Beste leerkracht, U bent nu al twee weken bezig met de lesbrief van het onderzoekstraject Dans en Taal. Hopelijk verloopt alles naar wens en genieten de kinderen van het Frans middels dans. Mochten er onduidelijkheden zijn, schroom niet om contact op te nemen. Lesbrief Dans en Taal Inhoud Unit 2: Toetsenbord en muis Middenbouw (groep 4-6) Benodigdheden Gym- of speelzaal, digibord, muziekinstallatie, plaatje van een toetsenbord en een muis op papier, 1x digitaal plaatje van een toetsenbord en kaartjes FR - NL Inleiding In de kick-off werd het hoofdthema van het onderzoekstraject Dans en Taal uitgelicht, namelijk: school. De afgelopen twee weken heeft u samen met de klas gedanst rondom unit 1: vulpen en stift. De komende twee weken gaat u aan de slag met unit 2: toetsenbord en muis. Het is altijd fijn wanneer u de Franse woordjes uit unit 1 terugpakt en herhaald. Toelichting Elk unit heeft een vaste opwarming en einddans. De kern (dans) bevat losse dansopdrachten waar u zelf een selectie uit mag maken. Let op! Oefening 5 bestaat altijd uit bewegingen op een vaste telling. Voor de presentatie op 16 december is het de bedoeling dat alle bewegingen van oefening 5 van unit 1 t/m unit 4 achter elkaar worden geplakt. Streef er dus naar dat de leerlingen het zelfstandig kunnen uitvoeren. Doel De oefeningen zijn echt bedoeld als energizer voor tussendoor, om de dag leuk mee te beginnen of om leuk mee af te sluiten! Project Sally Maastricht 1
Dansopdrachten Voorbereiding voor de leerkracht - neem, voor u met de kinderen aan de slag gaat, de opdrachten zelf een keer door - luister ook naar de bijbehorende muziek - check even of u aan de benodigdheden voldoet Oefening 1: Opwarming (opstelling: eigen plek in het lokaal) Track 1 De leerlingen en de docent leren, middels een video op het digibord, een vaste dans aan. Op het beeldscherm worden de passen voorgedaan door een dansdocent en meteen nagedaan door de klas. In de muziek worden de tellen 20-50 in het Frans gezongen. Uitleg unit 2 Er wordt vandaag gedanst rondom toetsenbord en muis. Oefening 2: Kern (dans) A (opstelling: kring / eigen plek in het lokaal) Track 2 De leerlingen starten deze opdracht vanuit een kring. Later wordt er vrij door het lokaal bewogen. Toetsenbord en muis We gaan vandaag verder met het dansen rondom toetsenbord en muis. Wie weet nog vanuit de kick-off hoe dit in het Frans heet? Clavier en souris. 1. De docent begint met het plaatje van een souris. Een souris beweegt over het hele beeldscherm, van links naar rechts en van boven naar onder. De leerlingen trippelen (kleine, snelle stapjes) op de plaats in de kring en draai van links naar rechts, alsof ze zelf en snel bewegende muis zijn. 2. De docent gaat daarna over naar het plaatje van een clavier. Een clavier heeft verschillende toetsen. Stel dat die toetsen levensgroot zouden zijn, dan zou je van toets op toets kunnen springen. De leerlingen plakken de voeten zogenaamd aan elkaar en springen op de plaats in de kring de lucht in. 3. De muziek wordt aangezet maar nu krijgen de leerlingen de opdracht om zorgvuldig naar de muziek te luisteren. Kunnen ze horen wanneer de souris aan bod komt en wanneer de clavier? 4. Oefen dit opnieuw 1x in de kring met muziek en vervolgens verplaatsend. Het hele lokaal is nu het beeldscherm waar de leerlingen in kronkelweggetjes kriskras overheen mogen trippelen. Wanneer de muziek naar staccato veranderd is het hele lokaal een groot toetsenbord waarbij de leerlingen vrij van plek naar plek springen. Project Sally Maastricht 2
Als hulpmiddel kan altijd het plaatje van het toetsenbord en de muis omhoog worden gehouden, streef ernaar dat later de Franse benaming roepen genoeg hulp is. Oefening 3: Kern (dans) B (opstelling: eigen plek in het lokaal) Track 3 Route van de muis De souris gaat alle kanten op op het beeldscherm. Naar rechts is in het Frans droit, naar links is gauche, en rechtdoor is tout droit. Laten we dat eerst even oefenen zonder muziek. 