Naam:...... Geboortedatum:...... Afdeling:...... Stagebegeleiding door:...... Gevolgde cursussen Datum Plaats Trainingsdagen 1. /./...... Trainingsdagen 2././......... Trainingsdagen, een stevige basis! Traini STAGEBOEKJE tot het behalen van het attest Animator in het jeugdwerk
Met je vragen kan je terecht bij: KLJ-Antwerpen Sint Jobsstraat 25b 2200 Herentals 014 244 155 014 244 154 antwerpen@klj.be KLJ-Limburg Sint Jobsstraat 25b 2200 Herentals 014 244 150 014 244 151 limburg@klj.be KLJ-Oost-Vlaanderen Kortrijkstraat 88 9800 Deinze 09 381 09 03 09 381 09 04 oostvlaanderen@klj.be KLJ-Vlaams-Brabant Sint Jobsstraat 25b 2200 Herentals Tel: 014 244 153 Tel: 014 244 152 vlaamsbrabant@klj.be KLJ-West-Vlaanderen Kortrijkstraat 88 9800 Deinze 09 381 09 01 09 381 09 02 westvlaanderen@klj.be KLJ en Groene Kring vzw Diestsevest 32 bus 3b 3000 Leuven 016 47 99 99 kadervorming@klj.be www.klj.be
VOOR DE STAGIAIR: Algemene toelichting bij de stage Hallo KLJ-leid(st)er in spé, Wanneer je dit boekje leest, heb je waarschijnlijk net een dolfantastische Trainingsdagen I achter de rug. Onder je ogen hangen waarschijnlijk nog enkele wallen en in het adressenboek van je e-mailaccount zijn er ongetwijfeld enkele KLJ-vrienden bijgekomen. Verder bruis je ongetwijfeld van energie om er in je eigen KLJ kei hard tegen aan te gaan. En net die energie zal enorm goed van pas komen wanneer je aan je stage begint! Want naast het volgen van Trainingsdagen I en Traningsdagen II, moet je ook nog een stage van 60 uur doen in je eigen KLJ-afdeling. Wanneer je dit alles met succes volbrengt, wacht op jou het attest Animator in het jeugdwerk. Een woordje uitleg Het attest- Animator in het jeugdwerk is officieel erkend door het Ministerie van de Vlaamse Overheid. Het behalen van zo n attest heeft een aantal niet-onaardige voordelen: Het is een bewijs dat je basisvorming gevolgd hebt om verantwoordelijkheid te dragen: dat je bepaalde kennis, vaardigheden en attitudes verworven hebt. Als je ooit gaat solliciteren, kan je hiermee aantonen dat je verantwoordelijkheid gedragen hebt in een jeugd- en jongerenbeweging. Ook in het kader van bepaalde studies kan een attest animator verschillende voordelen bieden. Vaak krijg je hierdoor in je gemeente (meer) subsidies voor je KLJ-afdeling. Vraag hierover meer informatie bij je gemeentelijke jeugddienst. Tijdens de stage krijg je de kans om alles wat je leerde op Trainingsdagen in praktijk te brengen. Hierbij is dit stageboekje de ultieme handleiding. Elke opdracht die je in dit boekje vindt, werk je zorgvuldig uit en noteer je op de voorziene plaats. Hou goed bij hoelang je aan elke opdracht hebt gewerkt en noteer al je stageuren zorgvuldig in het uurrooster. Uiteindelijk moet je in totaal aan 60 uur stage komen. Aan het volbrengen van de stageopdrachten spendeer je minimaal 20 uur. De overige 40 uur spendeer je aan de voorbereiding en de begeleiding van ledenactiviteiten in je eigen afdeling. Ook hiervan noteer je telkens de gespendeerde tijd in het uurrooster. Om jou te ondersteunen en te helpen tijdens je stage, wordt er iemand aangeduid die jou zal opvolgen, tips geven, steunen, Dit is je stagebegeleid(st)er. Deze persoon is er mee voor verantwoordelijk dat je stage goed verloopt en dat jij groeit als animator. Je kiest zelf wie je stagebegeleid(st)er wordt. Er zijn wel een aantal voorwaarden: je stagebegeleid(st)er is een bestuurslid of leid(st)er uit jouw afdeling met het attest Hoofdanimator. Als niemand het attest hoofdanimator heeft in jouw afdeling, dan mag de hoofdleid(st)er van je afdeling deze taak