Titel, afbeeldingen en kopjes

Strategie-activiteit Voorspellen 1 Titel, afbeeldingen en kopjes Voorspellen: Dit is Titel, afbeeldingen en kopjes, een van de drie strategie-activiteiten bij de strategie voorspellen. De andere twee zijn: Voorkennis gebruiken Voorspellen van tekstsoort Voorkennis: Leerlingen moeten al eerder bij te lezen teksten voorspellingen gedaan hebben. Bijvoorbeeld omdat u dit hebt aangeboden in een strategieles, of omdat het al in Nieuwsbegriplessen aan de orde is geweest. Korte inhoud: In deze activiteit doen leerlingen eerst een voorspelling op basis van alleen een titel, alleen een afbeelding of alleen enkele tussenkopjes. Daarna doen ze de voorspelling opnieuw op basis van de drie tekstonderdelen samen. Ze ervaren dan dat je op basis van meer tekstonderdelen een betere voorspelling kunt doen. Voorbereiden: Maak kopieën van het blad met strookjes (blz. 3 van deze handleiding): het aantal leerlingen gedeeld door 3. Knip de strookjes op de kopieën los. Zorg dat leerlingen materiaal hebben om iets op te schrijven (blaadje, schrift). Afbeeldingen en kopjes voorspellen 1. Zet op het bord de titel: Nederlands succes bij Spelen. Leg uit dat dit een titel boven een tekst is. Laat de leerlingen opdracht 1A maken: drie kopjes en een afbeelding bij deze titel bedenken. Geef daarna enkele leerlingen een beurt om te vertellen wat ze bedacht hebben. Er zullen verschillende afbeeldingen en kopjes genoemd worden. 2. Zet nu op het bord Snowboardsucces bij Winterspelen. Laat leerlingen opdracht 1B maken. Bespreek weer welke afbeeldingen en kopjes bedacht zijn. Leerlingen hebben nu waarschijnlijk meer overeenkomsten in hun afbeeldingen en kopjes. 3. Bespreek ook: hoe komt het dat je bij de tweede titel beter hebt kunnen voorspellen? Wanneer leerlingen dit niet goed kunnen verwoorden, ondersteunt u door: Wat is het verschil tussen de woorden succes en snowboardsucces? En tussen de woorden Spelen en Winterspelen? (het tweede woord is specifieker, zegt meer over wat er precies aan de hand is.) Wat weet je nog meer over het onderwerp door deze titel? (Waarschijnlijk is er een medaille behaald bij de Olympische Winterspelen.) Voorspellen met een titel, afbeelding en kopjes pagina 1 van 8 pagina 1 van 5

Strategie-activiteit Voorspellen 1 Geef alle leerlingen nummer 1, 2 of 3. Verdeel het leerlingmateriaal over de leerlingen op de volgende manier: Nummers 1 krijgen strookje 1 (titel), nummers 2 krijgen 2 (een afbeelding), nummers 3 krijgen 3 (tussenkopjes). N.B: De leerlingen mogen elkaars tekstonderdelen niet zien! Leg de blaadjes daarom ondersteboven op de tafels. Geef de leerlingen opdracht op grond van wat ze gekregen hebben een voorspelling te schrijven: waar gaat de tekst over? Bedenk zoveel mogelijk details. Samen voorspellen Plaats de nummers 1, 2 en 3 in groepjes. De groepjes bekijken elkaars tekstonderdelen en bespreken waar de tekst over zal gaan. De leerlingen schrijven gezamenlijk hun voorspelling op. Om ze alle drie bij het schrijven betrokken te houden, kunt u hen om de beurt een zin laten schrijven. Een andere werkwijze is dat de drie leerlingen alle drie hun voorspelling opschrijven en dat ze die vergelijken en een gezamenlijk lijstje maken met alle onderdelen van de voorspelling. Bespreken Projecteer de hele tekst (pagina 4 van deze handleiding) op het digibord. Laat de leerlingen de tekst doorlezen. Laat alle leerlingen daarna hun eerste voorspeling (titel, kopjes, afbeeldingen) en tweede (gezamenlijke) voorspelling vergelijken met de tekst op het bord. Bespreek: welke voorspelling was de beste? Hoe komt dat? Laat de leerlingen tot de conclusie komen dat hun tweede voorspelling beter was doordat ze toen meer informatie over de tekst hadden. Het loont dus de moeite om voor het lezen én naar de titel, én naar afbeeldingen, én naar tussenkopjes te kijken. Als je het kopje Zelfbescherming? leest en het plaatje van de smerende vrouw bekijkt, dan weet je dat de titel Te veel is niet gezond, gaat over het gevaar van te veel zon. Dus plaatjes, kopjes en titel hebben met elkaar te maken. Samen zorgen ze ervoor dat je een betere voorspelling kunt doen over de tekst. Andere voorspelling? Mogelijk heeft een drietal een andere voorspelling gedaan. Toch zullen ze met hun drieën meer inhoud van de tekst hebben kunnen voorspellen dan individueel. Deze activiteit vaker doen Met andere teksten kunt u ook deze les ook doen. Teksten met titels, afbeeldingen en tussenkopjes kunt u halen uit het Nieuwsbegriparchief. Wanneer u vaker een activiteit als deze uitvoert, kan het voor de leerlingen een soort wedstrijd-element krijgen: wie voorspelt het best? pagina 2 van 8 pagina 2 van 5

