Brede School in Vlaanderen en Brussel VLOR- 16 december 2011 Prof. Piet Van Avermaet, directeur Steunpunt Diversiteit & Leren Lia Blaton, projectmedewerker Brede School Universiteit Gent Steunpunt Diversiteit & Leren
Inhoud presentatie Brede School in Vlaanderen en Brussel Korte geschiedenis Stand van zaken Referentiekader Brede School Impactbevraging Brede School
BREDE SCHOOL IN VLAANDEREN EN BRUSSEL
Brede School in Vlaanderen en Brussel: historiek (1) In den beginne : Verschillende projecten van scholen en organisaties, o.a. Vlaggen & Wimpels (De Veerman vzw) (1997-2001) Jouw kind groeit op in de wijk (Sluizeken-Tolhuis- Ham/Stad Gent) (1997- ) Herculesproject Boom (2001) (nu: één van de scholen: school van morgen ~ infrastructuur met oog op brede school)
Brede School in Vlaanderen en Brussel: historiek (2) 2004: Onderzoeksopdracht Brede School (Cel Cultuurbeleid van de Vlaamse Gemeenschap) Pirard, F., Ruelens, L. &Nicaise, I. (2004). Naar een brede school in Vlaanderen. Leuven: Katholieke Universiteit Leuven, Hoger Instituut voor de Arbeid. 2006-2009: Proefprojecten Opdracht Brede School binnen Steunpunt GOK Opvolging & ondersteuning proefprojecten Visie-ontwikkeling Proefprojecten Brede School (vanuit onderwijs & jeugd) (14 Vlaamse + 3 Brusselse) Beleid Regeerakkoord 2009-2014
Brede School in Vlaanderen en Brussel: stand van zaken (1) 2010-2011: Ondersteuning Brede School door Steunpunt Diversiteit & Leren (i.o. Minister voor Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen & Brussel) 2011: focus op bevraging centrumsteden + informatie + begeleiding Brede Scholen, opvolging projectgroep Brede School (verschillende beleidsdomeinen) Proeftuinen Brede School Jeugd Brede School en het lokale beleid Vlaamse Gemeenschapscommissie Onderwijscentrum Brussel (OCB) 2010: Visietekst Brede School Brussel (VGC) 2010/2011: opstart Platform Brede School Brussel Meer info: http://bop.vgc.be/onderwijs/ocb/bredeschool.html Studiedag Brede School (2012)
Brede School in Vlaanderen en Brussel: stand van zaken (2) Beleid: ontwikkeling conceptnota Brede School vanuit verschillende beleidsdomeinen (cfr. projectgroep Brede School) Brede School opgenomen in Vlaams regeerakkoord (2009-2014) & aantal beleidsnota s (Jeugd Onderwijs Cultuur Brussel Sport Welzijn, Volksgezondheid & Gezin ) Scholenbouw: aandacht voor infrastructuur (cfr. capaciteitsprobleem) & Brede School AGION: studie infrastructuur en Brede School (www.agion.be) Cfr. scholen van morgen (www.scholenvanmorgen.be)
REFERENTIEKADER BREDE SCHOOL
Referentiekader Brede School Ontwikkeld door Steunpunt GOK/ Steunpunt Diversiteit & Leren Eerste versie in 2006 Op basis van ontwikkelingen, ervaringen van proefprojecten etc. verder uitgewerkt (laatste versie 2010) Fungeert als basis voor Brede School in Vlaanderen en Brussel (cfr. VGC, aantal visieteksten ontwikkeld door lokale beleid, ) etc.
Brede School is een samenwerkingsverband tussen verschillende sectoren waaronder één of meerdere scholen die samen werken aan een brede leer- en leefomgeving in de vrije tijd en op school met als doel maximale ontwikkelingskansen voor àlle kinderen en jongeren Een kwalitatieve bredeschoolwerking heeft oog voor diversiteit, verbindingen en participatie. De concrete werking hangt af van de lokale context.
Als dit een school is met oriëntaties op de omgeving
dan is dit een Brede School: Uit: Extended Schools. An overview.
