Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Gemeente Schouwen-Duiveland 28 mei 2003
Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1 Achtergrond en inhoud van deze uitvoeringsnota...3 1.2 Omvang van de problematiek van permanente bewoning van recreatiewoningen...3 1.3 Doelstellingen van handhavingsbeleid en uitvoering...4 1.4 Randvoorwaarden voor handhaving...5 2 Handhavings- en gedoogbeleid...6 2.1 Handhaving met het bestemmingsplan als basisinstrument...6 2.2 Gedoogbeleid...6 2.2.1 Doelstelling van- en voorwaarden voor gedogen...6 2.2.2 Gedoogbeleid bestaande situaties...7 2.2.3 Permanente bewoning na de peildatum, maar voor het vaststellen van de gedooglijst.8 2.2.4 Permanente bewoning na vaststelling van de gedooglijst...8 2.2.5 Gedoogbeleid in uitzonderingssituaties...8 3 Handhavingsactiviteiten...10 3.1 Voorlichting en informatie ten behoeve van belanghebbenden...10 3.2 Convenanten met belanghebbenden...10 3.3 Inventarisatie en controle...11 3.4 Aanschrijving, bestuursdwang en dwangsom...12 Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Pagina 2 van 13
1. Inleiding Achtergrond en inhoud van deze uitvoeringsnota In de periode mei tot en met juli 1998 is door het College van B&W, commissie MA en Gemeenteraad van Schouwen-Duiveland ingestemd met de kadernotitie recreatiewoningen en tweede woningen. Besloten is destijds voornoemde notitie als uitgangspunt te nemen voor een nader besluit tot handhaving van de voorschriften en een nadere inventarisatie uit te voeren van de omvang van de problematiek als basis voor verdere besluitvorming over de wijze van aanpak. In juni 2001 is de notitie recreatie- en tweede woningen besproken in het College van B&W, waarbij de beleidsaanbevelingen zijn onderschreven en de notitie als zodanig is vastgesteld. In deze notitie is uitgebreid ingegaan op landelijke en provinciale ontwikkelingen, het bestuurlijk en wettelijk kader voor het bestrijden van permanente bewoning van recreatiewoningen en de beleidsinstrumenten voor handhaving die de gemeente ten dienste staan. Het college heeft budget beschikbaar gesteld voor een inventarisatie van de bestaande situatie, op basis van een steekproef bij circa de helft van het aantal recreatieobjecten. In november 2001 is de notitie recreatie- en tweede woningen door de Commissie GGZ/ROEZ behandeld en is onder andere positief geadviseerd ten aanzien van de beleidsaanbevelingen en vaststelling van de notitie alsmede het maken van uitwerkingsafspraken over peildatum en gedoogbeleid. De wethouder heeft toegezegd de recreatieparken vooraf te informeren over de controles, hetgeen schriftelijk is geschied. Teneinde de bestaande situatie in kaart te brengen heeft de gemeente begin 2002 besloten MB-ALL opdracht te geven een 0-meting uit te voeren bij circa de helft van het aantal recreatieobjecten. Het college heeft de eigenaren/beheerders hiervan schriftelijk op de hoogte gesteld in februari 2002. Hoewel deze meting nog niet volledig is afgerond, kunnen al wel voorlopige conclusies getrokken worden. Deze voorlopige conclusies zijn in de hiernavolgende paragraaf in deze uitvoeringsnota opgenomen. In deze uitvoeringsnota wordt verdere invulling gegeven aan de beleidsaanbevelingen zoals vastgelegd in de voornoemde notitie recreatie- en tweede woningen. Bij het opstellen van dit document is onder meer gebruik gemaakt van de ervaringen met handhaving van andere gemeenten met een vergelijkbare problematiek, waaronder Harderwijk, Putten, Norg en Apeldoorn. Omvang van de problematiek van permanente bewoning van recreatiewoningen In de gemeente Schouwen-Duiveland bevinden zich 37 recreatieparken, met in totaal 3.152 recreatieobjecten. Als steekproef is met de eigenaren en/of de beheerders van 18 recreatieparken, waaronder parken in Bruinisse, Ouwerkerk en Scharendijke, een gesprek gevoerd over de huidige situatie in het park en het beleid dat de eigenaar/beheerder heeft vastgesteld ten aanzien van het Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Pagina 3 van 13
