Actualiteiten ruimtelijke ordeningsrecht 9 november 2015 mr. drs. Hugo Doornhof advocaat bij AKD te Amsterdam @hdoornhof
AGENDA 1. Goede ruimtelijke ordening 2. Particuliere initiatieven 3. Ruimtelijke relevantie 4. Ruimtelijke ordening en milieunormen 5. Waarborgen 6. Intermezzo: supermarkten 7. Bestemmingen 8. Ladder voor duurzame verstedelijking 9. Hogere overheden en planologische besluitvorming 10. Intermezzo: vluchtelingenopvang 11. Afwijkingsbevoegheid 12. Overige onderwerpen
Goede ruimtelijke ordening Hoofdnorm (3.1 lid 1 Wro) Privaatrechtelijke omstandigheden (ABRS 28 januari 2015, ECLI:NL:RVS:2015:156) Onderzoek naar te gebruiken gewasbeschermingsmiddelen (ABRS 15-7-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2206, Hulst) Bestaande situatie (ABRS 3-12-2014, TBR 2015/148, Gorinchem)
Goede ruimtelijke ordening (2) Alle bedrijfswoningen in het buitengebied plattelandswoning (ABRS 24-12-2014, TBR 2015/43, Peel en Maas) Geen permanente bestemming want vergemakkelijking controle op de voorwaarden voor kamperen bij de boer? (ABRS 17-6-2015, ABkort 2015/251, Terschelling) Blokkeren bouwplan hippisch centrum Blokkeren exploitatie autohandel (ABRS 11-2-2015, TBR 2015/56, Buren)
Goede ruimtelijke ordening (3) Wegbestemmen bedrijfsloods (ABRS 9-9-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2847, Neerijnen)
Beleid en wet Kamperen bij de boer Pelsdierhouderij (ABRS 26-8-2015, ABkort 2015/334)
Particuliere initiatieven Vereisten: 1. voldoende concreet 2. tijdige kenbaar gemaakt 3. voldoende gegevens Loods bij geitenhouderij (ABRS 28-8-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2793, Oirschot)
Particuliere initiatieven (2) Uitgangspunt: particulier verplicht is om de onderzoeken te doen verrichten mits de raad daar expliciet om verzoekt (ABRS 30-4-2014, BR 2014/102, Overbetuwe; ABRS 6-5-2015, ECLI:NL:RVS:2015:1433, Enschede)
Ruimtelijke relevantie Geen niet-ruimtelijke voorwaarden voor toepassing wijzingsbevoegdheid (ABRS 21-1-2015, Gst. 2015/42) Openingstijden (ABRS 26-8-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2699, Nijmegen)? Geluidverdeelplan? (ABRS 4-2-2015, TBR 2015/126, Papendrecht) Splitsing van woningen in appartementen? (ABRS 3-6-2015, TBR 2015/115, Groningen)
Ruimtelijke relevantie (2)
Ruimtelijke ordening en milieunormen Ook stemgeluid in aanmerking nemen (ABRS 26-8-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2699, Nijmegen) VNG-Brochure Bedrijven en milieuzonering niet zaligmakend (ABRS 22-4-2015, ECLI:NL:RVS:2015:1302; ABRS 3-12-2014, TBR 2015/148, Gorinchem) Geurnormen? (ABRS 4-11-2015, ECLI:NL:RVS:2015:3394, Bladel) Windturbines en geluid (ABRS 23 september 2015, ABkort 2015/366, Breda) Evenementen (ABRS 8-7-2015, JM2015/112, Woerden; ABRS 5-8-2015, JM 2015/113, Amsterdam)
Ruimtelijke ordening en overige normen Keur (ABRS 11-2-2015, AB 2015/179, Weesp)
Waarborgen Toetsing aan parkeernota niet in toelichting (ABRS 17-6-2015, AB 2015/256) Activiteiten in de nachtperiode (ABRS 21-10-2015, ECLI:NL:RVS:2015:3247, Maasdonk) Voorschriften mogen niet in strijd met rechtszekerheid (ABRS 23 september 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2990, Heerlen)
Waarborgen (2) Seizoenarbeider (ABRS 23 september 2015, ABkort 2015/366, Breda)