Strategie-activiteit Voorspellen 1 Leerlingmateriaal - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Titel Te veel is niet gezond - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Afbeelding - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Tussenkopjes Steeds jonger Smeerstations Fabels Elektronische neus Zelfbescherming pagina 3 van 8 pagina 3 van 5

Strategie-activiteit Voorspellen 1 Te veel is niet gezond Het is weer lente en de zon laat zich steeds vaker zien. De zonaanbidders begeven zich naar de stranden om te genieten van de zon. Een waarschuwing is echter op zijn plaats, want te veel zon is niet gezond. Een vervelend effect op korte termijn is een pijnlijke, verbrande huid. Een negatief effect op langere termijn is het risico op huidkanker. Steeds jonger Het aantal mensen met huidkanker neemt in rap tempo toe. Huidkanker is de meest voorkomende soort kanker in Nederland, zowel voor mannen als voor vrouwen. Huidkanker wordt naar schatting bij zo'n 25.000 mensen per jaar vastgesteld. Volgens de Belgische huidspecialist Rik Roelandts neemt het aantal jongeren met huidkanker ook sterk toe. De huidspecialist krijgt steeds meer jongeren met kwaadaardige huidkankers over de vloer. Vroeger waren het alleen mensen van boven de vijftig of zestig, maar nu heb ik zelfs al een patiënt van achttien, zo verklaart Roelandts. Een van de oorzaken is volgens hem dat jongeren tegenwoordig meer van de zon genieten. Zij reizen vaker af naar zonnige bestemmingen zonder rekening te houden met de gevaren van de zon. Ook de veranderende mode kan een verklaring zijn. Vroeger lagen de mensen volledig aangekleed aan het strand, nu hebben ze soms helemaal niets meer aan, aldus Roelandts. Volgens hem is er voorlopig nog geen reden tot paniek, maar moeten jongeren wel beter gewezen worden op de gevaren van de zon. Smeerstations Volgens KWF Kankerbestrijding beschermt ruim 40 procent van de volwassen Nederlanders zich niet goed tegen de zon. Daarom kun je op hun website lezen hoe je verstandig zont. Dit doen ze al jaren, want in 2008 startte het fonds al een campagne met de titel Te veel zon is niet gezond. Een van de activiteiten was toen het plaatsen van gratis smeerstations op basisscholen. De smeerstations, met flessen anti-zonnebrandcrème, hielpen leerlingen te onthouden dat ze zich niet moeten laten verbranden. Via een zonkrachtbericht wisten de scholen wat de zonkracht van die dag zou worden, en of de kans op verbranden dus extra groot wass. Op de smeerstations konden kinderen aan een schijf draaien die liet zien of je je die dag extra goed moest beschermen tegen de zon. Op www.kwf.nl kun je alles vinden over bescherming tegen te veel zonkracht. Zo lees je wat een deskundige erover zegt, kun je een brochure downloaden en opzoeken wat jouw huidtype is en waar je dan op moet letten. Fabels Er zijn nogal wat fabels over huidkanker. Bijvoorbeeld: bij bewolking hoef ik niet te smeren, onder een parasol zit ik veilig, veel wortelen eten helpt bij veilig zonnen. Zijn dit fabels of is het echt waar? Het zijn allemaal fabels, blijkt uit de informatie van de website van KWF Kankerbestrijding. Ook bij bewolking wordt het wolkendek soms doorbroken. Het zonlicht dat tussen de wolken doorkomt, heeft zelfs een hogere zonkracht dan een onbewolkte hemel. Een parasol biedt wel bescherming, maar houdt niet alle UV-straling tegen. Bovendien beschermt een parasol niet tegen weerkaatsing van UV-straling via muren, zand en water. Dit betekent dat je ook onder een parasol nog kunt verbranden. Veel wortelen eten baadt ook niet. Het caroteen in wortelen geeft de huid een licht oranje kleur, maar dat leidt nog niet tot bescherming zoals bij een lichtgebruinde huid het geval is. Maar ook mensen met een donkere huid moeten zich beschermen ook al bevat hun huid meer melamine waardoor de huid beter beschermd is tegen UV-straling. pagina 4 van 8 pagina 4 van 5