1. De kinderen staan op een eigen plek in het lokaal. De docent roept de richtingen, dus: droit, gauche of tout droit. De leerlingen lopen de betreffende richting op. Streef ernaar dat de leerlingen de betekenis echt snappen en niet elkaar gewoon nadoen. We maken het iets moeilijker. Bij tout droit mag je je eigen pad vooruitlopen door de hele zaal. Maar soms wordt de souris ook plotseling gestopt op het beeldscherm. In het Frans is dit arret. Je souris staat dan stokstijf stil. 2. De leerlingen beginnen met tout droit: ze lopen dus kriskras door het lokaal, maar ze gaan vooruit (dus rechtdoor, refereer hiernaar als er vragen over gesteld worden). Vervolgens roept de docent droit of gauche, waarna weer tout droit (dus het eigen looppad) wordt uitgevoerd. De docent wisselt dit af met arret uit het niets te roepen: de leerlingen staan dan plots stil. Verdieping: 3. Voeg een laatste element toe: zwart (noir). Het beeldscherm wordt plotseling zwart, zoals vaak gebeurd wanneer de computer lang niet is aangeraakt. Wanneer de docent noir roept moeten alle leerlingen aan de zijkant van het lokaal gaan staan en dus de vloer helemaal leeg maken. Er is geen muis meer op het beeldscherm te zien. Na noir is het wel altijd handig om met tout droit weer verder te gaan. Oefening 4: Kern (dans) C (opstelling: eigen plek in het lokaal) Track 4 Voor deze oefening mogen de leerlingen achter hun tafeltje blijven staan. Ze hoeven niet kriskras door het lokaal te verplaatsen. Het toetsenbord We gaan verder met het clavier. We wisten al dat we van toets naar toets konden springen maar nog niet hoe. Wanneer we hoog springen dan zeggen we in het Frans haute. En wanneer we laag springen zeggen we in het Frans faible. 1. Inventariseer en probeer uit met de leerlingen op welke manieren je allemaal hoog kunt springen en op welke manieren allemaal laag. Denk bij hoog aan: handen in de lucht, jezelf lang maken, ver boven de grond springen. Denk Project Sally Maastricht 3
bij laag aan: kleine afzet van de vloer, een bolletje van jezelf maken, laag boven de grond springen. 2. De docent roept haute of faible. De leerlingen springen hoog of laag. Het soort sprong mogen ze zelf kiezen. 3. De docent laat de leerlingen kiezen of ze op een grand toets, bijvoorbeeld de spatiebalk, of op een petit toets springen. De woorden grand en petit zijn als het goed is al bekend bij de middenbouw en mag anders even kort aangehaald worden. Bij een grote toets kun je denken aan: neerkomen met de benen wijd. Bij een kleine toets kun je denken aan op 1 been landen. De docent roept dan bijvoorbeeld: grand haute toets. Oefening 5: Kern (dans) D (opstelling: in tweetallen tegenover elkaar) Track 5 In deze oefening moet een kleine frase van dansbewegingen door de leerlingen uiteindelijk zelfstandig uitgevoerd kunnen worden. De docent helpt in het begin met het aanleren van de bewegingen. Kringgesprek/reflectie (benodigdheden: kaartjes FR NL) De docent bespreekt met de leerlingen de verschillende Franse woordjes die in de dansoefeningen aan bod zijn gekomen. Op de onderstreepte woorden ligt over het algemeen in deze unit de nadruk. Ook is dit het moment voor de docent om terug te koppelen naar de Franse woordjes van unit 1. Wat hebben de leerlingen nog onthouden en wat komt daar nu bij? We hebben zojuist verschillende dansopdrachten gedaan waar Franse woordjes in voor kwamen. Wie weet nog wat betekent? - Clavier - Souris - Droit - Gauche - Tout droit - Haute - Faible Tellen Beweging 1-4 2x grote, hoge toets sprong 5-8 2x kleine, lage toets sprong 1-4 2x grote, hoge toets sprong 5-8 2x kleine, lage toets sprong Uitleg muziek: op elke tel van een even getal hoor je een accent in de muziek. Op dit accent wordt de sprong gemaakt. Op de tel zonder accent worden de benen alvast gebogen = afzet voor de sprong. Project Sally Maastricht 4
Oefening 6: Einddans (opstelling: kring) De afsluiting is een au revoir yell zonder muziek waarbij op iedere zin die wordt geroepen, bewegingen worden gedaan. De docent leert de bewegingen en de yell aan, de leerlingen proberen het te onthouden en vervolgens zelfstandig uit te voeren. De au revoir yell staat op video zodat de docent hierop terug kan vallen. Au revoir yell Bonjour, au revoir et salut 1. Zwaai armen van rechts naar links De Franse taal die hoor je nu 2. Armen maken een cirkelvorm van boven naar onder, op het woord nu stamp je met je voet op de grond Door te dansen leren we Frans 3. Zet 2 stappen naar voren en 2 stappen naar achter, dit mag zelf in de zin getimed worden Vind je dat geen mooie kans?! 4. Rennen op de plaats, zo snel als je kunt, op kans naar een wijdbeense positie springen Wow! Yo! (herhaal 4x) 5. Maak vier keer een pose (stoere pose, lage pose, vrolijke pose) Dat Frans leren we zo! 6. Op de hurken gaan zitten, op zo omhoog springen. De leerlingen mogen zelf een hoge sprong bedenken. Project Sally Maastricht 5