TAIJI-PRINCIPES door Ruud Raaijmakers- HET CREËREN VAN POLARITEITEN EN HET VERGROTEN VAN DE DYNAMIEK TUSSEN DE POLEN In de introductielessen Taiji, Qigong en E Mei leg ik aan de deelnemers uit dat de beoefening drie elementen kent. Dit zijn: het leren van houdings- en bewegingsoefeningen, ademhalingsoefeningen, oefeningen met klank en meditatie het toepassen van Taiji-principes die ten grondslag liggen aan de oefenmethoden het ontwikkelen van het voelvermogen. In de lessen demonstreer ik oefeningen en geef de deelnemers instructies hoe zij die correct kunnen uitvoeren. Ook geef ik hen uitleg over de Taiji-principes die ten grondslag liggen aan de oefenmethoden. De Taiji-principes zijn gebaseerd op de Yin-Yang theorie en worden toegepast in alle oefeningen. De toepassing van de Taijiprincipes is het aan elkaar paren van ogenschijnlijk onverenigbare tegengestelden zoals het vergroten van de gewrichtsruimten en tussenwervelruimten en het ontspannen van de spieren. Taiji, Qigong en E Mei worden pas krachtige oefeningen als de Taiji principes juist worden toegepast. Naarmate de beoefenaars hun voelvermogen meer en meer ontwikkelen kunnen zij die principes beter toepassen. Dan kunnen zij steeds duidelijker de effecten waarnemen die de toepassing van deze principes hebben op hun lichaam. Dit stelt hen in staat de toepassing van de Taiji-principes verder aan te scherpen. Op deze wijze kunnen de beoefenaars de effectiviteit van de beoefening verder vergroten. Het ontwikkelen van het voelvermogen is het integrerende element in de beoefening. De Taiji-principes zijn eenvoudig te begrijpen. Echter het weinig ontwikkelde voelvermogen van de beginnende beoefenaars is vaak een belemmering om die principes effectief te kunnen toepassen. De beoefenaars ontwikkelen dit vermogen door tijdens het oefenen de aandacht gevestigd te houden op wat er in hun lichaam gebeurt. Het voelvermogen, het inzicht in de Taiji-principes en de capaciteit om die effectief te kunnen toepassen nemen toe door herhaald oefenen. DE ONTWIKKELING VAN HET VOELVERMOGEN Voelen is uitermate eenvoudig, toegankelijk en altijd onmiddellijk beschikbaar. Het vraagt slechts de verschuiving van de aandacht: van het denken naar het gewaarzijn. Geven we daaraan nu aandacht dan voelen we de aanraking van onze voeten met de vloer en het contact van onze billen met het zitvlak van de stoel. We voelen de temperatuur, de hardheid en de textuur van de vloer en het zitvlak. Voelen is ruimte geven aan het gewaarzijn van Dit Wat Is. In deze openheid, in het verwelkomen van Dit Wat Is, ontspant het lichaam zich en verruimt de lichaamsstructuur zich. Dan kan de stagnatie van energie, bloed en lichaamsvochten zich oplossen en kunnen residuen van negatieve emoties vrij komen. Deze interne veranderingsprocessen worden aanzienlijk geïntensiveerd als tegelijkertijd ook Taiji-principes toegepast worden. Dan kan bijvoorbeeld gevoeld worden dat er iets in het lichaam beweegt. Dit iets wordt Qi genoemd. Vitale levenskracht is wellicht de meest bevredigende vertaling voor de zeer ruime betekenis die het begrip Qi heeft. Alles wat waargenomen wordt, verschijnt in het bewustzijn. Het bewustzijn is neutraal, niet sturend. Het is louter besef. Moeiteloos neemt het bewustzijn notie van wat erin verschijnt. De energetische verschijnselen die tijdens het oefenen in het lichaam optreden, verschijnen in het bewustzijn en worden door dat bewustzijn beïnvloed door de notie dat het van die verschijnselen heeft. Het is wonderlijk dat energetische verschijnselen in het lichaam veranderen terwijl er in heldere aandacht geen intentie is om daar enige invloed op uit te oefenen. Energetische verschijnselen veranderen louter door de aandacht die ze krijgen. 1