gebruik van de recreatieobjecten. Uit deze gesprekken is gebleken dat permanente bewoning veelvuldig plaatsvindt. Daarnaast zijn inventarisaties en regelmatige (maandelijkse) controles uitgevoerd bij 2.409 objecten. Deze controles bestonden uit waarneming van de objecten en in voorkomende gevallen het invullen en ondertekenen van een vragenlijst door de bewoner. Bij minimaal 188 objecten (11,5% van de onderzochte populatie) is op het moment van opstellen van deze notitie een verdenking van permanente bewoning ontstaan. Dit (voorlopige) percentage ligt aanmerkelijk hoger dan de 3,5% waar in 2001 van uit werd gegaan. Doelstellingen van handhavingsbeleid en uitvoering Beleid ten aanzien van het voorkomen van (groei van) permanente bewoning van recreatieverblijven en het bestrijden van bestaande gevallen is slechts zinvol wanneer de gemeente een actief handhavingsbeleid voert. Het handhavingsbeleid heeft ten eerste een preventief karakter: door te handhaven zullen minder bewoners kiezen voor permanente bewoning en zal recreatief gebruik toenemen. Handhaving betekent daarnaast dat tegen bestaande situaties van ongewenst gebruik opgetreden moet worden. Handhaving heeft tot doel een ommekeer teweeg te brengen in het onjuist gebruik van recreatiewoningen en daarmee de recreatieve functie van recreatieverblijven te waarborgen. De doelstelling van handhaving ligt met name in het voorkomen en/of verminderen van de potentiële negatieve gevolgen van permanente bewoning. Dit heeft velerlei voordelen voor (de inwoners van) de gemeente: Voorkoming van een mogelijke korting op de woningcontingenten. Rijk en provincie hebben de mogelijkheid de gemeente te korten op de woningcontingenten wanneer het bestemmingsplan ten aanzien van permanente bewoning van recreatieverblijven onvoldoende gehandhaafd wordt. De omgekeerde situatie is ook te verdedigen en zou in het voordeel van de gemeente en haar inwoners uit kunnen pakken: door het actief beëindigen van permanente bewoning van recreatiewoningen zou het woningcontingent kunnen stijgen, omdat beëindiging leidt tot onttrekking aan het woningbestand. Voorkoming van uitputting van de voorraad recreatiewoningen. Permanente bewoonde recreatieverblijven zijn niet meer beschikbaar voor recreatie, wat kan leiden tot extra behoefte aan recreatiewoningen elders. Voorkoming van het ondermijnen van ruimtelijk beleid, dat gericht is op bundeling van wonen, werken en voorzieningen alsmede op beperking van mobiliteit en aantasting van buitengebied. Voorkoming van overbelasting van lokale voorzieningen. Ook permanente bewoners van recreatiewoningen kunnen gebruik maken van sociale voorzieningen, zoals thuiszorg en uitkeringen, maar maken meestal geen deel uit van de gemeentebevolking. Voorkoming van visuele verloedering van het buitengebied. Ontbreken van handhaving leidt al snel tot groei van de permanente bewoning, wat weer leidt tot een belasting van een gebied dat hier planologisch (bijvoorbeeld ten aanzien van bereikbaarheid, ontsluiting, stedenbouwkundig ontwerp) niet op is ingericht. Voorkoming van negatieve economische impact op de lokale middenstand. Recreatieve bewoners besteden gemiddeld meer in een gemeente dan permanente bewoners. Voorkoming van spanningen op recreatieparken. Door onderling verschillend gebruik van de woningen (die vaak dicht bij elkaar liggen) ten gevolge van verschillende leefpatronen, kunnen spanningen tussen bewoners ontstaan. Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Pagina 4 van 13
