special IN DIT NUMMER: 05 IS JOUW TARIEF TE LAAG? 07 FINANCIERING DOOR KREDIETUNIE 08 ALLES OVER DE NIEUWE ISO-NORM Ondernemen nr 02 15 september 2015 03 foto: Michiel Spijkers een vaste baan? niks voor Ons!
2 aan Het woord JOYCE ROMMELAAR jong geleerd... Ondernemen kun je niet vroeg genoeg stimuleren. Je krijgt een beter beeld van jezelf. Eigenschappen die je als ondernemer nodig hebt onder andere doorzettingsvermogen, een duidelijk idee waar je heen wil, passie voor je werk zijn ook belangrijk als je liever voor een baas werkt. Van je fouten leer je en word je alleen maar beter. Directeur Jong Ondernemen Joyce Rommelaar: Daag jongeren uit. foto: Stijn Ligtvoet Dat is precies wat Stichting Jong Ondernemen doet, het geeft jongeren een voorsprong doordat ze met praktijkgerichte ondernemerschapsprogramma s hun talenten en ondernemende houding ontdekken en ontplooien. De jongsten zijn leerlingen van groep 8, de oudsten zitten op het mbo of hbo/universiteit. De missie van Jong Ondernemen is ervoor te zorgen dat ondernemerschap en ondernemend leren een vaste plek in het onderwijscurriculum krijgen. Dit is hard nodig. Van de studenten in het mbo gaat later zo n 40 procent aan de slag als zzp er. Wat dat betekent en hoe ze dat moeten doen denk aan zaken als acquisitie of een begroting en boekhouding krijgen ze niet of nauwelijks geleerd. Met als gevolg dat de helft van de zelfstandigen binnen vijf jaar stopt. Met ons programma Zeker van je Zaak leren ze in 5 stappen hun eigen bedrijf op te zetten en wat daarbij komt kijken. Ondernemersvaardigheden,,De lesprogramma s van Jong Ondernemen zijn praktijkgericht. Met als filosofie: door te doen ontwikkel je ondernemend gedrag. In groep 8 moeten groepjes leerlingen in een paar dagen tijd een onderneming opzetten. Op dag 4 vindt een wedstrijd plaats en verkopen ze hun producten aan leerlingen van groep 7. Winnaar is de onderneming die het meeste geld verdient. Het gaat erom dat scholieren en studenten pro-actief leren denken. Iedereen heeft een ondernemende kant. Het is belangrijk dat je de ondernemersvaardigheden aanleert. Het is meer dan kansen zien en het juiste product bedenken. Je moet je onderneming met z n allen tot een succes maken. Samenwerken en je talenten ontdekken staat centraal bij de programma s van Jong Ondernemen. Je ziet kinderen in vier dagen groeien in hun rol en nieuwe talenten aanboren. Vaak zie je juist de leerlingen die normaal moeite hebben met leren aan het eind van het lesprogramma op het podium. Als ik zie hoe zo n winnaar staat te glimlachen, dan krijg ik kippenvel. Vallen en opstaan Een ondernemende instelling begint thuis en op school. Het onderwijs zit nog te veel vastgeroest in het oude denken en doen. Ouders nemen weinig tijd om echt te kijken naar het kind, wie is het en waar wordt hij of zij blij van? Als je iets doet wat je leuk vindt, word je er vanzelf goed in. De politiek en anderen zeggen wel dat ze ondernemerschap omarmen, maar op de internationale entrepreneurranglijsten zijn we de laatste jaren gezakt. We staan stil. Er is te veel een cultuur waarbij kinderen worden afgerekend op de dingen die ze níet kunnen. Dat begint met de citotoets: niet goed, jammer dan. Hetzelfde geldt voor ondernemerschap. De grondhouding is: zou je dat nou wel doen?. We moeten leren om meer naar de positieve dingen te kijken. Niet iedereen hoeft ondernemer te worden. Maar je moet wel de ruimte krijgen om met vallen en opstaan te leren en jezelf te ontdekken. IEDEREEN HEEFT EEN ONDERNEMENDE KANT Colofon Ondernemen is een uitgave van Metro Custom Publishing. Deze special valt niet onder de verantwoordelijkheid van de hoofdredactie. Project Manager: Romy Barends Coördinatie: Loft 238 tekst & media Redactie: Paul Claasen, Jacques Koch, Hans Pieters Vormgeving: Marije Groot Voor meer informatie over Metro Custom Publishing of als u zelf een idee heeft voor een uitgave kunt u contact opnemen met Dennis Lanson, 088 824 2898 of d.lanson@tmg.nl INHOUD 03 Jong talent Drie aanpakkers over vrijheid, dromen en ambitie 04 Martijn Driessen Wanneer ben je écht ondernemend? 05 Wees onbescheiden De valkuil van te lage tarieven 06 Schade-expert aan het woord Welke risico s loop je als ondernemer? 07 Financiering door een kredietunie Advies en hulp vanuit de coöperatie 08 Nieuwe ISO-norm Minder nadruk op regeltjes