DE TAIJI FILOSOFIE De Taiji-principes die ten grondslag liggen aan Taiji, Qigong en E Mei hebben de Taiji-filosofie als uitgangspunt. In zijn boek The Web that has no Weaver legt de auteur Ted Kaptchuk uit dat de Taiji-filosofie, de Yin-Yang theorie het best geïllustreerd wordt in het Taoïstische Taiji-symbool; het Yin-Yang symbool. De cirkel representeert het geheel en verdeelt die in twee visvormen: wit (Yang) en zwart (Yin). In de witte visvorm bevindt zich een zwarte dot en in de zwarte een witte dot. De theorie maakt duidelijk dat een deel alleen begrepen kan worden in relatie tot het geheel waar het deel van uitmaakt. In het vroege naturalistische en Taoïstische denken werd deze theorie gebruikt voor het duiden van relaties, patronen en veranderingen. De Yin-Yang theorie is gebaseerd op het filosofische uitgangspunt van twee polaire elkaar complementerende tegengestelden. Deze worden Yin en Yang genoemd. Deze elkaar aanvullende tegengestelden zijn noch krachten, noch materiële entiteiten. Het zijn bruikbare labels die beschrijven hoe dingen tot elkaar in relatie staan. Ze worden gebruikt om het continue proces van natuurlijke verandering te verklaren. De Yin-Yang theorie is meer dan een reeks correspondenties, het is ook een manier van denken. In deze denkwijze worden alle dingen gezien als deel van een geheel. Geen enkele entiteit kan geïsoleerd bestaan, los van zijn relaties met ander entiteiten. Noodzakelijkerwijs moeten Yin en Yang in zichzelf de mogelijkheid hebben tot verandering en omslag naar hun tegenpool. HET CREËREN VAN POLARITEITEN EN HET VERGROTEN VAN DE DYNAMIEK TUSSEN DE POLEN Bij de beoefening van Taiji en Qigong creëert de beoefenaar talloze Yin-Yang relaties; talloze polariteiten. De beoefening is een uiterst complex en verfijnd Yin-Yang spel. Mijn eerste Taiji-leraren leerden mij Yin en Yang te onderscheiden en te scheiden. Zo leerde ik bijvoorbeeld dat het been waar het lichaamsgewicht op rust Yang is en het onbelaste been Yin. Bij sommige Taiji-houdingen is de gewichtsverdeling tussen het ene en het andere been 100-0 en bij andere 70-30. Ik leerde dat de rug recht moest zijn en het lichaam ontspannen. Mijn latere leraar Shen Hongxun gebruikte de begrippen Yin en Yang nauwelijks. Ondanks dit beperkte gebruik was zijn onderricht steeds te herleiden tot het denken in polariteiten. In zekere zin onderwees ook hij het (onder)scheiden van Yin en Yang maar voegde daar een wezenlijk element aan toe dat voor mij destijds volkomen nieuw was. Ik noem dit: het in omvang vergroten van Yin en Yang. In mijn eigen bewoordingen onderwees hij zijn leerlingen: het creëren en versterken van gelijktijdige- en opeenvolgende polariteiten. Deze benadering heb ik ervaren als uniek. Gelijktijdige- en opeenvolgende polariteiten worden gevisualiseerd in de afbeeldingen 1 t/m 3. Afbeelding 1 2
