PRAKTISCH BEKWAAMHEIDSEXAMEN VOOR ERKENDE BOEKHOUDERS EN ERKENDE BOEKHOUDERS FISCALISTEN BIBF KB van 20 januari 2003 (B.S. 12/02/2003), gewijzigd bij KB van 10/08/2005 SCHRIFTELIJKE PROEF Algemene Instructies 15 NOVEMBER 2008 Maximale examenduur: 09.00 uur tot 14.00 uur Gelieve op ELK blad van deze examenreeks uw naam, voornaam en lidnummer (zie oproepingsbrief) te vermelden Het gebruik van een rekenmachine, een rekeningenstelsel en de Codex BIBF is toegelaten voor zover er geen persoonlijke notities in werden opgenomen. Dit examen bestaat een reeks vragen, gegroepeerd in 3 deeldomeinen : Boekhouding (40 punten), Fiscaliteit (35 punten), Vennootschapsrecht en andere rechtstakken (25 punten) De resultaten worden toegestuurd van zodra de correctoren alle exemplaren hebben verbeterd. Deze vragenlijst (MET modelantwoorden) zal uiterlijk 15 dagen na dit examen op de website worden gepubliceerd. Om toegelaten te worden tot het mondeling gedeelte voor het bekomen van de titel van erkend boekhouder BIBF, dient de kandidaat minstens 50% van de punten op het schriftelijk gedeelte te behalen en bovendien minstens 60 % van de punten op deeldomein boekhouden en 50% op het vak deontologie. De kandidaten erkend boekhouder fiscalist dienen bovendien minstens 60 % te behalen op het deeldomein inzake fiscaliteit (= 21 op 35 punten op deeldomein II). VEEL SUCCES!!!!!! 1
DEELDOMEIN BOEKHOUDING /40 A. ALGEMENE BOEKHOUDING /15 A.1 Wat is de bewaringstermijn voor de boekhoudstukken? Antwoord: Volgens de artikelen 6 en 8, 2 van de wet van 17 juli 1975, zoals gewijzigd door de wet van 8 juni 2008, bedraagt de bewaringstermijn 7 jaar. Stukken die niet strekken tot bewijs jegens derden worden 3 jaar bewaard. A.2 Een onderneming tekent op 18 november 2008 een compromis voor de aankoop van een terrein voor een bedrag van 100.000 EUR. De notariële akte wordt verleden op 3 februari 2009; de registratierechten, erelonen en diverse kosten betaald bij die aangelegenheid bedragen 14.000 EUR. De waarde van het terrein wordt in 2011 geraamd door een beëdigd schatter op 118.000 EUR. Geef de verplichte boekingen en deze die u ingevolge de boekhoudwet facultatief kan boeken. Antwoord: het compromis werd in 2008 getekend en er is geen melding van een opschortende voorwaarde; bijgevolg werd de koop in 2008 gesloten en moet het dat jaar worden geboekt (advies CBN 3/1). 18 november 2008: 220 Terreinen 100.000 @ 440 Leveranciers 100.000 3 februari 2009: 220 Terreinen 14.000 @ 440 Leveranciers 14.000 2
Optioneel: 3 februari 2009 6309 Toevoeging waardeverm. op mat VA. 14.000 @ 2209 Waardeverm. op terreinen 14.000 Optioneel: 31 december 2011 2208 Meerwaarde op terreinen 18.000 @ 121 Herwaarderingsmeerwaarden op mat.vaste act. 18.000 A.3 Een onderneming koopt een machine bestemd voor haar werkplaats voor een aanschaffingsprijs van 24.000 USD. De wisselkoers bij het boeken van de factuur bedraagt 1,5 USD = 1 EUR. De verschepingskosten van Amerika naar België bedragen 2.000 EUR; de behandelingskosten in de haven kosten 500 EUR, het vervoer van de haven naar de onderneming 800 EUR en de factuur voor de montagekosten van de machine is 1.200 EUR hoog. Hoe boekt u deze inlichtingen (zonder rekening te houden met BTW)? Antwoord: 2300 Installaties, machines en uitrusting 16.000 @ 440 Handelsschulden 16.000 24.000 USD: 1,5 = 16.000 EUR 2300 Installaties, machines en uitrusting 4.500 @ 440 Handelsschulden 4.500 Bijkomende kosten 3
