Blad: 1 van 13 Opgesteld door: Stefanie Kamphuis, KAM-coördinator Inleiding In deze voortgangsrapportage geeft Reimert inzicht in haar CO₂-uitstoot wat betreft scope 1, 2 en 3 in 2015 en wordt de voortgang van de reductiedoelstellingen beschreven. Bij scope 1 en 2 gaat het hierbij om de doelstellingen van 2015 ten opzichte van referentiejaar 2012. Voor de ketenanalyse gebakken steen gaat het om de doelstelling van 2015 ten opzichte van 2014. In het document Ketenanalyse gebakken steen 2015 gaan we dieper in op de scope 3-emissies. In verband met de publicatie van de nieuwe emissiefactoren zijn de footprints van de voorgaande jaren opnieuw berekend, zodat een goed vergelijk kan worden gemaakt. Daarnaast is het brandstofverbruik van leveranciers uit scope 1 gehaald en verplaatst naar scope 3. Verderop in deze rapportage worden alle gecorrigeerde footprints weergegeven. In 2015 is in totaal 2.115 ton CO₂ uitgestoten, wat 17,4 ton CO₂ per fte betekent. Wat dit betekent voor de voortgang ten opzichte van de reductiedoelstellingen wordt in onderstaande paragrafen nader toegelicht. 1. Organisatie Naast wegenbouw, het bouwrijp maken van nieuwbouwlocaties en het inrichten van openbare ruimtes voert Reimert ook civiele betonbouw uit. Dit begon met het bouwen van bedieningsgebouwen van sluizen, bruggen en gemalen. In 2002 is deze tak uitgegroeid tot een volwaardig bouwbedrijf voor de woning- en utiliteitsbouw. Reimert is kortgezegd een allround aannemingsbedrijf gevestigd in Almere met de ambitie om in Flevoland en daarbuiten van alle markten thuis te zijn in de bouwkolom. Reimert participeert in Aannemingsbedrijf De Wilde. Vanuit Lelystad bedient De Wilde de GWW-markt van Lelystad, Dronten en de Noordoostpolder. De Wilde is gespecialiseerd in het inrichten van de openbare ruimte voor overheden, bedrijven en particulieren. Sinds 2011 maakt Beugel Infrastructuur onderdeel uit van Reimert. Vanuit Beilen wordt de infrastructurele markt in het noorden van het land bediend. Beugel is gespecialiseerd in herinrichtingswerken, rioleringswerken en het bouw- en woonrijp maken van gebieden. Bouwbedrijf Ubink is een gewaardeerde aannemer in de bouw. Ubink is sterk in het realiseren van seriematige woningbouw en in het realiseren van volumebouw. Ubink is sinds de oprichting een participatie van Reimert. Winfra is een eenmanszaak opgezet door een medewerker van Gebr. Reimert en houdt zich voornamelijk bezig met rioleringswerkzaamheden. 2. Duurzaamheidsbeleid Reimert streeft naar een bijdrage in de verbetering van de energie-efficiency binnen het eigen managementsysteem door maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen ten aanzien van het gebruik van energie, de geldende wet- en regelgeving en het verbeteren van de eigen bedrijfsprocessen. Het borgen van de energie-efficiency wordt bewerkstelligd door de integratie van het milieusysteem binnen het managementsysteem. Binnen dit systeem worden:
Blad: 2 van 13 energiestromen in kaart gebracht en geverifieerd; reductiedoelstellingen en maatregelen in een plan van aanpak opgesteld; maatregelen in het plan van aanpak geïmplementeerd binnen de organisatie; deze punten gecommuniceerd en verantwoord naar interne en externe stakeholders; verschillende methoden ontwikkeld ten behoeve van verbeteringen en kennisvergroting; halfjaarlijkse evaluaties uitgevoerd om de milieuprestaties te kunnen verbeteren. De directie van Reimert Bouw en Infrastructuur stelt de benodigde (financiële) middelen beschikbaar ten behoeve van bovengenoemde ambities en heeft een coördinator aangesteld om de processen binnen het systeem te bewaken. De gehele organisatie zet zich in voor de uitvoering van het beleid. Naast een goed kennisniveau voor het (milieubewust) uitvoeren van taken wordt van iedereen een actieve bijdrage met betrekking tot de zorg voor het milieu verwacht. 3. Eindverantwoordelijke personen Document VT Frequentie Kwaliteitsmanagementplan KAM-coördinator jaarlijks Stuurcyclus KAM-coördinator jaarlijks Energiemanagementplan Directie jaarlijks Communicatieplan KAM-coördinator jaarlijks Emissie-inventaris KAM-coördinator halfjaarlijks Voortgangsrapportage KAM-coördinator halfjaarlijks 4. Basisjaar en rapportageperiode De inventarisatie voor de CO₂-footprint is uitgevoerd voor de periode van januari tot en met december 2015. Het basisjaar is 2012.
