4,7 7,1 1,2 0,0 1,2 14,1 71,8 100,0 Riemst 0,1 2,8 0,2 0,8 0,1 81,9 14,1 100,0 0,5 2,1 0,2 0,6 0,0 85,9 10,8 100,0 Sint-Truiden 1,9 6,0 17,4 2,1 0,7 20,0 51,9 100,0 1,5 4,8 7,2 1,8 1,6 17,9 65,3 100,0 Tongeren 2,9 14,0 4,3 3,1 0,8 37,7 37,1 100,0 1,3 10,9 3,1 2,8 1,2 41,8 38,9 100,0 Voeren 0,1 1,1 0,0 0,5 0,0 89,5 8,8 100,0 0,0 0,7 0,0 0,3 0,0 91,0 8,0 100,0 Wellen 1,1 14,1 1,1 5,4 0,0 22,8 55,4 100,0 0,0 14,0 1,2 8,1 0,0 30,2 46,5 100,0 LIMBURG 19,0 21,6 5,6 3,1 2,3 37,4 11,0 100,0 9,1 19,7 3,5 2,8 2,0 50,5 12,4 100,0 VLAANDEREN 11,8 8,4 14,4 3,5 1,3 25,3 35,3 100,0 6,8 8,0 9,3 3,5 1,3 30,6 40,5 100,0 BELGIE 7,7 22,3 13,6 5,1 2,0 9,6 39,6 100,0 4,8 21,3 9,5 5,1 2,0 11,7 45,6 100,0 14
De demografische ontwikkeling (tabel 6) van de Limburgse bevolking tijdens de voorbije decennia wordt gekenmerkt door een sterke maar afnemende groei. Tabel 6 : Demografische ontwikkeling in de periode 1960-2004 1960 2004 Abs. % Noord-Limburg 87.672 140.158 52.486 59,9% Midden-Limburg 144.781 223.120 78.339 54,1% West-Limburg 94.743 144.744 50.001 52,8% Maasland 78.856 114.587 35.731 45,3% Zuid-Limburg 154.801 183.177 28.376 18,3% Limburg 560.853 805.786 244.933 43,7% Vlaanderen 4.996.997 6.016.024 1.019.027 20,4% België 9.128.824 10.396.421 1.267.597 13,9% Tussen 1960 en 2004 vermeerderde de Limburgse bevolking van 560.853 inwoners tot 805.786; dit is een aangroei met 244.933 personen of een toename met 43,7%. In Vlaanderen steeg de bevolking in dezelfde periode met 20,4%. Voor het Rijk bedraagt de toename 13,9%. In Limburg zelf is deze groei verdeeld over de gewesten : Noord-Limburg groeide het sterkst (+59,9%), gevolgd door Midden-Limburg met +54,1%, West-Limburg met 52,8%, het Maasland met 45,3%. De stijging is het geringst in Zuid-Limburg (+18,3%). Bevolkingsvooruitzichten zijn voor het beleid en het onderzoek van groot belang. Op middellange termijn kan de evolutie van de omvang van de bevolking met tamelijk hoge betrouwbaarheid worden geraamd. De hiernavolgende bevolkingsprognose is gebaseerd op de NIS bevolkingsvooruitzichten 2000-2050. Het spreekt vanzelf dat de hypothesen minder betrouwbaar worden naarmate de horizon verder in de toekomst ligt. Elke volgende generatie is (naar omvang en samenstelling) immers het product van de vorige; De verst verwijderde jaren moeten daarom met de nodige voorzichtigheid geïnterpreteerd worden. De resultaten van de bevolkingsprognose (tabel 7) geven aan dat het inwonertal in Limburg zal toenemen van 805.786 eind 2003 tot 850.754 eind 2030. Daarna zal de Limburgse populatie afnemen. Ook de Vlaamse populatie zal vanaf 2030 verminderen. De Belgische populatie blijft verder toenemen tot 2040. 15
Tabel 7 : Bevolkingsprognose 31/12/03 31/12/10 31/12/20 31/12/30 31/12/40 31/12/50 LIMBURG 805.786 826.401 843.989 850.754 846.268 833.323 Noord-Limburg 140.158 145.350 149.976 152.052 151.689 149.615 Midden-Limburg 223.120 226.882 230.417 231.528 229.876 226.034 West-Limburg 144.744 147.205 149.503 150.227 149.158 146.668 Het Maasland 114.587 118.832 122.614 124.311 124.015 122.319 Zuid-Limburg 183.177 188.188 191.551 192.717 191.617 188.785 VLAANDEREN 6.016.024 6.079.433 6.141.421 6.175.230 6.147.271 6.070.318 BELGIE 10.396.421 10.529.690 10.723.828 10.894.288 10.964.632 10.952.581 Bron : N.I.S.-Bevolkingsvooruitzichten 2000-2050 Verwerking : GOM-Limburg De prognoses per gewest zijn gebaseerd op de arrondissementele vooruitzichten. Verwacht wordt dat alle Limburgse gewesten in 2030 geconfronteerd worden met een trendkeerpunt. Bevolkingsprognose 2004-2050 110,0% 108,0% 106,0% 104,0% 102,0% 100,0% 98,0% 96,0% 94,0% 2004 2010 2020 2030 2040 2050 LIMBURG Noord-Limburg Midden-Limburg West-Limburg Het Maasland Zuid-Limburg VLAANDEREN BELGIE 16