Voorkoming van precedentwerking. Indien de gemeente lange tijd niet handhaaft, wordt het steeds moeilijker te verklaren aan nieuwe bewoners dat permanente bewoning niet is toegestaan, waardoor een negatieve groeispiraal kan ontstaan. Voorkoming van toename van criminaliteit. Uit ervaringen in andere gemeenten blijkt dat op recreatieterreinen waar op grote schaal permanente bewoning plaatsvindt de kans op een toename van illegale activiteiten groter is dan elders. Overigens lijkt hier in Schouwen-Duiveland op dit moment weinig tot geen sprake van. Een voor het college belangrijk aspect is de juridische positie in het geval er gebruik moet worden gemaakt van een dwangsom of bestuursdwang (zie hiervoor paragraaf 3.4). In het geval dat er aantoonbaar beleid is ontwikkeld op het betreffende gebied, is de kans kleiner om in voorkomende gevallen door de rechter in het ongelijk te worden gesteld. Een beslissing gebaseerd op redelijk beleid zal niet snel worden vernietigd wegens strijd met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Deze beginselen verzetten zich immers tegen incidentele en willekeurige handhavingsacties. Het beleid en de uitvoering ervan moeten dus duidelijk zijn. Handhaving stelt de gemeente tenslotte in staat om de heffing van gemeentebelastingen (toeristenbelasting, forensenbelasting en onroerend zaak belasting) opnieuw te beoordelen en rechtvaardiger vast te stellen. In veel andere gemeenten heeft effectieve handhaving geleid tot aanzienlijk hogere belastinginkomsten. Randvoorwaarden voor handhaving De volgende randvoorwaarden zijn in acht genomen bij de ontwikkeling van deze uitvoeringsnota: Handhaving moet juridisch mogelijk zijn. Handhaving moet recht doen aan de aard en omvang van de permanente bewoning. De gemeente heeft hierin door de 0-meting inzicht gekregen. De vorm en uitvoering van de handhaving mag niet leiden tot overmatige overlast voor recreatieve gebruikers, noch tot onwenselijke situaties bij permanente bewoners die in aanmerking komen voor een gedoogverklaring. Handhaving moet sociaal aanvaardbaar zijn. Handhaving moet uitzonderingen voor reeds langlopende situaties en in specifieke, vooraf omschreven en vastgelegde situaties mogelijk maken. Handhaving moet dusdanig worden toegepast dat er een preventieve werking vanuit gaat. Door maximale preventieve werking zal de omvang van de handhavingswerkzaamheden afnemen en een natuurlijk evenwicht ontstaan. Handhaving moet beheersbaar en uitvoerbaar zijn. Handhaving mag nooit ondoenlijk worden door te complexe uitvoeringsregels. Handhaving moet kostenefficiënt zijn en minimale ambtelijke inspanning vergen. Mede door de preventieve werking die de behoefte aan handhaving op termijn moet verminderen, maar ook door slim uitvoeringsbeleid moeten de kosten minimaal blijven. Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Pagina 5 van 13
2 Handhavings- en gedoogbeleid Handhaving met het bestemmingsplan als basisinstrument De bestemmingsplannen die gelden voor de gebieden waarin de recreatieverblijven liggen, vormen het uitgangspunt voor de aanpak van onrechtmatige permanente bewoning. Handhaving vindt plaats met als tweeledig doel: Permanente bewoning van recreatieverblijven in strijd met de bestemmingsplan voorschriften, welke niet valt onder het overgangsrecht dan wel het gemeentelijk gedoogbeleid, moet worden beëindigd. Nieuwe strijdige permanente bewoning welke uit oogpunt van de bestemmingsplanvoorschriften, de huisvestingsregels en/of de bouwtechnische voorschriften ongewenst is, moet worden voorkomen. De gemeente zal handhavend optreden teneinde bovenstaande doelen te bereiken, tegen iedere permanente bewoner, met uitzondering van die permanente bewoners die in het bezit zijn van een geldige gedoogverklaring. Deze uitvoeringsnota gaat uit van de situatie dat in de gebruiksvoorschriften van de vigerende bestemmingsplannen het verbod is opgenomen tot het gebruiken, in gebruik geven of laten gebruiken van recreatieverblijven op een wijze of voor doeleinden die