Blad: 3 van 13 5. Afbakening 5.1 Organizational boundary Alle gemarkeerde bedrijven scoren op niveau 5 van de vier verschillende invalshoeken (inzicht, reductie, transparantie en participatie). Deze bedrijven Reimert neemt de verantwoordelijkheid voor 100% van de CO₂-uitstoot van deze bedrijven. H.L. REIMERT HOLDING B.V. H.T.B. REIMERT HOLDING B.V. S.H.W. KIJLSTRA HOLDING B.V. REIMERT HOLDING B.V. GEBR. REIMERT BEHEER B.V. GEBR. REIMERT B.V. WINFRA B.V. REIMERT HANDELS- EN TRANSPORTBEDRIJF B.V. REIMERT ONTWIKKELINGEN B.V. AANNEMINGSBEDRIJF DE WILDE B.V. RECYCLINGSMAATSCHAPPIJ DE VIJFHOEK B.V. BOUWCOMBINATIE UBINK EN CO B.V. BEUGEL BEHEER B.V. BEUGEL INFRASTRUCTUUR B.V.
Blad: 4 van 13 5.2 Operationele grenzen De CO₂-prestatieladder is onder andere gebaseerd op het Greenhouse Gas Protocol. Binnen dit protocol worden drie scopes onderscheiden: 1. Directe emissiebronnen binnen de eigen organisatie. 2. Indirecte emissiebronnen voor energie die is ingekocht, bijvoorbeeld elektriciteit. 3. Overige emissiebronnen veroorzaakt door activiteiten van het bedrijf, zoals uitbesteed transport. Van de bedrijven binnen de organizational boundary zijn ten eerste alle energiestromen binnen scope 1 en 2 volgens het GHG-protocol inzichtelijk gemaakt en omgerekend naar CO₂-emissies. De volgende energiestromen zijn van toepassing binnen de organisatie van Reimert: scope 1 directe GHG-emissies¹ brandstofverbruik t.b.v. het eigen wagenpark brandstofverbruik t.b.v. leaseauto s brandstofverbruik t.b.v. verwarming vestigingen diesel, benzine, LPG² diesel, benzine, LPG aardgas ¹koude middelen zijn niet meegenomen in deze inventarisatie ² het privéverbruik van zakelijke auto s is meegenomen in de inventaris scope 2 indirecte GHG-emissies ingekochte elektriciteit t.b.v. kantoren, werkplaatsen en projecten gebruik van privéauto s voor zakelijke doeleinden zijn niet van toepassing binnen de organisatie vliegreizen voor zakelijke doeleinden zijn niet van toepassing binnen de organisatie Binnen Reimert is geen gebruik gemaakt van: de toepassing van biomassa; de toepassing van stoom of stadsverwarming. scope 3 overige indirecte emissies³ emissies die ontstaan als gevolg van de activiteiten van het bedrijf (de organisatie) maar die voortkomen uit bronnen die geen eigendom van het bedrijf zijn noch beheerd worden door het bedrijf, bijvoorbeeld emissies die voortkomen uit de productie van ingekochte materialen (upstream) en het gebruik van het door het bedrijf aangeboden/verkochte werk, project, dienst of levering (downstream) ³de inventarisatie van scope 3 is opgenomen in het document Dominantieanalyse scope 3