Waarom samenwerken? Integrale ontwikkeling To the doctor, the child is a typhoid patient; to the playground supervisor, a first baseman; to the teacher, a learner of arithmetic. At times, he may be different things to each of these specialists, but too rarely he is a whole child to any of them. (White house conference on children and youth, 1930) ) Complexiteit sociale ongelijkheid Maatschappelijk relevant voor diverse sectoren Concretisering maximale ontwikkeling Gezondheid Veiligheid Voorbereiding op de toekomst Talentontwikkeling en plezier Maatschappelijke participatie
Er is sprake van een Brede School wanneer Vaak komen vragen naar boven: Is een samenwerking tussen een school en een organisatie een Brede School? Is een project een Brede School? Alle scholen zijn toch sowieso Brede Scholen?
Er is sprake van een Brede School wanneer maximale ontwikkelingskansen van kinderen en jongeren centraal staan de werking breder is dan die van een school zowel in doelen, publiek,activiteiten, er een duidelijke band is met de omgeving in doelen, acties en partners een contextanalyse de basis vormt voor het formuleren van maatschappelijk relevante doelen er wordt gestreefd naar diversiteit in activiteiten en verschillende registers aan bod komen (breed leren, verbreden en versterken) er verbindingen worden gelegd tussen binnen- en buitenschools leren
Er is sprake van een Brede School wanneer diverse partners samenwerken aan heldere gezamenlijke doelen de werking zich richt op concrete problemen en de veranderingen zichtbaar maakt voor iedereen de werking planmatig verloopt en wordt uitgezet op zowel lange, middellange als korte termijn een coördinator het geheel van de werking overkoepelt, aanstuurt en opvolgt leerkrachten actief worden betrokken bij de bredeschoolwerking er sprake is van een win-win situatie voor de betrokken partners
IMPACTBEVRAGING BREDE SCHOOL
Brede School: Impact? Impactbevraging Laatste fase proefprojecten Wat brengt Brede School teweeg? Wat is impact van de Brede School op vlak van doelen, inhoud en organisatie van het samenwerkingsverband? Meer informatie: brochure
Bevraging Brede School: bevraging 17 proefprojecten (+ 5 bevraagd door jeugd) proefprojecten Interviews coördinatoren Kwantitatieve bevraging alle partners + coördinatoren
Belang van coördinatie van de Brede School? Coördinator = draaischijf/spilfiguur Welke taken worden opgenomen door coördinator? Bewaken van het geheel & win-winsituatie voor elke partner Samenwerking bevorderen Creëren van gemeenschappelijk draagvlak Creëren van divers samengesteld netwerk Coördinator mét tijd + takenpakket: kan sterker inzetten op bovenstaande elementen
Plaats van de coördinatie: school of andere organisatie? School school centraal Doelgroep=lln.v.d.school Binding school & Brede School Samenwerking gericht op school School minder betrokken bij buitenschoolse activiteiten Eerder ad-hoc samenwerking, niet gestructureerd Organisatie Schooloverstijgend Doelgroep= kinderen & jongeren Lossere band school & Brede School Gedeeld samenwerkingsverband Buitenschools, buurt, netwerk Gestructureerd, netwerk
Samenwerking? Samenwerking leidt tot meer samenwerking Visieontwikkeling & duidelijke doelen = cruciaal Tevredenheid groeit Proces!