II. ARBEIDSMARKT In dit onderdeel worden achtereenvolgens de evolutie van de beroepsbevolking, de werkgelegenheid en de arbeidsbalans behandeld, waarna aandacht wordt besteed aan de componenten van het arbeidsoverschot, waarmee Limburg reeds van oudsher wordt geconfronteerd, met name de werkloosheid en de pendel. II.1. Beroepsbevolking De beroepsbevolking of actieve woonbevolking omvat de werkende bevolking (loon- en weddetrekkenden en zelfstandigen) en werklozen. Het opstellen van een prognose ten aanzien van de toekomstige beroepsbevolking is geen sinecure. Niet alleen spelen demografische effecten een rol, maar is ook het beleid inzake de arbeidsparticipatie in belangrijke mate bepalend voor de loop van de beroepsbevolking. De beschikbare cijfers ramingen verschillen naargelang de bron, maar wijzen in dezelfde richting. In de periode 1997-2002 steeg de Limburgse beroepsbevolking met 5.499 eenheden of 1,6%. West- en Noord-Limburg met respectievelijk een toename van 2,7% en 2,4% zijn de gewesten met relatief de meest gunstigste evolutie. In Zuid-Limburg bedroeg de groei amper 0,4%. Tevens valt op te merken dat de mannelijke beroepsbevolking niet meer groeit en dat dit het meest uitgesproken is in Zuid-Limburg en Midden-Limburg waar de groeicijfers zelfs negatief zijn (tabel 8). Tabel 8 : Raming van de beroepsbevolking 31/12/97 31/12/02 Evolutie 1997-2002 M V T M V T M V Abs. % Noord-Limburg 35.119 26.629 61.748 35.255 27.952 63.207 136 1.323 1.459 2,4 Bocholt 3.092 2.343 5.434 3.115 2.474 5.589 23 132 155 2,8 Bree 3.601 2.731 6.332 3.583 2.861 6.444-18 130 112 1,8 Hamont-Achel 3.525 2.464 5.989 3.453 2.533 5.986-72 69-3 0,0 Hechtel-Eksel 2.732 2.159 4.891 2.680 2.217 4.898-52 58 7 0,1 Lommel 7.766 5.848 13.614 7.815 6.179 13.994 50 331 380 2,8 Meeuwen-Gruitrode 3.352 2.566 5.918 3.314 2.612 5.926-38 46 8 0,1 Neerpelt 3.958 3.013 6.970 4.043 3.164 7.207 85 152 237 3,4 Overpelt 3.172 2.375 5.548 3.264 2.546 5.809 91 170 262 4,7 Peer 3.922 3.130 7.052 3.988 3.365 7.353 66 235 301 4,3 17
Midden-Limburg 53.039 43.305 96.344 52.879 44.671 97.551-160 1.368 1.207 1,3 As 1.726 1.417 3.143 1.730 1.462 3.193 4 46 50 1,6 Diepenbeek 4.520 3.485 8.004 4.542 3.611 8.153 22 126 148 1,9 Genk 13.956 11.184 25.140 13.741 11.454 25.194-215 269 54 0,2 Hasselt 17.141 14.488 31.629 17.197 14.948 32.144 56 459 515 1,6 Houthalen-Helchteren 6.813 5.622 12.435 6.761 5.811 12.572-52 189 138 1,1 Opglabbeek 2.356 1.849 4.205 2.335 1.918 4.253-21 69 48 1,1 Zonhoven 4.816 3.966 8.782 4.835 4.112 8.947 18 147 165 1,9 Zutendaal 1.712 1.294 3.006 1.739 1.356 3.095 27 62 89 3,0 West-Limburg 33.044 26.584 59.628 33.320 27.934 61.253 276 1.349 1.625 2,7 Beringen 8.561 7.225 15.786 8.619 7.612 16.231 58 387 445 2,8 Halen 2.066 1.518 3.584 2.129 1.591 3.720 63 73 136 3,8 Ham 2.274 1.711 3.984 2.320 1.807 4.127 47 96 143 3,6 Herk-de-Stad 2.934 2.350 5.284 2.968 2.417 5.385 34 68 101 1,9 Heusden-Zolder 6.517 5.366 11.883 6.468 5.592 12.060-49 226 177 1,5 Leopoldsburg 3.213 2.604 5.817 3.266 2.738 