Blad: 5 van 13 6. Overzicht emissies scope 1 en 2 In onderstaand schema is de CO₂-uitstoot van de gehele organisatie (zie punt 4) weergegeven. scope hoeveelheid eenheid conversiefactor ton CO₂ ton CO₂/fte 1 verwarming 40.829 Nm³ gas 1,884¹ kg CO₂ / Nm³ 77 0,63 wagenpark 28.172 liter benzine 2,740² kg CO₂ / liter 77 0,63 289.187 liter diesel 3,230² kg CO₂ / liter 934 7,68 bulkleveringen 289.366 liter gasolie 3,230² kg CO₂ / liter 935 7,69 totaal scope 1: 2.023 16,63 2 elektriciteit vestigingen 137.146 kwh 0,526³ kg CO₂ / kwh 72 0,6 elektriciteit projecten 38.092 kwh 0,526³ kg CO₂ / kwh 20 0,16 totaal scope 2: 92 0,76 totaal: 2.115 17,4 scope ketenanalyse hoeveelheid eenheid ton CO₂ kg CO₂/ kg steen 3 gebakken steen 1.510.500 kg 512,26 0,34 ¹bron: www.co2emissiefactoren.nl, brandstoffen energieopwekking versie maart 2015 ²bron: www.co2emissiefactoren.nl, brandstoffen voertuigen versie juni 2015 ³bron: www.co2emissiefactoren.nl, elektriciteit versie januari 2015 3% 1% 4% 44% 48% verwarming wagenpark materieel elektriciteit vestigingen elektriciteit projecten Verdeling scope 1 en 2
Blad: 6 van 13 7. Projecten met CO₂-gunningvoordeel Onderstaande projecten zijn aangenomen met CO₂-gunningvoordeel: omschrijving opdrachtgever footprint A6 K&L Weerwaterzone Rijkswaterstaat q4 2015 / q1-q2 2016 Taludbescherming Heerhugowaard ProRail q4 2015 / q1-q2 2016 Wzh vluchtwegen Schipholtunnel ProRail q3-q4 2015 / q1 2016 Inrichting MOB-complex - saneren Gemeente Bussum q1-q2 2016 Inrichting MOB-complex - BRM Gemeente Bussum q1-q2 2016 Verleggen kabels en leidingen A6 weerwaterzone Rijkswaterstaat (opgenomen onderstaand schema: q4-2015): scope hoeveelheid eenheid conversiefactor ton CO₂ 1 wagenpark 0 liter benzine 2,740² kg CO₂ / liter 0 357 liter diesel 3,230² kg CO₂ / liter 1,15 bulkleveringen 5720,5 liter gasolie 3,230² kg CO₂ / liter 18,48 totaal scope 1: 19,63 2 elektriciteit projecten 0 kwh 0,526³ kg CO₂ / kwh 0 totaal scope 2: 0 totaal: 19,63 Taludbescherming Heerhugowaard ProRail (opgenomen in onderstaande footprint: q4-2015 scope hoeveelheid eenheid conversiefactor ton CO₂ 1 wagenpark 0 liter benzine 2,740² kg CO₂ / liter 