op zich nemen. Je stagebegeleid(st)er bepaalt mee, aan de hand van observaties, het ingevulde boekje, een evaluatiegesprek en de samenwerking, of het attest Animator in het jeugdwerk al dan niet mag toegekend worden. Het is belangrijk om na TD I meteen te starten met je stage, want dan zit alle informatie die je meekreeg op de cursus nog fris in het geheugen. Bovendien wordt er op TD II uitgewisseld over deze stage en kan je eventueel vragen stellen. Deze uitwisseling is voor jezelf natuurlijk veel leerrijker als je dan al wat stage achter de rug hebt. Bovendien, hoe sneller je de stage afwerkt en hoe sneller je het stageboekje correct ingevuld afgeeft aan je vrijgestelde, hoe sneller wij het attest Animator in het jeugdwerk kunnen aanvragen. Hou er rekening mee dat je na de aanvraag nog ongeveer een half jaar moet wachten op je attest. Heb je in tussentijd toch een attest nodig, dan kan je steeds aan je vrijgestelde of het KLJsecretariaat vragen om je een voorlopig attest te bezorgen. Het ingevulde stageboekje mag je afgeven op TDII of bezorgen aan je vrijgestelde (via de post, op een ander initiatief,...) De opdrachten voor je stage vind je verder in het boekje. Spendeer er voldoende tijd en energie aan! We vinden het belangrijk dat je stageboekje een persoonlijk document is dat je zelf, in samenwerking met je stagebegeleider, invult. Overleg en uitwisseling met medeleiding of anderen juichen we alleen maar toe, het volledig kopiëren van elkaars boekje is niet toegestaan. Wanneer je stageboekje niet degelijk is ingevuld, kan je attest geweigerd worden. We wensen je veel succes met je stage en een fijne tijd als KLJ-leid(st)er! - 3 -
VOOR DE STAGIAIR: De stageopdrachten Ledenactiviteiten Opdracht 1: Activiteiten maken Gedurende Trainingsdagen I heb je geleerd waarmee je rekening moet houden bij de voorbereiding van een activiteit en hoe je zo een activiteit ineensteekt. Ter ondersteuning van de opbouw van de activiteit heb je gebruik gemaakt van de activiteitenfiche. Het is nu de bedoeling dat je voor je eigen afdeling een volledige activiteit ineensteekt en dit aan de hand van de activiteitenfiche (zie hieronder). Probeer er een creatieve en vernieuwende activiteit van te maken. Het mag uiteraard niet om een consumptieactiveit gaan (bv. schaatsen, bowlen, zwemmen, ). Schrijf of typ je activiteit uit aan de hand van onderstaande activiteitenfiche. Mocht je in de fiche zelf plaats te kort hebben, aarzel dan niet om een aantal pagina s, met de volledige beschrijving van de activiteit, toe te voegen aan dit bundeltje. Daarna moet je natuurlijk je activiteit uittesten in je eigen KLJ-afdeling en evalueren met je leden en je medeleid(st)ers. Titel Activiteit:... Doel:... Thema :... Werkvorm (quiz, tocht,...) :... Leeftijdsgroep :... Duur :... Aantal deelnemers :... Locatie :... Aantal begeleiding :... Materiaallijst:......... Tijd Actie Wie? Materiaal + wie zorgt ervoor? Klaarzetten en voorbereiden Onthaal van de leden - 4 -
VOOR DE STAGIAIR Tijd Actie Wie? Materiaal + wie zorgt ervoor? Speluitleg Groepsindeling Verloop van het spel - 5 -
VOOR DE STAGIAIR Tijd Actie Wie? Materiaal + wie zorgt ervoor? Speleinde Evaluatie met de leden en de leiding - 6 -