Afbeelding 2 Afbeelding 3 Afbeelding 1 De creatie van gelijktijdige polariteiten zoals het vergroten van de gewrichtsruimten en het ontspannen van de spieren en het gelijktijdig focussen van de aandacht en het ontspannen van de geest. Afbeelding 2 De creatie van opeenvolgende polariteiten zoals het achtereenvolgens terugtrekken en naar voren bewegen en het achtereenvolgens verzamelen en ontladen van kracht. Afbeelding 3 Het proces waarbij de Yin en Yang polen geleidelijk in omvang toenemen en tegelijkertijd de dynamiek tussen de polen vergroot wordt. De groter wordende dynamiek is in de afbeelding te zien in de geleidelijk toenemende vormspanning van de S-curve. Bij het creëren van een gelijktijdige polariteit worden twee polen gelijktijdig aan elkaar gepaard en in omvang vergroot. Twee polen kunnen alleen in omvang toenemen als hun omvang voortdurend aan elkaar aangepast wordt. Naarmate de omvang van beide polen evenredig toeneemt, wordt hun polariteit sterker; neemt de dynamiek tussen de polen toe. Behalve in de beoefening van Taiji, Qigong en E Mei kennen we het vergroten van gelijktijdige polariteiten ook in het dagelijks leven. Voorbeelden daarvan zijn: het verrichten van een delicate handeling, het leveren van een topsportprestatie, het bemiddelen bij een conflict en het handelen in een noodsituatie. Het zijn buitengewone omstandigheden; omstandigheden waarin spanningsfactoren aanwezig zijn die vragen om adequaat en afgewogen te handelen. Terwijl de beoefenaar van Taiji, Qigong en E Mei gewoonlijk in ontspannen omstandigheden oefent, doet hij hetzelfde beroep op zijn lichaam en geest als in omstandigheden waarin spanningsfactoren aanwezig zijn. In een noodsituatie moet een persoon die ingrijpt zeer geconcentreerd (Yang) zijn maar ook uiterst ontspannen (Yin) zijn. Op het moment van ingrijpen moeten concentratie en mentale ontspanning tegelijkertijd evenredig in omvang toenemen en evenwichtig gehandhaafd blijven. Deze bijzondere conditie moet voortduren zolang als de noodsituatie duurt. Gebeurt dit niet dan breekt bij de persoon in kwestie paniek uit (extreem Yang) of hij raakt verlamd (extreem Yin) en kunnen zijn handelingen niet meer doelmatig en juist getimed zijn. Een andere extreme situatie is het lopen op het dek van een deinend schip. We moeten dan, om niet ons evenwicht te verliezen, bewegen met een zekere beslistheid (Yang) maar tegelijkertijd ook het lichaam diepgaand ontspannen (Yin). Bij het ontstaan van deining moeten beslistheid en ontspanning in omvang toenemen en evenwichtig gehandhaafd blijven zolang als de deining duurt. 3
Naarmate de polariteit tussen twee polen sterker wordt, de dynamiek tussen de beide polen toeneemt, moet de omvang van de twee polen steeds zorgvuldiger aan elkaar aangepast worden. Gebeurt die zorgvuldige aanpassing niet dan leidt dit uiteindelijk onvermijdelijk tot een omslag: een omslag naar een extreme Yin- of een extreme Yang conditie. Zo leidt het almaar vergroten van mentale ontspanning en alertheid tot een omslag naar verlies van besef (extreem Yin) of verstarring (extreem Yang) en leidt het almaar vergroten van de gewrichtsruimten en tussenwervelruimten (Yang), en ontspannen van de spieren tot verstijving (extreem Yang) of tot verslapping (extreem Yin). De beoefenaar ontwikkelt de vaardigheid om de dynamiek te handhaven tussen de polen die hij tevens in omvang laat toenemen. In elke oefening creëert hij dit spanningsveld, deze conflictueuze conditie. De vaardige beoefenaar gaat tot het uiterste bij het creëren van gelijktijdige- en opeenvolgende polariteiten. Hij gaat daarin zo ver dat hij de dynamiek tussen de polen nog net kan handhaven. Dit is een uiterst delicate activiteit. Hoe succesvoller hij daarin is, hoe groter de interne kracht die hij in zijn lichaam genereert. DE HANDHAVING VAN POLARITEITEN In het voorgaande is duidelijk geworden dat het versterken van de polariteit tussen twee polen het risico vergroot van een omslag naar een extreme