6.004 53 135 188 3,2 Lummen 3.430 2.816 6.246 3.358 2.915 6.273-72 99 27 0,4 Tessenderlo 4.048 2.997 7.044 4.191 3.262 7.452 143 265 408 5,8 Het Maasland 27.737 20.829 48.566 27.849 21.576 49.425 112 747 859 1,8 Dilsen-Stokkem 4.490 3.360 7.850 4.573 3.526 8.099 83 167 249 3,2 Kinrooi 3.213 2.353 5.566 3.188 2.404 5.592-25 51 26 0,5 Lanaken 5.885 4.353 10.238 6.023 4.527 10.550 138 174 312 3,1 Maaseik 5.774 4.375 10.149 5.756 4.582 10.338-18 207 189 1,9 Maasmechelen 8.374 6.389 14.763 8.309 6.536 14.846-65 148 82 0,6 Zuid-Limburg 46.341 34.968 81.309 45.803 35.855 81.657-539 886 348 0,4 Alken 2.935 2.140 5.075 2.903 2.169 5.071-32 28-4 -0,1 Bilzen 7.455 5.861 13.316 7.380 6.079 13.460-75 218 143 1,1 Borgloon 2.507 1.886 4.393 2.473 1.877 4.349-35 -9-44 -1,0 Gingelom 1.891 1.381 3.272 1.913 1.451 3.364 22 70 92 2,8 Heers 1.643 1.159 2.803 1.654 1.217 2.871 11 58 68 2,4 Herstappe 20 18 38 22 20 41 2 2 4 10,2 Hoeselt 2.434 1.738 4.172 2.407 1.786 4.193-27 48 21 0,5 Kortessem 2.092 1.625 3.717 2.065 1.648 3.713-26 23-4 -0,1 Nieuwerkerken 1.613 1.184 2.797 1.615 1.190 2.805 2 6 8 0,3 Riemst 4.039 2.832 6.871 3.991 2.896 6.887-48 64 16 0,2 Sint-Truiden 9.440 7.194 16.634 9.293 7.372 16.665-147 178 31 0,2 Tongeren 7.403 5.823 13.225 7.210 5.944 13.154-193 121-72 -0,5 Voeren 1.081 779 1.861 1.057 809 1.866-25 30 5 0,3 Wellen 1.788 1.348 3.136 1.820 1.398 3.218 33 49 82 2,6 LIMBURG 195.280 152.315 347.595 195.106 157.988 353.094-174 5.673 5.499 1,6 VLAANDEREN 1.467.100 1.043.500 2.510.600 1.477.220 1.092.060 2.569.280 10.120 48.560 58.680 2,3 BELGIE 2.518.680 1.837.038 4.355.718 2.521.015 1.851.234 4.372.249 2.335 14.196 16.531 0,4 Bron : N.I.S., Federaal Planburau Steunpunt WAV Verwerking : GOM-Limburg 18
II.2. Werkgelegenheid De totale werkgelegenheid omvat de loon- en wedde-trekkenden alsmede de zelfstandigen (excl. bijberoepen). Volgens de RSZ-statistieken verhoogde tijdens de periode 30 juni 1997-30 juni 2002 in België de werkgelegenheid in dienstverband met 7,6% of +245.870 arbeidsplaatsen, waarvan 145.834 in Vlaanderen (+7,9%), 60.382 in Wallonië (+7,2%) en 39.654 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (+7,0%). Het leeuwenaandeel van de nieuwe banen in België (245.870) wordt ingenomen door de vrouwen (171.936 of 69,9% van de totale groei). Per provincie werd in procenten de grootste aangroei gerealiseerd in Waals-Brabant (+17,7%), gevolgd door Vlaams-Brabant (+12,8%), Luxemburg (+8,1%), Namen (+7,7%), Antwerpen (+7,2%), West-Vlaanderen (+7,1%), Limburg (+6,9%), Oost-Vlaanderen (+6,7%), Henegouwen (+6,1%) en Luik (+4,8%). De grootste absolute groei deed zich voor in Antwerpen (+40.612 jobs), gevolgd door Vlaams-Brabant (+37.383), Oost-Vlaanderen (+26.276), West-Vlaanderen (+24.946), Henegouwen (+18.754), Limburg (+16.617), Waals-Brabant (+14.604), Luik (+13.594), Namen (+8.403) en Luxemburg (+5.027). De aangroei van de bezoldigde werkgelegenheid in de periode 1997-2002 bedroeg in Limburg op jaarbasis 3.323 banen. Het aandeel van Limburg in de Vlaamse en Belgische groei bedroeg respectievelijk 11,4% en 6,8%. Ook in Limburg was in de periode 1997-2002 de groei van de vrouwelijke tewerkstelling (+14.196) aanzienlijk groter dan bij de mannen (+2.421); de vrouwen vertegenwoordigden hiermee 85,4% van de totale groei. West- en Noord-Limburg waren de gewesten die de sterkste toename kenden met beiden een groei van 12,8%. Het Maasland kende een stijging van de werkgelegenheid van 9,7%. Zuid-Limburg (+4,1%) en vooral Midden-Limburg (+3,5%) deden het minder goed dan het Limburgse gemiddelde (+6,9%). In absolute cijfers noteerde men de grootste groei in Noord-Limburg (+4.636 banen), gevolgd door West-Limburg (+4.320), Midden-Limburg (+3.554), het Maasland (+2.270 en Zuid-Limburg (+.1837). 19
