Ir. Jan G. H. de Vaan Oeffeltseweg 21A; 5835 BB Beugen t: 0485 361588 ; m: 06 10404080 e: j@vaantjesland.nl; f:0485 362973 Aan de colleges van B&W van Boxmeer, Sint Anthonis, Mill en Sint Hubert, Cuijk en Grave Kopie aan de griffiers Betreft: Anticiperend krimpgebied Land van Cuijk Beugen, 20130204 Geachte Colleges van B&W, In de afgelopen 15 jaar was de gemeente Boxmeer exporteur ca. 120 goedopgeleide jonge mensen per jaar. Met de 1500-1800 professionals die in deze tijd zijn vetrokken zouden we twee Hansa klinieken kunnen bemensen. In de andere gemeenten van het Land van Cuijk is de situatie vergelijkbaar. Deze constatering deed ik nadat ik de bevolkingsgegevens van de vijf gemeenten heb bekeken. Ik ben hieraan begonnen nadat ik hoorde dat het aantal geboorten in mijn woondorp Beugen spectaculair was gedaald en in Uw strategisch plan las dat er sprake is van ontgroening in het Land van Cuijk. In het landelijk beleid wordt in dit kader gedoeld op de langzame terugloop van het aantal geboorten. (In bijlage een grafiek van de bevolkingsopbouw van Nederland, daarin ziet men een kleine teruggang van het aantal geboorten in de laatste jaren.) In het Land van Cuijk gaat de ontwikkeling zeer snel. Voor Boxmeer geldt dat een aanzienlijk deel van de 'bewoners' in de leeftijd van 20-40 jaar weg zijn. De meesten zijn goed opgeleid en vertrokken naar elders, omdat er te weinig geschikte banen zijn in de regio. Hun kinderen zijn niet in Boxmeer geboren. Hierdoor daalt het aantal geboorten in de laatste tien jaar dramatisch. (Bijgevoegd is een grafiek met de leeftijdsopbouw van de Boxmeerse bevolking.) We moeten vrezen dat een aanzienlijk deel van de jongeren die nu op school zitten resp. studeren, ook om dezelfde reden zullen vertrekken. Dus dat ook zij, na hun goede opleiding naar elders vertrekken om een mooie baan te zoeken. De teruggang van het aantal geboorten in de toekomst wordt hiermee nog verder versterkt. Boxmeer dreigt dan uit te komen op minder dan 200 geboorten per jaar. Dan loopt de bevolking van Boxmeer op termijn aanzienlijk terug. We krijgen te maken met een sterke krimp met alle daarbij behorende gevolgen zoals: Een relatieve sterke toename van het aantal ouderen. Door de overdracht van zorgtaken van het Rijk naar de gemeenten, kan dit de gemeente extra geld kosten. Ook moeten we ons afvragen of er op termijn nog voldoende jongeren zijn om voor deze ouderen te zorgen. Het aantal basisscholen zal aanzienlijk afnemen. Ook de middelbare scholen krijgen met een sterke teruggang van de instroom te maken. Zij worden uitgedaagd om gezamenlijk voor een goed middelbaar onderwijs te zorgen. Het vertrek van goedopgeleide jongeren zal de winkeliers confronteren met een verder afnemende vraag. Dit komt bovenop de extra concurrentie van internetaanbieders en de gevolgen van de crisis. De behoefte aan woningen neemt af en de prijzen zullen dalen. Voor particulieren met een hypotheek zal dit nare gevolgen hebben. 1
In een aparte bijlage in pdb is een vergelijking getekend van de leeftijdsopbouw van Boxmeer en het landelijke plaatje. Dit verheldert de ontwikkeling die heeft plaatsgevonden en zonder ingrijpende maatregelen verder zal gaan. Ik hoop dat de colleges van B&W van het Land van Cuijk samen met de provincie maatregelen zullen nemen om de krimp tenminste deels te keren door meer bedrijvigheid te stimuleren. De eerste vraag hierbij is: hoe kunnen we ons in het Land van Cuijk gemeentelijk sterk maken? Zodat de buitenwereld ons ziet als een sterke samenhangende organisatie waarmee je zaken kunt doen. Als tweede komt de vraag: hoe komen we tot meer hoogwaardige werkgelegenheid? Het versterken van bestaande bedrijvigheid door samenwerking met krachtige regio's is nodig. Ook moet getrokken worden aan de komst van nieuwe bedrijven. Een goed voorbeeld van een nieuw bedrijf is Vivara, dat via Internet vanuit Vierlingsbeek, heel Nederland en zeven andere Europese landen bedient. De aanleg van een glasvezelnet in het Land van Cuijk is hierbij noodzakelijk ook om bestaande bedrijven de kans te geven om de concurrentie het hoofd te bieden. Verder is zo'n net van groot belang voor onze ouderen, die via dit razend snelle internet visueel contact kunnen leggen met hun zorgverleners. Het bovenstaande is grotendeels opgehangen aan de bevolkingsverdeling in Boxmeer. In de andere gemeenten zijn de ontwikkelingen globaal het zelfde. (Bijgevoegd zijn de grafieken van de gemeenten: Sint Anthonis, Mill en Sint Hubert, Cuijk en Grave.) De situatie in Sint Anthonis wijkt niet af van die in Boxmeer. Hetzelfde geldt voor Mill en Sint Hubert. In Cuijk is de ontwikkeling analoog. Het lijkt iets minder hard te gaan. Wellicht speelt hier de samenstelling van de bevolking een rol. Voor Grave valt op dat er verschillen zijn tussen de mannelijke en de vrouwelijke populatie. Wellicht wordt dit verschil o.m. veroorzaakt door de penitentiaire inrichting. Ook het asielzoekerscentrum kan invloed hebben op de cijfers. Indien alleen gekeken wordt naar het vrouwelijk deel van de bevolking zijn analoge ontwikkelingen als in Boxmeer waar te nemen. U staat voor een zware taak. Krachtige plannen voor het gehele Land van Cuijk zijn nodig. De plannen en de inzet van het Land van Cuijk moeten zodanig zijn dat de provincie deze plannen zal steunen. Essentieel is dat de provincie Noord-Brabant hiervoor geld heeft vrijgemaakt. Met vriendelijke groeten, Jan de Vaan, oud-statenlid voor D66. 2
Bevolking in Nederland naar leeftijd en geslacht Bron: HED & CBS (Bevolkingsstatistiek & Bevolkingsprognose 2010) 3
Boxmeer, leeftijdsopbouw per 1 januari 2013 4
Sint Anthonis, leeftijdsopbouw per 1 januari 2013 5
Mill en Sint Hubert, leeftijdsopbouw per 1 januari 2013 6
Cuijk, leeftijdsopbouw per 1 januari 2013 7
Grave, leeftijdsopbouw per 1 januari 2013 8