strijdig zijn met de uit het bestemmingsplan voortvloeiende bestemming ervan (of een soortgelijk algemeen voorschrift). Momenteel wordt door de gemeente in het kader van het project actualisering bestemmingsplannen nog onderzocht of dit in alle relevante bestemmingsplannen het geval is. Indien de gemeente in een latere fase zou besluiten, bijvoorbeeld op basis van deze actualisering, over te gaan tot (partiële) herziening van een of meerdere bestemmingsplannen zal onder andere bovenstaand verbod (alsnog) als gebruiksvoorschrift worden opgenomen. Overigens blijft ook dan het gestelde in deze uitvoeringsnota van kracht. Gedoogbeleid Rekening houdende met de randvoorwaarden voor het uitvoeringsbeleid (paragraaf 1.4) is het in enkele situaties niet mogelijk direct handhavend op te treden. Gezien het feit dat de gemeente lange tijd niet heeft opgetreden tegen permanente bewoning, hoewel hiervoor wel grond aanwezig was op basis van bijvoorbeeld het bestemmingsplan, is het in maatschappelijk en juridisch opzicht niet redelijk om de groep personen die reeds langere tijd een recreatiewoning permanent bewoont, te verplichten direct elders een reguliere woning te betrekken. Voor deze groep permanente bewoners is derhalve een gedoogregeling ingericht. Daarnaast kunnen specifieke persoonlijke omstandigheden tijdelijke permanente bewoning noodzakelijk maken. 2.2.1 Doelstelling van- en voorwaarden voor gedogen De doelstelling van het gedoogbeleid, als onderdeel van het uitvoeringsbeleid, wordt geformuleerd als: Het zo snel en effectief mogelijk afbouwen van bestaande permanente bewoning van Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Pagina 6 van 13
recreatieverblijven en het door middel van consequent optreden zoveel mogelijk voorkomen van nieuwe permanente bewoning, met dien verstande dat De belangen van personen ten aanzien van wie de permanente bewoning in het verleden is gedoogd in acht zullen worden genomen; een uitzondering wordt gemaakt voor nader te omschrijven speciale uitzonderingssituaties die tijdelijk kunnen worden gedoogd; het uiteindelijke resultaat is gericht op het gebruik van het recreatieverblijf in overeenstemming met het bestemmingsplan. Indien een gedoogverklaring, van welke aard dan ook, wordt afgegeven door de gemeente zal dit alleen geschieden voor recreatieobjecten die vanuit bouwtechnisch- en milieu/veiligheidsoogpunt aan nader door het college vast te stellen eisen voor bewoning voldoen. Daarnaast zal de gemeente inschrijving in de GBA als voorwaarde stellen. Gedoogverklaringen zullen slechts worden afgegeven wanneer voor de gemeente de zekerheid bestaat dat de permanente bewoning eindig is. Om zeker te stellen dat een gedoogsituatie slechts van tijdelijke aard is zal de gemeente alleen objectgebonden gedoogverklaringen in combinatie met persoonsgebondenheid verstrekken. Door de objectgebondenheid wordt voorkomen dat de huidige permanente bewoner verhuist naar een andere niet voor permanente bewoning bestemd verblijf. Door de persoonsgebondenheid wordt gewaarborgd dat het recreatieobject weer voor recreatieve bewoning beschikbaar komt zodra de huidige bewoner het object verlaat (ofwel door verkoop van het object ofwel door beëindiging van het huurcontract) na het verstrijken van de gedoogperiode. Door het persoons- en objectgebonden karakter van de gedoogverklaring is iedere gedoogverklaring eindig. Indien binnen 6 maanden na verstrekking geen gebruik wordt gemaakt van een gedoogverklaring zal deze komen te vervallen. Ook indien tijdens de gedoogperiode gedurende 2 kalendermaanden de permanente bewoning wordt onderbroken zal de gedoogverklaring komen te vervallen. 