3 KnaPPe KOPPen foto: Christy Beaujon DRIE JONGE TALENTEN EN HUN DRIVE Lisa HiLLen BEAUTY BY LISA borai van Uden BLUELIST nicole volbeda RED BRUNETTE Tijdens haar studie verfraaide ze vrienden Eng om eigen baas te worden? Valt best Twee meiden die dezelfde droom deelden: en kennissen met zelf geïmporteerde mee, zegt webdeveloper Borai van Uden mooie spullen maken voor mensen die dat wimperextensions. Een hobby, meer niet. (28): Je gaat ergens zitten, klapt je lap- echt weten te waarderen. Vorige maand Vijf jaar later heeft Lisa Hillen (24) twee top open en je bent online ondernemer. openden ze een winkel in het centrum van beautysalons, een groothandel, een op- Het gebrek aan zekerheden neemt hij Utrecht. Nicole Volbeda (28) alias Red: Ik leidingscentrum en 11 medewerkers. Ik voor lief. doe precies waar mijn passie ligt. Wat zijn de verleidingen van het vrije ondernemerschap? Zelf je keuzes maken! Je denkt na over wat je wilt ontwikkelen en hoe je het wilt ontwikkelen. Alles draait om de eigen creativiteit. Ik ben als webdeveloper mede-oprichter en eigenaar van Bluelist, een digitaal platform en app met alle events en festivals van elektronische dancemuziek binnen handbereik. Dat mijn drie zakenpartners en ik lange dagen maken, schrikt anderen misschien af, maar ik doe wél wat ik leuk vind. De tijd vliegt vaak voorbij. Wat doet Red en wat doet Brunette? Mijn collega en zakenpartner Eefje (inderdaad: Brunette) ontwerpt kleding van vintage stoffen. Ik heb mijn master gehaald aan de Edinburgh College of Art en maak grafische kunstobjecten, denk aan zeefdrukken, kaarten, maar bijvoorbeeld ook ontwerpen voor T-shirts. Mooie spullen met een verhaal voor mensen die dat echt weten te waarderen. Klinkt abstract? Sinds een maand hebben we een winkel op een geweldige locatie aan de Oudegracht in Utrecht. Ik noem het weleens ons eigen rariteitenkabinet. Ook verzamelaars hebben ons al gevonden. Daar zie je in één oogopslag wie we zijn en wat we bieden. heb nooit een saaie week. Groot worden met wimperextensions, hoe verzin je het? Ik ontdekte ze bij toeval. Een vriendin van me had ze tijdens een vakantie laten zetten. Je kunt er een heel eigen look mee creëren: een diva-look, een glamour-look, noem maar op. Dat wilde ik ook! Maar in Nederland waren wimperextensions toen nog een vrij onbekend fenomeen. Ik heb geleerd hoe je ze moet aanbrengen en ik ben ze gaan importeren uit de Verenigde Staten. Thuis verfraaide ik vrienden en kennissen ermee. Het was een hobby naast mijn studie bio-farmaceutische wetenschappen. Door de mond-totmondreclame ging het steeds lekkerder lopen. In 2011 kon ik het qua tijd eigenlijk niet meer combineren met mijn studie en ben ik fulltime beauty-ondernemer geworden. Zit het ondernemersbloed in de familie? Mijn opa was eigen baas, net als mijn vader. Die stemde erin toe dat ik stopte met de universiteit. Maar hij wilde wél dat ik de zaken meteen serieus ging aanpakken, dus niet meer werken vanuit huis. Ik huurde een ruimte en begon mijn eigen beautysalon. Na een half jaar nam ik mijn eerste medewerker in dienst. Nu heb 11 vaste medewerkers, twee salons, een groothandel en een opleidingscentrum. Het is snel gegaan, maar niet té snel. Ik houd steeds heel duidelijk mijn doel voor ogen: Beauty by Lisa moet hét bedrijf zijn op het gebied van wimperextensions. HET IS SNEL GEGAAN, MAAR NIET TÈ SNEL Hoe blijf je gemotiveerd? Daar hoef ik niet veel voor te doen. Elke dag is weer anders. Ik heb mijn medewerkers zorgvuldig geselecteerd. Ze moeten net als ik een passie voor het vak en hart voor de zaak hebben. Met dat hechte team heb ik nooit een saaie week. ZELF JE KEUZES MAKEN, DIE VRIJHEID WIL IK NIET MISSEN Is het altijd leuk? Bluelist zit nog in de opbouwfase, het bedrijf genereert nog geen inkomsten. Maar er moet natuurlijk wel brood op de plank komen. Dat betekent dat we onze aandacht nog moeten verdelen. Werken aan een succesvolle lancering van Bluelist en tegelijkertijd elders klussen binnenhalen die geld opleveren. Dat is wel eens lastig. Grootste ambitie is om van Bluelist een gezond bedrijf te maken waaraan ik me fulltime kan wijden, een onderneming die voldoende omzet draait om mezelf te kunnen onderhouden. En dan voor veel geld verkopen? Als dat zou kunnen Maar dan vooral om weer een nieuw project te financieren. Ik wil wel een beroep blijven doen op mijn creativiteit. Maar eigenlijk heb ik nog niet zover vooruit gekeken. Misschien vind ik het wel hartstikke leuk om een volwassen bedrijf te leiden, nieuwe medewerkers aan te nemen en die dan aan te sturen in de ontwikkeling van nieuwe producten. Hoe lopen de zaken? Het gaat snel. We werkten vanuit een atelier en droomden van een eigen winkel, over vijf jaar. Die hebben we dus nú al. Als je onderneemt, moet je flexibel zijn en originele oplossingen bedenken. Die winkel konden we huren omdat we de ruimte delen met een ander bedrijf: antiekwinkel White Whale. Dat heeft als extra voordeel dat we nu dus met zijn drieën zijn en elk van ons maar twee dagen per week achter de toonbank hoeft te staan. ALS JE ONDERNEEMT, MOET JE ORIGINELE OPLOSSINGEN BEDENKEN Verlang je nog wel eens naar een vaste baan? Daar ben ik helemaal niet voor weggelegd! Ik heb in een speelgoedwinkel gewerkt, macarons verkocht, de hele dag cupcakes gebakken Maar ik wilde altijd al iets voor mezelf: eigen baas zijn, geen baantje van negen tot vijf. Nu maak ik véél langere dagen, heb ik bij wijze van spreken nooit meer vakantie, maar het voelt juist alsof ik altijd vakantie heb. Omdat ik precies doe waar mijn passie ligt.