Tabel 9 : Evolutie van de bezoldigde werkgelegenheid in Limburg per geslacht 30/jun/97 30/jun/02 Evolutie Mannen Vrouwen Totaal Mannen Vrouwen Totaal Mannen Vrouwen Abs. % Bocholt 1.268 639 1.907 1.355 799 2.154 87 160 247 13,0 Bree 3.281 1.679 4.960 3.608 2.116 5.724 327 437 764 15,4 Hamont-Achel 2.358 1.215 3.573 2.392 1.365 3.757 34 150 184 5,1 Hechtel-Eksel 944 511 1.455 1.008 590 1.598 64 79 143 9,8 Lommel 5.106 3.403 8.509 5.290 4.396 9.686 184 993 1.177 13,8 Meeuwen-Gruitrode 1.351 401 1.752 1.330 508 1.838-21 107 86 4,9 Neerpelt 1.130 1.251 2.381 1.308 1.614 2.922 178 363 541 22,7 Overpelt 4.122 2.223 6.345 4.407 2.767 7.174 285 544 829 13,1 Peer 3.261 2.050 5.311 3.425 2.551 5.976 164 501 665 12,5 Noord-Limburg 22.821 13.372 36.193 24.123 16.706 40.829 1.302 3.334 4.636 12,8 As 465 343 808 404 383 787-61 40-21 -2,6 Diepenbeek 2.273 1.586 3.859 2.597 1.906 4.503 324 320 644 16,7 Genk 25.450 9.991 35.441 24.892 12.045 36.937-558 2.054 1.496 4,2 Hasselt 24.276 21.280 45.556 22.831 22.851 45.682-1.445 1.571 126 0,3 Houthalen-Helchteren 5.917 3.117 9.034 6.460 3.372 9.832 543 255 798 8,8 Opglabbeek 2.020 666 2.686 2.456 917 3.373 436 251 687 25,6 Zonhoven 2.532 1.618 4.150 2.434 1.475 3.909-98 -143-241 -5,8 Zutendaal 983 314 1.297 938 424 1.362-45 110 65 5,0 Midden-Limburg 63.916 38.915 102.831 63.012 43.373 106.385-904 4.458 3.554 3,5 Beringen 4.138 2.752 6.890 4.626 3.825 8.451 488 1.073 1.561 22,7 Halen 1.312 674 1.986 1.130 632 1.762-182 -42-224 -11,3 Ham 1.186 345 1.531 1.332 444 1.776 146 99 245 16,0 Herk-de-Stad 1.541 1.310 2.851 1.392 1.183 2.575-149 -127-276 -9,7 Heusden-Zolder 2.698 2.583 5.281 3.768 3.337 7.105 1.070 754 1.824 34,5 Leopoldsburg 3.705 1.007 4.712 3.548 1.161 4.709-157 154-3 -0,1 Lummen 2.477 1.073 3.550 2.771 1.356 4.127 294 283 577 16,3 Tessenderlo 5.173 1.645 6.818 5.222 2.212 7.434 49 567 616 9,0 West-Limburg 22.230 11.389 33.619 23.789 14.150 37.939 1.559 2.761 4.320 12,8 Dilsen-Stokkem 2.958 1.391 4.349 3.186 1.641 4.827 228 250 478 11,0 Kinrooi 870 784 1.654 1.157 934 2.091 287 150 437 26,4 Lanaken 3.562 2.089 5.651 3.585 2.529 6.114 23 440 463 8,2 Maaseik 2.755 2.394 5.149 2.567 2.613 5.180-188 219 31 0,6 Maasmechelen 3.745 2.939 6.684 3.785 3.760 7.545 40 821 861 12,9 Maasland 13.890 9.597 23.487 14.280 11.477 25.757 390 1.880 2.270 9,7 Alken 2.213 1.161 3.374 2.200 1.114 3.314-13 -47-60 -1,8 Bilzen 2.915 2.282 5.197 2.940 2.758 5.698 25 476 501 9,6 Borgloon 1.573 1.017 2.590 1.459 1.003 2.462-114 -14-128 -4,9 Gingelom 499 311 810 394 392 786-105 81-24 -3,0 Heers 469 338 807 359 321 680-110 -17-127 -15,7 Herstappe 13 3 16 12 1 13-1 -2-3 -18,8 Hoeselt 901 660 1.561 833 677 1.510-68 17-51 -3,3 Kortessem 575 491 1.066 512 509 1.021-63 18-45 -4,2 20