A. 4 Boekjaar 1.1.2008 31.12.2008. Op 29.12. 2008 bedraagt het banksaldo op het laatste bankuittreksel 2500 EUR bij Fortis op rekening 756-234567-89, in de boekhouding genoteerd als de vierde financiële rekening. Wij betalen de huur van de volgende drie maanden (januari, februari, maart 2009) ten bedrage van 3000 EUR op datum van 31.12.2008. Vraag : boek de beweging op de bankrekening alsmede eventueel andere noodzakelijke eindejaarsverrichtingen conform de gebruikelijke regels van het boekhoudrecht. Antwoord : 610000 Huur 3.000,00 @ 550010 Bankoverschrijving Fortis 3.000,.00 Betaling vooruitbetaalde huur 490000 Over te dragen kosten 3.000,00 @ 610000 Huur 3.000,00 550010 Bank Fortisoverschrijving Fortis - 3.000,00 @ 433010 Bank Fortis 500,00 55000 Bank Fortis 2.500,00 4
B. WETGEVING OP DE BOEKHOUDING EN DE JAARREKENING VAN DE ONDERNEMING + OPSTELLEN, ANALYSE EN KRITISCHE BEOORDELING VAN DE JAARREKENING /15 B.1 Aan een vennootschap, die beantwoordt aan de definitie van een kleine vennootschap, wordt in november 2008 een kapitaalsubsidie van 5.000 EUR toegekend door het Vlaams Gewest voor een machine aangekocht begin 2008 ten bedrage van 100.000 EUR. Er zijn geen opschortende voorwaarden verbonden aan deze toekenning. Het vast actief wordt over 10 jaar afgeschreven. De subsidie wordt in februari 2009 ontvangen. Welke zijn de boekingen m.b.t. deze subsidie? Welke inlichtingen moeten in de toelichting bij de jaarrekening worden opgenomen m.b.t. deze subsidie? Antwoord: Deze subsidie is niet onderworpen aan de vennootschapsbelasting (art. 193bis WIB). november 2008 416 Te ontvangen subsidie 5.000 of 414 Te innen opbrengsten @ 15 Kapitaalsubsidies 5.000 31 december 2008 15 Kapitaalsubsidies 500 @ 753 Kapitaal- en intrestsubsidies 500 Februari 2009 55 Bank 5.000 @ 416 Te ontvangen subsidie 5.000 of 414 Te innen opbrengsten 5
In de toelichting bij de jaarrekening over 2008 moet de kapitaalsubsidie van 5.000 EUR toegekend door het gewest worden vermeld (art. 100, 5 c) W. Venn.). Bovendien moet elk jaar in de toelichting, onder de code 9125, het bedrag van de kapitaalsubsidie dat naar de resultatenrekening werd overgeboekt worden vermeld. B.2 Wie bepaalt de waarderingsregels? Welke modaliteiten moeten worden nageleefd om de waarderingsregels te wijzigen? Antwoord: Art. 28, 1 KB 30 januari 2001: de waarderingsregels worden bepaald door het bestuursorgaan van de vennootschap. Wanneer de waarderingsregels worden gewijzigd, moet de wijziging worden vermeld en verantwoord in de toelichting. De geraamde invloed van de wijziging op het vermogen, de financiële positie en het resultaat van de vennootschap wordt vermeld in de toelichting bij de jaarrekening over het boekjaar waarin de gewijzigde waarderingsregel voor het eerst wordt toegepast (Art. 30 KB 30 januari 2001). B.3 Welke boekhoudbepalingen omtrent het voeren van een boekhouding zijn van toepassing (vorm van boekhouding) op een beoefenaar van een vrij beroep (bv. een advocaat) die zijn beroep uitoefent in een burgerlijke vennootschap die de rechtsvorm van een BVBA heeft aangenomen? Antwoord: Daar het een vennootschap betreft die de vorm heeft aangenomen van een handelsvennootschap, valt ze onder het toepassingsgebied van de wet van 17 juli 1975 op de boekhouding van de ondernemingen; bijgevolg moet de boekhouding worden gevoerd volgens de gebruikelijke regels van het dubbel boekhouden (art. 1, 2 de en 4 wet van 17 juli 1975). 6
B.4 Opstellen, analyse en kritische beoordeling van de jaarrekening Hieronder vindt u twee uittreksels uit jaarrekeningen van een vennootschap per 31.12.2007. Analyseer en verklaar de bewegingen van het eigen vermogen tussen de twee opeenvolgende jaren; verklaar de oorsprong van het bedrag dat u onder code 792 vindt. Welke besluiten kan u van uit financieel oogpunt trekken bij het lezen van de resultaatverdeling van de jaren 2006 en 2007? 7