Bestemmingen Kapsalon-bij-huis (Vzr. ABRS 22-4-2015, ECLI:NL:RVS:2015:1396) Woonzorg (ABRS 25-3-2015, ECLI:NL:RVS:2015:936) Bestemming Wonen ten behoeve van de functie zorginstelling (ABRS 29-4-2015, TBR 2015/100, Geldermalsen) Recreatiegebied (ABRS 1-7-2015, Gst. 2015/108, stadsdeel Zuidoost)
Bestemmingen (2) Juridische betekenis van aanduiding op plankaart hangt af van planvoorschriften (ABRS 30-9-2015, ECLI:NL:RVS:2015:3039, Binnenmaas)
Dynamische verwijzing Nieuwe lijn: ABRS 9-11-2015, AB 2015/337, Utrecht
Ladder voor duurzame verstedelijking (2) Definities (artikel 1.1.1, lid 1, Bro): h. Bestaand stedelijk gebied: bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur i. Stedelijke ontwikkeling: ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen
Ladder voor duurzame verstedelijking (3) Stedelijke ontwikkeling? Niet: 9 woningen (ABRS 8-7-2015, 201410097/1/R4, Ooststellingwerf) kerkgebouw (ABRS 17-12-2014, ECLI:NL:RVS:2014:4612) onbenutte planologische mogelijkheden/functieverandering (ABRS 15-7-2015, TBR 2015/151, Son en Breugel; ABRS 5-8-2015, TBR 2015/152, De Bilt; ABRS 1-7-2015, BR 2015, afl. 9, Amsterdam; ABRS 21-10-2015, ECLI:NL:RVS:2015:3213; ABRS 4-3-2015, ECLI:NL:RVS:2015:609, Schijndel)
Ladder voor duurzame verstedelijking (4) weg (ABRS 18-2-2015, ECLI:NL:RVS:2015:448, Den Haag) Let op!: behoefte hoe dan ook onderbouwen ihkv uitvoerbaarheid (vgl. ABRS 8-7-2015, 201410097/1/R4, Ooststellingwerf)
Ladder voor duurzame verstedelijking (5) Stedelijke ontwikkeling? Wel: ingrijpende functiewijziging? (ABRS 18-2- 2015, TBR 2015/58, Bodegraven-Reeuwijk) 2 woningen als eerste van in totaal 72 (ABRS 4 maart 2015, ECLI:NL:RVS:2015:653, Lansingerland)
Ladder voor duurzame verstedelijking (6) Voor welke besluiten? Bestemmingsplannen en inpassingsplannen Inzicht geven bij wijzigingsbevoegdheid (ABRS 22-4-2015, AB 2015/304, Eersel; ABRS 5-2-2014, BR 2014/52, Oldenzaal) Provinciale verordening die een locatie voor stedelijke ontwikkeling aanwijst (artikel 3.1.6 lid 3 Bro) Omgevingsvergunning (artikel 5.20 Bor)
Ladder voor duurzame verstedelijking (7) Trede 1: actuele regionale behoefte aangetoond? Wel: ABRS 24-12-2014, ECLI:NL:RVS:2014:4654, Lansingerland Niet: - ABRS 24-12-2014, ECLI:NL:RVS:2014:4648, Almelo - ABRS 11-2-2015, Gst. 2015/37, Kampen - ABRS 11-3-2015, 201400341/1/R1, Beek
Ladder voor duurzame verstedelijking (8) Trede 2: Aanwezigheid van bestaand stedelijk gebied wordt snel aangenomen: - ABRS 20-5-2015, ECLI:NL:RVS:2015:1581 - ABRS 24-12-2014, ECLI:NL:RVS:2014:4654, Lansingerland Mogelijkheden binnen bestaand stedelijk gebied niet snel aanwezig geacht (ABRS 1-7- 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2082, Barneveld)
Ladder voor duurzame verstedelijking (9) Trede 3: locatie met passende ontsluiting, gebruikmakend van verschillende middelen van vervoer Grootschalig: weg en OV Kleinschalig: weg en goede fietsverbinding
Ladder voor duurzame verstedelijking (10) Relativeitsvereiste en concurrenten: relevante leegstand (ABRS 20-5-2015, BR 2015/71; ABRS 29 juli 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2361, Enschede; ABRS 9-9-2015, ABkort 2015/335, Venlo; ABRS 7 oktober 2015, ECLI:NLRVS:2015:317, Zundert)
