De niet voor beslag of overdracht vatbare n van de inkomsten bijgewerkt ingevolge het koninklijk besluit van 8 december 2008 tot uitvoering van artikel 1409, 2, van het Gerechtelijk Wetboek (B.S.: 12.12.2008) De in de tabellen opgenomen plafonds zijn vanaf 1 ste beslagen en overdrachten van toepassing. januari 2009 op de 1 ) Voor de inkomsten uit arbeid (artikel 9, 1, van het Gerechtelijk Wetboek) Het betreft de bedragen betaald in uitvoering van een arbeidsovereenkomst, een leerovereenkomst, de inkomsten van een ambtenaar (statuut), de inning van een regelmatig vast bedrag (abonnement) en de bedragen betaald aan personen die tegen loon onder het gezag van een andere persoon arbeid verrichten buiten een arbeidsovereenkomst. De in aanmerking te nemen inkomsten zijn deze die in de loop van een bepaalde maand warden getrokken, ongeacht de periode waarop ze betrekking hebben. Voor de werknemers voor wie de betaalperioden niet noodzakelijkerwijs met de kalendermaand overeenstemmen (voor arbeiders bijvoorbeeld), wordt een voorcalculatie uitgevoerd. Worden bedoeld: het loon waarop de werknemer uit hoofde van zijn dienstbetrekking recht heeft ten laste van de werkgever, d.w.z. onder meer het verschuldigde loon voor effectieve arbeidsprestaties, de commissielonen, de productiepremies, de opzegvergoedingen, de huisvestingsvergoedingen, het vakantiegeld, de eindejaarspremies, de dertiende maand, de fooien (zelfs rechtstreeks van de klant ontvangen), de in geld waardeerbare voordelen waarop de werknemer uit hoofde van zijn dienstbetrekking recht heeft ten laste van de werkgever, de terugbetaling van onkosten of de tegemoetkoming van de werkgever in de treinkaart, de vergoeding voor onrechtmatig ontslag van een werknemer, de vergoedingen verschuldigd aan beschermde werknemers bij ontslag (bijvoorbeeld in de volgende gevallen: zwangerschap, loopbaanonderbreking, betaald educatief verlof, vakbondsafgevaardigde, enz.). Worden niet bedoeld: de vergoedingen voor de terugbetaling van beroepskosten, de vergoedingen voor werkkleding - volledig voor beslag -, het loon in natura - niet voor beslag -, het loon van ontvoogde minderjarigen - niet voor beslag - uit hoofde van verkopen of leningen op afbetaling. Gedifferentieerde interpretatie: sommige auteurs menen dat de uitwinningsvergoeding volledig voor beslag is, terwijl het Hof van Cassatie De niet voor beslag of overdracht vatbare n van de inkomsten 2009 1
deze vergoeding met een loon gelijkstelt. Sommige auteurs beschouwen de maaltijdcheques als een - niet voor beslag - "loon in natura" en anderen als een "in geld waardeerbaar voordeel" dat aan hetzelfde stelsel als het loon onderworpen is. De onheid voor beslag van de aldus bepaalde inkomsten is automatisch en 2 ) Voor de vervangingsinkomsten (artikelen 1409, 1bis nieuw en 1410, 1 van het Gerechtelijk Wetboek) Worden bedoeld: de al dan niet provisionele uitkeringen tot onderhoud, de uitkeringen die na echtscheiding aan de niet-schuldige echtgenoot worden toegekend, de pensioenen, de werkloosheidsuitkeringen en de uitkeringen betaald door fondsen voor bestaanszekerheid, de uitkeringen wegens arbeidsongeschiktheid, de invaliditeitsuitkeringen, de uitkeringen betaald voor arbeidsongevallen of beroepsziekten (uitgezonderd het van de vergoeding dat 100% overschrijdt en wordt toegekend aan zwaar verminkten wier toestand absoluut en normaal de hulp van een andere persoon vereist en niet voor beslag is), de uitkering toegekend voor een loopbaanonderbreking. De niet voor beslag of overdracht vatbare n van de inkomsten 2009 2