Antwoord: Artikel 57, 3, 1 ste KB 30 januari 2001, voorziet dat de herwaarderingsmeerwaarden mogen worden overgebracht naar een reserve tot het beloop van de op de meerwaarde geboekte afschrijvingen. Men stelt vast dat rekening 12 daalt van 558.230.376 naar 536.068.773 EUR hetzij een vermindering met 22.161.603 EUR. Indien we dat bedrag toevoegen aan de beschikbare reserves die bestonden op het einde van het vorige boekjaar, bekomt men een totaal aan beschikbare reserves van 36.883.874 EUR hetzij het bedrag (op een afrondingsverschil na) dat vermeld wordt voor het boekjaar op de rekening 792. Voor de twee jaren overtreft de vergoeding van het kapitaal (dividenden) ruimschoots de geboekte winsten en wordt zoveel mogelijk afgenomen van de voor uitkering beschikbare bedragen, met een daling van het eigen vermogen tot gevolg. Een dergelijke politiek biedt aan de aandeelhouders een financieel voordeel op korte termijn. 8
C. ALGEMENE BEGINSELEN VAN HET FINANCIEEL BEHEER /5 C.1 Een vennootschap, met een laag bedrijfskapitaal, opgericht sinds 2 jaar, en die een belangrijke groei kent, heeft winst geboekt. Buiten de toekenning van 5% van de winst aan de wettelijke reserve, stelt het bestuursorgaan voor om het saldo onder vorm van dividenden uit te keren. Wat denkt u van dit voorstel? Wat beveelt u aan? Antwoord: De vennootschap heeft een behoefte aan zelffinanciering om haar groei te financieren. Bijgevolg moeten men aanbevelen de uitbetaling van dividenden te verminderen, of zelfs geen uitkeringen te doen. C.2 Wat betekent het «bedrijfskapitaal»? Hoe kan men een te laag bedrijfskapitaal verbeteren? Antwoord: Het bedrijfskapitaal is gelijk aan het permanent vermogen (de financieringsmiddelen op lange termijn) en de uitgebreide vaste activa. Het kan ook worden gedefinieerd als het verschil tussen de beperkte vlottende activa en de schulden op korte termijn. Het gaat om een veiligheidsmarge op financieel gebied. Om het bedrijfskapitaal te verbeteren kan men overwegen om: - het permanent vermogen te verhogen en gelijktijdig de schulden op korte termijn te verminderen; om dit bereiken moet men het eigen vermogen en de schulden op lange termijn doen stijgen; - de beperkte vlottende activa doen dalen door een vermindering van de voorraden, een betere opvolging van de vorderingen, het beroep doen op factoring, enz. Andere oplossingen zijn mogelijk zoals de sale and lease back. 9
C 3 In een vennootschap schommelt het thesaurietekort, gefinancierd door middel van een kaskrediet, tussen 30.000 en 70.000 EUR. Men verwacht een verbetering binnen 18 maanden. Geef een voordeligere financieringsformule die u kan aanraden aan deze vennootschap? Antwoord: Voor de permanente behoefte aan financiering zou beroep moeten gedaan worden op voorschotten op vaste termijn (straight loans). D. ORGANISATIE VAN DE BOEKHOUDING EN DE ADMINISTRATIEVE DIENSTEN VAN DE ONDERNEMING. /5 D.1 U bent de boekhouder van een restaurant. De restaurateur vraagt U welke ontvangstdagboeken hij, in het kader van de BTW wetgeving en de wetgeving inzake directe belasting, verplicht moet bijhouden betreffende zijn ontvangsten en op welke manier deze dagboeken moeten ingevuld en bijgehouden worden. De reglementering van de BTW wetgeving en de wetgeving directe belastingen vereisen niet dezelfde dagboeken. Inzake BTW, vraagt de administratie dat men een dagontvangstenboek opmaakt. Dit dagboek moet per dag de nummers van de BTW bonnetjes vermelden die werden uitgereikt alsook het overeenstemmende bedrag van de ontvangsten per BTW tarief. Eén kolom met de ontvangsten aan 21 % BTW (consumptie ter plaatse) en één kolom voor de ontvangsten aan 6 % BTW (meegenomen maaltijden) Inzake directe belastingen, is er een verplichting om een dagboek van de kasontvangsten bij te houden waarin alle ontvangsten en alle uitgaven dienen bijgehouden te worden en dit achter elkaar zonder blanco s en zonder doorhalingen.in de mate dat er een lijn toch dient te worden geschrapt, moet zij niettemin leesbaar blijven. Deze twee dagboeken moeten verplicht op de exploitatiezetel bewaard worden. 10