Strategie-activiteit Voorspellen 1 Elektronische neus Een diagnose van huidkanker in een vroeg stadium is erg belangrijk. Die diagnose gaat nu nog door middel van een huidbiopsie. Daarbij nemen artsen bij mensen met een verdacht plekje een stukje huid weg voor nader onderzoek. De ingreep is kostbaar en de uitslag laat vaak een week of langer op zich wachten. In de toekomst zal het waarschijnlijk mogelijk worden om een elektronische neus in te zetten bij het opsporen van huidkanker. Dit is een staafje waarmee je de huid eenvoudig aftast op zoek naar verdachte luchtjes. Men is er namelijk achter gekomen met de hulp van honden dat er een luchtje zit aan huidkanker. Letterlijk: de zieke huidcellen verspreiden een ander geurtje dan gezonde. Een geurtest met een elektronische neus zou goedkoper zijn en bovendien een stuk sneller zijn en minder pijnlijk voor de patiënt. Zelfbescherming Elke keer als de huid verbrandt, raken huidcellen beschadigd door de UVstraling. Bij kinderen komt die beschadiging hard aan. Hun huidcellen zijn extra kwetsbaar. Bovendien zijn ze in de groei: de celdeling gaat dermate snel dat er soms te weinig tijd is om alle beschadigde huidcellen te herstellen voordat ze zich weer gaan delen. In die cellen ontstaan dan als het ware 'littekens', die kinderen hun leven lang meedragen. Dit is aan de buitenkant niet te zien, want die beschadigingen zitten diep in de huidcellen. Maar hoe meer 'littekens', hoe groter de kans dat een kind in een later stadium van zijn leven huidkanker krijgt. Daarom is bescherming zo belangrijk. Je kunt veel zelf doen om het risico op huidkanker te verkleinen. Het KWF geeft een aantal zonnetips voor de zomer, zodat je onbezorgd van de zon kunt genieten. Met deze zonnetips kun je de kans op huidkanker verkleinen: 1 Geniet van de zon, maar zorg dat je niet verbrandt. 2 Draag in de volle zon een zonnehoed of pet, beschermende kleding en een goede UV-werende zonnebril met CE-markering. 3 Smeer onbedekte huid in met een anti-zonnebrandmiddel (met UVA- en UVB bescherming). Doe dit royaal en herhaal elke twee uur of vaker bij sterke transpiratie en direct na het zwemmen en afdrogen. 4 Ga niet zonnebaden tussen 12.00 en 15.00 uur, zoek dan de schaduw op. Ga gemiddeld niet langer dan zo n drie uur per dag in de zon. 5 Laat de huid geleidelijk wennen aan de zon. Houd rekening met uw huidtype. Naar: www.kwfkankerbestrijding.nl, Trouw, 25 november 2008, www.dag.nl. pagina 5 van 8 pagina 5 van 5