Yin- of Yang conditie. Het versterken van de polariteit tussen Yin en Yang is een Yang activiteit. Als deze activiteit ontspoort, slaat deze om in zijn tegendeel: in een extreme Yin conditie. De oorspronkelijke dynamische conditie slaat dan om in verstarring, verstijving, verlies van besef en slapte. Versterking en handhaving van een gelijktijdige polariteit is alleen mogelijk als de polen elkaar afwisselend, in een hoog tempo en in geringe mate overheersen. Door herhaald oefenen ontwikkelt de beoefenaar de capaciteit om de frequentie van wisselende overheersingen almaar verder te verhogen en de mate van overheersing steeds verder te verkleinen. Dit wordt gevisualiseerd in afbeelding 4. Afbeelding 4 Het grijze gebied in beide Taiji-symbolen is het gebied waarbinnen de polen elkaar afwisselend overheersen. Bij de beginnende beoefenaar is de omvang van de fluctuatie groot en laat een brede grijze strook zien in de linker afbeelding. Bij de gevorderde beoefenaar is de omvang van de fluctuatie zeer gering. Dit is te zien in de smalle grijze strook in de rechter afbeelding. De frequentie van de wisselende overheersing is bij de beginnende beoefenaar aanzienlijk lager dan bij de gevorderde beoefenaar (dit is niet in de afbeelding gevisualiseerd). Opnieuw neem ik het voorbeeld van het vergroten van de gewrichtsruimten en tussenwervelruimten en het toenemen van de ontspanning. Wordt de dynamiek vergroot tussen deze polen door hen in omvang te laten toenemen, dan zullen de spieren afwisselend iets te veel en iets te weinig ontspannen en de gewrichtsruimten en tussenwervelruimten afwisselend iets te veel en te weinig verruimd worden. De afwisselende overheersing van de beide polen voltrekt zich binnen een smalle bandbreedte rondom een fictieve balanslijn. Hoe kleiner die bandbreedte en hoe hoger de frequentie van wisselende overheersingen van de polen is, hoe groter de interne kracht die in het lichaam gegenereerd wordt. De toegenomen interne kracht vergroot het vermogen van het lichaam om een homeostase in het lichaam te handhaven. Deze kracht zuivert het lichaam van ziekteverwekkende factoren en intensiveert de circulatie van energie, bloed en lichaamsvochten. Interne kracht wordt tevens ontwikkeld en gebruikt voor martiale doeleinden. Bij Qigong-therapie wordt deze kracht gebruikt voor de overdracht van evenwicht herstellende informatie. 4
DE CONTINU VERANDERENDE VERHOUDING TUSSEN DE POLEN Wat een optimale balans is, verandert van moment tot moment. Dingen die in hun onderlinge relatie op een bepaald moment met elkaar in balans zijn, zijn dat niet meer in een gewijzigde situatie. Om een optimale balans te kunnen handhaven, moet deze van moment tot moment gedefinieerd worden. Zo zijn er in het dagelijks leven situaties waarin we vooral leidend moeten zijn en andere situaties waarin we vooral volgend moeten zijn. Toch moeten we als we leidend moeten zijn ook in enige mate volgen en moeten we als we volgend zijn ook in enige mate leiden. Een leider die mensen louter leidt en hen niet ook volgt, verliest het contact met hen. En omgekeerd: als mensen een leider uitsluitend volgen, verliezen zij de controle over wat zij doen. Wanneer we praktische handelingen verrichten, vragen sommige werkzaamheden een grote mate van nauwkeurigheid en andere om een grote mate van losheid. Toch moet er ook een zekere mate van losheid zijn bij werkzaamheden die om nauwkeurigheid vragen en moet er een zekere mate van nauwkeurigheid zijn bij werkzaamheden die om losheid vragen. Ontbreekt