4 Een goede franchiseformule valt of staat bij naamsbekendheid en goede producten. foto: René Snoeks formules in nieuw jasje maarten steinkamp FRANCHISE-ONDERNEMER Onder leiding van Maarten Steinkamp en zijn compagnons Kees en Thijs Hermans zijn de winkelformules MultiVlaai en Jamin weer helemaal opgebloeid. In Haarlem opende onlangs een vernieuwende restaurantformule, CrêpeAffaire en in Almere staat Damn Good Tosti s in de startblokken. De verbindende factor van alle vijf de franchiseconcepten is fun food. Ondernemen is een werkwoord, benadrukt Steinkamp. Als een afrekenfranchiser, die winkeltje gaat spelen, red je het niet. Zeker acht van de tien mensen die zich bij hem melden voor een formule vallen af. We zijn op zoek naar mensen die een klik hebben met het concept. Voor een softere franchiseformule als MultiVlaai moet je veel meer een ondernemer zijn. Steinkamp en de Hermansen bezitten samen vijf verschillende franchiseformules: Jamin, MultiVlaai, CrêpeAffaire, Choco Kebab en (binnenkort) Damn Good Tosti s. De centrale gedachte achter alle projecten is food that makes you smile. We snacken meer en bestellen eten to go. In plaats van drie hebben we vier à vijf eetmomenten per dag. We eten kleinere porties, maar bewuster en we verwennen onszelf meer. Allemaal concepten waar je vrolijk van wordt. Onderscheidend De kracht van een franchiseformule hangt af van twee elementen: goede producten en naamsbekendheid. Je wil een onderscheidende, duidelijke plek in de markt hebben. Steinkamp trekt een vergelijking met de muziekindustrie, waaruit hij vandaan komt. De kans op succes is groter als je een goed nummer hebt en een bekende artiest bent. De oudste twee formules Jamin en MultiVlaai hebben een make-over gehad. Jamin is getransformeerd tot een fun winkel met 2300 artikelen in het assortiment en richt zich op jonge mensen. We verkopen de hits van over de grens. American Candy, met bijvoorbeeld Bean Boozled, waarbij een draaischijf je snoepje kiest of Sugoi Japan, met een scheikundedoos waarbij je je eigen snoep kunt maken. Binnenkort wordt een nieuw product gelanceerd, Ice Kitchen uit New York, waterijsjes met natuurlijke producten en funky smaken. De formule van MultiVlaai heeft het moeilijk gehad, vertelt Steinkamp. In elke consumententest komt MultiVlaai naar boven als de lekkerste. Maar met vlaai alleen red je het niet. Het assortiment is vernieuwd met kleingebak, zoals maccarons, glucosearme, glutenvrije of halalvarianten en Leonidas bonbons. De formule heeft haar terrein uitgebreid naar de zakelijke markt. Als je voor je verjaardag moet trakteren, bestel je online en komen wij t bezorgen. Vol trots vertelt Steinkamp over CrêpeAffaire, een Brits horecaconcept met bediening, dat enkele weken geleden in Haarlem is gelanceerd. We zijn één jaar bezig geweest met het vervolmaken van de formule. Nederland is een pannenkoekenmarkt, maar verder dan plastic kleedjes en jengelende kinderen komen we niet. CrêpeAffaire richt zich op vrouwen en gezond eten. Goede koffie, verse smoothies en verrassende crêpes met namen als Spicy Mexican chicken. Écht een concept van nu. Martijn Driessen is auteur van het boek De ondernemende ondernemer. Wat is het verschil tussen wel of niet ondernemend zijn? Een ondernemende ondernemer, een entrepreneur, is altijd bezig met zijn klant en met het creëren van meerwaarde. Hij is zoekt steeds nieuwe mogelijkheden. Geld verdienen is bijzaak, de meeste entrepreneurs zouden hetzelfde doen als ze financieel onafhankelijk zouden zijn. Nederland kent steeds meer ondernemers, maar die zijn niet allemaal ondernemend. Inkomen is hun belangrijkste drijfveer. Binnen vijf jaar stopt 51% en dat heeft vooral met henzelf te maken. De ambitie ontbreekt of ze zijn te afwachtend. Ze missen een aantal belangrijke ondernemersvaardigheden en -kwaliteiten. Eigenschappen van een echte ondernemer zijn? Het begint ermee dat je een visie hebt waar je heen wilt met je bedrijf. Daarnaast zijn zaken als geld verdienen is bijzaak Wanneer is een ondernemer echt ondernemend? Als je meer bezig bent met je klant verder te helpen dan met je inkomen, zegt ondernemerschapsexpert Martijn Driessen. Het begint met inzicht in je sterke Martijn Driessen promoveerde in 2005 op