D.2 Een verpleger die werkt in een hospitaal wenst zich als zelfstandige te vestigen. Hij vraagt U welke formaliteiten hij dient te vervullen en informeert U dat hij met een patiëntenbestand zal werken dat hij overneemt van een zelfstandige confrater die zijn beroepswerkzaamheden stopzet omdat hij met pensioen gaat. Welk advies geeft U hem betreffende de overname van het patiëntenbestand, zijn vestiging als zelfstandige verpleger en de opstart van zijn boekhouding? Overname van het patiëntenbestand van zijn confrater: Hij moet er zich van vergewissen dat de confrater geen schulden heeft ten aanzien van de directe belastingen, het RSVZ en/of de RSZ indien zijn voorganger personeel tewerkstelde. Er moet bovendien een overnamecontract opgemaakt worden waarin de overnameprijs van het patiëntenbestand en de prijs van het eventueel overgenomen materiaal duidelijk wordt gestipuleerd. Vestiging als zelfstandig verpleger: als zelfstandige moet deze verpleger in eerste instantie een inschrijvingsnummer aanvragen bij het RIZIV. Hij dient tevens verzorgingsattesten te bestellen bij het Ministerie van Financiën. Indien hij personeel overgenomen heeft van zijn confrater, moet hij zich tevens inschrijven bij de RSZ en een verzekering arbeidsongevallen onderschrijven. Hij dient tevens bij een bedrijfsgeneeskundige dienst aan te sluiten en desgevallend bij een sociaal secretariaat. Tot slot moet hij zich inschrijven bij een een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen, als zelfstandige in hoofdberoep (of bijberoep). Hij dient zich niet in te schrijven bij de BTW vermits hij vrijgesteld is op grond van artikel 44 1, 2 WBTW 1. Opstarten van zijn boekhouding : U dient hem uit te leggen hoe hij: Zijn prestatieboekjes dient af te sluiten Hij een journaaldagboek moet bijhouden volgens het model van het Ministerie van Financiën na het te hebben laten paraferen door de bevoegde controleur Een lijst van zijn beroepskosten moet opmaken die in aanmerking kunnen komen als algemene kosten Zijn aandacht er op vestigen dat enkel als beroepskosten kunnen worden afgetrokken die kosten waarvoor bewijskrachtige stukken voorhanden zijn zoals facturen en ontvangstbewijzen. 11
DEELDOMEIN FISCALITEIT (inclusief beginselen van registratie- en successierechten alsook de beginselen inzake douane en accijnzen) /35 E. BTW /10 Behalve indien anders wordt vermeld, zijn de bedragen die vermeld worden exclusief 21% BTW. De bedragen dienen afgerond te worden volgens de algemene regel (twee decimalen). Enkel de antwoorden die worden gegeven in de antwoordroosters zullen in aanmerking genomen worden Gelieve enkel te antwoorden in de voorzien antwoordroosters! E. 1 Is de BTW integraal aftrekbaar voor deze 100% bedrijfsmatige uitgaven? Omcirkel het correcte antwoord. 01. Aankoop door een garagist van een vervangingswagen voor JA NEEN zijn cliënten 02. Aankoop van 12 flessen wijn van 54,00 /stuk die JA NEEN aangeboden worden aan elk van de 12 arbeiders en bedienden van de onderneming 03. Herstelling van de «break» wagen van de vertegenwoordiger JA NEEN 04. Kostennota van een hotel ter gelegenheid van een JA NEEN verplaatsing van de bedrijfsleider naar een werf. 05. Een publicitaire radiospot JA NEEN E.2 Vragen Welk is voor de BTW wetgeving de uiterste bewaardatum van een verkoopdagboek dat werd afgesloten op 15 november 2008? In welk land is de BTW verschuldigd bij aankoop van een personenwagen in nieuwe staat in Duitsland? Welke zijn de voorwaarden (m.b.t. het omzetcijfer) waaraan moet voldaan worden om te genieten van de vrijstellingsregeling? Welke is de uiterste indieningsdatum voor een intracommunautair overzicht betreffende het 4 de kwartaal van 2008? Antwoorden 31/12/2015 (art. 60 W.BTW) België Maximaal omzet van 5.580 excl. BTW per jaar 20/01/2009 12