Strategie-activiteit Voorspellen 2 Voorkennis gebruiken Voorspellen: Dit is Voorkennis gebruiken, een van de drie strategie-activiteiten bij de strategie voorspellen. De andere twee zijn: C1: Titel, afbeeldingen en kopjes gebruiken C3: Voorspellen van tekstsoort Voorkennis: Leerlingen moeten al eerder bij te lezen teksten voorspellingen gedaan hebben. Bijvoorbeeld omdat u dit hebt aangeboden in een strategieles, of omdat het al in Nieuwsbegriplessen aan de orde is geweest. Korte inhoud: In deze activiteit oefenen de leerlingen het activeren van voorkennis als ze een onbekende tekst gaan lezen. Ook maken ze voor zichzelf duidelijk wat ze bij deze tekst al aan voorkennis bezaten, ze stellen vragen over een onderwerp en bepalen of hun vragen door de tekst beantwoord zijn. Voorbereiden: Kopieer de tekst op blz. 3 zoveel maal als er leerlingen zijn. Bewust maken van voorkennis Vraag de leerlingen waar ze aan zouden denken bij een tekst met de titel: Bomen overal ter wereld. De meerderheid van de leerlingen zal in ieder geval verschillende bomen kunnen noemen en kunnen vertellen hoe ze er uitzien. Komen ze er niet al zelf mee, laat hen dan ook de bomen indelen (loof- en naaldbomen) en vertellen waar ze voor gebruikt worden: houtproductie, recreatiebossen, natuur in de stad... Concludeer dat ze dus eigenlijk al veel weten over bomen en dat dat zal helpen als ze een tekst lezen over bomen. Het helpt daarom om vóór het lezen al te kijken naar titel, kopjes en afbeeldingen en bij jezelf na te gaan wat je weet over de onderwerpen die je ziet in titel en kopjes. Vandaag gaan ze dit oefenen. Onderwerp voorspellen Wijs de leerlingen op opdracht 2. Ze zien daar een titel, kopjes en een afbeelding van een tekst. Ze vullen in de tabel kolom 1 en 3 in: wat weten ze over het onderwerp van deze tekst, en wat willen ze er meer over weten. Laat de leerlingen deze opdracht maken in groepjes van 3 of 4. Eerst maken ze de opdracht individueel, daarna mogen ze informatie van elkaar overnemen. Tekst lezen Laat de gekopieerde teksten (blz. 3) uitdelen en geef de leerlingen voldoende tijd deze te lezen. pagina 1 van 8 pagina 1 van 3

Strategie-activiteit Voorspellen 2 Voorspelling checken en vragen beantwoorden 1. Laat de leerlingen in dezelfde groepjes werken. Leg uit wat ze gaan doen: ze schuiven hun blaadje door en laten de andere leerling in kolom 2 aangeven wat ze goed voorspeld hebben over de tekst. Daarna geeft ieder de blaadjes weer terug aan de eigenaar. Die schrijft in kolom 4 op wat de antwoorden zijn op de eigen vragen in kolom 3. 2. Zet de groepjes aan het werk. Voorkennis en antwoorden bespreken 1. Inventariseer met de hele klas wat er al aan voorkennis was over het onderwerp. Gebruik daarbij ook het woord voorkennis. Laat de leerlingen aangeven hoe ze aan die kennis gekomen zijn. Gebruik daar bij het woord bronnen. 2. Laat daarna een aantal leerlingen aangeven wat hun eigen vragen (kolom 3) waren en welke er beantwoord zijn. Bespreken wat geleerd is Concludeer samen met de leerlingen wat u aan het begin van de les al aangaf: kijk vóór het lezen naar titel, kopjes en afbeeldingen en ga bij jezelf na wat je weet over de onderwerpen die je ziet in titel en kopjes. Je hebt dus altijd voorkennis: kennis die je al hebt uit andere bronnen. Als je gaat lezen heb je vragen over het onderwerp. Sommige van die vragen worden in de tekst beantwoord. En dan heb je nieuwe voorkennis. Tekst Op bladzijde 3. pagina 2 van 8 pagina 2 van 3