succesvol ondernemerschap en is oprichter van Entrepreneur Scan. Ga voor meer informatie naar: www.ondernemerstest.nl en zwakke kanten. Daar zit vaak ook het probleem, vervolgt hij: Iemand die voor zichzelf werkt, kijkt niet zo vaak in de spiegel. creativiteit, zelfvertrouwen en doorzettingsvermogen belangrijk. Netwerk- tot acquisitievaardigheden horen ook in het pakket. Het is vooral belangrijk dat je weet wat je sterke en zwakke punten zijn, benadrukt hij: Vaak ligt daar al een probleem, want iemand die voor zichzelf werkt, kijkt niet zo vaak in de spiegel. Uit onderzoek blijkt dat 75 procent een gebrek aan zelfkennis heeft. Dan lukt het ook niet om je kwaliteiten verder te ontwikkelen en wat je minder ligt op te vangen. Bijvoorbeeld door taken uit te besteden of expertise in te huren. Wat is het grootste misverstand over ondernemerschap? Dat het alleen over geld verdienen gaat. Dan denk je dat de klant er voor jou is in plaats van andersom en dat gaat uiteindelijk mis. Verder is ondernemerschap iets anders dan vakmanschap. Als je daarin vlucht terwijl de wereld verandert, mis je op een gegeven moment de boot. Neem de accountant van wie steeds meer taken door digitale toepassingen worden overgenomen. Hoe blijft hij zijn klanten meerwaarde bieden? Gaat hij slimmer en efficiënter werken of wordt hij een soort financiële coach voor de ondernemer? Is een entrepreneur altijd succesvoller? Nee, dat hoeft niet. Een entrepreneur heeft eigenschappen die het hem makkelijker maken om verder te komen. Zo durft hij eerder te investeren en meer risico s te nemen, maar dat kunnen ook valkuilen zijn, zoals voor Victor Muller bij Spyker (met de overname van Saab in 2009, red.). Daarnaast bepaalt iedere ondernemer zelf wat succesvol is en dat hoeft niet om groei of innovatie te gaan. Iedereen die bewust zijn keuzes maakt, klant en markt goed in de gaten houdt en flexibel omgaat met veranderingen kan daarom een succesvol ondernemer zijn. KEN JE STERKE EN ZWAKKE PUNTEN
5 Het geheim van franchise Voordat je ondernemer wordt of dat nu als franchisenemer is of niet moet je goed naar je eigen kwaliteiten kijken, adviseert Guido van der Horst van het vakblad Franchise+. Daar hoort ook bij dat je kritisch kijkt naar de facetten waarin je minder sterk bent. Als franchisenemer moet je wel degelijk een echte ondernemer zijn. Met opmerkingen dat een echte ondernemer niet gaat franchisen ben ik het niet eens, aldus Van der Horst. Je hebt zeer succesvolle ondernemers die als franchisenemer zakendoen. Gerard van den Tweel heeft 3000 mensen in dienst als franchisenemer van Albert Heijn, Gall & Gall en Etos. Dan kun je toch niet zeggen dat hij geen echte ondernemer is. Hij voegt daar aan toe dat sommige formules zo hard zijn, dat er maar heel weinig vrijheid van ondernemerschap is, maar zo vervolgt hij: Nog steeds onderneem je 100% voor eigen rekening en risico. De zaak en financiering staan op jouw naam. Als het niet goed gaat, heb jij als franchisenemer financieel een probleem. Transparantie In het voortraject moet je heel goed kijken hoe de verantwoordelijkheden en de verdeling liggen. Ga niet alleen af op de blauwe ogen van de franchisegever. Als je ondernemer wilt worden bij een franchiseorganisatie, moet je binnenlopen bij bestaande franchisenemers. Vertel hen dat je overweegt je bij dezelfde keten aan te sluiten en vraag of de toezeggingen worden nagekomen. Je wilt een eerlijk verhaal horen. Vraag waarom hij is ingestapt en of de verwachtingen zijn waargemaakt. Er is nu een discussie gaande over een nieuwe franchisecode, die de plichten en rechten van franchisenemer en franchisegever ten opzichte van elkaar beschrijft. Heel veel van de informatie die daarin staat gaat over de precontractuele fase, vertelt hij. Welke informatie deel je met elkaar? Het toverwoord in de franchisewereld is transparantie. Eerlijk tegenover elkaar zijn en successen delen, maar ook de minder goede cijfers met elkaar delen. In de afgelopen jaren zijn er franchisenemers in de problemen gekomen. Volgens Van der Horst vaak door te optimistische prognoses: Te veel kandidaten zijn gestart met een roze wolk boven hun hoofd met het idee het is allemaal prachtig. Zonder marktonderzoek of wat dan ook. Prognose Als het