E.3 Welke zijn de vakken van de periodieke BTW aangifte, en voor welke bedragen, die moeten ingevuld worden ten gevolge van volgende verrichtingen? 1. In een grootwarenhuis werden de contante ontvangsten van de maand boekhoudkundig als volgt verwerkt : Totaal : 1.496.614,12 waarvan 46,11% aan het verlaagde tarief (voedingswaren), 8,52% aan het andere verlaagd tarief en het saldo aan het normale tarief. Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 01 651.027,14 02 113.849,57 03 561.168,45 54 170.568,95 2. Verkoop aan een BTW belastingplichtige uit Slovenië van een tweedehands bestelwagen : 6.500,00. Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 46 6500,00 3. Creditnota aan een Belgische cliënt: 176,00. Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 49 176,00 64 36,96 4. Ontvangst van een facturatie van schilderwerken uitgevoerd in de lokalen van een zelfstandige podoloog : 1.850,00 (10% privé). Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 87 1.850,00 82/83 1665,00 56 388,50 59 349,65 Opmerking : Indien het een medisch erkend podoloog zou betreffen (art. 44 WBTW) : geen verlegging van de BTW heffing. 5. Bij een kleinhandelaar in informaticamateriaal, die uit zijn stock een draagbare PC kiest voor zijn eigen professioneel gebruik (85%) en privé (15%). Aankoopwaarde :370,00. Verkoopprijs 500,00 EUR Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 03 370,00 54 77,70 83 314,50 59 66,05 6. Facturatie door een Belgische zelfstandige boekhouder voor incoderingswerkzaamheden die verricht werden in België voor rekening van een Luxemburgse bank: 2.600,00. 13
Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 47 2.600,00 7. Aankoop van goederen bij een Marokkaans coöperatief voor de totale prijs van 6.650,00. Invoerrechten 315,97. Het douanedocument werd ontvangen. Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 81 6.965,97 59 1.462,85 8. Aankondiging van een faillissement van een klant van wie een schuld van 7.818,74 hangende was (tarief 6%). Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 62 442,57 9 Welke zijn de bedragen die in de vakken 83 & 59 van de BTW aangifte moeten opgenomen worden bij de aankoop van volgende personenwagen : Peugeot 407 break : Catalogusprijs (Excl. BTW) : 35.442,79 Privégebruik van het voertuig : 30 % Toegekende korting 5% Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 83 24.983,63 59 3.535,42 14
F. PERSONENBELASTING /10 F.1 Een belastingplichtige heeft 2 woningen in eigendom.tijdens het jaar 2007 heeft hij in woning A isolerend glas laten plaatsten (voor totale kostprijs van 7000,00 ) en in woning B heeft hij de stookketel vervangen (voor totale kostprijs van 4.000,00 ). Bepaal zijn belastingbesparing. Antwoord Woning A : 7.000 x 40 % = 2.800 > 2.600 Woning B : 4.000 x 40 % = 1.600 < 2.600 ---------- = 4.200 x 40 % = 1.680 F. 1 bis) Wat gebeurt er indien dezelfde belastingplichtige geen eigenaar maar huurder is van beide gebouwen? Antwoord: gevolgen zijn identiek F 2. Een advocaat, gehuwd onder het wettelijk stelsel heeft twee kinderen.hij gebruikt een deel van zijn privé woning (25 %) als bureau. Het kadastraal inkomen van deze privé woning bedraagt 2 400,00. De advocaat en zijn echtgenote zijn eigenaar van deze privé woning. De echtgenote van de advokaat bezit tevens een eigen onroerend goed (KI 1800 ) dat zij verhuurt aan personen die het voor hun beroepswerkzaamheden gebruiken. De jaarlijkse huur bedraagt 4 800,00. Tot slot bezitten beide echtgenoten samen een perceel grond van 40 Ha ( KI 600 ) dat ze in pacht hebben gegeven aan een landbouwer ( coëfficiënt 3.80 ) voor een jaarlijks bedrag van 2 000,00 Vul vak III van de aangifte in betreffende (onroerende inkomsten ) Vul de vakken 1100/2100 tot 1116/2116 in Antwoord A- Belgische inkomsten 1- Inkomsten onderworpen aan OV a) KI onderw. Aan OV 1100 2100 15
