VISIE op TOEZICHT & BESTUUR van STICHTING MAASKANT WONEN
1 ALGEMEEN Maaskant Wonen is een woningcorporatie met circa 1.850 woningen in beheer. We zijn actief in de gemeente Stein in de Westelijke Mijnstreek. De woningen van Maaskant Wonen staan in de kernen Stein, Elsloo, Meers en het buurtschap Catsop. De regio wordt de komende jaren geconfronteerd met demografische krimp. Het aantal inwoners vertoont al enkele jaren een daling. Binnen afzienbare tijd zal ook het aantal huishoudens gaan dalen. Dit heeft gevolgen voor de behoefte aan sociale huurwoningen en de omvang van onze woningvoorraad. In onze portefeuillevisie gaan we in de periode tot 2020 uit van een gelijkblijvende woningvoorraad. Daarna verwachten we een afname van het woningvoorraad. De demografisch context bepaalt onze agenda voor de komende jaren. De nadruk verschuift van nieuwbouw naar beheer van de bestaande voorraad. Sleutelbegrippen zijn klantgerichtheid, verduurzaming en revitalisering. 2. DE ORGANISATIE Maaskant Wonen is in 2003 ontstaan uit een fusie tussen Woningstichting Elsloo en Woningstichting Stein. De organisatie kent een eenhoofdig bestuur, een raad van toezicht en een werkorganisatie die bestaat uit 15 medewerkers. De organisatie is sterk lokaal verankerd, is laagdrempelig en kent korte lijnen naar huurders en belanghouders. We hechten veel waarde aan een persoonlijke benadering. De kleinschaligheid van de organisatie draagt bij aan slagvaardigheid en wendbaarheid. We zijn financieel gezond en hebben in financieel opzicht een goed toekomstperspectief. In 2016 maakten we een nieuw ondernemingsplan. In dit plan schetsen we onze ambities voor de komende jaren en benoemen we onze kernwaarden: Betrouwbaar-Transparant- Slagvaardig-Laagdrempelig-Duurzaam-Samenwerkingsgericht. Onze missie Maaskant Wonen biedt kwalitatief goede en betaalbare huisvesting in een prettige, schone en veilige omgeving aan mensen die een beroep doen op een sociale huurwoning in de gemeente Stein. Wij vinden het belangrijk dat onze klanten tevreden zijn en in Maaskant Wonen een betrouwbare partner zien. Onze visie We doen ons werk vanuit een hoog ambitieniveau en met een compacte organisatie die slagvaardig en wendbaar is. De afstand tot onze klanten is klein. Dit werkt naar twee kanten: de klant weet ons eenvoudig te vinden en wij zoeken de klant gemakkelijk op. We hechten veel waarde aan een persoonlijke benadering. Daardoor weten we wat er speelt en wat de klant beweegt. In ons contact met klanten zijn we respectvol, open en eerlijk en bieden we ruimte voor keuzes. De klant weet immers het beste wat goed voor hem is. We hebben een goed zicht op nieuwe ontwikkelingen en zijn in staat om onze bedrijfsvoering daarop aan te passen. Onze woningportefeuille in aantal en in kwaliteit en onze diensten bewegen mee met externe ontwikkelingen. We zijn kostenbewust en gaan zorgvuldig om met onze middelen. Onze bedrijfsvoering is sober. Door processen efficiënt in te richten en te standaardiseren waarborgen wij een snelle en betrouwbare VISIE TOEZICHT & BESTUUR 8 juni 2016 Pagina 2 van 5
afhandeling van vragen van onze klanten. Wij bewaken de betaalbaarheid en toegankelijkheid van onze woningen voor mensen met een beperkt inkomen. Voor de kwaliteit van onze woningen en de woonomgeving delen we een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid met huurders en samenwerkingspartners. We verwachten dat iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt. Samenwerking is een voorwaarde om succes te boeken. In onze visie schuilt de kracht van Maaskant Wonen: in het vermogen om nauwe klantrelaties en een effectieve en efficiënte bedrijfsvoering met elkaar te combineren. Hierdoor blijven we ook in de toekomst slagvaardig en wendbaar. Ons motto: Samen verantwoordelijk! De komende jaren staat het klantgericht werken onverkort centraal: Maaskant Wonen geeft voorrang aan de kwaliteit van haar dienstverlening, af te meten