Ritme en regelmaat bij onrustige baby s
In deze folder geven wij u algemene informatie over ritme en regelmaat bij onrustige baby s. Wat is een onrustige baby? Baby s die onrustig zijn en veel huilen worden ook wel huilbaby s of prikkelbare baby s genoemd. De voorheen meest gehanteerde definitie voor een onrustige baby is de zogeheten regel van drie: "het kind huilt meer dan drie uur per dag voor meer dan drie dagen per week voor meer dan drie weken" (Barr, 1999). Maar wij vinden dat de beste definitie is een baby, die zo veel huilt, dat het als een probleem of een belasting wordt ervaren. We spreken dan meestal over een toestand waarin een op het oog gezonde baby, perioden van veel huilen, jengelen en prikkelbaarheid laat zien. Ze zijn vaak moeilijk te troosten, zeer actief, bewegelijk met armen en benen, schrikachtig en snel afgeleid. Ze kunnen moeilijk omgaan met veranderingen en slapen vaak maar voor korte periodes (hazeslaapjes). Onrustige baby s kunnen naast het vele huilen en het slecht slapen ook vrij algemene symptomen laten zien, zoals: overstrekken, buikkrampen en slecht drinken. Een gestructureerde dagindeling Wanneer een baby veel huilt is het belangrijk om regelmaat en structuur in de dag aan te brengen, maar hoe pakt u dat aan? Hoe ziet het ritme van een baby er uit? Het ritme van een baby bestaat eigenlijk maar uit een paar activiteiten die zich meerdere keren per dag herhalen: Stap 1: De baby wordt wakker Als het tijd is om uit bed te gaan wordt hij uit bed gehaald en verschoond. Stap 2: De baby krijgt voeding Geef de voeding altijd in een rustige omgeving met zo min mogelijk prikkels, dus geen radio of tv aan. Zorg dat er minimaal twee en maximaal vier uur tussen de voedingen zit. Dit geldt voor baby s vanaf de geboorte tot ongeveer twintig weken oud. Stap 3: Knuffelen en spelen met de baby Het is nu tijd om samen te spelen of te knuffelen maar het is ook goed om de baby zelf te laten spelen, bijvoorbeeld in de box. Baby s van 2 weken oud houden dit misschien maar 5 minuten vol en laten dan signalen van vermoeidheid zien terwijl baby s van 2 maanden oud het wel 30 minuten vol kunnen houden. Kijk goed naar uw baby wat hij aan kan. Enkele speeltjes zijn genoeg! Spelen is natuurlijk alleen overdag van toepassing, s avonds en s nachts gaat de baby na het voeden en even knuffelen weer slapen. 1
Stap 4: De baby gaat naar bed Leg de baby bij de eerste vermoeidheidssignalen wakker in zijn eigen bed op zijn eigen kamer! Zo leert de baby zelf in slaap te vallen. Dus niet wachten tot de baby bijvoorbeeld op uw arm in slaap is gevallen. Vermoeidheidssignalen zijn: geeuwen, weg kijken, druk worden, wrijven in de oogjes, huilen, jengelen, bij je willen zijn, duimen/speen zuigen, Wanneer de baby wordt ingebakerd, doe dit dan standaard bij ieder slaapje. Inbakeren mag totdat je kindje kan omdraaien of uiterlijk totdat hij zes maanden is. Leg uw baby met zijn voetjes bij het voeteneind van het bedje en dek hem strak toe, tot onder zijn kin. Zo zorgen de dekens voor voldoende warmte, maar ook voor een kalmerende en geruststellende begrenzing. In het nekje van uw baby kunt u voelen of hij het niet te warm of te koud heeft. De troostcyclus Als de baby begint te huilen terwijl hij eigenlijk nog moet slapen, gaat u na ongeveer vijf tot tien minuutjes naar de baby toe. U stelt de baby gerust door bijvoorbeeld een hand op de buik en het voorhoofdje te leggen, sshht te zeggen of een fopspeen te geven. Probeer eerst in bed te troosten, werkt dit niet, pak de baby dan even bij u totdat hij weer kalm is. Hou het rustig, geef stille aandacht. Blijf op de slaapkamer van de baby. Is