de losheid in de werkzaamheden die vragen om nauwkeurigheid, dan raken we de context van ons werk uit het oog. Ontbreekt de nauwkeurigheid in werkzaamheden die vragen om losheid, dan hebben we juist te veel oog voor de context. In de geschetste situaties is de optimale balans tussen volgen en leiden, nauwkeurigheid en losheid verschillend. Ook in de beoefening van Taiji en Qigong wijzigt de balans, de verhouding tussen de polen, voortdurend. Dit vraagt van de beoefenaar continue aanpassingen. Opeenvolgende bewegingen kenmerken zich door de afwisseling van verzamelen en ontladen van kracht, openen en sluiten, terugtrekken en naar voren bewegen. Daarom moet de omvang van de polen steeds aangepast worden aan deze bewegingsveranderingen. De geoefende beoefenaar verlegt continu de balanslijn tussen de polen door continu de omvang van de polen aan te passen terwijl hij tegelijkertijd tracht de bandbreedte rondom de aldoor verschuivende balanslijn te versmallen. Als hij bijvoorbeeld in zijn lichaam kracht verzamelt, creëert hij in zijn lichaam een andere verhouding tussen het ontspannen van de spieren en het vergroten van de gewrichtsruimten en tussenwervelruimten dan wanneer hij kracht ontlaadt. In de fase waarin kracht verzameld wordt, is de aandacht overwegend volgend en in mindere mate sturend. In de fase waarin de verzamelde kracht ontladen wordt, verandert de verhouding tussen leiden en volgen. Dan is de aandacht overwegend leidend en in mindere mate volgend. Hoe beter de beoefenaar de verhouding tussen de polen aan de bewegingsveranderingen kan aanpassen, hoe groter de kracht van verzamelen en ontladen. Deze voorbeelden laten de verwevenheid zien tussen gelijktijdige- en opeenvolgende polariteiten. HET VERGROTEN VAN DE DYNAMIEK TUSSEN DE POLEN IN DE POLEN ZELF De beoefening van Taiji en Qigong is er niet alleen op gericht de dynamiek te vergroten tussen Yin en Yang maar ook in Yin en Yang zelf. Die wordt vergroot in zowel gelijktijdige- als opeenvolgende polariteiten. Als we het lichaam onderscheiden in een boven- en onderlichaam, dan wordt het bovenlichaam gelabeld als Yang en het onderlichaam als Yin. Het bovenlichaam wordt geassocieerd met de hemel (Yang) en het onderlichaam met de aarde (Yin). De polariteit tussen het boven- en het onderlichaam wordt in de beoefening vergroot door tegelijkertijd het lichaam diepgaand te ontspannen (Yin) en de rug te verlengen (Yang). Vooral het nadrukkelijk buigen van de knieën, wat kenmerkend is voor Taiji en Qigong, draagt bij tot het vergroten van de dynamiek tussen het boven- en onderlichaam. Deze factoren maken het onderlichaam uitgesprokener Yin en het bovenlichaam uitgesprokener Yang. Het onderlichaam wordt compacter en stabieler (Yin) en het bovenlichaam wendbaarder en lichter (Yang). De vergrootte dynamiek intensiveert zowel de neerwaartse- als opwaartse Qibewegingen in het lichaam. Die vergroten niet alleen de soepelheid en wendbaarheid van het bovenlichaam maar maken het ook sterker en compacter. In het onderlichaam vergroten zij de stabiliteit en compactheid en maken het tevens soepeler en zachter. In relatie tot het lichaam is Qi Yang. Het kan in het lichaam gevoeld worden als iets dat een fluïde karakter heeft. De beoefenaar maakt de Qi krachtiger door zich voor te stellen dat de Qi weerstand (Yin) ontmoet. Hij creëert stroefheid in het vluchtige en maakt zo het vluchtige krachtiger. De Qi ontwikkelt zich dan van een interne beweging tot een interne kracht. De voorstelling van weerstand vergroot de Yin kwaliteit van Qi. In relatie tot Qi is het lichaam Yin. Ontwikkelt de Qi zich tot een interne kracht dan doordesemt die het gehele lichaam en krijgt daardoor een meer fluïde kwaliteit. De doordeseming van Qi vergroot de polariteit in het lichaam. De hier gegeven voorbeelden laten de vergroting zien van de dynamiek tussen de twee gepaarde polen: tussen het boven- en onderlichaam en tussen Qi en het lichaam. 5