VOOR DE STAGIAIR Opdracht 2: Evaluatie van je activiteit Het is belangrijk om elke activiteit te evalueren zowel met je leden, als met je medeleiding. Tijdens de cursus hebben we hiervoor verschillende werkvormen aangereikt en toegepast. Voor deze opdracht is het de bedoeling dat je duidelijk beschrijft wat de leden en jullie, de leiding, vonden van bovenstaande activiteit. Nadat je de activiteit in je afdeling gespeeld hebt, evalueer je die meteen met de leden. Hieronder beschrijf je hoe je deze evaluatie met de leden hebt aangepakt en wat hun reacties waren. Daarna evalueer je de activiteit met alle leid(st)ers die mee de activiteit begeleid hebben. Voor de evaluatie met de leid(st)ers hebben we een aantal richtvragen voorzien. Evaluatie door de leden - Werkvorm? Hoe heb je deze evaluatie aangepakt? - Wat waren de reacties van de leden? Evaluatie door de leid(st)ers - Was de activiteit lang, boeiend, afwisselend genoeg? - Op welke manier werd er aandacht besteed aan inkleding en was dit geslaagd? - Was de activiteit voldoende aangepast aan de leeftijdsgroep? Waarom wel? Indien niet, hoe zou je hieraan kunnen werken? - 7 -
VOOR DE STAGIAIR(E): De stageopdrachten - Op welk onderdeel van de activiteit reageerden de leden het best? - Over welk onderdeel van de activiteit waren de leden het minst enthousiast? - Hoe zou je deze activiteit aanpassen of verbeteren naar de toekomst toe? - Welke tips zou je geven aan andere leid(st)ers die jouw activiteit met hun KLJ-afdeling willen spelen? - Evalueer je eigen begeleidershouding. Dit gaat heel persoonlijk over jouw begeleidershouding, niet die van je medeleid(st)ers. Baseer je antwoord op basis van de aandachtspunten voor een goede begeleidershouding, die je vindt in de deelnemersnota s p. 67-69. - Tijdens de cursus hebben jullie ervaren dat je verschillende rollen kan en moet kunnen innemen als leid(st)er. Sommige rollen ga je sneller innemen en passen beter bij je persoonlijkheid dan andere, maar toch moet je ernaar streven om ze alle zes (clown, uitvinder, scheidsrechter, bouwvakker, vriend en gids) in jou naar boven te halen (zie deelnemersnota s p. 70-72). Welke rol heb je tijdens de activiteit het meest aangenomen? En met welke rol heb je nog het meest moeite? - 8 -
VOOR DE STAGIAIR Straffen en belonen Opdracht 3: Welke afspraken gelden er voor de leden? Zowel voor de leiding als voor de leden is het belangrijk dat er een aantal afspraken (wat kan en wat kan niet) op papier staan. Dit zorgt voor duidelijkheid en biedt een houvast bij onenigheid of conflicten. Tijdens Trainingsdagen hebben we het in de eerste plaats gehad over de afspraken die je maakt met de leden. Met deze opdracht willen we jou eens doen stilstaan bij de afspraken die gelden voor de leden binnen jouw afdeling. - Noteer duidelijk de afspraken die gelden voor de leden binnen jouw afdeling. Als deze afspraken nergens op papier staan, denk dan eens na over de ongeschreven regels die gelden. Breng dan ook dit gebrek aan geschreven afspraken zeker als aandachtspunt op de volgende bestuursvergadering. - 9 -
VOOR DE STAGIAIR - Worden (een deel van) deze afspraken samen met de leden opgemaakt? Hoe ga je hiervoor te werk? - Wat gebeurt er wanneer er een regel overtreden wordt? Staan hierover afspraken op papier? - Vermeld ook op welke wijze jullie deze regels bekend maken bij jullie leden en (eventueel) hun ouders. - 10 -
VOOR DE STAGIAIR Ledenwerving en ledenbinding Opdracht 4: Welke ledenwervings- en ledenbindingsacties doen jullie? Ledenwerving = nieuwe leden werven of ervoor zorgen dat er nieuwe leden naar jullie KLJ komen. Dit gebeurt meestal aan het begin van het werkjaar, maar ook tijdens het werkjaar loont het de moeite om een ledenwervingsactie op poten te zetten. Lendenbinding = je leden bijhouden, ervoor zorgen dat je leden graag komen en graag blijven komen. Streef er dus naar dat jullie activiteiten altijd super zijn, dat de leiding altijd enthousiast voor