Bestrijding Invasieve wateren oeverplanten wet- en regelgeving 2 mei 2014
Doel presentatie: Inzicht nieuwe/aankomende wet- en regelgeving m.b.t. aanpak invasieve water- en oeverplanten Inzicht nieuwe/aankomende wet- en regelgeving m.b.t. chemische bestrijdingsmiddelen
Huidige wet- en regelgeving Internationaal o.a.: Convention on the conservation of European wildlife and natural habitats Convention on Biological Diversity International Plant Protection Convention Opsporing van Ludwigia peploides in de Biesbosch, november 2007
Bron: Wiebe Lammers, Coördinator Team Invasieve Exoten
Europese nieuwe wetgeving Deze verordening, op 16 april 2014 goedgekeurd door Europese Parlement, moet antwoord geven op: Economische problemen Ecologische problemen Beleidsproblemen Met als doel het instellen van een kader van acties ter voorkoming, beperking en vermindering van de negatieve invloeden van invasieve exoten op biodiversiteit en ecosysteemdiensten
Rapporteur Pavel Poc (Tsjech) van het EP op 16 april jl: Invasieve exoten zijn de tweede belangrijkste bedreiging voor de biodiversiteit, na habitatverlies en ze zijn ook erkend als een belangrijke oorzaak van het uitsterven van soorten De inspanningen om de invloed van de invasieve uitheemse soorten te beperken, zal op coherente wijze in de lidstaten gebeuren, betrekking hebben op de gehele EU en beter worden gecoördineerd wat de complete doeltreffendheid zal verbeteren
Economische problemen: De soorten veroorzaken in Europa elk jaar voor meer dan 12 miljard euro aan schade, in de vorm van: Gezondheidsrisico's voor de mens Infrastructuurschade Oogstverlies in de landbouw
Ecologische problemen: Ernstige schade aan ecosystemen uitsterven van soorten die nodig zijn om het evenwicht van onze natuurlijke omgeving te handhaven Na habitatverlies zijn invasieve uitheemse soorten de belangrijkste oorzaak van het verlies van biodiversiteit in de wereld
Beleidsproblemen: Alleen een louter nationale aanpak ondoeltreffend Er zal gezamenlijk met andere deelstaten opgetrokken en afgestemd moeten worden Zo zal de Belgische campagne om de reuzenberenklauw uit te roeien, worden ondermijnd indien de soort vanuit Frankrijk opnieuw binnendringt.
Hoe Europa dit wil oppakken: Preventie Vroegtijdige signalering en snelle reactie Beheer van gevestigde zorgwekkende uitheemse soorten
Preventie Voorkoming om doelbewuste introductie van zorgwekkende soorten te voorkomen Vanwege onopzettelijk binnenbrengen maatregelen nemen om dergelijke invasieroutes in kaart te brengen en ertegen op te treden
Vroegtijdige signalering en snelle reactie Bij ontdekking vestiging zorgwekkende soort nemen van onmiddellijke maatregelen om de soort uit te roeien
Beheer van gevestigde zorgwekkende uitheemse soorten Indien zorgwekkende soorten al wijd verspreid zijn maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat die zo min mogelijk schade aanrichten
Kortweg wil Europa: Bovenal: het creëren van een EU-kader voor een uitgebreide aanpak van invasieve exoten Terugdringen prioritaire invasieve uitheemse soorten Omdat het hier om een verordening gaat: Doorwerking bepalingen in rechtsorde van de landen Aanwijzing bevoegde autoriteit met geschikte toezichtsen handhavingsbevoegdheden Ingangsdatum verordening: 1 januari 2015
Vigerend Nederlands beleid Nederlands beleid t.a.v. invasieve uitheemse soorten is beschreven in de Beleidsnota Invasieve Exoten (2007) Beleid is gericht op het voorkómen van introducties van nieuwe, invasieve soorten. Als dat niet gelukt is, is het beleid gericht op het nemen van maatregelen in het geval dat de populaties nog klein en beheersbaar zijn.