2.2.2 Gedoogbeleid bestaande situaties De gemeente zal bestaande situaties van permanente bewoning (vóór de vaststelling van deze uitvoeringsnota, de zogenaamde peildatum ) gedogen. Om te bepalen wie in aanmerking komt voor een dergelijk gedoogbeschikking zal de gemeente inventariseren welke objecten permanent bewoond worden. De bewoners van alle recreatieobjecten zullen een schrijven (de eerste aanschrijving ) van de gemeente ontvangen waarin wordt aangegeven dat permanente bewoning strijdig is met het bestemmingsplan en dat gemeente zal handhaven. In deze aanschrijving wordt de bewoners verzocht de gemeente te laten weten of zij permanent in de woning verblijven. De gemeente zal per recreatiepark een lijst, de zogenaamde gedooglijst opstellen met recreatieobjecten die permanent bewoond worden. De permanente bewoners op de gedooglijst zullen, indien zij hierom verzoeken, in aanmerking komen voor een gedoogverklaring. De datum van vaststelling van de gedooglijst zal liggen na de peildatum. De aanvrager van een gedoogverklaring is verplicht aan te tonen dat hij reeds voor de peildatum permanente bewoner was. Dit bewijs kan bijvoorbeeld geleverd worden door een inschrijving in de GBA van voor de peildatum. Het college zal deze verzoeken beoordelen en besluiten over eventuele toekenning. De gedoogverklaring houdt niet in dat bewoning van het object legaal is. Permanente bewoning blijft illegaal, maar de gemeente zal niet handhavend optreden tegen de bewoners met een gedoogverklaring. Tegen permanente bewoners die, om welke reden dan ook, niet in het bezit zijn van een gedoogverklaring zal handhavend worden opgetreden. Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Pagina 7 van 13
De eigenaar/verhuurder wordt, indien hij niet zelf de permanente bewoner is, door de gemeente op de hoogte gesteld van de afgifte van de gedoogverklaring aan de bewoner, en van het feit dat bij verkoop of verhuur uitdrukkelijk dient te worden vermeld dat het recreatieobject niet permanent bewoond mag worden of voor permanente bewoning mag worden gegeven aan een andere bewoner. Hierbij zal aangegeven worden dat hij/zij, wanneer hij dit toch doet, handelt in strijd met het bestemmingsplan. Op basis van deze gedoogregeling (een zogenaamde uitsterfconstructie ) wordt enerzijds het permanent bewonen geleidelijk, maar zo snel als mogelijk, teruggedrongen en wordt anderzijds zorgvuldig met de belangen van bestaande bewoners omgesprongen. 2.2.3 Permanente bewoning na de peildatum, maar voor het vaststellen van de gedooglijst De gemeente is gerechtigd handhavend op te treden tegen bewoners die zich permanent gevestigd hebben in een voor recreatieve doeleinden bestemde woning na het vaststellen van deze uitvoeringsnota omdat de permanente bewoner wist, althans had kunnen weten, van het verbod op permanente bewoning. Immers, hij/zij heeft het recreatieobject betrokken na vaststelling van deze uitvoeringsnota en zal dan ook niet voorkomen op de gedooglijst. In de (korte) periode tussen de peildatum en het vaststellen van de gedooglijst heeft de permanente bewoner echter een zeker recht opgebouwd. In verband hiermee wordt de permanente bewoner, behoudens uitzonderingssituaties zoals omschreven in paragraaf 2.2.5, een tijdelijke gedoogverklaring verstrekt voor de duur van maximaal een half jaar, gedurende welke termijn de bewoner om kan zien naar reguliere woonruimte. Na het verstrijken van deze periode zal direct handhavend opgetreden worden door de gemeente. Indien de onderhavige uitvoeringsnota conform planning wordt vastgesteld zullen er naar verwachting weinig of geen situaties in deze gedoogcategorie voorkomen. 2.2.4 Permanente bewoning na vaststelling van de gedooglijst Permanente bewoning na de peildatum en na vaststelling van de gedooglijst komt niet in aanmerking voor een gedoogverklaring, behoudens uitzonderingsgevallen zoals omschreven in de hiernavolgende paragraaf. Zodra permanente bewoning na de peildatum geconstateerd wordt, wordt direct tot actieve handhaving overgegaan door de gemeente. 