0 293 liter diesel 3,230² kg CO₂ / liter 0,95 bulkleveringen 0 liter gasolie 3,230² kg CO₂ / liter 0 totaal scope 1: 0,95 2 elektriciteit projecten 0 kwh 0,526³ kg CO₂ / kwh 0 Overige uitstoot in footprint 2016 totaal scope 2: 0 totaal: 0,95 Schipholtunnel ProRail scope hoeveelheid eenheid conversiefactor ton CO₂ 1 wagenpark 0 liter benzine 2,740² kg CO₂ / liter 0 133,05 liter diesel 3,230² kg CO₂ / liter 0,43 bulkleveringen 48 liter gasolie 3,230² kg CO₂ / liter 0,16 totaal scope 1: 0,59 2 elektriciteit projecten 0 kwh 0,526³ kg CO₂ / kwh 0 totaal scope 2: 0 totaal: 0,59
Blad: 7 van 13 Totale uitstoot projecten met CO₂-gunningvoordeel: 21,17 ton CO₂. 8. Verdelingssleutel vestigingen / projecten fte: 121,58 ton CO₂ / percentage ton CO₂/fte ton CO₂/fte scope / activiteit emissiebron fte t.o.v. footprint projecten vestigingen 1: Aardgas (verwarming) vestigingen aardgas 0,63 4% nee ja: 0,63 1: Brandstof wagenpark diesel/benzine 8,31 48% ja: 6,65 ja: 1,66 1: Brandstof materieel diesel 7,69 44% ja: 7,69 nee 2: Elektriciteit vestigingen elektriciteit 0,6 3% nee ja: 0,6 2: Elektriciteit projecten elektriciteit 0,16 1% ja: 0,16 nee Totaal 17,4 100% 14,5 2,89 83% 17% Verdeling in ton CO₂: ton CO₂ projecten ton CO₂ vestigingen 1.763,84 351,2 9. Kwantificeringsmethoden en conversiefactoren Voor het bepalen van de CO₂-uitstoot is er gebruik gemaakt van de volgende data: - Verbruik diesel/benzine t.b.v. wagenpark en materieel af te leiden uit jaaroverzichten van de brandstofleveranciers. - Verbruik aardgas en elektriciteit op de vestigingen is in kaart gebracht door middel van de facturen (jaaroverzichten) van energieleveranciers. - Verbruik elektriciteit op de projecten in kaart gebracht door middel van facturen energieleveranciers. Voor het inventariseren van de CO₂-uitstoot van Reimert is gebruikgemaakt van de conversiefactoren zoals deze zijn gepubliceerd op www.co2emissiefactoren.nl. Hierbij is de volgende indeling te maken: - Brandstoffen energieopwekking versie maart 2015 - Brandstoffen voertuigen versie juni 2015 - Elektriciteit versie januari 2015 De hoeveelheden (liters diesel en benzine, Nm³, kwh) zijn vermenigvuldigd met de conversiefactor en vervolgens gedeeld door 1000 om de uitstoot in ton CO₂ weer te kunnen geven. Van de CO₂-footprints van 2012, 2013 en 2014 zijn gecorrigeerde versies uitgebracht om tot een goed vergelijk te kunnen komen.