fout gaat kan het aan drie dingen liggen, weet hij: de formule, de locatie of de ondernemer zelf. Als andere franchisenemers Guido van der Horst: Ook als franchisenemer moet je écht ondernemen. wél goed draaien, blijven de laatste twee opties over. Je moet zelf de prognose voor de vestigingsplaats beoordelen. Over het algemeen oordeelt de rechter dat je een eigen onderzoekplicht hebt, vertelt Van der Horst. Het kan ook een combinatie zijn. Bijvoorbeeld dat de gemeente op een andere plek in de stad een nieuw winkelcentrum bouwt, waardoor er verloop komt. Dan heb je een probleem. In sommige branches kun je niet meer ondernemen zonder je aan te sluiten bij een bestaande formule, constateert Guido van der Horst. Bij supermarkten of de modesector is het ontzettend moeilijk om zelfstandig een winkel op te zetten. Hij verwacht dat er steeds meer formulematig zal worden samengewerkt. In de retail kun je al bijna niet meer zonder een vorm van samenwerking. Omdat je het waard bent! Drie op de vijf zzp ers rekent een te laag tarief, blijkt uit onderzoek van zzptarief.nl. Verkoop je huid tegen de juiste prijs. Omdat je het waard bent. 1. De eerste vraag die je jezelf moet stellen als je gaat ondernemen luidt: hoeveel geld heb ik nodig om aan mijn maandelijkse verplichtingen, zoals het betalen van de huur en zorgverzekering, te voldoen? Handel daar ook naar. 2. Als startend ondernemer is het niet gek als je de eerste jaren nog een laag inkomen hebt. Maar na een jaar of vijf moet je inkomen toch echt net zo hoog zijn als dat van een leeftijdgenoot met dezelfde opleiding en werkervaring. Je investeert en gaat verplichtingen aan, waardoor de kosten oplopen, en je moet nog een klantenkring opbouwen. De overheid steunt je die eerst jaren wanneer je aan de on- dernemerscriteria voldoet onder meer door middel van een extra startersaftrek. 3. Als je te weinig werk hebt, is het verleidelijk om opdrachten onder de prijs aan te nemen. Uiteindelijk schiet je in je eigen voet. Bij de betreffende opdrachtgever kom je nooit meer binnen voor een normaal tarief. 4. Maak een lijst met A t/m D-klanten. A- klanten zijn trouw, gaan voor kwaliteit en betalen op tijd. D-klanten zijn opportunistisch, kosten de meeste tijd, maar leveren het minste op. Afscheid van nemen zo gauw het kan! DAT KAN BETER! - Vrouwelijke zzp ers verdienen gemiddeld liefst veertig procent minder dan mannen (bron: CBS). Het verschil is deels toe te schrijven aan het aantal gewerkte uren. STARTERSGELD - Als starter is de financiering van je plannen vaak de grootste bottleneck. Bij Qredits kun je ook als je zelf geen geld hebt terecht voor een microkrediet tot maximaal 250.000 euro. Informatie: qredits.nl
6 risico s in Kaart sjak van nieuwkuijk SCHADE-EXPERT Interpolis een dienst ontwikkeld, die valt binnen het preventieprogramma, waarbij je kunt laten checken of jouw algemene voorwaarden aansluiten bij de activiteiten die je verricht. Sjak van Nieuwkuijk is voor Interpolis al 25 jaar actief als schade-expert. In die jaren heeft hij veel ondernemers met schade gezien. Verzekeringsgeld alleen lost vaak niet alles op. Niet altijd alles is gedekt. En de gevolgen van schade blijven vaak jaren merkbaar. Vooral de laatste jaren had ik daarom het gevoel: wat een rare business is verzekeren toch. Kunnen we het ook anders aanpakken? Schade-expert Sjak van Nieuwkuijk: Een preventiecheck is een goed idee. En ondernemers helpen met het voorkomen van schade, door ons meer te richten op preventie? Zonder zorgen ondernemen door risico-inzicht Je moet zonder zorgen kunnen ondernemen, is de filosofie van Sjak van Nieuwkuijk. Dat begint met inzicht in de risico s die je loopt. Hij noemt een inbraak als voorbeeld. Veel mensen verzekeren dit risico, maar denken er verder niet over na hoe ze inbraak kunnen voorkomen. Terwijl er 70.000 inbraken per jaar plaatsvinden. Wat heb je aan het kunnen kopen van een nieuwe computer als al je bestanden gestolen zijn? Die bestanden heb je met een verzekering niet terug. Interpolis bood Sjak de ruimte een preventieprogramma op te zetten, met als idee dat minder schade beter is voor iedereen. Van Nieuwkuijk: Het gaat erom dat je inzichtelijk maakt welke risico s je loopt en hoe je deze risico s kunt verkleinen