2.2.5 Gedoogbeleid in uitzonderingssituaties De gemeente zal permanente bewoning onder bijzondere omstandigheden in een beperkt aantal gevallen mogelijk maken. Voor de bewoner overgaat tot (permanente) bewoning van het object moet een gedoogverklaring aangevraagd worden bij de gemeente. De beoordeling van een dergelijk verzoek ligt in handen van de gemeente. De gemeente kan onder meer een gedoogverklaring voor de maximale duur van 1 jaar verstrekken in de volgende uitzonderlijke gevallen: Personen met een sociale reden, bijvoorbeeld echtscheidingskwesties of andere relatieproblemen waarbij het sterk gewenst is dat een van beide (tijdelijk) andere woonruimte betrekt, of een sterfgeval waarbij het sterk gewenst is dat iemand zijn/haar hoofdverblijf tijdelijk verplaatst. Personen met sterke psychische of lichamelijke gezondheidsproblemen die het noodzakelijk maken dat iemand tijdelijk in een stille of schonere leefomgeving woont. Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Pagina 8 van 13
Starters op de woningmarkt, die aantoonbaar drie jaar staan ingeschreven bij de woningstichting. In ieder geval zal de gemeente in dit soort gevallen in de gedoogverklaring de bepaling opnemen dat de gedoogsituatie binnen de gedoogtermijn van een jaar terstond beëindigd wordt indien men in deze periode drie maal een woning van de woningstichting geweigerd heeft. De aanvrager van een gedoogverklaring zal aan moeten tonen dat de betreffende situatie op hem/haar van toepassing is. Dit betekent in ieder geval dat een verklaring van een terzake kundig persoon of instantie overlegd dient te worden (bijvoorbeeld huisarts, psychiater, woningstichting). In bovengenoemde speciale situaties zal de aanvrager een economische of maatschappelijke binding moeten hebben met de gemeente Schouwen-Duiveland, zulks ter beoordeling van het college. Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Pagina 9 van 13
3 Handhavingsactiviteiten Om aan de handhaving en gedoogregeling uitvoering te geven zal de gemeente zichtbaar voor de bewoners op moeten treden. Dit komt de preventieve werking van handhaving ten goede en is tevens vanuit maatschappelijk en juridisch oogpunt noodzakelijk. 3.1 Voorlichting en informatie ten behoeve van belanghebbenden Sinds 1998 is de gemeente is de gemeente verschillende malen naar buiten getreden via de lokale media met het voornemen actieve invulling te gaan geven aan handhaving. Naast publicatie en kennisgeving van genomen besluiten door het gemeentebestuur in de lokale media is een recent voorbeeld het artikel in de Badgast waarin de wethouder het beleid van de gemeente ten aanzien van permanente bewoning van recreatiewoningen uiteenzet. Het aantal plaatsen waar voorlichting te verkrijgen is zal worden uitgebreid. Te denken valt hierbij aan voorlichting bij VVV-kantoren en recreatiebedrijven. Voorlichting zal plaats vinden middels een folder, zoals ook andere gemeenten (bijvoorbeeld Landerd) dat hebben gedaan. Daarnaast zullen makelaars, notarissen en bankinstellingen die betrokken zijn bij de overdracht van recreatieverblijven ingelicht worden over het gemeentelijke uitvoeringsbeleid zoals weergegeven in deze uitvoeringsnota. Makelaars zijn reeds verplicht te melden aan potentiële kopers dat er een recreatieve bestemming rust op het gebied waar het object zich bevindt. In koopcontracten is dit derhalve altijd vastgelegd. Naast algemene informatie in de lokale media zal de gemeente alle huidige eigenaren en bewoners van recreatieobjecten schriftelijk op de hoogte stellen van deze uitvoeringsnota, na vaststelling ervan door de raad (de eerste aanschrijving ). In deze aanschrijving zal onder meer ingegaan worden op de procedures voor het aanvragen van een gedoogverklaring, zoals in deze uitvoeringsnota beschreven. Op het moment van inschrijving in de GBA zullen nieuwe bewoners van een recreatiewoning van de gemeente een formulier ontvangen waarin het gemeentelijke uitvoeringsbeleid zoals vastgelegd in deze uitvoeringsnota wordt aangehaald. De inschrijver wordt dit formulier ter ondertekening voorgelegd. (Op basis van artikel 1 Wet GBA zijn gemeenten verplicht personen in te schrijven in de GBA als men aangeeft dat men op een zeker adres woont, ongeacht of bewoning op basis van bijvoorbeeld het bestemmingsplan is toegestaan. Het is derhalve niet mogelijk om inschrijving in de GBA te weigeren.) 