Nieuwerkerken 736 484 1.220 523 438 961-213 -46-259 -21,2 Riemst 1.125 1.033 2.158 936 912 1.848-189 -121-310 -14,4 Sint-Truiden 8.940 5.717 14.657 9.210 6.098 15.308 270 381 651 4,4 Tongeren 4.773 3.903 8.676 5.429 4.902 10.331 656 999 1.655 19,1 Voeren 522 325 847 634 342 976 112 17 129 15,2 Wellen 1.070 644 1.714 957 665 1.622-113 21-92 -5,4 Zuid-Limburg 26.324 18.369 44.693 26.398 20.132 46.530 74 1.763 1.837 4,1 Limburg 149.181 91.642 240.823 151.602 105.838 257.440 2.421 14.196 16.617 6,9 Vlaanderen 1.090.026 752.241 1.842.267 1.128.147 859.954 1.988.101 38.121 107.713 145.834 7,9 België 1.880.112 1.367.186 3.247.298 1.954.046 1.539.122 3.493.168 73.934 171.936 245.870 7,6 Bron : R.S.Z. Uit de evolutie van de hoofdsectoren (tabel 10) blijkt dat de landbouw in alle gewesten, met uitzondering van het Maasland, een daling kende. Voorts valt op te merken dat in Midden-Limburg een daling in de industrie reeds waar te nemen was in de periode 1997-2002. De expansie van de tertiaire sector (+16.370 arbeidsplaatsen) situeerde zich vooral in Midden-Limburg (+3.953), maar ook in Noord-Limburg (+3.566), West-Limburg (+3.446) en Zuid-Limburg (+3.449) en verder in mindere mate in het Maasland (+1.956). De industriële groei (+1.723) was het grootst in West-Limburg (+980), gevolgd door Noord- Limburg (+953), het Maasland (+123) en Zuid-Limburg (+112). Enkel in Midden-Limburg (-445) was er een negatieve industriële ontwikkeling. De sector van de bouwnijverheid groeide in beperkte mate (+1.026 eenheden), vrij evenwichtig verdeeld over de 5 Limburgse gewesten. De daling in de landbouw (-2.502 eenheden) was vooral geconcentreerd in Zuid-Limburg (-2.063). 21
Tabel 10 : Evolutie van de bezoldigde werkgelegenheid in Limburg per hoofdsector 30/jun/97 30/jun/02 Evolutie Landbouw Industrie Bouw Tertiair Totaal Landbouw Industrie Bouw Tertiair Totaal Landbouw Industrie Bouw Tertiair Abs. % Bocholt 86 854 163 804 1.907 93 1.015 172 874 2.154 7 161 9 70 247 13,0 Bree 261 1.579 554 2.566 4.960 175 1.744 636 3.169 5.724-86 165 82 603 764 15,4 Hamont-Achel 11 1.562 287 1.713 3.573 26 1.659 218 1.854 3.757 15 97-69 141 184 5,1 Hechtel-Eksel 27 228 178 1.022 1.455 7 197 184 1.210 1.598-20 -31 6 188 143 9,8 Lommel 55 3.039 281 5.134 8.509 35 2.964 361 6.326 9.686-20 -75 80 1.192 1.177 13,8 Meeuwen-Gruitrode 33 556 564 599 1.752 39 571 476 752 1.838 6 15-88 153 86 4,9 Neerpelt 50 158 127 2.046 2.381 57 171 162 2.532 2.922 7 13 35 486 541 22,7 Overpelt 9 2.732 434 3.170 6.345 11 3.262 498 3.403 7.174 2 530 64 233 829 13,1 Peer 70 648 293 4.300 5.311 90 726 360 4.800 5.976 20 78 67 500 665 12,5 Noord-Limburg 602 11.356 2.881 21.354 36.193 533 12.309 3.067 24.920 40.829-69 953 186 3.566 4.636 12,8 As 54 67 177 510 808 48 43 127 569 787-6 -24-50 59-21 -2,6 Diepenbeek 36 655 317 2.851 3.859 76 809 319 3.299 4.503 40 154 2 448 644 16,7 Genk 27 18.948 1.025 15.441 35.441 31 18.288 1.037 17.581 36.937 4-660 12 2.140 1.496 4,2 Hasselt 601 6.066 2.497 36.392 45.556 449 6.115 2.197 36.921 45.682-152 49-300 529 126 0,3 Houthalen-Helchteren 10 2.742 998 5.284 9.034 26 2.591 1.296 5.919 9.832 16-151 298 635 798 8,8 Opglabbeek 13 999 468 1.206 2.686 28 1.043 585 1.717 3.373 15 44 117 511 687 25,6 Zonhoven 33 975 449 2.693 4.150 23 1.106 482 2.298 3.909-10 131 33-395 -241-5,8 Zutendaal 10 489 134 664 1.297 13 501 158 690 1.362 3 12 24 26 65 5,0 Midden-Limburg 784 30.941 6.065 65.041 102.831 694 30.496 6.201 68.994 106.385-90 -445 136 3.953 3.554 3,5 Beringen 56 1.839 843 4.152 6.890 74 2.326 838 5.213 8.451 18 487-5 1.061 1.561 22,7 Halen 216 510 346 914 1.986 116 555 281 810 1.762-100 45-65 -104-224 -11,3 Ham 14 693 152 672 1.531 10 733 164 869 1.776-4 40 12 197 245 16,0 Herk-de-Stad 652 337 259 1.603 2.851 407 266 304 1.598 2.575-245 -71 45-5 -276-9,7 Heusden-Zolder 139 837 638 3.667 5.281 131 1.019 977 4.978 7.105-8 182 339 1.311 1.824 34,5 Leopoldsburg 1 68 194 4.449 4.712 7 46 128 4.528 4.709 6-22 -66 79-3 -0,1 Lummen 64 992 697 1.797 3.550 62 1.233 651 2.181 4.127-2 241-46 384 577 16,3 Tessenderlo 9 3.590 169 3.050 6.818 19 3.668 174 3.573 7.434 10 78 5 523 616 9,0 22