door preventie. Soms ontkom je er niet aan dit af te dekken met een verzekering. Preventiecheck voor ondernemeners Voor ondernemers heeft Interpolis op de site verschillende preventiechecks waarmee je kunt zien welke risico s je loopt, zoals brand, inbraak en cybercrime. Schades zijn vaak branche- of beroepsspecifiek, weet Van Nieuwkuijk. Hij noemt als voorbeeld de bouw. We zien regelmatig een diefstal van of uit een klusbusje voorbijkomen. Ben je de klos, dan ben je meteen een paar dagen uit de running. Met simpele maatregelen zijn de risico s en schade in te perken. Bijvoorbeeld door, wanneer je met vakantie gaat, je klusbus ergens te stallen en je waardevolle gereedschap op een andere veilige plek op te bergen. Verzekeren? Alleen als je het risico zelf niet kan dekken Risicoanalyses en preventie zijn vooral een kwestie van logisch nadenken over de consequenties, is Van Nieuwkuijks overtuiging. Als een man van de prakaansprakelijkheid, een belangrijk risico tijk geeft hij direct een voorbeeld: Als je een back-up voor starters maakt, moet je die op een andere locatie bewaren Van Nieuwkuijk heeft een belangrijke tip voor stardan waar je computer staat. Anders ben je bij een ters, Kijk naar je aansprakelijkheid. Realiseer je dat brand of inbraak alsnog al je bestanden kwijt. Om de particuliere WA-verzekering niet geldt voor zakete besluiten: De filosofie van Interpolis luidt: kijk lijke activiteiten. De zakelijke aansprakelijkheid kan eerst eens naar de risico s die je loopt en welke predeels geregeld worden in de algemene voorwaarden. Maar dan moet het wél goed gebeuren. Zo is het geen ventiemaatregelen je kunt nemen. Voor de risico s die je door preventie niet volledig kunt afdekken, zoals goed idee om deze rechtstreeks te kopiëren van het bijvoorbeeld de gevolgen van brandstichting of een internet. Ik ben wel eens algemene voorwaarden tegengekomen waarbij Amerikaans recht van toepassing ongeluk, sluit je een verzekering af. Zo onderneem je zonder zorgen. werd verklaard. Om ondernemers te helpen, heeft De lekkerste manier van ondernemen. Tel (0800) 025 0025 Mail info@takeshare.nl Web takeshare.nl
7 Jack Meijer: Je hebt gelijkgestemden aan de andere kant van de tafel die weten hoe het werkt. verder groeien door KredietUnie jack meijer (artofil) SPINT GAREN BIJ COÖPERATIE Jack Meijer is de derde generatie die leiding geeft aan het door zijn grootvader opgerichte familiebedrijf. We leveren echte nichetoepassingen. Daarin willen we leidend zijn. Al de producten zijn klantspecifiek, vertelt Meijer. Het bedrijf maakt maatwerk garens. We verdiepen ons in het productieproces van de klant. De prijs van de garens is ondergeschikt aan de kwaliteit. Ons onderscheidend vermogen zit in de knowhow van onze mensen. We moeten contact met de klant houden, meedenken. Dat vertaalt zich in lagere productiekosten voor de klant. Na een studie bedrijfseconomie in Groningen en een aantal jaren kennis en ervaring opdoen bij slimme bedrijven, keerde Meijer in 2003 terug naar het zuiden. Na tien jaar weet je waar je sterke en zwakke punten liggen. Je moet blijven nadenken en innoveren. Ons afzetgebied is met name Europa en het Midden-Oosten, maar we zien kansen in de VS en Het Deurnese familiebedrijf Artofil produceert innovatieve garens voor onder meer de kabel-, vliegtuig- en automotive-industrie. Dankzij een lening van de Kredietunie Brabant konden nieuwe machines worden aangeschaft en zijn de eerste stappen gezet om de Amerikaanse en Aziatische markt te veroveren. Van de omzet wordt 99 procent buiten Nederland behaald, vertelt directeur Jack Meijer. Azië. Om de stap te maken is geld nodig. Onder andere voor nieuwe machines en het aanleggen van extra voorraden. Vanwege beleidsverandering wilde de bank niks extra s financieren. Via een lokale werkgeversvereniging kwam Meijer bij de Kredietunie Brabant terecht. Samen met het bestuur van de Kredietunie is hij de financieringsbehoefte gaan invullen. Ik kreeg veel steun bij de aanvraag. Via de website konden collega-ondernemers investeren in Artofil en geld beschikbaar stellen voor de lening. Binnen vier weken was het benodigde bedrag van 200.000 euro binnen. Betrokkenheid De betrokkenheid van de ondernemers die in ons bedrijf