3.2 Convenanten met belanghebbenden Het afsluiten van convenanten met eigenaren en/of beheerders van recreatieparken kan leiden tot verhoogde samenwerking in controle en inventarisatie activiteiten. Convenanten kunnen de noodzaak voor de gemeente om te controleren nooit wegnemen. Wel kan de frequentie van gemeentelijke controle afnemen. Hoewel convenanten nooit een bindend karakter hebben, hebben ervaringen in andere gemeenten (bijvoorbeeld Landerd en Apeldoorn) aangetoond dat zij de gegevensverzameling ten goede kunnen komen. Daarnaast kan het afsluiten van convenanten een belangrijk communicatiemiddel zijn naar belanghebbenden, bijvoorbeeld door een feestelijke ondertekeningsbijeenkomst waarbij de pers aanwezig is. Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Pagina 10 van 13
De gemeente zal proberen te komen tot het afsluiten van dergelijke convenanten met eigenaren en of beheerders van recreatieparken. De eigenaren en/of beheerders komen in deze convenanten overeen met de gemeente om mee te werken aan het bestrijden en voorkomen van permanente bewoning. Elementen die in het convenant aan de orde kunnen komen zijn: Het periodiek doorgeven van mutaties in eigendom en/of bewoning van objecten; Vermoedens van permanente bewoning kenbaar maken aan de gemeente; Communicatie door de eigenaar/beheerder met de bewoners en eigenaren over het gemeentelijk uitvoeringsbeleid. 3.3 Inventarisatie en controle De gemeente zal de intake, inventarisatie en controle, zoals reeds gestart in de 0-meting, afronden. Ook de parken die niet in de steekproef van de nulmeting zijn opgenomen zullen na een intakegesprek met de eigenaar geïnventariseerd worden. Er zal op de navolgende wijze gewerkt worden: Intake. Met de eigenaar/beheerder en eventueel vereniging van eigenaars wordt een gesprek gevoerd over de situatie in het park. In dit gesprek wordt het beleid van de gemeente toegelicht. De eigenaar/beheerder wordt in de gelegenheid gesteld de bewoners op de hoogte te brengen van de voorgenomen inventarisatie en controle activiteiten. Inventarisatie. In een kort gesprek met de bewoner wordt, in voorkomende gevallen, een vragenlijst ingevuld en ondertekend door de bewoner voor juistheid. In de vragenlijst wordt onder andere ingegaan op datum van betrekking van het woonverblijf, inschrijving in de GBA en het gebruiksdoel van het recreatieobject (permanent of recreatief gebruik). Inventarisatie zal eenmalig plaatsvinden voor alle objecten. Het maken van een foto van het object kan onderdeel zijn van de inventarisatie. Een foto en een omschrijving van de bouwkundige staat, de milieu/veiligheidssituatie en ligging van het object is noodzakelijk om te beoordelen of een eventueel toekomstig verzoek om een gedoogverklaring op bouwtechnische, milieu en veiligheidsaspecten gerechtvaardigd zal zijn. Raadpleging gegevensbestanden. De gemeente zal de objectdossiers waar relevant aanvullen met gegevens uit bestaande informatiebronnen, waaronder de GBA, belasting gegevens en kadastrale gegevens. Op basis van de objectdossiers wordt vervolgens per object de status vastgesteld. De status kan zijn: recreatief gebruik, of verdenking van permanente bewoning. De objecten waar een verdenking van permanente bewoning op rust zullen worden opgenomen in de controles. Controle behelst het periodiek waarnemen