aan de tevredenheid van onze huurders. Daarnaast werken we aan een woningvoorraad die qua prijs en kwaliteit past bij de wensen en mogelijkheden van onze huurders en woningzoekenden. Klantgerichtheid combineren we met een verdere optimalisatie van onze bedrijfsvoering (in effectiviteit en efficiëntie). In de relatie met onze huurders gaan we meer dan in voorgaande jaren uit van een gedeelde verantwoordelijkheid: we werken niet alleen voor de huurders, maar ook met de huurders. We willen de samenwerking met onze stakeholders intensiveren. Er liggen complexe vraagstukken op tafel die we alleen gezamenlijk kunnen oplossen. 3. HET WETTELIJK KADER VOOR TOEZICHT Met het invoeren van de nieuwe Woningwet per 1 juli 2015 en de nieuwe Governancecode per 1 mei 2015 zijn de grenzen van het werkterrein van woningcorporaties opnieuw bepaald. Als onderdeel van de nieuwe richtlijnen gelden strakke kaders voor het intern toezicht. In de Woningwet staat dat de toezichthouders zich bij het vervullen van hun taak richten naar het belang van de corporatie, naar het te behartigen maatschappelijk belang en naar het belang van de betrokken belanghebbenden. De interpretatie van deze belangen kan per individu verschillen. Ook kan er tegenstrijdigheid tussen belangen ontstaan. Daarom is het noodzakelijk dat de raad van toezicht en het bestuur hierover met elkaar in gesprek gaan en tot een gedeelde visie komen. Hiermee geven we invulling aan bepaling 1.1. uit de Governancecode: bestuur en RvC hebben een visie op besturen en toezicht houden. 4. ONZE VISIE OP TOEZICHT EN BESTUUR De raad van toezicht houdt toezicht op het functioneren en presteren van de organisatie, treedt op als werkgever voor de directeur-bestuurder en staat het bestuur met raad terzijde. De directeur-bestuurder is als eerste verantwoordelijk voor het functioneren en presteren van de organisatie en legt daarover verantwoording af aan de raad van toezicht. Verantwoordelijkheidsgebieden zijn in het bijzonder: het realiseren van de doelstellingen van de organisatie; VISIE TOEZICHT & BESTUUR 8 juni 2016 Pagina 3 van 5
het formuleren en realiseren van de strategische koers; het formuleren en realiseren van beleid; het waarborgen van de financiële continuïteit en realiseren van financiering. De raad van toezicht vervult zijn functie vanuit een maatschappelijk perspectief. Dat wil zeggen dat hij op de eerste plaats let op het behalen van de maatschappelijk gewenste doelen (de maatschappelijke opgave) van de corporatie. Voor Maaskant Wonen is dit onder andere de kwaliteit van de dienstverlening en het waarborgen van een voldoende aanbod aan betaalbare sociale huurwoningen voor verschillende leeftijdsgroepen, met een kwaliteitsniveau dat voldoet aan gangbare eisen. Verduurzaming van de woningportefeuille maakt hier onderdeel van uit. Daarnaast let de raad op de financiële continuïteit en de effectiviteit en efficiency van de bedrijfsvoering. Hij draagt bij aan het behalen van de doelstellingen van Maaskant Wonen door inbreng van specifieke expertise. De toevoeging van waarde aan Maaskant Wonen keert terug in de drie belangrijke taken van de raad: - De raad van toezicht is kaderstellend Dit betekent dat de raad bij belangrijke vraagstukken van strategie en beleid meedenkt en adviseert aan de voorkant. De bestuurder is degene die uiteindelijk bepaalt. Hiermee bereiken we dat er vanuit verschillende hoeken naar een vraagstuk gekeken wordt. De raad biedt de bestuurder een klankbord op strategisch niveau. Dit komt de kwaliteit van de besluitvorming ten goede en maakt controle achteraf voor de raad eenvoudiger. - De raad van toezicht is controlerend De raad controleert de organisatie en de bestuurder achteraf op het gevoerde beleid en de gemaakte keuzes. De toetsing is kwantitatief èn kwalitatief. Dat wil zeggen dat niet alleen gekeken wordt naar begroting, jaarrekening en kwartaalrapportages, maar ook naar het proces van totstandkoming en