Strategie-activiteit Voorspellen 2 O dennenboom, wat zijn je takken wonderschoon. Meteen nadat Sinterklaas zijn terugtocht richting Spanje heeft aangevangen, gaan veel mensen naarstig op zoek naar een kerstboom om hun huis tijdens de donkere dagen voor Kerstmis extra sfeer geven. De grote vraag tijdens deze jaarlijkse zoektocht is: gaan we voor een echte boom of een kunstkerstboom en welke boom is eigenlijk het meest klimaatneutraal? Oorsprong. Waarschijnlijk is de traditie van de kerstboom begonnen in de tijd van de Foto: ANP Germanen. Tijdens hun Midwinterviering was de boom symbool voor het lengen van de dagen richting de lente. Terwijl in de winter de bomen kaal zijn, blijft de dennenboom het hele jaar verfrissend waardoor de boom een symbool voor vruchtbaarheid werd. Ook de appels en noten die in de boom werden gehangen waren een teken van vruchtbaarheid. Van deze appels en noten stammen onze huidige kerstballen af. Vroeger hingen mensen echte kaarsjes in de kerstboom, maar dit was wel erg brandgevaarlijk. Tegenwoordig hangen we dus elektrische lampjes in de boom. Kunst versus echt. Uit het oogpunt van het milieu is er geen duidelijke voorkeur voor een kunstkerstboom of een levende boom. Voor het telen van de levende bomen worden vaak bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt, maar dit is veel minder dan bij bijvoorbeeld de teelt van groenten en fruit. Daarnaast worden echte bomen na gebruik vaak verbrand, waarbij schadelijke stoffen vrijkomen. Ook bij het produceren en de afvalverwerking van de kunstkerstboom komen echter schadelijke stoffen vrij, meer zelfs dan bij een levende kerstboom. Maar omdat de kunstkerstboom gemiddeld jarenlang meegaat, wordt dat verschil in milieubelasting gecompenseerd. Adopteren. Sinds zes jaar bestaat er ook de mogelijkheid een kerstboom te adopteren, waarvoor je naar een speciaal uitgiftepunt moet gaan om een boom uit te zoeken. Wanneer je hem eenmaal in huis hebt, onderhoud je hem goed en lever je hem na de kerstdagen weer in, waarna de boom weer opnieuw geplant wordt en je hem een jaar later opnieuw kunt gebruiken. Voor het telen van de biologische bomen maken de kwekers geen gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest, waardoor de bomen sterker worden en het oppervlaktewater schoner wordt. Dit idee slaat bij veel mensen aan: ze vinden het leuk als dezelfde boom het jaar daarop opnieuw zijn rentree maakt. Huren. Dan zijn er ook nog bedrijven die echte kerstbomen te huur aanbieden, of waar je een boom kunt aanschaffen met statiegeld, al dan niet met herplantgarantie. Het bedrijf komt de boom thuis brengen en haalt hem in het nieuwe jaar weer op, waardoor je van een hoop rompslomp bevrijd bent. Het bedrijf teelt de bomen in potten zodat de wortels compact blijven en de boom makkelijk is te vervoeren. De huurbomen worden tijdens hun leven drie tot vijf keer verhuurd als kerstboom. Zo n negentig procent van de bomen overleeft die huurperiode. Bronnen: www.milieucentraal.nl, http://nl.wikipedia.org/wiki/kerstboom, www.vragenoverkerst.nl, www.kunst-en-cultuur.infonu.nl, www.allesduurzaam.nl pagina 3 van 8 pagina 3 van 3