b) KI niet onderw. Aan OV 1101 2101 c) Kinderen ten laste 2 1104 2 2- Beroepsmatig gebruikte OG 1105 600.00 2105-3- Gebouwen in huur gegeven waarvan de Huurders ze niet beroepsmatig gebruiken 1106 2106 4- Terreinen Idem 1107 2107 5- Terreinen conform pachtwetgeving 1108 300.00 2108 300.00 6- Verhuurde OG 1109 900.00 2109 900.00 Huur 1110 2 400.00 2110 2 400.00 F. 3. De Heer Roger, zelfstandig schrijnwerker, is 62 jaar en bereidt zijn pensioen voor. Hij richt samen met zijn zoon een BVBA op met een maatschappelijk kapitaal van 60 000.00 vertegenwoordigd door 60 aandelen. Het kapitaal is volgestort als volgt: De Heer Roger junior onderschrijft 5 aandelen in speciën voor een bedrag van 5 000.00 Mr Roger senior doet een inbreng in natura voor 55 aandelen en brengt zijn handelsfonds in dat als volgt is samengesteld: - Het gemiddelde van de winst per jaar bedraagt 1 500.00 - Een atelier, verworven in 1980 voor 75 000.00 dat volledig werd afgeschreven, wordt ingebracht voor 20.000.00 - Het schrijnwerkersmateriaal waarvan de restwaarde 9 000.00 bedraagt, wordt ingebracht voor 14 000.00 - Grondstoffen tegen aankoopprijs 6 000.00 - Een bestelwagen waarvan de restwaarde 4 000.00 bedraagt, wordt ingebracht voor 5 000.00 - Het cliënteel wordt ingebracht voor 10 000.00 De bedrijfsrevisor bevestigt in zijn verslag dat de ingebrachte goederen, mogen vergoed worden door 55 aandelen. Welk is volgens U het belastingsregime van deze inbreng in hoofde van de Heer Roger senior, die zijn activiteiten als natuurlijk persoon stopzet. Bereken tevens de belastbare basis en de verschuldigde belasting. Marginale aanslagvoet 45 %. Antwoord Meerwaarden op gebouw 20 000 x 16 5% = 3 300.00 Meerwaarde op materiaal (14 000 9 000 ) x 16.5% = 825.00 Meerwaarde op bestelwagen( 5 000 4 000 ) x 16.5% = 165.00 Meerwaarde op cliënteel 10 000.00 x ( 1 500 x 4 ) 6 000.00 x 16,5% 990.00 4 000.00 x 45% 1 800.00 2 790.00 Totaal verschuldigde belasting 7 080.00 16
G. VENNOOTSCHAPSBELASTING /10 G.1. De aftrek van de restaurantkosten als beroepskosten wordt in bepaalde gevallen geheel of gedeeltelijk beperkt. Hieronder vindt U een aantal situaties m.b.t. deze restaurantkosten. Geef via een kruisje per geval weer of zij 100 %, gedeeltelijk of helemaal niet aftrekbaar zijn. RESTAURANTKOSTEN 100 % aftrekbaar Beperkte aftrekbaarheid 1. betaald door een bedrijfsleider X 2. betaald in het buitenland X 3.betaald door een X vertegenwoordiger uit de voedingsindustrie 4. inbegrepen in hotelnota X 5. betaald tijdens seminarie X Niet aftrekbaar 6. eindejaarslunch voor het personeel 7. betaald door handelsvertegenwoordigers van de onderneming X X G.2 Op 23 Januari 2003 heeft de BVBA Xavier een vrachtwagen aangekocht om goederen te vervoeren voor 70 000.00, afschrijfbaar op 7 jaar. Op 1 september 2007 verkoopt de BVBA deze vrachtwagen voor 60 000.00 en koopt een nieuwe volledig uitgeruste vrachtwagen aan van meer dan vier ton voor 190 000.00. Is de verwezenlijkte meerwaarde op de verkoop van de oude vrachtwagen belastbaar, tijdelijk vrijgesteld of helemaal vrijgesteld van belasting? Desgevallend onder welke voorwaarden. Verantwoord uw antwoord. Antwoord De verwezenlijkte meerwaarde van 30 000.00 kan helemaal vrijgesteld worden indien : - De oude vrachtwagen werd meer dan 3 jaar gebruikt in de vennootschap. - De nieuwe vrachtwagen van minstens 4 ton, werd aangekocht met de middelen die verkregen waren door de verkoop van de oude vrachtwagen (herinvestering van de volledige verkoopprijs) - Termijn tot 31/12/2008 om te herinvesteren - De nieuwe vrachtwagen beantwoordt aan de Europese ecologisch normen, en hij werd in nieuwe staat aangekocht of was niet ouder dan drie jaar. - De meerwaarde wordt geboekt op een aparte rekening van het passief en de «onaantastbaarheidsvoorwaarde» wordt nageleefd. 17