investeren is heel bijzonder, vertelt Meijer. De kredietunies zijn een verrijking van het financieringslandschap. De meeste zijn langs geweest om kennis te maken en het bedrijf te zien. Je hebt gelijkgestemden aan de andere kant van de tafel. Ze komen zelf met ideeën aanzetten en zijn scherp: Waarom doe je het niet zo? De samenwerking met de ondernemers van de Kredietunie is een natuurlijk proces. Je hebt te maken met een groep van 10, 15 ervaren ondernemers. Ze weten hoe het werkt, maar dringen zich niet op. Het biedt meerwaarde om met ze te sparren. Ze stellen vragen die mij aan het denken zetten. Alternatief Meijer is erg blij met de steun. Je betaalt acht procent rente, maar het alternatief is niet investeren. Zonder de hulp van de Kredietunie had hij zijn plannen niet zo snel kunnen waarmaken, stelt hij: Het is een lang project voordat je binnen bent op zo n nieuwe markt. De toetredingsdrempel is hoog. Onze garens moeten in het productieproces van nieuwe klanten worden ingepast. Maar zodra we eenmaal binnen zijn, gaan we er lang plezier van hebben. Verschillende bedrijven zijn al meer dan 20 jaar klant. De Vereniging Samenwerkende Kredietunies De Vereniging Samenwerkende Kredietunies (VSK) is opgericht om kredietunies in Nederland op te zetten en te helpen groeien. De VSK ondersteunt nieuwe en bestaande initiatieven. De vereniging heeft alle tools en instrumenten beschikbaar om een kredietunie op te richten en operationeel te ondersteunen. Denk hierbij aan het ter beschikking stellen van handboeken en juridische documentatie, het sluiten van groepscontracten en het bieden van maatwerk software en IT support. Daarnaast vertegenwoordigt de VSK alle leden bij de overheid en andere stakeholders. De VSK heeft dertien leden, waarvan er zes operationeel zijn en kredieten verstrekken. De overige zeven leden bevinden zich in de opbouwfase en zijn binnenkort operationeel. Alle kredietunies die zijn aangesloten bij de VSK zijn non-profit organisaties die voldoen aan alle kwaliteitscriteria. De VSK wordt ondersteund door het ministerie van Economische Zaken. Belangstelling voor het oprichten van een kredietunie voor uw branche of regio? Neem dan via de website www.samenwerkendekredietunies.nl contact op met de VSK. financiering nodig? denk eens aan de KredietUnie! Ondernemers die op zoek zijn naar financiering voor het uitbreiden van hun productiecapaciteit, de financiering van groeiplannen of de lancering van een nieuw product kunnen voor financiering terecht bij kredietunies, een financieringsplatform voor ondernemers, door ondernemers. Een kredietunie is een coöperatie waarbinnen ondernemers collega-ondernemers uit de eigen regio of de eigen branche financieren, zonder tussenkomst van een bank. Naast krediet krijgt de ondernemer ook een coach toegewezen, die hem als sparringpartner ondersteunt. Dit is meestal een ervaren ondernemer die lid is van dezelfde kredietunie. Kredietunies verschaffen kredieten tot 500.000 euro, tegen een marktconform rentepercentage. Het is mogelijk om het krediet te stapelen met bijvoorbeeld een bankkrediet. Bij welke kredietunie kunnen ondernemers terecht? Kredietunies zijn georganiseerd per regio of per branche. Onder- nemers kunnen zich aansluiten bij de best passende kredietunie. Zo is er bijvoorbeeld de kredietunie Bakkerij die kredieten verstrekt aan brood en banketbakkersondernemingen in heel Nederland, of de kredietunie Brabant die kredieten verstrekt aan ondernemers uit alle branches in Noord Brabant. Op de website: www.samenwerkendekredietunies.nl staan in de zoekfunctie alle kredietunies die al actief krediet verstrekken. Door het invullen van de gegevens van een aanvraag volgt een overzicht van de kredietunies waar een krediet aanvraag kan worden ingediend. Investeren in kansrijke bedrijven in de eigen branche of regio Binnen een kredietunie kunnen geslaagde ondernemers kennis en financiële middelen inzetten om ondernemers met ambitie te ondersteunen. Investeerders worden lid van een interessant ondernemersnetwerk, ontvangen een aantrekkelijk rendement en kunnen als coach gefinancierde ondernemers bijstaan. Kredietunies hebben geen winstoogmerk. Zowel de kredietnemers als kredietgevers delen in de resultaten van de kredietunie.