Blad: 8 van 13 10. Verificatie van de emissie-inventaris Wij hebben er bewust voor gekozen de emissie-inventaris niet te laten verifiëren. 11. Voortgang reductie scope 1 en 2 In onderstaande grafiek is de reductie over de afgelopen jaren terug te vinden. Hierbij is de uitstoot in ton CO₂ gerelateerd aan de fte s. ton CO₂ scope 1 2.157 1.805 1.889 2.023 scope 2 106 103 90 92 totaal 2.263 1.908 1.979 2.115 ton CO₂/fte fte 114,41 100,45 111,98 121,58 scope 1 18,85 17,97 16,87 16,64 scope 2 0,93 1,03 0,8 0,76 totaal 19,78 18,99 17,67 17,4 2500 2000 1500 1000 500 0 2012 2013 2014 2015
Blad: 9 van 13 Toelichting: onderstaande doelstellingen zijn gerelateerd aan de uitstoot in ton CO₂/fte. De verbruikscijfers zijn dan ook uitgedrukt in ton CO₂/fte. scope 1 - materieel doelstelling referentiejaar 4% > 8,76 6% > 8,58 10% > 8,22 verbruik 9,13 7,56 7,49 7,69 scope 1 - wagenpark doelstelling referentiejaar 3% > 8,68 5% > 8,5 7% > 8,32 verbruik 8,95 9,44 8,69 8,31 scope 1 - aardgasverbruik doelstelling referentiejaar 2% > 0,75 4% > 0,74 6% > 0,72 verbruik 0,77 0,98 0,69 0,63 scope 1 - totaal doelstelling referentiejaar 4% > 18,1 6% > 17,72 9% > 17,15 verbruik 18,85 17,97 16,87 16,64 scope 2 elektriciteitsverbruik vestigingen doelstelling referentiejaar 3% > 0,69 6% > 0,67 10% > 0,64 verbruik 0,71 0,81 0,66 0,6 scope 2 elektriciteitsverbruik projecten doelstelling referentiejaar 2% > 0,22 5% > 0,21 7% > 0,2 verbruik 0,22 0,22 0,14 0,16 scope 2 totaal doelstelling referentiejaar 3% > 0,9 6% > 0,87 9% > 0,85 verbruik 0,93 1,03 0,8 0,76 scope 1 en 2 totaal doelstelling referentiejaar - - 9% > 18 verbruik 19,78 18,99 17,67 17,4
Blad: 10 van 13 12. Voortgang scope 3 ketenanalyse gebakken steen Per jaar wordt bekeken hoeveel de uitstoot van de schakels winning/productie en transport per kg straatbaksteen is. De uiteindelijke uitstoot per jaar wordt genoteerd als X kg CO₂ / kg baksteen. In de bijlage zijn excel-sheets opgenomen met de berekeningen per project. In 2015 hebben we de volgende doelstellingen geformuleerd: scope 3 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 straatbaksteen referentie -0,1% -0,2% -0,4% -0,6% -0,8% -1% kg CO₂ / kg steen 0,35 0,3465 0,343 0,336 0,329 0,322 0,315 Voortgang: scope 3 2014 2015 straatbaksteen referentie -2,86% kg CO₂ / kg steen 0,35 0,34 Zie ook: ketenanalyse gebakken steen 2015.
Blad: 11 van 13 13. Maatregelen In 2015 is ingezet op de volgende maatregelen: onderdeel maatregel actie vt status gedrag personeel - personeel motiveren actief - prijsvraag uitgezet voor personeel: beste CO₂-reductiemaatregelen worden beloond directie KAM-coördinator uitgevoerd september mee te denken met cadeaubon (1: 150, 2: 100,-, 3: waar het gaat om 50,-) in september op personeelsfeest; 2015 onze CO₂ambities; - bewustwording creëren - geven van voorlichting (kennisvergroting) gedrag personeel gedrag personeel arbeidsmiddelen wagenpark wagenpark wagenpark - personeel motiveren actief mee te denken waar het gaat om onze CO₂ambities; - bewustwording creëren - geven van voorlichting (kennisvergroting) - personeel motiveren actief mee te denken waar het gaat om onze CO₂ambities; - bewustwording creëren - geven van voorlichting (kennisvergroting) - tijdige reparaties/ onderhoud - bandenspanning op peil houden - bandenspanning op peil houden - duurzame investering - informatie op intranet; - toolbox buitenpersoneel. Uitgevoerde toolbox in 2015: - CO₂ algemeen - Nieuwe Rijden - CO₂ vast agendapunt binnen stafoverleg, uitvoerdersvergadering