inbreng van betrokkenen. Om een gewogen beeld te krijgen van het presteren van de organisatie voert de raad ook gesprekken met de huurdersbelangenvereniging (HBV), de voornaamste belanghouders en incidenteel de organisatie. Daarnaast heeft de raad jaarlijks ten minste één gesprek met de accountant. De raad hecht veel waarde aan risicobewustzijn en -beheersing. Het risicomanagement maakt onderdeel uit van de managementrapportages. Het bestuur creëert de voorwaarden voor een zorgvuldige en afgewogen besluitvorming. Dit gebeurt door een goede planning en voorbereiding van vergaderingen, tijdige beschikbaarheid van stukken en documentatie, verslaglegging van afspraken en besluiten en bijbehorende overwegingen. Bestuur en raad voorkomen en vermijden tegenstrijdigheid van belangen. - De raad van toezicht is vertegenwoordigend De raad probeert een eigen beeld te vormen van de maatschappelijke context waarin Maaskant Wonen opereert en van de belangrijkste maatschappelijke vraagstukken waarvoor de organisatie aan de lat staat. Hiertoe onderhoudt de raad contacten met de HBV, belanghouders en collegatoezichthouders. Verkregen inzichten dragen bij aan de visie op de koers en de speerpunten van Maaskant Wonen. De leden van de raad zijn zich bewust van hun voorbeeldfunctie; hun gedrag is van invloed op het functioneren en de reputatie van de organisatie en de sector als geheel. De raad van toezicht en het bestuur bevorderen een cultuur van integriteit en openheid, waarin ruimte is voor reflectie en tegenspraak. VISIE TOEZICHT & BESTUUR 8 juni 2016 Pagina 4 van 5
De raad treedt in zijn externe contacten niet in de vertegenwoordigende bevoegdheid van de directeur-bestuurder. Portefeuilleverdeling binnen de raad Om de rollen van de raad van toezicht goed te kunnen vervullen is een gevarieerde samenstelling een vereiste. Maaskant Wonen beschikt over een functieprofiel, waarin aandachtsgebieden voor de leden van de raad en de bijbehorende competenties benoemd zijn. Van elk lid van de raad wordt verwacht dat hij/zij generalist is, met een eigen specialisme. Zo vormt de raad een breed samengesteld team, waardoor hij de rol als klankbord en adviseur voor de directeur-bestuurder goed kan vervullen. Binnen de raad dienen de volgende kennisgebieden en rollen vertegenwoordigd te zijn: - volkshuisvesting en ruimtelijke ordening; - vastgoedontwikkeling en beheer/projectontwikkeling; - juridisch en governance; - bedrijfsvoering en organisatie; - voorzitter; - vertegenwoordiger huurdersbelangenvereniging (HBV). Binnen de Raad van Toezicht van Maaskant Wonen is slechts één commissie actief: de treasurycommissie. De commissie komt eenmaal per jaar bij elkaar ter bespreking van het Treasury jaarplan. De voorzitter en de vice-voorzitter voeren het jaarlijkse beoordelings- en functioneringsgesprek met de directeur-bestuurder, aan de hand van het jaarplan en overige prestatieafspraken voor het betreffende jaar. Voor specifieke projecten in enig jaar bepaalt de raad wie namens hem optreedt als klankbord of adviseur (voorbeelden zijn het project risicomanagement, opstellen ondernemingsplan, herziening statuten). Functieprofielen van de leden van de raad van toezicht en de directeur-bestuurder moeten passen bij de situatie van Maaskant Wonen (organisatie en maatschappelijke opgave) en de eisen vanuit wet- en regelgeving. TOT SLOT: toezichtvisie als levend document Deze Toezichtvisie is opgesteld met de huidige kennis en inzichten op het gebied van good governance. Interne en externe veranderingen kunnen leiden tot een bijstelling van de visie. De zelfevaluatie die jaarlijks plaatsvindt (en tweejaarlijks onder externe begeleiding) kan eveneens een herijking van de visie tot gevolg hebben. Omgevingsbewustzijn en zelfbewustzijn zijn twee belangrijke eigenschappen van een organisatie die het realiseren van haar maatschappelijke opdracht serieus neemt. VISIE TOEZICHT & BESTUUR 8 juni 2016 Pagina 5 van 5