Bij opeenvolgende polariteiten wordt in een Yang ontwikkeling het Yin aspect vergroot en in een Yin ontwikkeling het Yang aspect. Wanneer in het lichaam kracht verzameld wordt overheerst in het lichaam de zakkende Qibeweging (Yin) en bij het ontladen van kracht de stijgende Qi-beweging (Yang). Tegelijkertijd, weliswaar minder herkenbaar, stijgt de Qi ook bij het verzamelen van kracht en zakt deze ook bij het ontladen ervan. Door het vergroten van deze dynamiek wint het lichaam enorm aan kracht. Wordt dit niet gedaan dan wordt het krachteloos, star of slap. HET VERGROTEN VAN DE POLARITEIT IN EEN MICRODEEL Het Yin-Yang symbool is een voorbeeld van een fractal. Eigenlijk zijn de witte punt in het zwarte vlak en de zwarte punt in het witte vlak Yin-Yang symbolen. Een fractal is een meetkundige figuur die zelfgelijkend is, dat wil zeggen opgebouwd is uit delen die min of meer gelijkvormig zijn met de figuur zelf. Fractals hebben een oneindige hoeveelheid details, en bij sommige fractals komen motieven voor die zich op steeds kleinere schaal herhalen (Wikipedia). In het dagelijkse leven en in de natuur komen we meer of minder opvallende fractals tegen zoals bij bloemkolen, sneeuwkristallen, varens en bomen. Ook ons lichaam voldoet aan de definitie van een fractal. Een voorbeeld daarvan zijn de vertakkingen van de luchtwegen. De bronchiën vertakken zich in steeds kleinere structuren waarmee zij een maximale oppervlakte vormen in een zo klein mogelijk volume. Ook de vingervormige villi en microvilli in de dunne darm en het cytoskelet in de cellen vormen een dergelijke vertakte structuur. Andere voorbeelden van fractale fenomenen zijn: de bloedvaten, het zenuwstelsel en de windingen van de hersenen. (Bassinthwaighte, Fractal Physiology, 1994). Afbeelding 5. Het Taiji-symbool voorgesteld als ruimtelijke fractalen. Omwille van de duidelijkheid zijn sommige zwarte vlakken grijs gemaakt. Een acupunctuurpunt kan voorgesteld worden als een fractal; het representeert het gehele lichaam op een zeer kleine schaal. Wordt in een dergelijk kleine fractal de dynamiek tussen de polen vergroot, dan vergroot dit niet alleen de energetische activiteit in de fractal van deze schaalgrootte maar ook in het geheel waarmee het in relatie staat. De energetische activiteit kan in een acupunctuurpunt enorm toenemen. De Qigong therapeut doet dit door via zo n punt evenwicht herstellende informatie over te dragen. De mate waarin het lichaam beïnvloed kan worden via een acupunctuurpunt hangt af van de mate waarin de dynamiek in een dergelijke fractal vergroot kan worden. Bij een zeer grote toename van de dynamiek kan het lichaam diepgaande veranderingen ondergaan. Uiteenlopende gezondheidsklachten kunnen effectief behandeld worden via de krachtige beïnvloeding van slechts één punt. De potentiële behandelmogelijkheden van acupunctuurpunten zijn aanzienlijk groter dan verondersteld wordt in de gangbare acupunctuurtheorieën. Een acupunctuurpunt is een ruimtelijke fractal. Ook een fractal van zo n kleine schaalgrootte is opgebouwd uit nog kleinere fractalen; ook die kunnen gebruikt worden voor therapeutische doeleinden. 6