uw baby rustig, dan legt u hem weer neer. Als hij meteen gaat huilen laat u hem eerst even huilen voordat u hem weer oppakt om opnieuw met de troostcyclus te beginnen (even huilen, troosten in bed, indien nodig oppakken en weer terug in bed). Door dit steeds zo te doen, zal uw baby steeds minder huilen en uiteindelijk gewoon zelf meteen in slaap vallen. Bij het troosten is het belangrijk dat uw baby weer rustig wordt. Leg hem op bed als de rust is wedergekeerd. Valt hij bijna in slaap in uw armen? Dan neerleggen als hij dommelt. Het gaat erom dat uw baby leert te slapen en ook leert zelf in slaap te vallen. Als hij dit eenmaal doorheeft en zijn lijfje dit hormonaal oppakt, dan zult u steeds minder vaak hoeven te troosten. De eerste dagen zult u regelmatig naar de baby terug moeten en zal het best zwaar zijn om de methode op de juiste manier te hanteren. Na ongeveer een week consequent ritme te bieden en te troosten volgens deze troostcylus zult u resultaat zien. Wil de baby echt niet slapen en is hij al twee uur of meer wakker? Volgt dan weer het ritme vanaf stap 1, houd stap 3 kort, en leg hem in bed als hij weer vermoeidheidssignalen vertoont. Het wel of niet kunnen slapen wordt beïnvloed door hormonen. Op sommige momenten kan de baby niet slapen, ook al is hij wel erg moe. 2
Hoeveel slaapt een baby? Onrustige baby s geven geen duidelijke vermoeidheidssignalen, om deze reden is er een overzichtje opgenomen over de slaaptijd. Als u start met het aanbrengen van een ritme, legt u uw kindje aan het eind van de wakkertijd op bed. Als uw kindje gewend raakt aan het ritme en rustiger wordt, gaat u wel vermoeidheidssignalen zien, deze zijn dan leidend wanneer u uw baby op bed legt. Leeftijd Totale slaap Slaapjes overdag Slaap s nachts Wakkertijd 0-2 weken 14-18 uur Aan en af Ca. 10 uur 45 minuten 2-6 weken 14-16 uur 4-8 slaapjes Ca. 10 uur 60 minuten 6-12 weken 14-16 uur 4-6 slaapjes Ca. 10 uur 60-90 minuten 3-6 maanden 14-15 uur 3-4 slaapjes Ca. 10 uur 90 minuten 6-8 maanden 14-15 uur 2-3 slaapjes Ca. 11 uur 90-150 minuten 8-12 maanden 14-15 uur 2 slaapjes Ca. 9,5-11 uur 120-180 minuten 12 maanden 11-14 uur 1-2 slaapjes Ca. 9,5-11,5 uur 120-180 minuten Overige activiteiten Naast de genoemde stappen zal de baby ook een keer per dag of om de dag in bad gaan. Dit kunt u het beste doen als de baby wakker wordt en voordat hij de voeding krijgt. Verstandig is om te kiezen voor een vast bad moment, dus altijd in de ochtend of altijd in de avond. Waarschijnlijk bent u gewend om een keer buiten te gaan wandelen of een boodschap te gaan doen. Dit kunt u dan bijvoorbeeld i.p.v. stap 3 (knuffelen en spelen met de baby) doen. Wanneer de baby tijdens het wandelen in slaap is gevallen kunt u het beste de baby in de wandelwagen verder laten slapen. Zet de wandelwagen in een rustige ruimte en als de baby wakker wordt begint u weer bij stap 1. Beperk de eerste periode de uitstapjes met de baby tot maximaal één keer per dag. Heeft u nog vragen? Voor meer informatie over ritme en regelmaat bij onrustige baby s of voor vragen kunt u terecht bij de pedagogisch medewerkers van het van Weel Bethesda Ziekenhuis. Zij zijn te bereiken van maandag tot en met vrijdag van 7.15 15.00 uur op telefoonnummer 0187 60 74 24. Vergoeding ziekenhuiszorg Niet alle ziekenhuiszorg wordt vergoed door uw zorgverzekeraar. Ook betaalt u altijd de hoogte van uw eigen risico. Vraag vooraf bij uw zorgverzekeraar na of uw bezoek en/of behandeling in het ziekenhuis wordt vergoed. Meer informatie vindt u op onze website onder kosten en vergoedingen en op www.dezorgnota.nl. Ritme en regelmaat bij onrustige baby s R04/01 05012017 3