West-Limburg 1.151 8.866 3.298 20.304 33.619 826 9.846 3.517 23.750 37.939-325 980 219 3.446 4.320 12,8 Dilsen-Stokkem 3 2.190 300 1.856 4.349 29 2.403 385 2.010 4.827 26 213 85 154 478 11,0 Kinrooi 270 395 93 896 1.654 310 535 151 1.095 2.091 40 140 58 199 437 26,4 Lanaken 202 1.712 403 3.334 5.651 281 1.576 412 3.845 6.114 79-136 9 511 463 8,2 Maaseik 214 869 443 3.623 5.149 199 813 363 3.805 5.180-15 -56-80 182 31 0,6 Maasmechelen 243 1.234 469 4.738 6.684 158 1.196 543 5.648 7.545-85 -38 74 910 861 12,9 Maasland 932 6.400 1.708 14.447 23.487 977 6.523 1.854 16.403 25.757 45 123 146 1.956 2.270 9,7 Alken 393 1.077 544 1.360 3.374 300 930 574 1.510 3.314-93 -147 30 150-60 -1,8 Bilzen 733 747 524 3.193 5.197 537 851 524 3.786 5.698-196 104 0 593 501 9,6 Borgloon 907 400 209 1.074 2.590 503 418 252 1.289 2.462-404 18 43 215-128 -4,9 Gingelom 323 14 63 410 810 149 21 62 554 786-174 7-1 144-24 -3,0 Heers 253 20 71 463 807 208 7 42 423 680-45 -13-29 -40-127 -15,7 Herstappe 1 0 3 12 16 0 0 3 10 13-1 0 0-2 -3-18,8 Hoeselt 322 192 142 905 1.561 207 152 195 956 1.510-115 -40 53 51-51 -3,3 Kortessem 123 121 133 689 1.066 88 79 114 740 1.021-35 -42-19 51-45 -4,2 Nieuwerkerken 628 122 132 338 1.220 377 68 115 401 961-251 -54-17 63-259 -21,2 Riemst 539 154 317 1.148 2.158 405 83 282 1.078 1.848-134 -71-35 -70-310 -14,4 Sint-Truiden 1.574 3.228 551 9.304 14.657 1.204 3.460 902 9.742 15.308-370 232 351 438 651 4,4 Tongeren 555 962 584 6.575 8.676 476 968 561 8.326 10.331-79 6-23 1.751 1.655 19,1 Voeren 62 10 115 660 847 93 7 101 775 976 31-3 -14 115 129 15,2 Wellen 431 706 89 488 1.714 234 821 89 478 1.622-197 115 0-10 -92-5,4 Zuid-Limburg 6.844 7.753 3.477 26.619 44.693 4.781 7.865 3.816 30.068 46.530-2.063 112 339 3.449 1.837 4,1 Limburg 10.313 65.316 17.429 147.765 240.823 7.811 67.039 18.455 164.135 257.440-2.502 1.723 1.026 16.370 16.617 6,9 Vlaanderen 26.048 457.879 112.803 1.245.537 1.842.267 25.316 444.838 118.116 1.399.831 1.988.101-732 -13.041 5.313 154.294 145.834 7,9 België 30.104 655.831 184.469 2.376.894 3.247.298 30.247 643.778 193.074 2.626.069 3.493.168 143-12.053 8.605 249.175 245.870 7,6 Bron : R.S.Z. 23
Hierna volgen een aantal tabellen met de aanduiding van de R.S.Z.-tewerkstelling volgens sector en grootteklasse en per bedrijfsdimensie voor alle Limburgse gewesten en gemeenten. Per 30 juni 2002 werden er in Limburg 257.440 personen tewerkgesteld in dienstverband (RSZ). Het betrof 151.602 mannen en 105.838 vrouwen. Uit de verdeling van de loontrekkende werkgelegenheid volgens hoofdsector blijkt dat de tertiaire sector, met 63,8% van de totale werkgelegenheid of 164.135 personen, de belangrijkste sector in Limburg is. De industrie (67.039 personen) vertegenwoordigt een aandeel van 26,0%, gevolgd door de bouwsector (18.455 personen of 7,2%). Slechts 3,0% van de RSZ-werkgelegenheid situeert zich in de