Nederlandse reactie op Europese verordening Nederland steunt het voorstel van de Europese Commissie voor een verordening voor de bestrijding van Invasieve inheemse soorten dat op 9 september 2013 werd gepresenteerd Uitvoering van het soortenbeleid, waaronder de bestrijding van invasieve uitheemse soorten, is gedecentraliseerd naar de provincies Provincies waren betrokken bij positiebepaling van Nederland tijdens de behandeling van de Verordening Bij vervolgtraject is intensieve afstemming tussen rijk en provincies noodzakelijk
Eerst verantwoordelijke ministerie t.a.v. exotenbeleid: Ministerie van Economische Zaken (Dijksma) Heeft in haar Rijksbegroting 2014 o.a. als doel opgesteld: de aanpak van invasieve soorten. Dit in navolging van internationale aandacht. Ministerie wil dat Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit in 2014 verschillende risicobeoordelingen opstelt en beheermaatregelen gaat uitvoeren.
Invasieve exoten en chemische bestrijdingsmiddelen Van de chemische middelen die geschikt voor de zijn bestrijding van invasieve uitheemse plantensoorten, zijn er in Nederland momenteel een beperkt aantal toegelaten. Dit zijn middelen op basis van glyfosaat, MCPP, MCPA en 2,4-D. De wettelijk toegestane toepassingen zijn op te zoeken op de website van het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb).
Gezonde Groei, Duurzame Oogst Tweede nota duurzame gewasbescherming periode 2013 tot 2023
De Nota is opvolger van de Nota duurzame gewasbescherming, die de periode 2004-2010 bestreek. De Nota is opgesteld in samenspraak met de maatschappelijke partners en betreft de periode 2013 2023. De Nota is het beleidsmatige antwoord op de evaluatie van de eerste Nota, die het Planbureau voor de Leefomgeving heeft uitgevoerd. De Nota geeft invulling aan de uitvoering van de motie Grashoff (2011): verbod gebruik gewasbeschermingsmiddelen met glyfosaat voor niet-commerciële doeleinden. In de Nota staat een uitgebreid uitvoeringsprogramma beschreven, waarmee het kabinet de ambities samen met de maatschappelijke partners wil realiseren.
Ambitie kabinet Een gezonde groei is noodzakelijk om mens, dier en milieu te beschermen tegen de risico s van gewasbeschermingsmiddelen. Uiterlijk 2023 moet voldaan zijn aan alle (inter)nationale eisen op het gebied van milieu- en water, voedselveiligheid, menselijke gezondheid en arbeidsomstandigheden.
Rode draad van de Nota is verder verduurzamen van de gewasbescherming door een geïntegreerde gewasbescherming: De zorgvuldige afweging van alle beschikbare gewasbeschermingsmethoden, gevolgd door de integratie van passende maatregelen die de ontwikkeling van populaties van schadelijke organismen tegengaan, het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en andere vormen van interventie tot economisch en ecologisch verantwoorde niveaus beperkt houden en het risico voor de gezondheid van de mens en voor het milieu tot een minimum beperken.
Om dit te bereiken zijn volgende stappen vereist: Preventieve maatregelen Niet-chemische bestrijdingsmethoden Alternatieve toedieningstechnieken (bijv. type spuitdop) Emissiebeperking
Nota gaat in op milieueffecten door gebruik bestrijdingsmiddelen met speciale aandacht voor: Waterkwaliteit Biodiversiteit
Waterkwaliteit Ecologische kwaliteit oppervlaktewater aansluiten op KRW-doelen Drinkwater voorkomen overschrijding normen voor drinkwater Grondwater voorkomen problemen in het grondwater getoetst aan drinkwaternorm
Biodiversiteit Verbod neonicotinoïden op dit moment nog discussie of dit verbod er komt Inzet ecosysteemdiensten stimuleren functionele agrobiodiversiteit op perceels- en landschapsniveau Niet-doelwit flora en fauna minimaliseren aanwezige risico s en effecten gebruik bestrijdingsmiddelen voor nietdoelwitorganismen
M.b.t. vorming nieuwe wet- en regelgeving het standpunt staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu (mevrouw Mansveld) maart 2014 (buiten de landbouw): Per november 2015 is het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen op verhardingen niet meer toegestaan. Voor overig groen geldt een verbod per november 2017. Particulieren mogen vanaf november 2015 ook geen chemie meer gebruiken op verhardingen, nog wel op groen, maar dit wordt geminimaliseerd via voorlichting en aanpassing van verpakkingen. Een verbod op de verkoop van glyfosaat aan particulieren per november 2015.
Waternet In ons beheergebied waren er een aantal problemen met exotische plantensoorten zoals: Grote waternavel (nu onder controle) Hydrocotyle ranunculoides Waterwaaier (afstemming met omgeving) Cabomba carolina Waterpest (ook onder controle) Elodea Grote hoeveelheid maaisel van waterpest