Risico s kennen, weerbaarheid vergroten Maaike van Tuyll Plv programmamanager Dreigingen en Capaciteiten, NCTV Maaike.Tuyll@dgv.minvenj.nl DNB Business Continuity Seminar 2011 Amsterdam - 9 november
Strategie Nationale Veiligheid Werkwijze om: de vitale belangen van Nederland te beschermen, en maatschappelijke ontwrichting te voorkomen All hazard benadering Drie types dreigingen: moedwillig, nietmoedwillig en natuurlijk Doel: Nederland weerbaarder maken tegen alle typen dreigingen
Strategie NV: werkwijze Wat bedreigt Nederland? En hoe erg is dat? Inventarisatie Risico- dreigingen analyse Nationale Risicobeoordeling (NRB) Wat moeten we doen? Taken Wat hebben we daarvoor nodig? Capaciteitenanalyse Advies nationale capaciteiten en prioriteiten Beleidsvorming en projecten Besluit Kabinet Strategische verkenningen Horizon scanning
Nationale Risicobeoordeling
Dreigingen te lijf Uitgangspunt: de ontwikkelde scenario s en risico-analyse 1. Manieren vinden om de gevolgen en de kans te beperken (capaciteiten) - Voor specifieke dreigingen - Voor meerdere dreigingen (generieke capaciteiten) 2. Prioriteren 3. Daadwerkelijk versterken van die capaciteiten Uitdaging: de weerbaarheid van Nederland over de hele linie vergroten (ongeacht de dreiging, gekend of ongekend)
Met wie doen we dat? Alle departementen Bedrijfsleven en vitale sectoren Experts: Analistennetwerk en methodiekwerkgroep Andere overheden: Lokaal/regionaal Internationaal Maatschappelijke organisaties
Keuze van scenario s Waarom worden in NRB vaak extreme scenario s gekozen? Opdracht: voorkomen van maatschappelijke ontwrichting, dus extreme omstandigheden. Dagelijkse routine en oplossingen werken niet meer. Brengt noodzakelijke capaciteiten helder in beeld en focust voorbereiding. NRB + capaciteitenanalyse als stress-test Kunnen we een extreme gebeurtenis aan? Wat kunnen we doen om weerbaarder te worden? Als je het ergste aankunt, kun je ook minder ernstige, dagelijkse verstoringen aan Helderheid over wat je niet meer aankunt (+ evt gevolgen daarvan)
Voorbeeld 1: Cyber Security Risico: ICT van fundamenteel belang voor onze samenleving en economie. Samenleving is kwetsbaar door de verwevenheid van vitale producten en diensten. Capaciteitenanalyse: Samenwerking tussen bestaande partijen in digitale samenleving nodig, ook internationaal. Daarom: Nationale Cyber Security Strategie
Voorbeeld 2: Uitval ICT/Elektriciteit Risico: Bij uitval ICT en elektriciteit komt continuïteit vitale processen in gevaar Capaciteitenanalyse: Voorbereiding op evt uitval kan gevolgen verminderen. Daarom: Continuïteitsplannen uitval ICT en elektriciteit
Voorbeeld 3: Spionage Risico Verwerven van geheime economische en politieke informatie door buitenlandse inlichtingendiensten. Kan de economische ontwikkeling, concurrentiepositie en welvaart van Nederland schaden. Capaciteitenanalyse: Het bewustzijn van Nederlandse overheid en bedrijfsleven mbt de dreiging van spionage verhogen. Kwetsbaarheid verkleinen. Daarom: convenant VNO-NCW & MKB Nederland, handleiding KWAS VS hekelen China en Rusland voor cybercrimes 'Duqu-virus ingezet voor spionage'
Rol vitale sectoren Vitale sectoren: producten, diensten en de onderliggende processen die, als zij uitvallen, maatschappelijke ontwrichting kunnen veroorzaken. Verwachting: weerbaarheid op orde, garanderen van continuïteit/ voorkomen van uitval Gemeenschappelijk doel: vermijden van verliezen door uitval Gemeenschappelijk belang: gedeeld beeld van mogelijke risico s en oplossingen
Hoe werken we samen? Vitale sectoren zijn primair verantwoordelijk om eigen continuïteit te waarborgen Voorbereiding op crisisbeheersing is onderdeel hiervan Samenwerking met crisisorganisatie(s) van overheid is essentieel Overheid faciliteert vitale sectoren: Stimuleert onderlinge uitwisseling van informatie over mogelijke risico s (all-hazard) en de te versterken capaciteiten Vitale sectoren delen kennis en expertise: Tijdens risico-analyse, capaciteitenanalyse en tijdens crisisbeheersing
Voorbeelden van samenwerking DigiNotar: gezamenlijke crisisbeheersing; Overstromingen: Nationale oefening Floodex 2008. Dialoog ruimtelijke ordening: schade vitale infrastructuur voorkomen; Pandemie: continuïteitsplannen Terrorismebestrijding: Alerteringssysteem Terrorisme (Atb) Wet- en regelgeving: Drinkwaterwet