landbouw (7.811 personen). Hier valt op te merken dat deze sector vooral zelfstandige arbeid betreft. Uit de indeling volgens dimensie blijkt dat 57,7% van de Limburgse werkgelegenheid gerealiseerd wordt in ondernemingen met meer dan 50 werknemers. Per 30 juni 2002 werden er in het gewest Noord-Limburg 40.829 personen tewerkgesteld in dienstverband. Het betrof 24.123 mannen en 16.706 vrouwen. Uit de verdeling van de loontrekkende werkgelegenheid volgens hoofdsector blijkt dat de tertiaire sector met 61% van de totale werkgelegenheid, of 24.920 personen, de belangrijkste sector in Noord-Limburg is. In Midden-Limburg bedroeg de RSZ-werkgelegenheid 106.385 arbeidsplaatsen (63.012 mannen en 43.373 vrouwen). De tertiaire sector (68.994 personen) is ook hier met 64,8% van de totale werkgelegenheid de belangrijkste sector. Eenzelfde beeld is er voor West-Limburg met een RSZ-werkgelegenheid van 37.939 personen. Het betrof 23.789 mannen en 14.150 vrouwen. In de tertiaire sector zijn 62,6% ( 23.750 personen) van de loon- en weddetrekkenden tewerkgesteld. In het Maasland werken 14.280 mannen en 11.477 vrouwen of tezamen 25.757 in dienstverband. 63,7% van hen werkt in de tertiaire sector (16.403 werkenden). In Zuid-limburg bedroeg de RSZ-werkgelegenheid 46.530 arbeidsplaatsen (26.398 mannen en 20.132 vrouwen). Met 64,6% van de totale RSZ-werkgelegenheid gesitueerd in de tertiaire sector (30.068 personen), is Zuid-Limburg samen met Midden-Limburg de meest tertiaire regio. 24
Sectoraandeel van de R.S.Z.-tewerkstelling in Limburg, Vlaanderen en België in de periode 1997-2002 Sectoren Toestand 30/06/1997 Toestand 30/06/2002 Limburg Vlaanderen België Limburg Vlaanderen België Abs. % Abs. % Abs. % Abs. % Abs. % Abs. % Landbouw 10.313 4,3 26.048 1,4 30.104 0,9 7.811 3,0 25.316 1,3 30.247 0,9 Industrie 65.316 27,1 457.879 24,9 655.831 20,2 67.039 26,0 444.838 22,4 643.778 18,4 -Delfstoffen 334 0,1 652 0,0 4.271 0,1 266 0,1 591 0,0 3.124 0,1 -Electriciteit, gas, water, cokesovens 1.148 0,5 16.779 0,9 31.401 1,0 1.368 0,5 15.156 0,8 29.454 0,8 -Voeding, tabak 6.385 2,7 64.479 3,5 89.943 2,8 6.718 2,6 64.728 3,3 89.888 2,6 -Textiel, kleding, leer, schoeisel 2.887 1,2 52.794 2,9 60.580 1,9 2.546 1,0 41.180 2,1 47.520 1,4 -Hout, papier, druk 4.763 2,0 38.752 2,1 59.323 1,8 4.737 1,8 38.549 1,9 57.933 1,7 -Chemie 4.212 1,7 47.719 2,6 67.812 2,1 4.222 1,6 47.729 2,4 71.465 2,0 -Rubber, kunststof 3.401 1,4 17.461 0,9 23.321 0,7 3.544 1,4 19.646 1,0 24.548 0,7 -Niet-metaalhoudende minerale prod. (bouwmat.) 4.369 1,8 18.198 1,0 34.003 1,0 4.537 1,8 17.348 0,9 32.465 0,9 -Metaalverwerking 18.103 7,5 123.236 6,7 186.986 5,8 19.740 7,7 124.498 6,3 189.905 5,4 -Transportmiddelen 16.732 6,9 53.195 2,9 69.261 2,1 15.947 6,2 52.948 2,7 70.610 2,0 -Meubels en overige industrie, incl. recuperatie 2.982 1,2 24.614 1,3 28.930 0,9 3.414 1,3 22.465 1,1 26.866 0,8 Bouwnijverheid 17.429 7,2 112.803 6,1 184.469 5,7 18.455 7,2 118.116 5,9 193.074 5,5 Tertiaire sector 147.765 61,4 1.245.537 67,6 2.376.894 73,2 164.135 63,8 1.399.831 70,4 2.626.069 75,2 -Handel, reparatie 24.417 10,1 237.210 12,9 407.669 12,6 27.812 10,8 267.008 13,4 447.531 12,8 -Horeca 8.610 3,6 64.894 3,5 105.453 3,2 9.641 3,7 71.341 3,6 117.110 3,4 -Vervoer, opslag, communicatie 12.035 5,0 138.461 7,5 234.203 7,2 14.212 5,5 142.972 7,2 249.070 7,1 -Financiële instellingen 4.292 1,8 48.126 2,6 128.923 4,0 3.992 1,6 45.879 2,3 133.576 3,8 -Onroer. goed., verhuur, diensten aan bedrijven 20.671 8,6 168.193 9,1 309.796 9,5 22.718 8,8 220.598 11,1 375.813 10,8 -Openbaar bestuur, onderwijs 48.812 20,3 334.889 18,2 707.868 21,8 49.820 19,4 352.399 17,7 741.956 21,2 -Overige diensten 28.928 12,0 253.764 13,8 482.982 14,9 35.940 14,0 299.634 15,1 561.013 16,1 Bron : R.S.Z. Totaal 240.823 100,0 1.842.267 100,0 3.247.298 100,0 257.440 100,0 1.988.101 100,0 3.493.168 100,0 25