de groep staat, dat de leden ook eens extra verwend worden, Nu je weet wat ledenwerving en ledenbinding inhoudt, is het aan jou om na te gaan welke ledenwervingsacties jouw KLJ-afdeling onderneemt en op welke manier jullie aan ledenbinding werken. Wees kritisch en oordeel zelf of al deze acties het gewenste resultaat hebben en/of er misschien zaken veranderd zouden moeten worden. Houd alles wat je hier noteert, ook in je achterhoofd voor Trainingsdagen II, want dan komen we daar nog uitgebreid op terug! - Welke acties onderneemt jouw afdeling om nieuwe leden te werven? Doen jullie dit enkel bij het begin van een nieuw werkjaar of ook op een andere moment? Hebben deze acties het gewenste resultaat? - Op welke manier werkt jouw afdeling aan ledenbinding? Of hoe zorgen jullie ervoor dat de leden graag blijven komen? Hebben deze inspanningen het gewenste resultaat? - 11 -
VOOR DE STAGIAIR Bestuur Opdracht 5: Welke functies zijn er bij jullie? Noteer hieronder welke functies er allemaal zijn in je bestuur (bv. hoofdleid(st)er, kassier, secretaris, ) en beschrijf ook kort wat deze functies inhouden (de verschillende taken binnen de functies). Wanneer je hiervan niet op de hoogte bent, leg je even je oor te luister bij een ervaren bestuurslid of de hoofdleid(st)er. - 12 -
VOOR DE STAGIAIR Zijn er volgens jou functies die ontbreken? Zijn er overbodige functies? Zijn er functies die een andere invulling moeten krijgen? Vermeld hieronder de functie(s) die jij nu opneemt en welke functies je jezelf in de toekomst wel ziet opnemen en waarom. Wanneer je nog niet in het bestuur zit, beantwoord je enkel het tweede deel van de vraag. - 13 -
VOOR DE STAGIAIR Uurrooster: het aantal uren stage Vul hieronder alle uren in die je gespendeerd hebt aan de voorbereiding en uitvoering van de 5 stageopdrachten (minimaal 20 uur). Daarnaast vul je ook het aantal uren in dat je gespendeerd hebt aan de voorbereiding en begeleiding van andere ledenactiviteiten binnen de afdeling (minimaal 40 uur). Belangrijk: fuiven, eetdagen,... zijn geen ledenactiviteiten en tellen niet als uren binnen je stage. Uiteindelijk zal je dus minimaal 60 uur stage gelopen hebben in de eigen KLJ. Kom je na TDII nog niet aan 60u stage, wacht dan nog een aantal maanden tot je alle uren bijeengesprokkeld hebt. Daarna kun je nog altijd je stageboekje afgeven. Datum Titel opdracht /activiteit Leeftijdsgroep (indien van toepassing) Voorbereiding (aantal uur) Uitvoering (aantal uur) TOTAAL (60 uur)... uur... uur - 14 -
VOOR DE STAGEBEGELEID(ST)ER Gegroet stagebegeleid(st)er! Eerst en vooral willen we je hartelijk bedanken voor je engagement als stagebegeleid(st)er. De basis van een goede afdelingswerking is een team van goed gevormde en gemotiveerde bestuursleden en daartoe draag jij je steentje bij. Je hebt inderdaad niet zomaar een taak op jou genomen. Je afdeling én de persoon die je begeleidt, rekenen op jou. Maak tijd vrij voor deze begeleiding en zorg dat je klaar staat, wanneer de persoon die je begeleidt zich onzeker voelt of even geen raad weet met een situatie. Vooraleer je aan je opdracht als stagebegeleider begint, neem je best eerst het persoonlijk evaluatieformulier door dat de VKB er (instructeur) na het eerste deel van Trainingsdagen heeft ingevuld. In dit formulier vind je zowel de sterke punten als de groeipunten van de stagiair. Op die manier weet je meteen op welke vlakken je de stagiair extra moet ondersteunen en begeleiden. Dit ingevuld persoonlijk evaluatieformulier vind je achteraan het boekje. Ook jij zal aan het einde van de stage zo n persoonlijk