Strategie-activiteit Voorspellen 3 Voorspellen: tekstsoort, leesaanpak en leesdoel Voorspellen: Dit is Voorspellen van tekstsoort, een van de drie strategie-activiteiten bij de strategie voorspellen. De andere twee zijn: C1: Titel, afbeeldingen en kopjes gebruiken C2: Voorkennis gebruiken Voorkennis: Leerlingen moeten al eerder bij te lezen teksten voorspellingen hebben gedaan hebben over de relatie tussen de tekstsoort en inhoud van de tekst. Bijvoorbeeld omdat u dit hebt aangeboden in een strategieles, of omdat het al in Nieuwsbegriplessen aan de orde is geweest. Korte inhoud: In deze activiteit oefenen de leerlingen met het voorspellen van de inhoud van de tekst in relatie tot de teksoort en het doel van een tekst. Ze kunnen op grond van verschillende kenmerken voorspellen uit welke tekssoort een fragment afkomstig is en ze weten op welke manier en met welk doel de verschillende teksten gelezen moeten worden. Voorbereiden: Verzamel van tevoren allerlei soorten teksten. U kunt ook teksten uit Nieuwsbegrip basis en XL gebruiken Opdracht 2 kunt u op het digibord of het schoolbord maken. Les inleiden 1. Vraag de leerlingen waar een tekst met de titel: Dierenmuziek over zal gaan. Laat de leerlingen vertellen waarom ze dat denken. Veel leerlingen zullen wellicht denken aan een informatieve tekst over muziek of over dieren. Bespreek met de leerlingen dat deze titel alleen niet voldoende is om te voorspellen hoe je deze tekst moet gaan lezen. Er is meer informatie nodig zoals: Hoe ziet de tekst er aan de buitenkant uit, dus zonder hem te lezen. Belangrijk is ook waar de tekst in staat: in een boek over muziek of over dieren. Concludeer dat je met deze titel nog alle kanten op kunt. 2. Geef de leerlingen informatieve teksten, verhalende teksten, reclameteksten, betogende teksten en instructieteksten. U kunt daarvoor ook Nieuwsbegripteksten van Nieuwsbegrip en Nieuwsbegrip XL gebruiken. Laat de leerlingen ernaar kijken. Ze mogen niet lezen. Je kunt aan de buitenkant van de tekst zien of er veel zinnen en dus tekst en illustraties zijn. Je kunt ook zien hoe de lay-out van de tekst eruit ziet. Je ziet aan de verschillende tekstkenmerken wat voor soort tekst het is. Door de combinatie van tekstsoort en leesdoel kunnen de leerlingen voorspellen hoe een tekst verder zal gaan. Het is voor leerlingen belangrijk te weten met welk doel je een teskt gaat lezen. Iedere tekstsoort vereist een andere manier van lezen van de tekst. Tekstsoortenkenmerken Zorg ervoor dat u het schema (bladzijde 2 van deze handleiding), op het digibord kunt zetten. Bespreek het schema en laat leerlingen voorbeelden van teksten zien. pagina 1 van 8 pagina 1 van 5

Strategie-activiteit Voorspellen 3 informatieve tekst meestal losse stukjes tekst (alinea s) soms regelnummers meestal een paar illustraties, schema s, tabellen een titel meestal kopjes je leest de tekst heel precies je als je onthoudt wat er in de tekst staat, heb je meestal nieuwe dingen geleerd reclame-tekst geen losse stukjes tekst (alinea s) geen regelnummers veel grote, kleurige plaatjes en verschillende soorten letters een soort titel: losse woorden, kreten en slogans geen kopjes, vaak staan regels en zinnen niet recht je leest de tekst niet precies en je kijkt naar illustraties, je leest dan wat je moet doen: win, vul in, te koop, kom bij, heel veel korting, je hoeft niet te onthouden wat je hebt gelezen verhalende tekst instructie-tekst betoog of meningtekst meestal geen opsomming meestal geen alinea s alinea s met opsommings-tekens meestal geen geen regelnummers meestal geen regelnummers regelnummers illustraties vaak plaatjes of tekeningen, je geen illustraties, soms een foto van een ziet dan hoe je iets moet doen persoon een titel een titel soort titel: onderwerp waarover het gaat geen kopjes kopjes meestal geen kopjes je leest de tekst Je leest wat je moet en je doet je leest de tekst heel goed en denkt tijdens aandachtig, meestal meteen wat je hebt het lezen na of je het met de schrijver eens soms niet heel gelezen.de volgorde is belangrijk bent. Er staan meningen in de tekst, te precies, je leest bij een recept, handleiding, herkennen aan zinnen waarin staat: ik wat je leuk gebruiksaanwijzing of spelregels. vind, ik denk, volgens mij, naar mijn vindt, je leest Bij een lijstje met tips is de mening, ik houd van voor je plezier, volgorde minder belangrijk. Je weet wat de schrijver van iets vindt en je je onthoudt de kunt nadenken of jij dat ook vindt. mooie dingen