Zelfgelijkenis van verschillende schaalgrootten zijn niet alleen herkenbaar in ruimtelijke dimensies (volume) maar ook in tijd (verloop). Natuurlijke processen zoals patronen in het weer, de gezonde hartslag (hartritmevariabilitiet) en de elektrische activiteit van de hersenen laten een chaotische dynamiek zien. Als deze processen ontleed worden, kunnen daarin fractale dimensies herkend worden. De beoefening van Taiji, Qigong en E Mei en Qigong therapie creëren in het lichaam diverse coherente ritmen van verschillende schaalgrootten. Deze ritmen genereren in het lichaam een sterke interne kracht. Via de beoefening van Qigong kan het Onderste Dantian, een energiecentrum in de onderbuik, gestimuleerd worden. Dit centrum pompt de Qi in pulserende bewegingen doorheen het lichaam; een beweging die lijkt op die van de ademhaling. Het Onderste Dantian verbreidt de Qi vanuit de onderbuik naar de periferie en verder naar buiten en trekt daarna weer terug. Die beweging is een vibrationele beweging. Vibratie is een microbeweging: een ritmische strek- en krimpbeweging. In vergelijking met de Dantian adembeweging heeft vibratie een extreem korte tijdsduur. De Dantian adembeweging en vibratie zijn fractalen in tijd; zij zijn zelfgelijkend maar verschillen in tijdschaal. De geoefende beoefenaar van Taiji, Qigong, E Mei en Qigong-therapie vergroten de kracht en omvang van de Dantian adembeweging door de vibratiekracht in de onderbuik te intensiveren en te harmoniseren. Op deze wijze beïnvloeden zij een relatief grote tijdfractal via een zeer kleine tijdfractal. De toename van de vibratiekracht in het Onderste Dantian verandert de verhouding tussen de fractalen vibratie en Dantian adembeweging: de tijdsduur van de Dantian adembeweging wordt langer en de vibrationele beweging korter (de frequentie gaat omhoog). De veranderende verhouding creëert tussen deze tijdfractalen een grotere polariteit. Afbeelding 6 Rondom de linker en rechter Boeddha figuren zijn roze cirkels van verschillende omvang met daarbinnen golflijnen. De golflijnen in de linker cirkel tonen een lage frequentie en in de rechter cirkel een hoge frequentie. De afbeeldingen laten het verband zien tussen de vibratiefrequentie en de omvang van de Dantian adembeweging. Een andere methode om de vibratiekracht in het lichaam te intensiveren is het gebruiken van mantra s. Mantra s zijn vaak samengesteld uit een aantal lettergrepen en worden veelal gezongen, in langgerekte tonen tot klinken gebracht, gereciteerd, binnensmonds gemurmeld of in gedachten genomen. De lettergrepen worden snel of langzaam ritmisch herhaald. De ritmische klankopeenvolging kan als een middel gebruikt worden om de vibratiekracht te intensiveren in het lichaam en de coherentie van het vibratiepatroon te vergroten. In dit geval wordt een relatief grote tijdfractal (klank) gebruikt voor het beïnvloeden van een zeer kleine tijdfractal (vibratie). Inmiddels hebben we gezien dat tijdfractalen veranderen tijdens de beoefening van Taiji, Qigong en E Mei en bij Qigong-therapie. Bijvoorbeeld: bij een diepe meditatie produceert het Onderste Dantian een hoge vibratiefrequentie waarmee een Dantian adembeweging voortgebracht wordt van een zeer lange tijdsduur. Alleen een hoge vibratiefrequentie kan een Dantian adembeweging voortbrengen van een dergelijk lange tijdsduur. Dit voorbeeld laat de vergroting zien van de polariteit tussen een lage- (Yin) en een hoge frequentie (Yang) 7