Waaier aan activiteiten (1) Brede School brengt heel wat in beweging Meer aanbod Toegankelijker/bekender maken van aanbod Expliciet aandacht voor drempels Breed leren, versterken & verbreden Verschillende registers worden bespeeld Brede Scholen die reeds langer bestaan: aandacht voor deze verschillende registers
Waaier aan activiteiten (2) Verbreden van aanbod Core-business Brede School Vnl. als antwoord op geringe participatie aan vrijetijdsaanbod, verklaringen daarvoor worden gezocht in drempels tot reguliere aanbod Versterken brede leer- en leefomgeving Komt minder aan bod Vaak aanbod voor ouders: praatgroepen, cursussen, overleg, informatie, Daarnaast: ook buurt
Waaier aan activiteiten (3) Stimuleren van Breed Leren = kinderen en jongeren bredere (leer)ervaringen laten opdoen in een concrete maatschappelijke context, waarbij verschillende van hun competenties tegelijk worden aangesproken. Worden benoemd als typische & succesvolle activiteiten voor Brede School Realistische leercontexten Bruggen bouwen tussen contexten (vb. student lerarenopleiding muzische opvoeding, leert stopmotionfilmpjes maken aan aan animatoren,zij op hun beurt leren het aan kinderen op het speelplein aan)
Voor kinderen & jongeren? (1) Bevraging door Steunpunt Jeugd, Vlaamse Jeugdraad & Vlaamse Scholierenkoepel 35 leerlingen uit zes Brede Scholen (1 lager onderwijs, 5 SO) Brede School geen onbekende, vnl. activiteiten zijn gekend. Wie activiteiten organiseert/welke activiteiten tot Brede School behoren: weten bevraagde kinderen & jongeren niet altijd Wensen voor activiteiten Kinderen & jongeren hebben wel wat wensen op vlak van activiteiten: meer sport, meer keuze, meer activiteiten na school, meer activiteiten voor leerlingen uit verschillende leerjaren, ook onderwerpen als het vinden van een job
Voor kinderen & jongeren? (2) Participatie van kinderen & jongeren: een aandachtspunt Niet het gevoel dat ze mee kunnen beslissen Wel: 2 scholen met participatie via leerlingenraad Cfr. International Civic and Citizenship Education Study (ICCS, 2010): Vlaanderen: jongeren hebben lage verwachtingen m.b.t. leerlingparticipatie en inspraak op school. Participeren = belangrijke toetssteen van referentiekader Brede Scholen: bereiken van jongeren vaak uitdaging
Brede School brengt wat teweeg bij verschillende betrokkenen Scholen: bredere leerling in het visier, levensecht leren, school gekend, groter beleidsvoerend vermogen en interne communicatie, meer samenwerking met andere scholen Leerkrachten: Brede School als alternatief voor werking: dan meerwaarde Betrokken organisaties: Samenwerken met andere organisaties, eigen visie wordt duidelijker, visie communiceren, doelen formuleren en doelgroep bereiken. Omgeving: effect op buurt, organisaties, bewoners wijk,
Tien en één tips voor een succesvolle bredeschoolwerking 1. Laat je Brede School aansturen door een coördinator. 2. Het is samenwerken dat zorgt voor méér samenwerken. 3. Formuleer heldere, gezamenlijke doelen. 4. Pak concrete problemen en veranderingen doelgericht aan. 5. Probeer op termijn breder te werken dan in functie van een schoolwerking en schoolpopulatie. 6. Maak werk van breed leren. 7. Betrek leerkrachten bij het bredeschoolverhaal. 8. Besteed in de activiteiten voor kinderen en jongeren ook expliciet aandacht aan de band met de buurt. 9. Zorg voor diversiteit in het activiteitenaanbod. 10. Probeer een divers publiek aan te spreken. 10 + 1 Brede School is een proces in wording, zowel op vlak van een kwalitatieve samenwerking, brede leer- en leefomgeving als het realiseren van ontwikkelingskansen.
MEER LEZEN?
Meer lezen? Volgende publicaties kan je vinden op www.diversiteitenleren.be Te verschijnen: Starten met een Brede School
Meer lezen? Eindrapport Brede School. Verslaggeving en aanbevelingen na drie jaar proefprojecten Brede School in Vlaanderen en Brussel (2010) www.diversiteitenleren.be brede school onderzoek eindrapport Pirard, F., Ruelens, L. &Nicaise, I. (2004). Naar een brede school in Vlaanderen. Leuven: Katholieke Universiteit Leuven, Hoger Instituut voor de Arbeid.
Bedankt voor uw aandacht! Lia Blaton Steunpunt Diversiteit & Leren Sint-Pietersnieuwstraat 49 9000 Gent Lia.Blaton@UGent.Be 09/264 70 40 www.diversiteitenleren.be