De R.S.Z.-tewerkstelling volgens sector en grootteklasse op 30 juni 2002 Limburg DIMENSIE 1 DIMENSIE 2 DIMENSIE 3 DIMENSIE 1+2+3 Sectoren Werkgev. Mannen Vrouwen Totaal Werkgev. Mannen Vrouwen Totaal Werkgev. Mannen Vrouwen Totaal Werkgev. Mannen Vrouwen Totaal Landbouw 827 2.402 1.271 3.673 92 1.486 1.110 2.596 17 856 686 1.542 936 4.744 3.067 7.811 Industrie 1.602 5.851 2.343 8.194 278 6.689 1.866 8.555 246 41.519 8.771 50.290 2.126 54.059 12.980 67.039 -Delfstoffen 25 136 26 162 3 99 5 104 0 0 0 0 28 235 31 266 -Electriciteit, gas, water, cokesovens 5 32 5 37 7 190 12 202 4 960 169 1.129 16 1.182 186 1.368 -Voeding, tabak 393 710 969 1.679 31 631 356 987 24 2.513 1.539 4.052 448 3.854 2.864 6.718 -Textiel, kleding, leer, schoeisel 80 77 254 331 21 140 466 606 12 891 718 1.609 113 1.108 1.438 2.546 -Hout, papier, druk 186 627 303 930 26 623 156 779 20 2.494 534 3.028 232 3.744 993 4.737 -Chemie 28 111 65 176 7 213 49 262 17 3.296 488 3.784 52 3.620 602 4.222 -Rubber, kunststof 51 287 66 353 9 152 112 264 19 2.368 559 2.927 79 2.807 737 3.544 -Niet-metaalhoudende minerale prod. (bouwmat.) 112 513 57 570 27 722 75 797 23 2.879 291 3.170 162 4.114 423 4.537 -Metaalverwerking 546 2.635 427 3.062 118 3.229 434 3.663 84 10.788 2.227 13.015 748 16.652 3.088 19.740 -Transportmiddelen 32 138 19 157 8 192 48 240 26 13.834 1.716 15.550 66 14.164 1.783 15.947 -Meubels en overige industrie, incl. recuperatie 144 585 152 737 21 498 153 651 17 1.496 530 2.026 182 2.579 835 3.414 Bouwnijverheid 2.260 8.443 485 8.928 187 4.272 244 4.516 68 4.719 292 5.011 2.515 17.434 1.021 18.455 Tertiaire sector 12.267 20.066 25.469 45.535 929 13.428 13.502 26.930 617 41.871 49.799 91.670 13.813 75.365 88.770 164.135 -Handel, reparatie 4.843 8.140 9.197 17.337 225 3.114 2.825 5.939 49 2.266 2.270 4.536 5.117 13.520 14.292 27.812 -Horeca 1.581 2.047 3.611 5.658 58 682 859 1.541 12 662 1.780 2.442 1.651 3.391 6.250 9.641 -Vervoer, opslag, communicatie 582 2.495 558 3.053 116 2.939 537 3.476 63 5.984 1.699 7.683 761 11.418 2.794 14.212 -Financiële instellingen 612 922 1.123 2.045 27 460 286 746 9 709 492 1.201 648 2.091 1.901 3.992 -Onroer. goed., verhuur, diensten aan bedrijven 1.740 2.422 3.149 5.571 120 2.143 1.550 3.693 112 7.281 6.173 13.454 1.972 11.846 10.872 22.718 -Openbaar bestuur, onderwijs 673 1.580 2.547 4.127 174 2.251 3.132 5.383 238 20.294 20.016 40.310 1.085 24.125 25.695 49.820 -Overige diensten 2.236 2.460 5.284 7.744 209 1.839 4.313 6.152 134 4.675 17.369 22.044 2.579 8.974 26.966 35.940 Totaal 16.956 36.762 29.568 66.330 1.486 25.875 16.722 42.597 948 88.965 59.548 148.513 19.390 151.602 105.838 257.440 Bron : R.S.Z. Dimensie 1 : 1-19 werknemers ; Dimensie 2 : 20-49 werknemers ; Dimensie 3 : 50 en meer werknemers Vanaf oktober 1999: dimensie van een onderneming = totale grootte van een onderneming (som van alle vestigingen) in België 26