Provinciale ladder Losse beoordeling (ABRS 17-6-2015, ECLI:NL:RVS:2015:1902, Kaag en Braasssem; ABRS 8-7-2015, 201410097/1/R4, Ooststellingwerf)
Hogere overheden en planologische besluitvorming Algemene regels Aan concrete regels kan exceptief worden getoetst (ABRS 25-3-2015, NJB 2015/772, Vlieland) Windturbines en de verordening ruimte (ABRS 23 september 2015, ABkort 2015/366, Breda)
Hogere overheden en planologische besluitvorming (2) Reactieve aanwijzing Provinciaal belang: - coalitieakkoord en Houtkoolschets kunnen als grondslag (ABRS 25-2-2015, ECLI:NL:RVS:2015:515, Leeuwarderadeel; ABRS 22-4-2015, ECLI:NL:RVS:2015:1223, Harlingen) - in redelijkheid belang aantrekken? (ABRS 29 juli 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2413, Schagen)
Hogere overheden en planologische besluitvorming (3) B en w kunnen niet door besluit 2x bekend te maken zelf verschoonbaarheid overschrijding beroepstermijn bewerkstelligen (ABRS 29 juli 2015, AB 2015/265)
Hogere overheden en planologische besluitvorming (4) Proactieve aanwijzing Ook als GS geen reactieve aanwijzing hebben gegeven of beroep hebben ingesteld (ABRS 27 mei 2015, NJB 2015/1271, Overijssel) Mag in beginsel niet in strijd met Verordening zijn (ABRS 16-9-2015, NJB 2015/1807, Woensdrecht)
Ontheffingsbevoegdheid GS Artikel 4.1a Wro per 1 oktober 2012 Bij de verordening ( ) kan worden bepaald dat GS op aanvraag van B&W ontheffing kunnen verlenen ( ) voor zover de verwezenlijking van het gemeentelijk ruimtelijke beleid onevenredig wordt belemmerd in verhouding tot de met die regels te dienen provinciale belangen. Afwijkende strekking in verordening -> onverbindend (bijv. ABRS 22-7-2015, AB 2015/303, Oldambt))
Ontheffingsbevoegdheid GS (2) Bijzondere omstandigheden hoeven niet onvoorzien te zijn (ABRS 6-5-2105, NJB 2015/1064, Waddinxveen) Niet: PS waren bekend met het initiatief (ABRS 1-4-2015, ECLI:NL:RVS:2015:990, Heilo) bestuurlijke omissie (Waddinxveen) Wel: kunnen voldoen aan voorwaarde aan Ffw-ontheffing (ABRS 30-7-2015, ECLI:NL:RVS:2014:2833, Nunspeet)
Ontheffingsbevoegdheid GS (3) Onderscheid met wijzigingsbevoegdheid GS (ABRS 30-7-2014, AB 2015/59, Tilburg)
Afwijkingsbevoegdheid Criteria voor categorieën van gevallen waarvoor geen vvgb is vereist moeten duidelijk zijn (ABRS 27-5-2015, AB 2015/204, Leidschendam-Voorburg) Mag niet leiden tot rechtsonderzekerheid (ABRS 29-4-2015, JM 2015/86, Veghel) Daarmee afweging niet doorschuiven (ABRS 9-9-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2847, Neerijnen) Geen toepassing Tegelen-jurisprudentie (ABRS 21-1-2015, Gst. 2015/36)
Voorwaardelijke verplichtingen Reeds sinds 2003 door Afdeling toegestaan Al heel snel mogelijk?: - Vzr. ABRS 22-4-2015, ECLI:NL:RVS:2015:1396, Rijnwaarden Zelfs soms nodig: - ABRS 29-4-15, JM 2015/86, Veghel Soms niet nodig: - ABRS 11-2-2015, TBR 2015/57, Vlist - ABRS 21-1-2015, ECLI:NL:RVS:2015:145, Arnhem - ABRS 1-7-2015, ECLI:NL:RVS:2015:2082, Barneveld - ABRS 11-2-2015, JG 2015/22, Hardenberg
Planologische besluitvorming en gewekt vertrouwen Raad moet ovk bij besluitvorming betrekken (ABRS 29-4-2015, AB 2015/384, Overbetuwe) Raad hoeft bezwaren niet eerder naar voren te brengen (ABRS 11-2-2015, TBR 2015/56, Buren)
Economische uitvoerbaarheid Ook planschade erbij betrekken (ABRS 3-6- 2015, TBR 2015/115, Groningen)