- Er wordt een overzicht toegevoegd aan de belastingaangifte (ART 44 bis. WIB) G. 3. Op 2 januari 1999 koopt de BVBA Xavier een belangrijke machine aan die in de grond wordt bevestigd voor de som van 150 000,00 afschrijfbaar op 10 jaar. Op 20 december 2007 verkoopt de vennootschap deze voor 50 000,00. De vennootschap betaalt een gespecialiseerde firma om de machine te demonteren en betaalt hiervoor 4 700,00. De transportkosten bedragen 600.00 en de verzekering die hiervoor afgesloten werd kost 300,00. Bereken het bedrag van de meerwaarde. Antwoord Artikel 43 WIB 92 : gerealiseerde meerwaarde is gelijk aan het positieve verschil tussen enerzijds, de realisatiewaarde van het goed verminderd met de kosten om dit goed te realiseren en anderzijds de aankoopwaarde van dit goed veminderd met de vroeger aanvaarde afschrijvingen. - Aankoopwaarde 150 000.00 - Aanvaarde afschrijvingen 8/10 120 000.00 - Netto waarde 30.000.00 - Verkoopwaarde 50.000.00 - Kosten verbonden aan de verkoop ( 5.600.00) - Netto bedrag van de verkoop 44 400.00 Meerwaarde 44 400,00 30 000,00 = 14 400,00 G.4. De afgevaardigde bestuurder van de NV ALBERT, opgericht met een maatschappelijk kapitaal van 100 000,00 heeft aan deze vennootschap een voorschot toegekend van 10 000,00 en ontvangt hiervoor een jaarlijkse intrest van 6%. Wordt deze jaarlijkse intrestvergoeding aan een belasting onderworpen, en zo ja, wat is het toepasselijke tarief? Antwoord : De vennootschap moet op de uitbetaalde intresten aan haar afgevaardigde bestuurder een roerende voorheffing inhouden van 15 % 18
H. BELASTINGPROCEDURES/ REGISTRATIERECHTEN EN SUCCESSIERECHTEN /5 H1. Op 11 oktober 2008 ontvangt de heer Vandervoort een aanvullend aanslagbiljet in de personenbelasting over het inkomstenjaar 2004 aanslagjaar 2005. De heer Vandervoort is met deze aanslag niet akkoord. Op welke procedureel correcte manier kan de heer Vandervoort tegen deze aanslag reageren (wat moet hij doen, bij welke instantie, binnen welke termijn)? Dient de heer Vandervoort deze aanslag te betalen in afwachting van de afhandeling van zijn zaak? Welke argument zal de heer Vandervoort zeker moeten inroepen? Antwoord: De heer Vandervoort zal binnen de zes maanden (en drie dagen) te rekenen vanaf de verzending van het aanslagbiljet bezwaar moeten indienen tegen deze aanslag. Hij doet dit per aangetekend schrijven te doen. In dit bezwaarschrift moet hij motiveren waarom hij zich niet akkoord verklaard met de aanslag. Het bezwaarschrift zelf moet worden verstuurd naar de bevoegde gewestelijk directeur. In afwachting van de afhandeling van de zaak is hij niet verplicht de aanslag te betalen (uitgezonderd het ontbetwiste gedeelte). Als argument zal de heer Vandervoort zeker de verjaring van de aanslag moet inroepen. H.2 Bij een tragisch ongeval op 15 oktober 2008 komt de 24 jarige Jan, zoon van Jaak en Marie (die beiden nog in leven zijn) en broer van Elke en Patricia om het leven. Jan was niet gehuwd en woonde evenmin samen. Er zijn geen andere erfgenamen. Hij woonde nog bij zijn ouders. Er werd geen testament opgemaakt door Jan. Hij laat enkel roerende goederen na. Gelieve aan te geven wie zal erven en op welk breukdeel van de totale erfenis (vb. 1/1 of ½ of 1/3.) betrokkene(n) recht zal/zullen hebben volgens het Belgische erfrecht. Antwoord Beide ouders zijn reservataire erfgenamen voor elk ¼ van de nalatenschap. Dus erft Jaak (vader) : ¼ en Marie (moeder) ook 1/4 de. 19