8 Gedragswetenschapper Ben Tiggelaar: De nieuwe norm gaat niet meer zozeer om hoe je iets doet, maar waarom je iets doet. frisse invalshoek nieuwe iso-norm: focus OP risico s en Kansen Direct aan de slag met de nieuwe normen Van bewaker van een kwaliteitshandboek naar coach en motivator: kwaliteitsmanagement in de organisatie krijgt met de nieuwe ISO-norm (ISO 9001: 2015) een heel nieuw gezicht. Het gaat er niet zozeer meer om hoe je iets doet, maar waarom je iets doet. ISO-normering, is dat niet iets met dikke handboeken die onderin een kast verdwijnen? Ach ja, knikt schrijver en gedragswetenschapper Ben Tiggelaar: Hoe werd daarover gedacht? We hebben stelsels, regels, procedures en checklists om de kwaliteit te waarborgen van wat we doen op allerlei terreinen, dat schrijven we op in een handboek en als het handboek klopt en de mensen kijken er af en toe in dan krijgen we een certificaat en dan wordt er bij ons gekocht. Zwart-wit gezegd ging dat vroeger inderdaad zo, beaamt Ton Dijkzeul, directeur Organisatieontwikkeling & Training bij GITP. Toen certificeerden organisaties zich vaak omdat ze min of meer gedwongen werden door klanten, of door bijvoorbeeld brancheorganisaties. Dan was het echt een moetje waaraan men voldeed om er vervolgens niet veel meer mee te doen. De nieuwe norm, waaraan ook risicomanagement is toegevoegd, laat je juist veel meer vrij in je keuzes, zit wat minder op de regeltjes. Het gaat er niet zozeer meer om hoe je iets, maar waarom je iets doet. Tiggelaar juicht dat toe: Belangrijker dan de randvoorwaarden voor de normering van het kwaliteitsmanagementsysteem is of het ook echt lééft binnen een organisatie. Heeft het topmanagement zich erachter geschaard, doen de mensen het ook echt? We ondernemen uiteindelijk toch om winst te maken? Dijkzeul: En daarin zijn we een aantal jaar geleden enorm doorgeslagen. Toen draaide alles om winstmaximalisatie. Dan is in wezen de balans uit je organisatie. De nieuwe ISO 9001 vraagt van je om vanuit je leiderschap na te denken over waar je mee bezig bent: waarom doe je de dingen die je doet, welk bestaansrecht heeft je organisatie, wat is de zin ervan? Zinvolle zakelijkheid noem ik dat. Je kunt het vuur uit je sloffen lopen om met zijn allen aan de laatste targets te voldoen. Maar werkt het niet motiverender, voor jou én voor je medewerkers, om je Ton Dijkzeul: Denk goed na over je stijl van leidinggeven. Inspireren en consulteren zijn kernbegrippen. organisatie op een zodanige manier in te richten dat de focus niet op steeds scherpere targets ligt, maar op bijvoorbeeld klantvriendelijkheid en kwalitatief goede dienstverlening? Ondernemers moeten méér oog hebben voor de tijdgeest? Dijkzeul: De ISO-normering voor je managementsysteem laat je daar in elk geval over nadenken. Wat gebeurt er allemaal om me heen, wat zijn de maatschappelijke ontwikkelingen? Wat betekenen die voor mijn organisatie en hoe vertaal ik ze naar alle lagen van de organisatie? ISO vraagt van je als ondernemer om daar op een gestructureerde manier mee om te gaan. Dat is een belangrijke toegevoegde waarde. Goed kijken, analyseren, nadenken en vervolgens vertalen naar alle managementlagen. Waarna het voor gedragswetenschapper Tiggelaar echt interessant wordt: Een kwaliteitssysteem is in wezen niets meer of minder dan een hele hoge stapel goede voornemens. De uitdaging is: Hoe kom je van intentie naar gedrag? Hoe boor je de motivatie aan bij de mensen in je organisatie om ermee aan de slag te gaan? Hoe krijg je je medewerkers mee? Dat was in het verleden best lastig, zegt Ton Dijkzeul. Mensen zagen zo n normering als een onwelkome controle: Doe ik mijn werk wel goed? Er was angst om de zogenoemde gele kaart te krijgen. Dat ís ook vervelend, maar het zegt niet zozeer iets over de inzet van de mensen, maar over de manier waarop iets georganiseerd is. Maar wat je óók Op 6 oktober overhandigt Piet-Hein Daverveldt, algemeen directeur NEN, tijdens het congres De impact van de nieuwe ISO s de eerste exemplaren van de nieuwe ISO 9001 en ISO 14001 aan Michaël van Straalen, voorzitter van MKB-Nederland. Op deze dag krijgen deelnemers praktische handvatten om direct met de nieuwe normen voor kwaliteits- en milieumanagementsystemen aan de slag te gaan. Een breed scala aan managementinstrumenten komt aan bod: leiderschap, risicomanagement, compliance- en stakeholdermanagement, proces- en verbetermanagement en management van mensen en middelen. Meer weten? Kijk dan op www.nen.nl/denieuweiso ziet: trots als aan een onderdeel van de ISO-norm is voldaan. Om dat te bereiken, moet je goed nadenken over je stijl van leidinggeven. Inspireren en consulteren, dat zijn kernbegrippen. Je moet in elk geval niet je beleid doorduwen vanuit legitimatie en macht. Tiggelaar wijst nog op een andere valkuil: Veronachtzamen wat je al hebt binnen je organisatie. Vaak hebben je mensen op de werkvloer zich al jarenlang ingespannen om tot een bepaald kwaliteitsniveau te komen. Het gebeurt dat een directie dat negeert geen zin heeft in discussies met medewerkers en er een extern consultancybureau bijhaalt dat vanaf nul een kwaliteitssysteem gaat ontwikkelen. Dan zit je aan het eind van de rit met een papieren of digitale tijger. Veel beter is om te kijken: wat hebben we al en hoe kunnen we dat in een gezamenlijke inspanning nog een stap verbeteren? En hoe kunnen we dat op een gestructureerde manier koppelen zodat ook de buitenwereld snapt dat we kwalitatief bezig zijn? Dat vraagt discipline. Dijkzeul vult aan: Tegelijkertijd is het eigenlijk zó logisch dat je je moet afvragen waarom je het niet zou doen. NIEUWE ISO-NORMERING LAAT JE NADENKEN OVER BESTAANSRECHT VAN JE ORGANISATIE