van de situatie ter plekke. Ieder verdacht recreatieobject zal maandelijks tussen zons op- en ondergang bezocht worden, op maandag tot en met zaterdag. Op basis van waarneming (dus geen gesprek met de bewoner) wordt een indruk van de bewoning gegeven. De waarneming wordt schriftelijk vastgelegd. Een kentekencontrole (in de vroege ochtend en late middag of avond bij de in- en/of uitvalswegen van het recreatiepark) kan incidenteel deel uitmaken van de controle. Dit zal geschieden om ook permanente bewoners die door bijvoorbeeld werk overdag niet aanwezig zijn toch te kunnen controleren. Voor objecten waarvoor door de gemeente een gedoogverklaring is afgegeven wordt uiteraard een aangepaste werkwijze toegepast, gericht op het controleren van juiste naleving van de voorwaarden gesteld in de gedoogverklaring. De gemeente dient te voldoen aan de Wet Bescherming Persoonsgegevens en heeft derhalve reeds de activiteiten aangemeld bij het College bescherming persoonsgegevens. Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Pagina 11 van 13
3.4 Aanschrijving, bestuursdwang en dwangsom Indien uit de verzamelde gegevens voldoende bewijs van permanente bewoning is verkregen zal de bewoner aangeschreven worden over deze verdenking en verzocht worden een einde te maken aan het gewraakte gebruik van de recreatiewoning (de tweede aanschrijving ). De bewijslast die de gemeente opbouwt door de handhavingsactiviteiten beschreven in deze uitvoeringsnota zal, op basis van de jurisprudentie, in de meeste gevallen voldoen aan de juridische eisen die hiervoor gesteld worden. Na het ontvangen van deze tweede aanschrijving, waarin kenbaar wordt gemaakt dat de gemeente op basis van deze uitvoeringsnota in het specifieke geval zal handhaven en mogelijk overgaat tot het opleggen van een dwangsom, wordt de bewoner in de gelegenheid gesteld gehoord te worden teneinde zijn zienswijze en eventuele bezwaren kenbaar te maken. In situaties waar, na de hoor- en zienswijze, sprake is van permanente bewoning, en de bewoner niet beschikt over een gedoogverklaring, dan wel de gedoogverklaring is verlopen, wordt de bewoner op basis van het in deze uitvoeringsnota gestelde, gesommeerd door middel van een derde schriftelijke aanzegging het recreatieobject binnen 1 maand te ontruimen onder oplegging van een dwangsom. Indien de bewoner niet de eigenaar is, wordt tevens de eigenaar van het recreatieobject van deze aanschrijving op de hoogte gebracht. De hoogte van de dwangsom zal per tijdseenheid worden vastgesteld. Het college kan ook overgaan tot het uitoefenen van bestuursdwang. Hierbij zullen de procedures worden gevolgd zoals voorgeschreven in de Algemene Wet Bestuursrecht. Deze procedure kan leiden tot ontruiming en eventueel verzegeling van het recreatieobject. De mogelijkheid van dwangsom verdient de voorkeur wanneer aannemelijk is dat de bewoner de permanente bewoning ongedaan kan maken zonder dat daarvoor een ingrijpende ontruimingsprocedure noodzakelijk is. Tenslotte is het mogelijk, op basis van de Wet op de Ruimtelijke Ordening, bij overtreding van de voorschriften die deel uitmaken van het bestemmingsplan, tot strafrechtelijke vervolging over te gaan. Indien andere flankerende instrumenten, bijvoorbeeld via de Wet op de Openluchtrecreatie of de Wet op de Economische Delicten, beschikbaar komen kan de gemeente ook deze instrumenten toepassen. Het moge duidelijk zijn dat het toepassen van bestuursdwang, dwangsomprocedure of strafrechtelijke vervolging niet te prefereren is. De gemeente zal hier echter toe overgaan indien de strijdige situatie voortduurt. Door goede communicatie met alle betrokkenen en het sociale beleid in deze uitvoeringsnota wordt uiteraard getracht deze situatie daar waar mogelijk te voorkomen. Uitvoeringsnota handhaving verbod op permanente bewoning van recreatiewoningen Pagina 12 van 13