Strategie-activiteit Voorspellen 3 Vraag de leerlingen precies te zijn en de begrippen goed te gebruiken. Controleer zonodig of dat het geval is voor: de titel, het kopje, de alinea, de regelnummering, maar ook andere termen als de kreet, de slogan en de lay-out. Vragen beantwoorden De leerlingen maken individueel de vragen van opdracht 3. Tekstsoort, leesaanpak en leesdoel bepalen De leerlingen beantwoorden in drietallen de vragen van opdracht 4. Antwoorden bespreken Bespreek klassikaal de vragen van opdracht 3 en 4. Bespreek met de leerlingen of het schema van opdracht 2 eventueel nog aangevuld moet worden. pagina 3 van 8 pagina 3 van 5

Strategie-activiteit Voorspellen 3 Antwoordenblad Vragen beantwoorden 1. О Een gedicht met als titel: Een ui met een goede bui! X Een informatieve tekst met als titel: De prijsontwikkeling van uien in de supermarkt. О Een instructietekst met als titel: Zelf uien kweken in 10 stappen. О Een reclametekst met als titel: Spectaculaire aanbieding: 2 kilo rode uien voor de prijs van 1! 2. X een mening van iemand die ook zo n fototoestel heeft gekocht О een stukje van een reclametekst om een dierentuin te bezoeken О een stukje uit een fotoboek van een bekende fotograaf О een stukje over tekst over de geschiedenis van de fotografie 3. X waar en wanneer hij werd geboren О wat zijn moeders lievelingseten is X hoe hij met rappen is begonnen О wat voor soort auto hij heeft Tekstsoort, leesaanpak en leesdoel bepalen A. Een aardbei is een bijzondere vrucht. Biologen noemen het een schijnvrucht. Wat we eten is de bloembodem die groot wordt, opzwelt en een lekkere zoete smaak krijgt. De piepkleine gele pitjes die erop zitten zijn eigenlijk de vruchten. De tekstsoort is een informatieve tekst We voorspellen dat de tekst gaat over: aardbeien en hoe ze groeien De titel van de tekst zou kunnen zijn: meerdere antwoorden mogelijk De leesaanpak is: heel nauwkeurig lezen volgens de aanpak van Nieuwsbegrip B. De tekstsoort is: een recept We voorspellen dat de tekst gaat over: spiezen maken De titel van de tekst zou kunnen zijn: meerdere antwoorden mogelijk De leesaanpak is: stap voor stap heel precies lezen en doen C. De tekstsoort is een: betoog in de vorm van een interview pagina 4 van 8 pagina 4 van 5

Strategie-activiteit Voorspellen 3 We voorspellen dat de tekst gaat over: de mening van iemand over lezen De titel van de tekst zou kunnen zijn: meerdere antwoorden mogelijk De leesaanpak is: goed lezen en je telkens afvragen wat je vindt van de mening van de persoon D. De tekstsoort is een: betoog over films en boeken We voorspellen dat de tekst gaat over: meerdere antwoorden mogelijk De titel van de tekst zou kunnen zijn: meerdere antwoorden mogelijk De tekst is geschreven om: te informeren over iemands mening pagina 5 van 8 pagina 5 van 5