en bouwplaatsoverleg - arbeidsmiddelen worden aangeboden bij de werkplaats wanneer deze defect zijn; - onderhoud vindt plaats conform de overeenkomst met de leverancier. - twee proefpersonen reden met door stikstof gevulde banden (bandenspanning blijft langer op peil, banden gaan langer mee, minder geluidsoverlast, meer rijcomfort, het is reukloos, onbrandbaar en niet giftig); directie KAM-coördinator directie uitvoerder hoofd onderhoud uitvoerend personeel directie hoofd onderhoud testrijders KAM-coördinator intranet nog niet voor iedereen toegankelijk toolbox 2x uitgevoerd proef mislukt - voor overig personeel geldt een maandelijkse controle van de bandenspanning en oppompen indien nodig a.d.h.v. info tankdop. alle bestuurders maandelijks - 3 nieuwe auto s met start-stopsysteem directie augustus 2015
Blad: 12 van 13 onderdeel maatregel actie vt¹ status woon-werkverkeer - routeoptimalisatie - planning onderling afstemmen; uitvoerder uitvoerend - inzet onderaannemers uit de regio > reductie werkvoorbereiding personeel (inclusief inhuur/ onderaannemers) - carpoolen woon-werkkilometers. uitvoerend personeel aan-/afvoer materialen en reststoffen leveranciers inzet arbeidsmiddelen (verwerking op project) inzet arbeidsmiddelen aan-/afvoer materialen en reststoffen eigen transportmiddelen - efficiënt transport - rijden met volle ladingen, dus efficiënt afroepen door uitvoerder/inkoper; - bij aanvoer nieuwe bouwstoffen gaat dezelfde vrachtwagen indien mogelijk terug met de afvoer van reststoffen; - bij keuze leverancier afstand t.o.v. projectlocatie mee laten wegen. - beperken stationair draaien - inzet kranen start-stopsysteem (onderaannemer); - elkaar aanspreken op gedrag; - in plaats van het gebruik van machines als kachel schaftkeet vragen bij hoofd onderhoud; - uitzetten van machines en aggregaten wanneer er niet gewerkt wordt i.v.m. reductie brandstofverbruik en vermindering geluidshinder. - efficiënte inzet - gebruik van rijplaten zodat lichtere machines het werk kunnen doen (minder rolweerstand). - voorkomen transport lege vrachtauto s - beperken stationair draaien - bij aanvoer nieuwe materialen, gaat dezelfde vrachtwagen terug met de afvoer van reststoffen; werkvoorbereider inkoper uitvoerder werkvoorbereider uitvoerder hoofd onderhoud uitvoerend personeel KAM-coördinator uitvoerder uitvoerder chauffeur scope 3 straatbakstenen maatregel actie vt status winning grondstoffen/ productie - hergebruik - stenen die vrijkomen uit projecten opslaan op vestigingslocaties Almere, Lelystad of Beilen - bij D&C-contracten zoveel mogelijk inzetten op hergebruik stenen uit eigen opslag of van de eigen projecten - scherpe communicatie belanghebbenden in staf- en uitvoerdersvergaderingen (vast agendapunt) directie bedrijfsbureau uitvoering KAM-coördinator - uitgevoerd, 2,86% reductie in 2015 t.o.v. 2014. maatregel blijft van kracht
Blad: 13 van 13 14. Ontwikkelingen 2016 - Verplicht kilometerstanden doorgeven bij tanken, zodat verbruik nauwkeuriger en gemonitord kan worden; - Tanken van FuelSave; - Pilot Transscope en GPS Buddy voor monitoring rijgedrag en brandstofverbruik; - Energiescan pand Almere (onderzoek zonnepanelen op dak); - Het hele wagenpark gaat over op stikstofbanden. Hiervoor komen op de vestigingen stikstofpompen; - Alle vrachtwagenchauffeurs volgen in juni 2016 de cursus Het Nieuwe Rijden; - Gebruik intranet; - Groene bouwaansluitingen. Opgesteld door: Goedgekeurd d.d. 21-03-2016 door: Stefanie Kamphuis H.T.B. Reimert, directeur