evaluatieformulier, in samenspraak met de stagiair, moeten invullen (zie verder). Als stagebegeleid(st)er heb je drie belangrijke taken te vervullen: 1. Motiveren 1. Motiveren 2. Begeleiden en ondersteunen 3. Evalueren - De stagiair komt terug van cursus en zit vol nieuwe ideeën. Luister naar de nieuwe ideeën van de stagiair, geef de ideeën een kans en ontdek samen wat haalbaar is en wat niet. - Er zullen zeker momenten zijn waarop het de stagiair even allemaal teveel wordt. Denk eens terug aan de moeilijkheden die je zelf hebt moeten overwinnen als beginnend bestuurslid of als kersverse hoofdleid(st)er/trekkend bestuurslid en geef de stagiair tips vanuit je eigen ervaringen. - Breng de stagiair duidelijk op de hoogte van wat de verwachtingen zijn vanuit de afdeling naar (nieuwe) bestuursleden. Ga er niet van uit dat de stagiair zomaar weet dat hij/zij elke bestuursvergadering moet bijwonen of hij/zij telkens na een activiteit het lokaal moet poetsen. - Blijf de stagiair steunen in het volbrengen van zijn/haar stage, het behalen van zijn/haar attest (druk erop dat dit een waardevol document is i.f.v. studie en job) en in zijn/haar opdracht in het bestuur in het algemeen. 2. Begeleiden en ondersteunen - Overloop samen met de stagiair de stageopdrachten. - Maak een planning op wanneer de opdrachten worden uitgevoerd en wanneer er tijd wordt gemaakt voor een evaluatiegesprek. - De begeleiding van een stagiair houdt in dat je samen op zoek gaat naar goede oplossingen.zeg dus niet te veel wat en hoe hij/zij iets moet doen, maar geef wel stimulansen om de goede richting te vinden. 3. Evalueren - Maak regelmatig tijd om, samen met de stagiair, de opdrachten en de stage in zijn geheel te evalueren. - Maak aan het einde van de stage tijd voor een grondig evaluatiegesprek waarbij het persoonlijk evaluatieformulier (zie volgende pagina) door jou, als stagebegeleider, wordt ingevuld. - 15 -
VOOR DE STAGEBEGELEIDER - Naast de geplande evaluatiemomenten is het belangrijk om ook af en toe tussendoor te vragen hoe hij/zij het ervaart als nieuw lid in de bestuursploeg/leiding. - Begin elk evaluatiegesprek met een open gesprek waarbij de stagiair vrij zijn/haar ervaringen kan vertellen. - Laat, tijdens het evaluatiegesprek, de stagiair zelf een aantal sterke punten en een aantal werkpunten voor zichzelf formuleren. - Als begeleid(st)er is het belangrijk om in de eerste plaats de sterke punten en de vorderingen aan te stippen, daarnaast is het even leerrijk voor de stagiair om van jou te horen waar hij/zij nog kan verbeteren. Ten slotte is het belangrijk om weten dat jij niet alleen staat in die begeleidingsopdracht. Wij, vanuit KLJ, willen je hierin ten volle ondersteunen. Indien je vragen hebt of extra informatie wenst, aarzel dan niet om je vrijgestelde te contacteren of mail naar kadervorming@ klj.be. Op de website van KLJ (www.klj.be) vind je een overzicht van al het aanbod binnen KLJ. Ongetwijfeld vind je daar nuttige bundels en achtergrondinformatie die jou kunnen ondersteunen in je begeleiderstaak. Veel succes met de begeleiding! - 16 -
VOOR DE STAGEBEGELEID(ST)ER Persoonlijk evaluatieformulier in te vullen door de stagebegeleid(st)er EVALUATIE Belangrijke kwaliteiten van een Animator en dus mogelijke aandachtspunten bij het evalueren: Activiteiten Maken/uitwerken, speluitleg, inkleding, animatie. Begeleidershouding (tov de leden) Voorbeeldfunctie, grenzen stellen, leefwereld kennen en inlevingsvermogen, vertrouwen en veiligheid bieden aan de groep leden, respect voor en gelijke behandeling van alle leden. Bestuurslid zijn (participeren in het bestuur) Samenwerken (rekening houden met de mening van anderen, eigen mening durven/kunnen formuleren, omgaan met feedback), taken en verantwoordelijkheden opnemen (zelfstandig werken, initiatief nemen, inzet voor de afdeling), afspraken naleven. STERKE PUNTEN GROEIPUNTEN Handtekening stagebegeleid(st)er Handtekening deelnemer - 17 -
