Rondje Vledder een (virtuele) wandeling langs enkele gebouwen van historische betekenis 10 11 1 8 9 2 4 5 6 7 3 Het plattegrondje geeft een beeld van Vledder tussen ca. 1930 en 1940. De nummers langs de aangegeven route corresponderen met de foto s in ons virtuele rondje door het dorp. 1. Lesturgeonplein 4, N.H.Kerk We beginnen ons rondje boven in de toren, het oudste bouwwerk van Vledder. Nadat de toren voltooid was, werd omstreeks 1425 de kerk gebouwd. Het koor werd er omstreeks 1475 bij gebouwd. Deze foto werd genomen vanaf de Dorpsstraat. Vledder (in 1917) vanaf de toren gezien. Opvallend is hoe 'leeg' Vledder toen nog was. Rechts onder is nog een gedeelte van het dak van de boerderij van Tjibbe van der Burg te zien. In het midden aan de 'Voorstraat' zoals de Dorpsstraat toen werd genoemd, het bedrijf van timmerman Jan Dekker. Verder zien we de heggen langs de Pastorieweg, die links op de foto uitkomt op de Voorstraat, tegenover de Pastorie.
2. Dorpsstraat 17 In 1860 als pastorie gebouwd door Wolter Jager in opdracht van de N.H.kerk in Vledder. Vele dominees en hun families hebben daar sindsdien gewoond. Tegenwoordig is het een Chinees- Indisch restaurant. 3. Pastorieweg 16 Als u, tegenover de voormalige Pastorie, rechtsaf de Pastorieweg in gaat, dan vindt u daar een boerderij met twee dwarsdelen. Deze staat op de provinciale monumentenlijst en is gebouwd in 1852 door Wolter Willem Jager die boer, timmerman-aannemer en koopman was. Hij was tevens eigenaar en bewoner van het pand. In de jaren '30/'40 woonde hier de familie B.Kok. 4. Dorpsstraat 19/21 Teruggekomen op de Voorstraat, ziet u het pand dat dateert uit 1739 en werd gebouwd door de familie Van Royen. Een van de bewoners was Stephanus J. van Royen (1764-1834) die in een periode van veertig jaar zowel de laatste schulte als de eerste burgemeester van Vledder was. In de dertiger jaren van de 20ste eeuw woonden de familie Barelds in het voorhuis en de (twee) gezinnen van de gebroeders Bijker in het (verbouwde) achterhuis (nu kapsalon).
5. Dorpsstraat 34 en 36 Logement en café, kruidenierswinkel maar ook verkoop van stoffen voor werkkleding, brillen, potten en pannen, drogisterij, enz. Een winkel van Sinkel in die dagen. Van 1893 tot 1907 was hier ook een zuivelfabriekje waar de melk van de boeren uit Vledder en Wapse tot boter werd verwerkt en op de markt in Steenwijk verhandeld. Het fabrieksgedeelte werd later tot boerderij verbouwd. Het oorspronkelijke pand werd gebouwd en gerund door Geert Jager en in de dertiger jaren voortgezet door zijn zoons Wolter en Gezinus. 6. Brink 1 In 1901 vond de aanbesteding plaats van een "Nieuw gemeentehuis, logement en stalling, inbegrepen een woning voor de logementhouder". Achter de bar was een deur die 'de tapperij' verbond met het gemeentehuis, wat natuurlijk erg handig was. De stalling was bedoeld als schutstal en werd gebruikt om loslopend vee te stallen. Tegen betaling kon de eigenaar zijn zoekgeraakte vee daar weer ophalen. Op 15 juli 1902 moest het geheel opgeleverd worden. Het gebouw stond onder architectuur van A.M.de Boer uit Frederiksoord. 7. De voormalige molen van de familie Eleveld. Aan de Solweg stond toen de korenmolen van de gebroeders Franke en Hendrik Eleveld die in de jaren '30 nog volop in bedrijf was. Op de foto van 1917 staat de molen op de achtergrond, compleet met wieken. Toen de windenergie werd vervangen door motorkracht zijn de wieken verdwenen. De molen is in 1955 afgebroken en ongeveer op deze plek staat nu een werkplaats van het waterschap Reest en Wieden.
8. De Hoek 13-27 Opvallend in De Hoek (13-27) is het tot appartementencomplex omgevormde bouwwerk dat eens het Schultehuis was. Nog steeds loopt van daar naar de kerk een (geheime) ondergrondse gang, evenals eenzelfde gang naar het voormalig gemeentehuis. Het schijnt dat er in de Museums in stille nachten soms vreemde onderaardse geluiden worden gehoord... 9.De Hoek 12. De boerderij De Hoek 12, stamt uit de 18de eeuw en is ook een Rijksmonument. In de dertiger jaren werden hier de broers Willem en Evert Sloppers met hun moeder als bewoners opgevolgd door het gezin van Hendrik Frans. 10. De Hoek 5 In de 17de-eeuwse boerderij, De Hoek 5, woonde destijds de familie Hendrik Wiegman. Deze hoeve, waarin ook een bijenmuseum gevestigd is geweest, staat nu op de Monumentenlijst.
11. De Gerf Direct naast de kerk staat het gebouw 'De Gerf'. In die jaren woonde daar de kolenboer, de familie Geert Groenink. Oorspronkelijk was het de lagere school van Vledder. Terug in de kerktoren ziet u op de foto rechts, die tevens in 1917 werd gemaakt door M. Jager van boven uit de toren, het laatste gedeelte van het rondje Vledder vanaf de Hoek 12, de boerderij in het midden van de foto. Links staat een boerderij die inmiddels al lang verdwenen is. Vroeger bouwde men boerderijen met een dwarsdeel uit praktische overwegingen in de lengte langs de weg. We beseffen dat hiermee dit rondje Vledder niet compleet is. Dat is ook niet de bedoeling. Van de genoemde panden valt zeker meer te vertellen, net als van overige panden die niet genoemd zijn en die ook voor de historie van Vledder interessant zijn. Graag vernemen wij uw reacties en aanvullingen. Tekst en foto's: A.Jager/A.K.Bovenkamp.