Van 1.054 tot 1.271 40 % van de schijf 86,8 De onheid voor beslag van de aldus bepaalde inkomsten is automatisch en 3 ) Voor inkomsten uit «andere activiteiten» (artikel 1409, 1 bis nieuw, van het Gerechtelijk Wetboek) Deze inkomstencategorie omvat onder meer de inkomsten van zelfstandigen evenals de vergoedingen uitgekeerd aan de zaakvoerders of bestuurders van een vennootschap, met inbegrip van de voordelen in natura (bijvoorbeeld het gebruik van een voertuig voor privédoeleinden). Van 1.054 tot 1.271 40 % van de schijf 86,8 In tegenstelling tot de inkomsten uit arbeid en de vervangingsinkomsten is de onheid voor beslag van de aldus bepaalde inkomsten uit «andere activiteiten» niet noodzakelijkerwijs automatisch: deze kwestie blijft open. De niet voor beslag of overdracht vatbare n van de inkomsten 2009 3
4 ) Voor de «andere inkomsten» (artikel 1409, 1 en artikel 1409bis van het Gerechtelijk Wetboek) Het betreft onder meer het door de beslagen of gecedeerde schuldenaar ontvangen huurgeld. Zoals bepaald in artikel 1409bis, lid 2 van het Gerechtelijk Wetboek is de onheid voor beslag van de aldus bepaalde inkomsten niet automatisch en moet, overeenkomstig artikel 1408, 3 van het Gerechtelijk Wetboek betreffende de niet voor beslag vatbare goederen, aan de beslagrechter worden voorgelegd. 5 ) Diverse inkomsten of de samenvoeging van voormelde inkomsten (artikel 1411 van het Gerechtelijk Wetboek) Deze inkomsten moeten worden samengevoegd om het(de) voor beslag of overdracht vatbare (n) te bepalen. Worden bedoeld: het dubbele vakantiegeld en alle andere occasionele loontoeslagen (bijvoorbeeld de eindejaarspremies, een dertiende maand, een uitzonderlijke premie) moeten bij het normale maandloon worden gevoegd. Sommige auteurs menen echter dat deze occasionele loontoeslagen in maandschijven moeten worden opgesplitst om aan het gewone maandloon te worden toegevoegd. Uitzonderingen: vormen in ieder geval een uitzondering op het principe van de samenvoeging en moeten in maandelijkse vergoedingen worden verdeeld: de opzegvergoedingen, de vergoedingen verschuldigd aan een lid van de ondernemingsraad en/of van het comité voor preventie en bescherming op het werk, elke andere vergoeding berekend in aantal kalendermaanden (bijvoorbeeld een uitwinningsvergoeding, een vergoeding toegekend aan bepaalde beschermde De niet voor beslag of overdracht vatbare n van de inkomsten 2009 4
werknemers bij ontslag), achterstallig loon. Kunnen bovendien niet worden samengevoegd, het bedrag van een rustpensioen en het bedrag van onderhoudsgeld dat buiten enige gerechtelijke beschikking vrijwillig wordt betaald. De onheid voor beslag van de aldus bepaalde inkomsten is automatisch en 6 ) De vermindering van het voor beslag of overdracht vatbare voor kind ten laste 1. Het begrip «kind ten laste» 1 Kind ten laste wordt omschreven als «elke persoon die de volle leeftijd van 25 jaar niet heft bereikt of die valt onder het statuut van verlengde minderjarigheid, voor wie de titularis van de in beslaggenomen of overgedragen inkomsten ingevolge een verwantschap in eerste grad of in de hoedanigheid van zorgouder, op substantiële wijze voorziet in de kosten van huisvesting, onderhoud of opvoeding». 2. Bedrag Sinds 1 januari 2008, bedraagt de vermindering van het voor beslag of overdracht vatbare 61 per kind ten laste. 1 Opgenomen in het koninklijk besluit van 27 december 2004 ter uitvoering van artikel 1409, 1, vierde lid, en 1409, 1erbis, vierde lid, van het Gerechtelijk Wetboek inzake de beperking van de inbeslagneming wanneer er kinderen ten laste zijn (Belgisch Staatsblad, 31 december 2004, pagina 87424 tot 87426), gewijzigd bij koninklijk besluit van 23 november 2006 (Belgisch Staatsblad, 30 november 2006, pagina s 66485 en 66486), deze beide koninklijke besluiten zijn op 30 november 2006 in werking getreden. De niet voor beslag of overdracht vatbare n van de inkomsten 2009 5