Ook het Bovenste Dantian, het energetisch voorhoofdcentrum, brengt twee tijdfractalen voort. De Taiji, Qigong en E Mei oefeningen kennen opeenvolgende bewegingen: openen en sluiten, naar voren bewegen en terugtrekken, verzamelen en ontladen. Wanneer de ene beweging nagenoeg voltooid is wekt het Bovenste Dantian de impuls voor de erop volgende beweging. Omdat de beoefenaar traag beweegt is de frequentie van deze bewegingsimpulsen laag. Bij de vaardige beoefenaar wordt in het Bovenste Dantian nog een andere activiteit ontwikkeld: het scannen van het lichaam en het corrigeren van de spierspanning waar dit nodig is. Afwisselend ontvangt en geeft het Bovenste Dantian lichaamsinformatie en krijgt informatie teruggekoppeld over de impact die de corrigerende informatie heeft op het lichaam. Die informatie-uitwisseling heeft een zeer hoge frequentie. De geoefende beoefenaar voert de opeenvolgende bewegingen zeer traag uit terwijl informatie in het lichaam zeer snel uitgewisseld wordt. De fysieke bewegingen en de informatie-uitwisseling zijn beide in- en uitgaande bewegingen: zij zijn zelfgelijkend en verschillen in (tijd)schaalgrootte. Neemt in het Bovenste Dantian de frequentie toe van de informatie-uitwisseling dan neemt ook de kracht toe van de open- en sluitbewegingen. De Dantians en de rest van het lichaam ontvangen èn geven energie en informatie. De uitwisseling tussen deze centra en het lichaam is gelijkwaardig; tussen hen bestaat geen hiërarchie. Zij zijn een eenheid zonder regisseur. Tijdfractalen en ruimtelijke fractalen heb ik hier afzonderlijk gepresenteerd. In wezen zijn zij echter multi-fractalen: tijdruimte-constructies. Organische processen ontplooien zich immers in ruimte en tijd. Veranderingen die in het gehele lichaam optreden via de beïnvloeding van een kleine ruimtefractal als die van een acupunctuurpunt, voltrekken zich in tijd. De verhoging van de vibratiefrequentie in het Onderste Dantian verlengt niet alleen de tijdsduur van de Dantian adembeweging maar vergroot ook de ruimtelijke omvang van die beweging. Intensivering van de activiteiten van het Onderste- en Bovenste Dantian vergroot de coherentie van hun activiteiten. Hoe groter die coherentie is, hoe geringer het energieverlies in het lichaam. Een grote mate van coherentie en gering energieverlies vergroot bij de persoon het gevoel van verbondenheid met de tijdruimteschalen waar hij als microsysteem deel van uitmaakt. In deze staat ervaart hij zich als geïntegreerd met zijn omgeving en verschuift zijn tijdsbeleving van worden naar zijn. TOT BESLUIT In de lessen leer ik mijn leerlingen talloze polariteiten te creëren, gelijktijdig en opeenvolgend. Zij leren in de beoefening van Taiji, Qigong en E Mei de dynamiek tussen de polen te vergroten en de verhoudingen tussen die polen aan steeds veranderende omstandigheden aan te passen. Met de ontwikkeling en verfijning van deze vaardigheid neemt hun interne kracht gestaag toe. Deze kracht zuivert hun lichaam en geest. In de E Mei lessen onderwijs ik mijn leerlingen bovendien hoe zij hun interne kracht kunnen gebruiken voor de behandeling van mensen met gezondheidsklachten. Ruud Raaijmakers, september 2012 Bronnen: Bassingthwaighte J. B, Leibovitch L. S, Bruce J. W. Fractal Physiology (1994) Ho M. W. The Rainbow and the Worm, The Physics of Organisms (1998) Kaptchuk T. J. Chinese Medicine, The Web that has no Weaver (1983) Schroën J. Een paradigmakloof overbruggen om elkaar te begrijpen, Jaarboek Integrale Geneeskunde 2010 / 2011 Wikipedia, nl.wikipedia.org, fractal (2012) 8