- 18 -
Naam:... VOOR DE VKB er (instructeur) KLJ-afdeling:... Persoonlijk evaluatieformulier in te vullen door de VKB er na TDI EVALUATIE Belangrijke kwaliteiten van een Animator en dus mogelijke aandachtspunten bij het evalueren: Activiteiten Maken/uitwerken, speluitleg, inkleding, animatie. Begeleidershouding (tov de leden) Voorbeeldfunctie, grenzen stellen, leefwereld kennen en inlevingsvermogen, vertrouwen en veiligheid bieden aan de groep leden, respect voor en gelijke behandeling van alle leden. Bestuurslid zijn (participeren in het bestuur) Samenwerken (rekening houden met de mening van anderen, eigen mening durven/kunnen formuleren, omgaan met feedback), taken en verantwoordelijkheden opnemen (zelfstandig werken, initiatief nemen, inzet voor de afdeling), afspraken naleven. STERKE PUNTEN GROEIPUNTEN Handtekening stagebegeleid(st)er Handtekening deelnemer - 19 -
- 20 -
Naam:... KLJ-afdeling:... Dit exemplaar eruit nemen en afgeven aan de vrijgestelde. VOOR DE VKB er (instructeur) Persoonlijk evaluatieformulier in te vullen door de VKB er na TDI EVALUATIE Belangrijke kwaliteiten van een Animator en dus mogelijke aandachtspunten bij het evalueren: Activiteiten Maken/uitwerken, speluitleg, inkleding, animatie. Begeleidershouding (tov de leden) Voorbeeldfunctie, grenzen stellen, leefwereld kennen en inlevingsvermogen, vertrouwen en veiligheid bieden aan de groep leden, respect voor en gelijke behandeling van alle leden. Bestuurslid zijn (participeren in het bestuur) Samenwerken (rekening houden met de mening van anderen, eigen mening durven/kunnen formuleren, omgaan met feedback), taken en verantwoordelijkheden opnemen (zelfstandig werken, initiatief nemen, inzet voor de afdeling), afspraken naleven. STERKE PUNTEN GROEIPUNTEN Handtekening stagebegeleid(st)er Handtekening deelnemer - 21 -
Naam:... VOOR DE VKB er (instructeur) KLJ-afdeling:... Persoonlijk evaluatieformulier in te vullen door de VKB er na TDII EVALUATIE Belangrijke kwaliteiten van een Animator en dus mogelijke aandachtspunten bij het evalueren: Activiteiten Maken/uitwerken, speluitleg, inkleding, animatie. Begeleidershouding (tov de leden) Voorbeeldfunctie, grenzen stellen, leefwereld kennen en inlevingsvermogen, vertrouwen en veiligheid bieden aan de groep leden, respect voor en gelijke behandeling van alle leden. Bestuurslid zijn (participeren in het bestuur) Samenwerken (rekening houden met de mening van anderen, eigen mening durven/kunnen formuleren, omgaan met feedback), taken en verantwoordelijkheden opnemen (zelfstandig werken, initiatief nemen, inzet voor de afdeling), afspraken naleven. STERKE PUNTEN GROEIPUNTEN Handtekening stagebegeleid(st)er Handtekening deelnemer - 22 -
VOOR DE VRIJGESTELDE De stagiair: Naam:... heeft TD I en II gemotiveerd gevolgd ja / nee heeft de stage van 60 u naar behoren volbracht en het stageboekje volledig ingevuld ja / nee heeft op basis van de evaluatiegesprekken een aantal aandachtspunten voor zichzelf geformuleerd ja / nee advies van de vrijgestelde voor attest positief / negatief Naam en handtekening van de vrijgestelde:... Datum:... /... /... - 23 -
Veel Succes! KLJ & Groene Kring vzw Diestsevest 32 bus 3b 3000 Leuven 016 47 99 99 info@klj.be www.klj.be