De twee zussen van Jan, zijnde Elke en Patricia erven eveneens elk ¼ van de totale nalatenschap. (rest na afname van het reservataire deel van de ouders) DEELDOMEIN VENNOOTSCHAPSRECHT EN ANDERE RECHTSTAKKEN /25 I. VENNOOTSCHAPSRECHT, ONDERNEMINGEN IN MOEILIJKHEDEN. /10 I.1 Welke zijn de algemene formaliteiten bij de overdracht van de aandelen in een BVBA in volgende situaties? a. Welke zijn de bijzonderheden bij de overdracht van alle aandelen van een eenhoofdige BVBA? b. Welke zijn de bijzonderheden bij een gedeeltelijke overdracht van aandelen aan een kind van een vennoot in een BVBA die drie vennoten telt? c. Welke zijn de bijzonderheden bij een gedeeltelijke overdracht van aandelen aan een derde door een vennoot in een BVBA die drie vennoten telt? d. Moet de aandelenoverdracht openbaar worden gemaakt? Antwoord: a. De overdracht van de aandelen moet in het aandelenregister worden aangetekend (art. 233 en 250 W. Venn.); dit geldt voor alle gevallen beschreven onder de punten a tot c. Gevolg aan de overdracht van de totaliteit van de aandelen, zal vermoedelijk het ontslag van de zaakvoerder worden vastgesteld samen met de benoeming van een nieuwe zaakvoerder. Deze wijzigingen in het bestuursorgaan moeten worden bekendgemaakt in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad. b. Onverminderd strengere bepalingen in de statuten mogen de aandelen van een vennoot vrij worden overgedragen aan de 20
bloedverwanten in de rechte opgaande of in de rechte nederdalende lijn (art. 249 W. Venn.). c. Onverminderd strengere bepalingen in de statuten moet de overdracht aan derden van de aandelen van een vennoot worden goedgekeurd door de helft van de vennoten (in dit geval twee vennoten) die ten minste drie vierde van het kapitaal bezitten, na aftrek van de rechten waarvan de overdracht is voorgesteld. d. Er is geen enkele externe bekendmaking vereist. I.2 Welke zijn de formaliteiten bij een wijziging van de niet statutaire zaakvoerder van een BVBA? Antwoord: De benoeming van een nieuwe niet statutaire zaakvoerder moet door de algemene vergadering worden goedgekeurd met de gewone meerderheid van de aanwezige of vertegenwoordigde aandelen. Het eventueel ontslag van de vorige zaakvoerder en de benoeming van de nieuwe zaakvoerder moeten worden bekendgemaakt in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad. I.3. Een Belgische vennootschap wordt door een Sloveense vennootschap gecontroleerd; deze Sloveense vennootschap is verplicht, op basis van haar wetgeving, een geconsolideerde jaarrekening op te stellen en bekend te maken. De Belgische vennootschap stelt, op jaarbasis, 4 voltijdse werknemers tewerk; ze haalt een jaaromzet van 1,5 miljoen euro en haar balanstotaal bedraagt 350.000 euro. a. Welk schema moet de Belgische vennootschap gebruiken om haar jaarrekening op te stellen en bekend te maken? b. Moet ze een jaarverslag opstellen met de inhoud opgelegd door artikel 96 van het Wetboek van vennootschappen? c. Moet ze verplicht een commissaris benoemen? 21
Verantwoord uw antwoorden. Antwoord: De Belgische vennootschap is verbonden met de Sloveense vennootschap. In dat geval moeten de groottecriteria van de Belgische vennootschap worden berekend op geconsolideerde basis (art. 15, 5 W. Venn.). a. Voor de jaarrekening moet het volledig schema worden gebruikt (art. 99 W. Venn. a contrario) b. Een jaarverslag moet worden opgesteld (art. 94 en 96 W. Venn. a contrario) c. De vennootschap moet een commissaris benoemen (art. 141, 2 W. Venn. a contrario). I.4 Financieel plan b. Wat is het doel van het financieel plan dat moet worden opgesteld bij de oprichting van een BVBA? c. Wie draagt de verantwoordelijkheid voor het financieel plan? d. Wie bewaart het financieel plan? e. In welke omstandigheden kan de rechtbank van koophandel kennis nemen van het financieel plan? Antwoord: a. Verantwoorden dat het kapitaal van de vennootschap voldoende is om de vooropgestelde activiteit uit te oefenen gedurende ten minste twee jaar (art.215 en 229, 5 W. Venn.). b. De oprichters van de vennootschap, m.a.w. alle personen die bij de oprichtingsakte verschenen zijn (art.215, 225 en 229 W. Venn.) 22